Bilans ekologiczny i zużycie surowców

Bilans ekologiczny i zużycie surowców
Informacje rzeczowe
Bilans ekologiczny wskazuje korzyści dla środowiska
W „Bilansie ekologicznym papierów graficznych” Urząd ds. Ochrony Środowiska dostarczył już w 2000 roku naukowych dowodów na to, iż używanie papieru z recyklingu przynosi korzyści dla środowiska. W jednych z najobszerniejszych badań środowiska sprawdzano, czy dla ekosystemów korzystne jest odzyskiwanie makulatury oraz jakie zalety
oferuje papier z recyklingu w porównaniu do papieru z włókien pierwotnych.
Najważniejsze wyniki:
 Użycie makulatury do wyrobu papieru graficznego - w przeciwieństwie do korzystania ze świeżych włókien z surowca, jakim jest drewno - przedstawia z punktu
widzenia ekologii najlepszą alternatywę.
 Wyraźnie mniej obciążające dla środowiska jest odzyskiwanie makulatury od palenia jej, aby pozyskać energię.
 Wyrzucanie makulatury na wysypiska śmieci jest z punktu widzenia ochrony środowiska jednoznacznie najgorszym rozwiązaniem.
 Odzyskiwanie makulatury jest praktycznie we wszystkich kategoriach korzystniejsze. Dotyczy to ograniczonych kopalnych źródeł energii, efektu cieplarnianego,
smogu w lecie, nadmiernego nawożenia i zwiększającego się zakwaszenia gleb
oraz akwenów.
Urząd Ochrony Środowiska doszedł do jasnego wniosku: „Większe użycie makulatury
oznacza lepszą ochronę środowiska. W biurach i urzędach dla potrzeb biurowych oraz do
pisania, drukowania, kserowania i wysyłania faksów powinien być używany papier w stu
procentach pozyskany z makulatury. Jest on przedkładany nad wybielany poprzez chlorowanie papier z włókien pierwotnych”.
EU: GRUNDTVIG PROGRAM PARTNERSKI „UCZ SIĘ WIĘCEJ, BĄDŹ ŚWIADOMYM KONSUMENTEM“, 2009
1
Bilans ekologiczny pokazuje to w bezpośrednim porównaniu
Zużycie kilograma papieru z recyklingu
Woda
Ze wstępnej obróbki makulatury wraz z
Deinking’iem
Zużycie kilograma papieru z włókien
pierwotnych wraz z wytwarzaniem celulozy
10-20 litrów
30-100 litrów
Makulatura 1,1-1,3 kg
-
Drewno
-
2,2-2,5 kg
Energia
1-3 kWh
3-6 kWh
ChZT1
2-5 g
5-50 g
1
chemiczne zużycie tlenu
Jak wynika z zestawienia, papier z recyklingu ma w bilansie ekologicznym znacznie lepsze wyniki niż papier produkowany z pierwotnych włókien celulozowych. Ważnym czynnikiem, obok tych przekonywujących wartości jest fakt, iż do produkcji papieru z recyklingu nie potrzeba żadnego drzewa, co stanowi prawdziwy wkład w ochronę lasów na
świecie.
Krytycy twierdzą często, iż odzyskiwanie makulatury zużywa więcej wody niż produkcja
papieru z włókien pierwotnych. Lecz mimo procesu deikingowania – tak nazywane jest
płukanie włókien w celu likwidacji farby drukarskiej z makulatury – zużycie wody przy
przeróbce makulatury, jak obrazuje to bilans, znacząco niższe.
Zużycie surowców
Ile drzew jest zużywane w ciągu roku w Niemczech do produkcji papieru?
Drewno składa się w 40-45% z pożądanej celulozy. Z około 2,2 kg drewna można więc
wyprodukować kilogram papieru, na tonę celulozy zużyte zostaną około 2,2 tony drewna. Co odpowiada około 5m3 drewna.
Wielkość i grubość drzew różni się znacznie od siebie. Także pozyskiwanie surowca z poszczególnych gatunków drzew jest różne. Dlatego by móc jednoznacznie wyobrazić sobie
ilość zużywanego drewna do produkcji papieru niezbędne jest oszacowanie:
Przeciętny świerk ze szwedzkiej trzebieży ma objętość 0,15m3. Z tego można pozyskać
około 67 kg świeżych włókien (substancja sucha).
EU: GRUNDTVIG PROGRAM PARTNERSKI „UCZ SIĘ WIĘCEJ, BĄDŹ ŚWIADOMYM KONSUMENTEM“, 2009
2
•
Ile świerków jest potrzebnych, aby pokryć roczne zużycie papieru jednej osoby w
Niemczech?
256 kg papieru dzielone przez 67 kg równa się 3,8 świerku.
•
Ile świerków w czysto rachunkowej analizie jest potrzebnych, aby pokryć zużycie
roczne 8.000.000 Niemców?
3,4 RAZY 80.000.000 = 304.000.000 świerków
•
Jeśli drewno do produkcji papieru zużywanego w Niemczech miałoby rosnąć wyłącznie na terenie tego kraju, drzewa pokryłyby obszar Bawarii oraz Badenii i Württembergii. Cały obszar byłby obsadzony monokulturami lasu iglastego. Na pola,
łąki i tereny zabudowane nie byłoby miejsca.
Jak duży jest obszar Bawarii łącznie z Badenią i Württembergią?
Bawaria:
70.554 km2 (11,5 miliona mieszkańców)
Badenia i Württembergia:
35.751 km2 (10 milionów mieszkańców)
Cele edukacyjne
•
Wyjaśnienie oszczędności zasobów naturalnych podczas produkcji papieru z recyklingu
•
Wskazanie zużycia zasobów naturalnych do produkcji papieru ze świeżych włókien
celulozowych
Uwagi odnośnie prezentacji/zadań
Wykład
Materiały
Schemat bilansu ekologicznego przygotowanego przez Robin Wood
EU: GRUNDTVIG PROGRAM PARTNERSKI „UCZ SIĘ WIĘCEJ, BĄDŹ ŚWIADOMYM KONSUMENTEM“, 2009
3