Kierunek i poziom studiów: międzynarodowe studia polskie, studia I

Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział Filologiczny
Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich
str. 1
Kierunek i poziom studiów: międzynarodowe studia polskie, studia I
stopnia
Sylabus modułu: Języki w świecie
Kod modułu: 02-MSP1OS-14-KJS
1. Informacje ogólne
koordynator
modułu/wariantu
dr hab. prof. UŚ Jolanta Tambor: [email protected];
[email protected]
rok akademicki
semestr
forma studiów
sposób ustalania oceny
końcowej modułu
informacje dodatkowe
2014/2015
semestr zimowy
STACJONARNE
średnia (50/50) z zaliczenia ćwiczeń i egzaminu
3 ECTS
2 a Opis zajęć dydaktycznych i pracy studenta
nazwa
wykład
prowadzący
grupa(-y)
treści zajęć
metody
prowadzenia
zajęć
liczba godzin
dydaktycznych
(kontaktowych)
liczba godzin
pracy własnej
studenta
opis pracy
własnej
kod
KJS_fs_1
dr hab. prof. UŚ Jolanta Tambor
Język jako system znaków – poziomy, podsystemy języka: fonologiczny, morfologiczny
(fleksyjny i słowotwórczy), leksykalny, syntaktyczny, semantyczny.
Podziały
języków
świata:
typologiczne,
historyczne.
Metody
badań
historycznojęzykowych, opis podstawowych metod i zjawisk rekonstrukcji
historycznych. Rodzina języków słowiańskich – wewnętrzny podział na języki
zachodnio-, wschodnio- i południowosłowiańskie. Podobieństwa i różnice
gramatyczne i leksykalne. Inne rodziny języków indoeuropejskich.
Języki pozycyjne, fleksyjne, aglutynacyjne.
Języki żywe i martwe. Języki narodowe, etniczne, regionalne – oficjalne państwowe i
nieposiadające takiego statusu.
jak w opisie modułu
15
15
Student powinien zapoznać się z tekstami (podręcznikami, artykułami) oraz stronami
internetowymi wskazanymi przez wykładowcę zarówno na początku semestru, jak
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział Filologiczny
Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich
str. 2
studenta
organizacja
zajęć
literatura
obowiązkowa
i w trakcie konkretnych wykładów.
literatura
uzupełniająca
Damm K., Mikusińska A., red., Ludy i języki świata, Warszawa 2000.
Meiser G., Indoueropejska wspólnota językowa – praindoeuropejskie korzenie,
„Postscriptum” 1996, z. 17.
Obyczaje, języki, ludy świata. Encyklopedia PWN, Warszawa 2007.
adres strony
www zajęć
informacje
dodatkowe
_____________________
Austin P.K., red., Tysiąc języków. Żywe, zagrożone, wymarłe, Lesko-Olszanica 2008.
Majewicz A.T., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa 1989 (fragmenty).
Milewski T., Językoznawstwo, Warszawa 1976 (fragmenty).
_____________________
3a Opis sposobów weryfikacji efektów kształcenia modułu
nazwa
kod
Egzamin w formie testu
KJS_w_1
kod(-y) zajęć
osoba(-y)
dr hab. prof. UŚ Jolanta Tambor
przeprowadzająca(e) weryfikację
grupa(-y)
-------------------------------wymagania
1) Znajomość rodzin języków europejskich – ich skład, udział języków żywych
merytoryczne
i martwych.
2) Historia i rozwój języków słowiańskich. Miejsce języka polskiego wśród
języków słowiańskich. Podstawowe wspólne i różniące cechy fonetyczne i
fleksyjne języków słowiańskich.
3) Podstawowe typologie języków.
kryteria oceny
Test egzaminacyjny zawiera pytania zamknięte dotyczące podziału rodzin
językowych
i podstawowych cech języków z tych rodzin – warunkiem zaliczenia jest poprawna
odpowiedź na minimum 50% pytań.
proces weryfikacji
Pisemny test z pytaniami zamkniętymi.
informacje
_____________________________
dodatkowe
2 b Opis zajęć dydaktycznych i pracy studenta
nazwa
kod
konwersatorium
KJS_fs_2
prowadzący
dr Marcin Maciołek
[email protected]
grupa(-y)
treści zajęć
1. Język a mówienie, zrozumienie i tekst. Język jako twór społeczny i
abstrakcyjny. Funkcje języka. Cechy definicyjne języka naturalnego.
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział Filologiczny
Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich
metody
prowadzenia
zajęć
liczba godzin
dydaktycznych
(kontaktowych)
liczba godzin
pracy własnej
studenta
opis pracy
własnej
studenta
organizacja
zajęć
literatura
obowiązkowa
str. 3
2. Język jako system znaków. Znaki naturalne i konwencjonalne, jednostronne i
dwustronne, semantyczne i niesemantyczne. Znak językowy na tle innych
znaków.
3. Hierarchiczna budowa systemu językowego: podsystemy języka (fonologiczny,
morfologiczny, składniowy) i ich jednostki (fonem/głoska, morfem/morf,
człon/składnik syntaktyczny).
4. Rodzaje uniwersaliów językowych. Klasyfikacja typologiczna języków. Ogólne
założenia typologii.
5. Typologia fonologiczna (języki samogłoskowe i spółgłoskowe; bogate i ubogie
w fonemy, prozodyczne i nieprozodyczne).
6. Typologia morfologiczna i syntaktyczna (syntetyczność a analityczność; języki
izolujące, fleksyjne i pozycyjne, alternacyjne i aglutynacyjne). Język arabski
jako przykład języka alternacyjnego.
7. Historyczna klasyfikacja języków: pojęcie pokrewieństwa języków i rodziny
językowej (indoeuropejska rodzina językowa).
8. Klasyfikacja geograficzna: podstawy podziału grup języków na ligi i cykle
językowe; liga bałkańska.
9. Współczesne języki indoeuropejskie i ich zasięg. Języki międzynarodowe
(funkcje języków: angielskiego, hiszpańskiego, francuskiego, rosyjskiego).
10. Genetyczne i typologiczne podziały obszaru słowiańskiego. Język prasłowiański
– praprzodek języków słowiańskich. Podobieństwa i różnice gramatycznoleksykalne pomiędzy językami słowiańskimi.
11. Systemy zapisu języków słowiańskich – alfabet łaciński, cyrylica, głagolica,
grażdanka.
12. Język staro-cerkiewno-słowiański jako najstarszy literacki język Słowian.
Działalność Cyryla i Metodego.
13. Język polski wśród języków słowiańskich – cechy swoiste polszczyzny
(przegłosy, paroksytoneza, tzw. nosówki).
jak w opisie modułu
30
60
Wnikliwa lektura tekstów naukowych wskazanych przez prowadzącego; sporządzanie
notatek z lektury przeczytanych artykułów i książek; odrabianie prac domowych.
Jak w harmonogramie
Bednarczuk L., red., Języki indoeuropejskie, t. 1–2, Warszawa 1986 (fragmenty).
Bobrowski I., Zaproszenie do językoznawstwa, Kraków 1998.
Dalewska-Greń H., Języki słowiańskie, Warszawa 1997.
Krygier‐Łączkowska A., Europejczycy, Słowianie, Polacy. Na czym polega pokrewieństwo językowe? (propozycja rozdziału podręcznika do nauczania treści historycznojęzykowych na studiach I stopnia), „Kwartalnik Językoznawczy 2011, nr 1.
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział Filologiczny
Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich
literatura
uzupełniająca
adres strony
www zajęć
informacje
dodatkowe
str. 4
Majewicz A.T., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa 1989.
Meiser G., Indoueropejska wspólnota językowa – praindoeuropejskie korzenie,
„Postscriptum” 1996, z. 17.
Milewski T., Językoznawstwo, Warszawa 1976.
Stefański W., Wprowadzenie do językoznawstwa historyczno-porównawczego, Toruń
2001.
Weinsberg A., Językoznawstwo ogólne, Warszawa 1983.
Austin P.K., red., Tysiąc języków: żywe, zagrożone, wymarłe, Olszanica 2009.
Damm K., Mikusińska A., red., Ludy i języki świata, Warszawa 2000.
Grzegorczykowa R., Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007.
Krążyńska Z., Słoboda A., Jak można sobie wyobrazić (czy można sobie wyobrazić)
wykształcanie się fleksji w językach indoeuropejskich, „Kwartalnik Językoznawczy”
2009, nr 1.
Obyczaje, języki, ludy świata. Encyklopedia PWN, Warszawa 2007.
Strazny P., red., Encyclopedia of linguistics, t. 1–2, New York 2005.
Weinsberg A., Gramatyka porównawcza języków indoeuropejskich, Warszawa 1986.
______________________
______________________
3. Opis sposobów weryfikacji efektów kształcenia modułu
nazwa
kod
Praca na zaliczenie; prezentacja, prace domowe, prace kontrolne na zajęciach
KJS_w_2
kod(-y) zajęć
osoba(-y)
dr Marcin Maciołek
przeprowadzająca(e) weryfikację
grupa(-y)
______________________
wymagania
Znajomość: 1) podziału języków wynikającego z typologii fonologicznej, morfomerytoryczne
syntaktycznej i semantycznej; 2) miejsce, jakie zajmuje polszczyzna wśród innych
języków słowiańskich i indoeuropejskich; 3) genezy języków indoeuropejskich
(język praindoeuropejski i prasłowiański); 4) cech strukturalnych i swoistych
polszczyzny;
5) podstawowych pojęć z zakresu językoznawstwa ogólnego i typologicznego;
6) alfabetów (łacińskiego, cyrylickiego, arabskiego i in.)
kryteria oceny
aktywność na zajęciach, odrabianie prac domowych, lektura zadanych artykułów,
ocena z kolokwiów
proces weryfikacji
dyskusja lekcyjna na zadany temat, dwa sprawdziany (cząstkowy i końcowy)
weryfikujące wiedzę i umiejętności nabyte podczas zajęć
informacje
_______________________
dodatkowe