Radiostacja TRC 766

RETRO
Lata siedemdziesiąte
Wojskowa radiostacja polowa
Radiostacja TRC 766
W czasie II wojny światowej i kilku lat
powojennych SCR-536 należała do standardowego wyposażenia amerykańskich
batalionów piechoty. Duża część produkcji
trafiła również do sojuszników z koalicji
antyhitlerowskiej.
W latach 60/70 ubiegłego wieku
stanowiła wyposażenie zachodnich batalionów piechoty w celu
zapewnienia łączności radiotelefonicznej FM/6 m. Ze względu na
możliwość trzymania jej w ręku
w czasie pracy była nazwane także
„Handy Talkie”.
Radiostacja TRC 766 jest zaprojektowana jako przenośny zestaw
nadawczo-odbiorczy, a dzięki zastosowaniu tranzystorów i miniaturowych podzespołów, odznacza
się jak na owe czasy, bardzo małymi wymiarami (32×9×7 cm) i ciężarem (1,8 kg). Obudowa odlewana ze stopu metali lekkich zawiera
również mikrofon i słuchawkę.
Wszystkie elementy regulacji posiadają naniesione markery farbą
okresowego świecenia.
Konstrukcja jest odporna na
zgniecenia i upadek oraz niesprzyjające warunki atmosferyczne.
Podstawowe dane techniczne:
zakres częstotliwości pracy: 47n
56,95 MHz
liczba kanałów pracy: 6
n
rodzaj modulacji: FM (modulan
cja częstotliwości)
rodzaj pracy: simpleks
n
moc wyjściowa nadajnika: 0,6 W 
n
zasilanie: akumulator 15 V lub
n
bateria sucha (PS28A)
pobór prądu przy odbiorze: 25
n
mA
pobór prądu przy nadawaniu:
n
około 200 mA
zakres temperatur pracy: –40 do
n
+70°C
zasięg: 2-4 km w średnio urozn
maiconym terenie
antena: taśmowa, o długości
n
75,5 cm
wymiary: 32×9×7 cm
n
waga: 1,8 kg
n
Urządzenie nadawczo-odbiorcze jest wykonane w technologii modułowej, całkowicie półprzewodnikowej zawierającej 17
tranzystorów (głównie germanowych). Jest przystosowane do pracy emisją FM na jednym z 6 możli-
50
Świat Radio Luty 2013
wych kanałów pasma 6 m.
Odbiornik pracuje w układzie
superheterodyny o p.cz. równej
11,5 MHz.
Częstotliwość zarówno nadajnika, jak i odbiornika jest stabilizowana kwarcem z oddzielnym
rezonatorem na kanał. W module
generatora (6) wykorzystywanym
zarówno podczas nadawania jak
i odbioru jest zastosowany tranzystor AFY46.
Częstotliwości kanałów testowanej w redakcji radiostacji są
podane w tabelce:
Nr
Częstotliwość Zastosowany
kanału kanału
rezonator
1
47,00 MHz
35,50 MHz
2
48,20 MHz
36,70 MHz
3
50,00 MHz
38,50 MHz
4
55,30 MHz
43,80 MHz
5
55,70 MHz
44,25 MHz
6
56,10 MHz
44,60 MHz
Rezonatory kwarcowe są obsadzone w bębnie sześciopozycyjnego przełącznika, który poprzez
specjalny wkręt – „popychacz”,
współbieżnie ustala położenie
rdzeni cewek i rotorów kondensatorów w obwodach w.cz. nadajnika i odbiornika, dostrajając je do
danej częstotliwości pracy (moduł
9).
Na wejściu odbiornika znajduje się przełącznik antenowy
diodowy (moduł 13), a po nim
wzmacniacz w.cz. oraz mieszacz
na tranzystorach AFY 46.
Na wyjściu mieszacza jest włączony ośmiokwarcowy filtr pośredniej częstotliwości 11,5 MHz
(moduł 14), a następnie czterostopniowy wzmacniacz. p.cz. na
tranzystorach AFY47 (moduł 1).
Ostatni z tych stopni pełni funkcję
ogranicznika amplitudy skąd sygnał trafia na diodowy dyskryminator FM (moduły 2 i 3). Wydzie-
lony sygnał m.cz. jest wzmacniany
w dwustopniowym wzmacniaczu
na tranzystorach 2N526 (moduł
4)), który następnie trafia do słuchawki. Odbiornik nie posiada
układu blokady szumu. Po naciśnięciu przycisku PTT
zostaje załączone napięcie zasilania z odbiornika na nadajnik.
Sygnał z mikrofonu wzmocniony w dwustopniowym wzmacniaczu na tranzystorach 2N526
(moduł 5) trafia na modulator FM
(moduł 8) zawierający tranzystory
AFY 46 (2 szt.) i 2N384 (1 szt.).
W czterodiodowym mieszaczu
zrównoważonym (moduł 7) zostaje zmieszany sygnał 11,5 MH
zmodulowany częstotliwościowo
z sygnałem z generatora kwarcowego (moduł 6), po czym trafia
do trzystopniowego wzmacniacza
nadajnika (moduł 9) na 3 tranzystorach (AFY45, 2N2222 i 2N2951).
Obsługa „Handy Talkie” sprowadzała się do przykręcenia anteny i włączeniu zasilania (INT)
oraz ustawieniu potencjometru
siły głosu (VOLUME), a w trakcie
nadawania do przyciśnięcia mikrowłącznika z boku obudowy.
Oczywiście wcześniej należy włożyć akumulator i wybrać odpowiedni kanał pracy (przełącznik
kanałów przed obrotem trzeba
wyciągnąć, po przełączeniu puścić
swobodnie).
Aby nawiązać dwustronną łączność korespondent musi
mieć w swoim urządzeniu taką
samą obsadę rezonatorów kanałowych. W tym miejscu wypada
przypomnieć słynną operację
Market Garden (film „O jeden
most za daleko”), gdzie właśnie
z powodu pomylenia rezonatorów kwarcowych, wiele oddziałów zostało pozbawionych łączności zarówno z dowództwem
jak i między sobą.
Warto dodać, że obudowa
w dolnej części jest wyposażona
w dodatkowe gniazdo umożliwiające dołączenie zewnętrznego mikrotelefonu.
W przypadku nie prowadzenia
łączności bezpośrednio z radiostacji, lecz z dołączonego zestawu należy ustawić przełącznik zasilania
w lewej pozycji (EXT).
Aby wyłączyć radiostację należy wyłącznik zasilania ustawić po
środku czyli na „0”.
Radiostacja przy zastosowaniu
anteny taśmowej pozwala uzyskać
zasięg do 4 km, zależnie od rodzaju terenu i jego pokrycia. Te same
osiągi można aktualnie uzyskać
z użyciem popularnych radiotelefonów PMR.
Pokazaną na zdjęciu radiostację
oraz inny sprzęt wojskowy można
nabyć w firmie TDM Electronics
S.A. (Kopana, ul. Ogrodowa 5,
05-555 Tarczyn; tel. 22 727 71 62; e-mail: [email protected];
Nick Allegro: Carioca_31).
Firma poleca te radiostację
szczególnie grupom rekonstrukcyjnym Armii Francuskiej i Legii
Cudzoziemskiej. Z uwagi na fakt
iż z zewnątrz radiostacja ta identycznie wygląda jak znana i kultowa lampowa amerykańska PRC-6,
z powodzeniem mogą wykorzystywać ją grupy rekonstrukcyjne
US Army z okresu od lądowania
w Normandii do początków wojny w Wietnamie.
W oferowanych radiostacjach,
mogą się trafić egzemplarze z inną
obsadą kanałową niż podane
w powyższym opisie czy na pokrywie komory akumulatorów,
a często z nieobsadzonymi niektórymi kanałami.
Po obsadzeniu nowego rezonatora w bębnie przełącznika,
koniecznym staje się dostrojenie
specjalnego wkrętu (tzw. „popychacza”) na maksymalną czułość
odbiornika i maksymalną moc nadajnika.
Częstotliwość rezonatora wylicza się odejmując od częstotliwości pracy częstotliwość pośrednią
11,5 MHz. Choć użytkownik może
obsadzić brakujący kanał z dostępnych na rynku rezonatorów
kwarcowych wymontowywanych
ze starszych urządzeń (Radmor
3001, FM315...), to wypada zwrócić
uwagę, że eksploatacja radiostacji
powinna być zgodna z obowiązującymi przepisami radiokomunikacji.
Podczas uruchamiania urządzenia, kolejnym mankamentem
może okazać się nietypowe źródła
zasilania (brak na ryku akumulatorów 15 V, nie mówiąc o oryginalnym PS 28A). Na szczęście
komora na baterię/akumulator jest
stosunkowo pojemna i bez problemów zmieści się tam 10 sztuk
ogniw alkaicznych R6 (AA) lub 12
sztuk akumulatorków R6, ew. dwa
pakiety po 7,2 V połączone szeregowo od radiotelefonu ręcznego.
Podczas testów redakcyjnych były
stosowane 3 baterie płaskie po 4,5
V połączone w szereg (ze względu
na brak miejsca trzecia bateria musiał być ustawiona na ukos).
Podczas dokonywania przeróbek czy napraw urządzenia, może
przydać się schemat radiostacji
RV2 dostępny w Internecie: http://
radioalfronte.altervista.org/italy/
rv-2.html.
Świat Radio Luty 2013
51