Przeglądy wydawnictw Nowa era innowacji Gmach

Przeglądy wydawnictw
Nowa era innowacji
Gmach innowacjiWreszcie ukazała się książka o biznesie
oparta na logicznych podstawach. We wdrażaniu innowacji
we współczesnej gospodarce w coraz większym stopniu
uczestniczy klient, a firma powinna poszerzać współpracę z
innymi przedsiębiorstwami – taka jest konkluzja „Nowej ery
innowacji”.
Profesorowie uniwersytetu stanu Michigan – C.K. Prahalad i
M.S.Krishnan – rozwijają teorię wypracowaną wcześniej w
publikacji tego pierwszego autora – „The Future of Competition”
z 2004 r. Już wtedy prof. Prahalad dostrzegł trendy, które nadal są
silnie obecne w gospodarce. Mianowicie to, że wartości w coraz
większym stopniu firmy współtworzą z konsumentami (bogatymi
i biednymi, w USA, Europie czy Indiach), żadne przedsiębiorstwo
w pojedynkę nie jest zdolne do uruchomienia tego procesu, a źródłem innowacji mogą być
nowe wschodzące rynki. Pochodną tych zjawisk jest gwałtowne przyspieszenie outsourcingu,
zwłaszcza w dziedzinach związanych z technologią informatyczną.
Autorzy proponują nowe podejście do analizy innowacji: nie pokazują przełomowych odkryć i
charyzmatycznych liderów. Przeciwnie – obserwacja zjawisk biznesowych prowadzi do
przekonania, że udane innowacje płynnie przechodzą w efekty widoczne w działaniu.
Przykładem jest indyjski bank ICICI, który wpadł na świetne rozwiązanie będące odpowiedzią
na wymóg prawny wymuszający na instytucjach finansowych tworzenie oddziałów na
obszarach wiejskich. Udzielanie mikropożyczek ubogim osobom ze wsi jest bardzo ryzykowne.
Bank dostrzegł jednak potencjał w grupach samopomocy tworzonych przez kobiety (stanowi je
12-15 dobrze znających się osób). Wspólnie wypracowano mechanizm polegający na tym, że
bank udziela pożyczek grupom, a te dalej decydują, komu udzielić wsparcia. Ich decyzje mają
lokalny charakter, dobrze wiedzą, kto efektywnie wykorzysta pożyczkę. Poza tym grupy
samopomocy dyskretnie nadzorują sposób wydawania tych pieniędzy. Nie dziwi zatem prawie
stuprocentowy wskaźnik spłat pożyczek.
W Europie funkcjonują podobne rozwiązania. Od razu nasuwa się skojarzenie z unijnym
programem LEADER (w Polsce jedno z działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich).
Lokalne grupy działania (stowarzyszenia organizacji pozarządowych i jednostek
samorządowych – tzw. LGD) przekazują mikrofinansowanie na realizację pomysłów osób,
które chcą założyć firmę, uruchomić pensjonat czy gospodarstwo agroturystyczne. Globalny
standard (procedury wydatkowania funduszy na cele przyjęte w programach) umiejętnie
połączono ze znajomością przez LGD lokalnych warunków i potrzeb. Wciągnięto lokalne
organizacje do współtworzenia wartości, czyli w tym wypadku realizacji projektów, które z
jednej strony pozwalają osiągnąć przyjęte w programie cele, a z drugiej – odpowiadają na
autentyczne potrzeby mieszkańców obszarów wiejskich.
Analogia ta pokazuje, że podobne mechanizmy mogły niezależnie od siebie zafunkcjonować w
dwóch różnych obszarach gospodarczych i kulturowych. Identyczne trendy w zarządzaniu
przenikają globalną gospodarkę.
Spodobał mi się jeszcze jeden wiejski pomysł z indyjskiego podwórka. ITC – indyjski
konglomerat o kapitale 3,5 mld USD – działa w bardzo różnych dziedzinach, jak hotele, papier,
wyroby tytoniowe, produkcja i obrót żywnością. Jest m.in. dostawcą soi i pszenicy odbieranej
od dużej liczby drobnych rolników. Żeby skuteczniej do nich docierać, ITC stworzyło platformę
cyfrową. Wyposażyło każdą dużą wieś w komputer osobisty, dając rolnikom szansę
poszukiwania odbiorców oferujących najkorzystniejsze ceny za ich produkty. Rolnicy mają
możliwość zwiększenia swoich zysków, a ITC zwiększyło efektywność logistyki.
Autorzy analizują dziesiątki przykładów firm (m.in. Google, Starbucks, Honeywell, ING, wiele
firm z Indii) i rozwiązań (m.in. portale społecznościowe), wskazując dobre praktyki, a także
błędne decyzje zarządzających, którzy mie chcieli s. Trendy we wdrażaniu innowacji opisują
dwoma równaniami (a właściwie metarównaniami). Przekonują, że „zmierzamy do świata, w
którym wartość jest określana przez doświadczenie powstałe w danym czasie przy
współudziale pojedynczego konsumenta”. Zjawisko to oznaczają jako N=1. Drugie istotne
równanie, będące jednym z filarów współczesnego świata gospodarki, to R=G, co oznacza
korzystanie z zasobów wielu źródeł (m.in. powiększająca się liczba dostawców).
Te dynamiczne zamiany w zachowaniu graczy na światowych rynkach autorzy przedstawiają
(już we wprowadzeniu) jako „nowy gmach innowacji” (kolumny to nasze N=1 i R=G, fundament
to techniczna architektura firmy, a zadaszenie to społeczna architektura firmy). Jego schemat
przypomina starożytną świątynię. W jej wnętrzu zachodzą elastyczne i prężne procesy
biznesowe. Czytelnikowi, który lubi syntetyczne podejście w stylu tez proponowanych
Wittgensteina w „Traktacie logiczno-filozoficznym”, książka z pewnością przypadnie do gustu.
Warto ją polecić zwłaszcza ekonomistom, wykładowcom, a także przedsiębiorcom.
Jerzy Gontarz
C.K. Prahalad, M.S. Krishnan, „Nowa era innowacji”, przekład: Adam Szeworski, Wydawnictwa
Profesjonalne PWN, Warszawa 2010, Cena: od 50 do 59 zł