Furosemid Accord_SPC - Centrum Informacji o Leku
Transkrypt
Furosemid Accord_SPC - Centrum Informacji o Leku
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Furosemid Accord, 10 mg/ml, roztwór do wstrzykiwań 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY W 2 ml jałowego roztworu do wstrzykiwań znajduje się 20 mg furosemidu (10 mg/ml). W 4 ml jałowego roztworu do wstrzykiwań znajduje się 40 mg furosemidu (10 mg/ml). W 5 ml jałowego roztworu do wstrzykiwań znajduje się 50 mg furosemidu (10 mg/ml). W 25 ml jałowego roztworu do wstrzykiwań znajduje się 250 mg furosemidu (10 mg/ml). Substancje pomocnicze o znanym działaniu: 3,7 mg sodu w 1 ml. Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1. 3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA Roztwór do wstrzykiwań (iniekcji). Przezroczysty, bezbarwny lub niemal bezbarwny roztwór (pH: 8,0 do 9,3). 4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE 4.1 Wskazania do stosowania Furosemid jest silnym diuretykiem, zalecanym w sytuacji, gdy wymagane jest uzyskanie szybkiej i skutecznej diurezy. Produkt Furosemid Accord 20 mg/2 ml, 40 mg/4 ml i 50 mg/5 ml jest odpowiedni do stosowania w nagłych przypadkach lub gdy leczenie doustne nie jest możliwe. Do wskazań należą obrzęki pochodzenia sercowego, wątrobowego, nerkowego i obrzęk płuc. Furosemid Accord 250 mg/25 ml jest wskazany do stosowania w leczeniu skąpomoczu z powodu ostrej lub przewlekłej niewydolności nerek ze wskaźnikiem filtracji kłębuszkowej poniżej 20 ml/min. 4.2 Dawkowanie i sposób podawania Produkt Furosemid Accord 20 mg/2 ml, 40 mg/4 ml i 50 mg/5 ml jest przeznaczony do podawania domięśniowego i dożylnego, i zawsze musi być podawany powoli. Produkt Furosemid Accord 250 mg/25 ml jest przeznaczony do powolnego podawania dożylnego. Furosemid Accord 20 mg/2 ml, 40 mg/4 ml i 50 mg/5 ml Dorośli: Początkowo dawki 20 - 50 mg można podawać domięśniowo lub w powolnym wstrzyknięciu dożylnym w tempie nieprzekraczającym 4 mg/minutę. Moczopędne działanie furosemidu jest proporcjonalne do dawki, a jeśli wymagane są większe dawki, należy je podawać w kontrolowanym wlewie z szybkością nieprzekraczającą 4 mg/minutę, stopniowo zwiększając w zależności od odpowiedzi na leczenie. Osoby w podeszłym wieku: Eliminacja furosemidu jest na ogół wolniejsza u osób starszych. Dawkowanie należy zwiększać aż do osiągnięcia wymaganego skutku. 1 Dzieci: Dawki dla dzieci mieszczą się w zakresie od 0,5 - 1,5 mg/kg/dobę, do maksymalnej całkowitej dawki dobowej wynoszącej 20 mg. Furosemid Accord 250 mg/25 ml Dorośli: Furosemid Accord 250 mg/25 ml jest przeznaczony do powolnego wtrzyknięcia dożylnego, w tempie nieprzekraczającym 4 mg/minutę. Początkowa dawka 250 mg (jedna fiolka 25 ml) może być dodana do około 225 ml chlorku sodu do wstrzykiwań (BP) lub roztworu Ringera do wstrzykiwań, i podana we wlewie w ciągu jednej godziny z szybkością 80 kropli/minutę (4 mg/minutę). Jeśli diureza w ciągu następnej godziny jest niewystarczająca, może być podana dawka 500 mg (dwie 25 ml fiolki) w odpowiednim płynie infuzyjnym, o całkowitej objętości regulowanej przez stan nawodnienia pacjenta, w tempie nie większym niż 4 mg/minutę. Jeśli nadal nie uzyskano zadowalającej diurezy w ciągu jednej godziny po zakończeniu drugiego wlewu, może zostać podana trzecia dawka 1000 mg (cztery 25 ml fiolki) w odpowiednim płynie infuzyjnym. Szybkość wlewu nie powinna nigdy przekraczać 4 mg/minutę. Jeśli trzeci wlew (1000 mg w ciągu 4 godzin) nie przyniesie skutku, prawdopodobnie konieczna będzie dializa. U pacjentów ze skąpomoczem lub bezmoczem, ze znacznym przeciążeniem płynami, może nie być możliwe podanie w powyższy sposób. W takich przypadkach zastosowanie pompy o stałej szybkości wlewu z regulacją śruby mikrometrycznej może być brane pod uwagę w celu bezpośredniego podania dożylnego. Szybkość wlewu nie powinna przekraczać 4 mg/min. Jeżeli odpowiedź na metodę podawania jest zadowalająca (diureza 40 - 50 ml/godzinę), skuteczna dawka (do 1000 mg) może być powtarzana co 24 godziny. Alternatywnie, leczenie można kontynuować doustnie, podając furosemid tabletki w dawce 500 mg na każde wymagane w iniekcji 250 mg. Następnie można dokonać odpowiedniej korekty dawki w zależności od reakcji na leczenie. Osoby w podeszłym wieku: Eliminacja furosemidu jest na ogół wolniejsza u osób starszych. Dawkowanie należy zwiększać aż do osiągnięcia wymaganego skutku. Dzieci: Dawkowanie u dzieci musi zostać ustalone na podstawie stopnia ciężkości niewydolności nerek oraz klinicznej odpowiedzi na początkowe dawki. 4.3 Przeciwwskazania Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1. Nadwrażliwość na amiloryd, sulfonamidy lub pochodne sulfonamidów. Hipowolemia i odwodnienie (z towarzyszącym niedociśnieniem lub bez) (patrz punkt 4.4) Ciężka hipokaliemia: ciężka hiponatremia (patrz punkt 4.4). Śpiączka lub stan przedśpiączkowy związany z marskością wątroby (patrz punkt 4.4). Bezmocz lub niewydolność nerek z bezmoczem niereagującym na leczenie furosemidem, niewydolność nerek w wyniku zatrucia środkami nefrotoksycznym lub hepatotoksycznymi, niewydolność nerek związana ze śpiączką wątrobową. Zaburzenia czynności nerek z klirensem kreatyniny poniżej 30 ml/min na 1,73 m2 powierzchni ciała (patrz punkt 4.4). Choroba Addisona (patrz punkt 4.4). Zatrucie naparstnicą (patrz punkt 4.5). Porfiria. 2 Kobiety karmiące piersią (patrz punkt 4.6). 4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania Stany wymagające wyrównania przed rozpoczęciem podawania furosemidu (patrz także punkt 4.3): Niedociśnienie. Hipowolemia. Ciężkie zaburzenia elektrolitowe, w szczególności hipokaliemia, hiponatremia i zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej. Nie zaleca się stosowania Furosemidu w następujących przypadkach: U pacjentów z wysokim ryzykiem wystąpienia nefropatii pokontrastowej: nie powinien być wykorzystywany do uzyskania diurezy w ramach środków zapobiegawczych przed rozwojem nefropatii pokontrastowej. U pacjentów z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Należy zachować szczególną ostrożność i(lub) zmniejszyć dawkę w następujących przypadkach: - pacjenci w podeszłym wieku (niższa dawka początkowa ze względu na szczególną podatność na działania niepożądane - patrz punkt 4.2), - trudności z oddawaniem moczu, w tym przerost gruczołu krokowego (zwiększone ryzyko zatrzymania moczu: rozważyć mniejszą dawkę). Ścisłe monitorowanie pacjentów z częściową niedrożnością dróg moczowych - cukrzyca (utajona cukrzyca może przejść w postać jawną: zapotrzebowanie na insulinę w cukrzycy może wzrosnąć: przerwać stosowanie furosemidu przed wykonaniem testu tolerancji glukozy) - ciąża (patrz punkt 4.6) - dna moczanowa (furosemid może podwyższać stężenie kwasu moczowego/indukować dnę moczanową) - pacjenci z zespołem wątrobowo-nerkowym - zaburzenia czynności wątroby (patrz punkt 4.3 i poniżej - wymagane monitorowanie) - zaburzenia czynności nerek (patrz punkt 4.3 i poniżej - wymagane monitorowanie) - choroba nadnerczy (patrz punkt 4.3 - przeciwwskazania w chorobie Addisona) - hipoproteinemia, np. zespół nerczycowy (skutek działania furosemidu może ulec osłabieniu, a ototoksyczność nasileniu - wymagane ostrożne dobieranie dawki) - ostra hiperkalcemia (odwodnienie wskutek wymiotów i diurezy - konieczne wyrównanie przed zastosowaniem furosemidu). Leczenie hiperkalcemii z użyciem dużej dawki furosemidu powoduje utratę płynów i elektrolitów - wymagane jest staranne uzupełnienie płynów i wyrównanie poziomu elektrolitów. - pacjenci z ryzykiem znacznego spadku ciśnienia krwi - wcześniaki (ryzyko nefrokalcynozy/kamicy nerkowej; konieczne monitorowanie czynności nerek i wykonanie USG nerek Należy unikać stosowania z innymi lekami (inne interakcje, patrz punkt 4.5): Należy unikać jednoczesnego podawania NLPZ, (jeśli to niemożliwe) - działanie moczopędne furosemidu może ulec osłabieniu. Inhibitory ACE i antagoniści receptora angiotensyny II - może wystąpić ciężkie niedociśnienie tętnicze - dawkę furosemidu należy zmniejszyć/odstawić (3 dni) przed rozpoczęciem stosowania lub zwiększeniem dawki tych leków. 3 Wymogi dotyczące badań laboratoryjnych Sód w surowicy W szczególności u osób w podeszłym wieku lub pacjentów narażonych na niedobory elektrolitów. Potas w surowicy Należy wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia hipokaliemii, w szczególności u pacjentów z marskością wątroby, chorych leczonych jednocześnie kortykosteroidami, osób stosujących niezbilansowaną dietę oraz nadużywających środków przeczyszczających. Regularne monitorowanie stężenia potasu, a w razie konieczności, suplementację potasu, zaleca się we wszystkich przypadkach, ale jest to niezbędne podczas stosowania większych dawek oraz u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Jest to szczególnie istotne w przypadku leczenia skojarzonego z digoksyną, ponieważ niedobór potasu może powodować lub nasilać objawy zatrucia naparstnicą (patrz rozdział 4.5). Podczas długotrwałego leczenia zalecana jest dieta bogata w potas. Częsta kontrola stężenia potasu w surowicy jest konieczna u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i klirensem kreatyniny poniżej 60 ml/min na 1,73 m2 powierzchni ciała, a także w przypadkach, gdy furosemid jest stosowany w skojarzeniu z niektórymi innymi lekami mogącymi prowadzić do zwiększenia stężenia potasu (patrz punkt 4.5; szczegółowe informacje dotyczące zaburzeń elektrolitowych i metabolicznych, patrz punkt 4.8). Czynność nerek Częste oznaczanie BUN (azot mocznika) w pierwszych kilku miesiącach leczenia i okresowo później. Podczas długotrwałego leczenia/stosowania dużych dawek należy regularnie oznaczać BUN. Nasilona diureza może powodować przemijające zaburzenia czynności nerek u pacjentów z istniejącą dysfunkcją nerek. U takich pacjentów konieczne jest odpowiednie spożycie płynów. Stężenie kreatyniny i mocznika w surowicy wykazuje tendencję do wzrostu w trakcie leczenia. Glukoza Niekorzystny wpływ na metabolizm węglowodanów - nasilenie istniejącej nietolerancji węglowodanów lub cukrzycy. Wskazane jest regularne monitorowanie stężenia glukozy we krwi. Inne elektrolity Pacjenci z niewydolnością wątroby/marskością alkoholową są szczególnie narażeni na ryzyko hipomagnezemii (oraz hipokaliemii). Podczas długotrwałego leczenia (szczególnie w wysokich dawkach), należy regularnie oznaczać stężenie magnezu, wapnia, chlorków, wodorowęglanów i kwasu moczowego. Wymagania dotyczące monitorowania klinicznego (patrz także punkt 4.8) Regularna kontrola czy nie występuje dyskrazja. W razie wystąpienia zaburzeń składu krwi należy natychmiast przerwać podawanie furosemidu. Uszkodzenie wątroby. Reakcje idiosynkrazji. Inne zmiany wyników badań laboratoryjnych Stężenie cholesterolu i trójglicerydów w surowicy może wzrosnąć, ale zwykle powraca do normy w ciągu 6 miesięcy od rozpoczęcia stosowania furosemidu. Jednoczesne stosowanie z rysperydonem W kontrolowanych placebo badaniach z użyciem rysperydonu u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem, obserwowano wyższą śmiertelność u pacjentów leczonych furosemidem i rysperydonem (7,3%; średni wiek 89 lat, zakres 75-97 lat) w porównaniu do pacjentów leczonych samym rysperydonem (3,1%, średni wiek 84 lat, zakres 70-96 lat) lub furosemidem (4,1%; średni wiek 80 lat, zakres 67-90 lat). Jednoczesne stosowanie rysperydonu z innymi lekami moczopędnymi (głównie diuretykami tiazydowymi w małych dawkach) nie wiązało się z podobnymi wynikami. Nie zidentyfikowano patomechanizmu tego zjawiska, a także nie zaobserwowano spójnego wzorca 4 odnośnie przyczyny śmierci. Niemniej jednak, należy zachować ostrożność i rozważyć ryzyko oraz korzyści wynikające z takiego połączenia lub skojarzonego stosowania z innymi silnymi lekami moczopędnymi przed podjęciem decyzji o leczeniu. Nie obserwowano zwiększonej śmiertelności wśród pacjentów przyjmujących inne leki moczopędne podczas jednoczesnego leczenia rysperydonem. Niezależnie od leczenia, odwodnienie było głównym czynnikiem ryzyka zgonu i dlatego należy go unikać u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem (patrz punkt 4.3 Przeciwwskazania). Produkt zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) na dawkę, czyli zasadniczo jest "wolny od sodu". 4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji Ogólne - dawkowanie równocześnie podawanych glikozydów nasercowych, środków moczopędnych, leków przeciwnadciśnieniowych lub innych leków o działaniu obniżającym ciśnienie krwi może wymagać dostosowania, ponieważ w przypadku jednoczesnego podawania z furosemidem należy oczekiwać silniejszego spadku ciśnienia. Toksyczne działanie leków na nerki może ulec nasileniu podczas jednoczesnego stosowania silnych leków moczopędnych, takich jak furosemid. Niektóre zaburzenia elektrolitowe (np. hipokaliemia, hipomagnezemia) mogą zwiększać toksyczność pewnych leków (np. preparatów naparstnicy i leków powodujących wydłużenie odstępu QT). Leki przeciwnadciśnieniowe - dla wszystkich typów możliwe jest wzmocnienie efektu hipotensyjnego. Jednoczesne stosowanie z inhibitorami ACE lub antagonistami receptora angiotensyny II może spowodować znaczne spadki ciśnienia krwi; należy przerwać stosowanie furosemidu lub zmniejszyć jego dawkę przed rozpoczęciem leczenia inhibitorem ACE lub antagonistą receptora angiotensyny II (patrz punkt 4.4). Leki przeciwpsychotyczne - hipokaliemia wywołana przez furosemid zwiększa ryzyko kardiotoksyczności. Należy unikać jednoczesnego stosowania z pimozydem. Stosowanie z amisulprydem lub sertindolem zwiększa ryzyko wystąpienia arytmii komorowych. Podawanie z fenotiazynami nasila działanie hipotensyjne. Należy zachować ostrożność podczas podawania rysperydonu, a przed podjęciem decyzji o leczeniu rozważyć ryzyko i korzyści wynikające z równoczesnego leczenia furosemidem lub innymi silnymi diuretykami. Informacje dotyczące zwiększonej śmiertelności u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem, leczonych jednocześnie rysperydonem - patrz punkt 4.4. Leki przeciwarytmiczne (w tym amiodaron, dizopiramid, flekainid i sotalol) - ryzyko kardiotoksyczności (z powodu wywołanej przez furosemid hipokaliemii). Furosemid może antagonizować skutek działania lidokainy, tokainidu lub meksyletyny. Glikozydy nasercowe - hipokaliemia i zaburzenia elektrolitowe (w tym hipomagnezemia) zwiększają ryzyko kardiotoksyczności. Leki wydłużające odstęp QT - zwiększone ryzyko toksyczności wskutek zaburzeń elektrolitowych wywołanych przez furosemid. Leki rozszerzające naczynia - nasilenie działania hipotensyjnego przy podawaniu z moksysylitem (tymoksamina) lub hydralazyną. Inne leki moczopędne - możliwa nasilona diureza, jeśli furosemid jest podawany z metolazonem. Zwiększone ryzyko hipokaliemii podczas stosowania z tiazydami. Inhibitory reniny - aliskiren obniża stężenie furosemidu w osoczu. 5 Azotany - nasilenie działania hipotensyjnego. Lit - tak jak w przypadku innych leków moczopędnych, stężenia litu w surowicy krwi może wzrosnąć w przypadku, gdy lit jest podawany równocześnie z furosemidem, prowadząc do zwiększenia toksyczności litu, w tym do zwiększenia ryzyka działania kardiotoksycznego i neurotoksycznego litu. Dlatego też zaleca się, aby starannie kontrolować stężenie litu i w razie potrzeby dostosować dawkowanie litu u pacjentów otrzymujących takie połączenie leków. Środki chelatujące - sukralfat może zmniejszać wchłanianie furosemidu z przewodu pokarmowego; oba leki należy przyjmować z minimum dwugodzinnym odstępem. NLPZ - zwiększenie ryzyka nefrotoksyczności. Indometacyna i ketorolak mogą antagonizować działanie furosemidu (jeśli to możliwe, należy unikać; patrz punkt 4.4). NLPZ mogą osłabiać działanie furosemidu oraz mogą spowodować ostrą niewydolność nerek w przypadku uprzednio istniejącej hipowolemii lub odwodnienia. Salicylany - możliwe nasilenie działania przez furosemid. Toksyczność salicylanów może ulec zwiększeniu pod wpływem furosemidu. Antybiotyki - zwiększone ryzyko ototoksyczności podczas stosowania z aminoglikozydami, polimyksynami lub wankomycyną; jednoczesne stosowanie tylko z istotnych powodów. Zwiększone ryzyko nefrotoksyczności podczas stosowania z aminoglikozydami lub cefalorydyną. Furosemid może zmniejszać stężenie wankomycyny w surowicy po zabiegach kardiochirurgicznych. Zwiększone ryzyko hiponatremii podczas stosowania z trimetoprimem. Upośledzenie czynności nerek może wystąpić u pacjentów stosujących równocześnie furosemid i duże dawki niektórych cefalosporyn. Leki przeciwdepresyjne - wzmocnienie działania hipotensyjnego podczas stosowania z inhibitorami MAO. Zwiększone ryzyko niedociśnienia ortostatycznego podczas stosowania z TLPD (trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne). Zwiększone ryzyko hipokaliemii przy stosowaniu z reboksetyną. Leki przeciwcukrzycowe - działanie hipoglikemizujące antagonizowane przez furosemid. Leki przeciwpadaczkowe - zwiększone ryzyko hiponatremii podczas stosowania z karbamazepiną. Działanie moczopędne osłabione przez fenytoinę Leki przeciwhistaminowe - hipokaliemia ze zwiększonym ryzykiem kardiotoksyczności. Leki przeciwgrzybicze - zwiększone ryzyko hipokaliemii i nefrotoksyczności podczas stosowania z amfoterycyną. Leki przeciwlękowe i nasenne - nasilenie działania hipotensyjnego. Chloral lub triclofos mogą wypierać hormony tarczycy z miejsc wiązania. Leki pobudzające OUN (stosowane w leczeniu ADHD) - hipokaliemia zwiększa ryzyko komorowych zaburzeń rytmu serca. Kortykosteroidy - antagonizowanie działania moczopędnego (retencja sodu) oraz zwiększone ryzyko hipokaliemii. Glicyryzyna - (zawarta w lukrecji) może zwiększać ryzyko wystąpienia hipokaliemii. Leki cytotoksyczne - zwiększone ryzyko nefrotoksyczności i ototoksyczności podczas stosowania ze związkami platyny/cisplatyny. Nefrotoksyczne działanie cisplatyny może ulec nasileniu, jeśli furosemid nie jest podawany w małych dawkach (np. 40 mg u pacjentów z prawidłową czynnością 6 nerek) przy dodatnim bilansie płynowym, w celu uzyskania wymuszonej diurezy w trakcie leczenia cisplatyną. Antymetabolity - działanie furosemidu może ulec osłabieniu przez metotreksat, a furosemid może zmniejszać klirens nerkowy metotreksatu. Leki dopaminergiczne - nasilenie działania hipotensyjnego podczas stosowania z lewodopą. Leki immunomodulujące - nasilenie działania hipotensyjnego przy stosowaniu z aldesleukiną. Zwiększone ryzyko hiperkaliemii przy stosowaniu z cyklosporyną i takrolimusem. Zwiększone ryzyko dny moczanowej przy stosowaniu z cyklosporyną. Środki zwiotczające mięśnie - nasilenie działania hipotensyjnego przy stosowaniu z baklofenem lub tyzanidyną. Wzmożone działanie środków zwiotczających mięśnie typu kurary. Estrogeny - antagonizują działanie moczopędne. Progestageny (drosperydon) - zwiększone ryzyko hiperkaliemii. Prostaglandyny - nasilenie działania hipotensyjnego przy stosowaniu z alprostadilem. Leki sympatykomimetyczne - zwiększone ryzyko hipokaliemii podczas stosowania dużych dawek beta-2-sympatykomimetyków. Teofilina - nasilenie działania hipotensyjnego. Probenecyd - działanie furosemidu może być osłabione przez probenecyd, a furosemid może zmniejszać klirens nerkowy probenecydu. Środki znieczulające - środki do znieczulenia ogólnego mogą nasilać hipotensyjne działanie furosemidu. Efekt działania kurary może być zwiększony przez furosemid. Alkohol - nasilenie działania hipotensyjnego Nadużywanie środków przeczyszczających - zwiększone ryzyko utraty potasu. Inne - jednoczesne podawanie aminoglutetymidu może zwiększyć ryzyko hiponatremii. 4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację Ciąża: Furosemid przenika przez barierę łożyskową i nie powinien być stosowany w okresie ciąży, o ile nie istnieją ważne powody medyczne. Furosemid należy stosować tylko w przypadku istnienia patologicznych przyczyn obrzęku, które nie są bezpośrednio lub pośrednio związane z ciążą. Leczenie diuretykami obrzęków i nadciśnienia spowodowanych ciążą jest niepożądane, ponieważ może to zmniejszyć perfuzję łożyskową; dlatego w przypadku stosowania produktu, konieczne jest monitorowanie rozwoju płodu. Jednakże furosemid stosowano po pierwszym trymestrze ciąży w leczeniu obrzęków, nadciśnienia i toksemii ciążowej, a leczenie nie powodowało negatywnych skutków u płodu lub noworodka. Laktacja (patrz punkt 4.3) Furosemid jest przeciwwskazany, ponieważ przenika do mleka matki i może hamować laktację. 7 4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn Zgłaszano przypadki zmniejszonej koncentracji, zawrotów głowy i zaburzeń widzenia, szczególnie na początku leczenia, podczas zmiany dawki oraz w połączeniu z alkoholem. Pacjenci powinni być poinformowani, że w razie wystąpienia takich działań nie powinni prowadzić pojazdów, obsługiwać maszyn ani uczestniczyć w czynnościach, podczas których skutki te mogą narazić pacjenta lub inne osoby na niebezpieczeństwo. 4.8 Działania niepożądane Częstość występowania działań niepożądanych określono następująco: bardzo często (> 1/10), często (> 1/100, < 1/10), niezbyt często (> 1/1 000, < 1/100), rzadko (> 1/10 000, < 1 000) i bardzo rzadko (< 1/10 000, w tym pojedyncze doniesienia). Zaburzenia krwi i układu chłonnego Niezbyt często: małopłytkowość Rzadko: eozynofilia leukopenia Zahamowanie czynności szpiku kostnego (konieczne zakończenie leczenia). Należy prowadzić regularną kontrolę hematopezy. Bardzo rzadko: niedokrwistość aplastyczna lub niedokrwistość hemolityczna agranulocytoza Zaburzenia układu nerwowego Rzadko: parestezje śpiączka hiperosmolarna Zaburzenia endokrynologiczne Stosowanie furosemidu może obniżyć tolerancję glukozy. U pacjentów z cukrzycą może to prowadzić do pogorszenia wyrównania metabolicznego; może ujawnić się utajona cukrzyca. Zapotrzebowanie na insulinę u pacjentów z cukrzycą może się zwiększyć. Zaburzenia oka Niezbyt często: zaburzenia widzenia Zaburzenia ucha i błędnika W rzadkich przypadkach mogą występować zaburzenia słuchu i szumy uszne, zazwyczaj przemijające, szczególnie u pacjentów z niewydolnością nerek, hipoproteinemią (np. w zespole nerczycowym) i (lub) gdy furosemid podano dożylnie zbyt szybko. Zaburzenia serca Niezbyt często: zaburzenia rytmu serca Furosemid może powodować obniżenie ciśnienia krwi, które, jeśli jest znaczne, może dawać objawy takie jak upośledzenie koncentracji i reagowania, zamroczenie, uczucie ucisku w głowie, bóle głowy, zawroty głowy, senność, osłabienie, zaburzenia widzenia, suchość w ustach i nietolerancja ortostatyczna. Działanie moczopędne furosemidu może spowodować 8 hipowolemię i odwodnienie, zwłaszcza osób w podeszłym wieku. Istnieje zwiększone ryzyko zakrzepicy. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych W pojedynczych przypadkach może wystąpić wewnątrzwątrobowy zastój żółci, zwiększenie aktywności aminotransferaz wątrobowych lub ostre zapalenie trzustki. Encefalopatia wątrobowa może wystąpić u pacjentów z niewydolnością wątroby (patrz punkt 4.3). Zaburzenia naczyniowe Rzadko: zapalenie naczyń Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej Niezbyt często: nadwrażliwość na światło Rzadko: Sporadycznie mogą wystąpić reakcje skóry i błon śluzowych, np. świąd, pokrzywka, inne wysypki lub zmiany pęcherzowe, gorączka, nadwrażliwość na światło, rumień wysiękowy wielopostaciowy (zespół Lyella oraz zespół Stevensa-Johnsona), wysypka pęcherzowa, złuszczające zapalenie skóry, plamica, ostra uogólniona krostkowica (AGEP, ang. – acute generalized exanthematous pustulosis), wysypka polekowa z eozynofilią i objawami układowymi (zespół DRESS, ang. – drug rash with eosinophilia and systemic symptoms). Zaburzenia metabolizmu i odżywiania Podobnie jak pozostałe diuretyki, furosemid podczas długotrwałego stosowania może zaburzać bilans elektrolitów i wody. Furosemid powoduje zwiększone wydalanie sodu i chlorków, a tym samym wody. Ponadto podczas terapii furosemidem wzrasta wydalanie innych elektrolitów (w szczególności potasu, wapnia i magnezu). Może również wystąpić kwasica metaboliczna. Ryzyko tego zaburzenia wzrasta przy większych dawkach i zależy od choroby podstawowej (np. marskość wątroby, niewydolność serca), jednocześnie stosowanych leków (patrz punkt 4.5) oraz diety. Objawowe zaburzenia poziomu elektrolitów i zasadowica metaboliczna mogą rozwinąć się w postaci stopniowo narastającego deficytu elektrolitów, lub na przykład, gdy podawane są duże dawki furosemidu pacjentom z prawidłową czynnością nerek, w postaci ostrej i ciężkiej utraty elektrolitów. Objawy zaburzeń równowagi elektrolitowej zależą od rodzaju zaburzenia: Niedobór sodu może objawiać się w postaci dezorientacji, skurczów mięśni, osłabienia mięśni, utraty apetytu, zawrotów głowy, senności i wymiotów. Niedobór potasu daje objawy nerwowo-mięśniowe (osłabienie mięśni, paraliż), jelitowe (wymioty, zaparcia, wzdęcia), nerkowe (wielomocz) lub sercowe. Ciężki niedobór potasu może spowodować niedrożność porażenną lub dezorientację mogącą prowadzić do śpiączki. Niedobór magnezu i wapnia bardzo rzadko powoduje wystąpienie tężyczki i zaburzeń rytmu serca. Stężenie wapnia w surowicy może ulec zmniejszeniu; w bardzo rzadkich przypadkach obserwowano tężyczkę. Przypadki nefrokalcynozy i (lub) kamicy nerkowej zgłaszano u wcześniaków. Stężenie cholesterolu w surowicy krwi (zmniejszenie stężenia cholesterolu HDL, 9 podwyższenie stężenia cholesterolu LDL) i trójglicerydów może wzrosnąć podczas leczenia furosemidem. Podczas długotrwałego leczenia wartości te zwykle wracają do normy w ciągu sześciu miesięcy, Podobnie jak w przypadku innych leków moczopędnych, leczenie furosemidem może prowadzić do przejściowego zwiększenia stężenia kreatyniny i mocznika we krwi. Stężenie kwasu moczowego w surowicy może wzrosnąć, prowadząc do wystąpienia napadów dny moczanowej. Działanie moczopędne furosemidu może spowodować lub przyczynić się do hipowolemii i odwodnienia, zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku. Poważne niedobory płynów mogą doprowadzić do zagęszczenia krwi ze skłonnością do powstawania zakrzepów. Zwiększone wytwarzanie moczu może wywołać lub nasilić dolegliwości u pacjentów z zaburzeniami odpływu moczu. Toteż ostre zatrzymanie moczu z możliwością pojawienia się wtórnych powikłań może wystąpić u pacjentów z zaburzeniami opróżniania pęcherza moczowego, przerost gruczołu krokowego lub zwężenie cewki moczowej. Wady wrodzone, choroby rodzinne i genetyczne Jeśli furosemid jest podawany u wcześniaków w pierwszych tygodniach życia, może zwiększyć ryzyko utrzymywania się przetrwałego przewodu tętniczego. Produkt jest przeciwwskazany u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania Niezbyt często: zmęczenie Rzadko: Ciężkie reakcje anafilaktyczne lub anafilaktoidalne (np. ze wstrząsem) występują rzadko. gorączka złe samopoczucie Zaburzenia żołądkowo-jelitowe Niezbyt często: suchość w jamie ustnej, pragnienie, nudności, zaburzenia perystaltyki jelit, wymioty, biegunka, zaparcia Rzadko: ostre zapalenie trzustki Mogą wystąpić zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, złe samopoczucie, rozstrój żołądka (wymioty lub biegunka) i zaparcia, ale zazwyczaj nie są na tyle poważne, aby konieczne było przerwanie leczenia. Zaburzenia nerek i dróg moczowych Niezbyt często: Stężenie kreatyniny i mocznika w surowicy krwi może być przemijająco podwyższone podczas leczenia furosemidem. Rzadko: śródmiąższowe zapalenie nerek, ostra niewydolność nerek Zwiększenie produkcji moczu może powodować lub nasilać dolegliwości u pacjentów z utrudnionym odpływem moczu. Toteż ostre zatrzymanie moczu z możliwością pojawienia się wtórnych powikłań może wystąpić u pacjentów cierpiących na zaburzenia opróżniania pęcherza moczowego, przerost gruczołu krokowego lub zwężenie cewki moczowej. 10 Ciąża, połóg i okres okołoporodowy U wcześniaków z zespołem zaburzeń oddychania, podawanie produktu Furosemid Accord Tabletki w pierwszych tygodniach po urodzeniu wiązało się zwiększonym ryzykiem wystąpienia przetrwałego przewodu tętniczego. U wcześniaków furosemid może wytrącać się w nerkach powodując nefrokalcynozę/kamicę nerkową. Do rzadkich powikłań należą niewielkie zaburzenia psychiczne. Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Al. Jerozolimskie 181C 02-222 Warszawa tel.: + 48 22 49 21 301 faks: + 48 22 49 21 309 e-mail: [email protected] 4.9 Przedawkowanie Objawy Przedawkowanie może spowodować masywną diurezę prowadzącą do odwodnienia, zmniejszenia objętości krwi i zaburzeń elektrolitowych, a w konsekwencji do obniżenia ciśnienia tętniczego i działania kardiotoksycznego. Wysokie dawki mogą potencjalnie spowodować przemijającą głuchotę oraz wywołać dnę moczanową (zaburzenia wydzielana kwasu moczowego). Leczenie Korzyści wynikające z opróżniania żołądka są niepewne. U pacjentów, którzy zgłosili się w ciągu 1 godziny od przyjęcia leku, można rozważyć użycie węgla aktywowanego (50 g u dorosłych: 1 g/kg mc. u dzieci). Pacjenta należy obserwować przez minimum 4 godziny - monitorować tętno i ciśnienie krwi. Niedociśnienie i odwodnienie: leczenie polega na dożylnym podawaniu odpowiednich płynów. Kontrola diurezy i elektrolitów w surowicy (w tym chlorków i wodorowęglanów). Wyrównanie zaburzeń elektrolitowych. Wykonanie EKG z 12 odprowadzeniami u pacjentów ze znacznymi zaburzeniami elektrolitowymi. 5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE 5.1 Właściwości farmakodynamiczne Grupa farmakoterapeutyczna: silnie działające leki moczopędne z grupy sulfonamidów, diuretyki pętlowe. Kod ATC: C03CA01 Dane z wielu badań doświadczalnych pokazują, że furosemid działa wzdłuż całego nefronu, z wyjątkiem odcinka dystalnego. Główne działanie furosemidu dotyczy części wstępującej pętli Henlego, ze złożonym wpływem na krążenie nerkowe. Przepływ krwi zostaje przekierowany z okolicy przyrdzeniowej w stronę kory zewnętrznej. Główny mechanizm działania furosemidu w nerkach polega na zahamowaniu aktywnego transportu chlorków w części wstępującej pętli. 11 Resorpcja sodu i chlorków z nefronu ulega zmniejszeniu, co prowadzi do wytwarzania hipotonicznego lub izotonicznego moczu. Ustalono, że furosemid wpływa na biosyntezę prostaglandyn (PG) i układ renina-angiotensyna, zmieniając przepuszczalność kłębuszków nerkowych dla białek osocza. 5.2 Właściwości farmakokinetyczne Po podaniu doustnym, około 65% dawki ulega wchłonięciu. Okres półtrwania w osoczu jest dwufazowy, z końcową fazą eliminacji około 1 ½ godziny. Furosemid w 99% wiąże się z białkami osocza i jest wydalany głównie z moczem, w dużej mierze w postaci niezmienionej, ale również z żółcią; eliminacja pozanerkowa znacznie wzrasta w niewydolności nerek. Furosemid przenika przez barierę łożyskową i jest wydzielany do mleka. Furosemid jest słabym kwasem karboksylowym, który istnieje głównie w postaci zdysocjowanej w przewodzie pokarmowym. Po podaniu doustnym furosemid jest szybko, ale niecałkowicie wchłaniany (60-70%), wykazując działanie trwające 4 godziny. Optymalnym miejscem wchłaniania jest górna część dwunastnicy przy pH 5,0. Niezależnie od drogi podania, 69-97% aktywności po podaniu radioznakowanej dawki jest wydalane w ciągu pierwszych 4 godzin od podania. Furosemid wiąże się z albuminami osocza i jest metabolizowany w niewielkim stopniu. Furosemid jest wydalany głównie przez nerki (80-90%); niewielki ułamek dawki ulega wydaleniu z żółcią, a 10-15% aktywności można odzyskać w kale. Zaburzenia czynności nerek/wątroby W przypadku choroby wątroby, wydalanie z żółcią maleje do 50%. Zaburzenia czynności nerek mają niewielki wpływ na szybkość eliminacji furosemidu, ale resztkowa czynność nerek poniżej 20% zwiększa czas eliminacji. Osoby w podeszłym wieku Eliminacja furosemidu jest opóźniona u osób w podeszłym wieku, u których występuje pewien stopień niewydolności nerek. Noworodki Przedłużone działanie moczopędne obserwuje się u noworodków, prawdopodobnie z powodu niedojrzałości czynnościowej kanalików nerkowych. 5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie Brak dodatkowych informacji oprócz tych, które znajdują się w innych punktach Charakterystyki Produktu Leczniczego. 6. DANE FARMACEUTYCZNE 6.1 Wykaz substancji pomocniczych Sodu chlorek Sodu wodorotlenek Woda do wstrzykiwań 12 6.2 Niezgodności farmaceutyczne Furosemidu nie należy mieszać z roztworami silnych kwasów (pH niższe niż 5,5), takimi jak roztwory zawierające kwas askorbinowy, adrenalinę i noradrenalinę ze względu na ryzyko wytrącania. Nie mieszać produktu leczniczego z innymi produktami leczniczymi, oprócz wymienionych punkcie 6.6. 6.3 Okres ważności 3 lata Po pierwszym otwarciu: produkt należy natychmiast zużyć. Po rozcieńczeniu: Stabilność chemiczna i fizyczna podczas użycia została wykazana w okresie 24 godzin w temperaturze 25°C, w warunkach ochrony przed światłem. Z mikrobiologicznego punktu widzenia, produkt należy zużyć natychmiast. Jeśli nie zostanie zużyty natychmiast, za czas i warunki przechowywania odpowiada użytkownik, które zwykle nie powinny przekraczać 24 godzin w temperaturze od 2 do 8°C, chyba, że rozcieńczenie miało miejsce w kontrolowanych i zwalidowanych warunkach jałowych. 6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. Nie przechowywać w lodówce. Ampułki/fiolki należy przechowywać w opakowaniu zewnętrznym w celu ochrony przed światłem. Warunki przechowywania produktu leczniczego po rozcieńczeniu, patrz punkt 6.3. 6.5 Rodzaj i zawartość opakowania 20 mg w 2 ml: ampułka OPC z oranżowego szkła (pojemność 2 ml) typu I z dwoma białymi pierścieniami zawierająca 2 ml roztworu, w tekturowym pudełku. 40 mg w 4 ml: ampułka z oranżowego szkła (pojemność 5 ml) typu I z białym zamknięciem typu snapp off i niebieskim pierścieniem, zawierająca 4 ml roztworu, w tekturowym pudełku. 50 mg w 5 ml: ampułka z oranżowego szkła (pojemność 5 ml) typu I z białym zamknięciem typu snapp off i białym pierścieniem, zawierająca 5 ml roztworu, w tekturowym pudełku. 250 mg w 25 ml: fiolka z oranżowego szkła (pojemność 25 ml) typu I z korkiem z gumy chlorobutylowej, aluminiowym uszczelnieniem i czerwonym wieczkiem typu flip off, zawierająca 25 ml roztworu, w tekturowym pudełku. Wielkość opakowań: 20 mg w 2 ml: ampułka o pojemności 2 ml. Każde opakowanie zawiera 10 ampułek 40 mg w 4 ml: ampułka o pojemności 5 ml. Każde opakowanie zawiera 1, 5 lub 10 ampułek 50 mg w 5 ml: ampułka o pojemności 5 ml. Każde opakowanie zawiera 10 ampułek 250 mg w 25 ml: fiolka o pojemności 25 ml. Każde opakowanie zawiera 1, 5 lub 10 fiolek Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie. 13 6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do stosowania Produkt Furosemid Accord może być zmieszany z obojętnym i słabym roztworem alkalicznym o pH pomiędzy 7 i 10, na przykład 0,9% chlorkiem sodu i roztworem mleczanu Ringera. Nie należy stosować produktu zawierającego widoczne cząstki. Wyłącznie do jednorazowego użytku. Po użyciu wyrzucić pozostałości produktu. Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi przepisami. 7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU Accord Healthcare Limited Sage House 319 Pinner Road North Harrow Middlesex, HA1 4HF Wielka Brytania 8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU 9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO 14