co-to-znaczy-byc-dobrym-rodzicem

CO TO ZNACZY BYĆ DOBRYM RODZICEM?
Rodzina jest dla dziecka najważniejszym środowiskiem; jest miejscem, gdzie
zaspokajane są jego podstawowe potrzeby fizjologiczne i psychologiczne. Tu
przebiega proces kształtowania się człowieka. Rodzina jest pewnym systemem,
całością powiązanych ze sobą elementów. Oznacza to, że każdy z członków danej
rodziny reaguje na zachowania pozostałych osób, zaś zachowanie każdego z nich też
wpływa na funkcjonowanie wszystkich domowników. Dziecko jest integralną
częścią rodziny.
Jeśli coś złego dzieje się z dzieckiem, to znaczy, że źle funkcjonuje cały
system rodzinny.
Wychowanie
dziecka
jest
jednym
z
najważniejszych,
a
zarazem
najtrudniejszych zadań, z jakim przychodzi się nam spotykać. Jest wielką pracą.
Większość rodziców pragnie dobrze wychować swoje dzieci. Nie chce ich
zaniedbywać ani czynić krzywdy.
Dziecko powinno być traktowane z autentyczną miłością i godnością,
musi mieć jednak wyznaczone pewne granice i normy, które musi respektować.
JAK POWINNY WYGLĄDAĆ
PRAWIDŁOWE RELACJE RODZICIELSKIE?
Prawidłowe relacje rodzicielskie powinny zawierać w sobie dwa aspekty:
•
Miłość, akceptację, szacunek dla dziecka okazywane przez:
- szacunek dla jego uczuć i potrzeb
- akceptację dla jego trudności i ograniczeń
- dostrzeganie jego starań i mocnych stron
- obdarzanie zaufaniem
- poświęcanie dziecku czasu i uwagi
•
Granice, normy, wymagania stawiane dziecku;
- przekazywanie dziecku praw rządzących światem,
- pozwalanie na poniesienie konsekwencji własnych zachowań dziecka,
- egzekwowanie wymagań.
Kochając
dziecko
musimy
nauczyć
go
posłuszeństwa.
Zdrowe
rodzicielstwo sprowadza się do dwóch istotnych składników: MIŁOŚCI
i
WŁADZY, które działają w systemie środków kontroli oraz równowagi. Wyłączna
koncentracja na miłości z pominięciem władzy, prowadzi zazwyczaj do braku
szacunku i lekceważenia. Natomiast atmosfera bezwzględnej dominacji jest
znienawidzona przez dziecko, które czuje się niekochane, a nawet znienawidzone.
Wychowując dziecko, musimy pamiętać, że ma ono swoje prawa, które
powinniśmy przestrzegać. I tak dziecko na prawo:
• nie tylko do egzystencji, ale do życia
• do własnej osobowości
• oczekiwać szacunku
• posiadać własną tożsamość
• wyrażać swoje myśli i uczucia i być wysłuchanym
• dopytywać i otrzymywać odpowiedzi
• być wychowywanym bez krzyku, lekceważenia czy poniżania
• dorastać w swoim tempie i oczekiwać akceptacji dla tego tempa
• być kochanym takim, jakim jest
• do odczuwania radości, szczęścia, smutku, złości, bólu
• do wolności
• troszczyć się i być przedmiotem troski
• kształtować swoje własne przekonania, normy.
POSTAWY RODZICIELSKIE
A REAKCJE DZIECKA
Na relacje w każdej rodzinie decydujący wpływ mają postawy rodzicielskie.
Możemy wyróżnić następujące postawy rodzicielskie:
 rodzice przesadnie krytyczni
- patrzą na wszystko okiem sędziego; nic nie jest wystarczająco
dobre, zawsze znajdzie się jakaś skaza, pochwały są tu
rzadkością, normą jest ciągła krytyka.
Jak reaguje dziecko?
 Stara się zadowolić rodziców, aby w ten sposób zdobyć
ich miłość i akceptację
 Im mniej otrzymuje pochwał, tym bardziej ich pragnie
 Ciągle ma nadzieję, że tym razem uda mu się zdobyć
uznanie rodziców
 Kształtuje o sobie opinię, jako o mało zdolnym i
nieudolnym
 Jako dorosły będzie zawsze niezadowolony z tego, co robi
i co inni robią
 rodzice przesadnie wymagający
- stawiają nierealne wymagania w stosunku do siebie i dzieci,
podejmują się zadań przekraczających ludzkie możliwości
Jak reaguje dziecko?
 Stara się sprostać wymaganiom, mimo, iż zauważa ich
nierealność, aby dowieść własnej wartości
 Rezygnuje z dzieciństwa, nie ma czasu na zabawę, czas
wypełnia zgodnie z wolą rodziców
 W wieku dorosłym człowiek taki będzie pracoholikiem,
albo wybierze egzystencję na marginesie społeczeństwa
 rodzice obiecywacze
- chcą osiągać posłuszeństwo dziecka poprzez obiecywanie nagród
(jeśli to zrobisz, to dam ci to i to, wezmę cię tu czy tam...). Mimo
szczerych chęci, nigdy w pełni nie dotrzymują wszystkich
obietnic. Oczekując jednak, że dziecko nie będzie zawiedzione,
ani rozczarowane, ponieważ oni mieli dobre intencje.
Jak reaguje dziecko?
 Za każdym razem, mimo wielu rozczarowań, wierzy, że
tym razem będzie lepiej

Jeśli okazuje złość lub rozczarowanie, to rodzice
wywołują w nim poczucie winy
 jako dorosły, takie dziecko stanie się nieufne i nie będzie
domagało się czegokolwiek dla siebie
 rodzice nieobecni lub nieskuteczni
- albo pracują z dala od domu przez długi czas, albo będąc w domu
nie panują nad życiem rodzinnym (alkoholizm, choroby lub
bezradność)
Jak reaguje dziecko?
 Przejmuje na siebie obowiązki domowe
 Stara się być rodzicem dla rodzeństwa i swoich rodziców
 Cierpi na tym jego dzieciństwo
 W życiu dorosłym przyjmuje postawę opiekuna
 Może nie chcieć mieć własnych dzieci
 rodzice władczy lub obojętni
- nie uczestniczą w życiu dziecka, pozostawiają je samemu sobie,
albo też rozkazują, nie pozostawiając miejsca na dyskusję.
Jak reaguje dziecko?
 Czuje się niechciane i nie szanowane
 W wieku dojrzałym taki człowiek boi się odrzucenia i
bardzo opornie wchodzi w związki z innymi
 rodzice nadopiekuńczy
- zostają zatarte granice między rodzicem a dzieckiem, dziecko nie
ma możliwości rozwoju emocjonalnego ani popełniania błędów,
jest na siłę „udziecinniane”.
Jak reaguje dziecko?
 Czuje się uzależnione i nieudolne
 Kiedy ma działać samo, wpada w panikę
 W życiu dorosłym taki człowiek odpycha innych albo
czuje się zgubiony w relacjach z ludźmi
Zapewne wszyscy nosimy w sobie po trochę z każdej z wyżej wymienionej
tu postawy. Nie ma w tym nic złego. Postawy rodzicielskie muszą być mieszane,
aby były zrównoważone.
SZANOWNY RODZICU, PAMIĘTAJ!!!
 Gdy dziecko żyje wśród ciągłej krytyki,
uczy się potępiać.
 Gdy dziecko doświadcza wrogości,
uczy się wrogości.
 Gdy żyje w atmosferze surowości,
staje się agresywne.
 Gdy dziecko jest stale wyśmiewane,
staje się nieśmiałe.
 Gdy dziecko jest stale zawstydzane,
ma nieustanne poczucie winy.
 Gdy dziecko przebywa w atmosferze tolerancji,
uczy się wytrwałości i cierpliwości.
 Gdy dziecko doznaje zachęty,
uczy się cenić swoją godność.
 Gdy spotyka się z uczciwością,
uczy się sprawiedliwości.
 Gdy czuje się bezpieczne,
uczy się darzyć zaufaniem
 Gdy dziecko żyje w atmosferze akceptacji i przyjaźni
uczy się znajdowania miłości w świecie.
Dorothy Notle
Staraj się być przyjacielem swojego dziecka.
Rozmawiaj z dzieckiem. Duże dzieci też tego potrzebują (a może nawet bardziej).
Słuchaj je uważnie, kiedy mówi o swoich kłopotach.
Nigdy nie lekceważ jego problemów.
Nie wyśmiewaj jego szkolnych miłości.
Nie bagatelizuj konfliktów z rówieśnikami.
Oferuj dziecku pomoc w rozwiązywaniu jego kłopotów.
Staraj się nie zaczynać rozmowy od słów: „Ja w twoim wieku…”
PROSBY TWOJEGO DZIECKA
Nie dawaj mi wszystkiego, o co proszę. Czasami proszę tylko dlatego, żeby
zobaczyć, jak dużo mogę wziąć.
Nie zmieniaj tak często zdania odnośnie tego, co mam robić. Zdecyduj się i
utrzymaj tę decyzję.
Dotrzymuj obietnic – dobrych czy złych. Jeżeli mi obiecujesz nagrodę – daj ją,
jeżeli masz ukarać – ukarz.
Nie porównuj mnie z nikim, a szczególnie z moim bratem czy siostrą. Każdy z nas
jest inny, ale tak samo potrzebujemy miłości.
Nie krzycz na mnie. Mniej cię szanuję, gdy to robisz, a poza tym uczysz mnie, abym
ja krzyczał, a ja nie chcę tego robić.
Pozwól, abym był przydatny. Jeżeli robisz wszystko za mnie, niczego się nie
nauczę.
Nie rozkazuj mi ciągle. Jeżeli czasem poprosisz mnie o coś, zrobię to szybciej i z
większą przyjemnością.
Nie kłam w mojej obecności ani nie proś mnie, abym kłamał za ciebie. Sprawiasz,
że się wtedy źle czuję i przestaję wierzyć w to, co mówisz.
Kiedy ci się zwierzam ze swoich problemów – nie mów mi, że nie masz teraz czasu,
albo że jest to nieważne. Staraj się mnie zrozumieć, dopomóc mi, a nade wszystko –
wysłuchaj mnie.
Kochaj mnie i mów mi to. Przyjemnie mi słyszeć, jak to mówisz, chociaż tobie się
wydaje, że mówić mi tego nie trzeba.
LITERATURA:
Janet G. Woititz: „Wymarzone dzieciństwo – jak wychować szczęśliwe dziecko,
unikając błędów naszych rodziców”, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,
1993r.
Adele Faber, Elanie Mazlish: „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać,
żeby dzieci do nas mówiły”
Adele Faber, Elanie Mazlish: „Jak mówić, żeby dzieci się uczyły – w domu i w
szkole”
„ABC wychowania i zdrowia” – Żorski Biuletyn Profilaktyczno - Oświatowy