Sprawozdanie ze spotkania Rzecznika Praw Obywatelskich, Pani

Sprawozdanie ze spotkania Rzecznika Praw Obywatelskich, Pani Prof. Ireny Lipowicz
z Przewodniczącym senackiej Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji,
Prof. Michałem Seweryńskim
Spotkanie odbyło się w dniu 12 kwietnia 2012 r. w siedzibie Rzecznika Praw
Obywatelskich.
Senator Michał Seweryński, zainspirowany wystąpieniami Pani Profesor
Lipowicz w Senacie i Trybunale Konstytucyjnym, zwrócił się z prośbą o rozważenie
propozycji podjęcia wspólnego przedsięwzięcia (seminarium, posiedzenie, konferencja)
dotyczącego ochrony praw człowieka. Pan Senator poinformował, że działająca pod Jego
przewodnictwem senacka komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, zajmuje się
aktualnie problemem nieizolacyjnych kar pozbawienia wolności oraz kwestią lekceważenia
i pogardy dla człowieka przez urzędników.
Rzecznik Praw Obywatelskich, Pani Profesor Irena Lipowicz, nawiązując do
wypowiedzi Pana Senatora Seweryńskiego, poinformowała o współpracy z sejmową
Komisją Sprawiedliwości w sprawie pochopnych penalizacji niewinnych przedsiębiorców
(vide Pan Roman Kluska), które doprowadziły niejednokrotnie do upadku firm. Ponadto,
Pani Profesor Lipowicz zwróciła uwagę na problemy badane w Biurze Rzecznika, które
wiążą się tematycznie z zagadnieniami poruszonymi przez Pana Senatora, np.:
• zgony na posterunkach policji, związane z likwidacją izb wytrzeźwień
i brakiem dostępu do lekarza (brakiem oceny stanu zdrowia) osób
przewożonych na komisariaty policji. Rozwiązanie tego problemu wymaga –
zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich – działań legislacyjnych;
• trudna sytuacja materialna Służby Więziennej, popadanie tych osób w pułapkę
zadłużenia, co może generować nie tylko patologie (korupcja), lecz również
niebezpieczeństwo samobójstw i zabójstw;
• brak pracy dla więźniów, nie tworzenie spółdzielni socjalnych;
Pani Rzecznik zaproponowała, że tematem, który obejmowałby swoim zakresem
przedmiotowym poruszone problemy mógłby być temat „Warunki odbywania kary
pozbawienia wolności”. Pani Profesor Lipowicz zwróciła także uwagę, że biuro RPO
dysponuje bezcennymi doświadczeniami uzyskanymi podczas wizytacji w ramach
Krajowego Mechanizmu Prewencji.
Pan Senator Michał Seweryński dodał, że równie istotnym problemem jest
problem tzw. upadłości konsumenckiej, którego rozwiązanie wymaga podjęcia działań
legislacyjnych.
Konkludując, Strony spotkania ustaliły, że celem podjęcia omawianych działań
miałoby być zidentyfikowanie problemów, ich gradacja oraz wyłonienie takich, które
wymagałyby podjęcia inicjatywy ustawodawczej. Ze strony Pani Profesor Lipowicz zostaną
przekazane propozycje tematów, z których Pan Senator Seweryński dokona wyboru i
podejmie działania dotyczące dalszych prac. Do uzgodnienia pozostaje także forma, w
której Rzecznik Praw Obywatelskich weźmie udział w planowanym przedsięwzięciu (np.
jako gość, który wygłosi referat).
Drugim problem, z którym Pan Senator Seweryński wystąpił do Pani Profesor
Lipowicz, to prośba o utworzenie biura terenowego RPO w Łodzi. Pani Profesor Lipowicz
poinformowała, że z powodów finansowych nie ma aktualnie takiej możliwości, lecz
zaproponowała inne formy współpracy, np. praktyki studenckie w biurze RPO, których
uwieńczeniem mógłby być tytuł „Ambasadora Praw Człowieka” i możliwość działalności
tych osób przy uniwersyteckich klinikach prawa.
Podczas spotkania omówiono także inicjatywę Rzecznika Praw Obywatelskich
w sprawie urzędowego języka polskiego, realizowaną we współpracy z Radą Języka
Polskiego. Pan Senator został poinformowany o działaniach już podjętych i planowanych,
w tym o planowanym na 30 października 2012 r., I Kongresie Języka Urzędowego.
Inicjatywa ta spotkała się z bardzo pozytywną reakcją Pana Profesora Seweryńskiego,
który dodatkowo zwrócił uwagę, że „walka” o przyjazny język powinna objąć także etap
tworzenia prawa. Pan Senator Seweryński został zaproszony przez Panią Profesor Lipowicz
na mające odbyć się w maju b.r. posiedzenie przygotowawcze z Radą Języka Polskiego.
Propozycja została przyjęta.
Ponadto, w związku z przewodniczeniem przez Pana Senatora Seweryńskiego
Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Pani Profesor Lipowicz poinformowała
o konferencji na temat petycji, która odbędzie się w Erfurcie i przekazała materiały
jej dotyczące. Udział w tej konferencji byłby bardzo cenny - z uwagi na bogate w tym
względzie doświadczenie niemieckie - dla członków tej senackiej komisji, do której
obowiązków należy rozpatrywanie petycji kierowanych do Senatu i jego organów. Pan
Profesor Seweryński, poinformował także o wznowieniu prac nad ustawą o petycjach i
wyraził nadzieję, że Pani Rzecznik sformułuje opinię na jej temat.
Na zakończenie spotkania, Pani Profesor Irena Lipowicz poinformowała o
możliwości przeszkolenia w Biurze RPO, pracowników biur senatorskich. Pan Senator
Seweryński, który organizuje kolejne swoje biuro oświadczył, że bardzo chętnie skorzysta z
takiej propozycji.
Sprawozdanie sporządziła:
Dorota Bieniasz
Zastępca Dyrektora Zespołu Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego