14-15

INFORMATOR
14
BàAZEN (FOOL) – CHRISTOPHER MOORE
Wydawca: MAG
VIRICONIUM (VIRICONIUM) – M. JOHN HARRISON
Wydawca: MAG
MIàOĝû I SEN (LOVE & SLEEP) – JOHN CROWLEY
Wydawca: Solaris
KORALINA (CORALINE) – NEIL GAIMAN
Wydawca: MAG
ĝWIĉTY WROCàAW – àUKASZ ORBITOWSKI
Wydawca: Wydawnictwo Literackie
TRIUMF ENDYMIONA (THE RISE OF ENDYMION) – DAN SIMMONS
Wydawca: MAG
WIELKI GUSLAR WITA! – KIR BUàYCZOW
Wydawca: Solaris
ZIMA HELIKONII (HELLICONIA WINTER) – BRIAN W. ALDISS
Wydawca: Solaris
BÓG IMPERATOR DIUNY (GOD EMPEROR OF DUNE) – FRANK HERBERT
Wydawca: Rebis
HEROS POWINIEN BYû JEDEN, ksiega 1 (ǫǭǸǶDZ ǬǶdzǮǭǵ ǩȃǺȄ ǶǬǰǵ) – HENRY LION OLDI
Wydawca: Fabryka Sáów
ODWET ORKÓW (DER SCHWUR DER ORKS) – MICHAEL PEINKOFER
Wydawca: Red Horse
PRZED ĝWITEM (BREAKING DAWN) – STEPHENIE MEYER
Wydawca: Wydawnictwo DolnoĞląskie
ZàE MAàPY (BAD MONKEYS) – MATT RUFF
Wydawca: Rebis
KSIĉGA MERLINA – WHITE T.H.
Wydawca: Solaris
Na podstawie serwisów:
ĩMIJA – SAPKOWSKI ANDRZEJ
Esensja.pl, Katedra.nast.pl,
Wydawca: SuperNOWA
Solarisnet.pl
àZY NEMESIS – DĉBSKI RAFAà
przygotowaá Janusz Piszczek
Wydawca: Fabryka sáów (nowe wydanie)
PÓâKA Z DVD
RADIO WOLNA AMERYKA
PoniewaĪ filmy, które ostatnio oglądaáem, nie wzbudziáy we mnie Īywszych
emocji, tym razem zamiast „póáki z DVD” bĊdzie „póáka z ksiąĪkami” (symbolizowana
przez dolną czĊĞü logo). Póáka ta robi siĊ ostatnio coraz dáuĪsza, dlatego ze sporym
opóĨnieniem zabraáem siĊ za lekturĊ powieĞci Philipa Dicka Radio Wolne Albemuth.
Napisana w roku 1976, zostaáa wydana dopiero w roku 1985, juĪ po Ğmierci autora.
Jak informuje Lawrence Sutin w swojej biografii Dicka, jej pierwotny tytuá brzmiaá
Valisystem A. Kiedy wydawca zaproponowaá wprowadzenie poprawek – Dick zamiast
tego po prostu napisaá drugą ksiąĪkĊ, czyli sáynny Valis (1978). W sumie wiĊc
wszystko skoĔczyáo siĊ pomyĞlnie, bo zamiast jednej powieĞci otrzymaliĞmy dwie:
jedną bardzo dobrą, a drugą znakomitą.
Są to dwie zupeánie róĪne ksiąĪki inspirowane tym samym ciągiem
niesamowitych wizji, które przydarzyáy siĊ autorowi w lutym i marcu 1974 r. i które
sam okreĞlaá skrótowym mianem 2-3-74. Wizje te i towarzyszące im wydarzenia,
a takĪe przemyĞlenia Dicka na ich temat, analizuje obszernie Sutin (str. 303-336
i dalej) na podstawie wywiadów z róĪnymi osobami, a przede wszystkim jeszcze
GKF # 237
15
obszerniejszego dziennika Dicka (liczącego 8 tysiĊcy stron!) nazwanego „Egzegezą”.
Na stronie 304 biografii czytamy:
PrawdĊ mówiąc, wydarzenia 2-3-74 najbardziej ze wszystkiego przypominają
chimeryczno-kosmiczną fabuáĊ którejĞ z fantastycznonaukowych powieĞci Phila Dicka –
co nie powinno dziwiü, jeĪeli siĊ weĨmie pod uwagĊ, komu siĊ to przytrafiáo.
Moim zdaniem są one áudząco podobne do obszernych fragmentów Radia Wolne
Albemuth, powieĞci rozpisanej na dwóch gáównych bohaterów: samego Dicka oraz jego
alter ego Nicholasa Brady’ego, doĞwiadczającego objawieĔ ze strony wyĪszej
inteligencji o nazwie Valis za poĞrednictwem obcego satelity, bĊdącego tytuáowym
Radiem. Tu po raz pierwszy pojawiają siĊ takĪe inne znane wątki, na przykáad
Imperium, Które Nigdy Nie Upadáo. W Radiu jest ono bardzo namacalne, reprezentowane przez faszyzującego (a jak siĊ w koĔcu okazuje, kryptokomunistycznego)
prezydenta Ferrisa F. Fremonta, którego pierwowzorem byá Richard Nixon. àatwo przy
tym zauwaĪyü, Īe skrót FFF (utworzony przez analogiĊ do JFK) moĪna takĪe
zinterpretowaü jako 666, gdyĪ F jest szóstą literą alfabetu.
Zatem Philip Dick oraz Nicholas Brady Īyją w represyjnym systemie, peánym
inwigilacji i donosicielstwa, „w ogromnym wiĊzieniu, bez murów, ograniczonym przez
KanadĊ, Meksyk i dwa oceany” (str. 84) i tylko Valis wydaje siĊ wáadny (do czasu), by
temu zaradziü. Zanim przeczytaáem ksiąĪkĊ, sądziáem naiwnie, Īe bĊdąc niegdyĞ
obywatelem PRL-u powinienem wiedzieü wiĊcej o tego typu ustroju niĪ Amerykanin
Dick, nawet jeĞli z wiadomymi sáuĪbami nigdy nie miaáem do czynienia. OtóĪ myliáem
siĊ caákowicie. W ksiąĪce opisuje siĊ precyzyjnie metody dziaáania tych sáuĪb, peáne
doprawdy przeraĪającej finezji – ale moĪe Ğwiadczy to tylko o niedowáadzie wyobraĨni
prostolinijnego obywatela. Jak pisze Dick (na str. 77): „Policja stosuje te same numery
od czasów Medów i ludzie wciąĪ siĊ na nie nabierają”. I dalej: „Po záoĪeniu pierwszego
donosu, zwáaszcza za pieniądze, Nicholas do koĔca Īycia byáby podatny na policyjny
szantaĪ. Policja podstawiáa mu pĊtlĊ stryczka, a on dobrowolnie wsadzaá do niej gáowĊ.
Wyprzedzaá Īyczenia swoich przeĞladowców”. Wreszcie refleksja (str. 84): „W czáowieku tkwi katastrofalne pragnienie dogodzenia innym.”
Chwaáa Valisowi, mamy to juĪ za sobą. A jeĪeli ktoĞ uwaĪa, Īe informatorzy
zwerbowani za czasów PRL-u przez SB byli potworami, a nie ofiarami systemu, niech
czym prĊdzej przeczyta ksiąĪkĊ Radio Wolne Albemuth. ChociaĪby z tego powodu
warto po nią siĊgnąü.
Andrzej PrószyĔski
PS.
Internetowa Stopklatka podaje, Īe "Radio Wolne Albemuth" zostanie sfilmowane. A oto
dostĊpne dane:
Scenariusz i reĪyseria: John Alan Simon,
Obsada: Alanis Morissette, Shea Whigham, Katheryn Winnick, Hanna Hall.
Philip K. Dick, Radio Free Albemuth, 1976/1985
(Radio Wolne Albemuth, táum. Tomasz BieroĔ,
PoznaĔ 2002)
Zysk
i
S-ka,
Lawrence Sutin, Divine Invasions. A Life of Philip K. Dick, 1989
(Philip K. Dick. BoĪe inwazje, táum. Lech JĊczmyk, Zysk i S-ka,
PoznaĔ 1999, takĪe Rebis, PoznaĔ 2005)