Junak - polski motocykl, pozostale, motoryzacja

Junak - polski motocykl, pozostale, motoryzacja

Adres URL strony http://www.publikuj.org/143
Junak - polski motocykl
ID artykułu: 143 / 698
URL: http://www.publikuj.org/143
W latach 1956-1965 wyprodukowano łącznie 91 400 motocykli Junak, w tym ok. 10 000 szt. modelu M07, a
także rajdowe typu M07-R, crossowe typu M07-C, 2500 trójkołowców typu B20 oraz 8500 wózków bocznych
typów WB1 i W03.
Produkowany był w SFM w Szczecinie, silniki typu S03 do wszystkich modeli Junaka produkowane były
przez Zakłady Sprzętu Motoryzacyjnego w Łodzi. Warto wspomnieć, że pierwsze 20 tys. szt. modelu M10
wyprodukowane w latach 1960-1961 posiadały jeszcze niektóre cechy z poprzedniego modelu M07,
przykładem może być przednia lampa. Motocykle Junak posiadające cechy obydwu modeli nazwane zostały
przejściówkami. Konstrukcja, opracowana w latach 1951-1952 w Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu
Motoryzacyjnego przez zespół pod kierunkiem J. Ignatowicza, przewyższała wiele motocykli renomowanych
firm światowych owego czasu. Nic w tym dziwnego, skoro tworzyli go doświadczeni konstruktorzy opierając
się na przedwojennych dokonaniach zespołu T. Rudawskiego, niezwykle utalentowanego konstruktora PZInż,
"ojca" polskich motocykli Sokół. Stąd tak wiele podobieństw w konstrukcji silnika Junaka do Sokoła 600 i
500. Przy konstrukcji wzorowano się także na rozwiązaniach konstrukcyjnych takich motocykli jak angielskie
AJS, BSA, Triumph czy Norton, choć nie bez wpływu konstrukcji niemieckich. Wiele Junaków
wyeksportowano m.in. do Węgier, Bułgarii, Turcji, Wenezueli, Mongolii i na Kubę. Junaki sprzedawano także
w USA, w tym model szosowo-terenowy Scrambler oraz 21 sztuk wykonane na specjalne zamówienie, z
wyposażeniem wzbogaconym o sakwy, gmole i dodatkowe oświetlenie. Motocykl M10 stosowany był w
Milicji Obywatelskiej jako motocykl pościgowy, używany też był w wyścigach motocross i rajdach
terenowych, ustanowiono na nim w 1959 też polski rekord prędkości motocykla 150 km/h (wersja z owiewką
na poniemieckiej autostradzie Elbląg - Tczew). PRL-owskie realia oraz fatalna lokalizacja produkcji Junaka
spowodowały permanentne trudności z osiągnięciem wymaganej jakości. Te same przyczyny uniemożliwiły
podjęcie produkcji nowocześniejszych wersji silników S130, S131, S132 konstruowanych w łódzkich ZSM
Junak był również bardzo drogi jak na możliwości ówczesnych polskich nabywców. Na przełomie lat 50/60
kosztował 24.000 zł (M10 "przejściowy"). Ostatecznie zaś załamanie rynku motocykli ciężkich doprowadziło
do zamknięcia produkcji w 1965 r. Zwany przez niektórych polskim Harleyem, pomimo swoich niektórych
wad był jednak motocyklem lubianym, stając się z czasem "kultowym". Charakterystyczny tzw. gang czyli
odgłos pochodzący z rury wydechowej, w połączeniu z hałaśliwą pracą rozrządu umożliwia łatwe rozpoznanie
tego motocykla nawet ze znacznej odległości, przy czym ta druga cecha jednocześnie jest "spadkiem" po
Sokole, ale i jedynym bodaj ogniwem łączącym junaki z harleyami.
Wady i niedopracowania konstrukcji
- trudności w uszczelnieniu silnika i skrzyni biegów
- błędne rozwiązanie łożyskowania prądnicy sprzyjające awariom
- duży ciężar własny, a szczególnie ciężar silnika i skrzyni biegów
- głośna praca silnika
Niezależnie od tego, do dziś, mimo upływu pół wieku, Junak pozostaje najbardziej technicznie
zaawansowanym motocyklem polskiej produkcji w klasie ciężkiej. Dzięki zastosowaniu odpowiednich
środków można także łatwo wyeliminować bolączki konstrukcyjne jak chociażby legendarne cieknięcie.
Junak model M07 - dane techniczne
Konstruktorzy: inż. Karol Wójcicki, inż. Stefan Poraziński Lata produkcji: 1956-1959
- Silnik: jednocylindrowy, czterosuwowy, górnozaworowy.
- Pojemność skokowa: 349 cm.
- Stopień sprężania: 7:1.
- Moc maksymalna: 17 KM przy 5500 obr./min.
- Sprzęgło: mokre, wielotarczowe.
- Skrzynia biegów: o czterech przełożeniach, sterowana nożnie.
Strona 1 / 3
- Rama: kołyskowa, podwójna, zamknięta.
- Zawieszenie przednie: teleskopowe, z tłumieniem olejowym.
- Zawieszenie tylne: wahacz wleczony, amortyzatory z tłumieniem olejowym.
- Hamulce: szczękowe mechaniczne, przedni ręczny, tylny nożny.
- Masa własna: 170 kg.
- Zużycie paliwa: 3,5 - 4 l/ 100 km.
- Prędkość maksymalna: 115 km/h.
Junak model M10 - dane techniczne
- Silnik
- Typ: S03
- Rodzaj: jednocylindrowy, czterosuwowy, górnozaworowy (OHV)
- Pojemność skokowa: 349 ccm
- Średnica cylindra: 75 mm
- Skok tłoka: 79 mm
- Stopień sprężania: 7,0
- Maksymalny moment obrotowy: 2,8 kGm przy 3800 obr./min
- Moc maksymalna: 17 KM przy 5700 obr./min (PN); 19 KM przy 6000 obr./min (SAE)
- Pojemnościowy wskaźnik mocy: 54 KM/l
- Szybkość maksymalna: 125 km/godz.
- Ciężar silnika suchego ze sprzęgłem i skrzynką biegów: 63 kg
- Gaźnik: typ GM26U1, średnica gardzieli 26 mm
Podwozie
- Rama: kołyskowa, podwójna, spawana z rur stalowych o przekroju eliptycznym,
- Koła: 3.50 x 19"
Zawieszenie
- Przód: teleskopowe, z tłumieniem olejowym
- Tył: wahacz wleczony, amortyzatory z tłumieniem olejowym
- Napęd na tylne koło: łańcuchem rolkowym jednorzędowym 5/8"; przełożenie 1:2,4
- Zbiornik paliwa: 17 l
Instalacja elektryczna
- Zasilanie: prądnica prądu stałego typ P9a 6V, 45W
- Regulator prądnicy: typ RG9a, 6 V, 7,5 A
- Akumulator: 6V, 14Ah
- Zapłon: iskrownik z samoczynnym przyśpieszaniem zapłonu
Wymiary motocykla
- Długość: 2172 mm
- Szerokość (kierownica): 730 mm
- Wysokość motocykla (nieobciążonego): 1020 mm
- Wzniesienie siodła: 760 mm
- Rozstaw osi: 1417 mm
- Prześwit poprzeczny: 170 mm
- Wyprzedzenie koła przedniego: 72 mm
- Ciężar własny motocykla bez paliwa i oleju: 170 kg
- Dopuszczalny ciężar całkowity: 382 kg
Junak model B 20 - dane techniczne
- Silnik typu S03
- Szybkość maksymalna: 95 km/godz
- Zużycie paliwa: 5,7 l/ 100 km
Strona 2 / 3
Podwozie:
- Zawieszenie
- Przód: teleskopowe, z tłumieniem olejowym
- Tył: pojedyncze wahacze poprzeczne, poprzeczny, półeliptyczny resor piórowy
- Napęd na tylne koła: dwoma łańcuchami rolkowymi jednorzędowymi
- Zbiornik paliwa: 17 l
Wymiary motocykla:
- Długość: 3055 mm
- Szerokość: 1420 mm
- Wysokość: 1550 mm
- Ciężar własny: 320 kg
- Ładowność: 300 kg
Źródło: Wikipedia (na licencji GNU FDL)
Aktywacja: 07/07/08 11:42, odsłony: 1216
Strona 3 / 3