analiza sprzedaży - Studia podyplomowe
Transkrypt
analiza sprzedaży - Studia podyplomowe
MARKETING SESJA 2 25.05. 2012 GODZ. 16.30 - 19.40 dr hab. Jarosław Woźniczka, prof. UE Katedra Zarządzania Marketingowego Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com PLANOWANIE, REALIZACJA I KONTROLA TAKTYCZNYCH DZIAŁAŃ MARKETINGOWYCH Plan zajęć 1. Przygotowanie marketingowych planów taktycznych. 2. Arkusz planu taktycznego. 3. Planowanie działań w zakresie narzędzi marketingowych. 4. Kontrola działań marketingowych przedsiębiorstwa. Studia przypadków: Dobry Smak, Profit, Croft, Stal AB, Wędrychów, AHB, FMT PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com TAKTYCZNY PLAN MARKETINGOWY 1. ANALIZA SYTUACJI 2. CELE MARKETINGOWE I FINANSOWE 3. ZAŁOŻENIA STRATEGII 4. PROGRAMY MARKETINGOWE I BUDŻETY 5. PODZIAŁ ZADAŃ I TERMINY PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com ARKUSZ PLANU TAKTYCZNEGO Arkusz planu taktycznego na rok ...................................................................... dla organizacji ................................................................................................... 1. Podsumowanie analizy sytuacji ............................................................................... 2. Cele marketingowe ................................................................................................ 3. Założenia strategii ................................................................................................ 4. Program marketingowy .......................................................................................... Funkcja Cele Program PRODUKT CENA DYSTRYBUCJA SPRZEDAŻ REKLAMA PROMOCJA S. PR I PUBLICITY USŁUGI PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Budżet Termin wykonania Jednostki odpowiedzialne PROBLEMOWA ZAWARTOŚĆ PLANU TAKTYCZNEGO PROGRAM PRODUKTU 1. Rozwój produktu: nowe produkty, zmiany i usprawnienia 2. Wprowadzenie produktu na rynek 3. Przygotowanie i wprowadzenie opakowania 4. Wybór marki produktu 5. Wycofanie produktu 6. Rozszerzanie lub ograniczanie asortymentu PROGRAM CENY 1. Ustalenie ceny nowego produktu 2. Zmiany cen dla pośredników lub ostatecznych nabywców 3. Określanie sposobów rozliczeń z odbiorcami / dyskonta PROGRAM DYSTRYBUCJI 1. Utrzymywanie lub wprowadzanie zmian w kanałach dystrybucji: dodawanie lub rezygnacja z kanałów / pośredników / zmiany w systemie i intensywności dystrybucji 2. Zmiany w jakości obsługi dystrybucyjnej 3. Zmiany w fizycznej dystrybucji (magazyny, zapasy, transport, sposoby przyjmowania i realizacji zamówień) PROGRAM SPRZEDAŻY 1. Określanie zadań sprzedażowych 2. Zmiany w organizacji i systemie motywacji sprzedawców 3. Zmiany w rozmiarze personelu sprzedażowego 4. Rekrutacja i szkolenie sprzedawców 5. Alokowanie sprzedawców i przydział zadań (nabywcy, produkty, rynki, obszary sprzedażowe) PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com PROBLEMOWA ZAWARTOŚĆ PLANU TAKTYCZNEGO c.d. PROGRAM REKLAMY 1. Opracowywanie programów reklamowych 2. Wybór agencji reklamowej 3. Przygotowanie kampanii reklamowych 4. Szacowanie efektywności reklamy PROGRAM PROMOCJI SPRZEDAŻY 1. Promocja konsumencka: kupony, obniżki cen, próbki, konkursy, itp. 2. Promocja handlowa: materiały sklepowe, pokazy, obniżki cen, itp. PROGRAM PUBLIC RELATIONS 1. Kontakty z mediami 2. Wydarzenia i imprezy 3. Sponsoring 4. Środki identyfikacji przedsiębiorstwa, publikacje, itp. PROGRAM USŁUG 1. Usługi dla nabywców: serwis, instalacja produktu, konserwacja, wymiana, gwarancje 2. Usługi handlowe: szkolenia, realizacja zamówień + kontrola, informacja, reklamacja 3. Usługi wewnętrzne: krótkookresowe prognozy sprzedaży, koordynacja produkcji, zaopatrzenia i zapasów, itp. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com USTALANIE LICZBY SPRZEDAWCÓW PRZEDSIĘBIORSTWA Potrzebna liczba sprzedawców ustalana jest na podstawie szacowanego obciążenia pracą. Pod uwagę bierze się: • liczbę obecnych i potencjalnych klientów firmy (zwykle w podziale na grupy • wg ważności klientów (ABC)) • pożądaną roczną liczbę wizyt sprzedażowych u każdego nabywcy (częstotliwość wizyt) • średnią liczbę wizyt sprzedażowych jaką może zrealizować jeden sprzedawca • w ciągu jednego dnia • liczbę dni roboczych w roku Liczba sprzedawców = liczba nabywców x częstotliwość wizyt ---------------------------------------------------------dzienna liczba wizyt x liczba dni roboczych w roku Przykład Nabywcy Roczna sprzedaż Liczba (tys. zł) nabywców A B C pow. 200 50-199 do 49 100 600 800 Jednostkowa liczba wizyt w roku 12 7 2 Suma wizyt w roku 1 200 4 200 1 600 1 200 +4200 + 1600 7 000 Liczba sprzedawców =-------------------------- = ------- = 216 x 6 1 296 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Dzienna liczba wizyt 6 5,4 Liczba dni roboczych w roku 216 OKREŚLANIE WIELKOŚCI OBSZARÓW SPRZEDAŻOWYCH Wielkość obszaru sprzedażowego określa się dla jednego sprzedawcy, biorąc pod uwagę występujące na nim obciążenie pracą. Uwzględnia się: • liczbę obecnych i potencjalnych klientów firmy na danym obszarze • pożądaną roczną liczbę wizyt sprzedażowych u każdego nabywcy (częstotliwość wizyt) • średnią liczbę wizyt sprzedażowych jaką może zrealizować sprzedawca w ciągu dnia • liczbę dni roboczych w roku liczba nabywców na obszarze x częstotliwość wizyt Wielkość obszaru = ------------------------------------------------------------------ = 1 dzienna liczba wizyt x liczba dni roboczych w roku Przykład Nabywcy Liczba nabywców Jednostkowa liczba wizyt w roku Suma wizyt w roku Dzienna liczba wizyt Liczba dni roboczych w roku A B C 24 100 160 12 7 2 288 700 320 6 216 Wielkość obszaru = 288 +700 + 320 1 308 -------------------- = -------- = 216 x 6 1 296 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com 1,01 PLANY / NORMY SPRZEDAŻY Plan (norma) sprzedaży to część ogólnej planowanej wielkości / wartości sprzedaży przedsiębiorstwa przypadająca na: 1) obszar sprzedaży, 2) produkt / grupę produktów lub 3) nabywcę / grupę nabywców, obsługiwane przez jednego sprzedawcę Sposoby określania planów sprzedaży: • plany wynikające z historii sprzedaży • plany oparte na prognozach sprzedaży • plany oparte na ocenie menedżerów • plany oparte na opiniach sprzedawców Przykład Roczny plan sprzedaży dla obszaru sprzedażowego (sprzedawcy) Nabywcy A B C RAZEM Liczba nabywców % nabywców Wartość sprzedaży (tys. zł) % sprzedaży 24 100 160 284 8 35 57 100 12 000 10 000 4 000 26 000 47 38 15 100 Poza planami (normami) sprzedaży określa się: • plany (normy) zysku / marży brutto • plany (normy) wydatków • plany (normy) aktywności (ilości wizyt / rozmów sprzedażowych, itp.) PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com NORMY ZYSKU, MARŻY I WYDATKÓW SPRZEDAŻOWYCH Poza realizacją określonej wielkości przychodów lub wolumenu sprzedaży, sprzedawcy powinni także wypracowywać określony wynik finansowy. Wyznaczanie sprzedawcom norm zysku, marży lub rentowności zmusza ich do dbałości o efektywność podejmowanych działań, zapobiega nadmiernym wydatkom sprzedażowym i zachęca do sprzedawania ofert o wysokich marżach. Normy wyniku finansowego mogą występować jako: ● bezwzględne kwoty zysku netto, ● bezwzględne kwoty marży brutto, ● poziom wskaźnika rentowności sprzedaży. Wysokość norm wydatków sprzedażowych powinna wynikać z analizy potrzeb poszczególnych obszarów sprzedaży w tym zakresie, uwzględniającej m.in. koszty pozyskania nowych lub utrzymania dotychczasowych nabywców, koszty transportu i komunikacji, koszty zamrożonych aktywów, itp. Normy wydatków sprzedażowych mogą występować jako: ● bezwzględne kwoty wydatków, ● górne limity wydatków, ● wskaźniki odsetka od wartości sprzedaży. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com NORMY MARŻY BRUTTO I ZYSKU PRZYKŁAD 1 Wynik finansowy J. Hinc N. Gwarek T. Nowak K. Bryk Sprzedaż (zł) 5 792 000 4 842 000 6 046 000 4 344 000 Koszt własny sprzedanych wyrobów (zł) 4 633 000 3 837 600 4 836 800 3 467 200 Marża brutto (zł) 1 158 400 968 400 1 209 200 866 800 Płace (zł) 45 600 43 200 40 800 38 400 Innea (zł) 22 400 28 800 23 200 49 600 Suma wydatków (zł) 68 000 72 000 64 000 88 000 1 090 400 896 400 1 145 200 778 800 18,8 18,5 18,9 17,92 Wydatki sprzedażowe: Zysk (zł) Zysk / sprzedaż (%) Norma zysku = 18,0%. a Samochód, podróże, koszty administracyjne, wydatki reprezentacyjne. Dlaczego K. Bryk nie zrealizował normy zysku? PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com NORMY MARŻY BRUTTO I ZYSKU II PRZYKŁAD 2 Sprzedaż [zł] Produkt Cena Zysk jednostkowy Zysk [zł] J. Nowak M. Mach J. Nowak M. Mach A 20 zł 15 zł (75%) 5 000 30 000 3 750 22 500 B 5 zł 3 zł (66%) 5 000 2 500 3 000 1 500 C 2 zł 0,5 zł (25%) 40 000 2 500 10 000 625 50 000 35 000 16 750 24 625 • Sprzedawca nie powinien poświęcać większości swojego czasu na sprzedaż produktów, które się łatwo sprzedają lub na wizyty u nabywców, którym się łatwiej sprzedaje. • Firmie zależy na sprzedaży produktów o wyższych marżach (20/80). Dlatego można wprowadzać normy sprzedaży dla poszczególnych grup produktów. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com NORMY AKTYWNOŚCI W celu realizacji norm sprzedaży i wyniku finansowego sprzedawcy powinni wykonywać określone zadania sprzedażowe. Zadania te są zwykle formułowane w postaci tzw. norm aktywności, na które składają się m.in. ● liczba wizyt sprzedażowych u klientów, ● liczba zawartych transakcji, ● stosunek liczby zawartych transakcji do liczba złożonych wizyt sprzedażowych (wskaźnik skuteczności wizyt), ● przeciętna wartość transakcji, ● liczba pozyskanych lub utrzymanych klientów, ● liczba przeprowadzonych prezentacji sprzedażowych, ● liczba rozmów telefonicznych z klientami, ● liczba korespondencji wysłanej do klientów. Wszystkie normy aktywności wyznacza się w odniesieniu do określonego okresu (np. dzień, tydzień, miesiąc, kwartał, rok), a także w odniesieniu do określonych grup klientów (np. ABC), grup asortymentowych lub innych kryteriów podziału zadań sprzedażowych. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com NORMY AKTYWNOŚCI PRZYKŁAD Ilość wizyt Ilość Ilość zamówień Sprzedaż Średnie Ilość zamówień / ilość wizyt (tys. zł) zamówienie (zł) nabywców J. Hinc 1 900 1 140 60,0% 5 792 5 081 195 N. Gwarek 1 500 1 000 66,7% 4 842 4 842 160 T. Nowak 1 400 700 50,0% 6 046 8 637 140 K. Bryk 1 030 279 27,1% 4 334 15 534 60 Suma 5 830 3 119 51,0% 21 014 6 737 555 Średnie normy pracy sprzedawców 46 tygodni w roku (230 dni) 5 dni w tygodniu 6 wizyt dziennie 1 380 wizyt sprzedażowych rocznie K. Bryk odbył mniej wizyt sprzedażowych niż wynosi średniej roczna liczba wizyt wszystkich sprzedawców na danym obszarze (1 030) PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com PUNKT KRYTYCZNY JAKO METODA USTALANIA CEN Q x C = CKS + CKZ z uwzględnieniem marży zysku CKS Q = ---------------C - JKZ CKS Q = --------------------C - (JKZ + Z) Q - wolumen sprzedaży/produkcji CKS - całkowite koszty stałe CKZ - całkowite koszty zmienne C - cena JKZ - jednostkowe koszty zmienne Z - marża zysku (jako % ceny) PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com PUNKT KRYTYCZNY c.d. Przychód Koszty całkowite Zysk całkowity przychód przy cenie X (Q x CX) CZ punkt krytyczny dla ceny X CKZ CKS Q PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Wolumen sprzedaży PUNKT KRYTYCZNY: PRZYKŁAD CKS = 2 000 JKZ = 1 zł C1 = 5 zł 2 000 Q = --------- = 500 szt. 5–1 Wolumen Cena (zł) Przychód (zł) JKZ (zł) sprzedaży (szt.) 0 100 250 500 600 750 5 5 5 5 5 5 0 500 1250 2500 3000 3750 C2 = 3 zł 2 000 Q = ------- = 1 000 szt. 3-1 1 1 1 1 1 1 CKZ (zł) CKS (zł) KC (zł) Zysk (zł) (Q x C) - KC 0 100 250 500 600 750 2 000 2 000 2 000 2 000 2 000 2 000 2 000 2 100 2 250 2 500 2 600 2 750 (2 000) (1 600) (1 000) 0 400 1 000 C3 = 9 zł 2 000 Q = ------- = 250 szt. 9-1 Cena (zł) % zmiany ceny JKZ (zł) Marża brutto (zł) (C – JKZ) CKS (zł) Punkt krytyczny (zł) % zmiany punktu krytycznego C1 = 5 C2 = 3 C3 = 9 - 40 + 80 1 1 1 4 2 8 2 000 2 000 2 000 500 1 500 250 + 100 - 50 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com CENA PUNKT KRYTYCZNY: PRZYKŁAD c.d. Przychód Koszty całkowite Zysk całkowity przychód przy cenie: C2 C3 punkt krytyczny dla ceny: C1 C2 C3 C1 CZ CKZ CKS Q3 Q1 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Q2 Wolumen sprzedaży STRATEGIE CENOWE: SKIMMING Warunki • wyróżniona oferta/trwała przewaga konkurencyjna • występowanie na rynku segmentów o różnej wrażliwości na cenę Korzyści • "premia pierwszeństwa" (skim the cream) • wizerunek drogiej oferty • hamowanie popytu Zagrożenia • wysokie ceny przyciągają konkurentów • potencjalna cenowa bariera popytu cena sprzedaż sprzedaż S1 S2 S3 cena czas PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com STRATEGIE CENOWE: PENETRACJA Warunki • Wysoka cenowa elastyczność popytu rynku docelowego • brak segmentów o różnej wrażliwości na cenę • Rynek ofert standardowych • Duże zdolności produkcyjne firmy Korzyści • niska cena skłania do zakupów „na próbę” • Korzyści skali • Niska cena zniechęca konkurentów • Wizerunek taniej oferty Zagrożenia • Wymagana skala popytu / sprzedaży • Potencjalnie długi czas oczekiwania na efekty strategii cena sprzedaż S sprzedaż cena rynkowa cena penetracji czas PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com CENOWO- PROMOCYJNE STRATEGIE NOWEGO PRODUKTU promocja intensywna słaba SZYBKI SKIMMING WOLNY SKIMMING SZYBKA PENETRACJA WOLNA PENETRACJA wysoka cena niska PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com RODZAJE KONTROLI 1. KONTROLA OPERACYJNA 2. KONTROLA STRATEGICZNA PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com KONTROLA OPERACYJNA 1. KONTROLA WYNIKÓW SPRZEDAŻOWYCH • ANALIZA SPRZEDAŻY • ANALIZA UDZIAŁU W RYNKU • ANALIZA STOSUNKU WYDATKÓW DO SPRZEDAŻY • REJESTRACJA POSTAW NABYWCÓW 2. KONTROLA ZYSKOWNOŚCI PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com PROCEDURA KONTROLI OPERACYJNEJ 1. Określenie przedmiotu kontroli 2. Opracowanie systemu mierników kontrolnych - sprzedaż - udział w rynku - zysk - rentowność 3. Określenie układu odniesienia kontroli - plan - minione okresy - konkurenci 4. Określenie przekrojów kontroli - produkty / grupy asortymentowe - rynki / segmenty / nabywcy - obszary sprzedaży / biura sprzedaży / sprzedawcy - kanały dystrybucji / miejsca sprzedaży PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com ANALIZA SPRZEDAŻY PRZYKŁAD: SPRZEDAŻ FIRMY AHB Sprzedaż przedsiębiorstwa ogółem Rok Sprzedaż branży Sprzedaż firmy Udział w rynku [tys. zł] [tys. zł] [%] 2005 156 890 23 590 15,04 2006 169 120 27 820 16,45 2007 177 760 33 730 18,98 2008 182 340 35 190 19,30 2009 189 820 37 120 19,56 2010 198 710 39 160 19,71 2011 204 660 42 310 20,37 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com ANALIZA SPRZEDAŻY PRZYKŁAD: SPRZEDAŻ FIRMY AHB c.d. Sprzedaż w 2011 roku według obszarów geograficznych Obszary Normy [tys. zł] Sprzedaż rzeczywista Wskaźnik realizacji [tys. zł] [%] Płn.-Wsch. 8 450 8 480 100 Płd.-Wsch. 8 200 8 400 102 Śr.-Zach. 8 900 8 700 98 Płn.-Zach. 8 150 8 430 103 Płd.-Zach. 8 300 8 300 100 Suma 42 000 42 310 101 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com ANALIZA SPRZEDAŻY PRZYKŁAD: SPRZEDAŻ FIRMY AHB c.d. Sprzedaż w 2011 roku na obszarze Śr.-Zach. w podziale na sprzedawców Sprzedawcy Normy [tys. zł] Sprzedaż rzeczywista [tys. zł] Wskaźnik realizacji [%] 1 060 1 100 104 950 930 98 Mydlak 1 100 1 120 102 Szwart 1 150 1 170 102 Belka 1 100 1 090 99 Lawrant 1 300 1 060 82 Burtok 1 160 1 160 100 Meris 1 080 1 070 99 Suma 8 900 8 700 98 Pebol Jasion PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com ANALIZA SPRZEDAŻY PRZYKŁAD: SPRZEDAŻ FIRMY AHB c.d. Lawrant: sprzedaż w 2011 roku według grup produktów. Grupy produktów Normy [tys. zł] Sprzedaż rzeczywista Wskaźnik realizacji [tys. zł] [%] Tokarki 260 250 96 Proszkowniki 220 230 105 Piły tarczowe 300 60 20 Szlifierki 240 240 100 Prasy 280 280 100 Suma 1300 1060 82 PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com ANALIZA SPRZEDAŻY PRZYKŁAD: SPRZEDAŻ FIRMY AHB c.d. Lawrant: sprzedaż pił tarczowych w 2011 roku według nabywców. Nabywcy Normy [tys. zł] Sprzedaż rzeczywista [tys. zł] Wskaźnik realizacji [%] MM 10 10 100 VG 20 20 100 GF 10 10 100 LMW 10 10 100 BH 240 - 0 DT 10 10 100 300 60 20 Suma PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com ANALIZA SPRZEDAŻY PRZYKŁAD: SPRZEDAŻ FIRMY AHB c.d. • Lawrant osiągnął w 2011 roku bardzo dobre wyniki sprzedaży we wszystkich grupach produktów oprócz pił tarczowych, gdzie wykonał tylko 20% normy. • W rozmowie z menedżerem ds. produkcji stwierdzono, że nie ma żadnych niezwykłych problemów z jakością pił tarczowych, braków ani problemów z dostawami pił tarczowych. • Menedżer ds. marketingu powiedział, że nie było żadnych zmian w marketing-mixie pił tarczowych na żadnym obszarze, i że w ostatnim roku nie było kłopotów z ogólnym poziomem ich sprzedaży. • Nabywca BH jest przyczyną złego wyniku Lawranta w sprzedaży pił tarczowych. BH był największym klientem Lawranta (planowano, że kupi 80% pił tarczowych w 2011 roku). W BH nastąpiła zmiana menedżera ds. zakupów i firma zmieniła dostawcę. Lawrant nie powiedział o tym menedżerowi, mając nadzieję, że odzyska sprzedaż w ciągu roku lub zwiększy sprzedaż innych grup produktów. Menedżer w rozmowie z Lawrantem wyjaśnił, że następnym razem oczekuje szybkiej informacji o takich kłopotach. • Potrzebne są inwestycje marketingowe w klienta BH. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com