zał_3_Program_profilaktyki_alkoholowej (1)

Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. Prof. Jerzego Buzka w Węgierskiej Górce
PROGRAM
PROFILAKTYKI ALKOHOLOWEJ
Załącznik nr 3 do Programu Profilaktyki
1
Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. Prof. Jerzego Buzka w Węgierskiej Górce
I. Wstęp
Program profilaktyki alkoholowej powstał ze względu na uczniów szkoły średniej
narażonych na kontakt z różnego rodzaju formami zachętami do spożywania alkoholu.
Picie alkoholu przez młodzież to obecnie jeden z poważniejszych problemów z jakimi
mamy do czynienia. Alkohol wywołuje znaczące zaburzenia w funkcjonowaniu psychicznym
człowieka: bezsenność, depresję, niepokój, próby samobójcze, zmiany osobowości, amnezję,
delirium tremens, psychozę alkoholową, halucynozę alkoholową, otępienie.
Młodzież czerpie wzory picia alkoholu od dorosłych, dlatego to właśnie oni mają
główny wpływ na kształtowanie się ich postaw, przekonań i zachowań. Od dorosłych zależy
więc, jakich wyborów w kwestii alkoholu będzie dokonywać młodzież.
Organizm dziecka czy młodego człowieka różni się od organizmu człowieka
dojrzałego. Młody organizm nadal rośnie i rozwija się. Picie alkoholu przed okresem
dojrzewania i w czasie dojrzewania może zablokować normalny wzrost, rozwój psychiczny i
fizyczny, utrudnić uczenie się, zaburzyć zdrowe kontakty z rówieśnikami i dorosłymi. Dzieci
i młodzi ludzie nie poznali granicy bezpieczeństwa, a alkohol, choćby tylko jedno piwo,
działa silniej u człowieka młodszego niż u dorosłego.
Po spożyciu alkoholu poważnemu zaburzeniu ulega zdolność oceny rzeczywistości,
refleks i koordynacja ruchowa. Nawet po jednym piwie pływanie może okazać się
niebezpieczne, jazda rowerem niemożliwa, a nauczenie się czegoś bardzo trudne. Młodzi
ludzie są też mniej odporni na presję rówieśników - często robią coś tylko po to, aby wykazać
się odwagą i zaimponować kolegom.
Motywy picia alkoholu:
•
"ucieczkowe" - w celu zapomnienia o kłopotach, zredukowania napięcia,
poprawy nastroju i odprężenia się;
•
"społeczne" - np. dla towarzystwa, z uprzejmości, z jakiejś okazji;
•
"w poszukiwaniu przyjemności" - np. dla smaku alkoholu, czy z przekonania o
zdrowotnych efektach jego działania.
Dzieci wchodzące w wiek dojrzewania przechodzą jakby ponowne narodziny, a
równocześnie przygotowują się do dorosłości.
Najgorzej jednak wyglądają i najgorzej rokują przypadki tych młodych ludzi, którzy
piją, aby uciec od rzeczywistości, zapomnieć o trudnych lub nierozwiązanych problemach,
zmniejszyć lęk, zwrócić na siebie uwagę w domu lub szkole, sprowokować. Te osoby
Załącznik nr 3 do Programu Profilaktyki
2
Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. Prof. Jerzego Buzka w Węgierskiej Górce
ponoszą większe ryzyko uwikłania się w problemy alkoholowe i szczególnie potrzebują
pomocy.
Na szybkość powstawania uzależnienia istotny wpływ wywiera stopień dojrzałości
organizmu, a w szczególności ośrodkowego układu nerwowego (głównie mózgu). Znaczącą
rolę odgrywa tu wiek, w którym rozpoczyna się intensywne picie alkoholu. Pijąc intensywnie
przed 20 rokiem życia, można uzależnić się już po kilku miesiącach, pomiędzy 20 a 25
rokiem życia potrzeba na to średnio około 3-4 lata, a po 25 roku życia okres uzależnienia się
trwa kilka, a nawet kilkanaście lat.
Niezmiernie ważna zatem jest praca z uczniami mająca na celu podnoszenie
świadomości młodzieży konsekwencji spożywania napojów alkoholowych poprzez działania
profilaktyczne.
II. Cele programu
1. Przeciwdziałanie wszelkim zagrożeniom i odpowiednie reagowanie w przypadku
pojawienia się ich na terenie szkoły i w środowisku ucznia.
a) Dostarczenie rzetelnej wiedzy o zagrożeniach:
•
systematyczne dokształcanie nauczycieli pod kątem pracy profilaktycznej
z młodzieżą poprzez udział w szkoleniach, warsztatach i treningach,
•
organizowanie warsztatów, treningów psychologicznych dla młodzieży
przeprowadzanych przez specjalistów ,
•
przeprowadzanie
antyalkoholowej
lekcji
-
wychowawczych
informacje
o
o
tematyce
uzależnieniach
i
profilaktyki
problemach
osób
uzależnionych oraz prognozy ich rozwiązywania.
b) Budowanie wspólnego frontu wychowawczego: rodzina – szkoła.
c) Współpraca z lokalnym systemem pomocy psychologiczno-pedagogicznej, prawnej, z
policją, Gminną Komisją ds. Profilaktyki i Przeciwdziałania Alkoholizmowi w
Węgierskiej
Górce,
służbą
zdrowia,
Powiatowym
Inspektoratem
Sanitarno
-
Epidemiologicznym Oświata Zdrowotna w Żywcu.
2. Promowanie alternatywnych sposobów spędzania czasu wolnego.
3. Kształtowanie wśród uczniów właściwych postaw społecznych oraz promowanie
zdrowego stylu życia – życia bez nałogów.
Załącznik nr 3 do Programu Profilaktyki
3
Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. Prof. Jerzego Buzka w Węgierskiej Górce
III. Zadania szkoły
•
Zapoznanie uczniów z mechanizmem i fazami uzależnienia od alkoholu,
•
Zapoznanie uczniów z przepisami prawnymi dotyczącymi spożywania
alkoholu,
•
Przekazywanie wiedzy dotyczącej konsekwencji zdrowotnych zarówno w
sferze psychicznej jak i fizycznej człowieka powodowanych przez alkohol,
•
Kształtowanie umiejętności odmowy w sytuacjach zachęcających do
spożywania alkoholu,
•
Umożliwienie uczniom podejmowania bardziej świadomych wyborów dzięki
przekazaniu rzetelnej wiedzy,
•
Promowanie życia wolnego od alkoholu
IV. Podstawa prawna
Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dn. 26.10.1982(Dz. U. z 1982 Nr 35 poz.
228 z póź. zm.) Ostatnia zmiana – Ustawa z dn. 5.06.2013
Dz. U. z 2013 r. Nr 0, poz. 1165
Tekst
ujednolicony ustawy, z uwzględnionymi późniejszymi zmianami, znajduje się na stronie :
www.sejm.gov.pl
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dn. 29.07.2005 (Dz. U. z 2005 r. Nr 179, poz.
1485 z póź. zm.) Ostatnia zmiana – Ustawa z dn. 01.07.2015 Dz. U. z 2015 r. poz. 875r Tekst
ujednolicony ustawy, z uwzględnionymi późniejszymi zmianami, znajduje się na stronie :
www.sejm.gov.pl
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dn. 26.10.1982r.
(Dz. U. 1982 Nr 35 poz. 230 z późn. zm.) Ostatnia zmiana – Ustawa z dn. 25.12.2014 Dz. U. z
2014 r. Nr 0, poz. 822
Tekst ujednolicony ustawy, z uwzględnionymi późniejszymi zmianami,
znajduje się na stronie : www.sejm.gov.pl
Zadania
Formy działania
Wykonawcy
Punkt 3
1.
Programu
wychowawczej klas. Dokonywanie systematycznej oceny
nauczyciele,
profilaktyki
skuteczności prowadzonych działań wychowawczych i
pedagog szkolny
antyalkoholowej
wdrażanie odpowiednich działań wychowawczo-
Wychowawcy,
Systematyczne diagnozowanie sytuacji
Załącznik nr 3 do Programu Profilaktyki
4
Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. Prof. Jerzego Buzka w Węgierskiej Górce
profilaktycznych. Analiza przyczyn spożywania alkoholu.
Przeprowadzenie ankiet dla uczniów w czasie lekcji
wychowawczych i dla rodziców w trakcie spotkań z
rodzicami, Prowadzenie obserwacji, rozmów.
2.
Scenariusze godzin wychowawczych
omawiające:
- mechanizm i fazy uzależnienia od alkoholu,
- przepisy prawne dotyczące spożywania alkoholu,
- konsekwencje zdrowotne zarówno w sferze
psychicznej jak i fizycznej człowieka powodowanych
przez alkohol,
- umiejętność odmowy w sytuacjach zachęcających do
spożywania alkoholu,
- umiejętność podejmowania decyzji i świadomych
wyborów
Scenariusze te znajdują się w teczce „Lekcje
wychowawcze” w pokoju nauczycielskim.
3.
Wychowawcy,
Organizowanie konkursów na:
pedagog szkolny
- prace plastyczne (plakat ukazujący konsekwencje
spożywania alkoholu),
- hasło antyalkoholowe, ulotkę
4.
Prelekcje specjalistów zapraszanych do szkoły
w celu przeprowadzenia zajęć dla uczniów
Zaproszeni
specjaliści
dotyczących uzależnienia od alkoholu (lekarze,
specjaliści terapii uzaleznień, pracownicy instytucji
pomagających w walce z uzależnieniem od alkoholu i
in.)
5.
Informacje udostępniane na stronie internetowej
nauczyciele
szkoły.
6.
Gazetki tematyczne dotyczące problemu
samorząd
uzależnienia od alkoholu.
szkolny,
nauczyciele
7.
Przygotowanie przedstawienia poświęconego
wychowawcy,
Załącznik nr 3 do Programu Profilaktyki
5
Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. Prof. Jerzego Buzka w Węgierskiej Górce
uzależnieniu od alkoholu i konsekwencji.
pedagog szkolny
8.
wychowawcy,
Pedagogizacja rodziców – przedstawienie
konsekwencji wynikających ze spożywania alkoholu i
pedagog szkolny
mechanizmów uzależnienia. Informowanie rodziców o
możliwościach uzyskania pomocy w instytucjach
pomagających w walce z uzależnieniem od alkoholu.
9.
Działania skierowane do nauczycieli – WDN
pedagog szkolny
poszerzanie wiedzy dotyczącej uzależnienia od
nauczyciele
alkoholu, sposobach postępowania z uczniami
prowadzący
zagrożonymi uzależnieniem, rozpatrywanie
szkolenie w
indywidualnych przypadków na Zespołach
ramach WDN
Wychowawców
V. Wykonawcy programu
•
Wychowawcy
•
Pedagog szkolny
•
Pracownicy instytucji pomagającej w walce z uzależnieniem alkoholowym
•
Inne osoby (zapraszani goście, np.: specjaliści terapii uzależnień)
VI. Narzędzia
VII.
•
Do realizacji programu będą potrzebne:
•
Broszury, ulotki
•
Czasopisma,
•
Filmy
•
Plakaty
•
Scenariusze zajęć
•
Sprzęt i pomoce dydaktyczne
Ewaluacja programu
Program profilaktyczny nie jest dokumentem zamkniętym. Zgodnie z założeniami
może ulegać zmianom wraz ze zmieniającą się sytuacją wychowawczą szkoły. Analiza jego
skuteczności będzie polegać na bieżącym monitorowaniu oraz cyklicznie dokonywanej
ewaluacji.
Załącznik nr 3 do Programu Profilaktyki
6
Zespół Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących im. Prof. Jerzego Buzka w Węgierskiej Górce
Monitorowanie to systematyczna i rozciągnięta w czasie obserwacja sposobów
realizacji przyjętych w programie celów i zadań wychowawczych.
Ewaluacją programu będzie analiza i interpretacja zebranych danych oraz ocena
wartości programu. Pozwoli podjąć decyzję, czy ma być dalej realizowany, a jeżeli tak, to czy
należy go zmodyfikować.
Ewaluacja Programu profilaktyki alkoholowej
•
realizacji zamierzonych celów,
•
efektów jego wdrożenia,
•
warunków
(środowiskowych,
organizacyjnych,
materialnych),
w jakich jest realizowany,
•
stopnia jego realizacji wobec założonych celów.
Narzędzia ewaluacji:
•
obserwacja
•
kwestionariusze ankiet i wywiadów,
•
arkusze obserwacyjne,
•
karty zachowania ucznia.
Wyniki ewaluacji są jawne i przedstawiane Radzie Pedagogicznej, Radzie Rodziców oraz
przedstawicielom Samorządu Uczniowskiego.
VIII.
Opracowanie programu:
Pedagog szkolny: mgr Edyta Wajdziak
Załącznik nr 3 do Programu Profilaktyki
7