OCENIANIE UCZNIA W SZKOLE PRZYSZPITALNEJ W szkole

OCENIANIE UCZNIA W SZKOLE PRZYSZPITALNEJ
W szkole przyszpitalnej istnieją trzy instytucjonalne formy oddziaływania
pedagogicznego. Jednym z nich, obok wychowania i pracy społecznej jest nauczanie,
czyli szkoła ujęta w tygodniowym planie pracy, która odbywa się przez realizację
zatwierdzonych programów nauczania poprzez poszczególnych nauczycieli
przedmiotów.
Proces nauczania  uczenia się dzieci przewlekle chorych w zakładzie leczniczym
trzeba widzieć inaczej, niż to ma miejsce w odniesieniu do dzieci zdrowych. Szkoła
przyszpitalna ma za zadanie stworzyć proces dydaktyczny, który będzie wspierał
leczenie i rehabilitację dzieci. Stanowi naturalny czynnik normujący zaburzony tok
życia dziecka, zapobiega wystąpieniu poczucia niższości. Wprowadza ład i rytm życia
codziennego, stwarza atmosferę normalności. Szkoła przyszpitalna odgrywa ważną rolę
terapeutyczną, pomaga wracać dzieciom do zdrowia, jednocześnie realizując program
nauczania dostosowany do ich możliwości wysiłkowych. ……………………………….
Praca z uczniem w warunkach szpitala należy do specyficznych. Liczebność
dzieci w klasach jest niewielka, każdy z uczniów ma inny podręcznik lub jest w innej
fazie realizacji materiału. Walorem takiej pracy jest szczególna możliwość
indywidualizacji procesu nauczania, a więc i jednocześnie - oceniania. Daje to szanse
dokładnej obserwacji pracy każdego ucznia na lekcji. Nauczyciel jest w stanie dostrzec
trudności, braki, czy też szczególne predyspozycje każdego dziecka.
Ogólnie rzecz ujmując  ocena szkolna jest informacją o wyniku kształcenia. To
rezultat pracy ucznia określony stopniem szkolnym, bądź opinią nauczyciela w formie
słownej. Spełnia zasadnicze funkcje wtedy, gdy dokonywana jest zgodnie z jej
podstawowymi cechami, co oznacza, że ocena musi być obiektywna, trafna, rzetelna,
jawna
i mobilizująca. Ocenianie jest bardzo ważnym elementem procesu
dydaktycznego. Oceny w dużym stopniu wpływają na samopoczucie ucznia i na jego
nastawienie do pracy i do szkoły. Głównym celem oceniania jest monitorowanie pracy
ucznia, jego postępów w stosunku do standardów osiągnięć, diagnozowanie jego
rozwoju, rozpoznawanie jego indywidualnych możliwości i uzdolnień, zainteresowań,
predyspozycji oraz trudności. Ocenianie wspiera i wzmacnia rozwój ucznia, rozbudza
w nim motywację do pracy, uczy systematyczności, organizowania uczenia się, a także
wskazuje „mocne” strony oraz dostarcza informacji o przebiegu kształcenia.
Ocenianie pracy ucznia w warunkach szpitala w znacznym stopniu różni od oceniania
tej samej pracy tego samego ucznia w jego szkole macierzystej. Ocena musi spełniać
funkcje: dydaktyczną, wychowawczą, społeczną oraz najważniejszą- terapeutyczną.
Wiele trudności sprawia zastosowanie właściwych metod i odpowiednich wskaźników
do oceny wyników procesu nauczania. Ważne jest, aby każdy nauczyciel określił
kryteria wymagań i ich wskaźniki, jakie będę oceniane u poszczególnego ucznia.
W takim wypadku indywidualizacja oceniania nabiera szczególnego charakteru. Należy
zawsze wyważyć, w jakim stopniu ocena będzie informowała o brakach, a kiedy lepiej
zaniechać postawienia oceny (szczególnie negatywnej) i ustnie poinformować ucznia
o zaległościach z danego przedmiotu. ………………………………………………….
Pod każdym względem ważny okazuje się rozwój umiejętności kluczowych, których
osiągnięcie jest istotne na każdym etapie nauczania. ………………………………
Krótki pobyt oraz specyficzne warunki utrudniają, a wręcz uniemożliwiają
przeprowadzanie większych sprawdzianów wiadomości i umiejętności uczniów.
Ocenianie w szkole przyszpitalnej jest możliwie dzięki stawianiu bezpośrednich pytań,
organizowania prac pisemnych z cząstkowych partii materiału, czy też wykonywaniu
ćwiczeń w zeszytach lub na kartach pracy. Ocena ta jest zawsze dostosowana do
możliwości zdrowotnych i psychicznych dziecka. Oceniamy osiągnięcia, a nie fakt
występowania braków. Oceny powinny być odzwierciedleniem wysiłku włożonego
w pracę na lekcji, uwzględniając przede wszystkim możliwości psychofizyczne ucznia.
Ukierunkowane przez nauczyciela samodzielne uczenie się daje trwałą wiedzę, cieszy
ucznia, pobudza do dalszego działania, wyrabia w nim zaradność, umacnia wiarę we
własne
siły,
wdraża
do
ekonomicznego
wykorzystania
czasu.
Podejście indywidualne to pewnego rodzaju partnerska relacja, polegająca na
stawianiu wymagań uczniowi, przy równoczesnych uwzględnieniu jego
indywidualnych możliwości ich spełnienia, respektowaniu potrzeb ucznia
i poszanowania poczucia godności. Każdemu dziecku z osobna można udzielić pomocy,
doradzić, nadać odpowiednie tempo pracy i zastosować odpowiedni stopień trudności.
W takiej sytuacji łatwiej również wytłumaczyć trudne zagadnienie, a jednocześnie
uzyskać informację zwrotną, czy temat został zrozumiany, poprzez zadanie
indywidualnych, dostosowanych do każdego dziecka ćwiczeń, a następnie sprawdzenie
prawidłowości ich wykonania.
……=
W ocenianiu uczniów w szkole przyszpitalnej możemy mieć na uwadze takie
kryteria jak: konsekwentne wykonywanie pracy na lekcji, zadawanie pytań
wyjaśniających, samodzielne i prawidłowo wykonywanie ćwiczeń, korzystanie z tekstu
zawartego w podręczniku, tempo pracy, systematyczność, zaangażowanie, samo
dążenie do wiedzy, stopień zrozumienia przeczytanego tekstu oraz popełnione błędy.
Nauczanie i zarazem wychowanie wpływa na dziecko tylko wówczas, gdy tworzy
odpowiedni klimat i gdy przedmiotem zainteresowania jest „całe dziecko”, a nie tylko
jego rozwój intelektualny. Najważniejszą wytyczną w postępowaniu z tymi dziećmi jest
stopniowanie wymagań i dostosowywanie ich do ich zmiennych możliwości. Wzmacnia
to motywację do uczenia, ułatwia krytyczną samoocenę i identyfikację z rówieśnikami.
…… Nauczyciel poinformowany o stanie zdrowia dziecka, o jego możliwościach
fizycznych i umysłowych może w odpowiedni sposób pokierować jego nauką, stawiać
wymagania odpowiednie do jego możliwości, chronić przed porażką, pomóc
w uzyskaniu sukcesu. ……………………………………………………….…………..
Życzliwa pomoc nauczyciela wobec chorego dziecka, w odróżnieniu od
naturalnej ludzkiej życzliwości, ma swe źródło w dobrym rozumieniu jego potrzeb
zrodzonych w sytuacji chorowania i warunkuje w tym przypadku postępy w nauce. Przy
dobrej współpracy nauczyciela i ucznia oceny będą spełniały swoje funkcje i pomagały
dziecku uwierzyć w siebie.
oprac. Monika Ledwoń
Bibliografia:
1. Anyszko R., Kott T., Wychowanie dzieci w zakładzie leczniczym, WSIP, Warszawa
1988
2. Doroszewska J., Nauczyciel-wychowawca w zakładzie leczniczym, PZWS, Warszawa
1963
3. Hudańska I., Szkolny system oceniania, Oficyna Wydawnicza G&P, Poznań 1999