vOICe – to see… …with your ears…
Transkrypt
vOICe – to see… …with your ears…
vOICe – to see… …with your ears… Łukasz Trzciałkowski [email protected] 2007-10-30 Zmysł słuchu… • …to zmysł umożliwiający odbieranie (percepcję) fal dźwiękowych. • Jest on wykorzystywany przez organizmy żywe do komunikacji oraz rozpoznawania otoczenia. • Narządami słuchu u człowieka są uszy: – Narządy odbierające fale dźwiękowe i przekształcające je w drgania mechaniczne, a następnie w impulsy nerwowe. Łukasz Trzciałkowski 2 Ucho - budowa • • • • • • • • • • • • 1 - czaszka 2 - przewód słuchowy zewnętrzny 3 - małżowina uszna 4 - błona bębenkowa 5 - okienko owalne 6 - młoteczek 7 - kowadełko 8 - strzemiączko 9 - kanał półkolisty 10 - ślimak 11 - nerw słuchowy 12 - trąbka Eustachiusza Łukasz Trzciałkowski 3 Na czym polega słyszenie ? • Ucho zewnętrzne – małżowina, przewód słuchowy i błona bębenkowa – gromadzi fale dźwiękowe z otoczenia (powietrze). • Ucho środkowe – młoteczek, kowadełko strzemiączko – błona powodują przeniesienie drgań przez ucho środkowe aż do ucha wewnętrznego (powietrze). • Ucho wewnętrzne - błona podstawna, komórki słuchowe – reagują na różne tony i przetwarzają je na impulsy elektryczne (ciecz). Łukasz Trzciałkowski 4 Zmysł wzroku… • … –zmysł umożliwiający odbieranie bodźców świetlnych ze środowiska oraz ogół czynności związanych z analizą tych bodźców. • Narządem wyspecjalizowanym do rejestrowania obrazu jest oko. – rozpoznawanie kształtów, – ocena odległości obiektów od oka, – rozróżnianie barw. Łukasz Trzciałkowski 5 Oko - budowa Łukasz Trzciałkowski 6 Na czym polega widzenie ? • Ludzkie oko można z grubsza przyrównać do aparatu fotograficznego, którego obiektyw tworzą dwie soczewki plusowe – rogówka i soczewka. Jako system czuciowy, oko jest głównym narzędziem, dzięki któremu odnosimy się do otaczającego nas świata. • To, co tak naprawdę widzimy to nie są obrazy odbite w siatkówce, lecz wynik ich kompleksowego przetwarzania przez ośrodkowy układ nerwowy. • Obraz, który powstaje na siatkówce jest obrazem rzeczywistym, odwróconym i pomniejszonym. Łukasz Trzciałkowski 7 Synestezja • … zdolność, w której doświadczenia jednej modalności zmysłowej wywołują również doświadczenia, charakterystyczne dla innych modalnośći zmysłowych. – np. odbieranie niskich dźwięków wywołuje wrażenie miękkości, – barwa niebieska odczuwana jest jako chłodna • Niektóre osoby charakteryzują się szczególnym nasileniem tej zdolności. John Lennon. Łukasz Trzciałkowski 8 Synestezja • Istnieją dwie teorie tłumaczące owe zjawisko: – Jedna mówi, że istnieje więcej połączeń synaptycznych pomiędzy neuronami przenoszacymi "zmysłowe informacje", – a druga - że ilość połączeń synaptycznych jest taka sama, a mieszanie się odbieranych doswiadczeń wynika z tego iż zachwiana jest równowaga pomiędzy hamowaniem i wyciszaniem docierajacych impulsów w mózgu. Łukasz Trzciałkowski 9 Co z niewidomymi ? • Jak „dźwięki” otaczającego świata mogą informować niewidomego ? • Co pomaga niewidomym walczyć z kalectwem i „unormalniać” codzienne życie ? • Czy istnieje rozwiązanie ? • Może implanty odbierające bodźce wzrokowe ? Łukasz Trzciałkowski 10 Implant oka • Naukowcy z Uniwersytetu Stanford w Kaliforni przedstawili projekt implantu oka, który ma zająć miejsce światłoczułych komórek znajdujących się w siatkówce chorego oka. Inne implanty wykorzystują moduł, który przekształca światło w elektroniczne impulsy, które dochodzą do mózgu przez włókna nerwowe. Ten zaś działa inaczej. Będzie umieszczony w siatkówce i będzie zmieniał światło w substancje, stymulujące komórki nerwowe. Wykorzysta do tego elektrody. Implant będzie wykonany z polimerowego materiału, który jest przyjazny dla oka. Wciąż trwają prace badawcze nad implantem. Łukasz Trzciałkowski 11 Czy każdy niewidomy jest synestetą ? • Odpowiedź brzmi NIE – raczej rzadko się to zdarza. Możnaby powiedzieć: „Wszyscy jesteśmy synestetami ale nieliczni z nas sobie to uświadamiają” • Jednak wiele przypadków wskazuje na to iż słuch osoby niewidomej jest bardzo wyostrzony. http://serwisy.gazeta.pl/kraj/1,34314,573764.html – INTERNET i NIEWIDOMI (polecam artykuł) Łukasz Trzciałkowski 12 the vOICe • System wykorzystujący kamerę wideo do przetwarzanie zbieranych w czasie rzeczywistym obrazów do generowania dźwięków. • Działanie systemu ma na celu umożliwienie osobom niewidomym powrót do „normalnego” życia. (oczywiście nadal w ograniczonym znaczeniu) Łukasz Trzciałkowski 13 the vOICe • Projekt ten stanowi pewnego rodzaju ścieżkę do poznania właściwości ludzkiego mózgu – w kontekście uczenia się z wykorzystaniem zmysłu słuchu jako zmysłu bazowego. • Istnieje przekonanie, że zmysł słuchu oraz pozostałe zmysły u osób niewidomych „wyostrzają się” – dlatego projekt vOICe – budzi tak wiele emocji i jest pozytywnie traktowany przez wiele organizacji z całego świata. Łukasz Trzciałkowski 14 Okulary używane w the vOICe Łukasz Trzciałkowski 15 Łukasz Trzciałkowski 16 MATLAB i dźwięki • [sound,fs] = wavread (‘sound.wav'); – Otwieranie pliku wav (dźwięk i częstotliwość ) • left=sound(:,1); right=sound(:,2); – Odseparowanie kanałów • time=(1/fs) * length(left); t=linspace(0,time,length(left)); plot(t,left) – Wykres lewego kanału • time=(1/fs)*2000; t=linspace(0,time,2000); plot(t,left(1:2000)) – Wykres fragmentu lewego kanału Łukasz Trzciałkowski 17 MATLAB i dźwięki • soundsc(left,fs) soundsc(right,fs) – Lewy kanał mono - Prawy kanał mono • soundsc(sound,fs) – Stereo cały plik • wavwrite( ) – funkcja zapisująca tablice jako dźwięk • left=flipud(left); – Odwraca tablicę 123 -> 321 Łukasz Trzciałkowski 18 Referencje • http://gaia.oticon.pl/eprise/main/Oticon/PL_pl/SEC_AboutHearing/Le arnAboutHearing/Products/SEC_Gaia/AboutHearing/HearingAndHe aringLoss/REUSE02_HowTheEarWorks – Jak działa ucho ? • http://www.widzimisie.pl/index/section/233/0/0/jak+dzia+a+wzrok.h tml?Finlife=9b468ab51519e475bcec5d8f8f53e3cc – Jak działa wzrok ? • http://www.oko.info.pl/index.php?body=4301 – Oko człowieka • http://www.seeingwithsound.com/ – vOICe • http://pl.wikipedia.org/ – Ogólne informacje Łukasz Trzciałkowski 19