oddychanie-gracja-ugruntowanie-energia-i-depresja-u

Oddychanie
Proces oddychania jest jednym z fundamentalnych, o ile nie najważniejszym, spośród
odpowiadających za łatwość korzystania z własnego bogactwa emocjonalnego w spontaniczny
sposób. Większość z nas, szczególnie osadzonych w kulturze europejskiej oddycha zbyt płytko,
bez pełnego zaangażowania przepony, klatką piersiową, bądź tylko brzusznie. Dużo osób, w
trudnych dla siebie sytuacjach ma skłonność do wstrzymywania oddechu. Prawidłowy oddech w
myśl zasad bioenergetyki Lowenowskiej winien angażować całe ciało, jak u małych dzieci i
niemowląt. Oczywiście powietrze nie dociera poza przeponę - jednak fale pobudzenia wyzwalane
przez prawidłowe oddychanie powinny docierać aż do stóp[5]. Płytkie oddychanie jest
niebezpieczne dla serca, jeśli oddech nie obejmuje powłok brzusznych, tracimy kontakt z
emocjami – żalu, gniewu i smutku. Kiedy zablokowana i usztywniona jest miednica, fala
pobudzenia przy wdechu nie dociera w te okolice, lecz zostaje zatrzymana – wówczas mami nikły
kontakt z odczuciami seksualnymi.
Gracja
Pojęcie gracji zostało wprowadzone do psychoterapii przez Alexandra Owena w celu
zobrazowania stanu pełnego kontaktu z własnym ciałem. Grację posiadają zwierzęta. Także dzieci
rodzą się pełne gracji. Jest to elastyczność ciała, spontaniczność i bezpośredniość ujawniania się
impulsów, którą wszyscy tracimy dochodząc do dorosłości. Staje się tak w dzieciństwie, gdy
jesteśmy zmuszeni słuchać zewnętrznych nakazów i zakazów - pochodzących głównie do
rodziców - kosztem spontanicznych impulsów płynących z ciała. Utrata gracji jest dostrzegalnym
zjawiskiem fizycznym – np. chłopiec, który w dzieciństwie dostał komunikat „mężczyźni nie
płaczom” może zacząć tłumić odruch szlochu, co przejawia się napięciem mięśni, w okolicach ust,
szczęk, szyi i gardła oraz przepony. Chroniczne zaciski owych partii mięśni doprowadzić mogą
do częstych infekcji górnych dróg oddechowych, tendencji do astmy, nieumiejętności podnoszenia
głosu, czy w konsekwencji werbalizowania uczuć.
Energia
To następny ważny termin w analizie bioenergetycznej. Poziom energetyczny uzależniony jest
od jakości życia emocjonalnego człowieka, zależnego od ruchomości i elastyczności ciała, co z
kolei jest skutkiem przechodzącego przez nie pobudzenia. Obniżenie ruchomości jakiejś partii
mięśni, sprzyjające tworzeniu się blokad lub złogów mięśniowych zmniejsza skuteczność
przewodzenia energetycznego, obniżając w konsekwencji ogólny poziom funkcjonowania
organizmu oraz doprowadzając do stanów zapalnych, zaburzeń krążenia oraz przewlekłych
skurczy mięśniowych w objętych blokadami partiach.
Ugruntowanie (grounding)
Ugruntowanie to następne ważne pojęcie analizy bioenergetycznej. Opisuje ono jakość
połączenia jednostki z ziemią. Chodzi tutaj ściśle o poczucie tożsamości, określenie siebie w
otaczającym świecie, stosunku do rzeczywistości. Pewne, pełne stanie na własnych nogach,
niezależnie od okoliczności – daje możliwość kontaktu ze swoimi uczuciami, obiektywnymi
realiami, innymi ludźmi. Mocne ugruntowanie to także umiejętność opierania się naciskom z
zewnątrz. Jednostka dobrze ugruntowana jest elastyczna i sprężysta w ruchach, również elastyczna
i potrafiąca reagować w dojrzały sposób, z głęboką znajomością siebie i swoich potrzeb.
Brak należytego ugruntowania wiąże się z bazalnym zaburzeniem poczucia bezpieczeństwa,
pierwotnie w relacji z osobą znaczącą (matką). Fizycznie odczuwane jest wtedy zmniejszenie
czucia w stopach i łydkach (zaburzenie krążenia, męczliwość), blokowanie i usztywnianie kolan.
Brak poczucia bezpieczeństwa może być maskowany – rozwija się wtedy nadmierna muskulatura,
kolana są lekko ugięte – jak w pozycji ataku u boksera. Stres zgodnie z zasadami dostosowania
ciała do grawitacji przenosi się wtedy na dolne partie kręgosłupa, doprowadzając do bólu tej
okolicy. Ugruntowanie przyrównywane jest przez Lowena do ukorzenienia drzewa lub uziemienia
przewodu elektrycznego.
Depresja
To najczęstsza przypadłość z którą borykają się obecnie ludzie kultury zachodu. Wśród jej
objawów wymienić można: obniżony nastrój, spowolnienie psycho- ruchowe, apatię, niski poziom
energii, zaburzenia oddychania. Analiza bioenergetyczna poszukuje wytłumaczenia depresji w
niezaspokojeniu przez matkę potrzeb dziecka, we wczesnym dzieciństwie, co dziecko odebrać
może jako utratę jej miłości. Matka interpretuje potrzeby dziecka, zamiast patrzeć i słuchać,
reaguje automatycznie, standardowo. Skomplikowanie tej znaczącej więzi wynika z tego, że
matka nie chce, bądź nie potrafi widzieć dziecka jako odrębnej osoby, traktuje je przedmiotowo
dla zaspokojenia własnych potrzeb. Dziecko zależne emocjonalnie od matki traci poczucie
bezpieczeństwa także wtedy, gdy reaguje ona nieadekwatnie na jego komunikaty. Odczucie utraty
miłości znaczącego dorosłego manifestuje się jako chroniczny ucisk w piersi, skurczenie się i
„opancerzenie” klatki piersiowej (sztywnienie mięśni, zmniejszenie elastyczności przepony).
W dorosłym życiu próby uzyskania miłości, władzy, sukcesu, czy uznania (jako rekompensaty
za utratę znaczącego obiektu) wiążą się ze zwiększeniem aktywności, nagłą euforią, staraniem się
– przy błędnym założeniu, że na miłość trzeba zasłużyć. Lowen widział powiązanie między takim
zwiększeniem aktywności i nadmiarem starań – a wzorem zachowania typu A( typ zachowań
zdrowotnych A – duża ambicja, rywalizacyjność, życie bardzo szybkim tempem- cechy
zachowania jednocześnie kojarzone z pewnymi chorobami – zaburzeniami krążenia – zawałami,
nadciśnieniem i wrzodami żołądka lub dwunastnicy).