Zakup samochodu osobowego użytkowanego na podstawie umowy

Zakup samochodu osobowego użytkowanego na podstawie umowy leasingu
Wpisany przez
Jak rozliczyć podatkowo taki zakup?
Nasza spółka użytkowała samochód osobowy w leasingu operacyjnym. Zawarta umowa
przewidywała opcję jego wykupu. Po zakończeniu umowy zawarliśmy umowę sprzedaży
tego samochodu i wprowadziliśmy go do środków trwałych firmy.
Odpowiedź doradcy podatkowego
Ustawa o CIT nie posługuje się pojęciami „leasing kapitałowy" i „leasing operacyjny", jednak w
praktyce te pojęcia są powszechnie stosowane. Umowa jest uznawana za umowę leasingu
operacyjnego wówczas, gdy:
1. została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu
amortyzacji, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome
lub wartości niematerialne i prawne albo została zawarta na okres co najmniej 10 lat, jeśli jej
przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości, oraz
2. suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny VAT, odpowiada co najmniej
wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
1/7
Zakup samochodu osobowego użytkowanego na podstawie umowy leasingu
Wpisany przez
Przez normatywny okres amortyzacji rozumie się okres, w którym dokonywane odpisy
amortyzacyjne przy zastosowaniu stawek z Wykazu stawek amortyzacyjnych (według metody
liniowej) zrównują się z wartością początkową środka trwałego. Dla samochodu osobowego
normatywny okres amortyzacji wynosi 5 lat, w konsekwencji umowa leasingu operacyjnego
samochodu nie może być zawarta na czas krótszy niż 2 lata.
Warto przypomnieć, że w leasingu operacyjnym przedmiot leasingu amortyzuje finansujący, a
korzystający zalicza do kosztów podatkowych opłaty leasingowe.
Co jest przychodem przy sprzedaży przedmiotu leasingu?
Po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, finansujący może przenieść na
korzystającego własność środka trwałego (np. samochodu) będącego przedmiotem tej umowy.
Przychodem wówczas z tej sprzedaży będzie wartość wyrażona w cenie określonej w umowie
sprzedaży.
Pamiętaj!
Cena sprzedaży samochodu nie może być niższa od hipotetycznej wartości netto środka
trwałego (samochodu) tzn. od jego wartości początkowej (ustalonej zgodnie z przepisami o
2/7
Zakup samochodu osobowego użytkowanego na podstawie umowy leasingu
Wpisany przez
amortyzacji środków trwałych) pomniejszonej o odpisy amortyzacyjne obliczone metodą
degresywną z uwzględnieniem współczynnika 3.
Jak ustalisz wartość rynkową samochodu?
W przypadku, gdy cena jest niższa od hipotetycznej wartości netto środków trwałych, to
przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej. W takiej sytuacji organ podatkowy
będzie mógł określić cenę sprzedaży na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie
rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia
zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Wcześniej jednak powinien wezwać strony
umowy do zmiany wartości lub wskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie
odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany
wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od
wartości rynkowej, organ podatkowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub
biegłych.
Jak rozliczysz wydatki na zakup samochodu po leasingu?
Co do zasady - do kosztów uzyskania przychodów nie możesz zaliczyć bezpośrednio wydatków
poniesionych na zakup środka trwałego. Do kosztów podatkowych możesz natomiast zaliczyć
odpisy amortyzacyjne dokonywane według stawek amortyzacyjnych. A zatem do kosztów
zaliczysz odpisy amortyzacyjne dokonane od samochodu wykupionego z leasingu i
3/7
Zakup samochodu osobowego użytkowanego na podstawie umowy leasingu
Wpisany przez
wprowadzonego do ewidencji środków trwałych.
Zauważ, że odpisów amortyzacyjnych powinieneś dokonywać od wartości początkowej tego
samochodu. A zatem kwota wydatków na nabycie tego samochodu od leasingodawcy będzie
stanowić wartość początkową, od której należy dokonywać odpisów amortyzacyjnych.
W przypadku, gdy wartość samochodu wykupionego po leasingu jest równa lub niższa od kwoty
3.500 zł, wtedy spółka może:
1. zamortyzować środek trwały na zasadach ogólnych,
2. zamortyzować środek trwały jednorazowo (czyli dokonać jednorazowego odpisu
amortyzacyjnego),
3. nie zaliczać składnika majątku do środków trwałych, a poniesiony wydatek na jego
nabycie zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu.
Nabycie przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy leasingu odbywa się na podstawie
odrębnej umowy sprzedaży. A zatem własność leasingowanego samochodu nie może być
przeniesiona na korzystającego automatycznie wskutek zapłaty ostatniej raty leasingowej.
Jak dokonujesz amortyzacji samochodów osobowych?
4/7
Zakup samochodu osobowego użytkowanego na podstawie umowy leasingu
Wpisany przez
Amortyzacji nabytego samochodu dokonujesz począwszy od pierwszego miesiąca
następującego po miesiącu, w którym ten środek wprowadziłeś do ewidencji środków trwałych.
Natomiast zakończenie amortyzacji następuje w miesiącu, w którym następuje zrównanie sumy
odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono środek trwały w
stan likwidacji, zbyto taki środek trwały. W przypadku samochodów osobowych stosuje się
liniową metodę amortyzacji, której stawka w stosunku rocznym wynosi 20%.
Jak odliczysz VAT od rat leasingowych samochodu osobowego?
W przypadku użytkowania samochodu osobowego, m.in. na podstawie umowy leasingu, kwotę
podatku naliczonego stanowi 60% kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych
płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Suma kwot w całym
okresie użytkowania samochodu osobowego nie może jednak przekroczyć kwoty 6.000 zł.
Warto przypomnieć, że umowa leasingu operacyjnego nie jest dostawą towaru w rozumieniu
ustawy o VAT, lecz świadczeniem usług polegającym na odpłatnym oddaniu leasingobiorcy
(korzystającemu) do używania przedmiotu leasingu (np. samochodu).
Jak opodatkowany jest wykup samochodu po leasingu?
Jeśli jednak leasingobiorca (spółka) decyduje się wykupić leasingowany samochód, następuje
5/7
Zakup samochodu osobowego użytkowanego na podstawie umowy leasingu
Wpisany przez
przeniesienie własności, co w świetle przepisów dotyczących VAT stanowi dostawę towaru
podlegającą opodatkowaniu VAT. A zatem jest to odrębna od umowy leasingu umowa
sprzedaży, choć co do zasady opcja wykupu samochodu będącego przedmiotem umowy jest
zawarta w ogólnych warunkach umowy leasingowej. Skoro umowa sprzedaży samochodu jest
odrębną umową od umowy leasingu, spółka, choć wykorzystała już limit odliczenia VAT
dotyczący rat leasingowych, ma prawo do odliczenia 60% podatku naliczonego zawartego w
fakturze dokumentującej wykup samochodu osobowego po leasingu, nie więcej niż 6.000 zł.
Takie stanowisko reprezentują również organy podatkowe.
Jak ujmiesz w ewidencji księgowej wykup samochodu po zakończeniu umowy leasingu
operacyjnego?
Wartością początkową samochodu wykupionego z leasingu operacyjnego jest cena jego
nabycia. Cena nabycia wynika z otrzymanej faktury, a powiększają ją niepodlegający odliczeniu
VAT oraz koszty związane z zakupem, naliczone do dnia przekazania środka trwałego do
używania (art. 28 ust. 2 UoR).
W ewidencji księgowej wykup samochodu, po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego,
możesz ująć następująco:
1. Faktura wykupu
Wn „Rozliczenia zakupu" - wartość netto,
Wn „VAT naliczony" - kwota VAT,
Ma „Pozostałe rozrachunki" (analitycznie: imienne konto leasingodawcy).
2. 2. Przyjęcie wykupionego środka trwałego do używania
Wn „Środki trwałe",
Ma „Rozliczenia zakupu"
6/7
Zakup samochodu osobowego użytkowanego na podstawie umowy leasingu
Wpisany przez
3. Naliczenie odpisu amortyzacyjnego
Wn „Amortyzacja",
Ma „Umorzenie środków trwałych".
W zależności od ceny wykupu możesz, podobnie jak dla celów podatkowych, zaliczyć
samochód do środków trwałych i dokonywać amortyzacji, zamortyzować go jednorazowo lub
nie zaliczać do środków trwałych. Jednak UoR, w przeciwieństwie do ustawy o PIT, nie
precyzuje wartości, od jakiej środki trwałe jednorazowo amortyzujesz lub odpisujesz
bezpośrednio w koszty. Te wartości obowiązana jest ustalić Twoja firma i opisać je w polityce
(zasadach) rachunkowości (art. 10 UoR).
Zwróć uwagę, że sposób postępowania przy wykupie przedmiotu umowy leasingu po jej
zakończeniu zawiera Krajowy Standard Rachunkowości 5 Leasing, najem i dzierżawa. Jednak
jego stosowanie nie jest obowiązkowe (art. 10 ust, 3 UoR). Właśnie dlatego Twoja firma w
polityce (zasadach) rachunkowości musi wskazać, czy będzie korzystała z rozwiązań zgodnych
z KSR 5 lub opisać szczegółowo zasady, które przyjęła.
7/7