Zanim powstał "Tygrys"

Zanim powstał "Tygrys"
Po przegraniu Wielkiej Wojny (1914-18) Traktat wersalski nałożył na Niemcy między
innymi zakaz wyposażania armii w czołgi i samoloty i w znacznym stopniu ograniczył
możliwość rozbudowy marynarki wojennej. Jednak po upływie zaledwie sześciu lat Urząd
Uzbrojenia Armii Lądowej złożył zamówienie na stworzenie prototypu ciężkiego czołgu.
Niemcy słusznie zakładali, że krok ten może wywołać znaczne zaniepokojenie wśród
państw europejskich, dlatego też projekt nosił bardzo mylącą nazwę „Grosstraktor”.
Jakie były wymagania postawione dla prototypów? Po pierwsze masa całkowita czołgu
miała nie przekraczać 20 ton, po drugie prędkość maksymalna określona została na 40
km/h, po trzecie pojazd miał pokonywać wzniesienia do 30 stopni i zbiorniki wodne do
głębokości 0,8 metra. Wymiary to 6 metrów długości i 2,6 metra szerokości.
Prace nad czołgiem zlecono trzem zakładom – Rheinmetall, Krup oraz Daimler-Benz.
Przyjrzyjmy się teraz szczegółom konstrukcyjnym maszyn. Czołg zakładów Rheinmetall
posiadał pancerz o grubości do 13 mm. Wyposażony był w silnik produkcji BMW o mocy
250 KM. Uzbrojenia stanowiła armata 7,5 cm KwK L/20 oraz 2 – 3 karabiny maszynowe
Dreyse MG 13 kal. 7,92 mm. Niestety podczas prób poligonowych zatonął podczas
pokonywania przeszkody wodnej. Konstrukcja Krupp-a była bardzo podobna. Prototyp,
który powstała w zakładach Daimler-Benz pod okiem Ferdinanda Porsche konstrukcyjnie
zbliżony był do angielskich czołgów z I wojny światowej. Napędzał go silnik
Daimler-Mercedes o mocy do 300 KM. Uzbrojenie miał prawie identyczne, co konstrukcja
Rheinmetall.
Wielki kryzys gospodarczy, jaki nawiedził Niemcy w latach trzydziestych, doprowadził do
likwidacji projektu „Grosstraktor”. Nie pogrzebał jednak dążeń, do tworzenia nowych
modeli czołgów. I tak już w 1930 roku prowadzono próby z nowym projektem pojazdu
przeznaczonym dla dowódców batalionów – Batalion-Fuhrer-Wagen – później znanego
jako Panzerkampfwagen IV Sd Kfz 161. Kolejna konstrukcja powstała w 1933 roku i
miała oznaczenie Neubaufahrzeug (NbFz). Następnymi konstrukcjami, nad którymi
pracowali niemieccy inżynierowie były: czołg przełamania DV1 (1937 r.), a potem wersja
DV2 (1940 r.). W 1941 roku zakłady Henschel dostały zamówienie na czołg o wadze do
30 ton. Po gruntownej analizie wad i zalet dwóch poprzednich modeli, skonstruowany
został model VK 3001(H). Równolegle z nim testowany był projekt prof. Porsche VK 3001
(P), który otrzymał nazwę Leopard (był to pierwszy czołg, któremu nadano własną
nazwę).
W 1941 roku powstała koncepcja czołgu szturmowego. Zakładano, że jego zadaniem
będzie przełamanie pierwszej linii oporu wroga i utorowanie drogi dla pozostałych,
słabiej opancerzonych czołgów. Pojazd ten otrzymał oznaczenie VK 3601 (H). Kolejne
modyfikacje konstrukcyjne doprowadziły do powstania modeli VK 4501 (H) i VK 4501 (P).
Tan ostatni zyskał nazwę 101 Sonderfahrzeug a nieoficjalnie Tiger. Jednak ostatecznie,
1
oficjalnie Tygrysami nazwano model konkurencji, który powstawał w zakładach Henschel
i miał techniczne oznaczenie PzKpfw VI SdKfz 181. Historia nowego modelu, to już
zupełnie inna opowieść..., z którą zapoznacie się już niedługo.
Wszystkich zainteresowanych tajemnicami „Tygrysa” i przebiegiem jego walk na
Podlasiu zapraszamy na wystawę czasową, którą otworzymy 14 maja o godzinie 17.00 w
siedzibie Muzeum na ul. J. Kilińskiego 7.
Grosstraktor
2
Panzerkampfwagen IV
3
Neubaufahrzeug
4
VK 4501 (P)
5