Szachy w Szkole - Szkoła Podstawowa nr 16

Szkoła Podstawowa nr 16 im. Konstytucji 3 Maja w Jaworznie
Szachy w Szkole
W roku szkolnym 2015/2016 nasza szkoła przystąpiła do Ogólnopolskiego Projektu "Edukacja przez Szachy w Szkole".
Jest on realizowany pod patronatem Ministra Edukacji oraz Polskiego Związku Szachowego.
Projekt ten realizowany jest w naszej szkole poprzez przedmiot Edukacja przez Szachy we wszystkich klasach
pierwszych. Nauczyciele prowadzący te zajęcia uczestniczyli w kursie zorganizowane przez Polski Związek Szachowy,
w czasie którego poznali nie tylko tajniki, lecz również mieli okazję zapoznać się z metodyką nauczania tej królewskiej
gry. Tym sposobem pięciu nauczycieli zdobyło wymagane kwalifikacje do prowadzenia zajęć szachowych w szkole
podstawowej.
Zajęciami objęte są wszystkie klasy pierwsze (95 uczniów). Program realizowany jest w formie zajęć lekcyjnych w
wymiarze 1 godziny tygodniowo na oddział i potrwa dwa lata.
Udział szkoły w projekcie możliwy jest dzięki finansowemu wsparciu gminy Jaworzno.
Pozostali uczniowie mają możliwość uczestniczenia w zajęciach kół szachowych prowadzonych przez nauczycieli.
Dlaczego warto uczyć dzieci grać w szachy?
Szachy mogą wpłynąć na rozwój psychiczny i intelektualny dziecka w następujących obszarach:
1. Rozwój zainteresowań - dziecko poznaje nową dyscyplinę, której istotą jest samodzielne, logiczne rozumowanie,
łączące poszczególne elementy wiedzy w jedną harmonijną całość.
2. Aktywność twórcza - dziecko samo kreuje wydarzenia na szachownicy i ponosi za nie odpowiedzialność.
3. Rozwijanie pamięci i uwagi.
4. Myślenie logiczno-wyobrażeniowe - rozwój wyobraźni wzrokowej.
5. Rozwój pozytywnych sfer osobowości - szachy wykształcają poczucie obiektywizmu, uznawanie prawd innych
ludzi, uczą tolerancji i reakcji na niepowodzenia.
1
Szkoła Podstawowa nr 16 im. Konstytucji 3 Maja w Jaworznie
6. Konsekwencja i wytrwałość w działaniu - dzieci mające styczność z szachami, zupełnie inaczej podchodzą do
porażek. Zazwyczaj ponownie starają się rozwiązać określony problem i czynią to aż do skutku. Ich rówieśnicy
natomiast, bądź rezygnują z wykonania zadania, bądź też obniżają sobie skalę trudności.
7. Aspekty wychowawcze - przy szachownicy zacierają się granice wiekowe, często bardzo młody człowiek
rywalizuje - toczy intelektualny spór - z dużo starszym partnerem. Łączy ich wspólna pasja, zainteresowanie
przedmiotem rozważań i dociekań. Jest w tym pewna magia. Przez kilka godzin szachowej rozgrywki, w jednym
miejscu i czasie, spotykają się różne pokolenia, potrafiące porozumieć się bez słów.
A tak o korzyściach płynących z edukacji szachowej wypowiadają się prekursorzy wprowadzenia jej do polskiej szkoły
A. Michalski i Z.Wąż:
"Właściwości rozwoju psychospołecznego dziecka w młodszym wieku wskazują, że koncepcja
prowadzenia nauki gry w szachy w tej grupie wiekowej może sprzyjać wszechstronnemu rozwojowi
małego ucznia. Ten rodzaj zajęć znajduje się bowiem w kręgu jego zainteresowań,
stwarza nieograniczone możliwości wykazania inicjatywy i fantazji, kształci wyobraźnię przestrzenną,
pamięć i uwagę, a przede wszystkim inicjuje sytuacje wymagające abstrakcyjnego, logicznego
myślenia. Szachy zawierają wiele elementów wychowawczych. Kształcą te cechy charakteru, które
są nieodzowne do zwycięstwa, nie tylko we wszelkich zawodach sportowych ale i w życiu. Szachy
wyrabiają umiejętność panowania nad sobą, wytrwałość, przezorność i odwagę, poczucie
odpowiedzialności za własne decyzje. Uczą prostej prawdy, że własne zdanie i ocena nie zawsze są
słuszne i prawdziwe. Uczą więc myśleć obiektywnie i nie lekceważyć żądnego przeciwnika.
Szachy wdrażają do stosowania w życiu zasady "fair play". Nauka gry w szachy oraz konieczne
ćwiczenia praktyczne i teoretyczne, wpływają dodatnio na zwiększenie aktywności umysłowej,
giętkości pamięci, przyczyniają się do rozwoju inteligencji, rozbudzenia twórczych zdolności".
(cyt. za Szkołą Aktywności Twórczej)
Więcej informacji o programie można znaleźć na stronie Ogólnopolskiego Projektu "Edukacja przez Szachy w Szkole".
2