Delegowanie pracownika do pracy za granicą

Delegowanie pracownika do pracy
za granicą
2016-03-09 15:58:13
2
Zgodnie z przepisami UE można tymczasowo pracować w innym kraju UE (maksymalnie do dwóch lat) i pozostać
objętym systemem zabezpieczenia społecznego w swoim kraju pochodzenia. Osoby w takiej sytuacji będą
uznawane za pracowników oddelegowanych.
Zgodnie z przepisami UE można tymczasowo pracować w innym kraju UE (maksymalnie do dwóch lat) i pozostać
objętym systemem zabezpieczenia społecznego w swoim kraju pochodzenia. Osoby w takiej sytuacji będą
uznawane za pracowników oddelegowanych.
Można być oddelegowanym do pracy za granicą przez swojego pracodawcę lub jako osoba pracująca na własny
rachunek, można siebie samego „oddelegować”.
Przepisy dotyczące pracowników oddelegowanych mają na celu ułatwienie pracy za granicą przez ograniczony
czas.
Ogólne zasady:
■
■
■
■
■
■
Nie jest potrzebne pozwolenie na pracę;
Nie trzeba składać wniosku o uznanie kwalifikacji zawodowych. Jednak w przypadku niektórych zawodów może
okazać się konieczne złożenie pisemnego oświadczenia.
Składki będą nadal opłacane w kraju pochodzenia osoby oddelegowanej.
Osoba oddelegowana pozostaje objęta systemem zabezpieczenia społecznego swojego kraju pochodzenia.
W kraju przyjmującym osoby oddelegowane podlegają przepisom lokalnym - co oznacza, że niektóre usługi
mogą być płatne pomimo, że w kraju swojego pochodzenia są bezpłatne. Więcej informacji o systemach
zabezpieczenia społecznego w poszczególnych krajach UE;
Po przejściu na emeryturę osoba, która była oddelegowana do innego kraju UE nie będzie musiała występować
do instytucji zabezpieczenia społecznego różnych krajów.
Pozostanie w systemie zabezpieczenia społecznego kraju pochodzenia
Chcąc pozostać ubezpieczonym w systemie swojego kraju pochodzenia (np. w Polsce), należy uzyskać formularz
A1. Potwierdza on, że osoby oddelegowane i osoby pozostające na ich utrzymaniu nadal są objęte systemem
zabezpieczenia społecznego w kraju pochodzenia w czasie, kiedy przebywają za granicą - nie dłużej niż przez 2
lata.
■
■
Osoby oddelegowane do pracy za granicą zatrudnione na umowę o pracę, powinny dopilnować, aby
pracodawca wydał im formularz A1.
Z kolei osoby pracujące na własny rachunek, powinny skontaktować się z biurem łącznikowym ds. pracowników
delegowanych w swoim kraju pochodzenia, aby dowiedzieć się, który organ może wydać taki dokument. W
Polsce jest to: Państwowa Inspekcja Pracy, Główny Inspektorat Pracy, ul. Barska 28/30, 02-315 Warszawa, Tel:
+48 22 391 82 15, E-mail: [email protected]. Aby otrzymać ten formularz, należy wykazać, że
działalność, którą zamierza się prowadzić za granicą, będzie podobna do działalności prowadzonej w kraju
pochodzenia.
Podczas pobytu za granicą osoby oddelegowane muszą być w stanie w każdej chwili przedstawić miejscowym
władzom formularz A1. Bez tego dokumentu urzędnicy kraju oddelegowania mogą zażądać opłacania składek na
ubezpieczenie społeczne. Jeśli podczas kontroli okazany zostanie ważny formularz A1, nikt w kraju
oddelegowania nie może zakwestionować tego dokumentu.
Przykład
Dominik to prowadzący działalność na własny rachunek pracownik budowlany z Polski, który przez pewien czas
pracował w Irlandii. Na budowie, na której pracował, przeprowadzono kontrolę, podczas której stwierdzono, że
jego formularz A1 jest nieważny. W związku z tym Dominik mógłby zostać zobowiązany do opłacania składek na
ubezpieczenie społeczne w Irlandii.
Zgodnie z prawem UE władze irlandzkie nie miały prawa oceniać, czy Dominik jest pracownikiem delegowanym
czy nie. Tylko jego kraj pochodzenia (Polska) może uznać formularz A1 za nieważny. Po wyjaśnieniu tego władze
3
irlandzkie uznały, że Dominik nie musi opłacać składek w Irlandii.
Oświadczenie przed oddelegowaniem
Być może konieczne będzie wypełnienie oświadczenia wstępnego dotyczącego zamiaru podjęcia pracy w kraju
przyjmującym. W przypadku osoby zatrudnionej na umowę o pracę powinien zająć się tym jego/jej pracodawca.
Więcej informacji można uzyskać w biurze łącznikowym dla pracowników delegowanych[1] lub w punkcie
kontaktowym w kraju oddelegowania.
Pobyt dłuższy niż 2 lata
Jeśli od samego początku wiadomo, że praca za granicą będzie trwała dłużej niż 2 lata, można złożyć wniosek o
zwolnienie ze składek, co umożliwi pozostanie w systemie zabezpieczenia społecznego kraju pochodzenia przez
cały okres oddelegowania. Takie zwolnienia, udzielane na różnych warunkach zależnie od przypadku, wymagają
zgody właściwych organów w zainteresowanych krajach i obowiązują tylko przez określony czas.
Uwaga! Z reguły (bez ubiegania się o specjalne zwolnienie) można pozostać objętym systemem ubezpieczeń
społecznych w swoim kraju pochodzenia tylko przez dwa lata. Potem nadal można pracować za granicą, ale
należy przenieść swoje ubezpieczenie do systemu ubezpieczeń społecznych kraju, w którym wykonuje się pracę,
i tam opłacać składki.
Osoby, które nie chcą przenosić się do systemu ubezpieczeń społecznych kraju przyjmującego, muszą przerwać
pracę na okres co najmniej 2 miesięcy.
Wyjątek - jeśli ze względu na nieprzewidziane okoliczności (choroba, warunki pogodowe, opóźnienia w dostawie
itp.) osoba oddelegowana nie mogła dokończyć pracy określonej w formularzu A1, istnieje możliwość złożenia
wniosku o przedłużenie pierwotnego okresu oddelegowania do czasu zakończenia zaplanowanej pracy. Wniosek
taki może złożyć też pracodawca osoby oddelegowanej. W takim przypadku nie trzeba spełniać wymogu
dotyczącego przerywania pracy na okres 2 miesięcy.
Niemniej jednak łączna długość okresu, w którym można pracować w innym kraju i jednocześnie pozostać
ubezpieczony w systemie swojego kraju, nie może przekroczyć 2 lat.
Aby uzyskać przedłużenie okresu oddelegowania, należy zwrócić się - przed upływem pierwotnego okresu
oddelegowania - do władz, które wydały formularz A1.
Kwalifikacje zawodowe
Aby tymczasowo pracować w innym kraju UE, nie trzeba składać wniosku o uznanie kwalifikacji zawodowych. Być
może konieczne będzie jednak złożenie pisemnego oświadczenia (w formie papierowej lub elektronicznej) w
kraju, do którego osoba jest delegowana, zanim rozpocznie tam wykonywać zawód regulowany.
Obowiązki pracodawcy osoby oddelegowanej
Pracodawca, który oddelegowuje pracownika do pracy za granicą, ma obowiązek przez cały okres jego pobytu
przestrzegać obowiązujących w kraju przyjmującym podstawowych zasad dotyczących ochrony pracowników, w
tym:
■
■
■
minimalnego wynagrodzenia (pensja nie może być niższa niż miejscowe minimalne wynagrodzenie – w Irlandii
9,15 EUR za godzinę);
maksymalnego czasu pracy i minimalnego czasu wypoczynku;
godzin pracy (nie można pracować dłużej niż przez określoną liczbę godzin);
4
■
■
■
■
minimalnego wymiaru płatnego urlopu w ciągu roku;
bezpieczeństwa i higieny pracy;
warunków zatrudnienia kobiet w ciąży i młodzieży;
przepisów zakazujących zatrudniania dzieci.
Więcej informacji o prawach przysługujących pracownikom można uzyskać w biurze łącznikowym dla
pracowników delegowanych w kraju oddelegowania. Dane kontaktowe biura łącznikowego w Irlandii:
■
The National Employment Rights Authority (NERA), Workplace Relations Customers Service Unit, pan Fran
Power, O'Brien Road, Carlow, Ireland, Tel.: +353 59 917 8956, e-mail: [email protected],
https://www.workplacerelations.ie/en/
Podatki
Nie ma ogólnounijnych zasad, które określałby jak powinny być opodatkowane dochody obywateli UE, którzy
mieszkają, pracują lub przebywają czasowo w innym kraju UE. Istnieją tylko przepisy krajowe i umowy w sprawie
unikania podwójnego opodatkowania zawarte między krajami. Nie obejmują one jednak wszystkich możliwych
sytuacji i znacznie się między sobą różnią. Są jednak pewne podstawowe zasady, które w większości przypadków
mają zastosowanie do osób przebywających w innym kraju UE. Zazwyczaj kraj rezydencji podatkowej może
opodatkować całość dochodów uzyskanych w dowolnym kraju. Dotyczy to wynagrodzenia, emerytury,
świadczeń, dochodów z nieruchomości lub z innych źródeł oraz zysków kapitałowych ze sprzedaży mienia we
wszystkich krajach. Poza tym każdy kraj inaczej definiuje zamieszkanie do celów podatkowych, czyli tzw.
rezydencję podatkową.
Zazwyczaj o miejscu rezydencji podatkowej decyduje okres przebywania w danym kraju, który wynosi co
najmniej 6 miesięcy w roku.
Aby zapoznać się z zasadami opodatkowania osób tymczasowo pracujących w Irlandii prosimy o kliknięcie na
poniższy link do dokumentu opracowanego przez miejscowy urząd skarbowy – Revenue: Income Tax Statement
of Practice SP – IT/3/07
Źródło: Portal Twoja Europa www.europe.eu; Revenue
[1] Państwowa Inspekcja Pracy, Główny Inspektorat Pracy, ul. Barska 28/30, 02-315 Warszawa, Tel: +48 22 391
82 15, E-mail: [email protected]
5