Nowe regulacje ustawy Prawo energetyczne. Kierunki zmian.

Nowe regulacje ustawy Prawo energetyczne. Kierunki zmian.

Nowe regulacje ustawy Prawo energetyczne.
Kierunki zmian.
Małgorzata Górecka-Wszytko
Szczecin, maj 2014 r.
Europejskie systemy wsparcia
W zakresie rodzajów wsparcia w Unii Europejskiej (jak i Polsce)
możemy wyróżnić rodzaje wsparcia:
1. podatki, głównie poprzez odpowiednie regulacje dotyczące podatku
VAT (Portugalia, Włochy), podatku dochodowego (osoby fizyczne –
Niemcy), zwolnienia od podatku klimatycznego (Wielka Brytania);
2. dotacje, subsydia, występujące w zasadzie we wszystkich krajach
Unii Europejskiej, polegające na wsparciu bezzwrotnym w całości lub
umarzanym częściowo;
3. systemy wsparcia bezpośredniego, polegające na przyjęciu
krajowego programu wsparcia źródeł odnawialnych, w zgodzie z
dyrektywami UE i bez naruszania postanowień TFUE w zakresie
niedozwolonej pomocy państwa
2
Modele systemów wsparcia
W zakresie regulacji cen na rynku energii zmierzających do wsparcia
wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych,
funkcjonują w Europie dwa główne systemy:
systemy kwotowe - opierające się na systemie tzw. zielonych
certyfikatów, których rola jest wyrównanie różnicy w kosztach
wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych względem źródeł
tradycyjnych;
systemy cen sztywnych – polegające w istocie na nałożeniu na
przedsiębiorstwa energetyczne (dystrybutorów energii elektrycznej)
obowiązku nabywania energii wytworzonej ze źródeł odnawialnych
przez rodzimych producentów
3
Ambitne cele ilościowe 3 x 20%
Podstawą europejskiej polityki energetycznej do 2020 r. są:
1. 20% redukcja emisji gazów cieplarnianych w stosunku do poziomu
z 1990 r.;
2. 20% zmniejszenie zużycia energii;
3. 20% udział energii ze źródeł odnawialnych w zużyciu energii w UE
do 2020 r.
Dla energii elektrycznej z OZE w Polsce oznacza to 15% udział.
4
Podstawy
impulsów rozwoju OZE w Polsce
Polityka Energetyczna Polski do roku 2030 (przyjęta przez Radę
Ministrów w listopadzie 2009 r.)
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z kwietnia
2009 r. w sprawie promowania energii ze źródeł odnawialnych
Krajowy Plan Działania z grudnia 2010 w zakresie energii ze źródeł
odnawialnych
5
Regulacje dot. OZE w Polsce
Ustawa – Prawo energetyczne z kwietnia 1997 r. (teks jednolity z 2012 r.
poz. 1059)
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z października 2012 r. w sprawie
szczegółowego zakresu obowiązków i przedstawiania do umorzenia
świadectw pochodzenia, uiszczania opłaty zastępczej, zakupu
energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach
energii oraz obowiązku potwierdzenia danych dotyczących energii
elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii (Dz. U. z
2012 r. poz.1229)
Energia elektryczna – Rozporządzenie Systemowe i Taryfowe
6
Priorytety zawarte w Polityce energetycznej
Polski do 2030 r. w odniesieniu do OZE i CHP
Podstawowymi kierunkami polskiej polityki energetycznej są:
poprawa efektywności energetycznej,
wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii,
dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez
wprowadzenie energetyki jądrowej,
rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw,
rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii,
7
ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko.
Europejskie regulacje prawne
Dyrektywa 2009/28/WE – z dnia 23 kwietnia 2009 r.
w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca
i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE
Podstawowe założenia:
1. Wprowadzenie wspólnych ram dla promowania energii ze źródeł odnawialnych
i promocji biopaliw na obszarze wspólnoty.
2. Wprowadza obowiązkowe krajowe cele ogólne w odniesieniu do całkowitego
udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto.
3. Określa zasady dotyczące statystycznych transferów energii z OZE.
4. Przewiduje możliwość realizacji wspólnych projektów OZE pomiędzy Państwami
Członkowskimi i krajami trzecimi.
5. Określa gwarancje pochodzenia oraz procedury administracyjne.
6. Określa zasady „dostępu OZE do sieci”.
7. Określa cele w zakresie udziału energii OZE w transporcie.
8
Narzędzia wsparcia
Do narzędzi wsparcia można zaliczyć:
1) obowiązek zakupu przez sprzedawcę z urzędu energii elektrycznej pochodzącej ze
źródeł odnawialnych,
2) obowiązek odbioru biogazu rolniczego przez operatora dystrybucyjnego gazowego,
3) ograniczenie wysokości opłat za przyłączenie źródeł do sieci,
4) obowiązek operatora systemu elektroenergetycznego polegający na pierwszeństwie
świadczenia usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej wytworzonej w
źródłach odnawialnych i wysokosprawnej kogeneracji,
5) określenie systemu bilansowania źródeł wiatrowych,
6) uprawnienie do uzyskiwania świadectw pochodzenia i świadectw pochodzenia z
kogeneracji,
7) zwolnienie odnawialnych źródeł do 5 MW:
a) z opłat za wpis do Rejestru Świadectw Pochodzenia oraz dokonywanie zmian w
tym rejestrze,
b) z opłaty skarbowej za wydanie świadectw pochodzenia,
c) z opłaty skarbowej za wydanie koncesji,
d) z rocznej opłaty koncesyjnej.
9
Fotowoltaika – etapy realizacji
inwestycji
1.
Koncepcja i planowanie
2.
Finansowanie
3.
Formalności
4.
Budowa
5.
Odbiór i uruchomienie
6.
Właściciel elektrowni posiadający koncesję może wystąpić o
świadectwa pochodzenia
Koncesja - wytwarzanie energii elektrycznej w
źródłach fotowoltaicznych
1.
2.
3.
Prosta procedura, zwolnienia
Dokumenty potwierdzające moŜliwości techniczne – ustawa
Prawo budowlane
Decydujący w gromadzeniu dokumentacji technicznej;
sposób posadowienia lub instalacji (plus dokumenty
planistyczne)
Warunki techniczne - dokumentacja
Rodzaje dokumentów: wypis z Miejscowego Planu
Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) – moŜliwość
lokalizacji urządzeń wytwórczych (paneli fotowoltaicznych)
określone w dokumencie jako przeznaczenie „teren
zabudowy techniczno – produkcyjnej”
A jeŜeli MPZP nie ma (lub jest uchwalony dla części gminy)?
1.
2.
decyzja o ustaleniu lokalizacji celu publicznego (zamknięty
katalog celów publicznych: ustawa o gospodarce
nieruchomościami)
decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu (WZZT)
Sposób instalacji - dokumenty
1.
2.
3.
zainstalowane na dachu bądź elewacji budynku (instalacja nie
powoduje zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego
(do wys.3 m): wpis w MPZP (albo zaświadczenie z gminy),
wolnostojące (nietrwale związane z gruntem, bez fundamentu):
wpis w MPZP (albo zaświadczenie z gminy),
wolnostojące trwale związane z gruntem: wpis w MPZP (albo
zaświadczenie z gminy), decyzja WZZT, pozwolenie na budowę,
zgłoszenie do nadzoru budowlanego
Mały Trójpak – co nowego
Nowe definicje:
mikroinstalacja – odnawialne źródło energii, o łącznej mocy
zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 40 kW, przyłączone do
sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż
110 kV lub o łącznej mocy zainstalowanej cieplnej nie większej niż
120 KW (wcześniej 70 kW) - prosument
mała instalacja - odnawialne źródło energii, o łącznej mocy
zainstalowanej elektrycznej większej niż 40 kW i nie większej niż
200 kW, przyłączone do sieci elektroenergetycznej o napięciu
znamionowym niższym niż 110 kV lub o łącznej mocy
zainstalowanej cieplnej większej niż 120 KW i nie większej niż 600
kW (wcześniej powyżej 70 kW do 300 kW)
Mały Trójpak – co nowego
Nowe definicje
transfer statystyczny – przekazanie w danym roku okreśłonej ilosci energii
elektrycznej wytworzonej w OZE między Rzeczpospolitą Polską a innymi
państwami członkowskimi Unii Europejskiej, Konfederacją Szwajcarską lub
państwami członkowskimi Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
(EFTA) – stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym
sprzedaż – bezpośrednia sprzedaż paliw lub energii przez podmiot
zajmujący się ich wytwarzaniem lub odsprzedaż tych paliw lub energii
przez podmiot zajmujący się ich obrotem; sprzedaż ta nie obejmuje
derywatu energetycznego i derywatu gazowego
Obowiązek zawarcia umowy o
przyłączenie – przepisy ogólne
Przedsiębiorstwo
energetyczne
zajmujące
się
s
przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii
jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do
sieci (…) na zasadzie równoprawnego traktowania, jeżeli
istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do
sieci i dostarczania tych paliw lub energii, a żądający
zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i
odbioru.
Odmowa – obowiązek poinformowania
ubiegającego się o przyłączenie i Prezesa URE
podmiotu
Umowa o przyłączenie
Zawiera co najmniej postanowienia określające: termin realizacji,
wysokość opłaty za przyłączenie, miejsce rozgraniczenia własności
sieci pe i instalacji pp, zakres robót niezbędnych przy realizacji
przyłączenia, wymagania dotyczące lokalizacji układu pomiaroworozliczeniowego i jego parametrów, harmonogram przyłączenia,
warunki udostępnienia pe nieruchomości w celu budowy lub
rozbudowy sieci, przewidywany termin zawarcia umowy, na
podstawie której nastąpi dostarczanie paliw gazowych lub energii,
moc przyłączeniową, odpowiedzialność stron za niedotrzymanie
warunków umowy (…).
Brak tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości, obiektu lub
lokalu, do których paliwa gazowe lub energia mają być dostarczane
– co wtedy
Obowiązek przyłączenia
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem
lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest
obowiązane zapewnić realizację i finansowanie budowy i
rozbudowy sieci, w tym na potrzeby przyłączania
podmiotów ubiegających się o przyłączenie
Czy zawsze?
Co jeszcze?
Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub
dystrybucją energii elektrycznej jest obowiązane określić w
harmonogram
warunkach
przyłączenia
przewidywany
przyłączania odnawialnego źródła energii, uwzględniający
poszczególne etapy rozbudowy sieci, a także zestawienie
planowanych prac.
Ale kiedy przedsiębiorstwo energetyczne ma obowiązek rozbudowy
sieci ?
Kiedy jest zobowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci?
Odmowa przyłączenia
W przypadku gdy przedsiębiorstwo energetyczne
zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw energii
elektrycznej odmówi przyłączenia odnawialnego źródła
energii z powodu braku warunków technicznych
warunków
przyłączenia
wynikających
z
braku
niezbędnych zdolności przesyłowych sieci w terminie
proponowanym przez podmiot ubiegający się o
przyłączenie
odnawialnego
źródła
energii
przedsiębiorstwo energetyczne określa planowany
termin oraz warunki wykonania niezbędnej rozbudowy
lub modernizacji sieci, a także określa termin
przyłączenia.
Odmowa przyłączenia
W przypadku braku technicznych lub ekonomicznych
warunków przyłączenia w zakresie mocy przyłączeniowej
określonej we wniosku o określenie warunków
przyłączenia
odnawialnego
źródła
energii,
przedsiębiorstwo
energetyczne
zajmujące
się
przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej
powiadamia podmiot ubiegający się o przyłączenie o
wielkości dostępnej mocy przyłączeniowej, dla jakiej
mogą być spełnione te warunki.
Zgoda – brak zgody
Jeżeli podmiot ten, w terminie 30 dni od dnia otrzymania
powiadomienia:
1.
wyraził zgodę na taką wielkość mocy przyłączeniowej,
przedsiębiorstwo to wydaje warunki przyłączenia;
2.
nie wyraził zgody na taką wielkość mocy
przyłączeniowej, przedsiębiorstwo to odmawia
wydania warunków przyłączenia
Przyłączenie OZE do sieci
Za przyłączenie odnawialnych źródeł energii o mocy
elektrycznej zainstalowanej nie wyższej niż 5 MW oraz
jednostek kogeneracji o mocy zainstalowanej poniżej 1
MW pobiera się połowę opłaty ustalonej na podstawie
rzeczywistych
nakładów
(obniżenie
o
50%
rzeczywistych kosztów przyłączenia)
Certyfikaty
Osoba dokonująca instalacji mikroinstalacji lub małych
instalacji może wystąpić z pisemnym wnioskiem do
Prezesa Urzędu Dozoru Technicznego o wydanie
certyfikatu
Certyfikat jest dokumentem potwierdzających posiadanie
przez
instalatora
kwalifikacji
do
instalowania
następujących rodzajów OZE:
kotłów i pieców na biomasę
systemów fotowoltaicznych
słonecznych systemów grzewczych
pomp ciepła
płytkich systemów geotermalnych
Gwarancje pochodzenia
Gwarancja pochodzenia energii elektrycznej wytwarzanej w
OZE jest dokumentem stanowiącym potwierdzenie
odbiorcy końcowemu, że określona nim ilość
wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej lub sieci
przesyłowej została wytworzona w OZE
Nie wynikają z niej prawa majątkowe.
Przekazanie gwarancji pochodzenia następuje niezależnie
od przeniesienia praw majątkowych wynikających ze
świadectw pochodzenia.
Gwarancje pochodzenia
Tryb wydania:
wniosek o wydanie gwarancji pochodzenia składa się do OSD lub OSP
na którego obszarze zostało przyłączone OZE, w terminie 7 dni od
dnia zakończenia wytworzenia danej ilości energii elektrycznej
objętej wnioskiem.
Gwarancje pochodzenia oraz inne dokumenty potwierdzające
wydanie gwarancji pochodzenia wydaje się w terminie 30 dni od
dnia przekazania wniosku, Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki.
OSD albo OSP dokonuje weryfikacji danych zawartych we wniosku o
wydanie gwarancji pochodzenia i w terminie 14 dni od daty jego
otrzymania, przekazuje ten wniosek Prezesowi URE, wraz z
potwierdzeniem ilości wytworzonej energii elektrycznej w OZE,
ustalonej na podstawie wskazań układu pomiarowo –
rozliczeniowego.
Gwarancje pochodzenia - procedura
Prezes URE wydaje gwarancje pochodzenia w terminie 30 dni od
dnia przekazania przez OSD lub OSP wniosku.
Gwarancja pochodzenia jest wydawana na okres 12 miesięcy od dnia
zakończenia wytwarzania energii elektrycznej w OZE objętej
wnioskiem o wydanie gwarancji pochodzenia (po upływie tego
okresu wygasa i podlega wykreśleniu z rejestru gwarancji
pochodzenia).
Gwarancja pochodzenia wydawana jest w formie elektronicznej.
Odmowa wydania (wniosek złożony po upływie terminu) –
postanowienie na które służy zażalenie.
Gwarancje pochodzenia
Prezes URE, na pisemny wniosek podmiotu, uznaje gwarancje
pochodzenia wydane w innym państwie członkowskim Unii
Europejskiej,
Konfederacji
Szwajcarskiej
lub
państwie
członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
(EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Prezes URE może odmówić uznania gwarancji pochodzenia, w
przypadku gdy wystąpią uzasadnione wątpliwości co do jej
autentyczności lub wiarygodności ( o przyczynie odmowy Prezes
URE niezwłocznie informuje Komisję Europejską).
Cele projektu ustawy o OZE
-
zwiększenie
środowiska,
bezpieczeństwa
energetycznego
i
ochrony
-
racjonalne wykorzystanie OZE,
kształtowanie mechanizmów i instrumentów wspierajacych
wytwarzanie energii elektrycznej, ciepła, chłodu lub biogazu
rolniczego w instalacjach OZE,
-
tworzenie nowych miejsc pracy,
-
-
zapewnienie wykorzystania na cele energetyczne produktów
ubocznych
Kierunki zmian – projekt ustawy o OZE
System świadectw pochodzenia ….odchodzi
Aukcyjny system wsparcia OZE….nadchodzi
Aukcyjny system wsparcia OZE
Prezes URE: dokonuje oceny formalnej, wydaje zaświadczenie o
dopuszczeniu do aukcji
Minister Gospodarki: ustala cenę referencyjną
Kryterium: najniższa cena
Skutek: wygranie aukcji będzie powodować sprzedaż OZE przez 15 lat
po cenie z aukcji (waloryzowanej co rok)
Mała instalacja w projekcie ustawy o OZE
-
-
„rejestr wytwórców energii w małej instalacji”
uproszczenie procedur koncesyjnych poprzez wymaganie
jedynie wpisu do rejestru wytwórców wykonujących działalność
gospodarczą w zakresie małych instalacji
-
Rejestr prowadzić będzie Prezes URE
-
Rejestr będzie jawny i prowadzony w systemie informatycznym
-
Odmowa wpisu w formie decyzji Prezesa URE
Dziękuję za uwagę
W prezentacji wykorzystano również ogólnodostępne
informacje zawarte na stronach internetowych
oraz slajdy z prezentacji innych pracowników URE