Ochrona zdrowia pracujących
Transkrypt
Ochrona zdrowia pracujących
2011-03-24 Zadania współczesnej medycyny pracy Ochrona zdrowia pracujących Dr Agnieszka Gniadek Zapewnienie opieki profilaktycznej nad pracującymi Zmniejszenie niekorzystnego wpływu środowiska pracy na zdrowie pracowników; Orzekanie o braku przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku; Promocja zdrowia; Prowadzenie analiz: absencji chorobowej, wypadków przy pracy, chorób zawodowych, chorób związanych z pracą (parazawodowych) Kraków 2011 podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Opieka w ochronie zdrowia pracujących dotyczy: Pracowników; Osób pozostających wobec danej instytucji w stosunku służbowym; Kandydatów do szkół ponadgimnazjalnych, wyższych, słuchaczy studiów doktoranckich, uczniów tych szkół, studentów, którzy w trakcie praktycznej nauki zawodu są narażeni na działanie czynników szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia; Osób świadczących prace podczas odbywania kary pozbawienia wolności w zakładach karnych, przebywanie w aresztach śledczych lub wykonujących pracę w ramach kary ograniczenia wolności podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Regulacja prawna podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Regulacje prawne Dz.U. 2010 nr 113 poz. 758 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 czerwca 2010 r. w sprawie sprawowania przez służbę medycyny pracy profilaktycznej opieki zdrowotnej nad osobami objętymi tą opieką na swój wniosek. Dz.U. 2010 nr 109 poz. 720 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie limitu badań wykonywanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy przez wojewódzki ośrodek medycyny pracy Dz.U. 2010 nr 88 poz. 577 Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 7 maja 2010 r. w sprawie zadań służby medycyny pracy w jednostkach organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej Dz.U. 2009 nr 131 poz. 1082 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 lipca 2009 r. w sprawie służby medycyny pracy w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej Dz.U. 2009 nr 131 poz. 1081 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 lipca 2009 r. w sprawie zadań służby medycyny pracy wynikających ze specyfiki ryzyka zawodowego w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej Osoby wykonujące zadania SMP podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Kodeks pracy - Dział X Bezpieczeństwo i higiena pracy (Dz. U. z 1998r. Nr 21, poz. 94). Ustawa o służbie medycyny pracy z dnia 27 czerwca 1997r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 125, poz. 1317) Dz.U. 2008 nr 220 poz. 1416 Ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie ustawy o służbie medycyny pracy Dz.U. 2010 nr 149 poz. 1002 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów dokumentacji medycznej służby medycyny pracy, sposobu jej prowadzenia i przechowywania oraz wzorów stosowanych dokumentów Lekarze ; Pielęgniarki (wykonujące indywidualną (specjalistyczna ) praktykę pielęgniarską , grupową praktykę pielęgniarską) posiadający kurs kwalifikacyjny bądź specjalizację z zakresu służby medycyny pracy Psycholodzy; Inne osoby zgodnie z kwalifikacjami podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 1 2011-03-24 Jednostki organizacyjne służby medycyny pracy Jednostki podstawowe: a. zakłady opieki zdrowotnej tworzone i utrzymywane w celu sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi; b. jednostki organizacyjne ZOZ wydzielone w celu realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi; c. lekarze wykonujący indywidualną (specjalistyczną)praktykę lekarską, grupową praktykę lekarską 2. Wojewódzkie ośrodki medycyny pracy 1. Obowiązek objęcia profilaktyczną opieką lekarską spoczywa na: Pracodawcach; Szkole lub szkole wyższej; Jednostce uprawnionej do prowadzenia studiów doktoranckich; Podmiocie zatrudniającym NA WNIOSEK W/W OBEJMUJE SIĘ OPIEKĄ PROFILAKTYCZNĄ „Pracowników” podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Obowiązek objęcia profilaktyczną opieką lekarską spoczywa na Sami wnioskują o objęcie opieką, między innymi: - osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek; - rolnicy indywidualni podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Zadania służby medycyny pracy podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Zadania służby medycyny pracy Ograniczanie szkodliwego wpływu pracy na zdrowie w szczególności przez: - rozpoznawanie i ocenę czynników występujących w środowisku pracy a mających ujemny wpływ na zdrowie; - rozpoznanie i ocenę ryzyka zawodowego w środowisku pracy i informowanie pracodawców i pracujących o możliwości wystąpienia niekorzystnych skutków zdrowotnych będących jego następstwem - udzielanie pracodawcom i pracującym porad w zakresie organizacji pracy, ergonomii, fizjologii i psychologii pracy 1. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Zadania służby medycyny pracy: 2. Sprawowanie profilaktycznej opieki nad pracującymi poprzez: - wykonywanie badań wstępnych, okresowych i kontrolnych zgodnie z Kodeksem pracy; - orzecznictwo lekarskie do celów przewidzianych w Kodeksie pracy i w przepisach wydanych na jego podstawie, - ocenę możliwości wykonywania pracy lub pobierania nauki uwzględniającą stan zdrowia i zagrożenia występujące w miejscu pracy lub nauki, - prowadzenie działalności konsultacyjnej, diagnostycznej i leczniczej w zakresie patologii zawodowej, - prowadzenie czynnego poradnictwa w stosunku do chorych na choroby zawodowe lub inne choroby związane z wykonywaną pracą, podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek - wykonywanie szczepień ochronnych, niezbędnych w związku z wykonywaną pracą, - monitorowanie stanu zdrowia osób pracujących zaliczanych do grup szczególnego ryzyka, a zwłaszcza osób wykonujących pracę w warunkach przekroczenia normatywów higienicznych, młodocianych, niepełnosprawnych oraz kobiet w wieku rozrodczym i ciężarnych, - wykonywanie badań umożliwiających wczesną diagnostykę chorób zawodowych i innych chorób związanych z wykonywaną pracą, podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 2 2011-03-24 Zadania służby medycyny pracy Zadania służby medycyny pracy cd. 6) inicjowania działań pracodawców na rzecz ochrony zdrowia pracowników i udzielania pomocy w ich realizacji, a w szczególności w zakresie: - informowania pracowników o zasadach zmniejszania ryzyka zawodowego, - wdrażania zasad profilaktyki zdrowotnej u pracowników należących do grup szczególnego ryzyka, - tworzenia warunków do prowadzenia rehabilitacji zawodowej, - wdrażania programów promocji zdrowia, - organizowania pierwszej pomocy przedmedycznej , 3. prowadzenia ambulatoryjnej rehabilitacji leczniczej, uzasadnionej stwierdzoną patologią zawodową, 4) organizowania i udzielania pierwszej pomocy medycznej w nagłych zachorowaniach i wypadkach, które wystąpiły w miejscu pracy, służby lub pobierania nauki, 5) inicjowania i realizowania promocji zdrowia a zwłaszcza profilaktycznych programów prozdrowotnych, wynikających z oceny stanu zdrowia pracujących, podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Zadania służby medycyny pracy cd. Współpraca służby medycyny pracy w zakresie wykonywanych zadań obejmuje: 7) prowadzenia analiz stanu zdrowia pracowników, a zwłaszcza występowania chorób zawodowych i ich przyczyn oraz wypadków przy pracy, 8) gromadzenia, przechowywania i przetwarzania informacji o narażeniu zawodowym, ryzyku zawodowym i stanie zdrowia osób objętych profilaktyczną opieką zdrowotną. 1) pracodawcami i ich organizacjami, 2) pracownikami i ich przedstawicielami, a zwłaszcza ze związkami zawodowymi, 3) lekarzami udzielającymi pracującym świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, 4) Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i Pełnomocnikiem Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych,zespołami do spraw orzekania o niepełnosprawności oraz Narodowym Funduszem Zdrowia; 5) Państwową Inspekcją Pracy, Państwową Inspekcją Sanitarną oraz innymi organami nadzoru i kontroli warunków pracy, 6) jednostkami badawczo-rozwojowymi, szkołami wyższymi oraz innymi organizacjami i instytucjami, których działalność służy ochronie zdrowia pracujących. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Charakter współpracy z pracownikami i pracodawcami ma mieć wymiar: bieżącej, wzajemnej wymianie informacji o zagrożeniach zdrowia występujących na stanowiskach pracy i przedstawianiu wniosków zmierzających do ich ograniczenia lub likwidacji, uczestniczeniu w inicjatywach prozdrowotnych na rzecz pracujących zwłaszcza dotyczących realizacji programów promocji zdrowia, dokonywaniu wyboru form opieki zdrowotnej i programów ich wdrażania, odpowiednich do rodzaju zakładu pracy i występujących w nim zagrożeń zawodowych. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Zasady prowadzenia dokumentacji Jednostka służby medycyny pracy prowadzi dokumentację medyczną osób objętych zakresem jej działania. Obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej obejmuje również pielęgniarkę wykonującą zadania służby medycyny pracy w ramach praktyki indywidualnej. Dane zawarte w dokumentacji medycznej są objęte tajemnicą zawodową i służbową. Przechowywanie dokumentacji podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 3 2011-03-24 Rodzaje dokumentacji: Karta badania profilaktycznego Dokumentacja medyczna służby medycyny pracy w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi obejmuje: 1) dokumentację medyczną indywidualną, którą stanowi karta badania profilaktycznego; 2) dokumentację medyczną zbiorczą, którą stanowią: a) rejestr orzeczeń lekarskich wydawanych do celów określonych w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy, zwanej dalej "ustawą", b) rejestr orzeczeń lekarskich wydawanych do celów określonych w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy, c) księga przeprowadzonych kontroli, d) księga podejrzeń oraz rozpoznań chorób zawodowych, e) księga udzielonych konsultacji, o których mowa w art. 17 pkt 1 ustawy, f) księgi odwołań od treści orzeczeń wydanych do celów określonych w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b i c ustawy, g) księga wizytacji stanowisk pracy. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 4 2011-03-24 podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Kto wykonuje badania w zakresie medycyny pracy Badania wstępne, okresowe i kontrolne pracowników oraz inne świadczenia zdrowotne są wykonywane na podstawie umowy zawartej przez podmiot obowiązany do ich zapewnienia, w myśl art. 5 ust. 2, zwany dalej "zleceniodawcą", z podstawową jednostką służby medycyny pracy, zwaną dalej "zleceniobiorcą". podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Zadania wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy 1) udzielanie konsultacji podstawowym jednostkom służby medycyny pracy, 2) wykonywanie kontroli podstawowych jednostek służby medycyny pracy i osób realizujących zadania tej służby poza zakładami opieki zdrowotnej, w zakresie i w sposób określony w ustawie, 3) prowadzenie podyplomowego kształcenia z zakresu medycyny pracy, z wyjątkiem tych form, które z mocy odrębnych przepisów są zastrzeżone do kompetencji innych jednostek, 4) prowadzenie działalności diagnostycznej i orzeczniczej w zakresie chorób zawodowych, 5) rozpatrywanie odwołań od orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy, podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 5 2011-03-24 Zadania wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy cd. 6) programowanie działań z zakresu promocji zdrowia i udzielanie pomocy w realizacji tych działań, 7) udzielanie konsultacji i opiniowanie spraw dotyczących organizacji i funkcjonowania opieki zdrowotnej nad pracującymi oraz innych spraw związanych z ochroną zdrowia pracujących, 8) prowadzenie rejestrów zgłoszeń, o których mowa w art. 10, 9) udzielanie świadczeń zdrowotnych w zakresie i na zasadach określonych w art. 12 niezbędnych do prowadzenia specjalizacji z zakresu medycyny pracy Okresowe badania lekarskie wykonywane w przypadku gdy podmiot który zatrudniał pracownika uległ likwidacji Badania profilaktyczne pracowników podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Badania profilaktyczne pracowników Badanie profilaktyczne ma na celu ocenę, czy cechy fizyczne i psychiczne pracownika pozwalają mu wykonywać pracę w takich warunkach, jakie istnieją na konkretnym stanowisku pracy. Badanie profilaktyczne ma też dać odpowiedź, czy stan zdrowia badanego nie stanowi zagrożenia dla jego życia lub osób z nim współpracujących w kontekście warunków stwierdzonych na stanowisku pracy. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Badania profilaktyczne pracowników podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Badania profilaktyczne pracowników Badania profilaktyczne powinny być przeprowadzone przez lekarza posiadającego odpowiednie uprawnienia zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996r. (Dz. U. Nr 69, poz. 332, paragraf 7). podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Badania profilaktyczne pracowników zawsze muszą być wykonywane w kontekście narażenia na konkretne czynniki szkodliwe lub uciążliwe występujące na stanowisku pracy badanego pracownika. Mają one za zadanie stwierdzenie u badanego braku przeciwwskazań lub też istnienia przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na określonym stanowisku i w narażeniu na określone czynniki szkodliwe i uciążliwe. Badania profilaktyczne mają zapobiegać rozwojowi chorób zawodowych oraz parazawodowych, a więc chronić pracownika przed szkodliwym wpływem środowiska pracy. Badania okresowe wykonywane są też dla oceny dynamiki zmian chorobowych, spowodowanych warunkami pracy, stwierdzonych podczas poprzedniego badania. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Badania profilaktyczne pracowników Badania profilaktyczne nie mają na celu diagnozowanie ,,ogólnego stanu zdrowia pracownika" i nie obejmują badań podstawowych - OB, morfologia, mocz, rtg klatki piersiowej jak to jest powszechnie błędnie przyjęte. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 6 2011-03-24 Badania profilaktyczne kierowców Badania profilaktyczne kierowców finansowane są przez pracodawców. Ich zakres i częstotliwość regulują odrębne przepisy. Wykonywać je mogą lekarze z pełnymi uprawnieniami do badań profilaktycznych, a w szczególnych przypadkach wynikających z ustawy o transporcie drogowym z dnia 23.07.2003r. (Dz. U. Nr 149, poz.1452 z późniejszymi zmianami) lekarze posiadający dodatkowo uprawnienia do badań kierowców. Badania profilaktyczne kierowców Pełny zakres badań wchodzących w skład badania profilaktycznego w tym wymagane w niektórych przypadkach badania psychologiczne finansowany jest przez pracodawców. Jeżeli natomiast, na podstawie własnej decyzji, osoba pragnie podnieść swoje kwalifikacje o uprawnienia operatora maszyn i urządzeń, operatora wózka widłowego, czy do pracy na wysokości, finansuje badanie lekarskie i psychologiczne osobiście. Badania dla kierowców potwierdzające zdolność do kierowania pojazdem różnych kategorii tzw. ,,badanie do prawa jazdy" finansuje osoba badana podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Badania okresowe podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Karta badania profilaktycznego Badaniom okresowym podlegają pracownicy bez względu na rodzaj wykonywanej pracy.Termin badania okresowego wyznacza lekarz Uprawniony lekarz wpisuję: Datę przeprowadzenia badania Orzeczenie o braku przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku, ewentualne zalecenia Termin następnego badania lekarskiego okresowego Badania okresowe powinny być przeprowadzone w godzinach pracy pracownika podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Badania kontrolne badaniom kontrolnym podlegają pracownicy po chorobie trwającej ponad 30 dni. Pracownik podlegający badaniu kontrolnemu, obowiązany jest zgłosić się do uprawnionego lekarza w ostatnim dniu zwolnienia lekarskiego Pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy, jeśli ten nie przedstawił zaświadczenia o braku przeciwwskazań do zatrudnienia na określonym stanowisku podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Badania kontrolne Pracodawca zobowiązany jest przechowywać zaświadczenia lekarskie po przeprowadzeniu badań kontrolnych. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 7 2011-03-24 Badania do celów sanitarnoepidemiologicznych Oprócz wymienionych w Kodeksie pracy rodzajów badań profilaktycznych (badania wstępne, okresowe i kontrolne) niektóre grupy zawodowe mają obowiązek poddania się jeszcze innym badaniom np. badaniu do celów sanitarno-epidemiologicznych. Badania do celów sanitarnoepidemiologicznych Badania do celów sanitarno-epidemiologicznych nie są badaniem profilaktycznym w rozumieniu Kodeksu pracy. Mogą je wykonywać lekarze nie posiadający uprawnień do przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników. Zakres, tryb oraz finansowanie tych badań regulują odrębne przepisy : 1. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U.08.234.1570.) 2. akty wykonawcze, 2006-07-21 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie wykazu prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby (Dz.U.06.133.939) 2006-07-20 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie wykazu czynników chorobotwórczych oraz stanów chorobowych spowodowanych tymi czynnikami, którymi zakażenie wyklucza wykonywanie niektórych prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby (Dz.U.06.132.928) 2006-04-07 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 kwietnia 2006 r. w sprawie współdziałania między organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Weterynaryjnej oraz Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie zwalczania chorób zakaźnych (Dz.U.06.73.516) 2006-02-02 Rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 2 lutego 2006 r. w sprawie badań do celów sanitarno-epidemiologicznych (Dz.U.06.25.191) podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Obowiązki pracodawcy Zgodnie z działem X Kodeksu pracy pracodawca jest zobowiązany do: 1. Informowania pracowników o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą. 2. Finansowania badań profilaktycznych pracowników i dopuszczania do pracy wyłącznie osoby posiadające aktualne orzeczenia lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. 3. Przeprowadzania na swój koszt badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy. 4. Posiadania atestów zdrowotnych środowiska pracy tzw. charakterystyk stanowiska pracy. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Obowiązki pracodawcy Zgodnie z art. 12 ustawy o służbie medycyny pracy do obowiązku pracodawcy należy podpisanie umowy o pełnienie opieki profilaktycznej z podstawową jednostką medycyny pracy, wystawienie skierowania, zawierającego pełną informację o czynnikach szkodliwych na stanowisku pracy danego pracownika wraz z aktualnymi wynikami ich pomiarów oraz dane o czynnikach uciążliwych. Pracodawca ma też obowiązek umożliwić lekarzowi przeprowadzenie okresowych wizytacji stanowiska pracy. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Źródła finansowania świadczeń z zakresu medycyny pracy Świadczenia służb medycyny pracy finansowane są z trzech źródeł: 1) przez pracodawców, 2) ze środków publicznych, tj. z budżetu województw samorządowych, 3) ze środków własnych zainteresowanych Badania profilaktyczne (wstępne, okresowe, kontrolne) przewidziane w Kodeksie pracy oraz profilaktyczną opiekę zdrowotną niezbędną ze względu na warunki pracy mają obowiązkowo finansować pracodawcy. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Źródła informacji na użytek diagnozy w środowisku pracy Pracownicy ( na podstawie ukierunkowanej rozmowy, obserwacji, pomiarów, informacji na temat stylu życia, przestrzegania przepisów BHP Przedstawiciele pracowników (związki zawodowe); Pracodawcy oraz ich organizacje (pracodawcy są zobowiązani do udostępnienia informacji na temat występowania czynników szkodliwych dla zdrowia , warunków uciążliwych wraz z aktualnymi wynikami badań i pomiarów; Lekarze udzielający świadczeń zakresu POZ, a mający związek z pracodawca i a zwłaszcza o stanie chorobowym mogących mieć związek z zagrożeniami w środowisku pracy Państwowa Inspekcja Pracy, Inspekcja Sanitarna Pracownicy służby bhp podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 8 2011-03-24 Dokumentacja wykorzystywana przez pielęgniarkę w celu diagnozowania Wyniki kontroli warunków pracy; Charakterystyki poszczególnych stanowisk pracy; Orzeczeń o zdolności do pracy i ewentualnych przeciwwskazaniach; Orzeczeń o chorobach zawodowych lub innych chorobach związanych z wykonywaną pracą; Absencji chorobowej; Inwalidztwa; Wypadków przy pracy (rejestr), ich przyczyn i okoliczności; Ekspozycji zawodowej (rejestr); Stanu zdrowia pracowników; Aktualnych wskaźników zdrowia (masa ciała, CTK, itp..); Aktualnych stanów chorobowych Diagnoza pielęgniarska w miejscu pracy dotyczy podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Profilaktyka chorób zawodowych Czy w środowisku pracy istnieje ryzyko chorób zawodowych; Jakie czynniki występujące w środowisku pracy świadczą o zagrożeniu chorobami zawodowymi; Czy u pracowników zakładu występują niepokojące objawy wskazujące na możliwość istnienia chorób zawodowych; Czy ryzyko chorób zawodowych wynika z warunków pracy, czy tez z zachowań pracowników; Jakie jest wyposażenie stanowiska pracy w środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Profilaktyka wypadków podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Rozpoznanie sytuacji pracownika z uwzględnieniem środowiska pracy pozwala: Ustalić kierunek współpracy pielęgniarki z lekarzem i innymi pracownikami służby medycyny pracy w opiece nad zdrowiem pracownika; Formułować wnioski dotyczące kształtowania środowiska pracy sprzyjającemu człowiekowi w różnych jego fazach życia; Wczesną identyfikacje problemów zdrowotnych , trudności pozwalające postulować ukierunkowane działania w zakresie dostosowania modernizacji stanowiska pracy, racjonalnego zarządzania zasobami ludzkimi co prowadzi do zmniejszenia zagrożeń zdrowia; podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek - promocji zdrowia; - profilaktyki chorób zawodowych; - profilaktyki wypadków; -profilaktyki chorób cywilizacyjnych w miejscu pracy; - potrzeb opieki nad przewlekle chorym w środowisku pracy; - potrzeb opieki nad pracującymi na stanowiskach pracy chronionej; - potrzeb opieki nad młodocianymi (15-18 lat); - potrzeb opieki nad osobami w wieku przedemerytalnym Czy istnieje zagrożenie wypadkami i urazami przy pracy, Co stanowi o zagrożeniu wypadkami, czy jest ono wynikiem warunków w środowisku pracy, czy też ryzykownych zachowań pracowników; Jakie działania należy podjąć , aby zmniejszyć ryzyko wypadków, urazów w pracy podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Rozpoznanie sytuacji pracownika z uwzględnieniem środowiska pracy pozwala: Identyfikację zagrożeń zdrowia pracowników, występowania problemów zdrowotnych, dolegliwości , objawów chorobowych w środowisku pracy pozwalająca na objecie wszystkich zagrożonych opieka lekarską Określenie zakresu i form niezbędnego wsparcia i zapewnienia ciągłości opieki nad zdrowiem pracowników po rozpoznaniu ich sytuacji w środowisku pracy i uwzględnieniu ich sytuacji rodzinnej, socjalno-bytowej podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 9 2011-03-24 Kryteria wymagane na stanowisko pielęgniarki Wykształcenie: dyplom pielęgniarki, prawo wykonywania zawodu, staż zawodowy co najmniej 2 lata w zawodzie, kurs kwalifikacyjny lub Specjalizacja w dziedzinie pielęgniarstwa ochrony zdrowia pracujących Zadani pielęgniarki Nadzorowanie warunków pracy: 1. Rozpoznawanie , ocen i monitorowanie warunków środowiska pracy; - sprawowanie nadzoru nad środowiskiem pracy; - sprawowanie nadzoru nad stanem higienicznym środowiska pracy; 2. Ocena przestrzegania przepisów bhp i zasad bezpiecznej pracy; 3. Sprawdzanie realizacji zaleceń lekarskich dotyczących miejsca i warunków pracy pracowników; 4. Ocena przestrzegania przepisów prawa pracy dotyczących ochrony zdrowia pracowników – zwłaszcza kobiet, młodocianych, niepełnosprawnych I. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Zadania pielęgniarki 5. Współpraca z pracodawcami, pracownikami ich przedstawicielami oraz instytucjami odpowiedzialnymi za systematyczną poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy. II Udział w opiece nad zdrowiem pracowników 1. Przeprowadzenie wywiadu w zakresie rozpoznawania problemów i potrzeb zdrowotno-społecznych podopiecznego. 2. Wykonywania badań i pomiarów antropometrycznych u pracowników. 3. Wykonywania specjalistycznych badań w pracowniach diagnostycznych w zakresie: badań spirometrycznych, audiometrycznych, elektrokardiograficznych podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Zadania pielęgniarki 5. Sprawowania czynnej opieki pielęgniarskiej nad grupami szczególnej troski w tym: nad młodocianymi, kobietami, kobietami ciężarnymi, przewlekle chorymi, niepełnosprawnymi. 6. Udział w procesie rehabilitacji osób niepełnosprawnych. 7. Współopracowywanie analiz, wniosków, sprawozdań na temat stanu zdrowia podopiecznych, pracowników. 8. Udział w naradach poświęconych sprawom zdrowia pracowników. 9. Współpraca z pracodawcami, pracownikami i ich przedstawicieli odpowiedzialnymi za ochronę zdrowia pracujących. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Zadania pielęgniarki III. Udział w informowaniu, poradnictwie, szkoleniu oraz 1. 2. 3. 4. 5. promowaniu zdrowia pracujących Informowanie pracowników o czynnikach ryzyka zawodowego i o możliwościach jego eliminowania bądź ograniczania. Udzielanie pracownikom i pracodawcom porad w zakresie rozwiązywania problemów dotyczących bhp pracy. Upowszechnianie i realizacja w zakładach pracy programów, promocji zdrowia inicjowanie działań prozdrowotnych Doskonalenie metod edukacji zdrowotnej i wychowania zdrowotnego. Organizowanie grup wsparcia społecznego. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Zadania pielęgniarki IV organizowanie i udzielanie pierwszej pomocy medycznej 1. 2. 3. 4. 5. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek w stanach zagrożenia życia Współopracowywanie wewnątrzzakładowych zasad i instrukcji dotyczących udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. Systematycznie szkolenie pracowników w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. Nadzór nad stanem wyposażenia zakładu w środki, sprzęt i apteczki pierwszej pomocy. Organizowanie i udzielenie pierwszej pomocy w wypadkach, zatruciach, stanach zagrożenia życia, nagłych zachorowaniach w miejscu pracy. Współdziałanie z jednostkami ratownictwa medycznego. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 10 2011-03-24 Zadania pielęgniarki Wykaz chorób zawodowych i parazawodowych V. Działalność zabiegowa 1. Wykonywanie zabiegów pielęgniarskich samodzielnie i zleconych przez lekarza. 2. Wykonywanie szczepień ochronnych. VI. Gromadzenie, prowadzenie i przechowywanie dokumentacji pielegniarskiej podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Inne ustawy zwiazne z chorobami przy pracy 1. 2. 3. 4. 5. Dz.U. 2006 nr 161 poz. 1141 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2006 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej Dz.U. 2006 nr 133 poz. 939 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie wykazu prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby Dz.U. 2006 nr 132 poz. 928 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie wykazu czynników chorobotwórczych oraz stanów chorobowych spowodowanych tymi czynnikami, którymi zakażenie wyklucza wykonywanie niektórych prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby t.j. Dz.U. 2006 nr 129 poz. 902 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 lipca 2006 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo ochrony środowiska ze zm. podstawowa zdrowotna cz. I dr A. Dz.U. 2006 nr 169 poz. 1199opieka , Dz.U. 2006 nr 170 poz. 1217 Gniadek Przyczyny chorób zawodowych Toksyczne substancje chemiczne Pył przemysłowy Czynniki fizyczne Czynniki biologiczne Niekorzystne warunki mikroklimatyczne Czynniki zwiane ze sposobem wykonywania prac: wymuszona pozycja, ruchy często powtarzalne, ucisk na pnie nerwowe podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U.2009, nr 105 poz. 869) Choroba zawodowa jest chorobą spowodowaną działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub sposobem wykonywania pracy, określona w wykazie chorób zawodowych. Powstaje wskutek stałego przebywania ciała w niedogodnej pozycji, systematycznego wykonywania forsownych czynności lub regularnego przebywania w otoczeniu zawierającym czynniki szkodliwe dla zdrowia. Do czynników szkodliwych możemy zaliczyć: hałas, nieodpowiednie oświetlenie, zapylenie, promieniowanie, związki chemiczne, zwiększone obciążenie psychiczne i fizyczne. choroby parazawodowe to choroby przewlekłe występujące z duża częstotliwością, dla których nie można określić w jakim stopniu do rozwoju tych chorób przyczyniły się czynniki związane z pracą, a w jakim inne czynniki. Należą do nich: choroba wieńcowa, nadciśnieniowa, wrzodowa, przewlekłe nieswoiste choroby układu oddechowego, niektóre schorzenia narządu ruchu, niektóre nerwice podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Inne ustawy związane z chorobami przy pracy 1. Dz.U. 2005 nr 81 poz. 716 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki 2. Dz.U. 2005 nr 76 poz. 669 Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2005 r. w sprawie sposobu i trybu zgłaszania wypadku przy pracy rolniczej oraz ustalania jego okoliczności i przyczyn podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Badanie specjalistyczne w zakładach opieki zdrowotnej W z.o.z. badaniom specjalistycznym podlegają osoby narażone na działanie; 1. Promieniowania jonizującego; Pracownie rentgenodiagnostyczne Pracownie densytometryczne Oddziały terapii energią promienistą np. rentgenoterapia 2. Zmiennego pola elektromagnetycznego; Rezonans magnetyczny Magnetoterapia 3. Opar chemioterapeutyków; Miejsca przygotowania chemioterapeutyków do podania Miejsca prowadzenia chemioterapii nowotworów. podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 11 2011-03-24 Czynniki narażenia zawodowego pielęgniarek i położnych czynniki fizyczne: promieniowanie jonizujące i polem elektromagnetycznym Chemiczne: związki chemiczne (składowymi leków, środków odkażających) o działaniu uczulającym, toksycznym, rakotwórczym, mutagennym, upośledzającym funkcje rozrodcze Czynniki biologiczne: wirusy, bakterie grzyby, pierwotniaki Czynniki psychofizyczne: statyczne i dynamiczne obciążonymi fizycznymi układu ruchu oraz emocjonalnymi i percepcyjnymi obciążeniami psychicznymi podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Zalecenia Pielęgniarki powinny korzystać z zalecanej odzieży ochronnej Stosować techniczne środki ochrony (np.. Laminaria, wyciągi) Poddawać się badaniom profilaktycznym zasięgać porad w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego pracy Uczestniczyć w realizowanych programach promocji zdrowia w miejscu pracy podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek Choroby zawodowe pielęgniarek Alergie, choroby zakaźne, zatrucia substancjami chemicznymi, nowotwory zawodowe Alergia astma oskrzelowa wyprysk kontaktowy Choroby zakaźne: WZW typ A i B, C Niezbyt liczne uszkodzenia wątroby u pielęgniarek anestezjologicznych wdychających opary środków narkotycznych podstawowa opieka zdrowotna cz. I dr A. Gniadek 12