Dom bezpieczny i inteligentny

© SATEL
Kiedy zacząć myśleć o instalacji
inteligentnej?
Zgodnie z globalnymi trendami,
także w Polsce coraz większą
popularność zyskuje koncepcja
inteligentnego domu. O ile
zainteresowanie sprawami
bezpieczeństwa obserwować
można już od dłuższego czasu,
to systemy automatyki wciąż
traktowane są jako swego
rodzaju egzotyka.
Czym jest dom bezpieczny
i inteligentny?
Każdy z nas instynktownie pragnie poczucia
bezpieczeństwa w swoim domu. Aby móc je
zapewnić, wyposażamy mieszkania w różne
zabezpieczenia, począwszy od rozwiązań mechanicznych, jak zamki i blokady, po sprzęt
elektroniczny czuwający nad naszym dobytkiem. Elektroniczne urządzenia zabezpieczające to przede wszystkim systemy alarmowe,
których główną rolą jest przekazanie informacji o wtargnięciu intruza. Wraz z rozwojem
technologii ich funkcjonalność staje się coraz
większa. Oprócz podstawowych cech oferują dodatkowe możliwości podnoszące komfort
codziennego życia. Trudno jest jednoznacznie
wyznaczyć granicę między cechami decydującymi o bezpieczeństwie, a tymi które stanowić
będą o „inteligencji” naszego domu. Przykładem, który może zilustrować ten problem, jest
funkcja automatycznego uruchomienia wentylacji w kotłowni po wykryciu ulatniającego
się gazu. Łączą się tutaj kwestie bezpieczeństwa i automatyki, stanowiącej sedno instalacji inteligentnych.
© SATEL
Dom bezpieczny i inteligentny — za
i przeciw
62
KREATOR–PROJEKTY • 3/2010
O ile zagadnienia bezpieczeństwa raczej nie powodują kontrowersji — standardem dzisiaj jest
instalowanie choćby najprostszych systemów
— o tyle wizja inteligentnego domu przez
wiele osób może być postrzegana jako zbędny, utrudniający życie gadżet. Wynika to najczęściej z błędnego postrzegania tego typu systemów. Bowiem dobrze przemyślany i zaprojektowany system to taki, o którego istnieniu
nie musimy myśleć ani pamiętać, a który wykonuje to czego od niego oczekujemy. Oczywiście nie każdy potrafi dokładnie sprecyzować swoje wymagania odnośnie instalacji inteligentnej, warto więc pozwolić doświadczonym
projektantom zaproponować kilka rozwiązań
i wybrać te, które wydawać się będą najlepsze.
Kolejne obawy wiążą się z wysokimi kosztami systemów inteligentnych. W praktyce
okazuje się, że o ile koszty wykonania okablowania niezbędnego do uruchomienia funkcji
automatyki mogą być wyższe w porównaniu
z instalacją tradycyjną, o tyle koszty dodatkowego sprzętu niekoniecznie muszą być liczone
w tysiącach czy dziesiątkach tysięcy złotych.
Jest to możliwe, gdy decydując się na wyposażenie domu w system alarmowy, wybierzemy urządzenia zapewniające dodatkowo możliwość realizowania systemów inteligentnych
— takie jak INTEGRA firmy SATEL. Ta nowoczesna centrala wyposażona jest w szereg
funkcji i dedykowanych urządzeń pozwalających na zbudowanie inteligentnego systemu
Planowanie wyposażenia domu w urządzenia
inteligentne i systemy bezpieczeństwa należy
rozpocząć możliwie wcześnie. Już na etapie
wstępnego projektu architektonicznego warto przemyśleć funkcjonalność systemu. Pozwoli to w optymalny sposób poprowadzić
instalacje elektryczne, co zapewni wymierne
oszczędności w kosztach związanych z pracami kablowymi. Dlatego najlepiej zaprojektować instalację nieco „na wyrost”. Zawsze
można wykorzystać ją początkowo w tradycyjny sposób, a z czasem wyposażyć w dodatkowe moduły realizujące wybrane funkcje. W przypadku, gdy okaże się, że potrzebna jest funkcjonalność, której nie uwzględniliśmy w trakcie wykonywania okablowania,
istnieje możliwość wykorzystania bezprzewodowej komunikacji z modułami. Dla systemu
opartego o centralę INTEGRA, takim bezprzewodowym rozwiązaniem obejmującym
zarówno kwestie bezpieczeństwa, jak i inteligentnego sterowania jest ABAX. Dzięki niemu można uniknąć uciążliwości związanych
z przerabianiem istniejącej instalacji, jednocześnie czerpiąc korzyści płynące z systemu
inteligentnego.
Co warto uwzględnić, wybierając
funkcjonalność systemu?
Rozważania najlepiej zacząć od priorytetowej
kwestii bezpieczeństwa. Prawidłowo zaprojektowany system alarmowy powinien uwzględniać co najmniej dwie linie zabezpieczenia:
ochronę obwodową oraz ochronę wnętrz.
Na ochronę obwodową składają się te urządzenia, których zadaniem jest wykrycie próby przedostania się intruza z zewnątrz, najczęściej przez drzwi i okna. Takimi urządzeniami są przede wszystkim czujki magnetyczne
reagujące na otwarcie drzwi lub okien, czujki wibracyjne reagujące na drgania towarzyszące próbie wyważania drzwi lub okien oraz
czujki stłuczenia szyby. Bardziej zaawansowanymi urządzeniami ochrony obwodowej
są bariery podczerwieni, takie jak ACTIVA,
tworzące sieć niewidzialnych wiązek, których
przecięcie wywoła alarm. Ochrona obwodowa
jest o tyle ważna, że może być aktywna także
podczas obecności domowników, zapewniając
dodatkowe poczucie bezpieczeństwa. Kolejna
linia zabezpieczenia — ochrona wnętrz — realizowana jest najczęściej w oparciu o czujki ruchu, działające na zasadzie wykrywania
obiektów o temperaturze różnej od temperatury otoczenia (tzw. czujki PIR), lub czujki dualne wykorzystujące dodatkowo zjawisko Dopplera, znane np. z radarów. Wybierając czujki do systemu, należy mieć na uwadze to, że od ich jakości decydować będzie
skuteczność zabezpieczenia, dlatego warto
sięgnąć po produkty najwyższej klasy, takie
jak GRAPHITE lub SILVER firmy SATEL.
Rozbudowany system wykorzystujący centrale INTEGRA może zapewnić bezpieczeństwo nie tylko w odniesieniu do próby włamania. Wyposażenie systemu w czujki gazu serii
DG-1 pozwoli na wczesne wykrycie i ostrzeżenie o niebezpieczeństwie związanym z ulatnianiem się wybuchowego gazu ziemnego,
propan-butanu lub trującego tlenku węgla.
Tego typu czujki najczęściej montowane są
w miejscu instalacji pieców lub kuchni gazowych. Czujka dymu i ciepła DF-1 może pozwolić wcześnie zareagować na pojawienie się
dymu lub nadmiernej temperatury, co z kolei może być szczególnie istotne w pomieszczeniach, w których zabudowany jest kominek lub inne źródło ognia. Jeszcze inne zadanie mają czujki wykrywające zalanie wodą, takie jak FD-1, które montowane są w pomieszczeniach z instalacjami wodnymi, np. w łazienkach czy kuchni. Ich rola polega na powiadomianiu o wykryciu wycieku wody, dzięki czemu można zapobiec dużym zniszczeniom spowodowanym zalaniem.
Tak zaprojektowana instalacja jest idealną
platformą do rozbudowy w kierunku systemu
inteligentnego. W łatwy sposób można wykorzystać czujki otwarcia okien do automatycznego wyłączania ogrzewania czy klimatyzacji
w określonych pomieszczeniach na czas ich
wietrzenia. Podobny mechanizm można też
zastosować do przełączenia ogrzewania w tryb
oszczędny przy wyjściu z domu, co zwolni nas
z konieczności pamiętania o ręcznym przełączeniu trybu pracy. Także czujki ruchu mogą
zyskać dodatkowe zastosowanie: w trakcie dozoru zareagują na wykrycie intruza, a kiedy
© SATEL
sterującego nie tylko oświetleniem, roletami
czy klimatyzacją, ale także np. podlewaniem
ogrodu. Dodatkowo, będąc profesjonalnym
urządzeniem alarmowym, w którym bardzo
istotne są kwestie komunikacji, INTEGRA
wyposażona może zostać w szereg modułów
pozwalających na zdalne zarządzanie całą instalacją przez Internet czy telefon komórkowy. Dzięki temu oferuje rozwiązania, których
próżno szukać w popularnych rozwiązaniach
systemów inteligentnych.
© SATEL
Dom bezpieczny i inteligentny
system nie dozoruje, te same czujki będą automatycznie załączać światło. Oczywiście nie
musi być to prosta funkcja typu „włącz/wyłącz”. Wykorzystując możliwości zaprogramowane w centrali INTEGRA, załączanie oświetlenia można powiązać z porą dnia lub sygnałem z czujnika oświetlenia.
Tego typu przykładów można podać znacznie więcej: automatyczne zraszanie zieleni
w określonych warunkach, symulacja obecności domowników i wiele innych. Od naszych
oczekiwań i potrzeb zależy bowiem zakres
funkcji realizowany przez system. Celem tego
artykułu było ukazanie części możliwości oferowanych przez system INTEGRA i zachęcenie do ich wykorzystania dla podniesienia poczucia bezpieczeństwa oraz komfortu życia. Powyższe informacje to jedynie wskazówki, które mają na celu ułatwienie zaplanowania inwestycji w bezpieczeństwo. Możliwości nowoczesnych systemów dalece wykraczają poza podstawowe wykrywanie próby włamania. Warto zapoznać się z ich potencjałem, dzięki czemu będzie można mieszkać bezpiecznie, komfortowo i oszczędnie. Zapraszam do odwiedzenia portalu www.mieszkajbezpiecznie.pl,
gdzie znajduje się wiele ciekawych informacji
związanych z kwestiami szeroko pojmowanego bezpieczeństwa.
Michał Konarski
KREATOR–PROJEKTY • 3/2010
63