docWymagania edukacyjne dla klasy V z historii
download 
Reklamacja Transkrypt
Wymagania edukacyjne dla klasy V z historii
Rozkład materiału wraz z planem wynikowym. Historia i społeczeństwo. Historia wokół nas. Klasa 5 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: CZĘŚĆ I. CYWILIZACJE NAD WIELKIMI RZEKAMI 1. Czas w historii. podręcznik 1. Chronologia – nauka zeszyt ćwiczeń o mierzeniu czasu. 2. Epoki historyczne i wielkie wydarzenia. 3. Fakty historyczne i daty. 4. Oś czasu, czyli jak porządkujemy kolejność wydarzeń. chronologia i jej znaczenie dla pracy historyka podział dziejów na ery i epoki porządkowanie dziejów w kolejności chronologicznej oś czasu, określanie wieku umieszczanie wydarzeń na osi czasu pojęcia: chronologia, nasza era, przed naszą erą, epoki historyczne, starożytność, średniowiecze, nowożytność, współczesność I. Chronologia wyjaśnia, do historyczna. czego służy oś Uczeń posługuje się czasu podstawowymi wymienia epoki określeniami czasu historyczne historycznego: okres rozumie, co p.n.e., n.e., tysiącleoznacza pojęcie cie, wiek, rok; przychronologia porządkowuje fakty wyjaśnia pojęcia: historyczne datom; tysiąclecie, wiek, oblicza upływ czasu półwiecze między wydarzeniami historycznymi i umieszcza je na linii chronologicznej; dostrzega związki teraźniejszości z przeszłością. umieszcza daty na osi czasu w kolejności chronologicznej wyjaśnia skróty p.n.e., n.e. określa wiek danego wydarzenia wymienia epoki historyczne w kolejności chronologicznej oblicza czas, jaki upłynął między wydarzeniami określa wiek wyda- charakteryzuje samodzielnie rzeń historycznych epoki historyczukłada oś czasu i połowę wieku ne swojej rodziny, przedstawia wy wymienia wydarze bezbłędnie nie, jakie zostało umieszcza daty darzenia uznane za początek na osi chronow porządku naszej ery logicznej chronologicznym i określa, czy i je opisuje zna daty graniczne epok historycznych, jest to pierwsza, wie, co się wtedy czy druga połowydarzyło wa wieku wyjaśnia, czym są fakty historyczne podaje definicję chronologii 2 1 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania POWTÓRZENIE podręcznik Czas w historii. MATERIAŁU zeszyt ćwiczeń I SPRAWDZIAN WIADOMOŚCI – JAK NAZYWAMY EPOKI, JAK LICZYMY CZAS? 2. Nad Eufratem podręcznik i Tygrysem. zeszyt ćwiczeń 1. Kraina między mapa rzekami. 2. Rzeka to życie, i to całkiem wygodne. 3. Potężne mury miast. 4. U wrót świątyni. 5. Pismo i inne wynalazki miesz- położenie geograficzne Mezopotamii sieć kanałów nawadniających i ich znaczenie dla rolnictwa życie codzienne w Mezopotamii lud Sumerów architektura i wynalazki staro- Odniesienia do podstawy programowej jw. Temat spoza PP. III. Tworzenie narracji historycznej. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: wyjaśnia, do czego służy oś czasu wymienia epoki historyczne rozumie, co oznacza pojęcie chronologia wyjaśnia pojęcia: tysiąclecie, wiek, półwiecze umieszcza daty na osi czasu w kolejności chronologicznej wyjaśnia skróty p.n.e., n.e. określa wiek danego wydarzenia wymienia epoki historyczne w kolejności chronologicznej oblicza czas, jaki upłynął między wydarzeniami wskazuje na wskazuje na mapie Mezopomapie Tygrys tamię i Eufrat na podstawie krótko omawia ilustracji omawia znaczenie kanawygląd bramy łów nawadniająIsztar cych dla rozwoju rolnictwa wyjaśnia, czym było pismo klinowe w Mezopotamii wymienia co wie, kim byli najmniej jeden Sumerowie Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: określa wiek wyda- charakteryzuje samodzielnie rzeń historycznych epoki historyczukłada oś czasu i połowę wieku ne swojej rodziny, przedstawia wy wymienia wydarze bezbłędnie nie, jakie zostało umieszcza daty darzenia uznane za początek na osi chronow porządku naszej ery logicznej chronologicznym i określa, czy i je opisuje zna daty graniczne epok historycznych, jest to pierwsza, wie co się wtedy czy druga połowydarzyło wa wieku wyjaśnia, czym są fakty historyczne podaje definicję chronologii wyjaśnia pojęcie cywilizacja omawia życie codzienne i zajęcia Sumerów opowiada, jak wyglądały miasta w Mezopotamii wyjaśnia pochodzenie nazwy Babilonia charakteryzuje położenie geograficzne Mezopotamii z uwzględnienie m wpływu środowiska na życie ludzi omawia znaczenie wynalezienia koła i pisma dla samodzielnie analizuje tekst źródłowy dotyczący praw ustanowionych przez Hammurabiego wskazuje wpływy cywilizacji babilońskiej na dzieje ludzkości bezbłędnie 1 1 2 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania kańców Mezopotamii. 6. Co to jest prawo i po co je wymyślono? żytnych Sumerów prawo Hammurabiego pojęcia: Babilonia, miasto-państwo, ziggurat, pismo klinowe, cywilizacja, kanał nawadniający, prawo, kodeks 3. W Egipcie farao- podręcznik nów. zeszyt ćwiczeń 1. O rzece, która mapa żywiła Egipcjan. 2. O tym, czego Egipcjanom nie brakowało, i o tym, co musieli sprowadzać. 3. Państwo, władca i jego lud. 4. Bogowie i kapłani. położenie geograficzne Egiptu znaczenie Nilu i jego wylewów dla rozwoju Egiptu egipskie rolnictwo i handel życie codzienne w egipskim domu faraon – władca Egiptu wierzenia starożyt- Odniesienia do podstawy programowej Temat spoza PP. III. Tworzenie narracji historycznej. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: wynalazek Sumerów wie, kim był Hammurabi na podstawie ilustracji opisuje wygląd zigguratu wymienia wynalazki Sumerów zna zasadę kodeksu Hammurabiego „oko za oko, ząb za ząb” omawia wygląd babilońskich świątyń i religijność Sumerów wskazuje na osi czasu datę wynalezienia pisma wskazuje na mapie Egipt i Nil wyjaśnia, kim był faraon na podstawie ilustracji omawia wygląd piramidy podaje kilka informacji na temat pozycji kapłanów w państwie egip- wyjaśnia pojęcia: faraon, piramida, papirus, mumia wymienia imiona kilku egipskich bogów opowiada, jak wyglądało życie codzienne w starożytnym Egipcie wyjaśnia, dlacze- wyjaśnia, dlaczego charakteryzuje Egipt nazywano dażycie codzienne rem Nilu w starożytnym Egipcie charakteryzuje podział społeczeń- omawia znaczestwa egipskiego nie odkrycia grobu Tutenchamo omawia pracę egipskich rolników na dla poznania kultury starożyt wyjaśnia, jak produkowano papirus nego Egiptu omawia religijność wyjaśnia, na starożytnych Egipczym polegał Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: rozwoju człowieka wymienia nauki, które rozwinęły się w Babilonii wyjaśnia, dlaczego Mezopotamia uważana jest za obszar, w którym narodziła się pierwsza cywilizacja wskazuje obszar Mezopotamii na mapie posługuje się osią czasu; odczytuje czas trwania cywilizacji Mezopotamii pamięta, że wynalezienie pisma uczeni uznali za początek epoki starożytności wskazuje wpływy kultury starożytnego Egiptu na kulturę współczesną przygotowuje prezentację na temat zabytków z czasów starożytnych, jakie do dziś można zobaczyć w Egipcie 1 3 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania 5. Urzędnicy i pisarze. 6. Zapisane na zwojach papirusu. nych Egipcjan społeczeństwo egipskie – rolnicy, urzędnicy i kapłani piramidy i papirus pojęcia: faraon, mumia, piramidy, papirus 4. Palestyna i jej podręcznik mieszkańcy. zeszyt ćwiczeń 1. Ziemia Obiecana. mapa 2. Trudna droga do Ziemi Obiecanej. 3. Wiara w jedynego Boga. 4. O tym, jak powstało królestwo Izraela. 5. Walka Dawida z Goliatem. 6. O wielkich królach Izraela. położenie geograficzne Palestyny Abraham i jego wędrówka do Ziemi Obiecanej Mojżesz i wyprowadzenie Izraelitów z Egiptu Dziesięcioro Przykazań Walka Dawida z Goliatem świątynia Salomona w Jerozolimie i Arka Przymierza Biblia – Stary Testa- Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: skim Temat spoza PP III. Tworzenie narracji historycznej. pokazuje na mapie Palestynę i wyjaśnia, dlaczego została nazwana Ziemią Obiecaną wie, kim byli Abraham, Mojżesz, Dawid, Goliat i Salomon na podstawie ilustracji omawia wygląd świątyni Salomona Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: go Egipcjanie mumifikowali ciała zmarłych omawia, czym zajmowali się w Egipcie urzędnicy i pisarze na podstawie ilustracji omawia symbole władzy faraona cjan charakteryzuje zakres władzy faraona pokazuje na mapie drogę Abrahama z Ur do Kanaan streszcza opowieść o walce Dawida z Goliatem wyjaśnia, skąd Izraelici otrzymali Dziesięcioro Przykazań wie, czym była Arka Przymierza wyjaśnia pojęcia: Biblia, Stary Te- charakteryzuje położenie geograficzne Palestyny wyjaśnia, dlaczego Izraelici trafili do Egiptu omawia znaczenie Dziesięciorga Przykazań wie, kim byli Filistyni i jaką rolę odegrali w historii Izraela Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: hierarchiczny podział społeczeństwa egipskiego porównuje wskazuje podoreligię Izraelitów bieństwa do wierzeń stai różnice między rożytnych Egipreligią Izraelitów cjan i Sumerów a religią Egipcjan i Sumerów omawia symbolikę Świątyni Jerozolimskiej wyjaśnia znaczenie powiedzenia „walka Dawida z Goliatem” wie, czym jest Ściana Płaczu 1 4 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: ment pojęcia: Ziemia Obiecana, Arka Przymierza, Biblia, Stary Testament 5. Od obrazków do podręcznik znaczenie pisma liter. dla dziejów czło zeszyt ćwiczeń 1. Ludzie i pismo. wieka 2. Materiały pisarskie. pojęcia: pismo obrazkowe, pismo klinowe, hieroglify, alfabet fenicki, alfabet grecki, alfabet rzymski, średniowieczna łacina dawne materiały pisarskie: tabliczki z gliny, papirus, skorupki rozbitych naczyń, pergamin Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: stament, Arka Przymierza, Tora 9. Fundamenty własnymi słowaEuropy. mi wyjaśnia, Uczeń: czym jest pismo 1) wyjaśnia znacze- wymienia co nie wynalazku pisma najmniej dwa rodla wspólnoty ludzdzaje dawnego kiej. pisma podaje przykłady materiałów piśmienniczych podaje przykłady pisma obrazkowego i przykłady pisma alfabetycznego wie, kto wynalazł najstarszy alfabet wymienia najstarsze materiały piśmiennicze wyjaśnia pojęcia: pergamin, papirus podaje definicję przedstawia pojęcia pismo ewolucję pisma – od pisma ry krótko charakteryzuje różne rodzaje sunkowego do pisma alfabetycznego omawia znaczenie ocenia, który pisma dla rozwoju rodzaj pisma ludzkości wywarł największy wpływ na porównuje pismo obrazkowe rozwój ludzkości z pismami fonetycz- potrafi dopasonymi wać rodzaj materiału pisarskiego potrafi dopasować rodzaj materiału pido rodzaju pisma sarskiego do rodza– wyjaśnia, dlaju pisma czego właśnie taki rodzaj materiału pisarskiego był używany samodzielnie formułuje wypowiedź na temat „ewolucja pisma – od pisma obrazkowego do współczesnego alfabetu” 1 5 Temat lekcji POWTÓRZENIE MATERIAŁU I SPRAWDZIAN WIADOMOŚCI – CYWILIZAJE NAD WIELKIMI RZEKAMI. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej 2. Nad Eufratem jw. podręcznik i Tygrysem. zeszyt ćwiczeń 3. W Egipcie faraonów. 4. Palestyna i jej mieszkańcy. 5. Od obrazków do liter. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: wskazuje na mapie Mezopotamię na podstawie ilustracji omawia wygląd bramy Isztar wie, co to było pismo klinowe wymienia co najmniej jeden wynalazek Sumerów wie, kim był Hammurabi wskazuje na mapie Egipt i Nil wie, kim był faraon na podstawie ilustracji omawia wygląd piramidy podaje kilka informacji na temat pozycji kapłanów wskazuje na mapie Tygrys i Eufrat krótko omawia znaczenie kanałów nawadniających dla rozwoju rolnictwa w Mezopotamii wie, kim byli Sumerowie na podstawie ilustracji opisuje wygląd zigguratu Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: wyjaśnia pojęcie cywilizacja omawia życie codzienne i zajęcia Sumerów opisuje wygląd miast w Mezopotamii wyjaśnia pochodzenie nazwy Babilonia Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: charakteryzuje położenie geograficzne Mezopotamii z uwzględnieniem wpływu środowiska na życie ludzi omawia znaczenie wynalezienia koła i pisma dla rozwoju człowieka wie, jakie nauki rozwinęły się w Babilonii samodzielnie analizuje tekst źródłowy dotyczący praw ustanowionych przez Hammurabiego opisuje i podkreśla wpływ cywilizacji babilońskiej na dzieje ludzkości 2 6 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: w państwie egipskim pokazuje na mapie Palestynę i wyjaśnia, dlaczego została nazwana Ziemią Obiecaną wie, kim byli Abraham, Mojżesz, Dawid, Goliat i Salomon na podstawie ilustracji omawia wygląd świątyni Salomona własnymi słowami wyjaśnia, czym jest pismo wymienia co najmniej dwa rodzaje dawnego pisma podaje przykłady materiałów piśmienniczych wymienia wynalazki Sumerów zna zasadę kodeksu Hammurabiego „oko za oko, ząb za ząb” wyjaśnia pojęcia: faraon, piramida, papirus, mumia wymienia imiona kilku egipskich bogów wie, jak wyglądało życie codzienne w starożytnym Egipcie wyjaśnia, dlaczego Egipcjanie mumifikowali ciała zmarłych wie, czym zajmowali się w Egipcie urzędnicy i pisarze na podstawie ilustracji omawia symbole władzy faraona pokazuje na mapie omawia wygląd babilońskich świątyń i religię Sumerów wyjaśnia, dlaczego Egipt nazywano darem Nilu charakteryzuje podział społeczeństwa egipskiego omawia pracę egipskich rolników wie, jak produkowano papirus omawia religię starożytnych Egipcjan charakteryzuje zakres władzy faraona charakteryzuje położenie geograficzne Palestyny wyjaśnia, dlaczego Izraelici trafili do Egiptu omawia znaczenie religii w życiu Izraelitów Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: wyjaśnia, dlaczego Mezopotamia uważana jest za obszar, w którym narodziła się pierwsza cywilizacja charakteryzuje życie codzienne w starożytnym Egipcie omawia znaczenie odkrycia grobu Tutenchamona dla poznania kultury starożytnego Egiptu wyjaśnia, na czym polegał hierarchiczny podział społeczeństwa egipskiego porównuje religię Izraelitów do wierzeń starożytnych Egipcjan wskazuje wpływ kultury starożytnego Egiptu na kulturę współczesną przygotowuje prezentację na temat zabytków z czasów starożytnych, jakie do dziś można zobaczyć w Egipcie wskazuje podobieństwa i różnice między religią Izraelitów a religią Egipcjan i Sumerów samodzielnie formułuje wypowiedź na temat „ewolucja pisma – od pisma obrazkowego do współczesnego alfabetu” 7 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: drogę Abrahama z Ur do Kanaan streszcza opowieść o walce Dawida z Goliatem wyjaśnia, skąd Izraelici otrzymali Dziesięcioro Przykazań wie, czym była Arka Przymierza wyjaśnia pojęcia: Biblia, Stary Testament, Arka Przymierza, Tora podaje przykłady pisma obrazkowego i przykłady pisma alfabetycznego wie, kto wynalazł najstarszy alfabet wymienia najstarsze materiały piśmiennicze wyjaśnia pojęcia: pergamin, papirus Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: wie, kim byli Filistyni i jaką rolę odegrali w historii Palestyny podaje definicję pojęcia pismo krótko charakteryzuje różne rodzaje pisma omawia znaczenie pisma dla rozwoju ludzkości porównuje pismo obrazkowe z pismami fonetycznymi potrafi dopasować rodzaj materiału pisarskiego do rodzaju pisma Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: i Sumerów omawia symbolikę Świątyni Jerozolimskiej wyjaśnia znaczenie powiedzenia „walka Dawida z Goliatem” wie, czym jest Ściana Płaczu przedstawia ewolucję pisma – od pisma rysunkowego do alfabetycznego ocenia, który rodzaj pisma wywarł największy wpływ na rozwój ludzkości potrafi dopasować rodzaj materiału pisarskiego do rodzaju pisma – wyjaśnia, dlaczego właśnie taki rodzaj materiału 8 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: pisarskiego był używany CZĘŚĆ II. STAROŻYTNI GRECY 6. W ojczyźnie podręcznik starożytnych zeszyt ćwiczeń Greków. mapa 1. Kraina Greków. 2. Życie w greckiej polis. 3. Na greckiej agorze. 4. W greckim domu. położenie geograficzne Grecji Hellada i Hellenowie kolonizacja grecka greckie polis co się działo na greckiej agorze życie codzienne starożytnych Greków pojęcia: polis, kolonizacja 9. Fundamenty Europy. Uczeń: 1) opisuje życie w Atenach peryklejskich. wskazuje na mapie Grecję na podstawie rysunku omawia życie codzienne w greckiej polis wie, co oznacza pojęcie Hellada i Hellenowie własnymi słowami wyjaśnia pojęcie demokracja na podstawie ilustracji omawia budowę greckich statków handlowych wie, jak funkcjonowała demokracja ateńska wyjaśnia pojęcie agora wyjaśnia pojęcia: barbarzyńca, kolonie, polis omawia położenie geograficzne i warunki naturalne Grecji wyjaśnia, kto w greckim polis mógł zostać obywatelem opisuje funkcje greckiej agory opisuje życie codzienne greckiej rodziny na podstawie materiału ikonograficznego opisuje grecki dom omawia przyczyny i skutki kolonizacji greckiej wie, czym zajmowała się rada pięciuset porównuje demokrację ateńską ze współczesnym ustrojem Polski 1 9 Temat lekcji Środki dydaktyczne 7. Ateny i Sparta. podręcznik 1. Ateny – państwo zeszyt ćwiczeń wolnych obywateli. mapa 2. Sparta – państwo żołnierzy. 3. W obronie przed wspólnym wrogiem. 4. Wojny Greków z Persami. 8. Kultura Greków. 1. Najtrudniejsze Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej demokracja ateńska Perykles – najwybitniejszy przywódca Aten wychowanie spartańskie wygląd i uzbrojenie spartańskiego hoplity Persja – zagrożenie dla greckich polis wojny Greków z Persami Leonidas i klęska w wąwozie Termopile jako przykład wielkiej odwagi i patriotyzmu greckie okręty bojowe pojęcia: obywatel, demokracja, zgromadzenie ludowe, agora, wychowanie spartańskie, hoplita 9. Fundamenty Europy. Uczeń: 2) opisuje życie w Atenach peryklejskich. podręcznik narodziny filozofii zeszyt ćwiczeń Herodot – ojcem historii 9. Fundamenty Europy. Uczeń: Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: wskazuje na mapie Ateny i Spartę wyjaśnia, jak funkcjonowała demokracja ateńska wyjaśnia, co oznacza, że Sparta była państwem żołnierzy wie, z kim Grecy toczyli wojny w V w. p.n.e. wyjaśnia, do czego służyły ostrakony krótko omawia najważniejsze cechy demokracji ateńskiej wie, kim byli: Perykles, Miltiades, Leonidas i Kserkses, na podstawie ilustracji opisuje uzbrojenie hoplity krótko omawia przebieg i wynik wojen greckoperskich przedstawia porównuje ustrój w kolejności chronoAten i Sparty, logicznej najważwskazuje zalety niejsze bitwy wojen i wady każdego grecko-perskich z nich charakteryzuje przedstawia na ustrój Sparty mapie i szczegółowo omawia wyjaśnia, kim byli Persowie i dlaczego przebieg wojen ruszyli z wyprawą grecko-perskich przeciwko państwom greckim wyjaśnia, na czym polegało spartańskie wychowanie wymienia co najmniej jednego z wielkich grec- krótko omawia przebieg starożytnych igrzysk wyjaśnia, skąd się wzięła filozofia omawia poglądy Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: korzystając ze źródeł pozapodręcznikowych wyszukuje informacje o „polskich Termopilach” i przygotowuje na ten temat prezentację porównuje samodzielnie igrzyska starozbiera żytne do igrzysk i prezentuje in- 1 1 10 Temat lekcji pytania. 2. W poszukiwaniu dobra. 3. O laur zwycięstwa, czyli coś dla tych, którzy lubią sport. 4. Na Olimpie. 5. Wszystko dla bogów. 6. Bogowie i herosi. 7. Muzyka i teatr. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania wielcy greccy filozofowie: Heraklit z Efezu, Sokrates, Platon i Arystoteles starożytne igrzyska i olimpiada bogowie i herosi starożytnych Greków w greckim teatrze greckie malarstwo wazowe pojęcia: filozofia, polityka, ambrozja, mit, olimpiada, igrzyska, kultura, teatr, mitologia, Olimp, bogowie olimpijscy, świątynia grecka, teatr grecki Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: 2) opisuje życie kich filozofów w Atenach peryklej- wie, w którym skich, używając wieku p.n.e. odpojęć: teatr, filozofia, były się pierwsze bogowie olimpijscy igrzyska staro(Zeus, Atena, Apolżytne lo), mity (Herakles, wymienia kilku Odyseusz), olimpiagreckich bogów da. opowiada co najmniej jeden mit wie, że Grecy byli twórcami teatru na podstawie ilustracji omawia wygląd teatru greckiego Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: wymienia cechy charakterystyczne religijności starożytnych Greków wie, kim byli Herodot, Sokrates, Platon i Arystoteles wyjaśnia pojęcia: filozofia, olimpiada, igrzyska, mit, ambrozja, teatr, Olimp, bogowie olimpijscy, heros, teatr grecki Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Platona i Arystotelesa na temat dobra przedstawia przebieg starożytnych igrzysk opowiada mity o Heraklesie i Odyseuszu wyjaśnia, dlaczego Herodota nazywamy ojcem historii wymienia greckich bogów i dziedziny, jakimi się opiekowali Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: nowożytnych, formacje dotywskazuje cechy czące wskrzewspólne szenia idei i różnice igrzysk w XIX wieku porównuje teatr grecki do teatru wymienia słowa współczesnego pochodzenia greckiego (np.: łączy pochodzenie igrzysk gimnazjum, geoz obchodami grafia, biologia, świąt na cześć stadion, biblioteZeusa, ka) a korzenie teatru z uroczystościami na cześć Dionizosa 11 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania 9. Architekci podręcznik Akropol – wzgórze i rzeźbiarze. wielu świątyń zeszyt ćwiczeń 1. Świątynie na Akro porządki architektopolu. niczne greckich ko2. Rzeźby, kamienne lumn posągi i malowidła. greckie rzeźby i ich znaczenie dla rozwoju sztuki pojęcia: Akropol, świątynia Ateny, Zeus Olimpijski, Fidiasz greckie malarstwo wazowe – styl czarnofigurowy i czerwonofigurowy POWTÓRZENIE MATERIAŁU I SRAWDZIAN WIADOMOŚCI – O STAROŻYTNYCH GREKACH. 6. W ojczyźnie staro podręcznik żytnych Greków. zeszyt ćwiczeń 7. Ateny i Sparta. 8. Kultura Greków. 9. Architekci i rzeźbiarze Odniesienia do podstawy programowej 9. Fundamenty Europy. Uczeń: 2) opisuje życie w Atenach peryklejskich. jw. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: na podstawie ilustracji omawia wygląd Akropolu wymienia co najmniej jedną cechę charakterystyczną greckich rzeźb i posągów odróżnia styl czarnofigurowy od czerwonofigurowego umieszcza na osi wymienia cechy chronologicznej charakterystyczne V w. p.n.e. – greckiej architektury okres rozkwitu opowiada, jak Grecy kultury greckiej rzeźbili i ozdabiali rzeźby i posągi wymienia porządki architektoniczne charakteryzuje styl greckich kolumn czarnofigurowy i czerwonofigurowy wie, komu była poświęcona najgreckiego malarstwa większa świątynia wazowego ateńskiego Akropolu opowiada, jak wyglądał Partenon wie, kim był Fidiasz wyjaśnia, na czym polegał wpływ kultury greckiej na inne regiony Morza Śródziemnego i Morza Czarnego samodzielnie zastanawia się, jakim źródłem historycznym są dla nas dzieła sztuki wskazuje wpływy architektury greckiej na style architektoniczne późniejszych epok wskazuje na mapie Grecję na podstawie rysunku omawia życie codzienne w greckiej polis wie, co oznacza pojęcie Hellada i Hellenowie wyjaśnia pojęcie demokracja na podstawie ilustracji omawia budowę greckich statków handlowych wie, jak funkcjonowała demokracja ateńska wyjaśnia pojęcie agora wyjaśnia pojęcia: barbarzyńca, ko- omawia przyczyny i skutki kolonizacji greckiej wie, czym zajmowała się rada pięciuset porównuje ustrój Aten i Sparty, wskazuje zalety porównuje demokrację ateńską ze współczesnym ustrojem Polski korzystając ze źródeł pozapodręcznikowych wyszukuje informacje o „polskich Termopilach” omawia położenie geograficzne i warunki naturalne Grecji wyjaśnia, kto w greckim polis mógł zostać obywatelem opowiada, jaką funkcję pełniła grecka agora opisuje życie co- 1 2 12 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: wskazuje na mapie Ateny i Spartę opisuje, jak funkcjonowała demokracja ateńska wyjaśnia, co oznacza, że Sparta była państwem żołnierzy wie, z kim Grecy toczyli wojny w V w. p.n.e. wymienia co najmniej jednego z wielkich greckich filozofów wie, w którym wieku p.n.e. odbyły się pierwsze igrzyska starożytne wymienia kilku greckich bogów opowiada co najmniej jeden mit wie, że Grecy byli Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: lonie, polis wyjaśnia, do czego służyły ostrakony krótko omawia najważniejsze cechy demokracji ateńskiej wie, kim byli: Perykles, Miltiades, Leonidas i Kserkses na podstawie ilustracji opisuje uzbrojenie hoplity krótko omawia przebieg i wynik wojen greckoperskich krótko omawia przebieg starożytnych igrzysk wymienia cechy charakterystyczne religii starożytnych Greków wie, kim byli Herodot, Sokra- Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: dzienne greckiej rodziny na podstawie materiału ikonograficznego opisuje grecki dom przedstawia w kolejności chronologicznej najważniejsze bitwy wojen grecko-perskich charakteryzuje ustrój Sparty wyjaśnia, kim byli Persowie i dlaczego ruszyli z wyprawą przeciwko państwom greckim wyjaśnia, na czym polegało spartańskie wychowanie wyjaśnia, skąd się wzięła filozofia omawia poglądy Platona i Arystotelesa na temat dobra przedstawia prze- Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: i wady każdego i przygotowuje na z nich ten temat prezenprzedstawia na tację mapie samodzielnie i szczegółowo zbiera omawia przei prezentuje inbieg wojen formacje dotygrecko-perskich czące wskrzeporównuje szenia idei igrzyska staroigrzysk w XIX żytne do igrzysk wieku nowożytnych, wymienia słowa wskazuje cechy pochodzenia wspólne greckiego (np.: i różnice gimnazjum, geoporównuje teatr grafia, biologia, grecki do teatru stadion, bibliotewspółczesnego ka) łączy pocho wskazuje wpływy dzenie igrzysk architektury z obchodami greckiej na style świąt na cześć architektoniczne Zeusa, późniejszych a korzenie teaepok tru z uroczystościa mi na cześć Dionizosa 13 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: twórcami teatru na podstawie ilustracji omawia wygląd teatru greckiego na podstawie ilustracji omawia wygląd Akropolu wymienia co najmniej jedną cechę charakterystyczną greckich rzeźb i posągów odróżnia styl czarnofigurowy od czerwonofigurowego Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: tes, Platon i Arystoteles wyjaśnia pojęcia: filozofia, olimpiada, igrzyska, mit, ambrozja, teatr, Olimp, bogowie olimpijscy, heros, teatr grecki umieszcza na osi chronologicznej V w. p.n.e. – okres rozkwitu kultury greckiej wymienia porządki architektoniczne greckich kolumn wie, komu była poświęcona największa świątynia ateńskiego Akropolu opowiada, jak wyglądał Partenon wie, kim był Fidiasz Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: bieg starożytnych igrzysk opowiada mity o Heraklesie i Odyseuszu wyjaśnia, dlaczego Herodota nazywamy ojcem historii wymienia greckich bogów i dziedziny, jakimi się opiekowali wymienia cechy charakterystyczne greckiej architektury opowiada, jak Grecy rzeźbili i ozdabiali rzeźby i posągi charakteryzuje styl czarnofigurowy i czerwonofigurowy greckiego malarstwa wazowego Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: wyjaśnia, na czym polegał wpływ kultury greckiej na inne regiony Morza Śródziemnego i Morza Czarnego samodzielnie zastanawia się, jakim źródłem historycznym są dla nas dzieła sztuki CZĘŚĆ III. STAROŻYTNI RZYMIANIE 14 Temat lekcji Środki dydaktyczne 10. W starożytnym podręcznik Rzymie. zeszyt ćwiczeń 1. O mieście na siedmiu wzgórzach. 2. Rzym i jego mieszkańcy. 3. O wilczycy, podróżniku i o tym, jak powstał Rzym. 4. O królach i urzędnikach rzymskich. Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej położenie geograficzne Rzymu i jego rozwój terytorialny życie codzienne w starożytnym Rzymie założenie Rzymu i legendy związane z tym wydarzeniem Rzym republiką pojęcia: senat, zgromadzenie ludowe, republika, trybun ludowy, konsul 9. Fundamenty Europy. Uczeń: 2) charakteryzuje osiągnięcia Rzymu. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: wskazuje na mapie Półwysep Apeniński wskazuje na osi chronologicznej wiek, w którym założono Rzym na podstawie ilustracji opisuje wygląd rzymskiej ulicy opowiada co najmniej jedną legendę związaną z założeniem Rzymu własnymi słowami wyjaśnia pojęcie republika wie, że językiem Rzymian była łacina podaje datę założenia Rzymu wyjaśnia pojęcie Imperium Rzymskie wymienia uprawnienia zgromadzenia ludowego, senatu, trybunów ludowych i konsulów opowiada legendy o założeniu Rzymu wie, kto mógł zostać senatorem wyjaśnia, dlaczego wilczyca jest symbolem Rzymu podaje pochodzenie słowa republika wyjaśnia pojęcia: termy, akwedukty Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: omawia położenie porównuje i warunki geograopowieści ficzne Rzymu o założeniu Rzymu wymienia przyczyny rozwoju Rzymu z ustaleniami historyków opowiada o rzymskim senacie na podstawie planu omawia wyjaśnia, w jakich okolicznościach rozwój terytoRzym stał się repurialny Rzymu bliką porównuje ustrój republi na osi chronologicznej umieszcza daty kańskiego założenia Rzymu Rzymu i wprowadzenia rez demokracją publiki ateńską – wskazuje podobieństwa i różnice porównuje ustrój demokracji rzymskiej ze współczesną demokracją 1 15 Temat lekcji Środki dydaktyczne 11. Rzym cesar podręcznik stwem. zeszyt ćwiczeń 1. Pod znakiem Marsa. 2. Sukcesy wodzów i koniec republiki. 3. Juliusz Cezar. 4. Oktawian i początek cesarstwa. Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej legiony rzymskie i ich podboje uzbrojenie legionisty wielcy wodzowie – Hannibal, Cezar zwycięstwa Cezara i upadek republiki Oktawian August i początek cesarstwa pojęcia: dyktator, legion, legionista, centurion, legat, cezar, cesarstwo 9. Fundamenty Europy. Uczeń: 3) charakteryzuje osiągnięcia Rzymu. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: na podstawie ilustracji omawia strój i uzbrojenie rzymskiego legionisty wie, kim byli Hannibal, Juliusz Cezar i Oktawian August umieszcza na osi chronologicznej I wiek p.n.e. własnymi słowami wyjaśnia pojęcia: cesarstwo, legion, legionista wymienia przyczyny podbojów Rzymian wskazuje na mapie Kartaginę i Galię wyjaśnia pojęcia: dyktator, cezar, centurion, legat omawia sposób dojścia Cezara do władzy wyjaśnia, czym były prowincje rzymskie i jaka była rola namiestników wyjaśnia, skąd pochodzi słowo cesarz Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: wskazuje na mapie największy zasięg Imperium Rzymskiego wyjaśnia różnicę między republiką a cesarstwem charakteryzuje sposób walki Galów wie, w jakich okolicznościach wznoszono łuki tryumfalne krótko omawia wojny Rzymu z Kartaginą omawia władzę cesarzy, wymienia ich prerogatywy Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: wyjaśnia, omawia wpływ dlaczego wowybitnych jednodzowie rzymstek (Hannibal, skich legionów Cezar, Oktawian z czasem sięgaAugust) na dzieli po władzę je Rzymu wymienia państwa starożytne, które zostały podbite przez Rzym 1 16 Temat lekcji Zagadnienia, materiał nauczania Środki dydaktyczne 12. Kultura Rzymian. podręcznik 1. Prawo rzymskie. zeszyt ćwiczeń 2. Architekci i artyści. 3. Akwedukty, drogi i mosty. 13. Społeczeństwo podręcznik rzymskie. zeszyt ćwiczeń 1. Co Rzymianie robili, gdy nie wojowali? 2. Religia Rzymian. 3. Igrzyska Rzymian. 4. Ludzie wolni i niewolnicy. prawo rzymskie rzymskie drogi wodociągi i mosty pojęcia: prawo rzymskie, Panteon, Forum Romanum, akwedukt, termy rola rodziny w społeczeństwie rzymskim życie codzienne Rzymian religia i bogowie Rzymian igrzyska – walki gladiatorów, przedstawienia teatralne i wyścigi rydwa- Odniesienia do podstawy programowej 9. Fundamenty Europy. Uczeń: 3) charakteryzuje osiągnięcia Rzymu, używając terminu prawo rzymskie. 9. Fundamenty Europy. Uczeń: 3) charakteryzuje osiągnięcia Rzymu, używając pojęć i terminów: drogi, wodociągi. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: wymienia prawo rzymskie jako podstawę współczesnego prawa wymienia największe osiągnięcia Rzymian: drogi, akwedukty i mosty na podstawie ilustracji omawia wygląd rzymskiej ulicy wie, czym był Panteon opisuje Forum Romanum jako centrum życia starożytnego Rzymu na podstawie informacji opisuje sposób budowania rzymskich dróg na podstawie wyjaśnia, jaką ilustracji omawia pozycję miała rowygląd domu bodzina gatego Rzymiaw społeczeństwie nina rzymskim wymienia kilku wyjaśnia, jacy rzymskich bogów bogowie tworzyli Trójcę Kapitoliń wie, kim byli gladiatorzy ską wymienia przykła- omawia wygląd dowe rozrywki i przeznaczenie Rzymian Panteonu Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: podaje przykłady podaje przykłazasad rzymskiego dy rzymskich prawa, stosowanych budowli, które do dziś możemy ogląopisuje sposób dać także dzi budowania rzymsiaj skich dróg wyjaśnia, dlaczego dla wskazuje przykłady naśladowania przez starożytnych Rzymian architektury Rzymian ważne greckiej było budowanie dróg wyjaśnia powiedzenie „wszystkie drogi prowadzą do Rzymu” omawia religię Rzymian charakteryzuje ulubione rozrywki Rzymian – wyścigi rydwanów i walki gladiatorów wie, w jaki sposób zdobywano niewolników w Imperium Rzymskim wymienia państwa Europy, Afryki i Azji, w których można zobaczyć pozostałości rzymskich dróg, akweduktów i mostów porównuje samodzielnie religię Rzymian przygotowuje i Greków, wypowiedź na wskazuje podotemat sieci dróg bieństwa rzymskich, wykoi różnice rzystuje informacje poza- pod wskazuje, czym różniły się ręcznikowe – igrzyska greckie encyklopedie, od igrzysk literaturę przedrzymskich miotu, internet porównuje 1 1 17 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania nów społeczeństwo Imperium Rzymskiego – ludzie wolni i niewolnicy pojęcia: Trójca Kapitolińska, Panteon, walki gladiatorów, Koloseum, wyścigi rydwanów, Cyrk Wielki Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: wyjaśnia pojęcie niewolnik wie, co się odbywało w Koloseum i w Cyrku Wielkim wyjaśnia pojęcia: igrzyska, amfiteatr Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: pozycję ludzi wolnych i niewolników w cesarstwie rzymskim 18 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: 14. Chrześcijanie. podręcznik nauczanie Jezu1. Jezus z Nazaretu. zeszyt ćwiczeń sa z Nazaretu 2. Początki chrześci działalność jaństwa. apostołów 3. Czym jest toleran rozwój chrześcicja? jaństwa w Imperium Rzymskim tolerancja – poszanowanie prawa innych pojęcia: Mesjasz, Dobra Nowina, ewangelie, apostołowie, przypowieści, chrześcijaństwo, tolerancja 9. Fundamenty Europy. Uczeń: 4) opisuje narodziny chrześcijaństwa i jego rozpowszechnienie w czasach starożytnych. wskazuje na osi czasu I w. n.e. wskazuje na mapie Palestynę wie, kim był Jezus z Nazaretu wie, że narodziny Jezusa uznano za początek naszej ery (n.e.) wyjaśnia pojęcia: apostoł, Ewangelia, wymienia symbole pierwszych chrześcijan wyjaśnia, kogo nazywamy chrześcijanami umieszcza na osi chronologicznej wiek, w którym chrześcijanie mogli wyznawać swoją religię bez narażenia się na prześladowania wyjaśnia pojęcia: Dobra Nowina, przypowieść, tolerancja, Mesjasz omawia symbolikę wskazuje na chrześcijańską mapie kraje, w których apo wyjaśnia, dlaczego pierwsi chrześcijanie stołowie głosili modlili się naukę Jezusa w katakumbach charakteryzuje nauczanie Je podaje przyczyny i przebieg prześlazusa dowań chrześcijan w Rzymie krótko omawia działalność apostołów Piotra i Pawła z Tarsu na podstawie informacji pozapodręcznikowych odpowiada na pytanie, czy chrześcijanie mogą wyznawać dziś religię na całym świecie, czy są miejsca, gdzie są prześladowani podaje przykłady nietolerancji w dzisiejszym świecie 15. Upadek Imperium podręcznik kryzys Imperium Rzymskiego. Rzymskiego zeszyt ćwiczeń 1. Co złego stało się najazdy barbarzyńw imperium? ców – Wandalowie 2. Ludzie z długimi i Hunowie brodami. podział cesarstwa 3. Z Rzymu do Konrzymskiego na stantynopola. wschodnie 4. Kto pokonał Rzym? i zachodnie Temat spoza PP. wskazuje na osi chronologicznej V w. n.e. wyjaśnia pojęcie barbarzyńca wskazuje na mapie Rzym i Konstantynopol wymienia plemio- wymienia przyczyny słabości cesarstwa rzymskiego wskazuje na mapie kierunki podbojów Hunów i Wandalów podaje współczesne omawia dzieznaczenia słów dzictwo cywiliwandal zacji rzymskiej i barbarzyńca wyjaśnia, na czym polegała podaje daty podziału cesarstwa na przewaga militarwschodnie na plemion bari zachodnie oraz dabarzyńskich nad tę upadku cesarstwa Rzymianami wyszukuje informacje na temat dalszych losów cesarstwa wschodniorzymskiego 1 1 19 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej 5. To, co najcenniejsze – dziedzictwo cywilizacji rzymskiej. upadek cesarstwa rzymskiego POWTÓRZENIE podręcznik MATERIAŁU zeszyt ćwiczeń I SRAWDZIAN WIA- mapa historyczDOMOŚCI na – O STAROŻYTNYCH RZYMIANACH. jw. 10. W starożytnym Rzymie. 11. Rzym cesarstwem. 12. Kultura Rzymian. 13. Społeczeństwo rzymskie. 14. Chrześcijanie. 15. Upadek Imperium Rzymskiego. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: na Wandalów i Hunów wskazuje na mapie Półwysep Apeniński wskazuje na osi chronologicznej wiek, w którym założono Rzym na podstawie ilustracji opisuje wygląd rzymskiej ulicy opowiada co najmniej jedną legendę związaną z założeniem Rzymu wyjaśnia pojęcie republika wie, że językiem Rzymian była łacina na podstawie ilustracji omawia strój i uzbrojenie Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: zachodniego podaje datę założenia Rzymu wyjaśnia pojęcie Imperium Rzymskie wymienia uprawnienia zgromadzenia ludowego, senatu, trybunów ludowych i konsulów opowiada legendy o założeniu Rzymu wie, kto mógł zostać senatorem wyjaśnia, dlaczego wilczyca jest symbolem Rzymu podaje pochodzenie słowa republika wyjaśnia pojęcia: omawia położenie i warunki geograficzne Rzymu wymienia przyczyny rozwoju Rzymu opowiada o rzymskim senacie wyjaśnia, w jakich okolicznościach Rzym stał się republiką na osi chronologicznej umieszcza daty założenia Rzymu i wprowadzenia republiki wskazuje na mapie największy zasięg Imperium Rzymskiego wyjaśnia różnicę między republiką a cesarstwem charakteryzuje porównuje opowieści o założeniu Rzymu z ustaleniami historyków na podstawie planu omawia rozwój terytorialny Rzymu porównuje ustrój republikańskiego Rzymu z demokracją ateńską – wskazuje podobieństwa i różnice podaje przykłady rzymskich budowli, które możemy oglądać także dzisiaj porównuje ustrój demokracji rzymskiej ze współczesną demokracją omawia wpływ wybitnych jednostek (Hannibal, Cezar, Oktawian August) na dzieje Rzymu wymienia państwa Europy, Afryki i Azji, w których można zobaczyć pozostałości rzymskich dróg, akweduktów i mostów samodzielnie przygotowuje wypowiedź na temat 2 20 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: rzymskiego legionisty wie, kim byli Hannibal, Juliusz Cezar i Oktawian August umieszcza na osi chronologicznej I w. p.n.e. wyjaśnia pojęcia: cesarstwo, legion, legionista wymienia prawo rzymskie jako podstawę współczesnego prawa wymienia największe osiągnięcia Rzymian: drogi, akwedukty i mosty na podstawie ilustracji omawia wygląd rzymskiej ulicy na podstawie ilustracji omawia wygląd domu bogatego Rzymiani- Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: termy, akwedukty wymienia przyczyny podbojów Rzymian wskazuje na mapie Kartaginę i Galię wyjaśnia pojęcia: dyktator, cezar, centurion, legat omawia sposób dojścia Cezara do władzy wyjaśnia, czym były prowincje rzymskie i jaka była rola namiestników wyjaśnia, skąd pochodzi słowo cesarz wie, czym był Panteon opisuje Forum Romanum jako centrum życia starożytnego Rzymu na podstawie informacji opisuje sposób walki Galów wie, w jakich okolicznościach wznoszono łuki tryumfalne krótko omawia wojny Rzymu z Kartaginą omawia władzę cesarzy rzymskich, wymienia ich prerogatywy podaje przykłady zasad rzymskiego prawa stosowanych do dziś opisuje sposób budowania rzymskich dróg wskazuje przykłady naśladowania przez Rzymian architektury greckiej wyjaśnia powiedzenie „wszystkie drogi prowadzą do Rzymu” omawia religię Rzymian Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: sieci dróg rzym wyjaśnia, dlaczego dla skich, wykorzystustarożytnych je informacje poRzymian ważne zapodręcznikowe było budowanie – encyklopedie, dróg literaturę przedmiotu, internet porównuje religię Rzymian na podstawie i Greków, informacji pozawskazuje podopodręcznikowych bieństwa odpowiada na pyi różnice tanie, czy chrześcijanie mogą wy wskazuje, czym różniły się znawać dziś religię igrzyska greckie na całym świecie, od igrzysk czy są miejsca, rzymskich gdzie są prześladowani porównuje pozycję ludzi podaje przykłady wolnych nietolerancji i niewolników w dzisiejszym w cesarstwie świecie rzymskim wyszukuje informacje na wskazuje na mapie kraje, temat dalszych w których apolosów cesarstwa stołowie głosili wschodniorzymnaukę Jezusa skiego 21 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: na wymienia kilku rzymskich bogów wie, kim byli gladiatorzy wymienia przykładowe rozrywki Rzymian wyjaśnia pojęcie niewolnik wskazuje na osi czasu I w. n.e. wskazuje na mapie Palestynę wie kim był Jezus z Nazaretu wie, że narodziny Jezusa uznano za początek naszej ery (n.e.) wyjaśnia pojęcia: apostoł, Ewangelia wskazuje na osi chronologicznej V w. n.e. wyjaśnia pojęcie barbarzyńca wskazuje na Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: sposób budowania rzymskich dróg wyjaśnia, jaką pozycję miała rodzina w społeczeństwie rzymskim wyjaśnia, jacy bogowie tworzyli Trójcę Kapitolińską omawia wygląd i przeznaczenie Panteonu wie, co się odbywało w Koloseum i w Cyrku Wielkim wyjaśnia pojęcia: igrzyska, amfiteatr wymienia symbole pierwszych chrześcijan wyjaśnia, kogo nazywamy chrześcijanami umieszcza na osi chronologicznej wiek, w którym Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: charakteryzuje ulubio- charakteryzuje ne rozrywki Rzymian nauczanie Je– wyścigi rydwanów zusa i walki gladiatorów omawia dziedzictwo cywili wie, w jaki sposób zdobywano niewolzacji rzymskiej ników w Imperium wyjaśnia, na Rzymskim czym polegała przewaga mili omawia symbolikę chrześcijańską tarna plemion barbarzyńskich wyjaśnia, dlaczego pierwsi chrześcijanie nad Rzymianami modlili się w katakumbach podaje przyczyny i przebieg prześladowań chrześcijan w Rzymie krótko omawia działalność apostołów Piotra i Pawła z Tarsu podaje współczesne znaczenia słów wandal i barbarzyńca podaje daty podziału cesarstwa na 22 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: mapie Rzym i Konstantynopol wymienia plemiona Wandalów i Hunów chrześcijanie mogli wyznawać swoją religię, bez narażenia się na prześladowania wyjaśnia pojęcia: Dobra Nowina, przypowieść, tolerancja, Mesjasz wymienia przyczyny słabości cesarstwa rzymskiego wskazuje na mapie kierunki podbojów Hunów i Wandalów Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: wschodnie i zachodnie oraz datę upadku cesarstwa zachodniego CZĘŚĆ IV. W PAŃSTWIE KRÓLA FRANKÓW I W ŚREDNIOWIECZNEJ POLSCE 16. W państwie Karola podręcznik Temat spoza PP. Karol Wielki – Wielkiego. władca Franków, zeszyt ćwiczeń 1. Karol zwany Wielcesarz rzymski kim. położenie geogra2. Szkoła w Akwificzne i zasięg teryzgranie. torialny państwa 3. W pałacu cesarskim. Karola Wielkiego 4. Dziedzictwo Karola nauka i sztuka wskazuje na mapie państwo Karola Wielkiego wyjaśnia pojęcie koronacja na podstawie ilustracji omawia sposób kopiowa- podaje datę koronacji Karola Wielkiego na cesarza i określa, który to jest wiek podaje nazwę plemienia, którego władcą był Ka- wie, kim byli Słowianie i Germanie wyjaśnia, kogo kształciła szkoła pałacowa w Akwizgranie i na czym polegała karolińska reforma pi- omawia rozwój terytorialny państwa Karola Wielkiego wymienia wzorce, jakie czerpali władcy państw śre- wyjaśnia, dlaczego Karola Wielkiego nazwano ojcem Europy 1 23 Temat lekcji Środki dydaktyczne Wielkiego. 17. Początki pań podręcznik stwa polskiego. zeszyt ćwiczeń 1. Polanie i inne plemiona. 2. Co się wydarzyło w roku 966? 3. Ubrani w kolczugi. 4. Zwycięstwa Mieszka. Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej w czasach karolińskich państwo Karola Wielkiego fundamentem zachodniej Europy pojęcia: Akwizgran, pismo karolińskie (minuskuła), król, cesarz, szkoła pałacowa, arkady plemiona słowiańskie – Polanie i Wiślanie dynastia Piastów Mieszko I pierwszym władcą Polski zasięg terytorialny państwa Mieszka chrzest Polski drużyna książęca zwycięstwo Mieszka I pod Cedynią pojęcia: Polanie, Wiślanie, plemię, 10. Państwo polskie za Piastów. Uczeń: 2) wskazuje na mapie Gniezno i państwo Mieszka I; 3) opisuje panowanie Mieszka I, umiejscawiając je w czasie i używając pojęć: plemię, gród, drużyna, książę. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: nia ksiąg w średniowieczu wie, że językiem urzędowym w państwie Karola Wielkiego była łacina wymienia państwa, jakie powstały po podziale królestwa Karola Wielkiego na trzy części rol Wielki podaje przykłady wspierania nauki przez Karola Wielkiego krótko omawia wygląd pałacu w Akwizgranie – wyjaśnia pojęcie arkady sma łacińskiego wymienia działania cesarza, które doprowadziły do rozwoju kultury i architektury wymienia zasługi Karola Wielkiego dla rozwoju średniowiecznej Europy dniowiecznych z państwa Karola Wielkiego wskazuje na mapie tereny zamieszkiwane przez Polan i Wiślan określa wiek, w którym panował Mieszko I na podstawie ilustracji opisuje wygląd grodu wie, co wydarzyło się w 966 roku wymienia pań- wskazuje na na podstawie mapy mapie najważomawia rozwój terytoniejsze grody Porialny państwa Mieszlan i Wiślan ka omawia okolicz wymienia przyczyny ności przyjęcia przyjęcia chrztu chrztu przez przez księcia Polan Mieszka I omawia znaczenie przyjęcia chrztu wie, kim była Dobrawa przez Mieszka I opisuje znaczenie i zadania drużyny książęcej wyjaśnia pojęcia: porównuje wierzenia Słowian do religii chrześcijańskiej wyjaśnia, dlaczego chrześcijaństwo przyszło do nas z Czech, a nie z cesarstwa niemieckiego samodzielnie analizuje teksty źródłowe dotyczące panowania Mieszka I 1 24 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej książę, kmieć, chrzest Polski, Gniezno, ród, Mieszko, drużyna książęca, wojowie, kasztelan, gród obronny, włościanie, biskupstwo, „budowniczy państwa polskiego” 18. Wprawa podręcznik Bolesław Chrobry św. Wojciecha. zeszyt ćwiczeń następcą Mieszka I 1. Książę Bolesław misja chrystianizai misjonarz z Pragi. cyjna św. Wojcie2. Wyprawa cha do Prusów św. Wojciecha Drzwi Gnieźnieńskie do Prusów. zabytkiem sztuki 3, Drzwi Gnieźnieńskie średniowiecznej świadectwem histoi źródłem historyczrii. nym św. Wojciech – pierwszy patron Polski pojęcia: biskup, chrześcijaństwo, misja, Prusowie, Drzwi Gnieźnieńskie 10. Państwo polskie za Piastów. Uczeń: 4) uwzględnia postać św. Wojciecha. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: stwo, z którym Mieszko I prowadził zwycięskie wojny plemię, ród, książę, Piastowie, chrzest, gród obronny, drużyna, danina zna datę 972 i wie, co się wtedy wydarzyło wie, kim był św. Wojciech i dokąd udał się z misją wyjaśnia pojęcie poganin wskazuje na mapie miejsce pochowania św. Wojciecha wie, co przedstawiają Drzwi Gnieźnieńskie wie, kto został następcą Mieszka I pokazuje na mapie tereny zamieszkane przez Prusów krótko opowiada o wyprawie biskupa Wojciecha wyjaśnia, dlaczego Drzwi Gnieźnieńskie są dziełem sztuki i źródłem historycznym wyjaśnia, dlaczego Bolesław Chrobry Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: opisuje wyprawę biskupa Wojciecha do Prusów wyjaśnia, dlaczego Bolesław Chrobry pomógł biskupowi zorganizować wyprawę chrystianizacyjną Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: analizuje tekst źródłowy na podstawie przedstawień na Drzwiach Gnieźnieńskich opowiada żywot św. Wojciecha samodzielnie gromadzi informacje na temat patronów Polski omawia rolę sztuki – rzeźb, malowideł – w przekazywaniu wiernym informacji o świętych oraz zasad Pisma Świętego 1 25 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: sprowadził ciało Wojciecha do Gniezna wyjaśnia pojęcia: chrześcijaństwo, biskup, misja, patron umieszcza na osi czasu rok 997 19. Bolesław Chro- podręcznik bry – książę i król. zeszyt ćwiczeń 1. W roku 1000 w Gnieźnie. 2. Miecz Bolesława Chrobrego. 3. Królewska korona. zjazd gnieźnieński podboje Bolesława Chrobrego Bolesław Chrobry – pierwszy król Polski pojęcia: wojowie, wyprawa wojenna, koronacja 10. Państwo polskie za Piastów. Uczeń: 4) opowiada historię zjazdu gnieźnieńskiego, uwzględniając postacie: św. Wojciecha, Bolesława Chrobrego i Ottona III. umieszcza na osi czasu rok zjazdu gnieźnieńskiego oraz rok koronacji Bolesława Chrobrego wskazuje na mapie zasięg terytorialny państwa Bolesława Chrobrego opowiada o zjeździe gnieźnieńskim wymienia przyczyny i skutki zjazdu gnieźnieńskiego wyjaśnia pojęcia: wojowie, wyprawa wojenna, koronacja wie, co to jest Szczerbiec i skąd, według legendy, pochodzi jego nazwa wie, kim był Otton III omawia symbolikę włóczni św. Maurycego i diademu cesarskiego wskazuje na mapie tereny podbite przez Bolesława Chrobrego na wschodzie wyjaśnia, na podstawie dlaczego Boleinformacji pozasław Chrobry podręcznikowych jest uważany za opowiada dobrego władcę o panowaniu Ottona III i jego wi omawia znaczenie koronacji zji Europy skłaBolesława dającej się Chrobrego z czterech części 1 26 Temat lekcji Środki dydaktyczne POWTÓRZENIE podręcznik MATERIAŁU zeszyt ćwiczeń I SRAWDZIAN WIADOMOŚCI – O KAROLU WIELKIM I POCZĄTKACH PAŃSTWA POLSKIEGO. Zagadnienia, materiał nauczania 16. W państwie Karola Wielkiego. 17. Początki państwa polskiego. 18. Wyprawa św. Wojciecha. 19. Bolesław Chrobry – książę i król. Odniesienia do podstawy programowej jw. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: wskazuje na mapie państwo Karola Wielkiego wyjaśnia pojęcie koronacja na podstawie ilustracji omawia sposób kopiowania ksiąg w średniowieczu wie, że językiem urzędowym w państwie Karola Wielkiego była łacina wymienia państwa, jakie powstały po podziale królestwa Karola Wielkiego na trzy części wskazuje na mapie tereny zamieszkiwane przez Polan i Wiślan określa wiek, w którym pano- podaje datę koronacji Karola Wielkiego na cesarza i określa, jaki to jest wiek podaje nazwę plemienia, którego władcą był Karol Wielki podaje przykłady wspierania nauki przez Karola Wielkiego krótko omawia wygląd pałacu w Akwizgranie – wyjaśnia pojęcie arkady wskazuje na mapie najważniejsze grody Polan i Wiślan omawia okoliczności przyjęcia chrztu przez Mieszka I wie, kim była Dobrawa wie, kim byli Słowianie i Germanie wyjaśnia, kogo kształciła szkoła pałacowa w Akwizgranie i na czym polegała karolińska reforma pisma łacińskiego wymienia działania cesarza, które doprowadziły do rozwoju kultury i architektury wymienia zasługi Karola Wielkiego dla rozwoju średniowiecznej Europy na podstawie mapy omawia rozwój terytorialny państwa Mieszka wymienia przyczyny przyjęcia chrztu przez księcia Polan omawia znaczenie przyjęcia chrztu przez Mieszka I Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: omawia rozwój terytorialny państwa Karola Wielkiego wymienia wzorce, jakie czerpali władcy państw średniowiecznych z państwa Karola Wielkiego porównuje wierzenia Słowian do religii chrześcijańskiej wyjaśnia, dlaczego chrześcijaństwo przyszło do nas z Czech, a nie z cesarstwa niemieckiego analizuje tekst źródłowy na podstawie przedstawień na Drzwiach Gnieźnieńskich wyjaśnia, dlaczego Karola Wielkiego nazwano ojcem Europy samodzielnie analizuje teksty źródłowe dotyczące panowania Mieszka I samodzielnie gromadzi informacje na temat patronów Polski omawia rolę sztuki – rzeźb, malowideł – w przekazywaniu wiernym informacji o świętych oraz zasad Pisma Świętego na podstawie informacji pozapodręcznikowych opowiada o panowaniu Ottona III i jego wi- 2 27 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: wał Mieszko I na podstawie ilustracji opisuje wygląd grodu wie, co wydarzyło się w 966 roku wymienia państwo, z którym Mieszko I prowadził zwycięskie wojny wie, kim był święty Wojciech i dokąd udał się z misją wyjaśnia pojęcie poganin wskazuje na mapie miejsce pochowania świętego Wojciecha wie, co przedstawiają Drzwi Gnieźnieńskie umieszcza na osi czasu rok zjazdu gnieźnieńskiego oraz rok koronacji Bolesława Chro- opisuje znaczenie i zadania drużyny książęcej wyjaśnia pojęcia: plemię, ród, książę, Piastowie, chrzest, gród obronny, drużyna, danina zna datę 972 i wie, co się wtedy wydarzyło wie, kto został następcą Mieszka I pokazuje na mapie tereny zamieszkane przez Prusów krótko opowiada o wyprawie biskupa Wojciecha wyjaśnia, dlaczego Drzwi Gnieźnieńskie są dziełem sztuki i źródłem historycznym wyjaśnia, dlaczego Bolesław Chrobry Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: opisuje wyprawę biskupa Wojciecha do Prusów wyjaśnia, dlaczego Bolesław Chrobry pomógł biskupowi zorganizować wyprawę chrystianizacyjną omawia symbolikę włóczni św. Maurycego i diademu cesarskiego wskazuje na mapie tereny podbite przez Bolesława Chrobrego na wschodzie Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: opowiada żywot św. Wojciecha wyjaśnia, dlaczego Bolesław Chrobry uważany jest za dobrego władcę omawia znaczenie koronacji Bolesława Chrobrego zji Europy składającej się z czterech części 28 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: brego wskazuje na mapie zasięg terytorialny państwa Bolesława Chrobrego opowiada o zjeździe gnieźnieńskim Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: 20. Następcy Bole- podręcznik sława Chrobrego. zeszyt ćwiczeń 1. Testament Bolesława Chrobrego. 2. Rycerze krzyżaccy i ich państwo. 3. W Polsce dzielnicowej XIII wieku. początek rozbicia Temat spoza PP. dzielnicowego sprowadzenie Krzyżaków na ziemie polskie powstanie państwa krzyżackiego najazdy Tatarów na wie, który władca podzielił państwo polskie na dzielnice umieszcza na osi czasu rok 1138 wyjaśnia pojęcie dynastia Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: sprowadził ciało Wojciecha do Gniezna wyjaśnia pojęcia: chrześcijaństwo, biskup, misja, patron umieszcza na osi czasu rok 997 wymienia przyczyny i skutki zjazdu gnieźnieńskiego wyjaśnia pojęcia: wojowie, wyprawa wojenna, koronacja wie, co to jest Szczerbiec i skąd, według legendy, pochodzi jego nazwa podaje przyczyny wyjaśnia, czym była podziału Polski dzielnica senioralna na dzielnice podaje skutki pozytywne i negatywne opisuje ekspansję Krzyżaków na sprowadzenia KrzyPomorzu żaków do Polski i Kujawach wie, jakie tereny stały się łupem Ta wymienia dzielni- wymienia synów Bolesława Krzywoustego i wskazuje na mapie dzielnice, jakimi rządzili omawia skutki przedstawia okoliczności założenia zakonu krzyżackiego 1 29 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania 4. Władysław Łokietek odbudowuje państwo. ziemie polskie rozwój gospodarczy zjednoczenie państwa polskiego i koronacja Władysława Łokietka na króla Polski pojęcia: testament Bolesława Krzywoustego, rozbicie dzielnicowe, ekspansja, zakon krzyżacki, dzielnica senioralna, dynastia 21. Kazimierz podręcznik Wielki – budowni- zeszyt ćwiczeń czy miast i zamków. 1. Rządy króla Kazimierza. 2. Król Kazimierz dobrym gospodarzem. 3. W królewskiej stolicy – Krakowie. panowanie Kazimierza Wielkiego wzrost znaczenia państwa polskiego i rozwój gospodarczy Kraków stolicą Polski zjazd władców europejskich i uczta u Wierzynka pojęcia: mury obronne, zamek Odniesienia do podstawy programowej 10. Państwo polskie za Piastów. Uczeń: 5) wskazuje na mapie Kraków i państwo Kazimierza Wielkiego, umiejscawiając je w czasie; 6) opowiada o panowaniu Kazimierza Wielkiego i uczcie Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: wskazuje na mapie państwo zakonu krzyżackiego podaje datę koronacji Władysława Łokietka wymienia władcę, który zjednoczył państwo polskie wskazuje na mapie Wielkopolskę i Małopolskę ce zjednoczone przez Władysłwa Łokietka wskazuje na osi chronologicznej wiek XIV wskazuje na mapie państwo polskie za czasów Kazimierza Wielkiego wyjaśnia pojęcie dyplomata wyjaśnia, kogo gościł Wierzynek podaje lata panowania Kazimierza Wielkiego wyjaśnia pojęcie przywilej wymienia państwa, z którymi Kazimierz Wilki podpisał pokój wyjaśnia, dlaczego król Kazimierz otrzymał przydomek Wielki Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: tarów w XIII wieku rozbicia dzielnicowego omawia rozwój gospodarczy ziem szczegółowo polskich w czasach omawia okorozbicia dzielnicowego liczności sprowadzenia Krzyżaków do Polski wyjaśnia, dlaczego Kazimierz Wielki wolał prowadzić działania dyplomatyczne, niż zbrojne opisuje, jak zmienił się Kraków w czasach Kazimierza Wielkiego wymienia gości Kazimierza Wielkiego na uczcie u Wierzynka uzasadnia na podstawie twierdzenie, że mapy Kazimierz Wielw podręczniku ki „zastał Polskę wymienia ziemie drewnianą, przyłączone do a zostawił muPolski przez Karowaną” zimierza Wielkiego wyjaśnia, jakie znaczenie dla państwa polskiego miała kodyfikacja prawa i wybicie 1 30 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: obronny, dyplomata, u Wierzynka. statuty 22. Akademia podręcznik Akademia Krakoww Krakowie. zeszyt ćwiczeń ska – pierwszy uni 1. Założenie Akademii wersytet w Polsce Krakowskiej. najwybitniejsi 2. Wśród uczniów. absolwenci Akade3. Wśród studentów. mii Krakowskiej 4. Wśród profesorów. pojęcia: uniwersy5. Kto opiekował się tet, uczelnia, nauką i sztuką? wszechnica, profesor, żak, bakałarz, bursa, kolegium, rektor 10. Państwo polskie za Piastów. Uczeń: 6) opowiada o powstaniu Akademii Krakowskiej. Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: wspólnej dla całego kraju monety wymienia władcę, który założył Akademię w Krakowie wyjaśnia pojęcia: uniwersytet, żak wymienia najsłynniejszych absolwentów Akademii Krakowskiej podaje datę założenia Akademii Krakowskiej wymienia władców, którzy odnowili i unowocześnili Akademię Krakowską wyjaśnia pojęcia: bakałarz, bursa, kolegium, rektor wymienia nazwę najstarszego bu- wyjaśnia, dlaczego Kazimierz Wielki założył Akademię Krakowską wymienia przedmioty wykładane w Akademii Krakowskiej opisuje życie codzienne krakowskiego żaka wyjaśnia, jak były prowadzone zajęcia na uniwersytecie omawia rolę, jaką opisuje znaczenie panowania Kazimierza Wielkiego i Akademii Krakowskiej dla rozwoju polskiej nauki i sztuki porównuje funkcjonowanie uniwersytetów w średniowieczu i w czasach współczesnych 1 31 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: dynku Uniwersytetu Jagiellońskiego wyjaśnia, kto mógł zostać żakiem, a kto profesorem na uniwersytecie 23. Jadwiga podręcznik i Jagiełło – unia zeszyt ćwiczeń dwóch narodów. 1. Jadwiga – królewna z Węgier. 2. Litwa i Polska. 3. Unia w Krewie – początek dynastii Jagiellonów. 4. Panowanie Jadwigi i Jagiełły. unia personalna polsko-węgierska Jadwiga królem Polski Litwa – wschodni sąsiad Polski unia w Krewie, ślub Jadwigi i Jagiełły początek rządów dynastii Jagiellonów pojęcia: unia personalna, rada królewska, możnowładztwo 17. Jadwiga i Jagiełło. Uczeń: 1) wskazuje na mapie Wielkie Księstwo Litewskie; 2) wyjaśnia przyczyny unii polskolitewskiej; 3) charakteryzuje osobę Jadwigi i wymienia jej zasługi dla kultury polskiej. wskazuje na mapie Królestwo Polskie, Królestwo Węgierskie, Wielkie Księstwo Litewskie wyjaśnia, jak to się stało, że Władysław Jagiełło został królem Polski wymienia nazwę dynastii, której początek dał Władysław Jagiełło wyjaśnia pojęcie unia personalna podaje datę 1385 i wie, co się wtedy wydarzyło wymienia przyczyny i skutki zawarcia unii polsko-litewskiej w Krewie wyjaśnia, kim byli trubadurzy Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: odgrywał rektor na uniwersytecie charakteryzuje sytuację Litwy przed zawarciem unii z Polską wyjaśnia, w jaki sposób król Władysław Jagiełło i królowa Jadwiga dbali o rozwój nauki i sztuki w Polsce wyjaśnia, dlaczego Akademia Krakowska nosi nazwę Uniwersytet Jagielloński opisuje średniowieczne rozrywki i zabawy wyjaśnia, jaki wpływ miało możnowładztwo małopolskie na wybór męża dla Jadwigi na podstawie tekstu źródłowego wymienia cechy charakteru Władysława Jagiełły na podstawie ilustracji w podręczniku omawia wygląd herbu Polski i Litwy 1 32 Temat lekcji Środki dydaktyczne 24. Wojna podręcznik z zakonem krzy- zeszyt ćwiczeń żackim. 1. Najazdy Krzyżaków. 2. Przygotowania do bitwy. 3. Wielka bitwa pod Grunwaldem. 4. Skutki bitwy – wyprawa pod Malbork. Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej konflikty polskokrzyżackie Malbork stolicą państwa krzyżackiego wojna polskokrzyżacka bitwa pod Grunwaldem pojęcia: wielki mistrz, wielki książę litewski, rycerstwo 17. Jadwiga i Jagiełło. Uczeń: 4) opowiada o przyczynach i skutkach bitwy pod Grunwaldem. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: na podstawie ilustracji opisuje wygląd zamku w Malborku wskazuje na mapie Pomorze Gdańskie podaje datę bitwy pod Grunwaldem, wie, czyim zwycięstwem się zakończyła Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: wymienia przyczy- wyjaśnia, dlaczego ny i skutki wojny państwo krzyżackie z zakonem krzybyło zagrożeniem żackim dla Polski i Litwy wyjaśnia, dlacze omawia kolejne go zamek etapy wojny w Malborku był przedstawia przetrudny do zdobybieg oblężenia Malcia borka i jego skutki wymienia wojska walczące po stronie polsko-litewskiej i walczące po stronie krzyżackiej na podstawie ilustracji opisuje wygląd rycerzy średniowiecznych Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: omawia skutki bitwy pod Grunwaldem z punktu widzenia Krzyżaków, Polaków i Litwinów wskazuje na mapie miejscowości, w których do dzisiaj zachowały się krzyżackie zamki samodzielnie interpretuje teksty źródłowe Jana Długosza 1 33 Temat lekcji POWTÓRZENIE MATERIAŁU I SRAWDZIAN WIA- DOMOŚCI – O WŁADCACH ŚREDNIOWIECZNEJ POLSKI. Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej podręcznik 20. Następcy Bolesława jw. zeszyt ćwiczeń Chrobrego. mapa historycz- 21. Kazimierz Wielki – na budowniczy miast i zamków. 22. Akademia w Krakowie. 23. Jadwiga i Jagiełło – unia dwóch narodów. 24. Wojna z zakonem krzyżackim. Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: wie, który władca podzielił państwo polskie na dzielnice umieszcza na osi czasu rok 1138 wyjaśnia pojęcie dynastia wskazuje na mapie państwo zakonu krzyżackiego podaje datę koronacji Władysława Łokietka wymienia władcę, który zjednoczył państwo polskie wskazuje na mapie Wielkopolskę i Małopolskę wskazuje na osi chronologicznej wiek XIV wskazuje na mapie państwo polskie za czasów Kazimierza podaje przyczyny podziału Polski na dzielnice opisuje ekspansję Krzyżaków na Pomorzu i Kujawach wymienia dzielnice zjednoczone przez Władysława Łokietka podaje lata panowania Kazimierza Wielkiego wyjaśnia pojęcie przywilej wymienia państwa, z którymi Kazimierz Wielki podpisał pokój wyjaśnia, dlaczego król Kazimierz otrzymał przydomek Wielki podaje datę założenia Akademii Krakowskiej wyjaśnia, czym była dzielnica senioralna podaje skutki pozytywne i negatywne sprowadzenia Krzyżaków na ziemie polskie wie, jakie tereny stały się łupem Tatarów w XIII wieku omawia rozwój gospodarczy ziem polskich w czasach rozbicia dzielnicowego wyjaśnia, dlaczego Kazimierz Wielki wolał prowadzić działania dyplomatyczne, niż działania zbrojne opisuje, jak zmienił się Kraków w czasach Kazimierza Wielkiego wymienia gości Kazimierza Wielkiego na uczcie u Wierzynka Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: wymienia synów Bolesława Krzywoustego i wskazuje na mapie dzielnice, jakimi rządzili omawia skutki rozbicia dzielnicowego szczegółowo omawia okoliczności sprowadzenia Krzyżaków do Polski uzasadnia twierdzenie, że Kazimierz Wielki „zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną” wyjaśnia, jakie znaczenie dla państwa polskiego miała kodyfikacja prawa i wybicie przedstawia okoliczności utworzenia państwa zakonu krzyżackiego na podstawie mapy w podręczniku wymienia ziemie przyłączone do Polski przez Kazimierza Wielkiego porównuje funkcjonowanie uniwersytetów w średniowieczu i w czasach współczesnych na podstawie tekstu źródłowego wymienia cechy charakteru Władysława Jagiełły na podstawie ilustracji w podręczniku 2 34 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wielkiego wyjaśnia pojęcie dyplomata wyjaśnia, kogo gościł Wierzynek wymienia władcę, który założył Akademię w Krakowie wyjaśnia pojęcia: uniwersytet, żak wymienia najsłynniejszych absolwentów Akademii Krakowskiej wskazuje na mapie Królestwo Polskie, Królestwo Węgierskie, Wielkie Księstwo Litewskie wyjaśnia, jak to się stało, że Wła- wymienia władców, którzy odnowili i unowocześnili Akademię Krakowską wyjaśnia pojęcia: bakałarz, bursa, kolegium, rektor wymienia nazwę najstarszego budynku Uniwersytetu Jagiellońskiego wyjaśnia, kto mógł zostać żakiem, a kto profesorem na uniwersytecie wyjaśnia pojęcie unia personalna podaje datę 1385 i wie, co się wtedy wydarzyło wymienia przy- wyjaśnia, dlaczego Kazimierz Wielki założył Akademię Krakowską wymienia przedmioty wykładane w Akademii -Krakowskiej opisuje życie codzienne krakowskiego żaka wyjaśnia, jak były prowadzone zajęcia na uniwersytecie omawia rolę, jaką odgrywał rektor na uniwersytecie charakteryzuje sytuację Litwy przed zawarciem unii z Polską wyjaśnia, w jaki sposób król Władysław Jagiełło Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: wspólnej dla caomawia wygląd łego kraju moherbu Polski nety i Litwy opisuje znacze- wskazuje na nie panowania mapie miejscoKazimierza wości, w których Wielkiego do dzisiaj zai Akademii Krachowały się kowskiej dla krzyżackie zamki rozwoju polskiej samodzielnie nauki i sztuki interpretuje tekwyjaśnia, dlasty źródłowe Jaczego Akademia na Długosza Krakowska nosi nazwę Uniwersytet Jagielloński opisuje średniowieczne rozrywki i zabawy wyjaśnia, jaki wpływ miało możnowładztwo 35 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: dysław Jagiełło został królem Polski wymienia nazwę dynastii, której początek dał Władysław Jagiełło na podstawie ilustracji opisuje wygląd zamku w Malborku wskazuje na mapie Pomorze Gdańskie podaje datę bitwy pod Grunwaldem, wie czyim zwycięstwem się zakończyła Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: czyny i skutki zai królowa Jadwiga warcia unii poldbali o rozwój nauki sko-litewskiej i sztuki w Polsce w Krewie wyjaśnia, dlaczego wyjaśnia, kim byli państwo krzyżackie trubadurzy było zagrożeniem wymienia przyczydla Polski i Litwy ny i skutki wojny omawia kolejne z zakonem krzyetapy wojny żackim przedstawia przewyjaśnia, dlaczebieg oblężenia Malgo zamek borka i jego skutki w Malborku był trudny do zdobycia wymienia wojska walczące po stronie polsko-litewskiej i walczące po stronie krzyżackiej na podstawie ilustracji opisuje wygląd rycerzy średniowiecznych podaje lata panowania Kazimierza Wielkiego Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: małopolskie na wybór męża dla Jadwigi omawia skutki bitwy pod Grunwaldem z punktu widzenia Krzyżaków, Polaków i Litwinów 36 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: wyjaśnia pojęcie przywilej wymienia państwa, z którymi Kazimierz Wielki podpisał pokój wyjaśnia, dlaczego król Kazimierz otrzymał przydomek Wielki podaje datę założenia Akademii Krakowskiej wymienia władców, którzy odnowili i unowocześnili Akademię Krakowską wyjaśnia pojęcia: bakałarz, bursa, kolegium, rektor wymienia nazwę najstarszego budynku Uniwersytetu Jagiellońskiego wyjaśnia, kto 37 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: mógł zostać żakiem, a kto profesorem na uniwersytecie wyjaśnia pojęcie unia personalna podaje datę 1385 i wie, co się wtedy wydarzyło wymienia przyczyny i skutki zawarcia unii polsko-litewskiej w Krewie wyjaśnia, kim byli trubadurzy wymienia przyczyny i skutki wojny z zakonem krzyżackim wyjaśnia, dlaczego zamek w Malborku był trudny do zdobycia wymienia wojska walczące po stronie polsko- 38 Temat lekcji Środki dydaktyczne Zagadnienia, materiał nauczania Odniesienia do podstawy programowej Wymagania na ocenę dopuszczającą; uczeń: Wymagania na ocenę dostateczną; uczeń: Wymagania na ocenę dobrą; uczeń: Wymagania Wymagania na na ocenę Liczba ocenę celującą; bardzo dobrą; godzin uczeń: uczeń: -litewskiej i walczące po stronie krzyżackiej na podstawie ilustracji opisuje wygląd rycerzy średniowiecznych 39
