„Muzeum na kółkach” w Kamiennej Górze

(Warszawa, 25.03.2015)
Wystawa edukacyjna „Muzeum na kółkach”
w Kamiennej Górze
21-23.07 2015 r., wstęp wolny
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN we współpracy z Centrum Kultury w Kamiennej
Górze zaprasza do obejrzenia projektu „Muzeum na kółkach”. Nowoczesna ekspozycja
połączona z bogatym programem edukacyjnym w telegraficznym skrócie przybliży historię
tysiąca lat dziejów społeczności żydowskiej w Polsce. Projekt do 2016 roku odwiedzi 47
miejscowości. W dniach 21-23 lipca Muzeum będzie gościć w Kamiennej Górze.
Projekt ma na celu przypomnieć o współistnieniu społeczności polskiej i żydowskiej na
przestrzeni tysiąca lat. Przez wieki Polska była najważniejszym ośrodkiem żydowskiego życia
umysłowego, religijnego i kulturalnego. Żydzi stanowili 10 procent ludności Polski.
Kamienna Góra to ważny punkt na mapie polko-żydowskiego dziedzictwa kulturowego.
Pierwsze wzmianki o Żydach w Kamiennej Górze pochodzą z XIV w., kiedy to w mieście
istniała gmina żydowska i synagoga. W 1864 r. gmina żydowska w Kamiennej Górze uzyskała
samodzielność i osobowość prawną, a jej zasięg obejmował teren całego powiatu
kamiennogórskiego, a także Bolków. Największą liczebność gmina kamiennogórska osiągnęła
w 1884 r. i liczyła wówczas 177 członków. O wojennych losach społeczności żydowskiej z
Kamiennej Góry wiadomo niewiele. Nazwiska kamiennogórskich Żydów pojawiają się w
wykazach więźniów tzw. obozów przejściowych utworzonych dla Żydów z Dolnego Śląska w
Tormersdorf (Prędocice), Grüssau (Krzeszów) i Riebnig (Rybna). Po II wojnie światowej
Kamienna Góra stała się jednym z kilkudziesięciu centrów żydowskiego osadnictwa na
Dolnym Śląsku. W mieście utworzono lokalny Komitet Żydowski, Kongregację Wyznania
Mojżeszowego. Działały tu dwie spółdzielnie żydowskie: szewsko-kamasznicza „Nowe Życie”
oraz krawiecka „Przyszłość” oraz żydowska szkoła powszechna. Liczba Żydów zamieszkałych
w Kamiennej Górze spadała. Część podjęła decyzję o emigracji lub przeprowadzce do
ośrodków miejskich, będących większymi skupiskami żydowskimi.
Więcej o historii żydowskiej Kamiennej Górze: http://www.sztetl.org.pl/pl/city/kamiennagora/
W Kamiennej Górze będzie można zobaczyć „Muzeum na kółkach” na Rynku Miasta. Podczas
naszej wizyty koordynatorzy lokalni przygotowali specjalny program wydarzeń
towarzyszących naszej wizycie:
- Wydanie informatora turystycznego "Śladami kamiennogóskiej kultury żydowskiej"
- Spacery z przewodnikiem po miejscach związanych z życiem i zabytkami kultury żydowskiej
miasta
- "Oni tu mieszkali" – wykłady o wybitnych Żydach z Kamiennej Góry
- Spotkanie z Rutą Wermuth, autorką książki "Spotkałam Ludzi"
Głównym powodem, dla którego chcę uczestniczyć w projekcie jest świadomość, że
budowanie postaw tolerancji społecznej wobec różnych grup, wyznań i obyczajów jest w
dzisiejszych czasach obowiązkiem instytucji oświatowych i kulturalnych. Odradzającym się
ideologiom nacjonalistycznym i obserwowanym aktom agresji wobec „innego” trzeba
przeciwstawiać idee poszanowania inności poprzez zapoznawanie społeczności z kulturą,
religią i obyczajowością żyjących obok nas ludzi – mówi Anna Przerwa, koordynatorka
lokalna „Muzeum na kółkach” w Kamiennej Górze.
Centralnym punktem wystawy jest interaktywna mapa każdego miasta, które odwiedza „Muzeum na
kółkach”, na której zostały opisane ważne miejsca związane z lokalną historią żydowską. Poprzez
trójwymiarową makietę sztetla przybliżamy najważniejsze miejsca typowego polsko-żydowskiego
miasteczka. Opowiadamy również o jidysz, hebrajskim i polskim – trzech współistniejących
i przenikających się językach, którymi posługiwali się polscy Żydzi.
Projekt jest podziękowaniem dla lokalnych liderów i aktywistów, którzy poświęcają swój czas
i środki na dbanie o pamięć o polskich Żydach. „Muzeum na kółkach” zaprasza widzów do interakcji,
dzielenia się własnymi wspomnieniami oraz odkrywania zapomnianego dziedzictwa. Ekspozycji
towarzyszyć będzie szereg działań edukacyjnych i kulturalnych. Zwiedzanie wystawy i udział
w zajęciach prowadzonych przez animatorów są bezpłatne.
Od maja do sierpnia 2015 roku „Muzeum na kółkach” będzie łącznie w 22 miejscowościach
w województwie pomorskim, zachodniopomorskim, lubelskim, dolnośląskim, śląskim, opolskim,
świętokrzyskim i wielkopolskim.
Inauguracja projektu odbyła się 26 czerwca 2014 roku w Warszawie. Do kwietnia 2016 roku
„Muzeum na kółkach” odwiedzi 47 miejscowości
Więcej informacji na stronie internetowej Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie:
http://www.polin.pl/pl/muzeumnakolkach
oraz na Facebooku „Muzeum na kółkach”:
https://www.facebook.com/muzeumnakolkach
Zapraszamy
Projekt Muzeum na kółkach realizowany jest w ramach programu Żydowskie dziedzictwo kulturowe,
dzięki wsparciu udzielonemu z funduszy norweskich i EOG przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię.