mapa

1914-2005r.
1770-1827r.
1749-1832r.
1685-1750r.
1898-1956r.

Jan Nowak Jeziorański właśc. Zdzisław Antoni Jeziorański pseud. „Janek”, „Jan
Zych” (ur. 2 października 1914 w Berlinie, zm. 20 stycznia 2005 w Warszawie) – polski
polityk, politolog, działacz społeczny, dziennikarz i żołnierz AK, kurier i emisariusz Komendy
AK i Rządu RP w Londynie[1]. Kawaler Orderu Orła Białego. Uczęszczał do Gimnazjum
Państwowego im. Adama Mickiewicza w Warszawie.

Bertolt Brecht, właśc. Eugen Berthold Friedrich Brecht (ur. 10 lutego 1898 w
Augsburgu, zm. 14 sierpnia 1956 w Berlinie Wschodnim) – niemiecki komunistyczny pisarz,
dramaturg, teoretyk teatru, inscenizator, poeta. Brecht chciałby pobudzić społeczeństwo do
postawy twórczej, o której pisze następująco: "Jest to postawa krytyczna. (...) polega ona
(...) wobec społeczeństwa – na przewrocie społecznym". Otóż w tradycyjnym teatrze
spektakl urzekał widza iluzją; widz wczuwa się w postacie i bieg wydarzeń, co stępia jego
zmysł krytyczny i czyni go biernym. Dla przedstawień niosących w sobie treści polityczne
potrzebny był inny rodzaj teatru. Dlatego właśnie, by zmuszać publiczność do aktywności
intelektualnej, Brecht postanowił wprowadzić dystans między widownią a sceną. W tym
celu używa właśnie efektów obcości. Metody te stanowią o teatrze epickim, a służą
metodzie dialektyki materialistycznej.

Johann Sebastian Bach (ur. 21 marca/31 marca 1685 w Eisenach, zm. 28 lipca 1750 w
Lipsku) – kompozytor i organista niemiecki epoki baroku, jeden z najwybitniejszych
artystów w dziejach muzyki. Czołowa postać rodu Bachów.

Johann Wolfgang von Goethe (ur. 28 sierpnia 1749 we Frankfurcie nad Menem, zm. 22
marca 1832 w Weimarze) – niemiecki poeta przełomu XVIII i XIX wieku i jeden z najbardziej
znaczących w skali światowej, dramaturg, prozaik, uczony, polityk, wolnomularz.
1861-1938r.
1848-1903r.
1802-1885r.

Victor Marie Hugo imię często spolszczane na Wiktor (ur. 26 lutego 1802 w
Besançon, zm. 22 maja 1885 w Paryżu) – francuski pisarz, poeta, dramaturg i
polityk. Jeden z najważniejszych twórców literatury francuskiej i czołowy
przedstawiciel romantyzmu francuskiego.Autor poezji, dramatów wierszem i prozą
oraz powieści, jak również listów i przemówień politycznych. Do jego
najważniejszych dzieł należą powieści Nędznicy i Katedra Marii Panny w Paryżu,
dramat Hernani oraz jedyna we francuskiej literaturze epopeja Legenda wieków.

Eugène Henri Paul Gauguin (ur. 7 czerwca 1848 w Paryżu, zm. 8 maja 1903 w
Atuona na wyspie Hiva 'Oa na Markizach, Polinezja Francuska) – malarz francuski.
Jego babcią była bardzo znana we Francji socjalistka i pisarka Flora Tristan. Ojciec,
Clovis Gauguin, był dziennikarzem w radykalnym piśmie "Le National". Po
zamachu stanu Ludwika Napoleona Bonapartego rodzina Gauguina w obawie
przed prześladowaniami wyemigrowała do Peru, skąd pochodziła rodzina matki
malarza. Pod koniec podróży ojciec Paula Gauguina nagle zmarł. Byt rodzinie
zapewnili bogaci krewni w Peru. Po 6 latach Gauguinowie wrócili do Paryża,
jednak Paul nie znał dobrze francuskiego, miał trudności w szkole i marzył o
podróżach. Zrealizował swoje marzenie niewiele lat później. Jako siedemnastolatek
zatrudnił się w marynarce handlowej.

Georges Méliès (ur. 8 grudnia 1861 w Paryżu, zm. 21 stycznia 1938 tamże) –
francuski iluzjonista, reżyser i producent filmowy, pionier kina, karykaturzysta.
Nazywany "magiem kina" i "czarodziejem ekranu". Wynalazca licznych trików
filmowych, wykorzystywanych w kinie przez wiele następnych lat. Autor ponad 500
filmów.
1852-1926r.
1904-1989r.

Antoni Gaudí (ur. 25 czerwca 1852 w Reus, zm. 10 czerwca 1926 w Barcelonie) –
kataloński architekt i inżynier secesyjny słynący z wyjątkowych projektów, tercjarz
franciszkański, Sługa Boży Kościoła katolickiego.

Salvador Dalí, właśc.: Salvador Domènec Felip Jacint Dalí i Domènech,
marquès de Dalí de Púbol (ur. 11 maja 1904 w Figueres, Hiszpania, zm. 23
stycznia 1989 tamże) – hiszpański malarz, jeden z najbardziej znanych
surrealistów.Jest jednym z bardziej rozpoznawalnych artystów XX wieku.
Postrzegany bywał jako skrajny ekscentryk, wymyślił własną metodę „paranoicznokrytyczną”.
1943r.-do teraz
1957-2004r.
1945-2006r.
1913-1989r.
1941r.-do teraz
1864-1925r.
1869-1907r.

Stefan Żeromski herbu Jelita (ur. 14 października 1864 w Strawczynie, zm. 20
listopada 1925 w Warszawie) – polski prozaik, publicysta, dramaturg, nazwany
"sumieniem polskiej literatury"; wolnomularz; pierwszy prezes Polskiego PEN Clubu.
Posługiwał się pseudonimami Maurycy Zych, Józef Katerla i Stefan Iksmoreż. Jego
ojciec Wincenty Żeromski wspierał Polaków walczących w powstaniu styczniowym.
Jeszcze przed powstaniem jego ojciec utracił majątek i aby utrzymać rodzinę, został
dzierżawcą folwarków. Żeromski matkę stracił w 1879, a ojca w 1883.

Stanisław Mateusz Ignacy Wyspiański (ur. 15 stycznia 1869 w Krakowie, zm. 28
listopada 1907 tamże) – polski dramaturg, poeta, malarz, grafik, architekt,
projektant mebli. Jako pisarz związany z dramatem symbolicznym. Tworzył w
epoce Młodej Polski. Nieoficjalnie nazywany Czwartym Wieszczem Polskim.

Edmund Jan Osmańczyk (ur. 10 sierpnia 1913 w Deutsch Jägel, zm. 4
października 1989 w Warszawie) – polski publicysta i politolog, poseł na Sejm PRL I,
II, V, VI, VII i VIII kadencji, senator I kadencji. Mąż dziennikarki i publicystki Jolanty
Klimowicz.

Ewa Demarczyk (ur. 16 stycznia 1941 w Krakowie) – polska piosenkarka,
wykonująca utwory z nurtu poezji śpiewanej, w latach 1962–1972 związana z
Piwnicą pod Baranami.Jest uznawana za jedną z najbardziej utalentowanych i
charyzmatycznych postaci polskiej sceny muzycznej. Ceniona jest za ekspresję, jaka
charakteryzuje śpiewane przez nią teksty, niebywałą osobowość estradową oraz
wybitne zdolności interpretacyjne. Wielokrotnie nagradzana za swoje wykonania.
Występowała z powodzeniem na całym świecie, m.in. w Austrii, Niemczech, Francji,
Szwecji, Wielkiej Brytanii, USA, Kubie, Brazylii, a gościły ją tak prestiżowe estrady
jak Olympia czy Carnegie Hall.

Lech Wałęsa (ur. 29 września 1943 w Popowie) – polski polityk i działacz
związkowy. Współzałożyciel i pierwszy przewodniczący „Solidarności”, opozycjonista
w okresie PRL. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1990–1995, laureat
Pokojowej Nagrody Nobla (1983)[1], przez tygodnik „Time” uznany za Człowieka
Roku (1981) oraz za jednego ze 100 najważniejszych ludzi stulecia (1999).

Marek Michał Grechuta (ur. 10 grudnia 1945 w Zamościu, zm. 9 października
2006 w Krakowie) – polski piosenkarz, poeta, kompozytor i malarz,
z wykształcenia architekt. Interesował się także rzeźbą i filozofią. Uznawany za
najważniejszego przedstawiciela polskiej poezji śpiewanej, wykorzystującego często
elementy rocka, jazz-rocka i rocka progresywnego, szczególnie w początkowym
okresie twórczości.

Jacek Marcin Kaczmarski (ur. 22 marca 1957 w Warszawie, zm. 10 kwietnia
2004 w Gdańsku) – polski poeta, prozaik, kompozytor, piosenkarz, twórca tekstów
piosenek. Znany głównie dzięki piosenkom o tematyce historycznej (Rejtan, czyli
raport ambasadora; Sen Katarzyny II, Lekcja historii klasycznej) i społecznopolitycznej (Mury, Nasza klasa, Obława).Postać powszechnie kojarzona z etosem
pierwszej Solidarności oraz stanem wojennym – okresem, kiedy jego liryka,
rozpowszechniana w nieoficjalnych wydawnictwach, identyfikowana była jako głos
antykomunistycznej opozycji.W opinii społecznej utrwalił się wizerunek
Kaczmarskiego jako barda z gitarą, śpiewającego protest songi, choć jego
twórczość wykraczała daleko poza ten stereotyp, a sam Kaczmarski nie przepadał
za tym określeniem.
1902-1958
1930-1990
1906-1972
1888-1969

Horst Bienek (ur. 7 maja 1930 w Gliwicach, zm. 7 grudnia 1990 w Monachium) –
niemiecki pisarz, publicysta, tłumacz, reżyser filmowy.

Otto Stern (ur. 17 lutego 1888 w Żorach (wówczas Sohrau), zm. 17 sierpnia 1969 w Berkeley)
– niemiecki fizyk, laureat Nagrody Nobla.

Maria Goeppert-Mayer lub Maria Göppert-Mayer (ur. 28 czerwca 1906 w Katowicach,
zm. 20 lutego 1972 w San Diego, Kalifornia) – amerykańska fizyczka pochodzenia
niemieckiego, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki (1963) za "odkrycia dotyczące
struktury powłokowej jądra atomowego" (wspólnie z E. Wigneremi J.H.D. Jensenem)[1].
Jedna z dwóch kobiet, które otrzymały Nagrodę Nobla z fizyki (obok Marii SkłodowskiejCurie).

Kurt Alder (ur. 10 lipca 1902 w Königshütte (obecnie Chorzów), zm. 20 czerwca 1958 w
Kolonii) – profesor nauk chemicznych, laureat Nagrody Nobla z chemii w 1950 r. za
odkrycie i badania nad reakcjami skoordynowanymi z udziałem dienów.