Informacja nt. koronawirusa MERS-CoV dla osób podróżujących w

Informacja nt. koronawirusa MERS-CoV
dla osób podróżujących w rejon Bliskiego Wschodu i do Korei Południowej
(aktualizacja 10.12.2015 r.)
1. Co to jest wirus MERS-CoV
Wirus MERS-CoV jest wirusem powodującym ciężkie zakażenia dróg oddechowych u ludzi. W przebiegu
choroby może dojść do ostrego zespołu niewydolności oddechowej, który może prowadzić do zgonu.
2. W jakich krajach występuje wirus MERS-CoV
W okresie ostatnich 3 miesięcy zachorowania rodzime (niezawleczone z innych krajów) wystąpiły
w Arabii Saudyjskiej i Jordanie, w tym okresie od 3 grudnia 2015 r. 3 nowe przypadki zgłosiła Arabia
Saudyjska. W ocenie WHO ryzyko dla osób odwiedzających Arabię Saudyjską pozostaje niskie
i związane z narażeniem na kontakt z wielbłądami i ich produktami lub ograniczone do osób
zatrudnionych lub hospitalizowanych w placówkach ochrony zdrowia. W przypadku zawleczeń wirusa do
innych krajów zachorowania miały sporadyczny i w większości przypadków nie prowadziły do dalszego
szerzenia się wirusa MERS–CoV. Wyjątkiem było wystąpienie licznych zachorowań wtórnych w Korei
Płd. Pomimo, że nie ogłoszono wciąż oficjalnie zakończenia trwania ogniska w Korei Południowej (patrz
pkt. 6.3), ryzyko dla odwiedzających ten kraj należy jednak obecnie rozpatrywać już jako nieistotne.
3. Jak można zarazić się wirusem MERS-CoV
Za najbardziej prawdopodobne źródło dla ludzi uważa się wielbłądy. Wirus może znajdować się
w wydzielinie dróg oddechowych, kale, moczu oraz w mleku zakażonych zwierząt. Kontakt z tymi
wydzielinami może spowodować przeniesienie zakażenia. W określonych warunkach może dojść również
do dalszego przeniesienia zakażenia – z człowieka na człowieka – wśród osób mających bliski kontakt
z osobami chorymi, włączając w to rodzinę, pracowników służby zdrowia oraz innych pacjentów. Liczne
badania wykazały, że specyficzne przeciwciała MERS-CoV są szeroko rozpowszechnione w populacji
wielbłądów dromaderów na Bliskim Wschodzie i w Afryce.
4. Czy mogę zaszczepić przeciw wirusowi MERS-CoV
Dotychczas nie udało się opracować szczepionki przeciw MERS-CoV. Nie istnieje również profilaktyka
lekowa, ani leczenie przyczynowe dla tej choroby.
5. Jakie jest ryzyko wystąpienia wirusa MERS-CoV w Europie oraz w Polsce
Według aktualnego stanowiska WHO oraz ECDC ryzyko związane z zakażeniami MERS-CoV dla krajów
UE pozostaje bardzo niskie. W Europie odnotowano jedynie przypadki sporadycznych zawleczeń do
takich krajów jak: Austria, Francja, Grecja, Holandia, Niemcy, Włochy, Wielka Brytania i Turcja. Ryzyko
zachorowania wtórnych w ww. krajach dotyczyło jedynie osób z bliskiego kontaktu z osobą chorą. Jedyne
przypadki zachorowań wtórnych w Europie zanotowano we Francji i Wielkiej Brytanii. Dotyczyły one
pracowników ochrony zdrowia, osób odwiedzających chorych w szpitalach oraz innych pacjentów
hospitalizowanych na tych samych oddziałach.
WHO nie zaleca wprowadzania żadnych ograniczeń w ruchu pasażerskim ani towarowym, jednakże
turyści wybierający się w podróż w rejony stałego występowania wirusa MERS–CoV powinni
stosować zalecane środki ostrożności odnoszące się przede wszystkim do unikania kontaktu
z wielbłądami i ich wydzielinami.
1
6. Dodatkowe informacje o wirusie MERS-CoV
Wg danych WHO od chwili zidentyfikowania wirusa MERS-CoV w roku 2012 do dnia 10 grudnia 2015 r.
ogółem na świecie odnotowano 1621 potwierdzonych laboratoryjnie przypadków zakażenia MERS-CoV,
w tym co najmniej 584 przypadki śmiertelne.
6.1 Tereny stałego (endemicznego) występowania MERS-CoV Większość przypadków zachorowań
odnotowano w Arabii Saudyjskiej. Przypadki zachorowań były zgłaszane głównie z terenów
endemicznego występowania wirusa MERS-CoV na Bliskim Wschodzie (Arabia Saudyjska, Zjednoczone
Emiraty Arabskie, Oman, Katar, Iran, Jordania, Kuwejt, Liban, Egipt i Jemen).
6.2 Zawleczenia do innych krajów W okresie 2012-2015 odnotowano zawleczenia zachorowań
z endemicznych terenów Bliskiego Wschodu do innych krajów w Afryce: Algieria i Tunezja, w Europie:
Austria, Francja, Niemcy, Grecja, Włochy, Holandia, Turcja i Wielka Brytania, w Azji: Chiny, Malezja,
Filipiny, Tajlandia i Korea Płd. oraz do USA. Zawleczenia te mają charakter sporadyczny i większości
przypadków nie prowadziły do dalszego szerzenia się wirusa MERS–CoV na terenie tych krajów.
Wyjątkiem było wystąpienie licznych zachorowań wtórnych w Korei Płd.
6.3 Ognisko wtórne w Korei Południowej Zgodnie z informacją WHO łączna liczba przypadków
zakażenia MERS-CoV w Korei Południowej wynosi 186, w tym 36 przypadków śmiertelnych. Ostatnie
przypadki zachorowań odnotowano 4.07.2015 r. W dniu 17.10.2015 r. Ministerstwo Zdrowia Korei Płd.
powiadomiło o potwierdzonym laboratoryjnie przypadku zakażenia MERS-CoV u osoby, u której do
zakażenia MERS-CoV doszło już wcześniej (w maju 2015 r.). Osoba ta opuściła szpital 3 października, po
3 miesiącach leczenia, a jej wyniki wskazywały na wyleczenie. Przyczyną nawrotu zakażenia wirusem
MERS jest najprawdopodobniej towarzysząca choroba przebiegająca z dużym niedoborem odporności.
W celu zmniejszenia ryzyka zakażenia wirusem MERS-CoV należy:
 unikać ekspozycji i kontaktu z osobami chorymi,
 unikać wszelkiego kontaktu ze zwierzętami (domowymi, gospodarskimi, dzikimi) oraz ich odchodami,
w szczególności dotyczy to wielbłądów, w tym ich młodych. W przypadku braku takiej możliwości
należy zaopatrzyć się w odzież ochronną (fartuch, rękawice, maska na twarz), która po zakończeniu
pracy powinna być codziennie zmieniana,
 stosować zasady higieny osobistej, w tym często myć ręce z użyciem wody i mydła,
 zaopatrzyć się w żel do rąk lub zapas jednorazowych chusteczek nasyconych roztworem alkoholu
w przypadku podróży, gdyż warunki podróży rzadko zapewniają możliwość częstego mycia rąk,
 unikać dotykania zanieczyszczonymi rękoma oczu, ust, nosa, gdyż tą drogą najczęściej dochodzi do
zakażenia,
 przestrzegać zasad higieny oddychania (w czasie kaszlu i kichania należy zakrywać nos i usta
chusteczką jednorazową, a w przypadku gdy skończyły się chusteczki – kaszleć i kichać w zgięcie
łokciowe),
 przestrzegać zasad higienicznego przyrządzania i spożywania posiłków (dokładnie myć i obierać
warzywa i owoce przed ich spożyciem, nie spożywać produktów surowych np. mleka, mięsa,
w szczególności mleka i mięsa wielbłądów). Produkty pochodzenia zwierzęcego powinny zostać
poddane właściwej obróbce termicznej przed ich spożyciem (pasteryzacja, gotowanie, pieczenie,
smażenie).
 osoby, u których stwierdzono przewlekle przebiegające choroby takie jak: cukrzyca, choroby płuc,
niewydolność nerek, niewydolność krążenia, czy osoby o obniżonej odporności, lub u których
stwierdzono ostrą postać innej choroby zakaźnej powinny skonsultować się z lekarzem przed
podjęciem decyzji o wyjeździe w zagrożone rejony,
 rozważyć możliwość uzupełnienia szczepień ochronnych przeciwko chorobom, którym można
zapobiegać w drodze szczepień ochronnych, w przypadku odbywania podróży zagranicznej do krajów
Półwyspu Arabskiego oraz krajów sąsiadujących.
2
 w celu uzyskania informacji o innych zagrożeniach w ww. rejonach należy przed wyjazdem do tych
krajów skontaktować się z lekarzem medycyny podróży lub lekarzem medycyny tropikalnej, najlepiej
nie później niż 6 - 8 tyg. przed planowaną podróżą. Pozwoli to na przyjęcie zalecanej przez lekarza
profilaktyki,
 w razie zachorowania w trakcie pobytu - natychmiast poprosić o pomoc lekarską, zaś
w przypadku wystąpienia niepokojących objawów chorobowych w ciągu 14 dni po powrocie
z ww. rejonów niezwłocznie zgłosić się do lekarza, informując o przebytej podróży.
Więcej informacji dotyczących bezpieczeństwa w ww. państwach znajduje się na stronie
Ministerstwa Spraw Zagranicznych w zakładce „Polak za granicą”.
W dbałości o bezpieczeństwo w czasie podróży zachęcamy do korzystania z systemu Odyseusz czy
e-konsulat na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
3