organizacja pracy szkolnego zespołu

ORGANIZACJA PRACY SZKOLNEGO ZESPOŁU
BOŻENA MOSSAKOWSKA
Ogólnopolskie seminarium
pn.: „Kompetentny nauczyciel – jak konstruować indywidualne
programy edukacyjno-terapeutyczne oraz plany działań
wspierających
wspierających”
20-21.10.2011 r., Wydział Rozwoju Szkół i Placówek ORE
NOWE REGULACJE PRAWNE
2
ƒ w sprawie udzielania i organizacji pomocy psychologiczno –
pedagogicznej w publicznych przedszkolach,
przedszkolach szkołach
i placówkach
ƒ w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania
i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania
sprawdzianów
d i ó i egzaminów
i ó w szkołach
k ł h publicznych
bli
h
NOWE REGULACJE PRAWNE
3
ƒ w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania
i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz
niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach
i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych
ƒ w sprawie warunków organizowania kształcenia,
kształcenia wychowania
i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz
niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach,
szkołach i oddziałach oraz ośrodkach
Pomoc psychologiczno-pedagogiczną organizuje się
i udziela na zasadach określonych w rozporządzeniu:
4
ƒ
1 września 2011 r.
przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach
podsta o yc
podstawowych
gimnazja,
szkoły specjalne wszystkich typów oraz oddziały
p j
specjalne
placówki
ƒ
ƒ
1 września 2012 rr.
szkoły podstawowe
szkoły ponadgimnazjalne
ƒ
ƒ
ƒ
5
Specjalne potrzeby edukacyjne
Pojęcie specjalne potrzeby edukacyjne pojawiło się już w 1978 r.
w Wielkiej Brytanii w dokumencie zwanym Warnock Report
i zostało
t ł upowszechnione
h i
wD
Deklaracji
kl
ji z S
Salamanki
l
ki opublikowanej
blik
j
przez UNESCO w 1994 roku.
Specjalne potrzeby edukacyjne
6
Rozpoznawanie i zaspokajanie specjalnych potrzeb dotyczy osób
z odchyleniami od normy:
ƒ Odchylenia ujemne powodują ograniczenia rozwoju fizycznego
i ps
psychicznego,
chic nego utrudniają
tr dniają naukę
na kę i adaptację zawodową,
a odo ą zakłócają
akłócają
społeczne funkcjonowanie człowieka, czyniąc go osobą
niepełnosprawną.
ƒ Odchylenia dodatnie to szczególne uzdolnienia i talenty
(Jadwiga Jastrząb,
Jastrząb 1995)
7
Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
to uczeń, który do osiągnięcia sukcesu potrzebuje specjalnych:
- metod nauczania
- środków dydaktycznych
- form nauczania czyli specjalnych zabiegów metodycznych,
wychowawczych, organizacyjnych.
Rozporządzenie w sprawie zasad udzielania
i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej
8
psychologiczno-pedagogiczna
y
g
p
g g
udzielana uczniowi
Pomoc p
w przedszkolu, szkole i placówce polega na:
rozpoznawaniu
p
możliwości p
psychofizycznych
y
y
y
rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb
rozwojowych edukacyjnych uczniów
INDYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO TERAPEUTYCZNY
WIELOSPECJALISTYCZNA OCENA POZIOMU FUNKCJONOWANIA UCZNIA
9
Niepełnosprawności
Uczniowie:
z upośledzeniem umysłowym
niesłyszący i słabosłyszący
niewidomi i słabowidzący
z autyzmem
(w tym z Zespołem Aspergera)
z niepełnosprawnością
i
ł
ś i ruchową
h
Niedostosowania
społecznego
Niepełnosprawności
sprzężonych
Potrzeby
rozwojowe
j
i edukacyjne
wynikające
z
z:
Zagrożenia
niedostosowaniem
społecznym
KARTA INDYWIDUALNYCH POTRZEB UCZNIA
PLAN DZIAŁAŃ WSPIERAJACYCH
10
Specyficznych trudności w
uczeniu się
Choroby
przewlekłej
astma
hemofilia
Potrzeby
rozwojowe
j
i edukacyjne
wynikające
z
z:
padaczka
depresja
dep
esja
zaburzenia psychotyczne
cukrzyca
zaburzenia odżywiania
y
((bulimia ,anoreksja)
j )
zaburzenia tikowe, lękowe
formy
dysleksja
dysgrafia
dysortografia
trudności w uczeniu się
matematyki
Zaburzeń komunikacji
językowej
zaburzenia języka (m.in. składnia,
gramatyczne, słownictwo)
zaburzenia
b
i mowy ((artykulacja,
t k l j
płynność,
fonacja)
KARTA INDYWIDUALNYCH POTRZEB UCZNIA
PLAN DZIAŁAŃ WSPIERAJACYCH
11
Szczególnych
uzdolnień
Sytuacji
kryzysowej,
traumatycznej
Niepowodzeń
edukacyjnych
Potrzeby
rozwojowe
i edukacyjne
wynikające
z:
Sytuacja kryzysowa – zbieg zdarzeń,
Zaniedbań
okoliczności i zachowań, które zakłócają
środowiskowych
normalne funkcjonowanie człowieka
Sytuacja traumatyczna – stan psychiczny
lub fizyczny, wywołany działaniem czynników
zewnętrznych realnie zagrażających zdrowiu
lub życiu
drugoroczność
wieloroczność
wypadnięcie z systemu
Trudności
adaptacyjnych
różnice kulturowe
zmiana środowiska edukacyjnego
kształcenie za granicą
Kto udziela pomocy psychologiczno-pedagogicznej
12
Pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielają prowadzący zajęcia
z uczniem: nauczyciele, wychowawcy oraz specjaliści, w szczególności,
psycholodzy, pedagodzy, logopedzi i doradcy zawodowi, we współpracy z:
ƒ rodzicami/opiekunami uczniów;
ƒ poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami
specjalistycznymi;
j li t
i
ƒ placówkami doskonalenia nauczycieli;
ƒ innymi przedszkolami, szkołami i placówkami;
ƒ organizacjami pozarządowymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz
rodziny, dzieci i młodzieży.
Szkoła jest zobowiązana objąć ucznia ze specjalnymi potrzebami
13 edukacyjnymi pomocą psychologiczno- pedagogiczną:
ƒ stałą
ƒ czasową
oraz dokumentować działania pomocowe.
Dotychczas nie były jednoznacznie rozwiązane kwestie
dokumentowania świadczonej pomocy psychologiczno- pedagogicznej
wymienionym grupom uczniów (a nawet nie wszystkim pomoc była
świadczona).
świadczona)
Kto planuje i koordynuje udzielanie
pomocy psychologiczno-pedagogicznej?
14
Planowanie i koordynowanie udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej
p
g g
j uczniowi w p
przedszkolu, szkole i p
placówce jjest zadaniem
zespołu nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych oraz
specjalistów, prowadzących zajęcia z danym uczniem, tworzących
zespół.
Dyrektor wyznacza osobę lub osoby koordynujące pracę zespołu.
Spotkania zespołu zwołuje, w miarę potrzeb, osoba koordynująca pracę
Zespołu nie rzadziej jednak niż dwa razy w roku szkolnym
Zespołu,
szkolnym.
Kogo wyznaczyć na koordynatora?
15
• P
Psycholog
h l
lub
l b pedagog
d
szkolny
- obarczenie dużą
ą ilością
ą
zadań (-)
- zdjęcie odpowiedzialności
z nauczycieli
i li ((-))
- wysoki poziom
zrealizowanych
y zadań ((+))
W h
klasy:
kl
• Wychowawca
- równomierne rozłożenie
zadań (+)
- przejęcie
odpowiedzialności przez
nauczycieli (+)
- doskonalenie
d k
l i umiejętności
i j t ś i
przy wsparciu psychologa
lub p
pedagoga
g g szkolnego
g ((+))
Organizacja pracy Zespołu
16
Zespół tworzy dyrektor szkoły dla ucznia:
orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego,
orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania,
orzeczenie o potrzebie indywidualnego obowiązkowego rocznego
przygotowania przedszkolnego,
opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni
specjalistycznej,
wobec którego nauczyciel, wychowawca lub specjalista stwierdził
potrzebę objęcia pomocą psychologiczno-pedagogiczną,
wynikającą z przeprowadzonych działań pedagogicznych
Kto może brać udział w posiedzeniu Zespołu?
17
Rodzice ucznia mogą uczestniczyć w pracach Zespołu w części
dotyczącej ich dziecka; (o terminie posiedzenia Zespołu i możliwości
uczestnictwa w jego pracach dyrektor zawiadamia rodziców ucznia).
Przedstawiciel p
poradni psychologiczno-pedagogicznej,
p y
g
p
g g
j, w tym
y
poradni specjalistycznej – na wniosek dyrektora.
Inne osoby, w szczególności lekarze, psycholodzy, pedagodzy,
logopedzi lub inni specjaliści – na wniosek rodzica ucznia.
Zadania Zespołu
Ustala zakres, w którym uczeń wymaga pomocy psychologiczno-pedagogicznej z
18
uwagi
na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz indywidualne
możliwości psychofizyczne.
p y
y
Określa zalecane formy, sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologicznopedagogicznej, z uwzględnieniem zaleceń zawartych odpowiednio w orzeczeniu
l b opinii ora
lub
oraz ind
indywidualnych
id aln ch potr
potrzeb
eb ro
rozwojowych
ojo ch i ed
edukacyjnych
kac jn ch ucznia
c nia i ind
indywidualnych
id aln ch
możliwości psychofizycznych ucznia.
Wp
przypadku
yp
ucznia z orzeczeniem o potrzebie
p
kształcenia specjalnego:
p j
g zalecane formy,
y,
sposoby i okres udzielania uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej stanowią część
indywidualnego programu edukacyjno – terapeutycznego opracowywanego w ramach
prac zespołu.
Planuje działania z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego i sposób ich realizacji.
Podejmuje
j j działania mediacyjne
yj i interwencyjne
yj w sytuacjach
y
j
kryzysowych.
y y
y
Zadania Zespołu
19
Stosownie do zalecanych form i sposobów pomocy psychologicznopedagogicznej, okresów jej udzielania:
określa działania
d iałania wspierające
spierające wobec
obec rodziców
rod icó ucznia,
c nia
ustala zakres współdziałania:
- z poradniami psychologiczno -pedagogicznymi,
w tym poradniami specjalistycznymi,
- placówkami doskonalenia nauczycieli,
nauczycieli
- organizacjami pozarządowymi,
- innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny,
dzieci i młodzieży;
Zadania Zespołu
20
Zakłada i prowadzi Kartę Indywidualnych Potrzeb Ucznia.
Opracowuje Plan Działań Wspierających.
Opracowuje Indywidualny Program Edukacyjno Terapeutyczny
Terapeutyczny,
Wielospecjalistyczną Ocenę Poziomu Funkcjonowania Ucznia.
Dokonuje
D
k
j oceny efektywności
f kt
ś i pomocy psychologiczno-pedagogicznej
h l i
d
i
j
udzielanej uczniowi, w tym efektywności prowadzonych zajęć:
⇒
dokonując
ją oceny
y określa wnioski i zalecenia dotyczące
y ą dalszejj p
pracy
y
z uczniem, w tym zalecane formy, sposoby i okresy udzielania uczniowi
dalszej pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
⇒
ocena efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej
psychologiczno pedagogicznej udzielanej
uczniowi z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego stanowi
część wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia.
21
W pracy z każdym
k d
uczniem
i
b
bardzo
d ważna jest
j
wrażliwość
żli ść i empatia
i
nauczyciela, który powinien:
ƒ posiadać wiedzę o potrzebach konkretnego dziecka
ƒ odczuwać jego problemy,
ƒ rozumieć ich przyczyny
aby
b szukać
k ć najskuteczniejszych
j k t
i j
h sposobów
bó zaspokajania
k j i jjego potrzeb.
t b
Z d i dla
Zadania
dl nauczycieli
i li
22
• U
Umiejętność
i j
ść pracy w zespole
l
• Gotowość na zmiany
• Podnoszenie kwalifikacji i kompetencji
23
Dziękuję
Bożena Mossakowska
Doradca metodyczny w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej
psychologiczno pedagogicznej
[email protected]