RTF Bibliografia historii Wlkp. osoby.rtf
Transkrypt
RTF Bibliografia historii Wlkp. osoby.rtf
BIBLIOGRAFIA HISTORII WIELKOPOLSKI za lata 1939-2000 OSOBY Bibliografia historii Wielkopolski Wstęp I. Założenia ogólne Bibliografii historii Wielkopolski 1. Bibliografia historii Wielkopolski (BhW) jest bibliografią retrospektywną, wtórną, selektywną. Obejmuje piśmiennictwo z lat 1939-2000, tak polskie, jak i obcojęzyczne (głównie niemieckie), w tym druki zwarte, artykuły i (w niektórych wypadkach) fragmenty tekstów, odnoszące się do dziejów Wielkopolski od najdawniejszych czasów do roku 2000. w związku z rosnącą (w ostatnich latach) ilością wartościowych publikacji zamieszcza się w niej również pozycje bibliograficzne z lat 2001-2010. Merytorycznie i formalnie BhW jest kontynuacją dzieła prof. Andrzeja Wojtkowskiego: Bibliografia historii Wielkopolski. (T. 1, t. 2 z. 1-5. Poznań 1938-1939 oraz uzupełnienia: t. 2 z. 6-8. Poznań 1994). 2. BhW uwzględnia dzieje Wielkopolski od najdawniejszych czasów po rok 2000, w jej szeroko pojmowanych historycznych granicach. Najdłużej pod nazwą Wielkopolski rozumiano terytoria dwóch województw dawnej Rzeczypospolitej: poznańskiego i kaliskiego (od XIV w. do 1793 r.; w latach 1768-1793 istniało jeszcze woj. gnieźnieńskie, wydzielono z woj. kaliskiego). Kongres Wiedeński 1815 r. dokonał „korekty” obszaru Wielkopolski, tworząc z części dawnego zaboru pruskiego Wielkie Księstwo Poznańskie, określane przez administrację pruską jako „Provinz Posen”, z podziałem na dwie rejencje: poznańską i bydgoską. BhW obejmuje więc i tereny „dodane” w XIX wieku do Wielkopolski, przede wszystkim część rejencji bydgoskiej. Podobnie do bibliograficznej Wielkopolski weszły dalsze terytoria, które znalazły się w obrębie woj. poznańskiego po i wojnie światowej. Takie granice Wielkopolski zakreślił dla swego dzieła Andrzej Wojtkowski i BhW zasadniczo trzyma się jego ustaleń, z tym, że włącza w zakres swego zainteresowania całość obszaru województwa wielkopolskiego, utworzonego w roku 1999. 3. Autorami bibliografii są mgr Michał Boksa, mgr Joanna Jahns, mgr Michał Łuczak, i niżej podpisany, który przyjął na siebie obowiązki redaktora. 4. Opracowanie BhW od 2003 do 2005 sfinansowane zostało z grantu przyznanego na ten cel przez Komitet Badań Naukowych. II. Części Bibliografii historii Wielkopolski BhW będzie zawierała, podobnie jak to przyjął Andrzej Wojtkowski, dwa działy: biograficzny (osoby) i geograficzny (miejscowości i inne obiekty topograficzne). Bibliografia historii Wielkopolski w niniejszej (elektronicznej) wersji jest wersją roboczą, ciągle uzupełnianą i aktualizowaną. 1. Dział pierwszy obejmuje w układzie alfabetycznym nazwiska Polaków, Niemców i Żydów oraz przedstawicieli innych nacji mieszkających w Wielkopolsce, jednak tylko tych osób, które tu zaznaczyły swój pobyt. Wyjątkowo BhW uwzględnia osoby związane incydentalnie z Wielkopolską, m.in. z tego względu, że wprowadził je do swego dzieła A. Wojtkowski. Są to m.in. hasła typu: „Mickiewicz Adam – w Wielkopolsce”. w Hasłach osobowych wyróżnia się zasadniczo pięć wyodrębnionych poziomów, w obrębie których noty bibliograficzne szeregowane są w układzie chronologicznym. Najpierw, w zapisie skrótowym, wymienia się Słowniki biograficzne i wydawnictwa encyklopedyczne (bez podawania roku wydania i stron), w których znajduje się biogram danej osoby, później – Bibliografie, podmiotowe i przedmiotowe, następnie – Źródła (np. autobiografie i wydania dokumentów dot. życia i działalności danej osoby). Dalej następują – Biografie, do których włącza się nawet krótkie teksty, jeśli mają strukturę biogramu, np. nekrologii. Poziom ostatni tworzą tzw. Przyczynki. Wyjątkowo w hasłach wyróżniamy Konferencje dot. omawianych osób. Przy hasłach osobowych w większości wypadków podajemy daty życia i krótkie określenie, kim dana osoba była, choć autorzy BhW nie podejmowali w tym kierunku osobnych poszukiwań. Skrót AW: oznacza odesłanie do starszej literatury, wyszczególnionej pod odpowiednim numerem w Bibliografii Andrzeja Wojtkowskiego. w hasłach dot. twórców działających na terenie Wielkopolski nie podajemy spisu ich dzieł. 2. Przy budowie haseł geograficznych, zgodnie z praktyką stosowaną przez Andrzeja Wojtkowskiego, wyróżniono również kilka. Hasło otwiera Polska nazwa miejscowości, potem, w przypadku cytowania literatury niemieckiej, położono nazwę niemiecką [w nawiasie kwadratowym], dalej – powiat [w granicach z roku 2000], w którym dana miejscowość się znajduje. Najczęściej pierwszy wyróżniony poziom merytoryczny hasła obejmuje Słowniki, drugi – Źródła, trzeci – Bibliografie, czwarty – Monografie, piąty – Opracowania, szósty – Przyczynki. w hasłach obszerniejszych, w zależności od liczby i rodzajów zapisów uwględnionych w BhW, dzieli się je na całostki rzeczowe, wyróżniane pismem wytłuszczonym. Uwaga: Wobec istnienia dla znacznej części miejscowości dawnego (w granicach sprzed 1793 r.) woj. poznańskiego doskonałego kompendium w postaci Słownika historyczno- geograficznego województwa poznańskiego w średniowieczu. Cz. 1-4. Pod red. A. Gąsiorowskiego. Wrocław [i in.] 1982-2003 (hasła od a do Sikorzyn) BhW zaznaczy ten fakt skrótem SHGWPŚ, pomijając w zasadzie cytowaną tam literaturę odnoszącą się do dziejów średniowiecznych danej miejscowości. 3. Przewidywany w BhW teoretycznie dział trzeci, który obejmie rozbudowane hasło Wielkopolska, znajduje się w stadium początkowym i ustalenie terminu zakończenia pracy nad nim nie jest obecnie możliwe. III. Źródła not bibliograficznych: 1. Bibliografie polskie i obce, przede wszystkim dziedzinowe, historyczne. 2. Biografie, monografie i opracowania książkowe – z podaniem autora (do trzech nazwisk), tytułu (zbyt długie tytuły skraca się), numeru kolejnego wydania dzieła, adresu wydawniczego, liczby stron (tylko numerowanych), informacji o ilustracjach, mapach i bibliografii załącznikowej. Pomija się większość folderów i druków okolicznościowych. 3. Inne opracowania, głównie artykuły o charakterze monograficznym czy przyczynkarskim – z podaniem autora (autorów), tytułu, cytaty bibliograficznej i stron. 4. Wzmianki zawarte w obszerniejszych artykułach z czasopism i książek – z podaniem tytułu czasopisma lub książki, stron i w końcu, jeśli to konieczne, [w nawiasie kwadratowym] – adnotacji objaśniającej treść notowanej pozycji, np. Gaz. Wyb. nr 23 s. 4-5 [budowa pałacu w Z. 1845]. 5. Recenzje – zawsze przy recenzowanej książce (bez powtarzania jej tytulatury), zaznaczane skrótem R: Uwaga: Wielokrotnie powtarzające się tytuły czasopism, słowników czy monografii zaznaczono skrótami, których wykaz załączamy poniżej. IV. Szeregowanie haseł i sposób wyszukiwania 1. Hasła w części osobowej ułożone zostały w kolejności nazwisk zgodnej z alfabetem polskim, a w wypadku tych samych nazwisk – w kolejności imion. Święci, panujący (tak królowie, jak i książęta dzielnicowi) szeregowani są według imion. Po nich idą inne osoby nie posiadające wykształconych nazwisk (przede wszystkim zmarłe przed 1501 r.), w dwóch ciągach. Najpierw osoby znane tylko z imienia – szereguje się je pod ich imieniem, chronologicznie, według czasu występowania, w końcu – imiona osób zapisywane w źródłach średniowiecznych wraz z nazwą miejscowości, z której pochodziły, w kolejności nazw tychże miejscowości, z pominięciem herbów, przydomków i przezwisk. Aby odnaleźć odpowiednie hasło osobowe należy wpisać w pole wyszukiwania nazwisko (bądź imię w wypadkach wyżej wymienionych) z dodaniem (bez spacji) gwiazdki, np.: Kowalski* lub nazwisko z gwiazdką i z imieniem, np.: Kowalski* Adam. 2. Hasła w części geograficznej ułożone zostały w układzie alfabetycznym. Do identyfikacji niemieckich nazw tychże obiektów dołączona zostanie stosowna konkordancja na końcu tej części BhW. Aby odnaleźć odpowiednie hasło geograficzne należy wpisać w pole wyszukiwania nazwę miejscową z dodaniem (bez spacji) gwiazdki, np.: Kobylin*. Gdy nazwa jest dwuczłonowa, np. Winna Góra, szukamy ją pod pierwszym elementem składowym, również z gwiazdką: Winna* Góra. Poznań, 30 kwietnia 2005 r. Ryszard Marciniak – Dyrektor Biblioteki PTPN V. Skróty powszechnie stosowane Abp arcybiskup AE Akademia Ekonomiczna AM Akademia Medyczna B. Bydgoszcz [miejsce wydania] bibliogr. bibliografia Bl. Blatt Bll. Blätter b. m. wyd. brak miejsca wydania Bp biskup b. r. wyd. brak roku wydania chor. chorąży [et al.] et alii gen. generalny, generał Gn. Gniezno [miejsce wydania] gnieźń. gnieźnieński hrsg. herausgegeben [i in.] I inni Inowr. Inowrocław [miejsce wydania] Inst. Instytut IZ Instytut Zachodni IZ-S Instytut Zachodnio-Słowiański w Poznaniu Jb. Jahrbuch Jb. Zs. Jahrbuch Zeitschrift Jhrg. Jahrgang kan. kanonik Kaszt. kasztelan kor. koronny/a Kr. Kraków [mioejsce wydania] Nadb. nadbitka nekr. nekrolog odb. odbitka Oprac. opracował/a, opracowali/ły P. Poznań [miejsce wydania] P: polemika Płk pułkownik pod red. pod redakcją Pozn. poznański PP Politechnika Poznańska Ppłk Podpułkownik Praca zbior. poraca zbiorowa R: Recenzja red. Redakcja repl. replika ryc. Rycina star. Starosta UAM Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu UJ Uniwersytet Jagielloński w Krakowie UMK Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu UP Uniwersytet Poznański UW Uniwersytet Warszawski Vjh. Vierteljaresheft W. Ks. Pozn. Wielkie Księstwo Poznańskie WKZ Wojewódzki Konserwator Zabytków VI. Skróty bibliograficzne „Ojczyzna” „Ojczyzna” 1939-1945. Dokumenty. Wspomnienia. Publicystyka. Red. Z. Mazur [i in.]. P. 2004. ABMK „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”. Lublin 1959-2003. AHFM „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny”. P. [1924] 1939/1947-2003. [Zmiany tyt.: 1925-1948 „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny oraz Historii Nauk Przyrodniczych”, 1957-1985 „Archiwum Historii Medycyny”, od 1986 powrót do tyt. pierwotnego: „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny”]. AK „Ateneum Kapłańskie”. Włocławek [1909] 1939, 1946-2003. Alb. chirurgów Album chirurgów polskich. Pod red. W. Rudowskiego i A. Śródki. Wr. 1990. AMM Absolwenci Gimnazjum i Liceum Świętej Marii Magdaleny w Poznaniu 18051950. Oprac. A. Białobłocki. P. 1995. APH „Acta Poloniae Historica”. Wwa 1958-2003. APLK Borczyński M.: Almanach polskich leśników kombatantów. P. 1997. Architekci Łoza S.: Architekci i budowniczowie w Polsce. Wwa 1954. ARoz. „Archeologické Rozhledy”. Praha 1949-2004. AUNC Acta Universitatis Nicolai Copernici. [Różne serie]. Toruń 1973-2004. [Tyt. poprzedni: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Różne serie. Toruń 1956-1972]. AW (i nr pozycji) Wojtkowski A.: Bibliografia historii Wielkopolski. T. 1-2 z. 1-3 [hasła PoznańStobrawska oraz fotokopia szpalt korektowych i rękopisu z. 4-5 hasła StodołyTuczno]. P. 1937-1939. T. 2 z. 4-5 [wznowienie A. Wojtkowskiego] oraz z. 6-8 [hasła Tuczno-Żytowiecko] oprac. M. Łuczak [i in.]. P. 1994. B. Zarys dz. Kabaciński R., Kotowski W., Wojciak J.: Bydgoszcz. Zarys dziejów. B. 1980. Balde Beiträge zu einem biographischen Lexikon der Deutschen aus dem Raum der Provinz Posen. Nach den 1978-1998 in der Zeitschrift „Der Kulturwart” von Joachim Heinrich Balde herausgegebenen „Posener Biographien”. Herne 2003. BHSz. „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury”. Wwa [1932] 1939, 1946-2003. [Od 1949 zmiana tyt.: „Biuletyn Historii Sztuki”]. Bibl. archiw. Pakulski J., Piechota R., Ryszewski B.: Bibliografia archiwistyki polskiej do roku 1970. Wwa 1984. Bielecki Słownik Bielecki R.: Słownik biograficzny oficerów powstania listopadowego. T. 1-3 (A-R). Wwa 1995-1998. Bielińska Bielińska M.: Kancelarie i dokumenty wielkopolskie z XIII w. Wr. 1967. Bieniaszewski Spisy Urzędnicy wielkopolscy XVI-XVIII wieku. Spisy. Oprac. A. Bieniaszewski. Wr. 1987. Biogramy uczonych Biogramy uczonych polskich. Oprac. A. Śródka, P. Szczawiński. Cz. 1-8 i suplement. Wwa 1983-1993. Biskupi katol. Krasowski K.: Biskupi katoliccy II Rzeczypospolitej. Słownik biograficzny. P. 1996. Biskupi Nitecki P.: Biskupi Kościoła w Polsce. Słownik biograficzny. Wwa 1992. Biuletyn APAN Biuletyn Archiwum Polskiej Akademii Nauk”. Wwa 1959-2003. BIZM „Biuletyn Informacyjny Centralnego Zarządu Muzeów i Ochrony Zabytków”. Wwa 1955/1956-1987. [Zmiana tyt. 1959-1973 oraz 1975-1987: „Biuletyn Informacyjny Zarządu Muzeów i Ochrony Zabytków”, w 1974: „Biuletyn Informacyjny Zarządu Muzeów”]. Bogacka Pastorały Bogacka K.: Pastorały w Polsce XI-XVIII w. Marki 2004. Boniecki Fotografie Boniecki J.: Katalog fotografii z Archiwum Dokumentacji Mechanicznej i innych archiwów państwowych. Wwa 1989. Boras, Trzeciakowski Boras Z., L. Trzeciakowski: w dawnym Poznaniu. P. 1971. BSB Bydgoski słownik biograficzny. Praca zbior. pod red. J. Kutty. T. 1-5. B. 19941998. Bulletin Bulletin. [Wyd.] Academie Polonaise des Sciences et des Lettres. Centre Polonais de Recherches Scientifiques de Paris. Paris 1948-1957. Byli wśród nas (AE) Byli wśród nas. Wspomnienia Z. Knakiewicz. P. 2001. Calendarium i biogramy. [AE w Poznaniu]. Red. Dzieje Bydgoszczy. Calendarium. Red. Z. Guldon. B. 1968. Catalogus codicum BJ Catalogus codicum manuscriptorum medii aevi Latinorum qui in Bibliotheca Jagellonica Cracoviae asservantur. Vol. 1-6. Wratislaviae [et. alt.] 1980-1996. Chojn. SB Stromski Z.: Pamięci godni. Chojnicki słownik biograficzny 1275-1980. B. 1986. Chybiński Chybiński A.: Słownik muzyków dawnej Polski do roku 1800. Kr. 1949. Cmentarz Zasł. Cmentarz Zasłużonych na Wzgórzu św. Wojciecha w Poznaniu. Red. M.A. Smoczkiewiczowa. Wwa 1982. Czas. Geogr. „Czasopismo Geograficzne”. Łódź [i in.] [1923] 1939/1946-2002. Członkowie PAN Członkowie Polskiej Akademii Nauk. Informator. [Oprac.] J. Krzyżanowska. Wyd. 5 uaktualnione. Wr. 1990. Członkowie tajnych tow. Paluszkiewicz M., Szews J.: Słownik biograficzny członków tajnych towarzystw gimnazjalnych w Wielkim Księstwie Poznańskim 1850-1918. P. 2000. CzPH „Czasopismo Prawno-Historyczne”. P. 1948-2003. Dawni pisarze Dawni pisarze polscy od początków piśmiennictwa do Młodej Polski. Przewodnik biograficzny i bibliograficzny. T. 1 (A-H). Wwa 2000. DM „Deutsche Monatshefte in Polen”. Katowice [i in.] [1934/35] 1939-1942/43. DP „Dziennik Poznański”. Red. nacz. Konrad Napierała. P. 1991-1999. Drukarze III cz. 1 Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku. T. 3 cz. 1: Wielkopolska. Oprac. A. Kawecka-Gryczowa, K. Korotajowa, J. Sójka. Wr. [i in.] 1977. Dubowski Dubowski A.: Zabytkowe kościoły Wielkopolski. P. 1956. DWP Dziesięć wieków Poznania. Praca zbior. pod red. K. Malinowskiego. T. 1-3. P. 1956. DWZW „Deutsche Wissenschaftliche Zeitschrift im Wartheland”. P. 1940-1943. Dyrygenci Błaszczyk L. T.: Dyrygenci polscy i obcy w Polsce działający w XIX i XX wieku. Wwa 1964. Dz. AM Dzieje Wydziału Lekarskiego i Farmaceutycznego Uniwersytetu Poznańskiego i Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego 1918-1989. P. 1989. Dz. B. Mincer M.: Dzieje Bydgoszczy do roku 1806. Zielona Góra 1992. Dz. Kal. Dzieje Kalisza. Praca zbior. pod red. W. Rusińskiego. P. 1977. Dz. Najn. „Dzieje Najnowsze”. Wwa 1969-2004. Dz. P. Dzieje Poznania. T. 1 cz. 1-2 pod red. J. Topolskiego, T. 2 cz. 1-2 pod red. J. Topolskiego i L. Trzeciakowskiego. P. 1988-1998. Dz. UAM Dzieje Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 1919-1969. Red. Z. Grot. P. 1972. Dz. Wlkp Dzieje Wielkopolski. Kom. red. Cz. Łuczak [i in.]. T. 1-2. P. 1969-1973. Dz. ZG Dzieje Ziemi Gostyńskiej. Pod red. S. Sierpowskiego. P. 1979. EK Encyklopedia katolicka. T. 1-9. Lublin 1973-2002. Enc. konsp. wlkp. Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej 1939-1945. Praca zbior. pod red. M. Woźniaka. P. 1998. EP „Express Poznański. P. 1947-1999. EWoJ Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995. Oprac. L. Grzebień przy współpr. zespołu jezuitów. Kr. 1996. EWoK Encyklopedia wiedzy o książce. Wr. 1971. FAP „Fontes Archaeologici Posnanienses. Annales Musei Archaeologici Posnaniensis”. Vol. 4-39. P. 1953-2001. [Tyt. poprzedni: „Fontes Praehistorici”. Vol. 1-3. P. 1950-1952]. Filozofia w Polsce Filozofia w Polsce. Słownik pisarzy. Red. B. Baczko [i in.]. Wr. 1971. Gałka Gałka W.: o architekturze i plastyce dawnego Poznania do końca epoki baroku. P. 2001. Gaz. Gost. „Gazeta Gostyńska”. Gostyń 1990-2004. Gaz. Pozn. „Gazeta Poznańska”. P. 1952-1975, 1981-2000. Gaz. Wyb. (P.) „Gazeta Wyborcza”. [Dodatek:] „Gazeta Wielkopolska”. P. 1990 [od 16.11.]2004. [Zmiana tyt. „Gazeta Wyborcza – Poznań” od nr. 264 z 12.11.2001]. Gaz. Zach. „Gazeta Zachodnia”. P. 1975-1981. Gąsiorowski, Skierska Oficjałowie Gąsiorowski A., Skierska I.: Średniowieczni gnieźnieńscy. „Roczniki Historyczne” 61:1995 s. 37-86. oficjałowie Generałowie Kryska-Karski T., Żurakowski S.: Generałowie Polski niepodległej. Wwa 1991. Gerber Studenci Gerber R.: Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808-1831. Słownik biograficzny. Wr. 1971. GH „Grenzmärkische Heimatblätter”. Schneidemühl [1925] 1939-1942. Gł. Katol. „Głos Katolicki”. P. 1945-1956 Gł. Ostr. „Głos Ostrowski”. Ostrów Wielkopolski 1945/1946-1949. Gł. Wlkp. „Głos Wielkopolski”. P. 1945-2004. Guerquin Guerquin B.: Zamki w Polsce. Wwa 1984. Gumowski Skarby Gumowski M.: Polskie skarby monet z X-XI wieku. Materiały. Wwa 1953. Hensel Studia Hensel W.: Studia i materiały do osadnictwa Wielkopolski wczesnohistorycznej. T. 1-7. P. [i in.] 1950-1995. [T. 4 i 6 autorzy: W. Hensel, Z. Hilczer-Kurnatowska, T. 7 autorzy: W. Hensel, Z. Hilczer-Kurnatowska, A. Łosińska]. Hilczerówna Dorzecze Hilczerówna Z.: Dorzecze górnej i środkowej Obry od VI do początków XI w. Wr. 1967. Hist. B. Historia Bydgoszczy. Pod red. nauk. M. Biskupa. T. 1 Do roku 1920; T. 2 cz.1 1920-1939. Wwa [i in.] 1991-1999. Hist. nauki Historia nauki polskiej. Red. B. Suchodolski. T. 1-7, 9. Wr. 1970-1986. HZ „Historische Zeitschrift”. München [und andere] [1859] 1939-2003. [Przerwa wyd.: styczeń 1944 – marzec 1949]. Iks „Iks. Poznański Informator Kulturalny, Sportowy i Turystyczny”. P. 19922000. Inowr. SB Inowrocławski słownik biograficzny. Pod red. E. Mikołajczaka. Z. 1-4. Inowrocław 1991-2000. Inwentarze 1750-75 Inwentarze dóbr szlacheckich powiatu kaliskiego. T. 2. z lat 1750-1775. Wyd. W. Rusiński. Wr. 1959. Inwentarze 1776-79 Inwentarze dóbr szlacheckich dawnego powiatu kaliskiego z l. 1776-1792. Część 1: Inwentarze z lat 1776-1779. Zebrał i oprac. W. Rusiński. Rocznik Kaliski 14: 1981 s. 99-264. Inwentarze 1780-84 Inwentarze dóbr szlacheckich dawnego powiatu kaliskiego z l. 1776-1792. Część 2: Inwentarze z lat 1780-1784. Zebrał i oprac. W. Rusiński. Rocznik Kaliski 15: 1982 s. 129-273. Inwentarze 1785-92. Inwentarze dóbr szlacheckich dawnego powiatu kaliskiego z l. 1776-1792. Część 3: Inwentarze z lat 1785-1792. Zebrał i oprac. W. Rusiński. Rocznik Kaliski 16: 1983 s. 85-229 [indeksy s. 230-241]. Inwentarze XVI – poł. XVIII w. Inwentarze dóbr szlacheckich powiatu kaliskiego. T. 1. Od XVI do połowy XVIII wieku. Wyd. W. Rusiński. Wr. 1955 IPSW Polskie skarby wczesnośredniowieczne. Inwentarze. T. 1-4. Wwa [i in.] 19591966. Jakóbczyk Studia Jakóbczyk W.: Studia nad dziejami Wielkopolski w XIX w. (Dzieje pracy organicznej). T. 1-3. P. 1951-1967. Jarecki POW Jarecki M.: Aby pamięć nie zaginęła. Słupca 2001. Kal. Bydg. „Kalendarz Bydgoski”. B. 1968-2004. Kamińska Grody Kamińska J.: Grody wczesnośredniowieczne ziem Polski środkowej na tle osadnictwa. Łódź 1953. Kanoniści Polscy kanoniści (wiek XIX i XX). Zebrane zbiorowo materiały oprac. i ułożył J.R. Bar. Cz. 1-2. Wwa 1981. Kat. biskupów Katalogi biskupów poznańskich. Oprac. J. Wiesiołowski. P. 2004. Kawalerowie VM Kawalerowie Virtuti Militari: 1792-1945. Słownik biograficzny. T. 2 (19141921) cz. 1-2. Koszalin 1991-1993, T. 3 (1939) cz.1. Koszalin 1997, T. 4 (1939-1945) cz. 1. Koszalin 1995, T. 5 (Konspiracja 1939-1945) cz. 1. Koszalin 1999 oraz poza numeracją: G. Łukomski, B. Polak, A. Suchcitz: Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945. Wykazy odznaczonych za ojczyznę z lat 1863-1864, 1914-1945. Koszalin 1997 oraz K. Banaszek, W.K. Roman, Z. Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Wwa 2000. KDW Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski. T. 6-11. P.1982-1999. [T. 1-5 wyd. P. 1877-1908]. KDWsn Kodeks Dyplomatyczny Wielkopolski. Seria nowa. Z. 1: Dokumenty opactwa benedyktynów w Lubiniu z XIII-XV w. Wyd. i oprac. Z. Perzanowski. P. 1975. KH „Kwartalnik Historyczny”. Lwów [1887] 1939, Kraków [i in.] 1947-2000. KHKM „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”. Wwa 1953-2000. KHNT „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”. Wwa 1956-2000. Kiersnowscy Skarby Kiersnowscy T. i R.: Wczesnośredniowieczne skarby srebrne z Pomorza. Materiały. Wwa 1959. Klanowski Klanowski T.: Germanizacja gimnazjów w Wielkim Księstwie Poznańskim i pór młodzieży polskiej w latach 1870-1914 na przykładzie Gimnazjum Marii Magdaleny w oznaniu. P. 1962. KMP „Kronika Miasta Poznania”. P. [1923] 1939, 1945-2004. KMuz. „Kwartalnik Muzealny”. Kr. 1948-1949. Konsp. pomor. Komorowski K.: Konspiracja pomorska 1939-1947. Leksykon. Gdańsk 1993. Korth Korth R.: Die preussische Schulpolitik und die polnischen Schulstreiks. Ein Beitrag zur preussischen Polenpolitik der Ära Bülow. Würzburg 1963. KostrzSB Kazimierz Matysek: Kostrzyński Słownik Biograficzny. Kostrzyn 2011. Kościół W. Ks. P. Zieliński Z.: Kościół katolicki w Wielkim Księstwie Poznańskim w l. 18481865. Lublin 1973. Kowalska-Pietrzak Prałaci Kowalska-Pietrzak A.: Prałaci i kanonicy kapituły łęczyckiej do schyłku XV wieku. Łódź 2004. Kozłowski Wielkopolska Kozłowski J.: Wielkopolska pod pruskim zaborem w latach 1815-1918. P. 2004. Kron. AM Kronika Akademii Medycznej w Poznaniu. Od stycznia 1950 do 30 września 1957. Red. A. Wrzosek [i in.]. T. 1-3. P. 1959. Kron. DWł. „Kronika Diecezji Włocławskiej”. Włocławek [1927] 1939, 1945-2004. Kron. UP Kronika Uniwersytetu Poznańskiego za rok szkolny… [1923/1924-1936/1937, 1945-1954/1955] P. 1929-1938, 1958. [Kontynuowana pod tyt.: Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: za rok szkolny… 1955/1956-1980/1981, 1984/1985-1992/1993. P. 1957-1993]. Kronika karmelitów Kronika poznańskich karmelitów bosych. Oprac. P. F. Neumann. P. 2001. Kronika pisarzy Kronika poznańskich pisarzy miejskich. Oprac. J. Wiesiołowski. P. 2004. Kroniki benedyktynek Kroniki benedyktynek poznańskich. Oprac. M. Borkowska [i in.]. P. 2001. Kroniki bernardynów Kroniki bernardynów poznańskich. Oprac. S.B. Tomczak i J. Wiesiołowski. P. 2002. Krygier Krygier R.: Wpisani w dzieje ziemi szamotulskiej. Wybór biogramów. Szamotuły 1998. Księga kupiectwa Januszkiewicz M. J., Pleskaczyński A.: Swój do swego. Księga kupiectwa poznańskiego. P. 2004. Księża Księża społecznicy w Wielkopolsce 1849-1919. Słownik biograficzny. Zesp. red. M. Banaszak [i in] T. 1. Gn. 1992. Kto był kim Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej. Red. nauk. J.M. Majchrowski przy współpracy G. Mazura i K. Stepana. T. 1-2. Wwa 1994. Kultura i Sztuka „Kultura i Sztuka”. Dodatek tygodniowy dziennika „Ilustrowany Kurier Polski”. B. 1945 [od nr. 6]-1959. [Jest to integralna część dziennika, ale posiada oddzielną numerację, po 1959 r. został przekształcony w stałą rubrykę kulturalną]. Kunert Słownik Kunert A. K.: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1944. T. 13. Wwa 1987-1991. Kurnatowska, Łosińska Hilczer-Kurnatowska Z., A. Łosińska: Weryfikacja grodzisk wielkopolskich na półmetku. „Fontes Archeologici Posnaniensis” 32: 1981 s. 25-62. KW „Kronika Wielkopolski”. P. 1973-2004. Kwilecki Ziemiaństwo II Kwilecki A.: Ziemiaństwo wielkopolskie: między wsią a miastem. P. 2001. Kwilecki Ziemiaństwo Kwilecki A.: Ziemiaństwo wielkopolskie. Wwa 1998. KZBPP Katalog zabytków budownictwa przemysłowego w Polsce. T. 1 (woj. poznańskie) z. 1 (pow. Gostyń). Wr. 1958. KZSzt. Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. 2 (woj. łódzkie) z. 10. T. 5 (woj. poznańskie) z. 1-29. T. 11 (woj. bydgoskie) z. 1-21 [wykorzystano: z. 1, 3, 8, 10-11, 13-14, 16, 18, 20, 21]. Wwa 1958-1988. LBP Liber beneficiorum dioecesis posnaniensis anni 1510. Księga uposażenia diecezji poznańskiej z roku 1510. Wyd. J. Nowacki. P. 1950. Leśny Ze studiów Leśny J.: Ze studiów nad osadnictwem i dziejami Ziemi Pałuckiej we wczesnym średniowieczu. „Slavia Antiqua” 22: 1975 s. 123-176. LIK „Leszczyński Informator Kulturalny”. Leszno 1977-2004. [Od nr. 2/1978 zmiana tyt.: „Informator Kulturalny Województwa Leszczyńskiego”, od nr. 6/1980 zmiana tyt.: „Informator Kulturalny i Turystyczny Województwa Leszczyńskiego”, od nr. 1/1999 zmiana tyt.: „Informator Kulturalny i Turystyczny Południowo-Zachodniej Wielkopolski”]. LL „Literatura Ludowa”. Wwa [i in.] 1957-2004. Loewenthal Juden Loewenthal E.G.: Juden in Preussen. Biographisches Verzeichnis. Berlin 1982. LWK 1564/65 Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich. 1564-1565. Cz. 1-2 oraz Indeksy do cz. 1-2. B. 1961-1963. LWK 1628/32 Lustracja województw wielkopolskich Z. Guldon. Cz. 1-3. Wr. 1967-1969. i kujawskich 1628-1632. Wyd. Maciejewski Episkopat Maciejewski J.: Episkopat polski doby dzielnicowej 1180-1320. Kr. [i in.] 2003. Majątki wlkp. Majątki wielkopolskie. T. 1-7. Szreniawa 1994-2002. Malinowski Muratorzy Malinowski K.: Muratorzy wielkopolscy drugiej połowy 17 w. P. 1948. Małyszko Cmentarze Małyszko S.: Zabytkowe cmentarze przy rogatce w Kaliszu. Kalisz 2003. Mann Handbuch Biographische Handbuch für das preussische Abgeordnetenhaus 1867-1918. Bearb. von B. Mann unter Mitarb. von M. Doerry. Düsseldorf 1988. Mapa grodzisk Mapa grodzisk w Polsce. Praca i Z. Wartołowskiej. Wr. 1964. zbior. pod red. W. Antoniewicza Martyrol. Jacewicz W., Woś J.: Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939-1945. Z. 1-5. Wwa 1977-1981. MGG Die Musik in Geschichte und Gegenwart. Allgemeine Enzyklopädie der Musik. Bd. 1-16. Kassel 1949-1979. Ministrowie Ministrowie Polski Niepodległej 1918-1945. Red. M. Baumgart [i in.]. Szczecin 2001. MK „Miesięcznik Kościelny Archidiecezji Poznańskiej”. P. 1946-2004. Motty Motty M.: Przechadzki po mieście. Oprac. i posłowiem opatrzył Z. Grot. T. 12. Wwa 1957. MPHsn. Monumenta Poloniae Historica. Series Nova. Pomniki dziejowe Polski. Ser. 2. T. 1-11. Kr. 1946-1994. MPT Miasta polskie w tysiącleciu. Red. S. Pazyra [i in.]. T. 1-2. Wr. 1965-1967. MSPP Mały słownik pisarzy polskich. Cz. 1-2. Wwa 1966. Münch Münch H.: Geneza rozplanowania miast wielkopolskich XIII i XIV wieku. Kr. 1946. MW „Myśl Współczesna”. Łódź 1946-1951. Napisy pamiątkowe Wojtkowiak Z.: Napisy pamiątkowe miasta Poznania. Nowożytne tablice zewnętrzne: poł. XIX – początek XXI wieku. P. 2004. Nauczyciele MM Nauczyciele Gimnazjum i Liceum św. Marii Magdaleny w Poznaniu 17931996. Oprac. A. Białobłocki. P. 1998. Nauka w Wlkp Nauka w Wielkopolsce. Przeszłość i teraźniejszość. Studia i materiały. Praca zbior. pod red. G. Labudy przy współudziale W. Jakóbczyka i S. Weymana. P. 1973. NDB Neue Deutsche Biographie. Bd. 1-21 [do: Rohlofs]. Berlin 1953-2003. NL „Nowiny Lekarskie”. P. [1889] 1939, 1945-1950. Nowacki Nowacki J.: Dzieje archidiecezji poznańskiej. T. 1-2. P. 1959-1964. Nowy Korbut Bibliografia literatury polskiej. Nowy Korbut. Red. K. Budzyk. T. 1-18. Wwa 1963-2000. NP „Nasza Przeszłość”. Kr. 1946-2004. NRHA „Nadwarciański Rocznik Historyczny”. Gorzów Wielkopolski 1994-2004. NŚ „Nowy Świat”. Tygodniowy dodatek do „Głosu Wielkopolskiego”. P. 1950 (od 29.10.)-1959 (do 6/7.09.). [Tyt. poprzedni: „Świat”. Ilustrowany dodatek tygodniowy do „Głosu Wielkopolskiego”. P. 1946 (od 6.10.)-1950 (do 26.02.)]. Nurt „Nurt”. P. 1965-1989. Obywatel „Obywatel”. Murowana Goślina 1990-2000. Opalenicki SB Opalenicki słownik biograficzny. Pod red. B. Wojcieszaka. T. 1-2. Opalenica 1993-1994. Oracki Słownik Oracki T.: Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla. Od połowy XV w. do 1945 roku. Wwa 1963. OWKalisza Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów miasta Kalisza i regionu kaliskiego. T.1-3. P. 1960-1962. Pan. Leszcz. „Panorama Leszczyńska”. Leszno 1979-2004. [Tyt. poprzedni: „Życie Nadodrza” 1971 nr 10-1979 nr 11]. PAntrop. „Przegląd Antropologiczny”. P. [1926] 1939/1945-2002. PArch. „Przegląd Archeologiczny”. P. [1919/1921] 1937/1939, 1946/1947-2003. PBK „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej”. Kórnik [1929] 1939/1945-2003. PGeogr. „Przegląd Geograficzny”. Wwa [1918] 1939/1945-2003. PH „Przegląd Historyczny”. Wwa [1905] 1939, 1946-2004. PHum. „Przegląd Humanistyczny”. Wwa 1957-2004. Pisarze Wlkp. Chadzinikolau N., Mańkowski J.: Pisarze Wielkopolski. Informator. P. 1971. PLit. „Pamietnik Literacki”. Lwów [1902] 1946-2003. PLub. „Przegląd Lubuski”. Zielona Góra 1971-1983. PLudu „Przyjaciel Ludu”. Leszno 1986-2000. PMMAEŁ Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Ser. Etnograficzna. Nr 1-28. Łódź 1957-1988. Ser. Archeologiczna. Nr 1-42. Łódź 1956-2000. Ser. Numizmatyczna i Konserwatorska. Nr 1-10. Łódź 1981-1993]. Pol. Zach. „Polska Zachodnia”. P. 1945-1950. Polscy pisarze Bartelski L. M.: Polscy pisarze współcześni 1939-1991. Leksykon. Wwa 1995. Posłowie Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939. Słownik biograficzny. T. 1-2. Wwa 1998-2000. PPK „Polski Przegląd Kartograficzny”. Wwa 1969-2004. PRAH „Poznański Rocznik Archiwalno-Historyczny Prasa Z dziejów prasy wielkopolskiej XIX-XX wieku. T. 1-4. Pod red. M. Kosmana. P. 1995-1998. Przew. APAN Przewodnik po zasobie Archiwum PAN. Oprac. H. Krajewska i A. Kulecka. Wwa 1999 Przew. Kat. „Przewodnik Katolicki”. P. [1895] 1939, Jednodniówka z 1947, 1956-2004. Przybecki Przybecki M.: z dziejów staro-klasycznego Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. P. 1990. PSB Polski Słownik Biograficzny. T. 1-42 oraz Suplement. Kr. [i in.] [1935] 1939, 1946-2000. PSocjal. „Przegląd Socjalistyczny”. Miesięcznik Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS [Polskiej Partii Socjalistycznej]. Wwa 1945-1948. PSzL Polska Sztuka Ludowa. Wwa 1947-1990. PTeatr. „Pamiętnik Teatralny”. Wwa 1952-2003. PTPN Veritate et scientia. Księga pamiątkowa w 125-lecie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Pod red. A. Gąsiorowskiego. Wwa 1982. PWlkp. „Przegląd Wielkopolski”. P. 1939, 1946-1947, 1987-2000. PZach. „Przegląd Zachodni”. P. 1945-2000. RAP „Rocznik Archidiecezji Poznańskiej”. P. 1947-2000. RARP „Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu”. P. 1972-2000. RAU Rocznik Zarządu Akademii Umiejętności w Krakowie”. Kr. [1873] 1939/40, 1945/1946-1947/1952. [Zmiana tyt. 1891/1892-1947/1952 Rocznik Akademii Umiejętności]. RDSG „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych”. P. [1931-1938] 1939 wyd. w 1946-2000. RDzPWlkp „Roczniki Dziejów Powstania Wielkopolskiego 1918/19”. P. 1947. RH „Roczniki Historyczne”. P. [1925] 1939/1946-2000. RHum. „Roczniki Humanistyczne”. Lublin 1949-2004. RKal. „Rocznik Kaliski”. P. 1968-2000. RKon. „Rocznik Koniński”. P. 1977-1982, 1997-1999. RL „Ruch Literacki”. Kr. 1960-2000. RLeszcz. „Rocznik Leszczyński”. P. 1977-1987. RLub. „Rocznik Lubuski”. Zielona Góra 1959-2000. RMNRSz. „Rocznik Muzeum Narodowego Rolnictwa w Szreniawie”. P. 1976-2000. RNn. „Rocznik Nadnotecki”. P. [i in.] 1966-1999. Rogall Geistlichkeit Rogall J.: Die Geistlichkeit der Evangelisch-Unierten Kirche in der Provinz Posen 1871-1914 und ihr Verhältnis zur preussischen Polenpolitik. Marburg and der Lahn 1990. Rosin Rosin R.: Ziemia wieluńska w XII-XVI w. Studia z dziejów osadnictwa. Łódź 1961. Rospond Słownik etym. Rospond S.: Słownik etymologiczny miast i gmin PRL. Wr. 1984. Rota Causae Polonae coram Sacra Romana Rota XV-XVII saec.: explanatio processuum et regesta documentorum. Ed. Ch. Bukowska-Gorgoni. Roma 1995. RPAN(Kr.) „Rocznik. Polska Akademia Nauk”. Oddział w Krakowie. Kr. 1957/1958-1996. RPil. „Rocznik Pilski”. P. 1960-1962. RPPO 1441 Rejestr poborowy powiatu ostrzeszowskiego z 1441 r. Wyd. S. Nawrocki. Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza 5: 1959 z. 1 s. 221-224. RPTG „Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego”. Kr. [1927] 1939, 19461980. [Wcześniej i później pod in. tytułami!] Ruch PES „Ruch Prawniczy i Ekonomiczny”. P. 1921-1924, 1958-1960 z. 2. [Zmiana tyt.: „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny. P. 1925-1939; 1960 z. 3 2004]. Rusiński Struktura Rusiński W.: Struktura osadnictwa i zaludnienie powiatu kaliskiego w 1789 r. „Rocznik Kaliski” 3: 1970 s. 53-116. RWWsch. „Rocznik Wielkopolski Wschodniej”. P. 1973-1976. Rymut Nazwy Rymut K.: Nazwy miast Polski. Wr. 1987. SA „Slavia Antiqua”. P. 1948-2000. SAdw. Słownik biograficzny adwokatów polskich. Kom. red. Kom. red. Z. CzeszejkoSochacki [i in.]. T. 1-2. Wwa 1980-1988. SAP Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających [od t. 4 adnotacja: (zmarłych przed 1966 r.)] . Malarze, rzeźbiarze, graficy. Zesp. red. J. MaurinBiałostacka [i in.]. T. 1-7. Wrocław 1971-2003 [t. 6:1998, t. 7:2003]. SBKS Słownik biograficzny katolicyzmu społecznego w Polsce. Kom. red. R. Bender [i in.]. T. 1-3. Wwa 1991-1995. SBP Słownik biologów polskich. Red. S. Feliksiak. Wwa 1987. SBPNM Słownik biograficzny polskich nauk medycznych XX wieku. Kom. red. B. Popielski [i in.] T. 1-2 z. 1-4. Wwa 1991-2000. [t. 2 z.4:2002] SBPW Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919. Red. nauk. A. Czubiński [i in.]. P. 2002. SBTech. Słownik biograficzny techników polskich. Z. 1-8. Wwa 1989-1998. [wyszło do t. 14:2003] SBTP I Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965. Kom. red. S. Dąbrowski [i in.]. [T.1]. Wwa 1973. SBTP II Słownik biograficzny teatru polskiego 1900-1980. Napisał i oprac. zesp. w składzie B. Berger [i in.] T. 2. Wwa 1994. SBWP-W I Słownik biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej: ziemi kaliskiej. Pod red. H. Tadeusiewicz. T. 1-2. Kalisz 1998-2003. SBWP-W zeszyt próbny Słownik biograficzny Wielkopolski Południowo-Wschodniej: zeszyt próbny. Red. E. Polanowski. Kalisz 1993. Serwański Serwański E.: Wielkopolska w cieniu swastyki. Wwa 1970. SFiloz. Słownik filozofów. Red. I. krońska; autorzy artykułów K. Ajdukiewicz [i in.]. T. 1. Wwa 1966. SGraf. Mulczyński J.: Słownik grafików Poznania i Wielkopolski XX wieku urodzonych do 1939 roku. P. 1996. SHGWPŚ Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu. Pod red. A. Gąsiorowskiego. Cz. 1-4 cz. 2. Wr. 1982-2003. [cz. 3:1993-1999, cz. 4:2001-2003]. SHGZWŚ Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu. Oprac. R. Rosin. Wwa 1963. SHist. Słownik historyków polskich. Oprac. M. Prosińska-Jackl; autorzy biogramów K. Baczkowski [i in.].Wwa 1994. SiMDW Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza. P. 1955-1994. Skarby – Atlas Skarby wczesnośredniowieczne z obszaru Polski. Atlas. Oprac. L. Gajewski [i in.]. Wr. 1982. Skuratowicz Dwory Skuratowicz J.: Dwory i pałace w Wielkim Księstwie Poznańskim. P. 1981. SLek. Szarejko P.: Słownik lekarzy polskich XIX wieku. T. 1-6. Wwa 1991-2001. SMK Winiowicz K.: Słownik muzyków z Kościańskiego. Kościan 1997. SMP Słownik muzyków polskich. T. 1-2. Kr. 1964-1967. SO „Slavia Occidentalis”. P. [1921] 1947-2000. SPis. K. i P. Mrozek Z.: Mały słownik pisarzy Kujaw i Pomorza (1920-1991). B. 1992. SPis. Słownik pisarzy. Wrocław 1971 SPKP suplement 2 Słownik pracowników książki H. Tadeusiewicz. Wwa 2000. polskiej. Suplement 2. Pod red. SPKP suplement Słownik pracowników książki polskiej. Suplement. Pod red. I. Treichel. Wwa 1986. SPKP Słownik pracowników książki polskiej. Pod red. I. Treichel. Wwa 1972. Spraw. Arch. Sprawozdania Archeologiczne. Wr. [i in.] 1955-2000. Spraw. PAN „Sprawozdania z Czynności i Prac”. Polska Akademia Nauk. Wwa 1953-1963. [Kontynuacja pod in. tytułami]. Spraw. PAU „Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności”. Kr. [1920] 1939, 1945-1952, 1989/1990-2000. [Poprzednie roczniki pod in. tytułami]. Spraw. PMA Sprawozdania Państwowego Muzeum Archeologicznego. T. 1-5. Wwa 19451953. [T. 5 za 1953 zawiera Index I-V (1945-1953) wyd. 1956]. Spraw. PTPN „Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk”. P. [1928] 1945/1946 [zawiera sprawozdanie za 1939-1945]-1972. [Od Nr. 91 za 1973 podział na Sprawozdania poszczególnych Wydziałów PTPN]. Spraw. TNT „Sprawozdania Towarzystwa Naukowego w Toruniu”. Toruń 1947/1948-2000. Spraw. Tow. Nauk. KUL Sprawozdania z Czynności Wydawniczej i Posiedzeń Naukowych oraz Kronika Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Nr 3-17. Lublin 1948/1949-1968. [Tytuł poprzedni: Sprawozdania z Czynności Wydawniczej i Posiedzeń Naukowych. Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Nr 1-2. Lublin 1945/1947-1947/1948; tytuł następny: Sprawozdania Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Nr 18-21 Lublin 1969-1971]. Spraw. WHNS PTPN Sprawozdania. Wydział Historii i Nauk Społecznych. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. P. 1973-1990. [Kontynuacja: Sprawozdania za lata 19901998: wydziały II do VIII. P. 2001]. Spraw. WTN „Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”. Wr. 1946-1955. [Od R. 11 z 1956 podział na serie]. SSS Słownik Starożytności Słowiańskich. Encyklopedyczny zarys kultury Słowian od czasów najdawniejszych. Pod. red. W. Kowalenki [i in.]. T. 1-7 oraz 8 cz. 12 suplementy i indeksy. P. 1961-1996. SWB Słownik bibliotekarzy wielkopolskich: 1918-2000. Pod red. F. Łozowskiego. P. 2001. SWPP Słownik współczesnych pisarzy polskich. E. Korzeniewskiej. T. 1-4. Wwa 1963-1966. Oprac. zesp. pod red. Sylwetki Wielkopolan Kosmanowie B. i M.: Sylwetki Wielkopolan. P. 1988. SZ „Strażnica Zachodnia”. P. [i in.] [1922] 1939, 1946-1950. Szam. Inf. „Szamotulski Informator”. Szamotuły 1945-1946. [W 1945 wyd. pod tyt.: „Informator Szamotulski”]. Szkice przedst. med. pozn. Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. Praca zbior. pod red. J. Hasika i R.K. Meissnera. P. 1991. Szkoła Kaliska Szkoła kaliska: i Liceum Ogólnokształcące im. Adama Asnyka w Kaliszu: nauczyciele i wychowankowie. Pod red. K. Walczaka. Kalisz 1998. SzSP – Architektura Sztuka sakralna w Polsce. Architektura. Red. A. Krause. Wwa 1956. SzSP – Malarstwo Sztuka sakralna w Polsce. Malarstwo. Oprac. T. J. Ruszczycówna, Z. Niesiołowska-Rotherowa. Wwa 1958. Dobrzeniecki, SŹ Studia Źródłoznawcze. Wydawnictwo seryjne poświęcone naukom pomocniczym historii oraz źródłoznawstwu polskiemu i powszechnemu. T. 141. Wwa [i in.] 1957-2003. Ślaski, Tabaczyński Ślaski J., Tabaczyński S.: Wczesnośredniowieczne Wielkopolski. Materiały. Wwa 1959. Śródka Śródka A.: Uczeni polscy XIX-XX stulecia. T. 1-4. Wwa 1994-1998. Świechowski Świechowski Z.: Budownictwo romańskie w Polsce. Katalog zabytków. Wr. 1963. Tabaczyński Tabaczyński S.: z badań nad wczesnośredniowiecznymi skarbami srebrnymi Wielkopolski. Wwa 1958. Teki Hist. „Teki Historyczne”. Polskie Towarzystwo Historyczne w Wielkiej Brytanii. T. 1-22. Londyn 1947-1999. Teolodzy Słownik polskich teologów katolickich. Lexicon theologorum catholicorum Poloniae. Pod red. H. E. Wyczawskiego.T. 1-8. Wwa [i in.] 1981-1995. Tezlaff Tezlaff W.: 2000 Kurzbiographien bedeutender deutscher Juden des Jahrhunderte. Lindhorst 1982. Tłoczek Tłoczek I. F.: Miasteczka rolnicze w Wielkopolsce. Wwa 1955. skarby srebrne Trzeciakowski Kulturkampf Trzeciakowski L.: Kulturkampf w zaborze pruskim. P. 1970. Tyg. Powsz. „Tygodnik Powszechny”. Kr. 1945-1953; 1956-2000. Tyg. Zach. „Tygodnik Zachodni”. P. 1956-1960. Udział duch. Kącki F.: Udział duchowieństwa katolickiego w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. „Novum” 1971 nr 12 [specjalny] s. 31-119. Urzędnicy centralni Spisy Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku. Spisy. Oprac. K. Chłapowski [i in.]. Red. A. Gąsiorowski. Kórnik 1992. WA „Wiadomości Archeologiczne”. Wwa [1873] 1939 [reedycja 1948]-1991/2001. WAG „Wiadomości Archidiecezji Gnieźnieńskiej”. Gniezno 1946-2000. Wędzki Rozwój osadnictwa Wędzki A.: Rozwój osadnictwa i podziały terytorialne Ziemi Lądzkiej do końca XIV wieku. „Slavia Antiqua” 13: 1966 s. 1-141. WH „Wiadomości Historyczne”. Wwa 1948-1953. Widnokrąg „Widnokrąg”. Tygodniowy dodatek społeczno-kulturalny Gazety Poznańskiej. P. 1949, 1951. Wielkopolanie Wielkopolanie XIX wieku. Praca zbior. pod red. W. Jakóbczyka. T. 1-2. P. 1966-1969. Wiliński Wiliński S.: Granitowe kościoły wiejskie XII wieku w Wielkopolsce. „Przegląd Zachodni” 8: 1952 nr 11/12 s. 417-432. Wlkp. Wyb. Źr. Wielkopolska. Wybór źródeł. Oprac. W. Jakóbczyk. T. 1 (1815-1850)-2 (18511914). Wr. 1952-1954. WNA „Wiadomości Numizmatyczno-Archeologiczne”. Kr. [1889] 1938/19391940/1948. [Kontynuacja: „Wiadomości Numizmatyczne” 1957-2000]. WNum. „Wiadomości Numizmatyczne”. Wwa 1957-2000. Wojciechowska Wojciechowska M.: Materiały do dziejów katolickich towarzystw robotników polskich w Wielkopolsce. [W:] Poznańskie Studia Teologiczne T. 6: 1986 s. 399-422. Wolnomularze Hass L.: Wolnomularze polscy w kraju i na świecie 1821-1999. Słownik biograficzny. Wwa 1999. Wróblewski Wróblewski J.: Polskie biblioteki ludowe w zaborze pruskim i na terenie Rzeszy Niemieckiej w latach 1843-1939. Olsztyn 1975. WSB Wielkopolski słownik biograficzny. Kom. red. A. Gąsiorowski [i in.]. Wwa 1981. Współcz. pisarze Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Oprac. zespół pod red. J. Czachowskiej i A. Szałagan. T. 1-8. Wwa 2003. WTK „Wrocławski Tygodnik Katolików”. Wr. 1953-1957 [Kontynuacja od nr. 9 1957: „Tygodnik Katolików”]. Wybitni hist. wlkp. Wybitni historycy wielkopolscy. Praca zbior. pod red. J. Strzelczyka. P. 1989. Wybitni Wlkp. Wybitni Wielkopolanie XIX wieku. Praca zbior. pod red. W. Jakóbczyka. P. 1959. Zakrzewski Ulicami Zakrzewski Z.: Ulicami mojego Poznania. Przechadzki z lat 1918-1939. P. 1985. Zakrzewski Zakrzewski Z.: Przechadzki po Poznaniu lat międzywojennych. Wwa 1983. Zap. TNT „Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu”. Toruń [1908] 1939/19451954. [Kontynuacja: „Zapiski Historyczne” 1955-2002]. Zasł. Pomorzanie Zasłużeni Pomorzanie w latach II wojny światowej. Szkice biograficzne. Wr. 1984. Zasł. Wlkp. Jakóbczyk W.: Zasłużeni Wielkopolanie XIX wieku. Wwa 1987. ZfO „Zeitschrift für Ostforschung”. Länder und Völker im östlichen Mitteleuropa. Marburg/Lahn 1952-2004. [Zmiana tyt. od 1995: „Zeitschrift für Ostmitteleuropa Forschung”]. ZH „Zapiski Historyczne” P. [i in.] 1955-2002. [Tytuł poprzedni: „Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu”]. Zielińska Poczet Zielińska T.: Poczet polskich rodów arystokratycznych. Wwa 1997. Zieliński Wykonanie Zieliński Z.: Wykonanie ustawy Sejmu pruskiego z 11 maja 1873 r. o kształceniu i zatrudnieniu duchowieństwa na terenie Archidiecezji Gnieźnieńskiej i Poznańskiej 1873-1887. [W:] Studia historyczne. T. 2. Lublin 1968 s. 7-107. Ziemia wrzesińska Ziemia wrzesińska. Przeszłośc i teraźniejszość. Pod red. J. Deresiewicza. Wwa 1978. Ziemianie Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny. [W cz.1-3 dodatkowy podtytuł: Życiorysy]. Kom. red. J. Leskiewiczowa [i in.]. Cz. [1]-6. Wwa 19922002. ZiZM Zrodziła ich Ziemia Mogileńska. Praca zbior. pod red. Cz. Łuczaka. P. 1997. Znaki Znaki pamięci: …ludziom regionu Pomorza i Kujaw trwale związanym z dziennikarstwem na tej ziemi spoczywającym. Autor biogramów J. Brodziński [i in.]. B. 1999. ZNUAM Zeszyty Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. [Różne serie]. P. 1956-1973. ZOW „Z Otchłani Wieków”. P. [1926] 1945-1988, 1999-2002. Abgarowicz* Kazimierz Feliks (1888-1986) filolog klasyczny. Słowniki: WSB; Nauczyciele MM. Abraham* Prochownik (X w.) legendarny król Polski. Biografie: A. Sehn: Król Polski A.P. Zeszyty Historyczne Z. 124 (1998) s. 220-8 [legenda o domniemanym królu]. Abraham* (XIV w.) scholastyk pozn. Przyczynki: Nowacki II s. 67. Abraham* z Kębłowa – zob. Kębłowski Abraham. Abraham* z Nowego Dworu h. Nałęcz (XIV/XV w.) kan. pozn., gnieźn. Biografie: Czyżak Kapituła s. 310. Abraham ze Zbąszynia – zob. Zbąski Abraham. Abraham* Roman (1891-1976) gen. brygady, dowódca Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. Słowniki: WSB; Z. Mierzwiński: Generałowie II Rzeczypospolitej. Wwa 1990; Wrzesiński SB; Kawalerowie VM T.II cz. 1; T. III, cz. 1; Posłowie. Źródła: R.A.: Wspomnienia wojenne znad Warty i Bzury. Wojskowy Przegląd Historyczny 1966 nr 1 s. 175-210, nr 2 s. 234-77, nr 3 s. 291-322, nr 4 s. 213-49, 1967 nr 1 s. 253-98. – R. A.: Wspomnienia wojenne znad Warty i Bzury. Wwa 1990. Biografie: Z. Godyń: [Gen. R.A. 1891-1976]. Przegląd Kawaleryjski i Broni Pancernej 11: 1976 nr 82 s. 116-7. – K. Rudnicki: Ś.p. gen. dr R.A. Przegląd Kawaleryjski i Broni Pancernej 11: 1976 nr 82 s. 115-6. – B. Polak: Generał brygady dr R.A. (1891-1976). [W:] Bitwy września 1939. T. 5. Koszalin 1989. – Leszek Laskowski: R.A. Losy dowódcy. Wwa [i in.] 1998, 197 s. Przyczynki: B. Skaradziński: Ostatnia droga generała A. Tyg. Powsz. 30: 1976 nr 41 s. 1-2 [uroczystości pogrzebowe w Wwie i Wrześni 31.08. i 01.09.1976 r.]. – A. Wernic: Pamięci generała. Kierunki 21: 1976 nr 37 s. 9. – L. Laskowski: z dziejów obrony Lwowa w listopadzie 1918 r. Roman Abraham – dowódca „Góry Stracenia”. [W:] Zesz. Nauk. Inst. Zarządz. / PKoszal. Nr 4. (1998) s. 123-135. Artykuły: – WTK 1976 nr 37. – +Przegląd Kawalerii i Broni Pancernej t. 84-6. Abramowicz* Kazimierz (1889-1936) matematyk, prof. UP. AW: 2. Słowniki: WSB; PTPN. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 226 Abramowicz* Piotr (1619-1697) ks., jezuita, społecznik, budowniczy kościoła w P. AW: 3. Słowniki: PSB; EWoJ; EK; J. Poplatek [i in.]: Słownik jezuitów artystów. Kr. 1972. Przyczynki: Historia Residentiae Walcensis Societatis Jesu. Wyd. M. Rohwerder. Köln 1967 s. 101, 108, 110. Abramski* Aleksander (1880-1964) lekarz, społecznik. Słowniki: SBWP-W I; Szkoła Kaliska. Biografie: B. Makowiec, J. Makowiec: Dr. A.A. (Dobre imię medycyny kaliskiej). Ziemia Kaliska 1966 nr 28 s. 3. Abratowicz* Szymon (1703-1745) jezuita, filozof, teolog. Słowniki: EWoJ. Abt* Stefan (1898-1942) ks., redaktor, powstaniec wlkp. Słowniki: EK; Martyrol.; Teolodzy; SBL; AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Dzieje parafii św. Mikołaja w Lesznie. Leszno 1955 s. 182-5, 215-7, 220, 223. – Serwański s. 217-29. – Kalendarium miasta Leszna. Red. A. Piwoń. Leszno 1996 s. 112, 114-5, 119, 128-31. – A. Piwoń: Kościół św. Szczepana w Lesznie. PLudu 1999 z. 2 s. 2-3. Artykuły: +RAP 1947. Ackermann* Andreas (+) kupiec niem. w P. Przyczynki: Ostrowska-Kębłowska Architektura s. 26, 37, 52, 58, 81-2. Adam* (XVI/XVII) kantor w Grodzisku. Słowniki: Chybiński. Adam* (zm. 1612) mnich i organista klasztoru cystersów w Wągrowcu. Słowniki: Chybiński. Adam* z Będkowa h. Wilczekosy (zm. 1451) dr dekretów, kan. krak., gnieźn., kapelan Władysława Jagiełły, prof. Akademii Krak. Biografie: Czyżak Kapituła s. 310-2. Adam* ze Smolic (XV w.) pisarz konsystorza gn., notariusz publiczny. Słowniki: Gąsiorowski Notariusze. Adam* ze Stawiszyna (XV/XCVI w.) pisarz biskupa Uriela Górki, notariusz, kan. kolegiaty św. Mikołaja w P. Słowniki: Gąsiorowski Notariusze. Adam* z Wapna? (XIV w.) kaszt. bniński, ostrowski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Adam* z Wągrowca (zm. 1629). Źródła: A. z W.: Utwory organowe z intawolatury żmudzkiej. Edycja synoptyczna w opr. I. Bieńkowskiej [i in.]. Wwa 1999. Przyczynki: M. Perz: Śladami A. z W. (zm. 1629). Muzyka 3: 1996 s. 3-18. – M. Perz: o A. z W. i jego twórczości. Ziemia Wągrowiecka 1998 nr 2 s. 27-30. – M. Perz: o twórczości organowej A. z W. i projekcie jej edycji. [W:] Staropolszczyzna muzyczna. Pod red. J. Guzy-Pasiakowskiej [i in.]. Wwa 1998 s. 123-32. – A.M. Wyrwa: Glosa do biogramu A. z W. (Margonina) w świetle zapisek nekrologicznych. Muzyka 43: 1998 z. 1 s. 72-7. Adam* Świnka z Zielonej h. Świnka (zm. 1433) poeta polsko-łac., kan. krak., gnieźn. Biografie: Czyżak Kapituła s. 312; Nowy Korbut. Przyczynki: R. Gansiniec: „Tragedia Petri comitis”. PLit. 1952 s. 70-1 i odb. – M. Plezia: Wstęp do wyd.: Najstarsza poezja polsko-łacińska. Wr. 1952. – H. Kowalewicz: Cantica Medii Aevi polono-latina. T. 1: Sequentiae. Wwa 1964. Adamanis* Franciszek (1900-1962) farmaceuta, prof. AM w P. Słowniki: WSB. Biografie: F.D. (życiorys) Kron. UP za l. akademickie 1945-1954/55 s. 637-8. – E. Pawełczyk: Wspomnienie pośmiertne o prof. drze F.A. z żałobnej karty. KMP 30: 1962 nr 3 s. 96-8, il. – M. Szmytówna: Działalność naukowa i dydaktyczna profesora dr. F.A. (Wspomnienie pośmiertne). Acta Poloniae Pharmaceutica 20: 1963 z. 2 s. 101-8 [na s. 104-8: spis prac naukowych, 81 poz.]. – M. Szmytówna: Prof. dr F.A. Spraw. PTPN 1962 nr 1 s. 185-93, bibliogr. – A. Magowska: F.A. (1909-1962). Farmaceuta. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 109-11, bibliogr. – M.A. Smoczkiewicz: Profesor F.A. (1900-1962) – zasłużony organizator powojennej farmacji w Poznaniu – w moich wspomnieniach. KMP 1992 nr 3/4 s. 318-25, il. Przyczynki: H. Szołdrska: Walka z kulturą polską. UP podczas okupacji. P. 1948 s. 90-3. – R. Ludwiczakówna: Działalność naukowa profesora F. A. P. 1951 [maszynopis w Archiwum Akademii Medycznej w Poznaniu, sygn. 6/415]. – Kronika i bibliografia dorobku naukowego AM w P. 1957/59-1963/64. P. 1957 s. 11-21, 306, 329, 442, 606-19. – J. Stanisławski: Odznaczenia państwowe. Farmacja Polska 1957 nr 9 s. 245. – N. Karaśkiewicz, A. Sitkowska: Laureaci Nagród Miasta Poznania za rok 1959. KMP 1960 nr 3. – J. Pluta: Prof. dr F. A. laureatem nagrody m. Poznania. Farmacja Polska 16: 1960 nr 10 s. 191-2. – Prof. dr F. A. laureatem nagrody naukowej m. Poznania. Służba Zdrowia 12: 1960 nr 13 s. 3. – D. Malejka: Profesor F. A. Nature 195: 1962 nr 4839. – W. Głowacki: Męczeńskie drogi farmaceutów wielkopolskich w latach okupacji hitlerowskiej 1939-1945. P. 1967. Artykuły: Kron. AM 1959 t. 3 s. 67-73. – +Farmacja Polska 16: 1960 nr 10 s. 191-2. – +Biuletyn Głównej Biblioteki AM w P. 1971 nr 17 s. 169-77. Adamczak* Bogdan (1909-1995) inż. chemik, wicedyrektor Cukrowni Dobre na Kujawach. Słowniki: SBTech. IX. Przyczynki: S. Miklos: Polacy na politechnice w Gdańsku w latach 1904-1939. Wwa 1987 s. 318. Adamczewski* Adam (+) bankowiec pozn. Przyczynki: Z. Kaczmarek: Adamczewscy. Rodzina poznańskich bankowców. Aneks: Akt oskarżenia przeciwko A.A. KMP 1997 nr 2 s. 181-202, il. Adamczewski* Adam (1849-1934) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża. Przyczynki: Nowacki II s. 123. Adamczewski* Bolesław (1924-1977) farmaceuta, działacz społ. Słowniki: Opalenicki SB II. Biografie: W. Dębska: Mgr B. A. Herba Polonica 1978 nr 4 s. 259-60. Adamczewski* Bronisław (1888-?) powstaniec wlkp., major WP. Słowniki: Członkowie tajnych tow.; SBPW. Biografie: B. Polak: Biografistyka powstania wielkopolskiego 1918-1919. Koszalin 1985 s. 26. – B. Polak: Dowódcy powstania wielkopolskiego i wojska wielkopolskiego 1918-1919. T. 1. P. 1989 s. 58-9. Adamczewski* Franciszek (1848-1914) ks., społecznik. AW: 6. Słowniki: PTPN; Księża. Adamczewski* Franciszek (1908-1960) ks. Biografie: Cierliński: Śp. ks. F. A. MK 11: 1960 nr 3 s. 183-6. Adamczewski* Henryk (1892-1981) prawnik, dyr. Banku Handl. w P. Słowniki: AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Klanowski. – Przybecki. Adamczewski* Ignacy (+) powstaniec wielkopolski, przewodniczący Rady Żołnierskiej w Jarocinie. Słowniki: J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Adamczewski* Ludwik (1870-1933) pediatra. Słowniki: PTPN; SLek. I. Adamczewski* Stefan (+) nauczyciel germanista. Przyczynki: J. Werner, J. Żardecki: To oni nas uczyli. Kaliszanie w Warszawie 1993 nr 4 s. 19-29. Adamczyk* Leon (1918-1973) ks. Biografie: K. Karłowski: Śp. ks. L. A,. (1918-1973). MK 25: 1974 nr 2 s. 42-3. Adamczyk* Ludwik (1909-1956) lekarz i działacz społ. Słowniki: Anders; Opalenicki SB I. Przyczynki: K. Bielecki: Miasto i gmina Opalenica w dokumencie archiwalnym. Opalenica 1979 s. 28, 63-7. – Z. Duda [i in.]: Nowe ulice w Opalenicy. Echa Opalenickie 1985 nr 10. Adamczyk* Stefan (1892-1939) lekkoatleta, olimpijczyk 1924 r., chor. WP. Słowniki: H. Kurzyński, S. Pietkiewicz, M. Rynkowski: Od Adamczaka do Zasłony. Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego. Mężczyźni. Wwa 2004.; Wryk Sport. Przyczynki: Nie powinniśmy o nich zapomnieć… S. A. wzór ambicji sportowej, pierwszy klasowy tyczkarz polski. Przegląd Sportowy 1939 nr 9. – R. Wryk: Akademicki Związek Sportowy 1908-1939. P. 1990 s. 202, 358-60, 362, 365. Adamek* Piotr (1885-1951) ks. kapelan wojsk., społecznik Słowniki: PTPN; Teolodzy; Księża; Członkowie tajnych tow.; SBSP. Przyczynki: Śp. ks. A. P. MK 1952 s. 12-3. Adamek* Stanisław Alfred (1899-1971) prezes TTZ, adwokat, działacz niepodl. Słowniki: Członkowie tajnych tow.; AMOstr. z. 4. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 131-3, 247-57. Adamek* Władysław (1888-?) radny Rady Miejskiej w P., sekretarz Zarządu Wojewódzkiego Narodowej Partii Robotniczej w P. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: L. Hass: Organizacje zawodowe w Polsce. Wwa 1963. Adami* Ernest Daniel (1716-1795) teolog, muzyk. AW: 9. Słowniki: SMP. Adamkiewicz* Adolf (1818-?) chirurg. Słowniki: SLek. I. Przyczynki: G. Kusztelak: Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 1972. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Adamowicz* Marian (+) prezydent Inowrocławia. Przyczynki: Dzieje Inowrocławia. Pod red. M. Biskupa. T. 2. Wwa [i in.] 1982 s. 165, 169-171, 174, 175, 183, 185, 186, 194, 195, 202, 203, 209, 359. Adamowicz* Wincenty (1909-1987) jezuita, katecheta. Słowniki: EWoJ. Adamski* Antoni (1916-1972) ks., działacz polonijny. Słowniki: AMM. Adamski* Ignacy (1877-1942) ks., redaktor. AW: 12. Słowniki: PTPN; Teolodzy; Księża; AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Wróblewski 275. – M. Banaszak: Pięćdziesiąt lat „Biblioteki Kaznodziejskiej”. Biblioteka Kaznodziejska 59: 1959 s. 447-56. Adamski* Jan (1887-1966) lekarz bakteriolog, mikrobiolog, prof. AM w P. Słowniki: WSB; SBPNM i z. 3; PTPN; AMM; Szamotulanie; Członkowie tajnych tow. Źródła: Materiały archiwalne Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej Akademii Medycznej w P. Bibliografie: Kron. AM 1959 s. 396-400 (bibliografia prac J. A.). Biografie: J.A. (życiorys). Kron. UP za l. 1945-1954/55 s. 255. – Prof dr med. J. A. GPozn. 1966 nr 303. – Prof. dr med. J. A. Gł. Wlkp. 1966 nr 302. – Zmarł prof. A. EP 1966 nr 299. – J. Wiza: J.A. 3 V 1887-17 XII 1966. Postępy Mikrobiologii 6: 1967 z. 4 s. 443-4. – J. Wiza: Profesor dr med. J. A. (3 V 1887 – 17 XII 1966). Roczniki Akademii Medycznej w Poznaniu 1969 t. 2/3 s. 373-4. – J. Szaflarski: Prof. dr J.A. (1887-1966) współtwórca i organizator Wojewódzkiego Zakładu Higieny w Katowicach. Biuletyn Służby Sanitarno-Epidemiologicznej Województwa Katowickiego 14: 1970 z. 4 s. 497-502. – M.K. Pietkiewicz: J.A. (1887-1966). Mikrobiolog. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 112-4, bibliogr. Przyczynki: A. Brodniewicz: Powstanie i rozwój Sanitariatu Portowego w Gdyni w okresie międzywojennym. Biuletyn Met. Org. Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni 1983 nr 5, 16, supl. 1. – Dzieje naukowych towarzystw medycznych w Poznaniu w latach 1832-1983. P. 1985 s. 91-2, 187-8, 304. – Dzieje Wydziału Lekarskiego i Farmaceutycznego UP i Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego (1919-1989). Pod red. J. Hasika. P. 1989 s. 63, 77, 144. Adamski* Jan od Krzyża (1841-1918) ks. karmelita, pisarz, społecznik. AW: 13. Słowniki: PSB; EK; PTPN; Teolodzy; Księża; EWoJ; Członkowie tajnych tow. Adamski* Józef Stanisław (1851-1926) jezuita. AW: 14. Słowniki: PSB; Teolodzy; EWoJ; EK. Biografie: J. Skarbek: J.S. A. jezuita (1851-1926). Studia i Dok. 4: 1974 s. 111-22. – Cz. Głombik: Galicyjskie początki neoscholastycznej odnowy polskiego katolicyzmu. [W:] Galicja i jej dziedzictwo. T. 3. Rzeszów 1995 s. 121-3. Adamski* Józef (1902-1944) formierz, działacz komunistyczny, uczestnik antyhitlerowskiego ruchu oporu w Wlkp. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: L. Gomolec: z lat walki powiatu poznańskiego. P. 1962 s. 35, 42, 45-6. Adamski* Kazimierz (1900-1943) powstaniec wielkopolski z Jarocina. Słowniki: J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Adamski* Rafał (1907-1987) farmaceuta, prof. AM w P. Biografie: H. Broda, J. Majewski: Prof. dr hab. R.A. Farmacja Polska 44: 1988 nr 7. – R.A. KMP 56: 1988 nr 3. – Z. Maćkowiak: Prof. R.A. (1907-1987). Życie i działalność. [W:] ZiZM 371-6. – Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 22. Przyczynki: E. Kruza, M. Umbreit: 50-lecie pracy prof. dra hab. R.A. Farmacja Polska 34: 1978 nr 12. Adamski* Stanisław (1875-1967) ks., bp katowicki, społecznik, powstaniec wlkp., komisarz Naczelnej Rady Ludowej w P. AW: 17. Słowniki: EK; WSB; PTPN; Encyklopedia powstań śląskich. Opole 1982; Teolodzy; Biskupi; Szamotulanie; SBKS; Kto był kim; Księża; AMM; Biskupi katol.; Posłowie; Członkowie tajnych tow.; SBPW; Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XI i XX wieku. Katowice 1996 s. 6-11; Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Pod red. J. Myszora. T. 1. Wwa 2002. Bibliografie: B. Żynda: Krótki zarys historii i działalności Księgarni Św. Wojciecha. [W:] Bibliografia wydawnictw Księgarni Św. Wojciecha 1895-1969. Oprac. B. Żynda. P. 1970 s. 9-59. Źródła: S.A.: z życia i publicznej działalności Biskupa S.A. Katowice 1949, 34 s. – Boniecki Fotografie. – P. Raina: Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945-1989. T. 1. P. 1994. – S.A.: z życia i publicznej działalności biskupa S. A. Wyd. A. Gulczyński. P. 2000, 125 s., il. [autobiografia]. – Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 853. Biografie: Ks. Biskup A. Duszpasterz Polski Zagranicą 19: 1968 nr 2. – Z. Szuba: Biskup S. A. Życie Katolickie 1983 nr 5/6. – M. Koprowski: Ostatni z wielkich. Życie Katolickie 1987 nr 3-4 s. 205-20. – K. Szaraniec: S.A. Cz. 1-3. Katowice 1990-1991, 63 + 68 + 78 s. – A. Gulczyński: S. A. – duszpasterz i polityk. Iks 2000 kwiecień s. 62, il. – Wielkopolanie XX wieku. Praca zbiorowa pod red. A. Gulczyńskiego. P. 2001 s. 19-37. – Stanisław Szymecki, Romuald Rak: Biskup S.A. jakiego nie znamy. Katowice [Księgarnia św. Jacka] 2003, 247 s., [32] s., tabl., il., nuty. – Wiesław Michalak: Duszpasterz, społecznik i polityk. Goniec Ziemi Wronieckiej 2008 nr 7 s. 15, il. Przyczynki: Życiorys Biskupa [S.A.] z okazji 70-lecia urodzin. Gość Niedzielny 1945 nr 6-11. – Korth s. 166. – Udział duch. s. 35, 40-41, 68, 112. – F. Miedziński: Jak ks. A. usiłował zlikwidować Powstanie Wielkopolskie. Gaz. Pozn. 4: 1952 nr 308 s. 4. – J. Kobylnicki: Jubileusz ks. biskupa A. Tyg. Powsz. 13: 1959 nr 50 s. 2. – K. Niemierowicz: Sexagesimo Anno. Przew. Kat. 49: 1959 s. 758-9 [wspomnienie o S.A.]. – S. Ochociński: Podstawy i zasady wielkopolskiej spółdzielczości kredytowej do roku 1918. P. 1965 passim. – W. Mysłek: Kościół katolicki w Polsce w latach 1918-1939. Wwa 1966. – Zgon ks. biskupa A. Tyg. Powsz. 21: 1967 nr 49. – H. Bednorz: Biskup Adamski, jak go znałem przez 30 lat. Wiadomości Diecezji Katowickiej 36: 1968 nr 1-2. – A. Czubiński: Polityka wewnętrzna władz powstańczych. [W:] Powstanie wielkopolskie 1918-1919. P. 1968 s. 297-341. – E. Zajdel: z dziejów duchowieństwa śląskiego w czasie wojny. Wwa 1968. – Z. Wroniak: Polityka zewnętrzna Naczelnej Rady Ludowej po wybuchu powstania. [W:] Powstanie wielkopolskie 1918-1919. P. 1968 s. 342-76. – K. Dembski: Wielkopolska w Rzeczypospolitej. P. 1972. – Nauka w Wlkp s. 407, 411, 412, 423, 426, 427, 947. – A. Bieżanowski: Katolicka działalność dobroczynna na terenie diecezji katowickiej w latach 1945-50. NP T. 44, 1975. – J. Pietrzak: Rok 1945 na Ziemiach Zachodnich. polski biskup w odzyskanym Wrocławiu. Kierunki 21: 1976 nr 34 s. 1, 4-5; nr 35 s. 9; nr 36 s. 4; nr 37 s. 9. – B. Michalski: Działalność społeczno-polityczna ks. S.A. w latach 1889-1930. Chrześcijanin w Świecie 9: 1977 nr 11/2 s. 14-34. – A. Czubiński: Powstanie wielkopolskie. P. 1978. – Historia Kościoła w Polsce. T. 1. P. 1979. – A. Micewski: Kardynał Wyszyński. Prymas i mąż stanu. Paris 1982. – B. Kozub-Ciembroniewicz: S. A. – ideolog ruchu chrześcijańskodemokratycznego w latach 1919-1926. Studia Nauk Politycznych 1982 nr 5-6. – B. KozubCiembroniewicz: Ksiądz S. A. u źródeł katolicyzmu społecznego w Poznańskiem (19001914). [W:] Zeszyty Naukowe UJ. Stud. Religiol. Nr 9. Kr. 1983 s. 83-97. – R. Rak: Biskup A. a Volkslista. (W odpowiedzi P.J. Garlińskiemu z Londynu). Śląskie Studia HistorycznoTeologiczne 18: 1985 s. 263-7. – Wielkopolski system spółdzielczości kredytowej. Pod red. S. Ochocińskiego. Wwa [i in.] 1985. – K. Śmigiel: Ks. Piotr Wawrzyniak – człowiek, kapłan, społecznik. P. 1985 s. 23. – L. Bystrzycki: Duchowieństwo polskie Kościoła rzymskokatolickiego w Wielkopolsce w latach 1815-1919. Koszalin 1986 s. 512, 525, 527, 532, 534. – J. Macała: Stosunek biskupa katowickiego S. A. do katolików niepolskiej narodowości Śląska Cieszyńskiego w l. 1938-39 (zarys problematyki). Śląskie Studia HistorycznoTeologiczne 22: 1989 s. 255-62. – A. Gulczyński: Geneza Ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej. SiMDW 1990 z. 1. – S. Wilk: Episkopat Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1918-1939. Lublin 1992. – W. Jewsiewicki: Ks. bp. S.A. – duszpasterz powstania warszawskiego. Przegląd Powszechny 110: 1993 nr 7/8 s. 146-53. – P. Raina: Kościół w PRL. Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945-1989. T. 1: Lata 1945- 1959. P. 1994. – R. Rak: Charakterystyczne rysy duszpasterstwa biskupów katowickich. [W:] Metropolia Katowicko-Górnośląska. Praca zbiorowa pod red. W. Świątkiewicza [i in.]. Katowice 1994. – Metropolia Katowicko-Górnośląska. Dziedzictwo historii. Wyzwania wobec przyszłości. Pod red. W. Świątkiewicza [i in.]. Katowice 1994. – Biskup S.A. Duszpasterz czasu wojny i okupacji 1939-1945. Red. J. Myszor. Katowice 1994, 99 s., il. [m.in. M.K. Adamska-Pietkiewicz: Stryj S. A. w moich wspomnieniach z czasów okupacji; J. Myszor: Posługa duszpasterska biskupa S.A. w czasie okupacji]. R: P. Chmiel. Oberschlesisches Jahrbuch 11: 1995 s. 305-6. – J. Myszor: Sylwetka polityczna biskupa S.A. w latach 1945-1952. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 1994/1995. – A. Grajewski: Wygnanie. Katowice 1995 [dot. lat 1952-1956]. – J. Macała: Próba mediacji biskupa Stanisława Adamskiego w konflikcie między Michałem Grażyńskim a Wojciechem Korfantym w 1930/31 r. [W:] Acta Universitatis Wratislaviensis. Historia. nr 118. Wr. 1995 s. 31-37. – P. Madajczyk: Memoriał biskupa S. A. z 8 stycznia 1947 r. w sprawie wysiedlenia niektórych obywateli polskich do Niemiec. Studia Śląskie 56: 1997 s. 247-62 [kierowany do Bolesława Bieruta]. – J. Żaryn: Kościół a władza w Polsce 1945-1950. Wwa 1997. – J. Żaryn: Ostatnie wygnanie biskupa S. A. (1952-1956). Więź 1998 nr 4 s. 164-172. – Andrzej Gulczyński: Biskup zaangażowany. Rozm. Maria Nowak. Gazeta Poznańska 2000 nr 97 s. 13. – J. Myszor: Historia diecezji katowickiej. Katowice 1999. – A. Gulczyński: z życia i publicznej działalności biskupa S.A. P. 2000. – L. Wiczyński: Wielkopolska działalność biskupa S. A. w l. 1899-1930. [W:] Colloquia Theologica Adalbertina. 2001 nr 3 s. 127-35. Adamski* Tadeusz (1830-1884) księgowy, kontroler roln. Słowniki: PTPN. Adamski* Wacław (1914-1942) działacz harcerski. Słowniki: Anders. Adamski* Walerian (1885-1965) ks., socjolog. Słowniki: EK; Martyrol.; Księża; WSB; SBKS; Teolodzy; Szamotulanie; AMM; Członkowie tajnych tow.; SBSP. Biografie: K. Karłowski: Ks. W.A. MK 17: 1966 s. 19-20. – M. Ponczek: Ks. W.A. – pionier i teoretyk chrześcijańskiego nurtu kultury fizycznej w II RP. [W:] Kościół a sport. Red. M. Barlak [i in.]. Wwa 1995 s. 261-8. – M. Ponczek: o księdzu W.A. – teoretyku wychowania fizycznego w Polsce (1885-1965). P. 2006, 101 s., il. Przyczynki: RAP 1947 s. 30. – K. Wiktor: Smak słowa pomnożonego. Przew. Kat. 1961 nr 12 s. 184-5. – Nowacki II s. 722. – Klanowski s. 181. – Dzieje teologii katolickiej w Polsce. T. 3 cz. 2. Lublin 1978. – Cz. Strzeszewski: Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939. Wwa 1981 s.1123, 267-9. – A. Kwilecki: 60 lat socjologii poznańskiej. P. 1981 s. 20-21. – M. Paluszkiewicz: Towarzystwo Tomasza Zana a poznańscy alumni. PZach. 39: 1983 nr 4 s. 74-83. – P. Szydłowski: Kryzys kultury w polskiej myśli katolickiej 1918-1939. Wwa 1984 s. 76-7, 97101. – P. Pawliszak: Socjologia stosowana W.A. [W:] Pomiędzy etyką a polityką. 80 lat socjologii w KUL. Red. E. Hałas. Lublin 1999 s. 209-25. Artykuły: Słowo Powszechne 1978 nr 23-6. Adamski* Władysław (1888-1942) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; Księża. Przyczynki: A. Kozłowiecki: Ucisk i strapienie. Kr. 1967 s. 333. – Udział duch. s. 108. – A. Wesołowski: Miejsca pamięci narodowej w granicach dawnego powiatu mogileńskiego. Mogilno 1987 s. 90. – W. Łęga: Cienie i blaski lat szkolnych. Wejherowo 1997 s. 133, 207. Adamski* Wojciech (1796-1841) biolog, lekarz. Słowniki: WSB; SBP; AMM; SLek. I. Źródła: Korespondencja Polaków z Purkyniem. Wwa 1969, s. 25, 43-9. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu. Wr. 1973 s. 103. Adamus* Henryk (1880-?) kompozytor, dyrygent. Słowniki: SMP. Adelajda* (X w.) rzekoma siostra Mieszka I, żona księcia węgierskiego Gejzy. Słowniki: PSB; EK. Przyczynki: Z. Kozłowska-Budkowa: [list polemizujący z artyk. J. Widajewicza], PZach. 9: 1953 nr 11/2 s. 791-2. – J. Widajewicz: Rodowód Piastówny A. PZach. 9: 1953 nr 9/10 s. 5763. – J. Dowiat: Metryka chrztu Mieszka i i jej geneza. Wwa 1961 s. 82-3. H. Łowmiański: Dynastia Piastów we wczesnym średniowieczu. [W:] Początki państwa polskiego. Księga Tysiąclecia. Red. K. Tymieniecki. T. 1. P. 1962 s. 124. Adelt* Marcin (1685-1772) pastor, historyk. AW: 19. Słowniki: PSB; EK; Anders. Adler* (Orłowski) Stefan Bolesław (ur. ok. 1830-?) powstaniec 1863 r. Źródła: Wspomnienia z 1863 r. w BN. Adrian* Florian Edmund (1913-1944) lotnik, cichociemny. Słowniki: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 1. Oleśnica 1994; BSB i (i fot.). Przyczynki: M. Hasiński: Historia Szkoły Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich z Bydgoszczy – Świecia – Krosna 19301939. Londyn 1981 s. 52. – J. Tucholski: Cichociemni. Wwa 1985 s. 141, 200, 256, 258, 288. – J. Tucholski: Spadochroniarze. Wwa 1991 s. 91-2, 223, 297, 304, 346, fot. – H. Szołdrska: Lotnictwo Podziemia czyli dzieje Wydziału Lotniczego KG AK. Wwa 1986 s. 137. – J. Szatsznajder: Cichociemni z Polski do Polski. Wr. 1985. – K. Bieniecki: Lotnicze wsparcie Armii Krajowej. Kr. 1994 s. 358. Adwentowski* Karol (1883-1957) chemik, dyr. seminarium naucz. w Wolsztynie. Słowniki: Wolszt. SB (i fot.). Ageos* Ernest (1643-1693) jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ; Teolodzy. Agopszowicz* Mikołaj Jakub (1880-1970) sędzia, adwokat. Słowniki: SBL. Agrelewski* Adam (I połowa XIX w.) grafik, rzeźbiarz. Słowniki: SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do T.I. Przyczynki: E. Raczyński: Rogalin i jego mieszkańcy. Londyn 1964 s. 81. Ajdukiewicz* Kazimierz (1890-1963) filozof, prof. UP. Słowniki: EK; SFiloz.; Filozofia w Polsce – słownik pisarzy. Wr. 1971 [tu bibliografia]; WSB; SBSP; Słownik psychologów polskich. P. 1992; Śródka. Źródła: Boniecki Fotografie. Bibliografie: T. Czeżowski: Bibliografia publikacji K.A. [W:] K.A.: Język i poznanie. T. 2. Wwa 1965 s. 409-13 [poz. 115]. – Bibliografia prac K.A. Studia Logica 16: 1965 s. 39-43. Biografie: R. Suszko: K.A. Nauka Polska 9: 1961 nr 3 s. 69-72. – T. Kwiatkowski: o profesorze K.A. Znak 1963 nr 7/8 s. 94751. – Z. Ziembiński: K.A. (1890-1963). Ruch PES 25: 1963 z. 3 s. 347-8. – T. Kotarbiński: K.A. (1890-1963). Studia Logica 1963 s. 7-9. – T. Czeżowski: K.A. (1890-1963). Ruch Filoz. 22: 1963-4 nr 2/4 s. 115-24, bibliogr. – T. Kotarbiński: o K.A. [W:] Rozprawy logiczne. Wwa 1964 s. 7-10. – A. Siemianowski: Pamięci uczonego i nauczyciela. Więź 1964 nr 1 s. 106-7. – L. Borkowski: K.A. (1890-1963). Studia Logica 16: 1965 s. 7-29; 18: 1966 s. 7-39; 19: 1967 s. 7-43. – S. Swieżawski: Wspomnienie o Profesorze A. Tyg. Powsz. 1973 nr 16. – K. Szaniawski: K.A. Polish Perspectives 1973 nr 4 s. 35-41. – S. Świeżawski: K.A. (18901963). [W:] Portrety uczonych polskich. Kr. 1974 s. 11-6. – Zagadnienia Naukoznawstwa 1983 nr 3 s. 247-55, 278-320. – Studia Semiotyczne 14/15: 1986 s. 215-70. – Prace Naukowe AE we Wrocławiu. T. 446. Wr. 1988 s. 25-53. – R. Poli: The problem of position. Ajdukiewicz and Leibniz on intentional expressions. Ruch Filoz. 1992 nr 2 s. 131-41. – B. Pogonowska: Podstawy tożsamości kultury europejskiej w ujęciu A. i Husserla. Edukacja Filoz. 20: 1995 s. 167-78. – K. Twardowski: Dziennik. Cz. 1-2. Do druku przyg. R. Jadczak. Wwa [i in.] 1997 passim. – Anna Marciniak: K.A. (1890-1963): filozof, logik, metodolog nauk. (Sylwetki Rektorów Uniwersytetu Poznańskiego). Życie Uniwersyteckie 2000 nr 3 s. 68, il., bibliogr. – D. Piętka: K.A. Eduk. Filozof. 29: 2000 s. 103-124 [biografia i poglądy filozoficzne]. Przyczynki: A. Schaff: Poglądy filozoficzne K.A. Myśl Filozoficzna 1952 nr 1 s. 209-56. – K.A.: w sprawie artykułu prof. A. Schaffa o moich poglądach filozoficznych [polemika]. Myśl Filozoficzna 1953 nr 2 s. 292-334. – A. Schaff: w sprawie oceny poglądów filozoficznych K.A. Myśl Filozoficzna 1953 nr 3 s. 201-23. – Nauka w Wlkp. s. 171, 182-4, 191-3, 197, 543. – M. Flis-Jaszczuk: K.A. koncepcja racjonalności. Ann. UMCS, Sect. I. 14/15: 1989/1990 s. 29-39. – M. Flis-Jaszczuk: K.A. koncepcja metodologii normatywnej. Ann. UMCS, Sect. i 14/15: 1989/1990 s. 41-52. – M. Flis-Jaszczuk: Uwagi Kazimierza Ajdukiewicza związane z problemem porównywalności w nauce. Ann. UMCS, Sect. i 18: 1993 s. 85-97. – J. Giedymin: o problemie interpretacyjnym Ajdukiewicza i dziwnych własnościach interpretacji. Stud. Semiot. 19/20: 1994 s. 11-30. – R. Jadczak: K.A. w Warszawie w l. 1926-1928. Nowa Krytyka 1994 nr 5 s. 179-90. – K. Trzęsicki: Logical and methodological presumptions of Ajdukiewicz’s and Kripke-Putnam’s conceptions of meaning. Stud. Log. Gram. 12/13: 1993/94 s. 61-72. – B. Pogonowska: Podstawy tożsamości kultury europejskiej w ujęciu Ajdukiewicza i Husserla. Eduk. Filoz. 20: 1995 s. 167-78. – R. Jadczak: Lwowski okres w działalności naukowo-dydaktycznej K.A. Eduk. Filoz. 21: 1996 s. 249-58. – A. Olech: w sprawie polemiki Romana Ingardena z K.A. Principia 16/17: 1996/1997 s. 153-179 [dot. wykładu z 1936 r.]. – J. Pelc: K.A. (1870-1963) o języku i wyrażeniach mowy. Stud. Semiot. 21/22: 1998 s. 271-291. – J. Wojtysiak: w sprawie Ajdukiewiczowskiego pojęcia istnienia (uwagi w związku z zagadnieniem języka intencjonalistycznego oraz idealizmu, na marginesie „W sprawie pojęcia istnienia” K.A.). Stud. Semiot. 21/22: 1998 s. 119-42. – A. Grobler: Ajdukiewicz, Lakatos i racjonalizacja konwencjonalizmu. Kwartalnik Filozoficzny 1999 z. 1 s. 5-16. – W. Marciszewski: Kazimierz Ajdukiewicz i polski spór o uniwersalia.Tł. z ang. P. Passini. Filozofia Nauki 1999 nr 3/4 s. 513. – R. Wójcicki: Ajdukiewicz: teoria znaczenia. Wwa 1999 [neopozytywizm i semantyka]. R: A. Nowaczyk. Filozofia Nauki 2000 nr 2 s. 101-113. – K. Wójtowicz: w sprawie „W sprawie pojęcia istnienia”. Eduk. Filoz. 28: 1999 s. 72-86 [analiza tezy idealizmu obiektywnego przez K.A]. – A. Nowaczyk: Aby tylko uniknąć nieporozumień. Filozofia Nauki 2000 nr 3/4 s. 127-32 [teoria znaczenia K.A.]. – D. Piętka: Pojęcie racjonalności zawodnych sposobów wnioskowania w ujęciach K.A. i Stanisława Kamińskiego. Stud. Philos. Christ. 2000 nr 1 s. 61-75. – R. Wójcicki: Czy Ajdukiewicz wielkim był? Filoz. Nauki 2000 nr 2 s. 115-124 [dot. pracy K.A.: Teoria znaczenia]. – R. Murawski: o pracach logicznych K.A. [W:] Filozofia na Uniwersytecie w Poznaniu. Jubileusz 90-lecia. Red. nauk. T. Buksiński. P. 2010, s. 215-26. – M. Sikora: K.A. krytyka idealizmu i płynące z niej inspiracje. [W:] Filozofia na Uniwersytecie w Poznaniu. Jubileusz 90-lecia. Red. nauk. T. Buksiński. P. 2010, s. 227-35. Akoszewski* Aleksander (1839-1900) ks., działacz patriot. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Jakóbczyk Studia II s. 46-7. Akusz* Tomasz (+) malarz z Wlkp.? Przyczynki: D. Matuszewski: „Panorama obrony Grodziska z 1848 roku”. KW 1998 nr 2 s. 141-4. Albert* (XIII w.) kaszt. ujski?, pozn. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Alberti* Karol, nazwisko i imię hipotetyczne (XVIII/XIX w.) malarz. Słowniki: SAP I; WSB. Przyczynki: M. Warkoczewska: Widoki starego Poznania. P. 1960 s. 109. – Katalog wystawy Widoki Architektoniczne w Malarstwie Polskim 1780-1880. Wwa 1964 s. 59. – M. Warkoczewska: Miasta Wielkopolski w ikonografii. BHSz 1967 s. 100. – M. Warkoczewska: Domniemany K.A. i jego prace w Muzeum Narodowym w Poznaniu. Studia Muzealne [Poznań] 7: 1969 s. 36-54, il. Albertrandi Jan Chrzciciel (1731-1808) kan. gnieźn., bp sufragan pozn., historyk, bibliotekarz. AW: 31. Słowniki: Filozofia w Polsce; NK; Nowy Korbut; EK; SPKP; Teolodzy; Biskupi. Biografie: A. Schletz: Ks. J.A. w latach 1731-1795. NP 10: 1959 s. 177-208. – W. Łysiak: „Historia jest mistrzynią roztropności”. (Bp J.Ch.A. 1731-1808). Myśl Społeczna 9: 1973 nr 8. Przyczynki: T. Mańkowski: Genealogia sarmatyzmu. Wwa 1946 s. 27. – B. Suchodolski: U źródeł postępowych tradycji nauki w Polsce. Myśl Współczesna 1951 nr 6/7. – B. Suchodolski: Nauka polska w okresie Odrodzenia. Wwa 1953. – P. Bańkowski: Archiwum Stanisława Augusta. Wwa 1958. – J. Lubieniecka: Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych. Wwa 1960. – W. Giełżyński: Prasa warszawska 1661-1914. Wwa 1962. – R. Piwowarczyk: Zapomniany rękopis J.A. o reformacji i piśmiennictwie staropolskim. [W:] Zeszyty Naukowe WSP w Katowicach. Prace historycznoliterackie. Z. 3. Katowice 1965 s 325-49. – A.F. Grabski: Myśl historyczna polskiego oświecenia. Wwa 1976. Albierz* (zm. 1283) bp kujawski. Słowniki: Biskupi; Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego I; Maciejewski Episkopat s. 265. Przyczynki: J. Powierski: Dobra ostrowicko-golubskie biskupstwa włocławskiego na tle stosunków polsko-krzyżackich w latach 1235-1308. Gdańsk 1977 s. 129. Albinus* Jerzy (ok. 1500-1570) bp sufragan wileński. AW: 35. Słowniki: SPKP; Biskupi. Albiński* Józef (1905-1971) urzędnik, działacz spółdzielczy, regionalista kościański, współzałożyciel Towarzystwa Miłośników Ziemi Kościańskiej. Słowniki: Słow. region. kościań. Przyczynki: J. Zielonka: Rozmowy z duchami przodków. Wiadomości Kościańskie 1994 nr 1 s. 11. Albrycht* Wojciech Józef (1892-1967) nauczyciel, działacz sport. Słowniki: BSB II (i fot.). Źródła: W.A.: Strzały zza węgła. Gazeta Pomorska 1959 nr 206. – W.A.: Przykład na całą Polskę. Kal. Bydg. 1970 s. 94. – W.A.: Miasto, które wybrałem. Kal. Bydg. 1977 s. 7-17. Biografie: W.A. (nekrolog). Kal. Bydg. 1969 s. 179-80. – R. Kuczma: Głowy bydgoskie – W.A. Fakty 1987 nr 11. Przyczynki: T. Kuta: Hitlerowski mit o „krwawej niedzieli” (3 września 1939). Kronika Bydgoska 1: 1967 s. 41-4. – W. Francuziak: Komendant wojskowy Bydgoszczy w 1939 r. (W. A.). Więź 11: 1968 nr 9 s. 112-6. – W. Jastrzębski: Terror i zbrodnia. Wwa 1974 s. 24-5, 29. – E. Serwański: Dywersja niemiecka i zbrodnie hitlerowskie w Bydgoszczy na tle wydarzeń w dniu 3 IX 1939. P. 1981 s. 102-16, 143-5. – J. Bartnicki: Dzieje Bydgoszczy w II Rzeczypospolitej. Kal. Bydg. 1982 s. 42-3. – K. Mrozik: Organizacja idorobek MK WF i PW w Bydgoszczy. Kronika Bydgoska 7: 1986 s. 235, 239, 242. – W.H. Trawiński: Odyseja Polskiej Armii Błękitnej. Wr. 1989 s. 32, 65-8, 95. – A. Bogucki: Zarys historii Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Bydgoszczy w latach 1886-1939. Kronika Bydgoska 10: 1990 s. 83-4, 89-90, 92; 11: 1991 s. 124-6, 132, 138. Alchimowicz* Karol (1911-1996) plastyk, fotografik, operator filmowy. Przyczynki: Znaki. Alchimowicz* Marian Konstanty (1893-1940) chirurg, ordynator Szpitala św. Józefa w P. Słowniki: PTPN; J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997; SLek. I. Przyczynki: R. Domańska [i in.]: Warszawscy lekarze jako więźniowie Pawiaka. Przegląd Lekarski 1991 s. 126. Aleja* Antoni – zob. Leja Antoni. Alejski* Antoni (1835-1912) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: Wojciechowska s. 405. Alejski* Stanisław (1905-1945) żołnierz kampanii wrześniowej. Biografie: J. Zielonka: Krzyż walecznych. Pan. Leszcz. 1989 nr 18 s. 17. Aleksandrowicz* Maria (1905-1994) pielęgniarka, czł. org. antyhitlerowskiej „Ojczyzna”. Słowniki: Enc. konsp. wlkp. Aleksy* (zm. 1508) bernardyn, kopista. Słowniki: SPKP. Aleksy* de Lakenstein, in.: Lexico, Lexko de Lekinsteyn (XIII w.) kaszt.rudzki czyli wieluński 129699, star. kaliski 1299. Słowniki: PSB. Alexandrowicz* Stefan (1904-1995) zootechnik, prof. UP i AR w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 24-5. – M. Żurkowski: S.A. 1904-1995 [nekr.]. Nauka 1997 nr 1 s. 22932. – Wspomnienie o Profesorze S.A. Wieści Akademickie 2001 nr 1 s. 5-6. – Profesor S.A. 1904-1995. Red. A. Zielińska-Krybus. P. 2005, 57 s., il. Zawiera: W. Kraupe: Człowiek z pogranicza XIX i XX wieku, s. 4; J.T. Buczyński: Profesor doktor habilitowany S.A., s. 620; M. Różycki: Działalność profesora S. A. w Instytucie Zootechniki w Krakowie, s. 22-3; Ze spuścizny Profesora S.A., s. 26-43; Spis prac S. A., s. 44-53; Rozmyślania dwukrotnie starszego jubilata, s. 54-9; W. Kraupe: Refleksja w 84 rocznicę urodzin Profesora, s. 62. Przyczynki: T. Janowicz, T.H. Nowak, T. Orlik: Laureaci nagród wojewódzkich za rok 1960. KMP 1961 nr 4. Alexiewicz* Andrzej Tadeusz (1917-1995) matematyk, prof. UAM. Słowniki: Udział Lwowa. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 23. – W. Alexiewicz: Prof. dr A.T.A. kontynuator lwowskiej szkoły matematycznej. KMP 66: 1998 nr 2 s. 318-28. – Biuletyn Informacyjny Poznańskiego Oddziału TML i KPW nr 1999 nr 1. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 204-6, 212, 220, 223-5, 227, 237. Alkiewicz* Antoni (1855-1946) lekarz. Słowniki: PTPN; AMM; SLek. I. Alkiewicz* Feliks (1861-1932) ziemianin. Słowniki: PTPN. Alkiewicz* Jan (1896-1979) dermatolog, prof. AM w P., działacz niepodl. Słowniki: SBPW; SBL; Członkowie tajnych tow. Biografie: W. Sowiński: Prof. dr med. J.A. Przegląd Dermatologiczny 54: 1967 nr 149 s. 149-51. – J. Bowszyc: Wspomnienie pośmiertne o J.A. Biuletyn Informacyjny AM Poznań 1979 nr 1 s. 29-30. – W. Sowiński: In memoriam Prof. dr J.A. Mykosen 1979 z. 7 s. 22. – W. Sowiński [i in.]: In memoriam prof. dr med. J.A. Przegląd Dermatologii 1980 z. 3 s. 281-44. – W. Sowiński: J.A. (1896-1979). Dermatolog. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 115-7. – R. Żaba: Historia mikologii poznańskiej – prof. dr hab. med. J.A. Postępy Dermatologii i Alergologii. 2003 z. 6 s. 336-9. – Z. Adamski: Prof. dr hab. med. J.A. (1896-1979). „Ojciec” mikologii polskiej. [W:] J. Alkiewicz. Polska mikologia lekarska i onychologia narodziły się w Poznaniu. Wstęp i dobór tekstów Z. Adamski. P. [PTPN] 2007, s. 9-39, il., bibliogr. Przyczynki: H. Namysłowska: Jubileusz prof. dra J.A. KMP 1952 nr 3 s. 107-10. – Udział młodzieży ziemi leszczyńskiej w ruchu narodowowyzwoleńczym u schyłku XIX i na początku XX w. [W:] Sesja naukowa w Lesznie w 400-rocznicę powstania gimnazjum. Wr. 1957 s. 106. – H. Namysłowska: Jubileusz prof. dra J.A. KMP 1966 nr 4 s. 141-2, il. – H. Namysłowska: Jubileusz prof. dra J.A. KMP 1974 nr 3 s. 107-10, il. – J. Alkiewicz: Służba sanitarna w powstaniu wielkopolskim. Nurt 1977 nr 12 s. 7-8. Alkiewicz* Stanisław (1859-1910) lekarz, działacz niepodl. AW: 42. Słowniki: PSB; Członkowie tajnych tow.; SLek. I. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 52, 63, 110, 115-6, 121, 123. Alkiewicz* Tadeusz (1891-1959) lekarz radiolog. Słowniki: PTPN; Członkowie. tajnych tow. Biografie: S. Kruszewski: Wspomnienie pośmiertne o śp. dr. T.A. Polski Przegląd Radiologiczny 23: 1959 nr 5 [na s. 265 spis prac naukowych: 43 poz.]. Alscher* Augustyn Józef (1693-1749) jezuita, filozof. Słowniki: EWoJ; Teolodzy. Altberg* (po 1944 Laskowski) Lucjan (1886-1967) prawnik. Słowniki: Wolnomularze. Alter* Franciszek Ksawery (1889-1945) gen. brygady WP, dowódca 25 kaliskiej Dywizji Piechoty. Słowniki: WSB; Z. Mierzwiński: Generałowie II Rzeczypospolitej. Wwa 1990; Generałowie; Kawalerowie VM. T. III, cz. 1; SBWP-W I. Źródła: Boniecki Fotografie. Biografie: G. Łukomski: Generał F.A. – niezwyciężony dowódca 25 Kaliskiej Dywizji Piechoty. Nurt 1998 nr 9 s. 10-13. – G. Łukomski: Generał brygady F.A. – dowódca 25 kaliskiej Dywizji Piechoty. [W:] Bitwy Września 1939. Koszalin 1989. – W. Strzałkowski: A.F. (1889-1945). [W:] T. Jurga: Obrona Polski 1939. Wwa 1990. – G. Łukomski: Generał F.A. – niezwyciężony dowódca 25 Kaliskiej Dywizji Piechoty. Nurt 1998 nr 9 s. 10-13. Artykuły: WTK 1970 nr 14. Altman* Maksymilian (1888-1932) działacz związkowy, powstaniec wlkp. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: A. Czubiński [i in.]: z rewolucyjnych tradycji Poznańskiego 1919-1939. P. 1959 s. 31. Altman* Michał (+) budowniczy. Przyczynki: Malinowski Muratorzy s. 91. Altmann* Karol Fryderyk Wilhelm (1824-1889) pastor ewang., działacz oświatowy, założyciel bibliotek. AW: 45. Słowniki: SPKP. Biografie: J. Ender: W.A. [W:] Ludzie dawnego Wrocławia. Ser. 2. Wr. 1961. Ambroski* (Ambroscius) Maciej (1600-1646) rektor szkoły braci czeskich. Słowniki: PSB. Ambrożewicz* Włodzimierz (1895-1940) lekarz, kier. Zakładu Przyrodoleczniczego Kasy Chorych w P. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997; SLek. I. Biografie: H. Malanowska: Pro Memoria. Wojskowy Przegląd Historyczny 1989 nr 2 s. 409-10. – P. Ambrożewicz: W.A. – Wspomnienie. AHFM 1990 nr 1-2 s. 35-8. Przyczynki: A. Moszyński: Lista Katyńska. Wwa 1989 s. 16. – J. Tucholski: Mord w Katyniu. Wyd. 1. Wwa 1991 s. 68. Ambroży* z Kłodawy (zm. 1499) bernardyn, kopista Słowniki: SPKP. Ambroży* z Poznania (zm. 1496) notariusz publ., kan. kolegiaty NMP w P., pleban na Śródce. Słowniki: Gąsiorowski Notariusze. Przyczynki: Nowacki i s. 395. Ambrożewicz* Piotr (1855-1922) lekarz. Słowniki: PTPN. Anczyc* Zygmunt (1783-1855) aktor, dramaturg. Słowniki: PSB; SMP. Anderlik* Oskar Wojciech (1870-1936) pedagog, dyrygent. Słowniki: Dyrygenci; Kürschners Deutsches Musiker-Kalender 1954. Zweite Ausgabe des Deutsches Musiker-Lexikons. Berlin 1954. Anders* Henryk (1913-1993) muzykolog, wydawca. Słowniki: AMM. Przyczynki: T. Janowicz, T.H. Nowak, T. Orlik: Laureaci nagród wojewódzkich za rok 1960. Nagroda Zespołowa Kolegium Redakcyjnego Wydawnictwa Poznańskiego. KMP 1961 nr 4 s. 139. Anders* Józef (1885-1970) lekarz, powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Anders* Władysław (1892-1970) gen. broni, wódz naczelny Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, powstaniec wlkp. – w Wlkp. Słowniki: SBPW; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1; T. III, cz. 1; T. IV, cz. 1. Biografie: B. Polak: Dowódcy wojska wielkopolskiego 1919. Koszalin 1989. Przyczynki: Dzieje 15 Pułku Ułanów Poznańskich (1 Pułku Ułanów Wielkopolskich). Pod red. P. Zaremby. Londyn 1962. – B. Polak: Udział ziemi kościańskiej w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Kościan 1970. – B. Polak: Front południowo-zachodni. Grupa „Leszno” powstania wielkopolskiego 1919 r. Kościan 1971. – Południowo-zachodnia Wielkopolska w walce z hitlerowskim okupantem w latach 1939-1945. Pod red. B. Polaka. Kościan 1972. Andersch* Wilhelm Ernst (+) kupiec niem. w P. Przyczynki: Ostrowska-Kębłowska Architektura s. 250, 263, 296-9, 301, 336. Andersz* Ignacy (1825-1904) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; SBWP-W I. Przyczynki: Kościół W. Ks. Pozn. s. 380. Andersz* Stefan (+) z Osiecznej. Przyczynki: Z. Gryczka: Niezwykłe koleje losu S.A. z Osiecznej. Zeszyty Osieckie 1991 z. 2. Andersz* Wojciech Stanisław (1850-1907) ks., działacz społ., gosp. i niepodl. Słowniki: PSB; SBKS; EK; Teolodzy; PTPN; Księża; AMM; Wrzesiński SB; SBWP-W I. Przyczynki: Klanowski s. 167. – Korth s. 156-6. – Zieliński Wykonanie s. 56. – Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939. Pod red. C. Strzeszewskiego [i in.]. Wwa 1981. Andryczówna* Anna (ur. ok. 1920) właścicielka majątku Kromolice. Źródła: Dziennik z lat 19391940 w BN. Andrzej* (XI w.) bp kruszwicki. AW: 58. Słowniki: P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957 s. 345; Biskupi. Andrzej* (zm. 1285?) kaszt. nakielski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Andrzej* (XIII w.) kaszt. kaliski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Andrzej* (XIII w.) kaszt. wieleński. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Andrzej* (XIV w.) kaszt. zbarski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Andrzej* (XIV w.) kaszt. zbąszyński. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Andrzej* (zm. 1435) prepozyt trzemeszeński, bibliotekarz. Słowniki: SPKP; WSB. Przyczynki: M. Hornowska, H. Zdzitowiecka-Jasieńska: Zbiory rękopiśmienne w Polsce średniowiecznej. Wwa 1947 s. 235-6. – J. Zathey: Katalog rękopisów średniowiecznych Biblioteki Kórnickiej. Wr. 1963 s. 230-1. – Munera Poznaniensia. P. 1965 s. 157-72. Andrzej* (Andrys) (XV w.) malarz cechowy pozn. Słowniki: PSB; SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do t. I. Andrzej* Łaskarz – zob. Łaskarz Andrzej. Andrzej* Zaremba bp – zob. Zaremba Andrzej. Andrzej* z Bazylei (zm. 1413) prepozyt kolegiaty w Kaliszu, bp kamieniecki. Słowniki: PSB; Biskupi. Andrzej* z Bnina (zm. 1367)) kaszt. kaliski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Biografie: T. Jurek: Kaszt. kaliski A.zB. (+1367) – przodek Bnińskich h. Łodzia. Genealogia 3: 1993 s. 37-43. Andrzej* z Bnina bp pozn. – zob. Bniński Andrzej. Andrzej* Górski z Brzostowa (zm. 1453) ostatni znany kaszt. księski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Andrzej* z Buku (XVI/XVII w.) proboszcz kościoła św. Krzyża w Poznaniu. Przyczynki: Nowacki II s. 652. Andrzej* z Chojnicy (XIV w.) archidiakon pozn. AW: 61. Przyczynki: Nowacki II s. 293. Andrzej* z Danaborza (XV w.) kaszt. kamieński, woj. kaliski. Słowniki: PSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Andrzej* z Drążna (XV/XVI w.) pisarz grodzki pozn., opat trzemeszeński. Słowniki: PSB; WSB; Gąsiorowski Notariusze. Andrzej* z Działoszyc (zm. w i poł. XVI w.) prof. Akademii Lubrańskiego w P. Przyczynki: Nowacki II s. 683. Andrzej* z Gorazdowa (XV w.) kaszt. zbąszyński. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Andrzej* z Iwanowic h. Poraj (zm. 1482?) kan. i archiakon gnieźn., kan. pozn. Słownik: Jabłońska Kapituła s. 137-8. Andrzej* z Jackowa s. Dziersława (zm. 1451) pisarz konsyst., kan. i oficjał gnieźn. Słowniki: Gąsiorowski Notariusze. Źródła: KDW VIII nr 808. – Bullarium V nr 81. Biografie: Czyżak Kapituła s. 313-4. Andrzej* z Jarocina (XV w.) mistrz i rektor szkoły paraf. św. Marii Magdaleny w P. Przyczynki: Nowacki II s. 670. Andrzej* z Kokorzyna (zm. 1435) teolog, pisarz, prof. i rektor Akademii Krak. Słowniki: Nowy Korbut; EK; Filozofia w Polsce; WSB. Biografie: P. Sczaniecki: A. z K., rektor Akademii Jagiellońskiej, Wielkopolanin. Przew. Kat. 54: 1964 s. 158. Przyczynki: M. Markowski: Poglądy filozoficzne A. z K. Studia Mediewistyczne 6: 1964 s. 55-136 [m.in. katalog dzieł A. z K.]. – Księga pamiątkowa UAM w P. dla uczczenia 600-lecia założenia UJ. P. 1965 s. 67-8, 144, 151-2. – Hist.nauki. – M. Zahajkiewicz: Msza św. w Polsce przed Soborem Trydenckim w świetle rodzimych komentarzy. [W:] Textus et studia historiam theologiae in Polonia excultae spectantia. T. 1. Wwa 1971 nr 2. Artykuły: Materiały i Studia Zakładu Historii Filozofii PAN II s. 3-51. Andrzej* z Koszanowa (XIV w.) podkomorzy, kaszt. kaliski, pozn., star. gen. Wlkp.? Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Andrzej* z Krakowa (zm. 1398) bp sufragan gnieźn., bp wileński. Słowniki: EK; Biskupi. Andrzej* z Kruszyna (zm. ok. 1426) kancl. abpa Wojciecha Jastrzębca, pleban w Słupcy. Słowniki: Gąsiorowski Notariusze. Źródła: KDW V nr 371, VII nr 729. – Bullarium IV nr 497. Andrzej* z Łuczyc (zm. po 1354 r.) prof. prawa kan., notariusz i kanclerz Jakuba Świnki. Słownik: Jabłońska Kapituła s. 138-9. Andrzej* z Nieprześni h. Gryf (zm. 1446) kan. gnieźn., pleban w Mogilnie, oficjał krak. Przyczynki: Czyżak Kapituła s. 316. Andrzej* z Opalenicy (zm. 1496) notariusz publ., kan. kruszwicki, pleban w Kopanicy, bp sufragan gnieźn. Słowniki: Opalenicki SB I; Gąsiorowski Notariusze; Biskupi. Źródła: KDW n. s. i nr 221. Przyczynki: Nowacki II s. 445, 460, 470. – Z. Duda [i in.]: Materialy do kalendarium dziejów Opalenicy. Opalenica 1887 s. 8. Andrzej* z Pakości (XV w.) pleban w Kwieciszewie i Słupcy, notariusz publ. Słowniki: Gąsiorowski Notariusze. Źródła: KDW VII nr 736, VIII nr 808. Andrzej* Grzymała z Poznania (ok. 1420-1466) astronom, lekarz, prof. Akademii Krak., prepozyt pozn. kolegiaty Marii Magdaleny. Słowniki: PSB; EK; SPKP; WSB. Źródła: Catalogus codicum BJ V sygn. 679, 695, 707; VI sygn. 797, 800, 805, 809, 832, 839, 846, 848; VII sygn. 1205. Biografie: A. Birkenmajer: A.G. z Poznania, astronom i lekarz z XV wieku. KHNT 3: 1958 s. 409-22. Przyczynki: J. Zathey: Biblioteka Jagiellońska w latach 13641492. [W:] Historia BJ 1364-1775. T. 1. Kr. 1966 s. 114-7. – Hist. nauki. Andrzej* ze Stróży (zm. 1485?) archidiakon uniejowski. Słowniki: Jabłońska Kapituła s. 121. Andrzej* z Szamotuł – zob. Szamotulski Andrzej. Andrzej* z Wiślicy (zm. 1356) prepozyt pozn., kan. gnieźn., bp pozn., kapelan Władysława Łokietka. Słowniki: EK; Biskupi. Biografie: Nowacki II s. 70-1. Andrzej* Ciołek z Żelechowa (zm. 1436) podkomorzy sandomierski, star. gen. Wlkp. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Andrzej* z Żerkowa (XIV w.) kaszt. śremski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Andrzejak* Antoni (1913-1987) chemik, prof. UP/UAM. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 19871989 s. 23. Andrzejczak* Andrzej (1897-1983) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW ze Żnina (il.). Andrzejczak* Lucjan (1940-2001) ks. Słowniki: SBWP-W II. Andrzejewicz* Antoni (1837-1907) kan., bp sufragan gnieźn., rektor semin. duch. w Gnieźnie. AW: 71. Słowniki: PSB; EK; Die Bischöfe der deutschsprachigen Länder 1785-1803-1918. Berlin 1983; Księża; AMM; SBWP-W I; Przyczynki: Nowacki II s. 719. – Klanowski s. 163. – Zieliński Wykonanie s. 34, 40-1. – J. Wróblewski: Polskie biblioteki ludowe w zaborze pruskim i na terenie Rzeszy Niemieckiej w latach 1843-1939. Olsztyn 1975 s. 275. Andrzejewicz* (Andrzejowicz) Józef (1665-1739) ks., jezuita, prof. filozofii w Kaliszu. Słowniki: EWoJ; Teolodzy. Andrzejewski* Adam Leon (1880-1942) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol; Księża. Biografie: S. Szczeblewski: Ks. L. A. Kronika Diecezji Włocławskiej 48: 1965 s. 281-2. Przyczynki: J. Domagała: Ci, którzy przeszli przez Dachau. Wwa 1957 s. 67. – E. Weiler: Die Geistlichen in Dachau, sowie anderen Konzentrationslagern und Gefängnissen. Mödling 1971 s. 106. Andrzejewski* Antoni (1900-1918) powstaniec wlkp. ze Stęszewa. Słowniki: WSB; Anders. Przyczynki: J. Szurek: A.A. powstaniec wielkopolski. Wieści Stęszewskie 1992 nr 3 s. 10-1. – J. Marciszewski: Ofiara nie poszła na marne. Gaz. Pozn. 1996 z 05. 01 s. 12. Artykuły: Gł. Wlkp. 1965 nr 223. Andrzejewski* Czesław (1885-1943?) skarbnik Tow. Wykładów Naukowych w Poznaniu. Słowniki: PTPN. Andrzejewski* Czesław (1900-1962) adwokat, działacz społeczny. Słowniki: SBWP-W II. Biografie: M. Leśniczak: Cz.A. (01.07.1900-02.11.1962). [W:] 75-lecie działalności Zrzeszeń Prawników w Kaliszu. Kalisz 1982 s. 3. Andrzejewski* Franciszek (1847-1901) szewc, działacz ludowy. AW: 73. Słowniki: PSB. Przyczynki: J. Wojciak: Walka polityczna w wyborach do parlamentu Rzeszy i Sejmu pruskiego w Poznańskiem w latach 1898-1914. Wwa [i in.] 1981 s. 39-40, 43, 49-50, 169. Andrzejewski* Franciszek (zm. 1928) architekt. Słowniki: PTPN. Andrzejewski* Ignacy (1844-1905) działacz społ., powstaniec 1863. AW: 74. Słowniki: PSB. Andrzejewski* Ignacy (+) powstaniec wlkp. Przyczynki: I. Andrzejewski: Wspomnienia kościańskiego skauta z lat 1918-1919. z dziejów ruchu młodzieżowego 2: 1979 s. 47-56. – J.Z.: Podwójna śmierć powstańca. Pan. Leszcz. 1994 nr 4 s. 9. Andrzejewski* Józef (1884-1952) aktor, reżyser. Słowniki: Sł. Teatru; WSB. Przyczynki: J. Koller: Gawędy teatralne. P. 1962 s. 169. Andrzejewski* Kazimierz (1908-1942) ks. Słowniki: Martyrol.; AMM. Artykuły: RAP 1947. Andrzejewski* Ludwik (1902-1944) działacz KPP, członek antyhitlerowskiego ruchu oporu. Słowniki: WSB; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: XX rocznica powstania PPR. P. 1962 s. 95. – L. Gomolec: z lat walki powiatu poznańskiego. P. 1962 s. 33, 35-6, 45. – Bereziacy. Wwa 1965 s. 468. – Komuniści. Wwa 1969. Andrzejewski* Marceli (+). Źródła: Wspomnienia okupacyjne z Leszna. [W:] Działalność SPP w Lesznie 1997-2001. Red. B. Głowinkowska. Leszno 2001 s. 10-5. Andrzejewski* Marian (1882-1962) architekt. Słowniki: WSB; PTPN; Inowr. SB I; AMM; Szamotulanie; Członkowie tajnych tow. Biografie: S. Wieliczko: Wspomnienie pośmiertne o prof. M. A. z żałobnej karty. KMP 30: 1962 nr 2 s. 90-1, il. Przyczynki: W. Czarnecki: Rys historyczny zrzeszeń architektów polskich w P. w okresie międzywojennym. P. 1970. – Boras, Trzeciakowski. – Zakrzewski. – K. Sobkowicz: Architekci wielkopolscy. Cz.1. P. 1988 s. 8, 10, 39-40, 42-3, 48-55, 57-60, 66, 81, 100, 104, 108, 122, 124, 135, 138, 140-4, 146-9, 152-4, 156, 162. Andrzejewski* Mieczysław (1884-?) komendant Polskiej Organizacji Wojskowej Zaboru Pruskiego, kpt. W.P. Słowniki: SBPW. Przyczynki: A. Czubiński: Powstanie wielkopolskie. P. 1978. – B. Polak: Konspiracja polska w Poznaniu ( 1912-1918). KMP 1984 nr 3-4 s. 81-96. Andrzejewski* Pius (1875-1926) ks. Słowniki: PTPN. Andrzejewski* Roman (1888-1964) działacz ruchu związkowego i robotniczego. Słowniki: WSB; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Biografie: H. Gościański: R. A. – działacz ruchu robotniczego. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1987. Gostyń 1986 s. 2-3, il. Przyczynki: A. Czubiński [i in.]: z rewolucyjnych tradycji Poznańskiego w latach 1919-1938. P. 1959 s. 20, 123, 127, 131. – A. Czubiński [i in.]: Klasowy ruch robotniczy w Wielkopolsce 1918-1928. P. 1963 s. 165, 199, 232. Andrzejewski* Stanisław (1908-1979) energetyk, prof. Politechniki Warszawskiej. Słowniki: SBWPW I. Andrzejewski* Stanisław (1910-?) dermatolog, internista, uczestnik wojny 1939, radny P. i woj. pozn. Słowniki: AMM. Andrzejewski* Wacław (1879-1919) powstaniec wlkp. Słowniki: Anders. Andrzejewski* Stefan Marian (1899-1996) ppłk. WP, powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Andrzejewski* Zdzisław (1901-1976) naucz. fizyki, propagator żeglarstwa. Słowniki: AMOstr. z. 9. Angermann* August (XIX/XX w.) pastor gmin ewangelickich w Wlkp. Przyczynki: Rogall Geistlichkeit s. 261. Anioła* Teodor (1925-1993) piłkarz. Przyczynki: A. Kwilecki: T. A. (1925-1993). Król strzelców piłkarskich. [W tegoż:] Silva rerum. P. 2007 s. 31-9. Anioła* Wojciech (1897-1940) ks., powstaniec wlkp. Słowniki: Członkowie tajnych tow. Ankiewicz* Mieczysław (1889-1920) podchorąży WP, powstaniec wlkp. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Ankiewicz* Tadeusz (1859-?) budowniczy. Słowniki: PTPN. Annus* Ludwik (+) rajca miejski w P. Źródła: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 388. Anschütz* Ottomar (1846-1907) leszczyński fotograf, zwany ojcem kina – twórca tzw. szybkowizjera, prototypu kinematografu, dzięki czemu jako pierwszy wyświetlał obrazy w ruchu. Biografie: D. Rosell: Faszination der Bewegung. O. A. zwischen Photographie und Kino. Basel, Frankfurt am Main 2001. Przyczynki: I. Płażewski: Spojrzenie w przeszłość polskiej fotografii. Wwa 1982, s. 116, 164, 165. – I. Płażewski: Dzieje polskiej fotografii. 1839-1939. Wwa 2003, s. 116, 164, 399. Antczak* Antoni (1890-1952) działacz polit., Okręgowy Delegat Rządu RP na Pomorze. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. Wwa 1978; SBKS; Kunert Słownik II; Konsp. pomor.; Kto był kim; SPKP Supl. [I]; Posłowie. Biografie: K. Popiel: Na mogiłach przyjaciół. Londyn 1966 s. 43-5. – R. Wapiński: Zasłużeni Pomorzanie w latach II wojny światowej. Wr. 1984 s. 9-13. Przyczynki: R. Wapiński: Działalność Narodowej Partii Robotniczej na terenie województwa pomorskiego w latach 1920-1930. Gdańska 1962. – E. Duraczyński: Stosunki w kierownictwie podziemia londyńskiego 1939-1943. Wwa 1966. – K. Ciechanowski: Ruch oporu na Pomorzu Gdańskim 1939-1945. Wwa 1972. – J. Hoppe: Wspomnienia, przyczynki, refleksje. Londyn 1972. – S. Korboński: Polskie państwo podziemne. Paryż 1975. – J.M. Majchrowski: Stronnictwo Pracy. Kr. 1975 s. 29, 59, 61-2. – K. Turowski: Dzieje Stronnictwa Pracy w latach 1945-1946. Chrześcijanin w Świecie 1982 nr [1] s. 32-3, 43, 45-6. – A. Andrusiewicz: Stronnictwo Pracy 1937-1950. Wwa 1984 passim. – K. Turowski: Historia ruchu chrześcijańsko-demokratycznego w Polsce 1864-1946. Wwa 1989. – W. Bujak: Historia Stronnictwa Pracy 1937-1946-1950. Wwa 1988. Anna* Piastówna (1253-?) c. Przemysła I, ksieni cysterek w Owińskach. Słowniki: Borkowska i s. 63-4. Anna* Piastówna (1276-?) c. Bolesława Pobożnego, klaryska. Słowniki: Borkowska i s. 21. Anna* z Kijewic (XV w.) przeorysza norbertanek w Strzelnie. Słowniki: Borkowska i s. 175. Antczak* Józef (+) powstaniec wielkopolski. Przyczynki: A.J. Czternastoletni ułan [z Kalisza]. Rozm. B. A. Ziemia Kaliska 1990 nr 34 s. 7 [uczestnik walk w l. 1918-1920]. Antkowiak* Franciszek (1858-1930) dyr. Kasy Chorych w Środzie. Biografie: Cmentarz średzki s. 192. Antkowski* Ferdynand (1914-1962) językoznawca, doc. UP. Biografie: Cz.K.: F.A. Spraw. PTPN 1962 nr 2 s. 193-4. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 500, 515, 516, 542, 544, 549, 550, 556. Antoni* Świadek (1909-1945) bł., ks. w Kępnie. Przyczynki: H. Tyszkiewicz: Kępnianin na ołtarze. Tyg. Kęp. 1994 nr 6 s. 4. – H. Tyszkiewicz: Kapłan z Kępna beatyfikowany. Tyg. Kęp. 1999 nr 15 s. 4, 6. Antoni* – zob. Tuni opat pustelni benedyktyńskiej w Międzyrzeczu. Antoni* (zm. ok. 1476) bp sufragan gnieźn., franciszkanin. AW: 79. Słowniki: Biskupi. Antoniewicz* Adam (1888-1944) powstaniec wielkopolski. Słowniki: J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Antoniewicz* Bolesław (1837-1905) ks., działacz społ. i niepodl. AW: 81. Słowniki: PSB; EK; PTPN; Księża; AMM; SBWP-W I. Przyczynki: Jakóbczyk Studia II s. 116-7. – Klanowski s. 163. – Zabór pruski w powstaniu styczniowym. Materiały i dokumenty. Wr. 1968 s. 100, 289. – Wielkopolska Szkoła Edukacji Narodowej. Wr. 1970 s. 193. – Kościół W. Ks. Pozn. s. 379-80. Antoniewicz* Franciszek (1818-1873) lekarz, działacz społ., powstaniec 1846 i 1848. AW: 82. Słowniki: PSB; AMM; SLek. I. Przyczynki: G. Kusztelak: Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 1972. Antoniewicz* Jan Teodor (1862-1921) lekarz. Słowniki: SLek. I. Antoniewicz* Karol Bołoz (1807-1852) ks. AW: 84. Słowniki: PSB; EK; Nowy Korbut; EWoJ. Biografie: J. Poplatek: Ks. K. B.-A. TJ (1808-1852). Ateneum Kapłańskie 55: 1957 z. 3 s. 447-54. – K. Drzymała: Ks. K.A. TJ. Homo Dei 27: 1958 nr 1 s. 21-7. Antoniewicz* Mikołaj (1715-1763) ks., jezuita, prefekt drukarni w Kaliszu. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: Drukarze III cz. 1 s. 35. Antosz* Patrycjusz (1882-1966) kapelan Legionów, wikary konwentu reformatów w Koninie. Słowniki: W.K. Cygan: Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny. T. 1. Wwa 2005. Przyczynki: W.K. Cygan [i in.]: „Dla Ciebie, Polsko, krew i czyny moje!…” Duszpasterstwo wojskowe Legionów Polskich. Wwa 1997. – A. Krasicki: Dziennik z kampanii rosyjskiej 1914-1916. Wwa 1988. – K. Nowina-Konopka: Wspomnienia wojenne kapelana II Brygady Legionów Polskich. Wwa 1993. – J. Dunin-Brzeziński: Rotmistrz Legionów Polskich. Wspomnienia z lat 1914-1919. Pruszków 2004. Antoszewicz* (Antosiewicz) Józef Kalasanty (zm. 1819) ks., nauczyciel gimn. AW: 86. Słowniki: Nauczyciele MM. Przyczynki: L. Słowiński: Nie damy pogrześć mowy. Wizerunki pedagogów poznańskich XIX wieku. P. 1982 s.20, 39, 88. Anuszczyk* Jan (XVII) snycerz w P. Słowniki: SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do t. I. Anzelm* Polak (XV/XVI w.) bernardyn, podróżnik. Słowniki: PSB; Nowy Korbut. Przyczynki: S. Kościałkowski: Polacy a Liban i Syria w toku dziejowym. Bejrut 1949. – B. Baranowski: Znajomość Wschodu w dawnej Polsce do XVIII wieku. Łódź 1950. – I.J. Kračkowski: Očerki po istorii russkoj arabistyki. Moskva 1950. – B. Olszewicz: Geografia polska w dobie Odrodzenia. Materiały Sesji Naukowej PAN 25-30 października 1953. T. 2: Historia nauki. Cz. 2. Wwa 1956 s. 350. – S.A. Korwin: Stosunki Polski z Ziemią Świętą. Wwa 1958 s. 70-3. – J. Wiesiołowski: z bernardynem Anzelmem po Ziemi Świętej – Betlejem, Nazaret, Jerozolima. KMP 2010 nr 3 s. 12-27 Apolinarski* Ludwik (1919-1979) lekarz, działacz społ. Słowniki: SBL. Przyczynki: E. Waszyński [i in.]: Historia szpitali leszczyńskich w zarysie . Leszno 1984 s. 224-5. Appelt* Kazimierz (1916-1997) dyr. zakładów „Centra” w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 19961998 s. 25. Appold* (zm. po 1893) skrzypek, dyrygent orkiestr teatralnych i symfonicznych. Słowniki: Dyrygenci. Arciszewski* Eliasz (zm. ok. 1630) krzewiciel arianizmu. AW: 91. Słowniki: PSB; EK; WSB. Przyczynki: L. Chmaj: Bracia polscy. Ludzie. Idee. Wpływy. Wr. 1957. – Studia nad arianizmem. Pod red. L. Chmaja. Wr. 1959. – Dz. Wlkp. I. Arciszewski* Jakub (1470-1533) humanista, prof. i rektor UJ. AW: 93. Słowniki: PSB; EK; WSB. Przyczynki: Hist. nauki. Arciszewski* Krzysztof (1592-1656) gen. artylerii, pisarz. AW: 94. Słowniki: PSB; SBL; Architekci; SBTech. III; Nowy Korbut; Urzędnicy centralni Spisy; WSB. Biografie: J.B. Rychliński: Polski geniusz morski. Młodzież Morska 1946 nr 4-5. – J.B. Rychliński: Słowo o admirale A. Wwa 1947, 77 s. R: J.E. Płomieński, Nowiny Literackie 1: 1947 nr 15 s. 4. – E. Czapski: Dziwne dzieje K.A. Ostatnie Wiadomości 6: 1953 nr 31. – S. Sierecki: Admirał A. Wwa 1953, 62 s., il. R: F. Walicki, Morze 1953 nr 6 s. 30. – M. Rusinek: Wódz i wygnaniec. o K.A. i jego czasach. Wwa 1957. – E. Fischlowitz: Cristóforo A. Rio de Janeiro 1959, 155 s. – M. Paradowska: K.A. Admirał wojsk holenderskich w Brazylii. Wr. [i in.] 2001, 278 s., tabl., il. – E. Śliwiński: Generał K.A. (1592-1656) – życie i dzieło. Grot 2001 nr 11 s. 58-103. – Mirosław Wlekły: Generał ze Śmigla (1592-1656)]. ABC 2005 nr 34 s. 16, il. – Alfred Nowotka: Banita wodzem. Zabytki Heritage 2006 nr 5 s. 72-75, il. – Wojciech Owsianowski: K.A. - admirał z Rogalina. Kronika Powiatu Poznańskiego 2014 nr 5 s. 63-72, il. Przyczynki: J. Dür-Durski: Arianie polscy w świetle własnej poezji. Wwa 1948. – T. Kałkowski: [O medalu ku czci K.A.]. Zapiski Numizmatyczne 1949 nr 2 s. 14. – J. Pertek: Pierwszy Polak bada tajemnice głębin morskich. Nowy Świat 1952 nr 18 s. 1. – J. Dworzaczkowa: Zbyt beztroski stosunek do prawdy historycznej. Problemy 1955 nr 10. R: M. Rusinek. Problemy 1955 nr 12. T. Jodełka. Problemy 1956 nr 1. – J. Dworzaczkowa: Czy powieściopisarz może uchylić się o odpowiedzialności za wiedzę, jakiej dostarcza czytelnikowi ? Problemy 1956 nr 2. – J. Pertek: Polacy na szlakach morskich świata. Gdańsk 1957. – T. Nowak: Polska technika wojenna XVI-XVII w. Wwa 1970. – M. Paradowska: XVII-wieczna relacja K.A. jako źródło badań nad wierzeniami Indian wybrzeża Brazylii. Etnografia Polska 16: 1972 z. 2 s. 151-70. – Cz. Hernas: Barok. Wwa 1973 [i wyd. nast.]. – A. Liebfeld: Polacy na szlakach techniki. Wwa 1985. – M. Paradowska: Przyjmij laur zwycięski. Katowice 1987. – (and): Pierwszy szedł po dnie morza. ABC 2010 nr 55 s. 15, il. – Maria Paradowska: K.A. wśród ludożerców i czcicieli diabła. KMP 2010 nr 3 s. 28-44, il. Arculario* Francesco (zm. 1752) malarz włoski działający w Rydzynie. Słowniki: SAP I. Przyczynki: W. Dalbor: Związki Wielkopolski i Śląska w architekturze 2 poł. XVIII w. Prace Komisji Historii Sztuki Akademii Umiejętności w Krakowie 1952 s. 42-3. Arendt* Antoni (1832-1903) ks., działacz patriot. AW: 97. Słowniki: PTPN; Księża. Przyczynki: Zieliński Wykonanie s. 53-4. Arendt* Antoni Jan (1802-1872) ks., społecznik. AW: 98. Słowniki: PSB; EK. Przyczynki: R. Hajduk, S. Ziemba: Ludzie ziem zachodnich i północnych. Wwa 1962 s. 16. Arendt* Juliusz (ok. 1854-?) konstruktor fortepianów. Słowniki: SBWP-W II. Arendt* Stanisław (1843-1868) kupiec, powstaniec 1863. Słowniki: AMM. Argiglobyn* Jerzy (XVI w.) ks. Słowniki: Nowy Korbut. Arkembold* z rodu Zarembów (zm. ok. 1293) woj. gnieźnieńsko-kaliski. Słowniki: WSB; SBWP-W I; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: K. Jasiński: Rola polityczna możnowładztwa wielkopolskiego w latach 1284-1314. RH 29: 1963 s. 221-2. – R. Grygiel: Zarembowie z Jarocina w świetle źródeł archeologicznych i historycznych. Łódź 1994 s. 50 i n. Artykuły: Zapiski Hist. 21: 1956 z. 1-2 s. 218; 26: 1961 S.Z. 4 s. 93. – Prace Komisji Hist. Bydgoskiego Tow. Naukowego. T. 11. B. 1975 s. 109-10, 127. Arkuszewska* Katarzyna (zm. 1646) ksieni klarysek w Gn. Słowniki: Borkowska i s. 27. Arndt* Jan (1827-1881) społecznik. AW: 101. Słowniki: PSB; PTPN. Arndt* Edward (1828-1921) nauczyciel w Kaliszu. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 107. Arndt* Maksymilian Walenty (1881-1930) ks., działacz oświat. i niepodl. Słowniki: Księża. Przyczynki: Udział duch. s. 82, 101. – Wróblewski s. 275. Arnim*-Boitzenburg Adolf Heinrich Graf von (1803-1868) nadprezydent Poznania. AW: 104. Słowniki: NDB; Die preussischen Oberpräsidenten 1815-1945. Hrsg. von K. Schwabe. Boppard 1981; B. Haunfelder: Biographisches Handbuch für das Preussische Abgeordnetenhaus 1849-1867. Düsseldorf 1994 s. 48; Balde. Biografie: [W:] Deutsches Familienarchiv. Bd. 137-140. Neustadt an der Aisch 2002 s. 421-6, il., tabl. 105. Przyczynki: H.H. Hahn: Baron H. von A. a sprawa polska w marcu 1848 roku. [W:] Henryk Wereszycki (1898-1990). Historia w życiu historyka. Red. E. Orman [i in.]. Kraków 2001. Arnold* i (zm. 1186) kan. pozn. i gnieźn., bp pozn. Słowniki: P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957 s. 354; Biskupi; Maciejewski Episkopat s. 253. Źródła: Kat. biskupów s. 16, 101. Biografie: Nowacki II s. 51. Arnold* II (zm. 1211) bp pozn. Słowniki: PSB; EK; P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957 s. 354; Biskupi; Maciejewski Episkopat s. 254-5. Biografie: Nowacki II s. 53-4. Arnold* Beniamin (zm. 1743) burmistrz Leszna. Słowniki: PSB; WSB. Arnold* Eugeniusz (1866-1935) lekarz. Słowniki: SLek. I. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Arnold* Eugeniusz (ur. 1912) lutnik. Słowniki: Z. Szulc: Słownik lutników polskich. P. 1953; SMP. Arnold* Georg Christian (1747-1827) lekarz, historyk medycyny. Słowniki: PSB; SBL; J. Szturc: Ewangelicy w Polsce. Bielsko-Biała 1998. Przyczynki: T. Ostrowska: Przedstawiciele nauk medycznych i ich działalność naukowa w Towarzystwie Warszawskim Przyjaciół Nauk (1800-1832). Wr. 1982. – E. Szulc: Cmentarze ewangelickie w Warszawie. Wwa 1989 s. 160. Arnold* Jan Daniel (1671-1709) lekarz. Słowniki: PSB; WSB. Przyczynki: Hist. nauki. – G. Kusztelak: Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 35: 1972 z.1/2 s. 30. Arnold* Jerzy Chrystian (1747-1827) lekarz, pisarz. AW: 109. Słowniki: PSB; SPKP; SBP; WSB. Biografie: E. Waszyński: J.Ch. A. (111747-1827). Fragmenty z dziejów kultury lekarskiej dawnego Leszna. RLeszcz. 7: 1985 s. 273-82. Przyczynki: J. Korpała: Dzieje bibliografii w Polsce. Wwa 1969 s. 103. – S. Konopka: Polska bibliografia lekarska dziewiętnastego wieku. T. 1. Wwa 1974 s. 95-7. Arnold* Krzysztof (1666-1727) pastor luterański, obrońca praw dysydentów. Słowniki: PSB; EK. Arnold* Ludwik i (1873-1938) lutnik. Słowniki: Z. Szulc: Słownik lutników polskich. P. 1953; SMP. Arnold* Ludwik II (1900-?) lutnik. Słowniki: Z. Szulc: Słownik lutników polskich. P. 1953. Arnold* Marcin (zm. 1685) pedagog. AW: 111. Słowniki: PSB. Arnold* Mateusz (1802-1875) prawnik, ziemianin. Słowniki: Gerber Studenci s. 4-5; Szkoła Kaliska. Arnold* Mikołaj (1618-1680) teolog ewang., prof. na uniwersytetach holenderskich. AW: 112. Słowniki: PSB: WSB. Przyczynki: Hist. nauki. – K. Żmuda-Liszewska: Trzy portrety polskich profesorów z XVII w. w zbiorach holenderskich. BHSz. 41: 1979 nr 4 s. 339-46, il., rés. Arnold* Samuel (1675-1711) rektor szkoły w Lesznie. Słowniki: PSB. Aronsohn* Lewin Louis (1850-1928) bankier, poseł do parlamentu pruskiego, honorowy obywatel B. Słowniki: Loewenthal Juden; Tezlaff; Mann Handbuch; BSB i (i fot.); Balde. Przyczynki: Calendarium s. 90. – E. Hamburger: Juden im öffentlichen Leben Deutschlands […] 18481918. Tübingen 1968 s. 373-4. – G. Ohlhoff: Bromberger Ehrenbürger. Bromberg 1968 nr 27 s. 6-7. – G. Ohlhoff: Brombergs Ehrenbürger. [W:] Aus Brombergs Vergangenheit. Wilhelmshaven 1973 s. 90-1. – G. Ohlhoff: Der Bildhauer Ferdinand Lepcke 1866-1909. Bromberg 1982 nr 69 s. 2. – G. Meinhardt: Der Wasserbau. [W:] Aus Brombergs Vergangenheit. Wilhelmshaven 1973 s. 122. – J. Wojciak: Walka polityczna w wyborach do parlamentu Rzeszy i Sejmu pruskiego w Poznańskiem w latach 1898-1914. Wwa [i in.] 1981 s. 88-9, 158-9, 176, 180, 184. – E. Zabel: Ein Bromberger Kunstwerk die Bogenspannerin in Wilhelmshaven. Bromberg 1982 nr 69 s. 1-2. – W. Samel: Bromberger Stiftungen und Schenkungen. Bromberg 1992 nr 98 s. 12. Arski* Jan (1905-?) bokserski mistrz Polski. Źródła: Boniecki Fotografie. Arter* Friedrich (XIX/XX) prawnik. burmistrz Inowrocławia. Słowniki: Inowr. SB IV. Przyczynki: J. Aleksandrowicz: Rozwój spółdzielczości mieszkaniowej w Inowrocławiu w latach 1920- 1970. Ziemia Kujawska 1971 s. 121. – Dzieje Inowrocławia. Red. M. Biskup. T. 1. Wwa [i in.]1978 s. 310. Arystow* Eliasz (1874-1953) nauczyciel. Slowniki: Szamotulanie. Aschenborner* Michał (zm. 1637) pedagog, poeta. AW: 117. Słowniki: PSB. Asnyk* Adam Prot, krypt. i pseud.: A, a-k, Asn ADAM, El, Ely, E-ly, E…ly, El-y, E…y, El…Y, El…y Jan, Stożek, Jan Stożek, El…Jan Stożek, Jan E…ly, Stożek, Y, y (1838-1897) poeta, dramaturg, dr filozofii, podróżnik, taternik. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; WSB; SBWP-W I; Dawni pisarze; Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. Red. J. Krzyżanowski [i in.]. T. 1. Wwa 1984; W. Słabczyński, T. Słabczyński: Słownik podróżników polskich. Wwa 1992; EK; Radwańska-Paryska Z., Paryski W. H.: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin 1995; Szkoła Kaliska. Źródła: A.A.: z niedrukowanej korespondencji. Wyd. E. Jankowski. PLit. 42: 1951 z. 3/4 s. 1057-67 [z E. Orzeszkową]. Biografie: A. Kasprowicz: Szkic literacki. A.A. Odnowa 1946 nr 26. – W. Hahn: w 50 rocznicę śmierci Asnyka. Polonista 1947 z. 1-3. – J. Krzyżanowski: A.A. – poeta czasów niepoetyckich. Zeszyty Wrocławskie 1947 nr 4. – A.J. Mikulski: A.A. Wwa 1948. – M. Kridl: Literatura polska 19 wieku. A.A. 1838-1897. Poradnik dla Nauczycieli 1949 z. 5-6. – K. Sojecka-Kozłowska: Życie i twórczość A.A. Poradnik Bibliotekarza 1957 nr 7/8 s. 192-7, il. – (L): A.A. Kalendarz Ziemi Kaliskiej 1958 s. 76, 78, 80, il. – H. Sutarzewicz: Asnyk znany i mniej znany. Ziemia Kaliska 1958 nr 7, 8, 12. – A. Nofer: A.A. 1838-1897. [W:] Obraz literatury polskiej XIX i XX w. Literatura polska w okresie realizmu i naturalizmu. T. 1. Wwa 1963 s. 165-209. – M. Szypowska: A. znany i nieznany. Wwa 1971, 882 s., 80 tabl., bibliogr. – Z. Przybyła: A. i Konopnicka. Częstochowa 1997, 223 s. – Stanisław Jędraś: A.A. Panorama Leszczyńska 2000 nr 1 s. 13. – Władysław Kościelniak: A.A. – wspomnienie. Ziemia Kaliska 2002 nr 17 s. 28. Przyczynki: J. Budkowska: Spóźniony romantyk. Tyg. Warszawski 1947 nr 49 s. 4-5. – A.J. Mikulski: Asnykowskie wspominki. Tyg. Powsz. 1947 nr 31. – A. Mikulski: A. – a Czesi i Słowiańszczyzna. Życie Słowiańskie 3: 1948 nr 3-4 s. 113-6. – M. Malkiewicz-Strzałkowa: Asnyk i Baudelaire. Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń PAU 1950 nr 22. – M. R. Mayenowa: Język liryki pozytywistycznej. [W:] Pozytywizm. Cz. 1. Wr. 1950 s. 501-442. – T. Mikulski: „Sukienkę miała w paseczki” [geneza wiersza A. A.]. Teatr 1952 nr 17 s. 12-3. – J. Piasecki: A.A. poeta myśli. Życie Słowiańskie 1952 nr 8. – A. Bogusławski: Sienkiwicz i Asnyk. Wiadomości 1956 nr 29. – J. Chwilczyńska: Kalisz w życiu i twórczości A.A. Ziemia Kaliska 1957 nr 4. – K. Jabłońska: A.A. – działacz oświatowy. Głos Nauczycielski 1958 nr 38. – H. Barycz: Śladami wędrówek włoskich A.A. PHum. 1960 nr 6 s. 113-35. – E. Sabik: Iwan Bunin – tłumacz A.A. Slavia Orientalis 1960 nr 3. – T.Z. Bednarski: Jak A. zatknął sztandar TT [Towarzystwa Tatrzańskiego] na Giewoncie. Tempo 15: 1962 nr 25 s. 3. – Z. Szweykowski: Liryka A. a pozytywizm polski. [W tegoż:] Nie tylko o Prusie. P. 1967 s. 168-83. – B. Osmólska-Piskorska: Debiut poetycki A.A. [W:] Księga pamiątkowa ku czci K. Górskiego. Toruń 1967. – K.M. Kujew: Recepcja twórczości A.A. w Bułgarii. [W:] Literatura, komparatystyka, folklor. Księga poświęcona J. Krzyżanowskiemu. Wwa 1968 s. 520-6. – H. Sutarzewicz: A., Konopnicka i Dąbrowska w Kaliszu. Wwa 1977, s. 5-20, il. – H. Sutarzewicz: Kalisz literacki. [W:] Dz. Kal. s. 482-8. – H. Sutarzewicz: Kalisz w literaturze. Kalisz 1984 s. 14-5. – A. Baczewski: Twórczość A.A. Rzeszów 1984, 352 s., bibliogr. [w wyborze]. – M. Jędrzejak: Nie tylko A. i Dąbrowska. Gaz. Pozn. 1986 nr 237 s. 11, il. – Z. Mocarska-Tycowa: Wyobraźnia kataklizmem zniewolona. z liryki patriotycznej A.A. Lublin 1986. – Z. Mocarska-Tycowa: Wybory i konieczności. Poezja A. wobec gustów estetycznych i najważniejszych pytań swoich czasów. Toruń 1990, 190 s. – A. Baczewski: Poezja A.A. Rzeszów 1991. – K. Sieniawski: Wiersze A.A. Wwa 1994. – J. Durden: A.A. – poeta i człowiek gór. w setną rocznicę zgonu. Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego T. 6. [???] 1997 s. 211-8. – Sławomir Leitgeber: Wieszcz znad Prosny i Warty. Gaz. Pozn. (Wyd. 1, 2) 1997 nr 125 s. 6. – Przybyła: Asnyk i Konopnicka. Szkice historycznoliterackie. Częstochowa 1997. R: M. Łapot, Ruch Literacki 1997 z. 5 s. 746-7. – Jerzy Bielawski: A.A. w filatelistyce. Asnykowiec 1998 nr 8 s. 14-15, il. [eksponaty filatelistyczne wydane dzięki staraniom filatelistów kaliskich]. – Władysław Kościelniak: Kolej konna i freski; A. wśród Singalezów; Katechizm z 1603 roku; Nekrolog A. i Rogozińskiego; Kurierka na Zachód : „Gazeta Kaliska”- wspomnienia. (I-II). Ziemia Kaliska 1998 nr 67 s. 13; nr 69 s. 13; nr 71 s. 13; nr 73 s. 14; nr 75, s. 14. – T. P. Polanowski: Między romantyzmem i pozytywizmem – człowiek. Ethos 1999 nr 4 s. 170-3 [dot. twórczości A. A.]. – J. Bielawski: Calisiana w filatelistyce. Kalisz 2000. – B. Bobrowska: Ziarno i nić Ariadny – dwa symbole wyjścia z labiryntu historii w kryptopatriotycznych utworach A.A. i Marii Konopnickiej. Pamiętnik Literacki 2000 z. 2 s. 75-90. – T. Budrewicz: Asnyk między symbolizmem a socjalizmem. (Przeoczone konteksty „Szkicu do współczesnego obrazu”). Pr. Polonist. Ser. 55. [???] 2000 s. 81-113. – W. Janota: Wystąpienie górników kopalni „Królowa Luiza” i utwór A.A. o Zabrzu. Orbis Inter. 2000 nr 2 s. 146-62 [dot. wydarzeń z 1879 r.]. – Aneta Kolańczyk: Między nami nic nie było? Ziemia Kaliska 2000 nr 69 s. 8 [Związki A.A. z ziemią kaliską]. – Włodzimierz Jędrzejczak: Ulica A.A. (Znane i nieznane ulice Rawicza). Życie Rawicza 2001 nr 41 s. 7. – Władysław Kościelniak: A.A. i inni. Ziemia Kaliska 2001 nr 44 s. 30 [związki poety z Kaliszem]. – A. Kolańczyk: Kalisz. Mała ojczyzna wielkich ludzi. Kalisz 2002, 164 s. [dot. m.in. związków A.A. z Kaliszem]. – Władysław Kościelniak: Raz jeszcze o A.A. Ziemia Kaliska 2002 nr 19 s. 28. – (jotka): Wielcy kaliszanie. Super Fakty Kaliskie 2006, nr 9, s. 22, il. [„Kaliskie lata A.A., Marii Dąbrowskiej, Marii Konopnickiej, Tadeusza Kulisiewicza” – wystawa]. – Krzysztof Abram: Bliżej Patrona [Gimnazjum i Liceum im. Adama Asnyka w Kaliszu]: z życia A.A. Asnykowiec 2008 nr 17 s. 30-32. – Aneta Kolańczyk: Raj utracony : o kaliskich latach A.A. Rozm. Bożena Szal. Ziemia Kaliska 2008 nr 34 s. 14, il. – Władysław Kościelniak: Kalisz pamięta o A. Ziemia Kaliska 2012 nr 6 s. 27. – Władysław Kościelniak: Kalisz Adamowi Asnykowi. Ziemia Kaliska 2012 nr 13, s. 27, il. – Zdzisław Jan Małecki, Izabela Małecka: A.A., członek Rządu Narodowego w powstaniu styczniowym 1863 r. Zeszyty Naukowe Inżynieria Lądowa i Wodna 2012 nr 5/6 s. 84-90. Asnyk* Kazimierz (1797-1871) oficer WP. Słowniki: W. Śliwowska: Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku. Słownik biograficzny. Warszawa 1998. Assig* Jerzy Henryk (1671-1744) kaznodzieja, tłumacz, poeta. Słowniki: SBWP-W I. Przyczynki: G. Kryg: Zduny. Od pradziejów do upadku Rzeczypospolitej. P. 1993. Assmann* Julius Rudolf Friedrich (1868-1939) pastor ewang., superintendent kościoła ewang. reformowanego, niem. działacz społ. i polit. Słowniki: BSB II (i fot.); Balde. Biografie: H. Neubach: A.J. Der Kulturwart 1978 nr 132. Przyczynki: E.E. Dwinger: Der Tod in Polen. Jena 1940 s. 129-30. – Die polnische Greueltaten an den Volksdeutschen in Polen. Berlin 1940 s. 129, 263. – 100. Geburtstag von Superintendent A. Bromberg 1968 nr 28 s. 3-4. – Die Bromberger Abgeordneten in der Deutschen Nationalversammlung in Weimar. Bromberg 1969 nr 29 s. 7. – G. Meihardt: Evangelische Vereine. [W:] Aus Brombergs Vergangenheit. Wilhelmshaven 1973 s. 210. – G. Meihardt: Die Evangelische Kirche. [W:] Aus Brombergs Vergangenheit. Wilhelmshaven 1973 s. 316-20. – G. Meihardt: Der Marsch nach Lowitsch. [W:] Aus Brombergs Vergangenheit. Wilhelmshaven 1973 s. 443. – Arbeit des Deutschen Frauenvereins Bromberg. Bromberg 1977 nr 54 s. 5-6. – G. Ohlhoff: Hundert Jahre Pauluskirche. Bromberg 1978 nr 56 s. 3. – A. Kleindienst, O. Wagner: Der Protestantismus in der Republik Polen 1918/19 bis 1939. Marburg/Lahn 1985 s. 385. – Der Bismarckturm zu Bromberg. Bromberg 1986 nr 86 s. 2. – Hist. B. s. 609. – M. Romaniuk: z dziejów masonerii bydgoskiej. Kronika Bydgoska 9: 1988 s. 172. – H. Rasmus: Pommerellen Westpreussen 1919-1939. München [et al.] 1989 s. 128, 202, 204, 207, 220. – S. Turowski: Kościół ewangelicko-unijny w Polsce 1920-1939. B. 1990 s. 76, 84, 152, 172, 182, 212, 278-9. – E. Alabrudzińska: Wyznania protestanckie w Bydgoszczy w okresie międzywojennym (19201939). Kronika Bydgoska 14: 1993 s. 139. – Rogall Geistlichkeit s. 261-2. – O. Kiec: Die evangelischen Kirchen in der Wojewodschaft Posen (Poznań) 1918-1939. Wiesbaden 1998 s. 219. Astowa* Wanda (+). Przyczynki: Czy W.A. jest winna śmierci powstańców rozstrzelanych przez Niemców w Kaliszu? Głos Ostrowski 1: 1945 nr 21. – Ciekawe szczegóły w sprawie A. Głos Ostrowski 1: 1945 nr 22. Au* Juliusz (1842-1888) dr, ekonomista rolny. AW: 121. Słowniki: PSB; WSB; SBSP; PTPN. Biografie: Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce 1919-1969. P. 1970 s. 19-22. Przyczynki: J. Nou: The Development of Agricultural Economics in Europe. Uppsala 1967 s. 301-21. – M. Au: Ze wspomnień o J. A. [W:] Monografie historyczne z dziejów akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce. Roczniki WSR w P. 45: 1970 dodatek s. 47-50, bibliogr. [36 poz.]. – J. Nou: J. A. i jego wkład do rozwoju nauk ekonomiczno-rolniczych. Roczniki WSR w P. 45: 1970 s. 51-70. – S. Schmidt: J.A. – niedoceniony polski ekonomista rolny w świetle badań J. Noua. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej 1970 nr 3 s. 151-5. – B. Strużek: Rozwój polskiej myśli ekonomiczno-rolniczej 18641918. [W:] Zarys polskiej myśli ekonomiczn0-rolniczej do drugiej wojny światowej. Red. A. Żabko-Potopowicz. Wr. 1973 s. 181-302. – Nauka w Wlkp. s. 407, 424, 769, 993. Au* Teodor (1843-1911) kupiec. Słowniki: PTPN. Aubert* Friedrich (1891-1948?) niem. działacz chłopski, osadnik w Siedlecku. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 16-7, fot. Auerbach* Mannheim (1773-1848) rabin w Ostrowie Wlkp. Słowniki: SBŻO. Auerhan* Mikołaj (XV w.) złotnik w P. Słowniki: WSB. Przyczynki: Korduba: Nieznany kielich M.A. w farze poznańskiej. KMP 68: 2000 nr 1 s. 43-8. Artykuły: Prace Komisji Historii Sztuki PTPN. T. 8. P. 1939-1946 s. 265. Augezdecki* Aleksander (początek XVI w.-1577) drukarz w Szamotułach. Słowniki: PSB; SPKP; WSB; SMP; Szamotulanie. Przyczynki: z dziejów polskiej kultury muzycznej. Praca zbiorowa. T. 1. Kr. 1958 s. 110, 119. – Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku. Opr. A. Kawecka-Gryczowa [i in.]. Z. 4 Wr. 1959 s. 17-34, 74, 81, 93, 219-9, 457-9. – J. Śliziński: z działalności literackiej braci czeskich w Polsce (XVI-XVII w.). Wr. 1959. – M. Przywecka: Drukarstwo muzyczne w Polsce do końca XVIII wieku. Kr. 1969. – H. Winger: The cover design. The Library Quarterly (Chicago) 43: 1973 nr 4 s. 396-7 [działalność drukarska]. Augustyn * (połowa XV w.) malarz miniaturzysta, handlarz rękopisów. Słowniki: SPKP; SAP I. Przyczynki: M. Walicki: z problematyki malarstwa wielkopolskiego poł. XV w. (14401475). [W:] Wieki średnie. Prace ofiarowane T. Manteufflowi w 60 rocznicę urodzin. Wwa 1962 s. 254. Augustyn* z Grodziska (zm. 1567) bernardyn, kopista. Słowniki: SPKP. Augustyn* Józef Franciszek (1902-1981) nauczyciel, działacz społ. i związkowy. Słowniki: BSB II (i fot.). Przyczynki: R. Kozłowski: Polska Partia Robotnicza w województwie pomorskim 1942-1948. B. 1985 s. 248, 252. – R. Kozłowski: Partie polityczne w województwie pomorskim (1945-1950). Toruń 1991 s. 107, 128, 133, 138-41, 143, 146-8. Augustyniak* Eugeniusz, pseud. Kruk (1915-1944) działacz ruchu robotniczego, członek antyhitlerowskiego ruchu oporu. Słowniki: WSB; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: XX rocznica powstania PPR. P. 1962 s. 100, 224. – L. Gomolec: z lat walki powiatu poznańskiego. P. 1962 s. 44. – M. Olszewski: Losy i ludzie podziemnej poznańskiej Polskiej Partii Robotniczej. KMP 1969 nr 4 s. 57-8. Augustyniak* Roman (1872-1931) dyr. Średzkiej Kolei Powiatowej. Biografie: Cmentarz średzki s. 192. Augustyniak* Stanisław (1929-1974) doc. dr fizyki, specjalista w zakresie mechaniki i akustyki, dziekan Wydziału Maszyn Roboczych i Pojazdów PP. Słowniki: SBTech. XV. Przyczynki: Politechnika Poznańska i wcześniejsze uczelnie techniczne w Poznaniu. Pod red. W. Dembeckiej. P. 1976. – 35 lat pracy Wydziału Maszyn Roboczych i Pojazdów dla gospodarki Wielkopolski i kraju. Pod red. Z. Kośmickiego [i in.]. P. 1989. – W. Dembecka: Wydział Budowy Maszyn Politechniki Poznańskiej. Historia i teraźniejszość. P. 1991. – 50 lat Wydziału Maszyn Roboczych i Transportu. Wspomnienia dziekanów. Głos Politechniki 2003 nr 7. Augustynowicz* Aleksander (1865-1944) malarz. Słowniki: SAP I; WSB. Przyczynki: Polskie życie artystyczne w latach 1915-1939. Wr. 1974. Augustynowicz* Jan (1919-1942) działacz konspiracyjny. Słowniki: Anders. Auspurger* Kazimierz (XVII w.) cysters, proboszcz łobżenicki, poeta. Słowniki: Nowy Korbut. Awdańce* h. Abdank – ród możnowładczy. Słowniki: SSS. Przyczynki: T. Kiersnowska: o pochodzeniu rodu Awdańców. [W:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej. Red. S.K. Kuczyński. T. 5. Wwa 1992 s. 57-72. Baahr* Marian – zob. Bahr Marian. Babczyszyn* Weronika (1924-1981) bibliotekarka, działaczka oświat. Biografie: S. Markowski: W.B. [W:] z pamięcią o nich. Sylwetki bibliotekarzy. Red. E. Giera [i in.]. Leszno 1985 s. 4 [wyd. 2: 1986 s. 6-7]. Babiński* Andrzej (1940-1984) pisarz, poeta pozn. Biografie: J. Marx: A.B. (1940-1984). Rytuały śmierci. [W tegoż:] Legendarni i tragiczni. Eseje o polskich poetach przeklętych. Wwa 2002 s. 545-71 [na s. 573-600: wybor utworów]. – A. Sikorski: Poeta bardzo samotny. A.B. (19381984). Iks 2004 maj s. 14, il. Przyczynki: F. Fornalczyk: Szkic do portretu. Nurt 1984 nr 11 s. 1 oraz 25-26. Babiński* Antoni (1812-1847) malarz, powstaniec 1830, emisariusz Towarzystwa Demokratycznego. AW: 127. Słowniki: PSB; SAP I. Babst* Franciszek (1868-1951) redaktor, działacz PPS. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: A. Czubiński [i in.]: Klasowy ruch robotniczy w Wielkopolsce 1918-1928. P. 1963 s. 136, 197, 199, – L. Hass: Organizacje zawodowe w Polsce. Wwa 1963. Bachmann* Julius Maximilian Peter (1844-1924) nadburmistrz B. Słowniki: BSB I. Biografie: H. Plasse: Oberbürgermeister B. [W:] Aus Brombergs Vergangenheit. Wilhelmshaven 1973 s. 133-4. – G. Ohlhoff: Oberbürgermeister J.B. Bromberg 1992 nr 98 s. 2-3. Przyczynki: W. Finger: Bromberger Strassennamen und ihr Ursprung. Deutsche Rundschau (Bydgoszcz) 1943 nr 154. – H. Hoppe: Ernst von Foller. Bürger und Oberbürgermeister von Bromberg 1857-1869. Bromberg 1984 nr 76 s. 4-5. Bachstrom* Jan Fryderyk (1686-1742) prof. Toruńskiego Gimnazjum Akademickiego, pietysta. AW: 129. Biografie: S. Salmonowicz: Profesor J.F.B. (1686-1742). Uczony, pietysta, awanturnik. SiMDW 11: 1974 z. 1 s. 15-52; aneksy źródłowe. Baciński* Antoni (1917-1987) misjonarz św. Wincentego a Paulo, rektor seminarium, historyk Kościoła. Słowniki: Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce. T. II – 1. Kr. 2001; Teolodzy. Biografie: M. Chorzępa: Ks. doc. dr hab. A.B. CM. Informator. Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy w Krakowie 1987 s. 28-33. – M. Chorzępa: Śp. ks. A.B. Roczniki Wincentyńskie 1987 nr 3-4 s. 83-5. – Śp. Ks. A.B. Meteor 1987 nr 2 s. 4-6. Backhaus* Johannes (1877-?) naucz. gimn. w Ostrowie. Słowniki: AMOstr. z. 10. Baczyński* Tomasz (1690-1756) ks., jezuita, dramatopisarz, profesor w Kaliszu. Słowniki: Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. Red. J. Krzyżanowski [i in.]. T. 1. Wwa 1984; EWoJ; Teolodzy. Przyczynki: Historia Residentiae Walcensis Societatis Jesu. Wyd. M. Rohwerder. Kőln 1967 s. 261, 264. Badarachi* Michał (1708- po 1773) jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ. Bade* Johanna (1831-1911) przełożona diakonisek w P. Słowniki: Balde. Badnicki* Wacław (1810-?) oficer powstania 1930/31. Słowniki: Bielecki Słownik. Badoń* Stanisław (1926-1997) bibliotekarz. Słowniki: SPKP Supl. II; SBW. Biografie: H. Ganińska: S.B. (1926-1997). Przegląd Biblioteczny 65: 1997 z. 2/3 s. 315-8. – H. Ganińska: S.B. Gaz. Wyborcza dodatek Gazeta Wielkopolska 1997 nr 97. – H. Ganińska: Pożegnani: S.B. (19261997). Głos Politechniki 4: 1997 nr 5. – S. Krzywicki: S.B. 1926-1997. Bibliotekarz Zachodnio-Pomorski 38: 1997 nr 3 s. 61-2. – F. Łozowski: S.B. (1926-1997). Bibliotekarz 1997 nr 9 s. 35-7. Badura* Jan (1851-?) naucz. gimn. w Trzemesznie. Słowniki: AMOstr. z. 10. Badurski* Mikołaj (1822-1852) ks., działacz narodowy. Słowniki: Opalenicki SB I. Badziak* Mateusz jezuita. Słowniki: EWoJ; J. Poplatek [i in.]: Słownik jezuitów artystów. Kr. 1972. Badzian* Leopold (1890-1956) dyr. gimnazjum w Kaliszu. Słowniki: Szkoła Kaliska. Przyczynki: J. Werner, J. Żardecki: To oni nas uczyli. Kaliszanie w Warszawie 1993 nr 4 s. 19-29. Baeck* Leo (1873-1956) rabin, filozof. Słowniki: Wielkopolska wybitnych europejczyków, s. 25. Baek* Samuel (1834-1912) rabin, pisarz. AW: 135. Słowniki: SBL; Encyclopedia Judaica. Jerozolima 1978. Przyczynki: Leo Baek (1873-1956). Aus dem Stamme von Rabinern. Frankfurt nad Menem 2001 s. 16-7, 225. Baerensprung* Edmund von (+). AW: 138. Przyczynki: Prowokacja Baerensprunga. [W:] Rola Wlkp. w dziejach narodu polskiego. P. 1979. Baerwald* Moritz (1860-1919) notariusz, radca miejski, działacz polit. Słowniki: Tezlaff; Loewenthal Juden; Mann Handbuch; BSB II (i fot.). Przyczynki: G. Ohlhoff: Die Geschichte Brombergs von Kriegsende 1918 bis zur Übergabe an den polnischen Staat 1920. Bromberg 1969 nr 29 s. 7. – E. Czajkowski: Stary młyn na Bartodziejach. Kal. Bydg.1986 s. 41-2. Bagińska* Ludwika (zm. 1857) ostatnia benedyktynka w P. Słowniki: Borkowska i s. 93. Bahr* Marian (zm. ok. 1939) biolog, asystent UP. Słowniki: PTPN. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 624, 639, 752, 753. Bajer* Andrzej Ignacy (1712-1785) kan. gnieźn., opat komendatoryjny wągrowiecki, bp chełmiński. AW: 141. Słowniki: EK; Biskupi. Bajerlein* Józef (1896-1976) nauczyciel, działacz społ. Słowniki: Opalenicki SB II. Biografie: M. Żurawski: J.B. 1896-1976. Informator UAM 1976 nr 10 s. 17-9. Bajerowicz* Kazimierz Konrad Władysław (1877-1943) ks., teolog, społecznik, redaktor. Słowniki: EK; PTPN; Teolodzy; SBKS; Księża. Przyczynki: Wróblewski s. 275. Bibliografie: Bibliografia katolickich czasopism religijnych w Polsce 1918-1944. Lublin 1981. Bajerowicz* Wojciech Stanisław (1882-1944) ks., działacz związków młodzieżowych i TCL. Słowniki: Księża; AMM; Zasłużeni dla ziemi chodzieskiej i (il). Przyczynki: Klanowski s. 179. – Wróblewski s. 275. Artykuły: RAP 1947. Bajkowski* Jan (zm. 1650) bp pozn. AW: 144. Słowniki: PSB; Biskupi. Bajkowski* Stanisław (1890-?) chirurg, rentgenolog. Słowniki: PTPN. Bajoński* Jan (1888-1940) ginekolog, doc. UP, powstaniec wlkp. Słowniki: PTPN; Członkowie tajnych tow.; J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997; SBPNM III z. 1; AMOstr. z. 4, 6. Biografie: H. Malanowska: Pro Memoria. Wojskowy Przegląd Historyczny 1989 nr 4 s/. 264-5. Przyczynki: T. Kryska Karski: Materiały do historii wojska polskiego. Londyn 1982 z.1 s. 18 poz. 182. – A. Moszyński: Lista Katyńska. Wwa 1989 s. 18. – J. Tucholski: Mord w Katyniu. Wyd. 1. Wwa 1991 s. 70, 645. Bajoński* Kazimierz Teofil (1880-1927) ekonomista, społecznik. Słowniki: PSB; WSB; PTPN; Członkowie tajnych tow.; AMOstr. z. 10. Bajszczak* Stanisław (1898-1944) działacz KPP, porucznik AL. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: Mazowsze w walce. Wwa 1964. Bakoś* Marcin (1896-1943) działacz PPS-Lewicy w P., uczestnik antyhitlerowskiego ruchu oporu. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: A. Perlińska: Działalność KPP na terenie woj. pomorskiego. B. 1959 s. 36, 62. – XX rocznica powstania PPR. P. 1962 s. 98, 221-22. – A. Czubiński [i in.]: Klasowy ruch robotniczy w Wielkopolsce 1918-1928. P. 1963 s. 373. Bakowiczowie* – rodzina kaliska. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 152-3. Balan* Curt (1855-1921) prezydent konsystorza ewang. w P. Słowniki: Balde Lexikon. Przyczynki: A. Rhode: Geschichte der evangelischen Kirche im Posener Lande. Würzburg 1956. – O. Kiec: Die evangelischen Kirchen in der Wojewodschaft Posen (Poznań) 1918-1939. Wiesbaden 1998 s. 220. Balbiński* Franciszek (1918-1966) technolog drewna, działacz społeczny w Środzie. Biografie: Cmentarz średzki s. 192. Balcer* Mieczysław (1906-1995) nauczyciel. Biografie: W. Liszkowski: Prof. M. B. (Wspomnienie). Kronika Stowarzyszenia Marynkarzy [Poznań] 1: 1996 s. 39. Balcer* Stefan (1894-1939) oficer WP, nauczyciel. Słowniki: W. Jastrzębski: Słownik biograficzny nauczycieli bydgoskich – ofiar wojny światowej. Kronika Bydgoska 13: 1993; BSB III (i fot.). Przyczynki: L. Kowalski: Udział nauczycieli bydgoskich w walce o polskość na terenie byłej Rzeszy Niemieckiej. [W:] Martyrologia nauczycielstwa bydgoskiego w latach okupacji hitlerowskiej 1939-1945. B. 1971 s. 156-8. Balcer* Stefan (1899-1941) nauczyciel. Biografie: J. Oleksiński: Sylwetki nauczycieli spod znaku „Rodła”. (Z obszaru Dzielnicy V Związku Polaków w Niemczech w Złotowie). Przegląd Historyczno-Oświatowy 22: 1979 nr 3. Balcerowski* Sylwester (1802-1852) ks., kapelan wojsk powstańczych w 1830/31 i 1848. AW: 153. Słowniki: PSB; EK; Bielecki Słownik. Balczewski* Ksawery (1829-1889) nauczyciel w Kaliszu. Słowniki: SBWP-W zeszyt próbny; Szkoła Kaliska. Biografie: E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987 [biogram]. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 107. Balde* – niemiecka rodzina mieszczańska z Międzychodu. Przyczynki: Deutsches Familienarchiv. Bd. 47. Neustadt an der Aisch 1972 s. 291-7. Baldwin* (XI/XII w.) bp kruszwicki. AW: 154. Słowniki: Szostkiewicz; EK; Biskupi; P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957 s. 345. Przyczynki: K. Górski: Topografia wczesnośredniowiecznej Kruszwicy. [W:] Studia Wczesnośredniowieczne. T. 2. Wwa 1953 s. 37-63. – K. Górski: Jeszcze o początkach biskupstwa kruszwickiego. ZH 31: 1966 z. 4. s. 93-4. – G. Labuda: Początki diecezjalnej organizacji kościelnej na Pomorzu i Kujawach. ZH 33: 1968 z. 3 s. 19-60. Balewski* Władysław (1893-?) lekarz. Słowniki: PTPN. Balicki* Juliusz Ignacy (1911-1941) aktor, reżyser, scenograf. Słowniki: SBTP. Balicki* Stefan (1899-1943) pisarz, uczestnik antyhitlerowskiego ruchu oporu. Słowniki: SWPP; WSB; Współcz. pisarze. Biografie: S. Strugarek: S.B. Życie Literackie 1945 nr 3/4. – S. Dąbrowski: z badań nad biografią i twórczością S.B. Sprawozdania Opolskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk za lata 1967-1968. Wydział II Języka i Literatury. Seria B 1970 nr 5/6 s. 22-35. – L. Słowiński: Działalność pedagogiczna i literacka S.B. [W:] Fakty i interpretacje. Wwa 1991 s. 346-60. Balińska* Maria Józefa, pseud. Regina (1903-1944). Słowniki: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945: poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej. Wwa 1988. Baliński* Adam (zm. 1601/1602) kaszt. bydg., star. kruszwicki. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Baliński* Karol (+) pisarz. AW: 158. Przyczynki: H. Pańczykówna: K.B. „Krzyż a miecz”. [W:] Literackie przystanki nad Wartą. P. 1962 s. 325-38, il. Ballarin* Wilhelm (1894-1978) malarz, nauczyciel. Słowniki: SBL. Przyczynki: Z. Łukowiak: Amatorski ruch plastyczny w Lesznie. Monografia. Leszno 1987. Ballenstaedt* – zob. Ballenstedt. Ballenstedt* Adam (1880-1942) architekt, społecznik. Słowniki: Architekci; WSB; SGraf.; SBWP-W I. Biografie: Gabriela Klauze: Architekt [poznański] A.B. (1880-1942). IKS 2006 nr 9 s. 50, il. Przyczynki: Ekslibrisy wielkopolskie. Katalog. Opr. P. Michalowski. P. 1958. – Historia sztuki polskiej w zarysie. Red. T. Dobrowolski [i in.]. T. 3. Kr. 1962. – Zakrzewski Ulicami. – W. Czarnecki: To był też mój Poznań. P. 1987 s. 52, 58, 70, 152, 155, 185, 252, 297. – K. Sobkowicz: Architekci wielkopolscy. Cz. 1. P. 1988 s. 8, 10, 49-51, 55-6, 90, 125, 130, 132, 134-5, 138, 140-1, 143-6, 149, 153-5, 158, 160, 162. – Z. Dworecki: Poznań i poznaniacy w latach II Rzeczypospolitej 1918-1939. P. 1994. – G. Klauze: Architekt A.B. (1880-1942). Iks 2006 nr 9 s. 50. Ballenstedt* Bolesław (1854-1885) architekt, budowniczy. Słowniki: PTPN; Architekci. Ballenstedt* Kazimierz (1852-?) architekt. Słowniki: PTPN. Ballenstedt* Łucjan (1881-1958) konstruktor, prof. PP. Słowniki: WSB; SBTech. I. Biografie: F. Zeidler: L.B. Życie Szkoły Wyższej 1958 nr 9 s. 153-4. Przyczynki: Szkoły inżynierskie w Poznaniu 1945-1955. Politechnika Poznańska 1955-1966. P. 1966 s. 41-3. – Nauka w Wlkp. – Politechnika Poznańska i wcześniejsze uczelnie techniczne w P. Red. W. Dembecka. P. 1976 s. 243-4. – Robert Domżał: Budowniczy mostów: Ł.B. proponowany na patrona [mostu św. Rocha]., il. (W dawnym Poznaniu). Gazeta Poznańska 2002 nr 138 dod. Expr. Pozn. s. 6. Ballenstedt* Ludwik (1830-1887) architekt. Słowniki: Architekci. Ballenstedt* Stefan (1860-1927) architekt. Słowniki: PTPN. Balska* Janina (1913-1997) działaczka PTTK, autorka przewodników krajoznawczych. Biografie: 70 lat PTK – 45 lat PTTK w Żninie. Żnin 1999. Balski* Władysław Norbert (1873-1955) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW ze Żnina. Balukiewicz* Józef Tadeusz (1831-1907) artysta malarz, nauczyciel Szkoły Realnej w Kaliszu. Słowniki: SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do t. I; WSB; Szkoła Kaliska. Przyczynki: S. Kozakiewicz: Zapisy uczniów na oddział malarstwa Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie. Wwa 1945. – A. Ryszkiewicz: Początki handlu obrazami w środowisku warszawskim. Wr. 1953. – I. Tessaro: Warszawa w obrazach i rysunkach XIX w. Katalog zbiorów Muzeum Historycznego w Warszawie. Wwa 1957. – M. Walicki: Kaliska Madonna „Ab igne”. BHSz 1960 s. 269. – KZSzt. V z. 6. Wwa 1960 s. 37. – OWKalisza II s. 117. – I. Jakimowicz [i in.]: Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie 1844-1866. Rocznik Warszawski 1963 s. 88. – Widoki architektoniczne w malarstwie polskim 1780-1880. Katalog Muzeum Narodowego w Warszawie. Wwa 1964. – J. Wiercińska: Towarzystwo Zachęty Sztuk Pieknych w Warszawie. Zarys działalności. Wr. 1968. – J. Wiercińska: Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1860-1914. Wr. 1969. – Dz. Kal. s. 502-3. Balwiński* Ignacy (1890-1968) drukarz, księgarz, działacz niepodl. i związkowy. Słowniki: SPKP Supl.[I]. Biografie: J. Podgóreczny: Pierwsi księgarze bydgoscy. Księgarz 1974 nr 1 s. 22. Przyczynki: J. Bartnicki: 150 lat Zakładów Graficznych w Bydgoszczy. B. 1965 s. 28. – Bydgoszcz w dobie powstania wielkopolskiego. B. 1970. – J. Podgóreczny: w służbie książki i prasy polskiej. B. 1978. Bałachowski* Witold Kalikst (1892-1940) nauczyciel gimn., powstaniec wlkp. Słowniki: BSB I. Przyczynki: Martyrologia nauczycielstwa bydgoskiego w latach okupacji hitlerowskiej 1939-1945. B. 1971, aneks poz. 2. – A. Tucholski: Mord w Katyniu. Wwa 1991 s. 70, 600. Bałowie* – rodzina. Przyczynki: M. Górny: Bałowie z Szaradowa w XVIII wieku. Genealogia T. 5 1995 s. 149-53. Banach* Mieczysław (1926-1988) energetyk, prof. PP. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 26. Przyczynki: A. Laboga, T. Orlik: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego za rok 1969. (Część druga). Nagroda techniki i przemysłu. KMP 1970 nr 4. Banach* Wincenty (1879-?) działacz polonijny, społ. i związkowy. Słowniki: Chojn. SB; BSB I. Przyczynki: C. Demel, J. Krawulski, K. Rzepa: Działalność Narodowego Stronnictwa Robotników i Narodowej Partii Robotniczej w Wielkopolsce w latach 1917-1937. Wwa [i in.] 1980 s. 164. – A. Poniatowska: Polacy w Berlinie 1918-1945 s. 98. Banachewicz* (Banachiewicz) Ignacy (ok. 1799-1847) lekarz. Słowniki: Gerber Studenci s. 262; SLek. V; SBWP-W II. Banaczyk* Władysław (1902-1980) prawnik, działacz ruchu ludowego. Słowniki: Słownik biograficzny dzialaczy ruchu ludowego. Wwa 1989. Banaszak* Antoni (1881-1932) adwokat, działacz polit. powstaniec wlkp., senator. AW: 161. Słowniki: PSB; WSB; SAdw. II; SBKS; Kto był kim; AMM; Posłowie; Członkowie tajnych tow.; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: T. Rek: Pierwsze lata dyktatury Piłsudskiego. Wwa 1956. – Klanowski. – T. Filipiak: Dzieje związków zawodowych w wielkopolsce do r. 1919. P. 1965. – J. Ihnatowicz: Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku. Wwa 1967. – S. Wachowiak: Czasy, które przeżyłem. Wwa 1983. Banaszak* Antoni (1901-1999) ks., społecznik. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: M. Banaszak: Dar Boży dla Kościoła i Polski: Polskie Seminarium Duchowne w Paryżu 1945-1995. Paryż [i in.] 1995. – M. Sedlaczek, Z. Thimm, J. Krzyżaniak: Ks. infułat A.B. (1901-1999). [W:] Wielkopolanie z ducha Akcji Katolickiej. (Życie, działalność, dokonania). Red. S. Schudy [i in.]. P. 2000 s. 19-33. Banaszak* Marian (1926-1997) ks. prof., dyr. archiwum archidiecezjalnego w P. Słowniki: SBWP-W II. Źródła: M. B.: Autobiografia. [W:] Ecclesia Posnaniensis Opuscula Mariano Banaszak Septuagenario dedicata. P. 1998. Bibliografie: J. Mandziuk: Bibliografia prac ks. prof. dra hab. M. B. Saec. Christ. 1: 1994 nr 2 s. 13-31. – Bibliografia prac drukowanych ks. prof. dra hab. M. B. [W:] Ecclesia Posnaniensis Opuscula Mariano Banaszak Septuagenario dedicata. P. 1998 s. 2287-319. Biografie: K. Lutyński: Ks. prof. Marian Banaszak (1926-1997). Życie i Myśl 1997 nr 2 s. 69-76. – T. Makowski: Quid fecisti nobis sic! Saec. Christ. 1997 nr 2 s. 23-5 [nekr.]. – J. Mandziuk: Życie i działalność ks. prof. dra hab. M. B. (1926-1997). Saec. Christ. 1997 nr 2 s. 5-18. – H. Skorowski: Odszedł profesor – humanista [przem.]. Saec. Christ. 1997 nr 2 s. 19-21. – K. Lutyński: Ks. Prof. M. B. (1926-1997) [nekr.]. Poznański Rocznik Archiwalno-Historyczny R. 5. P. 1998 s. 225-33. – Spraw. Zarządu PTPN 1996-1998 s. 24. – M. Kozłowska: Ksiądz prof. M. B. (1926-1997). [W:] Zeszyty Kaliskiego Tow. Przyjaciół Nauk. Nr 6: 2000 s. 143-9. Przyczynki: W. Myszor: Ks. Profesor dr hab. M.B. w ATK. Saec. Christ. 1994 nr 2 s. 7-11 [40-lecie pracy naukowej]. Banaszak* Stanisław (1897-1943) powstaniec wielkopolski, członek ruchu oporu w czasie okupacji hitlerowskiej. Słowniki: J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Przyczynki: K. Horyza-Pachciarz: Wyrok śmierci dla dwojga. Gaz. Jarocińska 2001 nr 23 s. 21. Banaszek* Stanisław (1897-1950) rolnik, działacz ruchu ludowego, powstaniec wlkp. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Wwa 1989. Banaszkiewicz* Józef (1879-1959) działacz PPS i związków zawodowych w P. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: C. Krawczak: Zarys dziejów ruchu zawodowego robotników budowlanych Wielkopolski. Wwa 1969 s. 126, 137. – Budowali i walczyli. Wwa 1970. Bandura* Ludwik (1904-1984) nauczyciel w B., rektor WSP w Gdańsku. Słowniki: SBSP. Źródła: Kamolowa Zbiory rękopisów s. 19 [o spuściźnie]. Biografie: J. Walczyna: Profesor L.B. Kwartalnik Pedagogiczny 1975 nr 1 s. 247-51. – B. L. Sprawozdania Gdańskiego Towarzystwa Naukowego 1984 s. 187-8. Przyczynki: R. Miller: o dorobku naukowym Profesora L.B. Ruch Pedagogiczny 1974 nr 3 s. 439-44. Bibliografie: J. Szews: Bibliografia ważniejszych prac prof. dr. L.B. Studia Pedagogiczne 1976 Bandurski* Albin (1905-?) chirurg. Słowniki: PTPN. Baniuszkiewicz* Jan Józef (XVIII w.) pisarz miejski w Koźminie. Przyczynki: Uzupełnienie do Kroniki Jana Józefa Baniuszkiewicza zatytułowanej „Godne pamięci rzeczy albo roczne dzieje”. Oprac. W. Kręgielski i M. Pietrowski. Szkice Koźmińskie Nr 15. Koźmin 1995 s. 314. – R. Grygiel: Kronika Jana Józefa Baniuszkiewicza – jako źródło do dziejów Koźmina Wlkp. w XVIII wieku. Szkice Koźmińskie Nr 25. Koźmin 2000 s. 3-30. – A. Stachowska: Koligacje rodzinne J.J.B. pisarza miejskiego Wielkiego i Nowego Koźmina. Szkice Koźmińskie 47: 2011 s. 10-20, il. Banner* (Marcus Moses) Max (1856-1832) pisarz, nauczyciel gimn. Słowniki: Balde. Bańkowski*-Koza Ildefons Edmund (1926-1982) architekt, fotografik. Słowniki: AMM. Bar Ticz (XIV w.) pierwszy hist. właściciel Opalenicy. Słowniki: Opalenicki SB I. Przyczynki: Księga ziemska poznańska 1400-1407. Wyd. K. Kaczmarek [i in.]. P. 1960 nr 2322. – Nowacki II s. 448-9. – B. Wojcieszak [i in.]: Nowe ulice w Opalenicy – Ticz Bar. Echa Opalenickie 1986 nr 1. – Z. Duda [i in.]: Materiały do kalendarium dziejów Opalenicy 13931795. Opalenica 1987 s. 5-6. – B. Wojcieszak: Szkice z przeszłości Sielinka i Porażyna 14011957. Sielinko 1887 s. 6-8. Baraniak* Antoni (1904-1977) bp sufragan gnieźn., abp pozn. Słowniki: Teolodzy; Biskupi; Kanoniści; Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Praca zbiorowa pod red. J. Myszora. T. 1. Wwa 2002. Źródła: Boniecki Fotografie. – J. Żaryn: Kościół w Polsce w latach przełomu (1953-1958). Relacje ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej. Wwa 2000 s. 91-2, 160. Biografie: Nowacki i s. 127-8. – M. Przykucki: z kalendarium życia i prac Ks. Arcybiskupa A.B. Metropolity Poznańskiego (do roku 1972). [W:] w służbie Kościoła Poznańskiego. P. 1974 s. 8-19. – Arcybiskup A.B. (1904-1977). Gość Niedzielny 54: 1977 nr 37 s. 3. – Śp. Arcybiskupowi w hołdzie. MK 1977 nr 10/11 s. 170-202. S. Kosiński, W. R.: Jego czas był czasem Kościoła. Śp. arcybiskup A.B. Przew. Kat. 82: 1977 nr 42 s. 4-6, il. – Ks. dr A.B. arcybiskup metropolita pozn. MK 28: 1977 nr 102 s. 170-1, il. – M. Banaszak: Arcybiskup poznański A.B. w moich wspomnieniach. Poznańskie Studia Teologiczne 1992 s. 251-61. – Anna Gruszecka, Robert Mirzyński: Biskup: abp A.B. (1904-1977). Tekst spisała Karolina Kaczorowska. Przegląd Wielkopolski 2002 nr 1/2 s. 13-26, il. – Marian Przykucki: Arcybiskup A.B. - bohater Kościoła i Ojczyzny. Poznań [Księgarnia św. Wojciecha] 2003, 39 s., il. – Adam Suwart: Arcybiskup Tysiąclecia. Przewodnik Katolicki 2005 nr 33 dod. Metropolia Poznańska s. II-III. – Cz.L.: Abp A.B. – kapłan niezłomny. Powiaty-Gminy 2007 nr 24 s. 29, il. – Jarosław Wąsowicz: Arcybiskup A.B. SDB. Wspomnienie w 50. rocznicę objęcia rządów w metropolii poznańskiej. Kronika Wielkopolski 2008 nr 1 s. 15-34. – z więzienia na stolicę arcybiskupią: arcybiskup A.B. 19041977. Pod red. Zygmunta Zielińskiego. Poznań [Wydawnictwo Poznańskie] 2010, 237 s., il. – Stanisław Gądecki: Arcybiskup metropolita poznański A.B. (1904-1977). Śremski Notatnik Historyczny 2012 nr 10 s. 103-112. Przyczynki: Z. Baranowski: Ingres abpa pozn. [A. B.]. Tyg. Powsz. 1957 nr 41 s. 2, il. – MK 1958 s. 501-13. – Ksiądz Arcybiskup wizytuje Archiwum Archidiecezjalne w P. MK 24: 1973 nr 9 s. 210. – Księga pamiątkowa na 70-lecie urodzin Arcybiskupa Metropolity Dr. A.B. P. 1974. – Ksiądz Arcybiskup uczestniczy w jubileuszu 50-lecia Zgromadzenia Braci Serca Jezusowego w Puszczykowie. MK 25: 1974 nr 1 s. 9. – W. R[aczkowski]: w pierwszą rocznicę śmierci. Przew. Kat. 1978 nr 33 s. 2-3. – Antoni Baraniak: Aresztowanie Biskupa B. i Prymasa Wyszyńskiego 25 września 1953 roku. Przewodnik Katolicki 2002 nr 34 s. 29. – Adrian Domański: Arcybiskup z Sebastianowa. Gazeta Poznańska 2004 nr 234, s. 7 [uroczystość nadania imienia arcybiskupa, A.B. Szkole Podstawowej i Gimnazjum w Mchach, pow. Śrem]. – Jędraszewski Marek: Działania aparatu bezpieczeństwa skierowane przeciwko arcybiskupowi A.B. [W:] Władze wobec kościołów i związków wyznaniowych w Wielkopolsce w latach 1956-1970. Pod red. Konrada Białeckiego. Poznań [Instytut Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Poznaniu] 2009, s. 27-53. – M. Jędraszewski: Między B. a Strobą. Reakcje władz na proces powoływania nowego arcybiskupa poznańskiego. [W:] Władze wobec kościołów i związków wyznaniowych w Wielkopolsce w latach 1970-1980. Pod tred. K. Białeckiego. P. [IPN] 2010, s. 51-63. – MS: Zapomniane męczeństwo. Przewodnik Katolicki 2012 nr 22 s. 13, il. [Sylwetka arcybiskupa poznańskiego A.B. w filmie Jolanty Hajdasz „Zapomniane męczeństwo”]. – Konrad Białecki: Życie niezwykłe. Przewodnik Katolicki 2012 nr 32 s. 24-25, il. [abpa A.B.]. – Jolanta Hajdasz: Zapomniane męczeństwo : historia prześladowania arcybiskupa [poznańskiego] A.B. [B.m.] 2012, 47 s., il. + płyta DVD. Bibliografie: F. Lenort: Bibliografia prac drukowanych Arcybiskupa Metropolity A.B. (do roku 1973). [W:] w służbie Kościoła Poznańskiego. P. 1974 s. 40-76. Baraniak* Roman (1894-1954) podoficer WP i AK. Słowniki: Enc. konsp. wlkp. Baraniecki* Adrian (1828-1891) lekarz, działacz społ. Słowniki: SPKP; PTPN. Baraniecki* Kazimierz (1900-1940) nauczyciel, powstaniec wlkp., por. WP. Słowniki: SBPW; Szamotulanie; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1; Opalenicki SB I. Biografie: Z. Kościański: Zapomniani. Echa Opalenickie 1989 nr 4-5. – Z. Kościański: Nowotomyscy kawalerowie Orderu Virtuti Militari w okresie II Rzeczypospolitej. Wiadomości Nowotomyskie 1992 nr 67. Przyczynki: Z. Kościański: z kart historii. Echa Opalenickie 1992 nr 12. Baraniecki* Ludwik (1897-1920) ppor. WP, powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW; Opalenicki SB I; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1.Biografie: Z. Kościański: Zapomniani. Echa Opalenickie 1989 nr 4-5. – Z. Kościański: Nowotomyscy kawalerowie Orderu Virtuti Militari w okresie II Rzeczypospolitej. Wiadomości Nowotomyskie 1992 nr 6-7. Przyczynki: K. Drążkiewicz: Pierwsze dni powstania. Echa Opalenickie 1989 nr 1. – Z. Kościański: z kart historii. Echa Opalenickie 1992 nr 12. Baraniecki* Maksymilian (1842-1923) ks., działacz patriot. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski. Baranik* Wawrzyniec (XVI/XVII) organista w Grodzisku. Słowniki: Chybiński. Baranik* Wojciech (XVI/XVII) organista w Wielkopolsce. Słowniki: Chybiński. Baranowska* Agnieszka (1819-1890) pisarka. AW: 167. Słowniki: PSB; SBWP-W I. Biografie: R. Wojcieszak: Światła niewiasta z Marszewa. Południowa Wielkopolska 5: 1966 nr 11 s. 4, il. Baranowska* Cecylia z Działyńskich. Przyczynki: M. Górny: Testament C. z D. B. z 1736 roku. Genealogia 7: 1996 s. 105-14. Baranowska* Teresa w zakonie Józefa (XVIII/XIX w.) przeorysza dominikanek w P. Słowniki: Borkowska i s. 120. Baranowski* Bogdan (1913-1992) lekarz, społecznik. Słowniki: SBL. Przyczynki: E. Waszyński [i in.]: Historia szpitali leszczyńskich w zarysie. Leszno 1984 s. 12-3, 23. – Konferencja szkoleniowo-naukowa. Aspekty położniczo-ginekologiczne w rodzinie. Boszkowo 1980. Leszno 1984 s. 5-7, 36. – Zarys historii lecznictwa w Lesznie 1555-19998. Red. J. Kuczkowski [i in.]. Leszno 1999 s. 222-4. Baranowski* Franciszek (1884-1940) inż., społecznik. Słowniki: WSB. Baranowski* Józef (1713-1788) jezuita, kaznodzieja. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: J. Poplatek: Komisja Edukacji Narodowej. Kr. 1973 s. 124-52. Baranowski* Józef (1904-1986) organista w kościele w Domachowie. Biografie: J. Bzdęga: Zasłużony organista. PLudu 1994 z. 3-4 s. 41-43. Baranowski* Maciej (XVI/XVII w.) kaszt. biechowski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Baranowski* Stanisław (+) powstaniec wlkp. Przyczynki: E. Chomicz: Najstarszy z 13 tysięcy (powstańców wielkopolskich – S. B.). Za wolność i lud 1968 nr 16, s. 12-3, fot. Baranowski* Stefan (1908-1985) nauczyciel, oficer AK. Słowniki: SBWP-W II; Enc. konsp. wlkp. Baranowski* Wojciech (1548-1615) bp kujawski, abp gnieźn., bibliofil. AW: 180. Słowniki: EK; PSB; SPKP; Urzędnicy centralni Spisy; Biskupi. Baranowski* Wojciech (zm. 1640) kaszt. kamieński, star. kcyński. Słowniki: PSB; WSB; Bieniaszewski Spisy; Chłapowski. Przyczynki: Akta sejmikowe województw pozn. i kaliskiego. T. 1 cz. 1 i 2. P. 1962. Baranowski* Zygmunt (1884-1966) ks., teolog, publicysta, prof. semin. duch. w P. Słowniki: EK; Teolodzy; SBKS; Kanoniści; Martyrol.; Księża; PTPN; AMM; Nauczyciele MM. Biografie: Śp. ks. kanonik Z.B. Przew. Kat. 56: 1966 nr 26. – K. Karłowski: Śp. ks. Z.B. MK 18: 1967 s. 111-3. – T. Walachowicz: Aby do końca nie stracić pogody ducha. (Z. B. 1884-1966). [W:] Byli wśród nas. Praca zbior. pod red. F. Lenorta. P. 1978 s. 279-96. Przyczynki: Nowacki II s. 722. – Klanowski s. 180. – S. Podlewski: Krzyżowa droga duchowieństwa wielkopolskiego. Za i przeciw 1966 nr 29. – S. Podlewski: Kapłaństwo okupione cierpieniem. Za i przeciw 1968 nr 6. Barański* Franciszek (1904-1971) przyrodnik, pedagog. Słowniki: SBP. Biografie: A. Dzięczkowski: F.B. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 27: 1971 nr 6 s. 42-3. Przyczynki: Ochrona przyrody i jej zasobów podstawą gospodarki narodowej. P. 1966 s. 46, 56. Barański* Henryk – zob. Hryniewicz Franciszek. Barański* Stefan (1884-1969) dyrygent, nauczyciel muzyki. Słowniki: SMP; WSB; Dyrygenci. Przyczynki: Trzydziestolecie Opery Poznańskiej 1919-1949. P. 1950 s. 49. Barbacki* Stefan (1903-1979) genetyk, prof. UP i AR. w P., prezes PTPN. Słowniki: WSB; Biogramy uczonych V; Śródka. Bibliografie: List of main publications. Genetyka Polska 1979 nr 3 s. VI-IX [49 poz.]. Biografie: S.B. (życiorys). Kron. UP za lata 1945-19554/55 s. 715-7. – T. Łączyńska-Hulewicz: S.B. Nauka Polska 13: 1965 nr 6 s. 52-8. – Z. Gertych: S.B. 1903-1979. Nauka Polska 27: 1979 nr 8 s. 139-40. – R. Marciniak: Prezesi Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. P. 1998 s. 58-62. – T. Caliński: Wspomnienie o profesorze S.B. Wieści Akademickie 1999 nr 12 s. 3-4. – Profesor S.B. (1903-1979). w setną rocznicę urodzin twórcy Poznańskiej Szkoły Biometryczno-Statystycznej i GenetycznoHodowlanej. Pod red. Z. Brody. P. 2003, 71 s., il., bibliogr. Zawiera: Z. Broda: Słowo wstępne, s. 5; z Broda: Kalendarium, s. 6-8; T. Caliński: Naukowiec i nauczyciel, s. 9-14; E. Bilski: Sprawny organizator, s. 15-9; W. Młyniec, M. Surma: Profesora B. szacunek dla słowa pisanego, s. 20-5; Z. Broda: Katedra Genetyki i Hodowli Roślin, s. 27-33; B. Ceranka, A. Dobek: Katedra Metod Matematycznych i statystycznych, s. 34-37; T. Adamski, J. Chełkowski, M. Surma: Instytut Genetyki Roslin Polskiej Akademii nauk w Poznaniu, s. 38-48; A. Jelinowska, J. Sypniewski: Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa, s. 4952; A. Anioł: Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, s. 53-5; W. Młyniec, M. Surma: Publikacje S. B., s. 57-68; Prace doktorskie wykonane pod kierunkiem S.B. w latach 19551978, s. 69-70. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 7, 8, 101, 217, 227, 1003, 1018, 1019, 1028. Barcewicz* Karol Franciszek (1861-1932) lekarz. Słowniki: SLek. V. Barcikowski* Albin (1839-1901) ks., społecznik. Słowniki: Opalenicki SB I; Księża; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Zieliński Wykonanie s. 113, 129, 161. Barcikowski* Józef (1900-1980) działacz harcerski, powstaniec wlkp. Słowniki: Członkowie tajnych tow. Przyczynki: M. Paluszkiewicz: Towarzystwo Tomasza Zana w Śremie. PZach 34: 1978 nr 5/6 s. 200, 202. Barcikowski* Józef (XIX w.) malarz miniaturzysta. Słowniki: SAP I. Barcikowski* Roman (1842-1886) kupiec w P. Słowniki: PTPN. Barcikowski* Stanisław (ok. 1832 – po 1897) artysta malarz i rysownik, nauczyciel Szkoly Realnej w Kaliszu. Słowniki: SAP I; Szkoła Kaliska. Przyczynki: S. Kozakiewicz: Zapisy uczniów na oddział malarstwa Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie 1844/5-1853/4. Wwa 1945. – A. Ryszkiewicz: Początki handlu obrazami w środowisku warszawskim. Wr. 1953. – M. Masłowski: Stanislaw Masłowski. Wr. 1957. – OWKalisza II s. 102, 112. – I. Jakimowicz [i in.]: Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie 1844-1866. Rocznik Warszawski 1963 s. 88. Widoki architektoniczne w malarstwie polskim 1780-1880. Katalog . Wwa 1964. – J. Wiercińska: Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1860-1914. Wr. 1969. Barcikowski* Stefan (1868-1912) drogista, kupiec. AW: 182. Słowniki: PSB; PTPN; AMM. Biografie: Cmentarz Zasł. s. 28-9. Barcikowski* Wawrzyniec (1870-1928) budowniczy. Słowniki: PTPN. Barciński* Florian (1901-1987) geograf, ekonomista, prof. UP, UAM i AE w P. Bibliografie: Bibliografia publikacji profesora dra F.B. za lata 1927-1972. Zestawiła H. Maciejewska, Z. Steindel. Poznańskie Roczniki Ekonomiczne 24: 1971 s. 265-74. – Wykaz ważniejszych prac prof. F.B. Opracowała H. Stach. [W:] F. Barciński: Czynniki rozwoju regionu w oczach geografa ekonomicznego. Wstęp i dobór tekstów W.M. Gaczek. P. [PTPN] 2009, s. 24-6. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 25. – B. Gruchman. [W:] Byli wśród nas. Pod red. Z. Knakiewicz. P. [Wyd. Akad. Ekonom.] 2006, s. 63-8. – W.M. Gaczek: Życie i twórczość naukowa profesora F.B. [W:] F. Barciński: Czynniki rozwoju regionu w oczach geografa ekonomicznego. Wstęp i dobór tekstów W.M. Gaczek. P. [PTPN] 2009, s. 9-23. Przyczynki: F.B. (życiorys). Kron. UP za lata 1945-1954/55 s. 578. – B. Romińska: Laureaci nagród wojewódzkich za rok 1959. KMP 1960 nr 4. – U. Hoffmann: Prof. dr F.B. Uczony, dydaktyk, działacz gospodarczy. KMP 40: 1972 nr 2 s. 126-31, il. – Nauka w Wlkp. s. 410, 411, 414, 415, 425, 426, 430, 810, 818, 819, 824, 826, 840-4, 850, 854-5. – R. Domański, Ruch PES 51: 1989 z. 1 s. 373-6. Barciszewski* Leon (1883-1939) prezydent B. Słowniki: BSB i (i fot.). Źródła: Boniecki Fotografie. Przyczynki: Dzieje Gniezna. Wwa 1965 s. 618-9, 628, 640, 643-5, 661. – T. Kuta: Imiona zbrodni. Gdynia 1967 s. 84-5. – T. Jaszowski, T. Kuta: Werner Kampe amator zbrodni. B. 1967 s. 52-5, 84-5. – C. Madajczyk: Polityka III Rzeszy w okupowanej Polsce. T. 2. Wwa 1970 s. 381. – J. Pietras: Ostatnie dni L.B. [W:] Prace Wydziału Nauk Humanistycznych Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. Prace Komisji Historycznej. T. 9. B. 1973 s. 201210. – W. Jastrzębski: Terror i zbrodnia. Wwa 1974 s. 67-8, 72-3, 196. – M. Bacciarelli: Pomnik za naiwność. Fakty 1984 nr 21. – T. Jaszowski: Gestapo w walce z ruchem oporu nad Wisłą i Brdą. B. 1985 s. 21, 82. – A. Poniatowska: Polacy w Berlinie 1918-1945. P. 1986 s. 22, 29, 34, 83, 98, 103, 106, 128, 222. – G. Schubert: Das Unternehmen „Bromberger Blutsonntag”. Köln 1989 s. 207, 209. – W. Jastrzębski: Der Bromberger Blutsonntag. P. 1990 s. 138. – J. Kutta: Prezydenci miasta Bydgoszczy 1920-1939. B. 1991 passim. Barciszewski* Marian (1910-1987) lekarz, organizator służb zdrowia. Słowniki: BSB III (i fot.). Biografie: W. Halota, J. Trzciński: Dr medycyny M. B. Przegląd Epidemiologiczny 1987 nr 3 s. 8. Barciszewski* Szymon (19111-1955) jezuita. Słowniki: EWoJ; Martyr. Biografie: T. Bzowski [i in.]: Wspomnienia naszych zmarłych 1820-1982. T. 3. Kr. 1982 s. 141. Przyczynki: Życie religijne w Polsce pod okupacją hitlerowską 1939-1945. Praca zbiorowa pod red. Z. Zielińskiego. Wwa 1982 s. 552. – Kościół katolicki na ziemiach Polski w czasie II wojny światowej. T. 14. Materiały i Studia T. 7 Wwa 1985 s. 118-20. Barczewski* Alfons (1910-1971) nauczyciel. Biografie: J. Oleksiński: Sylwetki nauczycieli spod znaku „Rodła”. (Z obszaru Dzielnicy V Związku Polaków w Niemczech w Złotowie). Przegląd Historyczno-Oświatowy 22: 1979 nr 3. Barczewski* Walenty (1856-1928) ks., historyk, pisarz lud., działacz społ.-oświat. Słowniki: Oracki Słownik; SPKP; EK; PTPN. Przyczynki: J. Obłąk: z działalności ks. W.B. Komunikaty Mazursko-Warmińskie 1958 s. 113-30. Barda* Franciszek (1880-1964) prof. semin. duch. w P., bp przemyski. Słowniki: Teolodzy; Biskupi. Bardt* Gotfried Daniel (XIX w.) ziemianin. Źródła: APP nr 974. Bardt* Hans Jürgen (1901-?) niem. właściciel Lubosza. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 18-9. Bardt* Johanna Mathilde z Massenbachów (1879-1944) właścicielka ziemska w Luboszu. Słowniki: Balde; Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 17-18, fot. Bardt* Richard (1902-1965) właściciel Niemierzewa. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 19-20. Bardziński* Ignacy (1750-1813) kan. i kanclerz gnieźn., bp sufragan gnieźn. AW: 184. Słowniki: Biskupi; EWoJ; Teolodzy. Bardziński* Jan (1692-1737) jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ. Bardziński* Wojciech Ignacy (ok. 1645-1723) kan. pozn., dziekan kruszwicki, bp sufragan kujawski. Słowniki: Biskupi. Bardzka* Helena (1589/90-1665) fundatorka karmelu markowickiego. Słowniki: Inowr. SB IV. Przyczynki: F. Kryszak: Sanktuaria maryjne w Archidiecezji Gnieźnieńskiej. WAG 1960 nr 2 s. 83-91. – K. Łabiński: Bezcenny skarb. Markowice 1987. – S. Roszak: Akt fundacyjny dla klasztoru karmelitów trzewiczkowych w Markowicach z r. 1642. Ziemia Kujawska 1995 s. 85-90. Bardzki* Mikołaj Kazimierz (XVII w.) marszałek sejmiku średzkiego, burgrabia kaliski. Słowniki: Zwierzykowski s. 302, 345. Bareła* Stefan (1916-1984) ksiądz w Wieruszowie, bp częstochowski. Słowniki: Teolodzy; Biskupi. Bibliografia: M. Mikołajczyk: Wykaz drukowanych prac ks. biskupa dra S.B. ordynariusza częstochowskiego. Częstochowskie Wiadomości Diecezjalne 43: 1969 s. 56-7. Biografie: I. Skubiś: Pamięci biskupa Stefana Bareły III ordynariusza częstochowskiego. Częstochowskie Studia Teologiczne T. 25. Częstochowa 1997 s. 230-3. Barełkiewicz* Stanisław (1895-1982) powstaniec wlkp., kierownik Biura Cechu Rzemiosł Różnych we Wrześni, działacz społ. Słowniki: Wrzesiński SB. Bargiel* Andrzej z Sambora (zm. ok. 1574) nauczyciel, rektor kolegium arcybiskupiego w Kaliszu. Słowniki: PSB; SBWP-W Ii szkoła Kaliska. Przyczynki: J. Poplatek: Studia jezuitów polskich w Akademii Krakowskiej. NP 1964 – Dz. Kal. Bargiel* Piotr (+) budowniczy. Słowniki: Malinowski Muratorzy s. 77-8. Barlik* Alfred (1903-?) chirurg. Słowniki: PTPN. Barlik* Ignacy Wincenty (1875-1938) ks., działacz patriot. Słowniki: Księża. Barlitz* Edmund Stanisław Kostka (1891-1940) internista, mjr WP, działacz społ. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Przyczynki: J. Tucholski: Mord w Katyniu. Wyd. 1. Wwa 1991 s. 383, 917. Barnaba* (zm. przed 1015) eremita w pustelni benedyktyńskiej w Wlkp. Słowniki: SSS. Przyczynki: J. Mitkowski: Św. Wojciech i jego bezpośredni następcy w męczeństwie. [W:] Św. Wojciech (Księga zbiorowa). Gn. 1947 s. 123 i n. – T. Wojciechowski: Szkice historyczne XI wieku. Kr. 1951 [reedycja] s. 31-44. Barski*-Kochler Andrzej (XVI/XVII w.) prof. prawa. Przyczynki: W. Szafrański: A.K.-B. – profesor prawa, królewski agent dyplomatyczny. KW 2001 nr 2 s. 100-4. Barski*-Kochler Jan (zm. 1609) teolog. Słowniki: PSB; SPKP; WSB. Przyczynki: Dzieje Śremu. Wwa 1972. Bart* Jakub (zm. przed 1519) złotnik w P. Słowniki: PSB; WSB. Przyczynki: Studia Muzealne T. 2. Wr. 1957 s. 177-8. – SiMDW 6: 1960 z. 1 s. 14-5, 40, 45-6. – Katedra gnieźnieńska. P. 1970. Bart* Zachariasz (XVI w.) filozof, lekarz. AW: 190. Słowniki: WSB. Przyczynki: M. Sus: Studia uniwersyteckie Poznańczyków w XV i XVI wieku. KMP 1950 nr 2 s. 139-40. Barta* (zm. ok. 1220) bp kujawski. Słowniki: PSB; Szostkiewicz; Biskupi; Maciejewski Episkopat s. 263. Bartecki* Wojciech (1855-1919) adwokat, działacz społ. i polit. AW: 191. Słowniki: PTPN; AMM. Przyczynki: Klanowski. Bartek* z Piekła (XX w.) pustelnik. Przyczynki: M. Bojanowski: B. z Piekla. o pustelniku nad jez. Maszynek 1930-1945. PLudu 1986 z. 3. Bartel* Bronisław (1887-1968) malarz, pedagog. Słowniki: WSB; SGraf. Biografie: J. PęcherskaSzczepska: Wspomnienie o B. B. z żałobnej karty. KMP 37: 1969 nr 1 s. 118-20, il. Przyczynki: J. Eichlerowa: Plastyka poznańska w latach 1951-1956. KMP 24: 1956 s. 243-7. – DWP s. 297. – Wystawa jubileuszowa B. B. P. 1956. – T. Dobrowolski: Nowoczesne malarstwo polskie. T. 3 Wr. [i in.] 1964. – Jubileuszowa wystawa malarstwa B. B. P. 1966. – PWSSP w Poznaniu. P. 1971 s. 12 i n. – Bydgoszcz w latach 1920-1970. B. 1972 s. s. 24756. – Poznańskie wspominki z lat 1918-1939. Pod red. T. Kraszewskiego [i in.]. P. 1973 s. 567-609. – Polskie życie artystyczne w latach 1915-1939. Wr. 1974. – J. Jaworska: Polska sztuka walcząca 1939-1945. Wwa 1976 s. 30. – B. Janiszewska-Mincer: Rozwój plastyki bydgoskiej w latach 1920-1950. [W:] Kultura bydgoska 1945-1984. Pod red. K. Kwaśniewskiej. B. 1984. – M. Bryl: Poznański Świt (1921-1927 – elita czy autsajderzy? KMP 1987 nr 3 s. 5-21. – A.J. Markiewicz: Plastyka w okresie XX-lecia międzywojennego. Zarys monograficzny. [W:] Wielka księga miasta Poznania. P. 1994. – H. Majkowski: o sztuce plastycznej w Poznaniu w czasach poprzedzających wojnę światową. KMP 1990 nr 3/4 s. 337-50 [przedruk]. Bartel* Ryszard Bogusław Alfons (1897-1982) inż. mechanik, konstruktor samolotów. Słowniki: SBTech. II. Biografie: R. Konieczny: R.B. Skrzydlata Polska 1962 nr 49. – Z. Kossakiewicz: R.B. Biuletyn Informacyjny Instytutu Lotnictwa. 1968 nr 3. – A. Glass: R.B. Technika Lotnicza i Astronautyczna 1982 nr 3. Przyczynki: J. Cynk: Polish Aircraft 1893-1939. London 1971. – A. Glass: Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939. Wwa 1976. Barthl* Jan Adam (1712-1767) jezuita. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: Historia Residentiae Walcensis Societatis Iesu. Wyd. M. Rohwerder. Kőln 1967 s. 281. Bartkiewicz* Franciszek (1906-1982) jezuita , kaznodzieja. Słowniki: EWoJ. Biografie: T. Bzowski: Wspomnienia naszych zmarłych 1820-1982. T. 4. Kr. 1982 s. 141-2. Bartkiewicz* Tomasz Karol (1865-1931) organista, kompozytor. Słowniki: Dyrygenci; SMP; WSB; SMK. Biografie: F. Kowalski: T.B. Życie Śpiewacze 1950 nr 8-9 s. 29. – K. Winowicz: Kultura muzyczna Kościana. Kościan 1983 s. 57-60. – S. Jędraś: Pieśni kochał. Pan. Leszcz. 1988 nr 1 s. 16. – K. Winowicz: T.K.B. z Kościana. PLudu 1988 z. 6 s. 24-26. Bartkowiak* Antoni (1897-1922) ppor. WP, pilot. Słowniki: Lotnicy I; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Bartkowiak* Jan (1887-1965) powstaniec wlkp., handlowiec. Słowniki: SBPW; Wrzesiński SB. Przyczynki: A. Ciszak: Września i powiat wrzesiński w okresie powstania wielkopolskiego 1918-1919. Września 1968. – Wojskowe aspekty powstania wielkopolskiego 1918-1919. Opr. S. Nawrocki. P. 1985 s. 360. Bartkowiak* Józef (1895-1942) powstaniec wielkopolski. Słowniki: J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Bartkowiak* Józef (1904-1951) organista, dyrygent chóru w Środzie. Biografie: Cmentarz średzki s. 193. Bartkowiak* Marian (1912-1975) por. 60 Pułku Piechoty Wlkp. w Ostrowie Wlkp., uczestnik kampanii wrześniowej 1939. Słowniki: Kawalerowie VM. T. III, cz. 1. Przyczynki: P. Bauer [i in.]: Armia „Poznań” 1939. P. 1987. Bartkowiak* Władysław (1900-1920) sierżant WP, pilot, powstaniec wlkp. Słowniki: Lotnicy I; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Bartkowiak* Władysław (1906-1945) działacz ruchu ludowego. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Wwa 1989. Biografie: Z. Gryczka: Działacze ruchu ludowego. PLudu 1996 z. 5-6 s. 19-28. Bartkowiak* Zygmunt (1908-?) chirurg, urolog, doc. AM w P. Słowniki: PTPN. Bartkowski* Edmund (1894-1939) ppłk WP, powstaniec wlkp. i śląski. Słowniki: Członkowie tajnych tow. Przyczynki: J. Znaniecka: Gimnazjum i Liceum im. Bolesława Krzywoustego w Nakle n/Notecią w latach 1876-1976. Nakło 1989 s. 24. Bartkowski* Tadeusz Kazimierz (1920-1992) geograf, prof. UAM. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1990-1992 s. 22. Bartlitz* Stanisław (1857-1920) lekarz. AW: 194. Słowniki: PTPN; SLek. IV; AMM. Przyczynki: Klanowski. Bartłomiej* (XV w.) pisarz ksiąg i prawdopodobnie malarz miniaturzysta. Słowniki: SAP I. Bartłomiej* z Bydgoszczy (ok. 1480-1548) bernardyn, historyk. Słowniki: PSB; SPKP; WSB; BSB I. Biografie: I. Kwilecka, H. Popowska-Taborska: B. z B. – leksykograf polski pierwszej połowy XVI w. Wr. 1977, 93 s., tabl. R: E. Breza, Z. Brocki, Rocznik Gdański 39: 1979 z. 1 s. 22-6; G. Cygan, Collectanea Franciscana 48: 1979 s. 196-7; M. Karpluk, Język Polski 59: 1979 z. 4 s. 300-2. Przyczynki: I. Kwilecka: Słownik B. z B. odnaleziony. Język Polski 52: 1972 s. 180-2. – I. Kwilecka: Nieznany zbiór słownictwa polskiego pióra B. z B. Język Polski 52: 1972 s. 252-61. – H. Popowska-Taborska: Czy Słownik B. z B. jest zwykłą kompilacją wcześniejszych zbiorów leksykalnych. Język Polski 52: 1972 s. 173-80. – H. PopowskaTaborska: Kształtowanie się polskiego szesnastowiecznego słownictwa literackiego w świetle badań nad „Słownikiem” B. z B. [W:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Językoznawcze. T. 42. Kr. 1972 s. 161-77, rés. – I. Kwilecka, E. Kędelska: z prac nad nową edycją „Słownika” B. z B. [W:] Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej. Z. 17. 1978 s. 12343. – B. z B. i jego dzieło. Red. naukowa H. Popowska-Taborska. Wwa 1979, 69 s. [z treści: E. Szmańda: Bernardyński ośrodek naukowy w B.; I. Kwilecka: Warsztat pisarski B. z B.; H. Popowska-Taborska: Dialektyzmy w Słowniku B. z B.; J. Siatkowski: Bohemizmy w Słowniku B. z B. z 1532 roku; W. Żurowska-Górecka: Słowniki polskie przed B. z B.]. – E. Kędelska: Pierwsze drukowane słowniki łacińsko-polskie jako źródła B. z B. [W:] Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej. Z. 25. 1989 s. 31-52. – E. Kędelska: Nowa edycja Słownika B. z B. Stud. Filol. Pol. T. 35. [???] 1999 s. 41-53. – A. Łuczak: Jeszcze kilka słów o Słowniku B. z B. z pierwszej połowy XVI w. Eos 1999 nr 2 s. 325-37. – Słownik B. z B. Wersja polsko-łacińska. Cz. 1. Oprac. E. Kędelska, I. Kwilecka, A. Łuczak. Wwa 1999. R: M. Karpluk, Język Polski 2002 z. 3 s. 225-6. Bartłomiej* z Krzywinia (zm. 1669) benedyktyn, przeor w Lubiniu, kronikarz. Słowniki: EK. Bartłomiej* z Nadarzyc (zm. 1484/1485) kan. pozn., notariusz publ. Słowniki: Gąsiorowski Notariusze. Bartłomiej* z Poznania (zm. 1504) kopista, introligator w P. Słowniki: SPKP; EWoK; WSB. Przyczynki: Cz. Pilichowski: z dziejów produkcji, handlu i kultury książki w Poznaniu. PZach. 9: 1953 nr 11/12 s. 665, 667. Bartłomiej* z Tymieńca, zwany Kiełbasa (XV w.) notariusz publ., kan. gnieźn., dyplomata. Słowniki: Gąsiorowski Notariusze; Kowalska Prałaci; Jabłońska Kapituła s. 105-6. Przyczynki: Nowacki II s. 376, 443, 470. Bartłomiejczak* Franciszek (1915-1939) działacz harcerski i Polskiego Związku Zachodniego. Biografie: Cmentarz średzki s. 193. Bartnicki* Albin Jerzy (1910-1988) dziennikarz, politolog, historyk, regionalista. Słowniki: J. Długosz: Słownik dziennikarzy regionu pomorsko-kujawskiego. B. 1988; BSB V (i fot.). Biografie: H. Kaczmarczyk: J.B. (1910-1988). Kal. Bydg. 1990 s. 301-2. Bartnicki* Mikołaj (zm. 1516) prałat płocki. Słowniki: PSB. Bartochowski* Hieronim Bolesław (1810-1890) powstaniec 1830/31, emigrant. Słowniki: Bielecki Słownik. Bartochowski* Maciej (1722-1789) ks., jezuita, prefekt szkół w Kaliszu i P. Słowniki: EWoJ; Teolodzy. Bartosik* Ludwik (1909-1941) bł., franciszkanin. Słowniki: SBWP-W II; Księża. Bartosz* Wezenborg – zob. Wezenborg Bartosz. Bartosz* z Sokołowa (XIV w.) star. kujawski. Słowniki: PSB. Bartoszek* Franciszek Józef (1910-1943) malarz, ppłk. Gwardii Ludowej. Słowniki: SAP I; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978; WSB; Kunert Słownik I. Biografie: J. Rydłowski: Żołnierze lat wojny i okupacji. Wwa 1971 s. 44-9. – S.Z. Gołębiewski: F.J.B. artysta malarz i żołnierz Gwardii Ludowej (1910-1943). KMP 40: 1972 nr 2 s. 87-96, il. – K.Z. Bednarek: Artysta i bohater. Ziemia Nadnotecka 1963 nr 6 s. 6. – E. Skowrońska: F.B. „Jacek”. Pokolenia 1969 nr 1 s. 87-101. Przyczynki: J. Starzyński: Pięć wieków malarstwa polskiego. Wwa 1952. – S. Lorentz: Muzeum Narodowe w Warszawie w l. 1939-1954. Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie 1957 s. 35. – M. Wallis: Sztuka polska dwudziestolecia. Wwa 1959. – Księga wspomnień 1919-1939. Wwa 1960 s. 59, 66, 68, 72, 86, 89. – M. Spychalski: o artyście malarzu F.B. Ziemia Nadnotecka 1964 nr 9 s. 2. – K. Piwocki: Historia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie 1904-1964. Wr. 1965. – O. Błażewicz: Franciszek Bartoszek – żołnierz i artysta. Przegląd Artystyczny 1968 nr 6 s. 15-8, il. – F.B. 1910-1943. Wystawa w XXV rocznicę śmierci. P. [i in.] 1968. Katalog. – J.B. Garas: Oddziały GL i AL 1942-1945. Wyd. 2. Wwa 1971. – J. Rydlowski: Żołnierze lat wojny i okupacji. Wwa 1971. – M. Spychalski: Początek walki. Fragmenty wspomnień. Wwa 1983. – T. Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Wwa 1983. – T. Strzembosz: Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy 1939-1944. Wwa 1983. Bartoszek* Tadeusz (1896-1944) dermatolog. Słowniki: PTPN. Bartoszewicz* Joachim Stefan (1867-1938) lekarz, publicysta, polityk. Słowniki: SLek. III. Bartoszewicz* Włodzimierz (1899-1983) malarz. Słowniki: WSB; SGraf. Źródła: W. B.: Obrazki i anegdoty. [W:] Poznańskie wspominki z lat 1918-1939. P. 1973 s. 72-88. Przyczynki: Wystawa prac W.B. P. 1958. – Grupa artystów plastyków Powiśle. Wwa 1960. – Historia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie 1904-1964. Wr. [i in.] 1965. – Plastyka poznańska w 25-lecie PRL. P. 1969. – Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie 1895-1939. Opr. J.E. Dutkiewicz [i in.]. Wr. [i in.] 1969. – Salon 70. P. 1971. – Polskie życie artystyczne w latach 1915-1939. Wr. 1974. – T. Dobrowolski: Malarstwo polskie ostatnich dwustu lat. Wr. [i in.] 1976. – W.B. Wystawa rysunków „Piórkiem o Wwie”. Wwa 1979. – I. Mrugasiewicz: Bibliofilstwo w Poznaniu w latach 1923-1988. P. 1989. – J. Mikołajczak: Kpinki i docinki. P. 1989. – M. Grońska: Grafika w książce, tece i albumie. Polskie wydawnictwa artystyczne i bibliofilskie z lat 1899-1945. Wr. [i in.] 1994. Bartoszkiewicz* Jan Nepomucen (1813-1900) ks., redaktor. Słowniki: AMM. Bartsch* Antoni (1838-1905) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Bartsch* Daniel (ok. 1670- po 1718) pedagog. AW: 204. Słowniki: PSB. Bartsch* Maksymilian (1892-1945) działacz społ.-gosp., powstaniec wlkp., poseł na Sejm RP, kpt. WP; oficer AK. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1; Kto był kim; Posłowie; SBPW; Zasłużeni dla ziemi chodzieskiej [II]. Biografie: B. Polak: Dowódcy powstania wielkopolskiego i wojska polskiego 1918-1919. Koszalin 1989 s. 93-4. Przyczynki: Z. Klemenczak: Działania powstańców wielkopolskich 1918-1919 na lewym skrzydle Frontu Północnego. RNn. 1970 nr 3 s. 260-78. – Powstanie wielkopolskie. P. 1975 s. 182. – A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Wwa [i in.] 1978. Bartsch* Teodor (1845-1923) ks., społecznik. AW: 203. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 166. – S. Drygas: Czas zaprzeszły. Wwa 1970 s. 18-20. Bartynowski* Marian (1866-1936) pisarz relig., publicysta, dziennikarz. Słowniki: PTPN. Bartz* Jan (1878-1935) lekarz. Słowniki: PTPN. Bartz* Jan (1913-1983) chemik, prof. UAM. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1981-1983 s. 29. Bartz* Maksymilian ( 1902-1976) działacz związkowy i KPP. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: Z. Zylberg: Zwycięska wiosna. P. 1958 s. 216-8. – W. Rogalewski: 40 lat pracy i walki M. B. Jubileusze. KMP 1962 nr 3 s. 89-95, il. – A. Czubiński [i in.]: Klasowy ruch robotniczy w Wielkopolsce 1918-1928. P. 1963 s. 350. – Bereziacy. Wwa 1965 s. 457. Barwicki* Kazimierz Tomasz (1871-1931) założyciel chórów, dyrygent. AW: 211. Słowniki: PSB; SMP; WSB; Dyrygenci. Biografie: I. Kosiński: K. T.B. Życie Śpiewacze 1950 nr 8-9 s. 28. Artykuły: Życie Muzyczne 1946 nr 2. – Życie Śpiewacze 1967 nr 5. Barwicki* Mieczysław Ewaryst (1898-1969) założyciel chórów, dyrygent. Słowniki: WSB. Artykuły: Życie Śpiewacze 1967 nr 5. Barycki* Maciej (1602-1656) jezuita, aptekarz w Kaliszu. Słowniki: EWoJ. Basiński* Euzebiusz (1889-1977) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW; Słowniki: J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Przyczynki: M. Sobczak: Powstanie i działalność tajnej organizacji „Jedność” w świetle nowych badań. [W:] Powstanie wielkopolskie. P. 1975. – M. Sobczak: Wysiłek zbrojny ziemi jarocińskiej w okresie powstania wielkopolskiego 1918-1919. Zapiski Jarocińskie 1983 nr 3, 4. Basiński* Franciszek (1858-1942) powstaniec wlkp., restaurator, burmistrz w Jarocinie. Słowniki: J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Basiński* Józef (1892-1969) powstaniec wlkp. Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńskobabimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 34, 145. Basiński* Stanisław (ok. 1851-?) inż. Słowniki: Szkoła Kaliska. Basiński* Tomasz (1816-1896) ks. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski. – Kościół W. Ks. Pozn. Bass* Sabataj (Szabtai) ben Józef (1641-1718) żydowski śpiewak, uczony, bibliograf, wydawca z Kalisza. Słowniki: SBWP-W I; M. Bersohn: Słownik biograficzny uczonych Żydów polskich XVI, XVII i XVIII wieku. Wwa 1980 [reedycja]. Biografie: K. Migoń: Kaliszanin Sabataj Bass (1641-1718) – pierwszy bibliograf żydowski i drukarz. [W:] Kalisz – miasto otwarte. Red. K. Walczak [i in.]. Kalisz 2006 s. 29-36, il. Przyczynki: L. Finkelsztajn: Megilat Polin. Buenos Aires 1947 s. 103-4. – J.D. Bejt-Halevy: Toldot Jehudej Kalisz. TelAviv 1961 s. 144, 153-4, 227, 231, 293, 376. – J. Cynberg: Di geszichte fun der literatur baj Jidn. T. 1. Buenos Aires 1966 s. 149. Bassalik* Kazimierz (1879-1960) botanik, mikrobiolog. Słowniki: SBP; BSB II (i fot.); SBP; Biogramy uczonych V; Członkowie Polskiej Akademii Nauk. Informator. Wr. [i in.] 1990 s. 149. Biografie: A. Drozdowicz: K.B. 1879-1960. Nauka Polska 8: 1960 nr 3 s. 234-8. – A. Drozdowicz: K.B. (1879-1960). [W:] Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej. Seria B.Z. 13. Wwa 1967 s. 87-101. Przyczynki: K. Ceceniowski: Rolnicze Instytuty Naukowe. [W:] Bydgoszcz. Historia – kultura – życie gospodarcze. Gdynia 1959 s. 245-6. Baszko* Godysław (Godzisław) ( XIII w.) kustosz kapituły pozn., kronikarz. Słowniki: PSB; EK V (hasło: Godzisław). Przyczynki: B. Kürbisówna: Studia nad „Kroniką wielkopolską”. P. 1952 s. 82-8. – K. Jasiński: w kwestii autorstwa Kroniki wielkopolskiej. SŹ 1: 1957 s. 21931. – B. Kürbisówna: Dziejopisarstwo wielkopolskie XIII i XIV w. Wwa 1959 s. 71-82, 1628. Baszyński* Tadeusz (1926-2009) prof. dr hab., biolog. Biografie: M. Pietrowski: Prof. dr. hab. T.B. (1926-2009). Szkice Koźmińskie 45: 2010 s. 52-5, il. Batkowski* Antoni (1847-1904) lekarz. AW: 216. Słowniki: PTPN; SLek. IV; AMM. Przyczynki: Motty II s. 420. – J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 18111918. Wr. 1979 s. 105, 116. Batycki* Adam (1886-1970) malarz, architekt. Słowniki: WSB. Przyczynki: Wystawa z okazji 60lecia pracy twórczej A.B. (katalog). P. 1968. – Polskie życie artystyczne w latach 1915-1939. Wr. 1974. Bauer* (Baur) Karol (1787 lub 1790-1837) aktor, dyr. teatru prowincjonalnego. Słowniki: PSB; SBTP. Bauman* Ferdynand (zm. 1798) dyrygent kapeli cystersów w Przemęcie. Baumann* Johann Friedrich Theodor von (1768-1830) naczelny prezes prowincji pozn. Słowniki: Die preussischen Oberpräsidenten 1815-1945. Hrsg. von K. Schwabe. Boppard 1981. Baumgart* Jan (1904-1989) prof., kier. Biblioteki PTPN, dyr. BUJ. Słowniki: SPKP Supl. II; SBW. Bibliografie: W. Krajewska, J. B.: Bibliografia historii polskiej za rok 1949. Wr. 1954. – J. Tyszkowska: Bibliografia prac J.B. Biuletyn BJ 23: 1973 s. 43-55 [210 poz.]. – J. Tyszkowska: Bibliografia prac J.B. Przegląd Biblioteczny 47: 1979 z. 4 s. 409-12 [piśmiennictwo za lata 1973-1979]. – J. Tyszkowska: Bibliografia prac J.B. Biuletyn BJ 41: 1991 s. 11-25 [233 poz.]. Biografie: A. Lewicka-Kamińska: J.B. jako bibliotekarz. Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej 1973 z. 1/2. – Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 31. – J. Tyszkowska: J.B. (1904-1989). Przegląd Biblioteczny 1990 z. 1-2 s. 124-6. – B. Sordylowa: Człowiek dobrej roboty. Przegląd Biblioteczny 1990 z. 1-2 s. 126-8. – M. Zwiercan: Wzór dobrej roboty bibliotecznej – J.B. (1904- 1989). [W:] w kręgu nauki i bibliotek. Bibliotekarze polscy we wspomnieniach współczesnych. (3). Wwa 1993 s. 9-19. Przyczynki: E. Kuntze: Dzieje Biblioteki Jagiellońskiej pod okupacją niemiecką od 1 września 1939 do 18 stycznia 1945. Kr. 1945. – I. Bar-Święch: Biblioteka Jagiellońska wczoraj i dziś. Odrodzenie 1945 nr 53. – Pamiątki Konferencji Krynickiej 3 – 15 II 1951. Przegląd Biblioteczny 19: 1951 z. 3/4. – A. Lewicka-Kamińska: J.B. jako bibliotekarz. Biuletyn BJ 23: 1973 nr 1/2 s. 11-17, rés. – H. Madurowicz-Urbańska: Działalność naukowa J.B. Biuletyn BJ 23: 1973 z. 1/2 s. 35-40, rés. – W. Piasecki: Czterdzieści lat w Stowarzyszeniu [Bibliotekarzy Polskich]. Biuletyn BJ 23: 1973 nr 1/2 s. 29-33, rés. – H. Więckowska: Działalność bibliotekarska J.B. na terenie ogólnokrajowym i międzynarodowym. Biuletyn BJ 23: 1973 z. 1/2 s. 19-27, rés. – H. Lipska: Biblioteka Jagiellońska podczas okupacji. Biuletyn BJ 29: 1979. – J. Tyszkowska: Pożegnanie dyrektora J.B. Biuletyn BJ 41: 1991 nr 1/2 s. 1-8. Bauza* Andrzej (1896-1948) plutonowy WP, powstaniec wlkp. Slowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Bauza* Jerzy (1895-1919) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Bauza* Piotr (1865-1936) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMOstr. z. 10. Artykuły: S. Potocki: Współpracownicy Biblioteki Kórnickiej od połowy XIX w. do 1924. PBK z. 12: 1976 s. 2389. Bawarski* Marian (1880-1927) hotelarz, działacz społ.-kult. AW: 223. Słowniki: PSB. Baworowski* Michał (1899-1965) piłsudczyk, żołnierz Armii Andersa, nauczyciel w Szkole Kaliskiej im. A. Asnyka, po wojnie wykładowca w Wyższej Szkole Filmowej i założyciel Technikum Fotograficznego w Łodzi. Przyczynki: J. Werner, J. Żardecki: To oni nas uczyli. Kaliszanie w Warszawie 1993 nr 4 s. 19-29. Baykowski* (Bajkowski) Jan z Zalesia (zm. 1650) kan. pozn. i gnieźn., prepozyt i archidiakon śremski, bp sufragan pozn. AW: 144. Słowniki: Biskupi. Biografie: Nowacki II s. 187 i 2178. Przyczynki: Nowacki II s. 200, 295, 369, 385, 578, 625, 626, 630, 632, 635, 692. Bazaniak* Antoni (1916-1979) kajakarz, olimpijczyk z 1936 r. Słowniki: Wryk Sport. Przyczynki: E. Pacholski: 30-lecie miejskiego klubu sportowego „Surma” w P. 1929-1959. P. [1959] s. 16. 28, 38-42. Gaz. Zachodnia 1979 nr 63 s. 4 [nekr.]. Bazyliski* Hawryło (1880-1937) gen. ukraiński, członek Zarządu Stanicy Ukraińskiej w Kaliszu. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 71. Bażański* Władysław (1892-1939) księgarz. Słowniki: SPKP. Bażyński* Józef Franciszek (1801-1876) ks., społecznik, wydawca. AW: 225. Słowniki: PSB; Oracki Słownik; SPKP; EK; WSB; PTPN; AMM; SBKS. Biografie: J. Ziółek: Ks. J.F. B. (18011876). Novum 19: 1977 nr 2 s. 88-91. – F. Kącki: Ks. F.B. Za i Przeciw 1977 nr 31. – M. Fritzkowska: F.B. i jego „Wydawnictwo Dobrych i Tanich Książek”. P. 1979. Przyczynki: Dziewięć wieków Bytomia. Stalinogród 1956 s. 370. – Z. Grot: Księża polscy w parlamentach niemieckich 1848-11918. [W:] Na okazanie drogi. P. 1975. Bączkiewicz* Feliks (1883-1965) działacz społeczny w Rawiczu. Słowniki: Anders. Bączkiewicz* Franciszek (1901-2000) sołtys w Kijewie, działacz ZSL. Biografie: Cmentarz średzki s. 193. Bączkiewicz* Jan Nepomucen (1887-1978) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; Księża; Opalenicki SB II. Biografie: M. Banaszak: Ks. J.B. 1887-1978. MK 1979 s. 254-6. Przyczynki: Udział duch. s. 79. – Wróblewski s. 276. Bączkowski* Edward Władysław (1886-1944) powstaniec wlkp., oficer WP i ZWZ-AK. Słowniki: Enc. konsp. wlkp.; SBPW. Biografie: R. Wełniak, A. Ziółkowska: Wielkopolska walcząca. Konspiratorzy w obozie hitlerowskim w Żabikowie. Luboń 2010, s. 26-7. Przyczynki: M. Woźniak: Poznański Okręg Armii Krajowej Więź 1971 nr 2 s. 114-6. – Więźniowie więzienia policyjnego poznańskiego gestapo w latach 1943-1945. KW 1985 nr 1 s. 162, 165, 180. Bączkowski* Piotr (1841-1894) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: Trzeciakowski Kulturkampf s. 131-2. – Pam. Tow. Miłośników Ziemi Kościańskiej 1981-1983. Kościan 1987 s. 108, 183. Bączyk* Stefan (+) prof. dr hab., rektor Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego w Poznaniu. Przyczynki: S. Bączyk: T. Świtała: Prof. dr S.B. – rektor Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego. KMP 1967 nr 3 s. 83-5, il. – J. Mańkowski, I. Soliński: Nagrody Województwa Poznańskiego za rok 1975 (dokończenie). Zespołowa nagroda naukowa. KMP 1977 nr 3. Bądkowski* Konstanty (1812-1871) powstaniec 1830/31 i 1848, emigrant. Słowniki: Bielecki Słownik. Źródła: APP nr 974. Bąk* Bronisław (1922-1981) artysta – plastyk. Słowniki: SGraf. Biografie: D. Szczepaniak: B.B. znany i nieznany. PLudu 1988 z. 6 s. 27-28. Bąk* Jan (1882-1942) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol; PTPN; Księża. Przyczynki: S. Biskupski: Księża polscy w niemieckich obozach koncentracyjnych. Londyn 1946 s. 59. – J. Domagała: Ci, którzy przeszli przez Dachau. Wwa 1957 s. 71. – H. Malak: Klechy w obozach śmierci. Londyn 1961 s. 390. – Wróblewski s. 276. – S. Wachowiak: Czasy, które przeżyłem. Wwa 1983 s. 16. – Wojciechowska s. 410. Bąk* Jan Chrzciciel (1896-1942) ks. Słowniki: Martyrol.; AMM. Artykuły: RAP 1947. Bąk* Jan Jałmużnik (1847-1927) ks., działacz patriot. AW: 147. Słowniki: PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: Wlkp. Wyb. Źr. s. 154-6. – Zieliński Wykonanie s. 114, 129, 160-61. – Klanowski s. 166. – T. Katafiasz: Czerniejewo w dobie zaboru (1793-1914). [W:] Studia z dziejów Czerniejewa i okolic. Czerniejewo 1982 s. 39-94. – I. Mamczak: Przegląd źródeł i literatury do dziejów Czerniejewa. [W:] Studia z dziejów Czerniejewa i okolic. Czerniejewo 1982 s. 6-30. – Wojciechowska s. 404. Bąk* Władysław lekarz. Biografie: A. Sukiennicki: Biografie: Władysław Bąk (1913-1989). Szkice Koźmińskie Nr 21. Koźmin 1998 s. 47-50. Bąk* Wojciech (1907-1961) pisarz. Słowniki: SWPP; WSB; Polscy pisarze; EK; Współcz. pisarze; Nauczyciele MM. Źródła: W. B.: Wyznania i wyzwania. Wwa 1968. Rec: A.K. Waśkiewicz, Nowe Książki 1968 nr 17; B. Zadura, Twórczość 1968 nr 12. – J. Ratajczak: z listów W.B. Nurt 1981 nr 3 s. 18-20. Biografie: P. Grzegorczyk: z materiałów bio- i bibliograficznych dotyczących pisarzy zmarłych w 1961 roku. Rocznik Literacki 1961 s. – A. Rogalski: W.B. – w dziesięciolecie zgonu. Nurt 1971 nr 5 s. 35-36. – A. Rogalski: W.B. Poezja 1974 nr 6. – A. Rogalski: W.B. 1907-1961. [W tegoż:] w kręgu przyjaźni. Wwa 1983 s. 27-50. – J. Ratajczak: W. B.: znany i nieznany. w drodze 1990 nr 1 s. 43-54. – J. Ratajczak: Pisarz wciąż nieznany. Tyg. Powsz. 1991 nr 19 [inedita]. – J. Ratajczak: Ten wariat, W.B. Kultura Paryż 1993 nr 1/2 s. 154-70. Przyczynki: Z. Pędziński: Posłowie [W:] Modlitewnik . Wwa 1956 s. 215-21. – Z. Pędziński: Syn ziemi. Więź 2: 1959 nr 12 s. 58-63. – Z. Pędziński: Wizerunek poety. Więź 4: 1961 nr 9 s. 99-105. – E. Balcerzan: Listopad słów. Nurt 1: 1965 z. 1 s. 67-8. – T. Faytt: Myśl, która nie umarła. Przew. Kat. 56: 1966 s. 158. – L. Eustachiewicz: Dramaty W.B. Dialog 1967 nr 6 s. 92-6. – Z. Jastrzębski: Prawdziwy humanista. [W tegoż:] Bez wieńca i togi. Wwa 1967. – Z. Pędziński: Przypominając W.B. Nurt 1967 nr 2 s. 38-40. – B. Zadura: Wyznania i prowokacje. Twórczość 25: 1969 z. 12 s. 120-2. – 50 lat Oddziału Poznańskiego ZLP. P. 1971. – A. Rogalski: W.B. w dziesięciolecie zgonu. Nurt 7: 1971 z. 5 s. 35-6. – Z. Grzegorski: o pożytkach lektury. Twórczość W.B. odczytana przez katechetę. Katecheta 19: 1975 s. 12-8. – B. Kozera: Wiara jako kategoria egzystencjonalna w poezji W.B. [W:] Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia Polska. Nr 17. Opole 1980. – J. Załubski: Od Jana Zagierskiego do W.B. Poznańska prasa w latach 1945-1949. [W:] z dziejów prasy wielkopolskiej XIX-XX wieku. T. 1. Red. M. Kosman. P. 1995 s. 124-37. – J. Ratajczak: Śpiew ponad obłędem. Arkusz 1997 nr 6 s. 101 [o twórczości W. B.]. – J. Wituski: Nauczyciel i poeta. Kronika Stowarzyszenia Marynkarzy [Poznań] 2: 1997 s. 28-30. – G. Kubski: Zmienność form modlitewnych w powojennych wierszach W.B. [W:] z cienia niepamięci do światła. Red. E. Krawiecka. P. 2006 s. 11-37. – D. Ratajczakowa: „Tomasz Morus” – dramat W.B. [W:] z cienia niepamięci do światła. Red. E. Krawiecka. P. 2006 s. 39-51. Artykuły: Oficyna Poetów 1968 nr 11. Bąkowski* Jan (XIX w.) malarz i kopista działający w Kaliszu. Słowniki: SAP I. Przyczynki: A. Ryszkiewicz: Początki handlu obrazami w środowisku warszawskim. Wr. 1953. Bąkowski* Jerzy (1934-2000) lekarz epidemiolog w Środzie. Biografie: Cmentarz średzki s. 194. Bąkowski* Stanisław (1889-1958) poeta. Słowniki: Współcz. pisarze. Bątkiewicz* Józef (1877-1933) ks. Słowniki: PTPN. Beaurain* de Karol (1867-1927) psychiatra. Słowniki: PSB: SLek. I. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Beatus* Edward (1858-po 1935) lekarz, publicysta. Słowniki: Szkoła Kaliska; SLek. IV. Bibliografie: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Beatus* Jakub (1873 – po 1936) lekarz dermatolog. Słowniki: SLek. IV. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Beba* Ludwik (1914-1984) nauczyciel, działacz harcerski, regionalista kościański. Słowniki: Słow. region. kościań. Biografie: L. Chojnacki: L.B. Wiadomości Kościańskie 1994 nr 6 s. 28. – R. Potok: L.B. (1914-1984). Życie i dzieło. Kościan 1999, 55 s., il, bibliogr. [39 poz.]. Przyczynki: J. Zielonka: Rozmowy z duchami przodków. Wiadomości Kościańskie 1994 nr 12 s. 20. Becela* Tadeusz (1907-) działacz spółdzielczy. Źródła: T.B.: Doświadczenia i światopoglądy. [W:] Poznańskie wspominki z lat 1918-1939. P. 1973 s. 201-27. – T.B.: Ze wspomnień opiekuna powiatu. KW 5: 1977 nr 4 s. 95-111 [lata 1948-49]. Przyczynki: A. Laboga, T. Orlik: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury za rok 1969. Nagrody indywidualne. KMP 1971 nr 2 s. 79. – J. Mozio: T.B., pamiętnikarz naszych czasów. [W:] Wkład przedstawicieli ziemi rawickiej do literatury. Sprawozdanie z sesji popularnonaukowej. Red. Cz.B. Sędłak. Rawicz 1973. Bech* Stefan (1909-1981) nauczyciel, artysta – plastyk, działacz społ. i polit., regionalista kościański, współzałożyciel Towarzystwa Miłośników Ziemi Kościańskiej. Słowniki: Słow. region. kościań.; SGraf. Przyczynki: i Ogólnopolska Wystawa Biennale Grafiki w Krakowie. Wrzesień 1960. Katalog. Kr. 1960. – 2-gie Biennale Grafiki w Krakowie. Czerwiec – lipiec 1962. Kr. 1962. – S.B. – grafik i malarz kościański (informator z wystawy. Kościan […] 24 IV-13 V 1982). Opr. W. Omieczyński. Kościan 1982, 14 s., il. Beck* Beno (1869-1919) dyr. Gimn. Ostrowskiego. Słowniki: AMOstr. z. 10. Becker* Michał Teodor Bronisław (1880-1932) aptekarz, działacz niepodległościowy. Słowniki: SBL. Biografie: J. Majewski: Zasłużony dla aptekarstwa i spraw Polski. Gazeta Farmaceutyczna 1999 nr 3 s. 32-3. Przyczynki: J. Majewski: Łabiszyn i jego aptekarze. Farmacja Polska 1981 s. 157-60. Becker* Willy von (1893-1976) właściciel Kuczkowa. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 20. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 210. Beckhaus Hubert ( 1839-1900) dr, dyr. Gimn. Ostrowskiego. AW: 229. Słowniki: AMOstr. z. 10. Beciński* Franciszek (1897-1975). Biografie: W. Szkulmowska: F.B. (1897-1975). Roczn. Kultur. Kujaw i Pomorza 9: 1975-76 s. 158-71. Bederman* (Biederman) Tomasz (zm. 1531) kantor kolegiaty św. Marii Magdaleny w Poznaniu, kan. pozn., prof. teologii, rektor Akademii Lubrańskiego w P. AW: 230. Słowniki: PSB; EK; WSB. Przyczynki: Nowacki II s. 89, 679, 681-2. Bederski* Adam (1893-1961) poeta, tłumacz, dyplomata. Słowniki: EK; WSB; AMM; Członkowie tajnych tow. Biografie: M. Bochan: A.B. patronem Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy w Wysokiej (woj. pilskie). Poradnik Bibliotekarza 35: 1983 nr 7/8 s. 168-70. – Kalendarz Nowomiejski 1995 s. 50-2. Przyczynki: S. Przybyszewski: Listy. T. 3. Wr. 1957. – J. Iwaszkiewicz: Książka moich wspomnień. Wwa 1957. – Klanowski [błędnie Bednarski]. – P. Hertz: Zbiór poetów polskich XIX wieku. Ks. V. Wwa 1967. – Z. Gaca-Dąbrowska: Wrocławskie lata A.B. Roczniki Biblioteczne 13: 1969 z. 3/4 s. 571-87, bibliogr., Zfg. – M. Paluszkiewicz: z pożółkłych kart. PKat. 62: 1972 nr 166. – J. Pollakówna: Formiści. Wr. 1972. – A. Fiedler: Mój ojciec i dęby. Wwa 1973. – J. Ratajczak: Zgasły brzask epoki. Szkice z dziejów czasopisma Zdrój 1917-1922. P. 1980, 342 s., il. – Rozkwitały pęki białych róż. Oprac. A. Romanowski. Cz. 1-2. Wwa 1990 s. 145, 457-8. Artykuły: J. Ratajczak: Grupa „Zdroju”. Współczesność 1961 nr 13. – J. Ratajczak: Programy „Zdroju”. PHum. 1967 nr 1. Bederski* Antoni (1848-1930) bibliotekarz, wydawca. AW: 231. Słowniki: PSB; EWoK; SPKP; WSB; SBW. Biografie: R. Chwaliszewski: A.B. z Wysokiej – zasłużony bibliotekarz Poznania. RNn. 8: 1977 z. 1 s. 94-9. Przyczynki: W. Chojnacki: Sprawy Mazur i Warmii w korespondencji Wojciecha Kętrzyńskiego. Wr. 1952. – Poznańskie wspominki. P. 1960 s. 93 – Z. Gaca-Dąbrowska: Wrocławskie lata A.B. Roczniki Bibl. 13: 1969, 3/4 s. 572-87. Bederski* Jan Serwacy (1899-1983) lekarz, powstaniec wlkp. i śląski. Słowniki: AMM; Członkowie tajnych tow. Biografie: A. Olejnik: J.B. (1899-1983). Rocznik Gdyński 6: 1985 s. 249-50. Bednarczyk* (Bednarzewski, Bednarzycki) Emilian (1812-1888) oficer, powstaniec 1830/31, 1848 i 1863. Słowniki: PSB; M. Tyrowicz: Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832-1863: przywódcy i kadry członkowskie. Przewodnik biobibliograficzny. Wwa 1964; WSB; Gerber Studenci s. 349; Bielecki Słownik; Szkoła Kaliska. Bednarczyk* Józef (zm. 1829) lekarz. Słowniki: SLek. III. Biografie i noty biograficzne: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999; K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 57. Przyczynki: B. Makowiec [i in.]: Pionierzy chirurgii w Kaliszu. Pamiętnik II konferencji lekarzy ziemi kaliskiej 12 – 13 X 1968. Kalisz 1969 s. 76. Bednarek* Bogdan (1931-1996) architekt. Przyczynki: J. Sieradzon: Zostawił „Marynkę” odbudowaną. Kronika Stowarzyszenia Marynkarzy [P.] 1: 1996 s. 34-35. Bednarek* Franciszek (1890-1958) internista. Słowniki: PTPN. Bednarek* Józef (1901-1982) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW ze Żnina. =Bednarkiewicz* Feliks (+) z Ziemi Lubuskiej. Biografie: J. Oleksiński: F.B. (1861-1944). PLub. 4: 1974 nr 3/4 s. 191-6. Bednarkiewicz* Stanisław (1879-1941) ks., nauczyciel gimn., działacz oświat. i społ. Słowniki: EK; Martyrol; PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski. – Udział duch. s. 58. Artykuły: RAP 1947. Bednarkowa* Małgorzata Maria (1893-?) lekarz dermatolog. Słowniki: PTPN. Bednarowicz* Zbigniew (1927-1999) artysta malarz. Biografie: K. Kostyrko: Zbigniew Bednarowicz 1927-1999. Wspomnienie. Sztuka 23: 1999 s. 49. Przyczynki: A. Laboga, J. Mańkowski, T. Orlik: Nagrody Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego za rok 1974. (Część pierwsza). Nagrody w dziedzinie upowszechniania kultury. KMP 1975 nr 2 s. 92 i n. – K. Kostyrko: o scenografii Z.B. [W:] Twierdza i teatr. 125 lat Teatru Polskiego w P. (18752000). Księga jubileuszowa. Red. K. Kurek. P. 2000 s. 93-101. Bednarski* Paweł (1918-1987) podoficer WP, oficer AK. Słowniki: Enc. konsp. wlkp. Biografie: R. Wełniak, A. Ziółkowska: Wielkopolska walcząca. Konspiratorzy w obozie hitlerowskim w Żabikowie. Luboń 2010, s. 27-8. Beeli* Stanisław (1886-1966) prawnik. Biografie: B. Bladowski: S.B. (27.01.1886-17.01.1966). [W:] 75-lecie działalności Zrzeszeń Prawników w Kaliszu. Kalisz 1982. Beer* Alfred (1866-1940) malarz, nauczyciel. Słowniki: SAP; WSB; Nauczyciele MM; SłAP I. Przyczynki: Polskie życie artystyczne w latach 1915-1939. Wr. 1974. Beer* Paul (1873-1918) pisarz, nauczyciel. Słowniki: Balde. Przyczynki: Spuren die der Wind nicht verweht. Lüneburg 1977 s. 80-1. Begale* Ludwik (1875-1944) prawnik, społecznik. Słowniki: WSB; SAdw. II; SBWP-W I; Członkowie tajnych tow. Źródła: Boniecki Fotografie. – Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 14. Przyczynki: W. Maisel: Wojewódzkie sądy administracyjne w Drugiej Rzeczypospolitej. Wwa 1976. – Zakrzewski. – W. Jakóbczyk: Towarzystwo Naukowej Pomocy w Wielkopolsce 1841-1939. P. 1985. – J. Radtke: Poznański samorząd wojewódzki 1919-1939. Kron. Wlkp. 1990 nr 3. – Z. Dykcik: „Republika Ostrowska”. Przyczynek do historii powstania wielkopolskiego 1918-1919. Ostrów Wlkp. 1992. Begdon* Jerzy (1905-1973) zoolog, lekarz. Słowniki: SBP. Biografie: G. Brzęk: J.B. Przegląd Zoologiczny 9: 1975 s. 7-11. =Behrens* Hugo, pseud. B. Renz (1820-1910) pisarz niemiecki. Przyczynki: M. Wojtczak: Literatur der Ostmark. Posener Heimatliteratur (1890-1918). P. 1998 s. 191. Behrendt* Augustyn (1872-1942) dyr., chóru „Halka” w Chodzieży. Słowniki: Zasłużeni dla ziemi chodzieskiej IV (il.). Beik* Kazimierz Augustyn (1886-1966) nauczyciel, dzialacz społ. Słowniki: Szamotulanie. Beisert* Jan Chrzciciel (1866-1923) ks., społecznik, działacz polonijny. AW: 239. Słowniki: PSB; EK; PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: Nowacki II s. 123. – Klanowski s. 173. – Udział duch. s. 84. – Wróblewski s. 276. – A. Czubiński: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. P. 1978 s. 231. Beisert* Stefan (1879-1967) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Teolodzy; Księża; Członkowie tajnych tow. Biografie: K. Karłowski: Śp. ks. S.B. MK 19: 1968 s. 146-66. Przyczynki: Wojciechowska s. 413. Beithel* (Beythel) Karol (1800-1875) nauczyciel, inspektor Szkoły Wyższej Realnej w Kaliszu. Słowniki: Szkoła Kaliska. Przyczynki: M. Błachowicz: Pochówki i epitafia w kolegiacie kaliskiej. [W:] Kolegiata kaliska na przestrzeni wieków 1303-2003. Red. G. Kucharski [i in.]. Kalisz 2004 s. 272, 275 Belakowicz* Stanisław (1856-1893) lekarz. Słowniki: PTPN. Belęcki* Jan (XVIII w.) towarzysz chorągwi husarskiej. Słowniki: Zwierzykowski s. 345. Belina* Brzozowscy – rodzina hrabiowska. – A. Szymański: Ziemiańska rodzina B.B. i Gozimirskich. [W:] Non omnis moriar. Groby i sylwetki ziemian z powiatu pleszewskiego. Dobrzyca 2011, s. 21-31, il., bibliogr. Below* Ernst (1845-1910) pisarz niemiecki. AW: 244. Przyczynki: M. Wojtczak: Literatur der Ostmark. Posener Heimatliteratur (1890-1918). P. 1998 s. 191 Below* Fryderyk Wilhelm (1822-1895) medalier, złotnik w P. Słowniki: PSB; EK; SAP I; WSB. Przyczynki: E. Majkowski: Nieznana praca medalierska F. W. B., rytownika i pieczętarza poznańskiego. KMP 1946 nr 1 s. 58-62, il. – D. O. Szczepaniak: Rytownik z Rawicza. PLudu 1988 z. 1 s. 27-28. Below* Stefan Jakub (1857-1903) malarz i grawer w P. Słowniki: SAP I. Bełza* Stanisław (1849-1929) adwokat, publicysta, podróżnik, działacz niepodl. Słowniki: PTPN. Źródła: Kamolowa Zbiory rękopisów s. 16 [o spuściźnie]. Biografie: E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987. Przyczynki: M. Iwanek: Co S.B. zobaczył w 1891 roku w Jeleniej Górze. Nowiny Jeleniogórskie 6: 1963 nr 12 s. 4. – M. Iwanek: S.B. w Karkonoszach. Nowiny Jeleniogórskie 6: 1963 nr 13 s. 4. – A. Galos: Problematyka zachodnia w publicystyce S.B. Sobótka 40: 1985 nr 1 s. 3-24. Bełza* Witold Stanisław Kazimierz (1886-1955) pisarz, bibliotekarz, działacz kult. Słowniki: Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego. T. 1. Gdańsk (?); BSB II (i fot.). Źródła: Kamolowa Zbiory rękopisów s. 15-6, 18. [o zbiorach W. B.]. Biografie: W. Hahn: W.B. 1886-1955. Przegląd Biblioteczny 1957 s. 215-8. – J. Podgóreczny: Byli i odeszli. [W:] z życia i pracy bydgoskiej książnicy. B. 1968 s. 131-2. – J. Podgóreczny: W.B. 1886-1955. Bibliotekarz 1970 nr 3. – K. Brakowski: Dr W.B. Kal. Bydg. 1972 s. 115-8. – E. Szmańda: Sylwetki bydgoszczan – W.B. Kal. Bydg. 1978 s. 110-1. Przyczynki: S. Łempicki: Wspomnienia Ossolińskie. Wr. 1948 s. 56, 58. – S. Wasylewski: Pod kopułą lwowskiego Ossolineum. Wr. 1958. – S. Wasylewski: Czterdzieści lat powodzenia. Wr. 1959. – J. Malinowski: Problematyka teatralna w Kronikach Bydgoskich W.B. Kronika Bydgoska 7: 1986 s. 110-28. – J. Malinowski: Kroniki Bydgoskie W.B. wobec niebezpieczeństwa germanizacji. Kronika Bydgoska 8: 1987 s. 121-7. – H. Dubowik: Odejście W.B. z Biblioteki Miejskiej w Bydgoszczy. Kronika Bydgoska 11: 1989 s. 259-66. – Z. Raszewski: Pamiętnik gapia. Bydgoszcz, jaką pamiętam z lat 1930-1945. B. 1994 s. 37-8. Bełza* Władysław (1847-1913) pisarz, publicysta, bibliotekarz, księgarz. Słowniki: PSB; PTPN; Dawni pisarze; SMP; SPKP. Źródła: Kamolowa Zbiory rękopisów s. 16. Biografie: D. Piasecka: W.B. Wwa 1989. Przyczynki: Motty i s. 364, 704. – S. Wasylewski: Pod kopułą lwowskiego Ossolineum. Wr. 1958. – Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 4 t. i Wwa 1965. – B. Kulka: Działalność patriotyczno-wychowawcza W.B. Przegląd Historyczno-Oświatowy 33: 1990 nr 1 s. 7-28. – E. Skoczylas: Tematyka religijna i historyczno-ojczyźniana w twórczości W.B. Stud. Teol.-Hist. Śl. Opol. T. 19. Opole 1999 s. 357-64. – E. Skoczylas-Krotla: Analiza warstwy leksykalnej w wybranych utworach W.B. Pr. Nauk., Pedag. WSP Częst. Z. 8/10. Częstochowa 1999/2001 s. 1075-80. Bem* Alfred Brunon (1900-1940) działacz komunistyczny i związkowy. Słowniki: WSB; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Źródła: PPS-Lewica 1926-1931. Materiały źródłowe. Wwa 1963. Przyczynki: A. Czubiński, M. Olszewski: z rewolucyjnych tradycji Poznańskiego. P. 1959 s. 75-9. – E. Makowski: Proces A.B. i towarzyszy w Poznaniu 1927 roku. KMP 28: 1960 nr 3 s. 36-50, il. – A. Czubiński [i in.]: Klasowy ruch robotniczy w Wielkopolsce 1918-1928. P. 1963 s. 144, 146, 323, 335-7, 352, 355-7, 366, 370, 372-3, 377, 379, 382-5, 396-404. – A. Czubiński: Relegowanie A.B. z Uniwersytetu Poznańskiego w roku 1926. KMP 36: 1968 nr 3 s. 63-74, il. – Komumiści. Wwa 1969. Bembenek* Łukasz (1859-1930) ks., działacz gosp. Słowniki: Księża. Bembnista* Edmund (1883-1955) powstaniec wlkp., kupiec w Środzie. Słowniki: SBPW; J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Źródła: Źródła i materiały do dziejów powstania wielkopolskiego i wojsk wielkopolskich. Katalog. P. 1978 s. 214-5. Biografie: Cmentarz średzki s. 194. Przyczynki: S. Kubiak [i in.]: Rady robotniczo-żołnierskie w Wielkopolsce 1918-1919. P. 1959. – Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Pod red. Z. Grota. P. 1968 s. 129. – A. Czubiński: Powstanie wielkopolskie. P. 1978 s. 243. – A. Gniotowski: Pokazywał tylko blizny … Nowy Kurier Średzki 1994 nr 1 s. 3. Bembus* Mateusz (1567-1645) jezuita, kaznodzieja, pisarz. AW: 247. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; EK; Teolodzy; EWoJ. Biografie: R. Darowski: M. B. SJ profesor filozofii w Poznaniu. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej 31: 1986 s. 213-23. Przyczynki: M. Sus: Studia uniwersyteckie poznańczyków w XV i XVI wieku. KMP 1950 nr 2 s. 124. – J. DürDurski: Ze studiów nad „Antitemiuszem”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. S. i Nauki Humanistyczno-Społeczne z. 7, 1957. – C. Backvis: L’ Antithemius et le motif „social” dans la propagande de reconquěte catholique au début de la Contreréforme en Pologne. Studi in onore di E. Lo Gatto e G. Maver. Florencja 1962. R: R. Pollak. RL 1963 z. 4. – Filozofia i myśl społeczna XVII w. Wwa 1979 cz. 1 s. 459-72. – R. Darowski: Renaissance Latin Aristotle Commentaires Written by Jesuits in Poland. Freiburger Zeitschrift für Philosophie und Theologie. 1993 z. 1-2 s. 169-80. – R. Darowski: Filozofia w szkołach jezuickich w Polsce w XVI wieku. Kr. 1994 s. 328-42. Beme* – mieszczańska rodzina w P. Przyczynki: P. Dembiński: Altaria rodziny Beme w kościele parafialnym Św. Marii Magdaleny w P. w XV wieku. [W:] Prace Komisji Historycznej PTPN. T. 55. P. 1997 s. 503-12. Benda* Szymon Józef (1830- ok. 1900) pianista, pedagog, dyrygent. Słowniki: Dyrygenci. Bendlewicz* Stanisław (1854-1921) przemysłowiec, pionier przemysłu w Wielkopolsce, mecenas sztuki. AW: 249. Słowniki: PSB. Bendorff* (XVIII w.) malarz działający w Rydzynie. Słowniki: SAP I. Bendowski* Julian (1834-1880) lekarz. AW: 251. Słowniki: PSB; PTPN; AMM; SLek. IV. Biografie: E. Stocki: Kilka szczegółów do życiorysu dra med. J.B. opartych na źródłach archiwalnych. AHFM 1972 s. 173-5. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 105, 116. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Benedykt* (ok. 970-975-1003) św., benedyktyn-eremita. Uwaga: zob. też hasło: Pięciu Braci Męczenników. AW: 253. Słowniki: PSB; SSS; Hagiografia polska. T. 2. P. 1972 [hasło: Pięciu Braci Męczenników]. Przyczynki: A. Dubowski: Erem nad Obrą. Przew. Kat. 1967 s. 438-9. – T. Dusza: Dzieje kultu św. Pięciu Braci Pustelników Benedykta, Jana, Mateusza, Izaaka, Krystyna. KDW 50: 1967 s. 110-16. – V. Judák: Losy relikwii świętych Andrzeja Świerada i Benedykta. Tł. P. Fedorowicz. Tarnowskie Studia Teologivczne 14: 1995/1996 s. 435-50. Benedykt* (XI w.) bp pozn. Słowniki: Biskupi. Źródła: Kat. biskupów s. 8, 98. Biografie: Nowacki II s. 44. Benedykt* (zm. ok. 1193) bp pozn. AW: 254. Słowniki: P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957 s. 354; PSB; Biskupi; Maciejewski Episkopat s. 253-4. Biografie: Nowacki II s. 52. Przyczynki: A. Gąsiorowski: Najstarsze dokumenty poznańskiego domu joannitów. SŹ 9: 1964 s. 51. – J. Bieniak: Polska elita polotyczna w XII wieku. [W:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej. T. 8. Red. S.K. Kuczyński. Wwa 1999 s. 18-9. Benedykt* (zm. po 1512) malarz poznański. Słowniki: SAP I. Benedykt* z Koźmina (1497-1559) poeta, prof. UJ. AW: 256. Słowniki: PSB; EK; Nowy Korbut; SPKP. Biografie: M. Pietrowski: B. z K. [w:] Szkice Koźmińskie. Nr 1. Koźmin 1988. Przyczynki: A. Lewicka-Kamińska: Narastanie zasobu starych druków BJ. Przegląd Biblioteczny 1964 s. 209-18. Benedykt* z Łopienna (zm. 1480) pleban w Żninie; kan. gnieźn., kanclerz prymasów Jana Gruszczyńskiego i Jakuba z Sienna. AW: 257. Słowniki: PSB; Gąsiorowski Notariusze. Benedykt* z Modły (zm. 1437) pleban w Juncewie, kan. i oficjał gnieźn. Przyczynki: Czyżak Kapituła s. 317-8. Benedykt* z Poznania (zm. między 1522 a 1527) zakonnik, kronikarz. AW: 259. Słowniki: PSB; EK; SHist. Przyczynki: M. Plezia: Wstęp do „Cronica Petri comitis Poloniae”. [W:] MPH ns. 3. Kr. 1951 s. VIII-XXIX. – Z. Grabowiecka: B. z P. – szesnastowieczny badacz polskiej przeszłości Śląska. [W:] z dziejów postępowej ideologii na Śląsku w. XIV-XVI. Red. E. Maleczyńska. Wwa 1956 s. 125-50. – J. Dąbrowski: Dawne dziejopisarstwo polskie. Wr. 1964 s. 168-9. – L. Krzywiak: B. z P. śląski miłośnik historii z początku XVI wieku. RH 57: 1991 s. 73-116. – J. Wiesiołowski: Rodzina Benedykta Sternberga z Poznania. RH 57: 1991 s. 117-46. Beniamin* (zm. 1296/97) woj. pozn. Słowniki: PSB; WSB; SBWP-W I. Przyczynki: Przemęt: zarys dziejów. Wwa 1991 s. 70 i n. – Opactwo cysterskie w Paradyzu. Jego rola w dziejach i kulturze pogranicza. Red. J. Karczewska. Zielona Góra 2004 s. 48. Artykuły: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Nr 35. Toruń 1969 s. 21-32. – Prace Komisji Historii Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. Nr 11. B. 1975 s. 103-37. Beniamin* z Czeszewa, Jarocina (XIV w.) kaszt. księski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Beniamin* z Uzarzewa (zm. 1354) – zob. Zaremba Beniamin. Benignowicz* Wawrzyniec (+) budowniczy. Słowniki: Malinowski – Muratorzy s. 91-2. Benni* Fryderyk Emanuel Herman (1834-1900). Słowniki: PSB. Benni* Witold (1880-?) lekarz. Słowniki: PTPN. Beno* (XIII w.) kaszt. santocki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bensch* Teodor (1903-1958) ks. z Poznania, delegat prymasa Polski w Gorzowie Wlkp – bp gorzowski. Słowniki: EK; Teolodzy; Biskupi. Księgi pamiątkowe: Gorzowskie Wiadomości Kościelne 2: 1958 nr 2 [wydany z okazji śmierci ks. bpa T. B.]. Biografie: Życiorys J.E. ks. biskupa dra T.B. Gorzowskie Wiadomości Kościelne 1: 1957 s. 9-10. – A. Słomkowski: Ks. biskup T.B. [W:] Zeszyty Naukowe KUL. Z. 1. Lublin 1958 nr 2 s. 156-60. – Z. Starnawski: Śp. ks. biskup T.B. z Gorzowa (1903-1958). Wiadomości Diecezjalne Lubelskie 32: 1958 s. 99-101. – W. Sygnatowicz: Pierwszy biskup gorzowski ks. biskup dr T.B. Gorzowskie Wiadomości Kościelne 12: 1970 nr 7 s. 222-5. Przyczynki: J. Jestadt: Ks. biskup T.B. – organizator życia religijnego na Warmii. Gorzowskie Wiadomości Kościelne 1: 1957 s. 320-8. – J. Michalski: Praca naukowa ks. biskupa dra T.B. Gorzowskie Wiadomości Kościelne 1: 1957 s. 329-33. – W. Sygnatowicz: Jego Ekscelencja ks. biskup dr T.B. rządca diecezji gorzowskiej. Gorzowskie Wiadomości Kościelne 1: 1957 s. 315-20. – M. Chorzępa: Rozwój organizacji kościelnej na Ziemi Lubuskiej i Pomorzu Zach. w l. 1945-65. NP 22: 1965 s. 13943. – J. Obłąk: Dzieje diecezji warmińskiej w okresie dwudziestolecia 1945-1965. NP 22: 1965 s. 184-6. – Rządcy diecezji warmińskiej po roku 1945. Posłaniec Warmiński 1: 1970 s. 87-92. – J. Żaryn: Starania ks. dr. T.B. o uwolnienie czternastu księży diecezji łuckiej. Komunikaty Mazursko-Warmińskie 1997 nr 1 s. 61-71 [interwencja w sprawie księży polskich aresztowanych w ZSRR]. – A. Kopiczko: Stosunek ks. T.B. i Adalberta Zinka do ludności miejscowej. Borussia 17: 1998/1999 s. 138-45. Bentkowski* Alfred Feliks Bronisław (1813-1850) ks., lekarz. AW: 260. Słowniki: PSB; SLek. IV. Przyczynki: A. Skrobacki: Polonica medica des 18 und des frühen 19. Jahrhunderts in den Beständen des hälleschen Universitätsarchivs. Halle 1979 s. 84-6. Bentkowski* Leon Jarosław (1823-1889) bibliotekarz m.in. Biblioteki Kórnickiej. Słowniki: SPKP Bentkowski* Tadeusz (1889-?) chirurg. Słowniki: PTPN. Bentkowski* Władysław (1817-1887) powstaniec, społecznik, publicysta. AW: 262. Słowniki: PSB; WSB; PTPN; SBWP-W I; SAP I. Źródła: Z. Grot: Listy W.B. do Hipolita Cegielskiego z czasu powstania styczniowego 1863-1864. SiMDW 8: 1963 z. 1 s. 82-122. Przyczynki: Literackie przystanki nad Wartą. P. 1962. – Z. Grot: Rok 1863 w zaborze pruskim. P. 1963. – J. Cybertowicz: Sprawy literackie w „Gońcu Polskim”. [W:] Zeszyty Naukowe UAM. Biblioteka. Z. 5. P. 1965 s. 17-48. – J. Jaworska: Na marginesie badań nad portretem polskim i poł. XIX w. Materiały do ikonografii rodziny Bentkowskich. Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie 1969 cz. 2. – S. Szenic: Za zachodnią miedzą. Wwa 1973 s. 98. – J. Łukaszewski: Pamiętnik z lat 1862-64. Wwa 1973 s. 94-5. – Dz. Wlkp. II. Benyskiewicz* Andrzej (1778-1813) organista w Gościeszynie. Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 36, 148. Berends* Henryk (1826-1886) rentier. AW: 265. Słowniki: PTPN. Bereśniewicz* Aleksander Kazimierz (1823-1902) bp kujawski. Słowniki: PSB; Biskupi; SBWP-W I; Przyczynki: Zasłużeni dla Włocławka: (XIII-XX wiek). Włocławek 1991 s. 23-4. Bergemann* Ferdynand (1799-1852) budowniczy obwodu kaliskiego. Słowniki: Architekci. Berger* Gotthilf (1794-1874) kupiec, społecznik. AW: 267. Słowniki: W. Gerke: Posener Biographisches Lexikon. Lüneburg 1975; WSB. Przyczynki: Niemcy w Poznańskiem wobec polityki germanizacyjnej 1815-1920. P. 1976 s. 28, 81, 132, 157-8, 168, 174, 178-9, 189. – Ostrowska-Kębłowska Architektura s. 30, 193, 226, 228, 233-5, 249, 255, 381, 383, 458. Berger* Jan (1889-1957) germanista, prof. UP. Słowniki: WSB; PTPN; Biogramy uczonych I; Śródka. Biografie: J.B. Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności 1947/1952 s. XXVII-VIII. – J. Chodera: J.B. Spraw. PTPN 21: 1957 nr 3 s. 348-50. Artykuły: Kwartalnik Neofilologiczny 4: 1957 nr 3 s. 353-4. Berger* Joachim (zm. przed 1738) snycerz wielkopolski. Słowniki: SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do t.1. Przyczynki: KZSzt. T. 5, z. 4. Wwa 1961 s. 42. =Berger* Leszek (+) doc. dr hab. Przyczynki: T. Orlik: Nagrody Województwa Poznańskiego za rok 1977. (Część pierwsza). Nagrody Naukowe: doc. dr hab. L.B. KMP 1979 nr 2 s. 103 i n. Berger* Lucjan (1888-1959) proboszcz w Pakości n. Notecią, kapelan WP. Słowniki: Wrzesiński SB. Bergfeld* Carl (+) organmistrz. Przyczynki: L. Czacharowski: z sylwetek organmistrzowskich – Carl Bergfeld. Ruch Muzyczny 1998 nr 9 s. 28-9. Berkan* Kazimiera (1889-1969) publicystka, pionier apostolstwa świeckich. Słowniki: EK. Biografie: A.J.: Śp. K.B. Przew. Kat. 1969 nr 42 s. 383. – A. Weiss: Apostołka inicjatyw. (K.B. 1889-1969). [W:] Byli wśród nas. Red. F. Lenort. P. 1978 s. 369-76. – A. Weiss: K.B. 1889-1969. [W:] Wielkopolanie z ducha Akcji Katolickiej. (Życie, działalność, dokonania). Red. S. Schudy [i in.]. P. 2000 s. 115-26. Berkan* Władysław (1859-1941), działacz polonii berlińskiej, społecznik. Słowniki: WSB; SBKS; SBSP. Źródła: APP nr 974. – Korespondencja literata i lekarza Aleksandra Majkowskiego z mistrzem krawieckim W.B. Rocznik Gdański 1993 z. 1 s. 155-98. Biografie: A. Weiss: W.B. (1859-1941) działacz emigracyjny w walce o niepodległą Polskę. Studia Polonijne 5: 1983 s. 247-59. Przyczynki: K. Berkan: z pamiętnika wysiedlonej. Dziennik z lat 1939-1945. P. 1947. Berkowski* Józef (1839-1902) ks., społecznik. Słowniki: Księża; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: M. Paluszkiewicz: Odkrycie trzemeszeńskie. Znak 28: 1976 s. 145. Berliński* Roman (1913-1990) nauczyciel, działacz społ. Słowniki: Wolszt. SB (i fot.). Bermański* Jan Aleksander (1886-1944) lekarz wojsk. i kolejowy. Słowniki: BSB III (i fot.). Przyczynki: F. Narożny: Kolejowa służba zdrowia w bydgoskim obwodzie do stycznia 1983. B.1983 s. 13, 15-7, 21-2. Bernacki* Edmund (1875-1939) nauczyciel, działacz polit., powstaniec wlkp. Słowniki: Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego. T. 1. Gdańsk 1992; Członkowie tajnych tow. Biografie: G. Danielewicz: Portrety dawnych gdańszczan. Gdańsk 1997 s. 381-4. Bernacki* Lucjan (1902-1975) bp sufragan gnieźn., prof. Seminarium Duchownego w Gnieźnie. Słowniki: Teolodzy; Biskupi; Członkowie tajnych tow.; Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Praca zbiorowa pod red. J. Myszora. T. 2. Wwa 2003. Źródła: H. Dominiczak: Organy Bezpieczeństwa PRL w walce z Kościołem katolickim 1944-1990. w świetle dokumentów MSW. Wwa 2000 s. 80, 89, 145, 315, 346, 377. Biografie: F. Kłoniecki: Wspomnienie pośmiertne o śp. ks. bpie L.B. WAG 1976 nr 3 s. 51-6. Przyczynki: J. Szews: Filomaci pomorscy. Wwa 1992 s. 285, 288, 384. – S. Wyszyński: Pro memoria 1952-1953. Wwa 2002. Bernacki* Witold (1900-1967) balneolog, powstaniec wlkp. Słowniki: Członkowie tajnych tow. Przyczynki: J. Szews: Filomaci pomorscy. Wwa 1992 s. 285, 384. Bernadzikowski* Aleksander (1901-1943) lekarz, żolnierz AK. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Bernard* (zm. po 1125) hiszpański benedyktyn z klasztoru w Kazimierzu Biskupim, bp lubuski. Słowniki: PSB; EK; SSS; Biskupi; P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957 s. 285. Przyczynki: J. Umiński: Rola Bolesława Krzywoustego w uchrześcijanieniu zachodniego Pomorza. Czasopismo Teologiczne 21: 1950 s. 396-401; 22: 1950-51 s. 38-41. – T. Silnicki: z dziejów Kościoła w Polsce. Wwa 1960 s. 124. 128, 131. – Nowacki i s. 754. Bernard* (zm. 1175) opat w Trzemesznie, bp pozn. AW: 270. Słowniki: PSB; Biskupi; P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957 s. 354; Kat. biskupów s. 14, 100. Biografie: Nowacki II s. 50. Bernard* (zm. ok. 1455) bp sufragan pozn., kan. regularny. Słowniki: Biskupi. Biografie: Nowacki II s. 180. Bernard* z Pyzdr (zm. po 1418) pisarz rady miejskiej w Poznaniu. Słowniki: WSB; Wrzesiński SB. Przyczynki: Poznańska księga prawa magdeburskiego i miśnieńskiego. Wr. 1964. Bernard* z Wąbrzeźna (1575-1603) benedyktyn, sługa Boży. Słowniki: PSB; Hagiografia polska. T 1. P. 1971; EK. Biografie: L. Michalak, B. Michalak: B. z W. [1575-1603]. Śladami Sługi Bożego. P. 2002, 44 s., il. Bernard* Wierusz z Wieruszowa (XIV w.) star. ostrzeszowski. Słowniki: Bieniak, Szymczakowa Spisy. Bernard* z Wrzącej (XV w.) kaszt. biechowski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bernard* Henryk (1928-1989) ekonomista, regionalista kościański, działacz polit. i harcerski. Słowniki: Słow. region. kościań. Biografie: J. Zielonka: H.B. Wiadomości Kościańskie 1992 styczeń s. 20. Bernardoni* Jan Maria (1541-1605) jezuita, architekt. Słowniki: PSB; Architekci. Przyczynki: E. Łopaciński: Warszawskie poszukiwania archiwalne do dziejów sztuki. Biuletyn Historii Sztuki i Kultury 1947 s. 146. Bernat* Zdzisław Maria (1930-1994) ks., muzykolog, dyrygent, wykładowca Papieskiego Wydziału Teologicznego w P. Słowniki: AMM. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 20. Przyczynki: Śp. ks. kan. Zdzisław Bernat (1930-1994) – wspomnienia. Autorzy: Michał Tschuschke, Szczepan Kofta, Aleksandra Chałupka, Władysław Chałupka, Siostra Karmelitanka. Liturg. Sac. 1995 nr 3/4 s. 221-9. Bernatowicz* Jan (zm. przed 1733) rzeźbiarz , starszy cechu konwisarzy, malarzy i introligatorów w P. Słowniki: SAP I. Przyczynki: B. Jakubowska: Snycerka toruńska w XVIII w. Teka Komisji Historii Sztuki Towarzystwa Naukowego w Toruniu 1965 s. 164. Bernhard* Jan Fryderyk Karol (1776-1837) inż. wojewódzki woj. kaliskiego. Słowniki i noty biograficzne: Słownik biograficzny ziemi częstochowskiej. Tom 1. Częstochowa 1998; SBWP-W II; K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 57. Przyczynki: I. Barańska: Architektura Kalisza w dobie Królestwa Kongresowego. Kalisz 2002. Bernhard* Paweł (1864-1944) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMOstr. z. 10. Bernhardt* August Fryderyk (1804-1861) technolog, nauczyciel. AW: 273. Słowniki: Gerber Studenci s. 421; Szkoła Kaliska. Przyczynki: F. Seweryn: Wędrówki po stołecznych nekropoliach. Kaliszanie w Warszawie 1992 nr 3 s. 37-9. Bernhardt* Robert Karol (1874-1950) dermatolog, red. czasopism lekarskich. Słowniki: Śródka; SBWP-W I; Szkoła Kaliska. Biografie: B. Makowiec, J. Makowiec: Dr R.B. (Dobre imię medycyny kaliskiej). Ziemia Kaliska 1966 nr 8 s. 3. Bibliografie: Spis prac dr. R.B. 19351949. Prz. Dermatologiczny 37: 1950 nr 1 s. 4-5 [18 poz.]. Bernstein* Paul (XIX/XX w.) pastor ewang. w Pogorzeli 1888-1914. Przyczynki: Rogall Geistlichkeit s. 262. Bernuth* Bernhard von (1832-1925) właściciel Borowa. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 21. Bernuth* Otto von (1880-1965) dzierżawca Borowa. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 21-2. Bertelmann* August (XIX w.) artysta malarz. Słowniki: Szkoła Kaliska; SAP I. Przyczynki: KZSzt. T. 5, z. 6, 1960 s. 33. Bertold* (zm. po 1431) kupiec, wójt i burmistrz inowr. Słowniki: Inowr. SB I. Przyczynki: M. Biskup: Najazd krzyżacki na Polskę i bitwa pod Dąbkami 1431 r. Zeszyty Naukowe Wojskowej Akademii Politycznej 48: 1967 s. 15-28. – Dzieje Inowrocławia. Red. M. Biskup. T. 1. Wwa-P._Toruń 1978 s. 202, 204, 212, 219, 221, 222. Berwiński* Ryszard Wincenty (1819-1879) poeta, etnograf, publicysta. AW: 279. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; Wielkopolanie II s. 197-234; WSB; PTPN; Dawni pisarze. Bibliografie: D. Stępczak: R. W.B. (1819-1879) – bibliogr. – wybór. Leszno 1984, 24 s. [129 poz.]. Źródła: Z. Skorupska: Nieznane list R.B. Spraw. PTPN 1949 nr 1 s. 38-42. – R. Berwiński: Listy R.B. do Michała Czajkowskiego. Oprac. M. Jagielska. Archiwum Literackie 1972 nr 15 s. 257-387. – R. Berwiński: „Listy z Turcji” i korespondencja z redaktorem „Gazety Lwowskiej” Władysławem Łozińskim w latach 1876-1879. Oprac. M. Jagielska; Wykaz korespondencji politycznych R.W.B. opublikowanych w „Gazecie Lwowskiej” w latach 1876-1879. [W:] Miscellanea z okresu romantyzmu. T. 3. Wr. 1977 s. 343-58. – Berwińsciana epistolarne. Oprac. M. Jagielska. PLit. 69: 1978 z. 1 s. 199-222 [listy Ryszarda, Teofila i Tomasza Berwińskich do Anieli Dembowskiej oraz korespondencja polityczna dot. wydarzeń 1848-76]. Biografie: A. Fischer: R.W.B. (1819-1870). Lud 37: 1946 s. 141-59 [i odb. Lublin 1947, 19 s.]. – C. Latawiec: R.B. Świat 1848 nr 15. – B. Mizerski: o R.B. Świat 1948 nr 18. – N. Obrębska: Życie i twórczość literacka R.B. [W:] S. Goszczyński i R.B.: Wybór pism rewolucyjnych . Wwa 1948. – J. Piechocki: Poezja w kręgu Wiosny Ludów. R.B. – na pół zapomniany poeta wielkopolski. Ziemia Pomorska 1948 nr 24. – M. Janion: R.B. – poeta rewolucji. Życie Literackie 2: 1952 nr 15 s. 4. – M. Janion: Uwagi o polskim słowianofilstwie. Kwartalnik Instytutu Polsko-Radzieckiego 1: 1952 nr 1 s. 37-57 [fragm. monografii o R.B.]. – M. Janion: R.B. Księga życia i śmierci. Wwa 1953. – J.W. Gomulicki: R.B. [W:] J. Tuwim: Księga wierszy polskich XIX wieku. T. 2. Wwa 1954. – M. Grabowska [i in.]: R.W.B. [W:] Antologia romantycznej poezji krajowej (1831-1863). Wwa 1958. – J. Ratajczak: Don Juan poznański. w 140 rocznicę urodzin R.B. Tyg. Zach. 4: 1959 nr 8 s. 3. – Wybitni Wlkp. 309-35. – I. Leszczyńska: R.W.B. 1819-1879. =Rocznik Wolnej Myśli 1963-4 s. 91-3. – Wielkopolanie II s. 197-234. – J. Ratajczak: Poznański Don Juan – R.B.P. 1989, 144 s. – A. Sikorski: R.W.B. (1819-1879) poeta, etnograf, działacz polityczny. Iks 2004 listopad s. 9, il. Przyczynki: S. Kieniewicz: Wielkopolska i Prusy Zachodnie w latach 18461848. T. 1. Wwa 1948 s. 75-6. – B. Zakrzewski: Rewolucjonizm w polskiej poezji okolicznościowej 1948 r. PZach. 1948 nr 5. – S. Żółkiewski: Romantyzm polski po r. 1840. Życie Literackie 1951 nr 23. – M. Janion: Uwagi o polskim słowianofilstwie. Fragm. pracy o R.B. Kwartalnik Instytutu Polsko-Radzieckiego 1952 nr 1 s. 37-57. – A. W. Walczak: „Don Juan Poznański. R.W.B.”. Widnokrąg 1952 nr 42 s. 2-3. – R. Ergetowski: Wrocławskie dni B. Sprawy i Ludzie 5: 1955 nr 15 s. 1-2 [dot. 1848 r.]. – Z. Gosiewska: Uwagi nad językiem „Bogunki na Gople” R.W.B. [W:] Prace Polonistyczne. Seria 12. 1955 s. 31-52. – J. Maciejewski: Słowacki w Wielkopolsce. Wr. 1955. – Z. Gosiewska: o języku powieści gminnych R.W.B. Poradnik Językowy 1957 z. 8 s. 337-54. – Z. Grot [i in.]: Szkice poznańskie 1794-1864. Wwa 1957. – B. Zakrzewski: z życia literackiego Wielkopolski okresu Wiosny Ludów. Zjazd Naukowy Polonistów 10-13 grudnia 1958. Wr. 1960. – T. Żabski: Założenie Towarzystwa literacko-Słowiańskiego i początki jego działalności. Acta Universitatis Wratislaviensis nr 55, 1966. – M. Janion: Portret krajowego romantyka. [W:] Romantyzm. Studia o ideach i stylu. Wwa 1969. – S. Wysłouch: Twórczość R.B. wobec romantycznych konwencji. RL 1970 z. 4. – T. Brzozowska: B. jako folklorysta. [W:] Między dawnymi a nowymi laty. Studium folklorystyczne. Wr. 1970 s. 85-103. – Nauka w Wlkp. s. 28, 311-5. – M. Jagielska: Przyczynek do portretu romantyka. B. – dziennikarz. Studia Polonistyczne 4: 1977 s. 59-73, rés. – A. Żalik: Związki R.B. z gimnazjum leszczyńskim. RLeszcz. 1982 s. 153-65. – M. Bajer: Byłem głupcem złudzeń i omamień. Gaz. Wyb. (P.) 1994 nr 50 s. 4. Berwiński* Teofil Nepomucen (1823-1865) nauczyciel gimn., uczestnik działań rewolucyjnych 184648. AW: 280. Słowniki: PSB; PTPN; AMM; Nauczyciele MM. Źródła: Berwińsciana epistolarne. Oprac. M. Jagielska. PLit. 69: 1978 z. 1 s. 199-222 [listy Ryszarda, Teofila i Tomasza Berwińskich do Anieli Dembowskiej oraz korespondencja polityczna dot. wydarzeń 1848-76]. Biografie: Cmentarz Zasł. s. 29. Przyczynki: Motty i s. 25, 630-1. Berwiński* Tomasz (+). Źródła: Berwińsciana epistolarne. Oprac. M. Jagielska. PLit. 69: 1978 z. 1 s. 199-222 [listy Ryszarda, Teofila i Tomasza Berwińskich do Anieli Dembowskiej oraz korespondencja polityczna dot. wydarzeń 1848-76]. Berwołd* z Przewłok (XIV w.) kaszt. śremski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bethusy*-Huc Valeska von, pseud. Moritz v. Reichenbach (1849-1926). Przyczynki: M. Wojtczak: Literatur der Ostmark. Posener Heimatliteratur (1890-1918). P. 1998 s. 192. Betting* Juliusz (1866-1935) fabrykant, budowniczy fortepianów. Słowniki: SBL; Encyklopedia muzyczna. Wwa 1976. Przyczynki: A. Jakubowski. Na początku był Teodor. ABC 1998 nr 103 s. 15. Beurmann* Carl Moritz von (1802-1870) naczelny prezes prowincji pozn. Słowniki: Die preussischen Oberpräsidenten 1815-1945. Hrsg. von K. Schwabe. Boppard 1981. Przyczynki: K.H. Rehfeld: Die preussische Verwaltung des Regierungsbezirks Bromberg 1848-1871. Köln/Berlin 1968 s. 33-4. Beuthner*-Zawadzka Maria (1911-1998) lekarz. Biografie: S. Leitgeber: M. B.-Z. GWyb. (P.) 1999 nr 57 s. 7. Beutler* Zdzisław (1894-1940) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW; Wrzesiński SB. Przyczynki: A. Ciszak: Września i powiat wrzesiński w okresie powstania wielkopolskiego 1918-1919. Września 1968. – A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Wwa [i in.] 1978. Beyer* Kazimierz (1881-1939) nauczyciel, działacz polit. Słowniki: Martyrologia nauczycielstwa bydgoskiego w latach okupacji hitlerowskiej 1939-1945. B. 1971 aneks: W. Jastrzębski: Słownik biograficzny nauczycieli bydgoskich – ofiar wojny światowej. Cz.1. Kronika Bydgoska 13: 1993 s. 213-4; Konsp. pomor.; BSB II (i fot.). Przyczynki: W. Jastrzębski: Terror i zbrodnia. Wwa 1974 s. 68, 72 [błędnie: Bayer]. – B. Krzywobłocka: Chadecja 19181937. Wwa 1974 s. 324, 367, 379, 396, 412 [błędnie: Bayer]. – H. Przybylski: Front Morges w okresie II Rzeczypospolitej. Wwa 1972 s. 300 [błędnie : Bayer]. – H. Przybylski: Chrześcijańska Demokracja i Narodowa Partia Robotnicza w latach 1926-1937. Wwa 1980 s. 304. – K. Turowski: Historia ruchu chrześcijańsko-demokratycznego w Polsce. T. 2. Wwa 1989 s. 380 [błędnie: Bayer]. – Sytuacja społeczno-polityczna i gospodarcza obszaru Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu w latach 1933-1937. Wyd. P. Stawecki, W. Rezmer. Toruń 1992 s. 9. Beythel* Karol (1801-?) inspektor szkolny w Kaliszu. Słowniki: Gerber Studenci s. 421. Bębnowski* Franciszek (1730-1810) jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: A. Weis: Parafia Komorowo-Wolsztyn w Polsce przedrozbiorowej. Lublin 1979 s. 147-8. Będlewski* Benedykt (zm. 1444) chor. pozn. Słowniki: PSB. Będlewski* Wojciech h. Łodzia (XIV w.) kan., archidiakon i wikariusz gen. pozn. Przyczynki: Nowacki II s. 76, 77, 197, 199, 209. Bętkowska* Zofia z d. Kozubska ( 1873-1959) działaczka społ. w Środzie. Biografie: Cmentarz średzki s. 195. Białas* Jan (1866-1905) rytownik, medalier w Poznaniu. Słowniki: WSB. Białas* Paweł (1876-1942) ks., społecznik, współzałożyciel poznańskiego Stowarzyszenia Artystów, malarz. Słowniki: Martyrol.; Księża; SAP I. Przyczynki: Udział duch. s. 57, 83. Białasik* Jan (1890- 1942) lekarz. Słowniki: PTPN; AMM; Członkowie tajnych tow. Białecki* Mieczysław (1895-1919) powstaniec wlkp., działacz harcerski. Słowniki: AMM; Członkowie tajnych tow. Białecki* Władysław (1884-1930) adwokat, działacz harcerski. AW: 289. Słowniki: PTPN; AMM. Białek* Czesław (1920-1984) ks., jezuita, działacz społ. Słowniki: Teolodzy; EWoJ; Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Praca zbiorowa pod red. J. Myszora. T. 1. Wwa 2002. Biografie: D. Ziedler: Wspomnienie o ks. Cz. B. Niedziela 1984 z 22 VII s. 7. – A. Andrzejczak: Sługa ewangelizacji misyjnej. Misyjne Drogi 1984 nr 3 s. 37. – F. Paluszkiewicz: Refleksje nad życiem Ojca C. B. Komunikaty 1984 nr 1 s. 12-4. – F. Paluszkiewicz: Niespokojny inwalida. [W:] Przyszli służyć. R. 1985 s. 179-87. Przyczynki: Życie religijne w Polsce pod okupacją hitlerowską 1939-1945. Praca zbiorowa pod red. Z. Zielińskiego. Wwa 1982 s. 568, 589-90. – Informator o nielegalnych antypaństwowych organizacjach i bandach zbrojnych działających w Polsce Ludowej w latach 1944-1956. Lublin 1993 s. 48. Białek* Stanisław (XVI w.) organista w P. Słowniki: Chybiński. Białkowski* Alfons Klemens (1814-1863) działacz społ. i niepodl. AW: 290. Słowniki: PSB; AMM. Biografie: B. Urbańska: Ludzie i historia w nazwach ulic Środy Wielkopolskiej. Środa 2000 s. 17. Białkowski* Franciszek Borgiasz (1833-1924) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża. Białkowski* Leon (1885-1952) historyk, archiwista. Słowniki: EK; WSB; PTPN; Życiorysy polskich archiwistów poznańskich. P. 1969; Słownik biograficzny archiwistów polskich. T. 1. Wwa [i in.] 1988. Bibliografie: J. Kłoczowski, W. Nowodworski: Bibliografia prac prof. L.B. Roczniki Humanistyczne 4: 1953 z. 4 s. 300-9. – W. Nowodworski: Bibliografia prac prof. L.B. ABMK 15: 1967 s. 271-82 [poz. 156]. Źródła: M. F[lis]: L.B. (Wspomnienia). [W:] Biuletyn Archiwum Polskiej Akademii Nauk. Nr 3. Wwa 1960 s. 42-3. Biografie: L.B. Sprawozdania z Czynności Wydawniczej i Posiedzeń Naukowych oraz Kronika Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 5: 1951/2 s. 4. – L.B. Spraw. PAU 53: 1952 nr 1 s. 2 [nekr.]. – A. Kossowski: L.B. (1885-1952). Tyg. Powsz. 8: 1952 nr 24 s. 3. – J. Kłoczowski: Śp. L.B. Roczniki Humanistyczne 4: 1953 z. 4 s. 277-86. – K. Tymieniecki: L.B. Spraw. PTPN 17: 1955 nr 1 s. 106-8. – ABM 15: 1967 s. 271-82. – F. Cieślak: L.B. Kalendarz Lubelski 1968 s. 105-8. – L.B. [W:] Życiorysy polskich archiwistów poznańskich i skład osobowy z dnia 8 III 1969 roku. P. 1969 s. 7-11. Białkowski* Leopold, pseud. Jan Jakisz (ur. 1804) oficer powstania listopadowego 1830/31, emigrant. Słowniki: PSB; M. Tyrowicz: Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832-1863: przywódcy i kadry członkowskie. Przewodnik biobibliograficzny. Wwa 1964; Bielecki Słownik. Białobłocki* Kornel (+) uczestnik Poznańskiego Czerwca 1956 r. Źródła: K. B.: Mój czerwiec 1956 roku. Wojskowy Przegląd Historyczny 1996 nr 1 s. 237-238. Białobłocki* Ludwik (1861-1925) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Białobok* Stefan (1909-1992) botanik, prof. Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku. Słowniki: Biogramy uczonych supl.; Śródka. Bibliografie: Bibliografia prac prof. dr. S.B. za lata 19331979. Arboretum Kórnickie 25: 1980 s. 12-22 [207 poz.]. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1990-1992 s. 23. – Nauka Polska 1993 nr 5 s. 161-4. Przyczynki: T. Orlik: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego [za rok 1972]. (Część pierwsza). Nagrody naukowe. KMP 1973 nr 3. – S. Pieniążek: S.B. Nauka Polska 26: 1978 nr 11/12 s. 75-7. – Arboretum Kórnickie 25: 1980 s. 5-22. Białoskórski* Edward (1799-1881) rosyjski gubernator i członek Rady Stanu. Słowniki: PSB. Białoskórski* Feliks (1811-1883) powstaniec 1830, 1846 i 1848. AW: 293. Słowniki: PSB; AMM; SBWP-W I. Przyczynki: M. Rezler: Wielkopolska Wiosna Ludów. P. 1993 s. 34, 72, 82-3, 96-7, 103-4, 118, 120-1, 155, 157, 191-2, 194, 196-7, 200-1, 203, 254. Białostocki* Jan (1921-1988) historyk sztuki, prof. UW. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 28-9. Biały* Kazimierz (1882-1959) lekarz. Słowniki: PTPN; AMM. Biały* Leszek Kazimierz (1919-1945) szef łączności Inspektoratu ZWZ-AK w Bydgoszczy. Słowniki: Konsp. pomor.; BSB i (i fot.). Biografie: T. Jaszowski: L.B. [W:] Zasł. Pomorzanie s. 23-7. Przyczynki: K. Ciechanowski: Ruch oporu na Pomorzu Gdańskim 1939-1945. Wwa 1972 s. 227. Biały* Wojciech (1897-1926) powstaniec wlkp, lotnik, por. WP. Słowniki: SBPW. Przyczynki: Z. Bulzacki: Lotnictwo w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. KMP 1969 nr 1 s. 28, 35-6. – B. Polak: Wojsko wielkopolskie 1918-1920. Cz. 2. Koszalin 1990 s. 205. Białynia*-Rzepecki Mieczysław (1862-1927) archiwista. archiwistów polskich. T. 1. Wwa [i in.] 1988. Słowniki: Słownik biograficzny Biancone* Jan Baptysta (XVIII w.) księgarz, wydawca w P. Słowniki: SPKP; WSB. Przyczynki: J. Sójka: Walka o prymat w handlu książką w Poznaniu w końcu XVIII w. Księgarz 13: 1969 nr 2 s. 58-63. Bibrowicz* Wacław (1874-1935) neurolog, psychiatra. Słowniki: SLek. V. Bickerich* Wilhelm (1867-1934) historyk, pastor w Lesznie. AW: 297. Słowniki: Balde; SBL. Przyczynki: H. Kruska: Das Theologische Seminar in Posen. Jb. Weichsel-Warthe 17: 1971 s. 50-3. – Rogall Geistlichkeit s. 262-4 [wykaz publikacji]. – O. Kiec: Die evangelischen Kirchen in der Wojewodschaft Posen (Poznań) 1918-1939. Wiesbaden 1998 s. 219. – O. Kiec: Protestantyzm w Poznańskiem 1815-1918. Wwa 2001 s. 124-7. – K. Szymańska: Katalog starych druków Muzeum Okręgowego w Lesznie. Leszno 2001. Bieczyński* Maciej (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 345. Bieczyński* Stanisław (1631-1707) ks., jezuita, rektor w Bydgoszczy i P., przyjaciel Jana III Sobieskiego. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: Historia Residentiae Walcensis Societatis Iesu. Wyd. M. Rohwerder. Kőln 1967 s. 135, 138, 140, 147, 149. Biedermann* Marcin (1864-1915) wydawca, działacz niepodl. AW: 300. Słowniki: PSB; SPKP. Przyczynki: E. Wichura-Zajdel: „Górnoślązak” we wspomnieniach Tomasza Kowalczyka. Zaranie Śląskie 1963 z. 2 s. 260-81. – J. Jachowski: Wspomnienia o wybitnych ksiegarzach. Księgarz 16: 1972 nr 3 s. 72-4 [m.in. M. B.]. Biedowicz* Bronisław (1887-1978) pedagog, wiceminister oświaty. Słowniki: WSB; AMM. Biedowicz* Jan Nepomucen Zenon (1890-1961) plastyk, pedagog. Słowniki: BSB III (i fot.). Biografie: J. Romanowska: Profesor J.B. – in memoriam. Kronika Bydgoska 15: 1993 s. 27582. Przyczynki: R. C. Jaskuła: Plastyka bydgoska 1945-1976. B. 1980 s. 89. – K. OlejnikDrejas: Plastyka bydgoska. B. 1995 s. 162. Biedrzycki* Adam Paulin (zm. po 1583) dr filozofii i med., burmistrz pozn. Słowniki: PSB. Biedrzycki* Alojzy (1912-1958) nauczyciel. Biografie: J. Oleksiński: Sylwetki nauczycieli spod znaku „Rodła”. (Z obszaru Dzielnicy V Związku Polaków w Niemczech w Złotowie). Przegląd Historyczno-Oświatowy 22: 1979 nr 3. =Biedrzycki* Stefan (+) naukowiec, działacz społeczno-oświatowy. Przyczynki: B. Zamelska: S.B. – naukowiec i działacz społeczno-oświatowy. RMNRSz. 8: 1975 s. 188-95. Bieganowscy* – ród rycerski h. Godzięba w Wlkp. Przyczynki: J. Pakulski: Ród Godziębów w średniowiecznej Polsce. Studium genealogiczne. Toruń 2005 s. 71-3. Biegańska* Maria (1882-1941) ziemianka. Słowniki: PTPN. Biegański* Ignacy (1725-1796) matematyk, jezuita, spowiednik królowej Marii Leszczyńskiej, rezydent w Chobienicach. Słowniki: PSB; EWoJ; EK. Biegański* Władysław (1857-1917) lekarz, filozof. AW: 311. Słowniki: PSB; Filozofia w Polsce. Słownik pisarzy. Wr. 1971; SPKP; EK; WSB; Śródka; Biogramy uczonych VI; SBWP-W I; 125 lat Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego 1877-2002. Kalisz 2002 s. 102-7, il. Bibliografie: S. Gawrychowski: Dorobek naukowy W.B. w dziedzinie chorób zakaźnych. [W:] Pamiętnik poświęcony 70-leciu działalności Tow. Lekarskiego Częstochowskiego. Częstochowa 1973 s. 37-8. – Z. Jasińska, W. Komorowska: W.B. (1857-1917). Spis prac w układzie chronologicznym. Annales UMCS, Sectio D, 33: 1978 s. 15-27 [190 poz.]. – Z. Jasińska, W. Komorowska: W.B. (1857-1917). Bibliogr. przedmiotowa za l. 1885-1980. Annales UMCS, Sectio D 40: 1985 s. 315-29, summ. [172 poz.]. Biografie: B. Skarżyński: W.B. jako człowiek i lekarz. AHFM 20: 1957 z. 3 s. 321-6. – W.B. lekarz i filozof 18571917. Praca zb. Red. G. Świderski [i in.]. P. 1971, 266 s., il. – J. Kapuścik: W.B. i jego księgozbiór. Biuletyn Głównej Biblioteki Lekarskiej 43: 1997 nr 356 s. 133-52. Przyczynki: S. Podhorska-Okołów: Biblioteka Miejska w Częstochowie. Bibliotekarz 1946 s. 150-1. – T. Bilikiewicz: B. jako filozof. AHFM 20: 1957 z. 3 s. 347-55. – E. Borkowski: Dr W.B. w Częstochowie. AHFM 20: 1957 z. 3 s. 327-34. – M. Ruszkarski: Częstochowskie Towarzystwo Lekarskie – dzieło B. AHFM 20: 1957 z. 3 s. 335-45. – S. Konopka: Spuścizna po W.B. AHFM 20: 1957 z. 3 s. 357-63. – J. Mikołajtis: „Myśli i aforyzmy” Biegańskiego w świetle rozważań literackich. AHFM 20: 1957 z. 3 s. 365-77. – K. Zahorski: Moje wspomnienia o B. AHFM 20: 1957 z. 3 s. 379-80. – Dzieje Częstochowy od zarania do czasów współczesnych. Katowice 1964 s. 113, 121, 150, 365. – S. Ziemski: Poglądy metodologiczne W.B. AHFM 28: 1965 z. 1/2 s. 9-55; z. 3 s. 175-205. – S. Gawrychowski: Badania nad genezą naukowych osiągnięć W.B. Częstochowa 1981, bibliogr. – T. Marcinkowski: Niektóre zagadnienia medycyny klinicznej w „Logice medycyny” i „Diagnostyce różniczkowej chorób wewnętrznych” W.B. AHFM 51: 1988 z. 1 s. 17-24. – Z. Domosłowski: Śladami W.B. Biuletyn Dolnośląskiej Izby Lekarskiej 1996 nr 7/8. – S. Gawrychowski, J. Gawrychowski: Badania nad genezą naukowych osiągnięć W.B. Biuletyn Głównej Biblioteki Lekarskiej Nr 356.Wwa 1997 s. 7-67. – B. Perczyńska: W.B. (1857-1917). Katalog wystawy. Biuletyn Głównej Biblioteki Lekarskiej 43: 1997 nr 356 s. 153-67 [wystawa w Głównej Bibliotece Lekarskiej]. – J. Restel: Etos lekarza w świetle „Myśli i aforyzmów o etyce lekarskiej” W.B. Biuletyn Głównej Biblioteki Lekarskiej Nr 356. Wwa 1997 s. 93-100. – W. Stembrowicz: W.B. – autor pierwszej w języku polskim „Diagnostyki różniczkowej chorób wewnętrznych”. Biuletyn Głównej Biblioteki Lekarskiej Nr 356. Wwa 1997 s. 69-74. – J. Strojnowski: Wybitny filozof W.B. Biuletyn Głównej Biblioteki Lekarskiej Nr 356. Wwa 1997 s. 83-91. – A. Śródka: Patologia ogólna w pracach klinicznych i teoretycznych W.B. Biuletyn Głównej Biblioteki Lekarskiej Nr 356. Wwa 1997 s. 75-82 [na s. 81-2 publikacje W. B.]. – Filozofia i medycyna. w stuczterdziestolecie urodzin i osiemdziesięciolecie śmierci W.B. (28.04.1857 – 29.01.1917) [materiały z sesji ]. Filozofia. Nauki 1998 nr 3/4 s. 5-33. – A. Tarnopolski: Filozofia a praktyka. Świat W.B. Częstochowa 2000, 162 s., il. Biehler* Ryszard (1878-1945) leśnik, prof. UP. Słowniki: WSB; PTPN. Przyczynki: Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce 1919-1969. P. 1970 s. 66, 72, 76, 80, 93, 99, 106, 276, 365. – Twórcy i organizatorzy leśnictwa polskiego na tle jego rozwoju. Wwa 1974. – Nauki leśne w Polsce 1920-1970. Wr. 1977. Artykuły: +Spraw. PTPN 194546 z. 1 s. 126. Bielakowicz* Stanisław (1856-1939) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Bielamowski* Stanisław (zm. ok. 1810) oficer WP. Słowniki: PSB; WSB. Przyczynki: J. Muszyńska-Zygmańska: Wielkopolska w powstaniu kościuszkowskim. P. 1947 s. 42-3, 767, 79-80, 96, 104-5, 111, 116, 120, 122, 124, 170. – J. Wąsicki: Powstanie kościuszkowskie w Wielkopolsce. P. 1957 s. 73-4, 125, 132, 156. – Dz. Wlkp. II. Bielarzewski* Zdzisław Karol (1893-1923) por. obserwator, kawaler VM. Słowniki: Lotnicy I. Bielawska* Helena w zakonie Ludwika (zm. 1690) przełożona bernardynek w Kaliszu. Słowniki: Borkowska i s. 42. Bielawski* Domaradzic Stanisław (1631-1647) ks. Słowniki: Wrzesiński SB. Przyczynki: A. Sławska: Malarstwo wielkopolskie 1520-1650. Katalog wystawy. P. 1952. – S. Mazurkiewicz: Próba odtworzenia zasobu archiwum parafialnego we Wrześni z okresu staropolskiego. Kwartalnik Wrzesiński 2000 nr 8. Bielawski* Józef (1847- po 1914) lekarz. Słowniki: PTPN; SLek. V; Kośmiński. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 114, 116. Bielawski* Mieczysław (1879-1923) ks., prof. Seminarium Duchownego w Gnieźnie, działacz niepodległościowy i oświatowy Słowniki: PSB; EK; SBWP-W II; PTPN; Kanoniści; Teolodzy; Księża. Przyczynki: Wróblewski s. 276. – A. Ciążyński: Tow. Czytelni Ludowych w Gnieźnie i na ziemi gnieźnieńskiej. [W:] Gniezno. Studia i materiały historyczne. Wwa 1984 s. 188. – Wojciechowska s. 410. Bielawski* Oskar Stanisław (1891-1973) psychiatra. Słowniki: Słownik lekarzy Ziemi Kościańskiej. Biografie: H. Florkowski: O.B. (1891-1973) i jego formy opieki psychiatrycznej. Pamiętniki Towarzystwa Ziemi Kościańskiej 1971-1974. Kościan 1975 s. 73-87. – H. Florkowski: O.B. PLudu 1989 z. 6 s. 21-24. – R.K. Meissner: O. S.B. (1891-1973). Psychiatra. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 118-25, bibliogr. – H. Florkowski: Dr. med. O.B. (1891-1973). Życie i dzieło. Kościan 1992, 87 s., il. Przyczynki: S. Konopka. Rocznik Lekarski Rzeczypospolitej Polskiej 1948. – Z. Woźniewski. Polski almanach medyczny 1956. – T. Bilikiewicz, J. Gallus: Psychiatria polska na tle dziejów. Wwa 1962. – H. Florkowski: O.B. (1891-1973) i jego formy opieki psychiatrycznej. Pamiętniki Towarzystwa Ziemi Kościańskiej 1971- 1974. Kościan 1975 s. 73-87. – I. i H. Florkowscy: Zasługi O.B. dla psychiatrii polskiej. Kościan 1983, 46 s., bibliogr. – Tragiczny epizod. Listy Władysława Broniewskiego do żony Wandy, pisane w Sanatorium w Kościanie (7 IX – 3 X 1954 r.). Oprac. T. Sienkiewicz. Służba Zdrowia 1990 nr 40 s. 6-7; nr 41 s. 6-7. R: H. Florkowski, Z. Jaroszewski, Służba Zdrowia 1990 nr 48 s. 6-7; J. A. Tomaszkiewicz, Służba Zdrowia 1991 nr 2 s. 6-7. Bielawski* Stafan (XVI w.) kaszt. kruszwicki. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Bielecki* Jan (1917-1980) michalita, dyr. domu tego zgromadzenia w B. Słowniki: Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Praca zbiorowa pod red. J. Myszora. T. 3. Wwa 2006. Bielecki* Kazimierz (1920-1985) historyk, archiwista. Słowniki: Słownik biograficzny archiwistów polskich. T. 2. Wwa 2002. Biografie: S. Nawrocki: K.B. (4 VII 1920 – 19 XII 1985). Archeion 1985. Bielecki* Michał (1894-1967) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Bielerzewski* Kalikst (zm. 1996) żołnierz AK, działacz harcerski. Biografie: M. Łagodziński: Żegnamy harcerza i konspiratora. Gaz. Gost. 1996 nr 23 s. 30, il. Przyczynki: W. Handke: Szkice z dziejów Armii Krajowej w Leszczyńskiem. Leszno 1993 s. 67. Bielerzewski* Ludwik (1905-?) ks. Źródła: L. B.: Ksiądz nie zostaje sam. Wspomnienia. P. 1976, 198 s., il. Biografie: B. Wojcieszak: Śp. Ksiądz L.B. Echa Opalenickie 1999 nr 9. Bielewicz* Józef (1834-1908) ks., nauczyciel gimn. AW: 320. Słowniki: PTPN; Księża; Nauczyciele MM. Przyczynki: Klanowski s. 64, 87. – Zieliński Wykonanie s. 44, 67. – Trzeciakowski Kulturkampf s. 196. Bielicki* Jan Kanty (1694-1769) ks., jezuita, prefekt studiów w P. Słowniki: Teolodzy; EWoJ. Bielicki* Karol (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 345. Bielicki* Paweł (1899-?) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Bielicki* Stanisław (1656-1718) jezuita, nauczyciel, kaznodzieja. Słowniki: PSB; SBWP-W I; EWoJ. Bieliński* Aleksander (zm. 1735) podstoli pozn., kaszt. lędzki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 345. Bieliński* Józef (1848-1926) lekarz, historyk med., archiwista, bibliotekarz. Słowniki: SPKP; PTPN. Bieliński* Stanisław (XVIII w.) kasztelanic lędzki. Słowniki: Zwierzykowski s. 346. Bieliński* Wincenty (zm. 1863) nauczyciel w Kaliszu. Słowniki: Gerber Studenci s. 351. Bieliński* Witold (1879 zm. po 1933) rzeźbiarz, malarz, medalier. Słowniki: SAP I. Przyczynki: Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Red. J.E. Dutkiewicz. T. 1: lata 1816-1895. Wr. 1959. – Polskie życie artystyczne w latach 1890-1919. Praca zbiorowa. Wr. 1967. – J. Wiercińska: Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Zarys działalności. Wr. 1968. – J. Wiercińska: Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1860-1914. Wr. 1969. Bielowski* August (1806-1876) historyk, pisarz, bibliotekarz – w Wielkopolsce. Słowniki: SPKP; EK; PTPN Źródła: Korespondencja A.B. z Biblioteką Kórnicką w latach 1845 do 1876. Cz. 1: Wymiana listów z Tytusem Działyńskim w latach 1847 do 1860. Oprac. H. Chłopocka. PBK 16: 1980 s. 163-233, sum. s. 295. Bielski* Antoni (ok. 1801-1848) ks., kapelan w powstaniu 1830/31. AW: 325. Słowniki: PSB; Bielecki Słownik. Bielski* (Bilski) Jan (1714-1768) jezuita, kaznodzieja, pedagog, historyk, dramatopisarz. Słowniki: PSB; EK; Nowy Korbut; WSB; Teolodzy; EWoJ; SHist.; SBWP-W I; Dawni pisarze; Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. Red. J. Krzyżanowski [i in.]. Wwa 1984; Szkoła Kaliska. Bibliografie: Bibliografia dramatu polskiego 1965-1964. T. 1. Wwa 1972 s. 60-1. Przyczynki: J. Fabre: Stanislas Auguste Poniatowski et l’Europe des Lumieres. Paryż 1952. – T. Grabowski: Ze studiów nad teatrem jezuickim we Francji i w Polsce w wiekach XVI-XVIII. P. 1963 s. 14-25. – Nauka w Wlkp. s. 263, 290, 401, 420, 589, 857. Bielski* Janusz (1924-1996) hematolog, prof. UP i WSR/AR w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1996-1998 s. 22. Bielski* Józef (1838-1911) ks., działacz społ. i patriot. Słowniki: PTPN; Księża; Członkowie tajnych tow.; AMOstr. z. 10. Przyczynki: M. Paluszkiewicz: Odkrycie trzemeszeńskie. Znak 28: 1976 nr 1 s. 135, 142. – W. Klimkiewicz: Kardynał Ledóchowski na tle swojej epoki 18221902. T. 3. P. 1988 s. 447. Bieniecki* Józef Franciszek (1850-1908) lekarz. Słowniki: SLek. I; Szkoła Kaliska. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Bieniecki* Witold (1880-1932) inż. komunikacji, prezes Dyrekcji Warszawskiej PKP. Słowniki: SBWP-W I; Szkoła Kaliska. Bieńkowski* Piotr (1900- po 1945) zastępca dowódcy Polskiej Organizacji Wojskowej w Kaliszu. Słowniki: M. Gałęzowski: Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939-1947. Wwa 2005. Bierdiajew* Walerian (1885-1956) dyrygent, dyr. oper, prof. wyższych szkół muzycznych. Słowniki: Dyrygenci; SBTP; SMP; WSB; Enciclopedia dello spettacolo. T. 2. Roma 1954. Biografie: Jubileusz 45-lecia pracy W.B. Teatr 1952 nr 9 s. 23. – T. M. [Marek Tadeusz]: W.B. Muzyka 1953 nr 1-2 s. 64-6. – J. Kuryluk: Wielka strata polskiej muzyki. Tygodnik Demokratyczny 1956 nr 49 s. 4. – J. Macierakowski: W.B. Teatr 1957 nr 1 s. 22. – P. Rytel: W.B. Teatr 1957 nr 1 s. 4-5. Przyczynki: Trzydziestolecie Opery Poznańskiej 1919-1949. P. 1950 s. 15. – Kultura muzyczna Polski Ludowej. Kr. 1957. – K. Nowowiejski: Pod zielonym pegazem. P. 1971. – T. Świtała: Opera Poznańska 1919-1969. P. 1973. Bierkowski* Ludwik Józef (1801-1860) lekarz, prof. UJ, pionier wych. fiz. AW: 328. Słowniki: PSB; WSB; AMM; SLek. II; Alb. chirurgów (i fot.); Bielecki Słownik. Biografie: J. Bogusz, K. Lejman: L.B. [W:} Sześćsetlecie medycyny krakowskiej. T. 1. Kr. 1962 s. 59-76. – J. Bogusz: L.B. [W:] Sylwetki chirurgów polskich. Wr. 1982 s. 12-3. Przyczynki: J. Kowalczyk: B.L. i jego badania w Tatrach. Wierchy 24: 1955 s. 211-4. – M. Skulimowski: Udział lekarzy w rewolucji krakowskiej 1946. AHFM 1957 s. 389. – J. Bugajski: L.B. jako prekursor nowoczesnego wychowania fizycznego w Polsce w 1 połowie XIX w. Roczn. Nauk. [Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego w Krakowie] 2: 1962 s. 149-95. – J. Bogusz: Dzieje krakowskiej chirurgii. [W:] Sześćsetlecie krakowskiej chirurgii. T. 2. Kr. 1964 s. 24386. – K. Lejman: Zarys dziejów kliniki dermatologicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego i Akademii Medycznej w Krakowie. [W:] Sześćsetlecie krakowskiej chirurgii. T. 2. Kr. 1964 s. 447-50. – S. Berezowski: Nauczanie chirurgii na Wydziale lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego w l. 1808-1860. AHFM 1964 nr 4. – S. Berezowski: L.B. – twórca aparatów i narzędzi chirurgicznych. Polski Przegląd Chirurgiczny 1964 nr 4. – Z. Gajda [i in.]: Kraków. [W:] Zarys dziejów chirurgii polskiej. Pod red. W. Noszczyka. Wwa 1989. Bibliografie: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Biernacka* Konstancja (1773-1842) pisarka, popularyzatorka historii. AW: 329. Słowniki: PSB; SHist. Przyczynki: I. Książek: Fragment księgozbioru Konstancji Małachowskiej Biernackiej w zbiorze starych druków WiMBP w Łodzi. Rocz. Książ. Miej. Łodzi 1998 s. 2232. Biernacki* Alojzy Prosper (1778-1854) agronom, minister skarbu, działacz społ. AW: 330. Słowniki i noty biograficzne: PSB; WSB; Słownik polskich pionierów techniki. Katowice 1986; Szkoła Kaliska; K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 80-1. Biografie: M. Wachowski: A.B. – pionier postępu rolniczego w Polsce w pierwszej połowie XIX w. Postępy Nauk Rolniczych 2: 1955 nr 5 s. 105-15. R: M.R., KHKM 5: 1957 nr 3/4 s. 668-9. Biernacki* Cezary Augustyn Ludwik (1827-1896) historyk, archeolog, bibliofil, bibliograf, zbieracz książek. AW: 331. Słowniki: PSB; SPKP; Szkoła Kaliska. Biografie: E. Polanowski: C.B. – (Z cyklu portrety kaliskie). Południowa Wielkopolska 1980 nr 1 s. 4, il. – J. Pietras: Jeszcze o B. – (Listy do redakcji). Południowa Wielkopolska 1980 nr 2 s. 7. – E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987 [biogram]. Przyczynki: A. Lechowski: Księgozbiór Zygmunta Glogera [W:] Rok Glogerowski. Wwa 1986. Biernacki* Gabriel Józef Alojzy (1774-1834) gen. brygady, powstaniec 1830/31. Słowniki i noty biograficzne: PSB; SBWP-W I; Szkoła Kaliska; Bielecki Słownik, Pachoński Słownik; K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 81. Przyczynki: W.A. Djakow, A. Gałkowski, W. Śliwowska: Uczestnicy ruchów wolnościowych w latach 1832-1855. Wr. 1990. Biernacki* Julian (ok. 1863-?) dentysta, dziennikarz, założyciel Towarzystwa b. Wychowańców Szkół Średnich Kaliskich. Słowniki: Szkoła Kaliska. Biernacki* Jan, w zakonie Kazimierz (1629-1725) franciszkanin, historyk zakonu, teolog. Słowniki: PSB; Słownik polskich pisarzy franciszkańskich. Wwa 1981; SHist.; SBWP-W I; EK. Przyczynki: KZSzt. V z. 6. Biernacki* Mieczysław (1891-1959) matematyk, prof. UP. Słowniki: WSB; Biogramy uczonych III. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 210, 211-3, 215, 220, 222-4, 227, 229. – Zarys dziejów nauk przyrodniczych w Polsce. Wwa 1983 s. 204, 206-7, 211-2. Artykuły: Wiadomości Matematyczne 1962 nr 5 s. 1-2. Biernacki* Mieczysław Józef Franciszek (1862-1948) lekarz, społecznik. AW: 336. Słowniki: SBWP-W I; SLek. III; AMOstr. z. 10. Biografie: S. Michałowski: M. B. (1862-1948) lekarz i społecznik. Wwa 1988. Przyczynki: K. Bielski: U Biernackich. Kamena 1962 nr 23. – S. Kowalczyk: Lubelskie Towarzystwo Lekarskie 1874-1951. Wwa 1987. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 19774-1984. Biernacki* Nikodem (1826-1892) skrzypek, kompozytor. Słowniki: PSB; SMP; Z. Szulc: Słownik lutników polskich. P. 1953. Biernacki* Stanisław (1875-1931) prof. farmakognozji UP. AW: 337. Słowniki: PTPN; SBP. Bibliografie. M. Chmielińska: Bibliografia zielarstwa. Wwa 1954, s. 169-70. Biografie: W. Roeske: S.B. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej Seria B. 13: 1967 s. 52-3. Przyczynki: W. W. Głowacki: Pierwsze poznańskie prace farmakognostyczne. [W:] Wkład lekarzy i farmaceutów wielkopolskich do rozwoju nauk medycznych. P. 1975 [m.in. wykaz prac S. B.]. Biernacki* Wojciech (1805-1859) oficer powstania 1830/31. Słowniki: M. Tyrowicz: Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832-1863: przywódcy i kadry członkowskie. Przewodnik biobibliograficzny. Wwa 1964; Bielecki Słownik. Bieroński* Kazimierz ( 1899-?) pisarz. Biografie: Poznań literacki. Praca zbiorowa pod red. J. Mańkowskiego. P. 1964 s. 10-2. Przyczynki: A. Bronikowski: U autora stenogramów Anny Jambor. Kierunki 5: 1960 nr 2 s. 1. – (F. Fornalczyk): K.B. [W:] Poznań literacki. P. 1964 s. 10-2, il. Bierschenk* Alexander (+) pastor. Przyczynki: H. Textor: Pastor A.B. zum Gedächtnis. Jb. Weichsel-Warthe 7: 1961 s. 60-6, il. Bierschenk* Theodor (1908-1996) publicysta. Biografie: M. Cygański: T.B. czołowy publicysta Landsmannschaft Weichsel-Warthe i „historyk” dziejów mniejszości niemieckiej w Polsce. Biuletyn Niemcoznawczy (Opole) 1968 nr 3 s. 68-71; R. Breyer: Ein „Idealist der Tat” ging von uns: T.B. (1908-1996) zum Gedenken. Jb. Weichsel-Warthe 43: 1997 s. 47-51. Bierut* Franciszek (1909-1983) zmartwychwstaniec, proboszcz w Konińskiem. Słowniki: Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Praca zbiorowa pod red. J. Myszora. T. 1. Wwa 2002. Bierwołt syn Alberta (XIII w.) sędzia, kaszt. kaliski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Biesiadecka* Janina, właśc. Praeger Fryderyka (1894-1944) aktorka. Słowniki: SBTP;WSB. Przyczynki: J. Koller: Gawędy teatralne. P. 1963. Biesiadecki* Zygmunt Tadeusz (1894-1944) aktor, śpiewak, reżyser. Słowniki: SBTP; WSB. Przyczynki: J. Koller: Gawędy teatralne. P. 1963. Biesiekierski* Antoni Dezydery (1743-1818) poseł, chor. inowr. AW: 341. Słowniki: PSB. Biesiekierski* Stanisław (1791-1869) płk, uczestnik wojen napol. i powstań 1830/31 i 1848. AW: 344. Słowniki: PSB; PTPN; Bielecki słownik. Przyczynki: M. Rezler: Wielkopolska Wiosna Ludów. P. 1993 s. 33. Bieszkówna* Helena (1894-?) lekarka. Słowniki: PTPN. Bieżanowski* Jan (1620-1658) ks., jezuita, rezydent na dworze bpa pozn. AW: 345. Słowniki: Teolodzy; EWoJ. Bigoński* Edmund (1891-1937) poseł na sejm, radny miejski, redaktor Dziennika Bydgoskiego, działacz polit. i związkowy. Słowniki: J. Długosz: Słownik dziennikarzy regionu pomorskokujawskiego. B. 1988; Kto był kim; BSB II (i fot.); Posłowie. Biografie: R. Kuczma: Redaktor E.B. 1891-1937. Bydgoski Informator Kulturalny 1987 nr 12 s. 40-1. Przyczynki: K. Turowski: Historia ruchu chrześcijańsko-demokratycznego w Polsce. Wwa 1989 s. 240-2, 249, 252-3, 289, 291-2. Bigoszt* Henryk (1895-1971) powstaniec wlkp., mjr WP. Słowniki: SBPW. Przyczynki: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Kościan 1973 s. 57-9. – Udział społeczeństwa ziemi kaliskiej w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Pod red. A. Czubińskiego. Kalisz 1978 s. 62-72. – Wojskowe aspekty powstania wielkopolskiego 1918-1919. Opr. S. Nawrocki. P. 1985. Bigoś* Henryk Władysław (1916-1944) red. „Orła Białego” w Ostrowie, czł. AK. Słowniki: AMOstr. z. 3. Bilanowski* Antoni (1900-1967). powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Bilażewski* Zdzislaw Karol Teodor (1893-1923) powstaniec wlkp., pilot-instruktor 15 Lotniczej Eskadry Myśliwskiej w Ławicy. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Bilczyński* Dionizy (1815-1860) lekarz kaliski. Słowniki: Kośmiński [reprint 1977; dopełnienia]; SLek. IV. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Biliński* Jan (1879-1939) nauczyciel gimn., wykładowca UP. Słowniki: WSB; Nauczyciele MM. Przyczynki: Bibliografia metodyki nauczania języka polskiego 1918-1939. Pod red. W. Szyszkowskiego. Wwa 1963. Bille* Ignacy (ok. 1806-1863) powstaniec 1830. Słowniki: SBWP-W II; Bielecki Słownik; Uczestnicy ruchów wolnościowych w latach 1832-1855. Przewodnik bibliograficzny. Red. W. Djakow [i in.]. Wr. 1990 s. 77-8. Bille* Karol ( XIX w.) prawnik w Kaliszu. Słowniki: Gerber Studenci s. 12. Billewicz* Konrad Franciszek (1862-1932) właściciel gazowni w Kaliszu, działacz społ. Słowniki: PSB; SBWP-W II Bilski* Adam (1896-1967) rysownik, aktor, karykaturzysta. Słowniki: SGraf. Biografie: T.H. Nowak: A.B. z żałobnej karty. KMP 1968 nr 4 s. 112-3, il. Przyczynki: Katalog wystawy obrazów plastyków Okręgu ZPAP Poznań. Kraków listopad 1949. – Plastycy w walce o pokój. P. CBWA październik 1950. Katalog. P. 1950. – Świat pracy w plastyce. P. CBWA kwiecień 1951. Katalog. P. 1951. – Doroczna wystawa ZPAP Okręgu Pozn. P. CBWA luty 1951. Katalog. P. 1951. – DWP. – Ekslibrisy wielkopolskie. P. 1958. Katalog. P. 1958. – Grafika poznańska. P. BWA. (Kwiecień) 1965. Katalog. P. 1965. – J. Mikołajczak: Kpinki i docinki. P. 1989. Bilski* Jan (1884-1939) powstaniec wlkp., właściciel fabryki octu w Gnieźnie. Słowniki: Anders. Przyczynki: A. Kazimierska: Wspomnienie o J.B. – tylko dziesięć dni. Przemiany 1999 nr 45 s. 14. Biłgorajski* Kazimierz (XIX w.) prawnik w Kaliszu. Słowniki: Gerber Studenci s. 12. Binder* Leon Antoni (1876-1952) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; Księża. Przyczynki: J. Domagała: Ci, którzy przeszli przez Dachau. Wwa 1957 s. 344. – W. Lemiesz: Dąbrówka Wielka. Przyczynek do dziejów polskiej ludności rodzimej. P. 1959 s. 87. – E. Weiler: Die Geistlichen in Dachau. Mődling 1971 s. 140. Biniakowski* Klemens (1902-1985) lekkoatleta, olimpijczyk z 1928 i 1936 r. Słowniki: Wryk Sport. Źródła: Boniecki Fotografie. – K. B.: Startowałem na dystansach 100 do 1000 metrów. [W:] Polski Związek Lekkiej Atletyki. Rocznik jubileuszowy 1968. Wwa 1969 s. 117-22. Przyczynki: M. Rynkowski, H. Kurzyński, S. Pietkiewicz: Osiągnięcia polskiej lekkiej atletyki w 20-leciu międzywojennym 1920-1939. T. 1.: Wyniki mistrzostw Polski mężczyzn. Wwa 1985 s. 33, 39-52, 55, 73, 77, 81. – Zmarł K.B. Sport 1985 nr 48 s. 2. =Biniaszak* Kazimierz (+) artysta plastyk. Przyczynki: H. Naglak: nasza galeria. K.B. Gaz. Gost. 1992 nr 3 s. 18, il. Biniecki* Stanisław (1907-1999) farmaceuta, prof. AM w Warszawie. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1999-2001 s. 22. Binkiewicz* Maksymilian (1908-1942) bł., ks. Słowniki: Martyrol. Biografie: Męczennicy za wiarę 1939-1945. Praca zb. pod red. W.M. Moroza. Wwa 1996 s. 19-23. Przyczynki: J. Domagała: Ci, którzy przeszli przez Dachau. Wwa 1957 s. 75. – A. Kozłowiecki: Ucisk i cierpienie. Pamiętnik więźnia 1939-1945. Kr. 1967 s. 344. Bińkowski* Edmund (1920-1987) ks. Słowniki: AMM. Artykuły: WAG 43: 1988 nr 1/3 s. 55-7. Birkenmajer* Aleksander Ludwik (1890-1967) bibliotekarz, dyr. Biblioteki Uniwersyteckiej w P. Słowniki: SPKP; SBW; Śródka. Bibliografie: H. Lipska: Bibliografia prac A.B. Roczniki Biblioteczne 55: 1961 s. 23-57. – H. Lipska: Bibliografia prac prof. dra A.B. Roczniki Biblioteczne 12: 1968 s. 31-6. – J. Róziewicz: Wykaz prac prof. A.B. z zakresu historii nauki i historii filozofii. KHNT 13: 1968 nr 1 s. 119-25. – Bibliographie d’A. B. [W:] A. B.: Etudes d’histoire des sciences et de la philosophie du Moyen Age. Wr. 1970 s. XXVIII-LXXXV. Biografie: Z. Ameissenowa: A.B. jako bibliotekarz i uczony. Roczniki Biblioteczne 5: 1961 s. 1-7. – AB. (1890-1967). Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 13: 1968 nr 1. – H.B.: Profesor A.B. Więź 1968 nr 4. – J. Baumgart: A.B. jako dyrektor Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu i Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie. Roczniki Biblioteczne 13: 1969 z. 1/2 s. 169-96. – J. Baumgart: A. L.B. (1890-1967). Bibliotekarz 36: 1969 s. 130-2. – A.L. Birkenmajer: Etudes d’histoire des sciences et la philosophie du moyen age. Wr. 1970 s. VCIV [m.in. bibliogr.: 398 poz.]. – Twórcy nowoczesnego bibliotekarstwa polskiego. Wr. 1974 s. 41-52. – J. Baumgart: A.B. (1890-1967). [W:] Bibliotekarstwo, biblioteki, bibliotekarze. Wwa 1983 s. 237-51. – P. Grzegorczyk: Twórcy i badacze kultury zmarli w: 1956-1967. Cz. 2. Wwa 1986 s. 374-6. Przyczynki: J. Baumgart: Działalność bibliotekarska A.B. Roczniki Biblioteczne 55: 1961 s. 11-9. – J. S.: Jubileusz prof. dra A.B. Kwartalnik Historii Nauki 1961 nr 2. – S. Helsztyński: Historyk nauki i bibliotekoznawca. Kierunki 1966 nr 49 s. 5, 9. – S. Kubiak: Biblioteka Uniwersytecka im. A. Mickiewicza w Poznaniu 1919-1966. P. 1967. – A. Lewicka-Kamińska: Dorobek naukowy A.B. w badaniach nad starymi drukami i oprawą książki zabytkowej. Roczniki Biblioteczne 12: 1968 s. 1-15. – Z. Ciechanowska: A.B. o historii bibliotek. Roczniki Biblioteczne 13: 1969 z. 1/2 s. 223-38, rés. – J. Zathey: Działalność naukowa A.B. w zakresie rękopisoznawstwa. Roczniki Biblioteczne 13: 1969 s. 197-221. – J. Dobrzycki: A.B. jako historyk nauki. Przegląd Biblioteczny 46: 1978 s. 169-74. – J. Kapuścik: Profesor. Ze wspomnień ucznia. Przegląd Biblioteczny 46: 1978 s. 175-80. – B. Bieńkowska: A.B. koncepcja historii książki. Przegląd Biblioteczny 46: 1978 s. 155-62. – J. Wojakowski: Wkład A.B. do nowoczesnego bibliotekarstwa. Przegląd Biblioteczny 46: 1978 s. 163-8. – Z. Sławiński: Poznański okres działalności bibliotekarskiej A.B. – próba oceny. Kwartalnik Historii Nauki 39: 1994 nr 1 s. 91-7. – B. Średniawa: Katedra Historii Nauk Ścisłych UJ. Post. Fiz 1995 z. 5 s. 479-83. – B.Średniawa: Katedra Historii Nauk Ścisłych w UJ w Krakowie i dwaj jej kierownicy: Ludwik Birkenmajer i A.B. (W 75 rocznicę utworzenia tej katedry). KHNT 1995 nr 3 s. 115-28. – H. Pierzchała: Profesor A.B. w KZ Sachsenhausen. Wyrok śmierci za historyczne rozprawy naukowe. Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej 1999 nr 1/2 s. 219-44. Birkholc* Leon (1904-1968) wioślarz, olimpijczyk z 1928 r. Slowniki: Wryk Sport. Przyczynki: E. Ciesielski: Kronika wyników sportowych 60-lecia Bydgoskiego Tow. Wioślarskiego w Bydgoszczy. B. 1980 s. 1-13, 15-23, 25-6. Birnbaum* Józef (XIX w.) adwokat w Kaliszu. Słowniki: PSB; Gerber Studenci s. 351. Birschel* Hermann (1826-1904) właściciel Olszewka. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 22-3. Birschel* Walter (1872-1960) właściciel ziemski, poseł. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 23; Balde; Kto był kim. Biografie: W.B. Posener Stimmen 7: 1960, 7, s. 2-3, il. Przyczynki: H. von Rosen: Bilanz. Das deutsche Gut in Posen und Pommerellen. Rosbach 1972 s. 23. – H. Papstein: Der Kreis Wirsitz. Bad Zwischenahn 1973. – M. O. Balling: Von Reval bis Bukarest. Bd. 1. Ringsted 1991 s. 225. – O. Kiec: Die evangelischen Kirchen in der Wojewodschaft Posen (Poznań) 1918-1939. Wiesbaden 1998 s. 221. Biskupska* z Krzymińskich Antonina (1801-1893) nauczycielka, pedagog. Słowniki: PSB. Biskupski* Andrzej z Rudnik (XVII w.) kaszt. spicymierski. Słowniki: Opaliński, Żerek-Kleszcz Spisy. Biskupski* Andrzej (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 346. Biskupski* Antoni (1890-1930) major WP, powstaniec wlkp. AW: 350. Słowniki: PSB; Kawalerowie VM. T. II, cz. 2; Członkowie tajnych tow.; SBPW. Przyczynki: A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Wwa [i in.] 1978 s. 11, 27, 171, 200, 227-8, 2456. – J. Szews: Towarzystwo Tomasza Zana w Rogoźnie 1873-1918. Rogoźno 1987 s. 14-5, 19-20. Biskupski* Antoni Jan (1848-1893) lekarz. Słowniki: PTPN; SLek. V; Kośmiński. Biskupski* August (1878-1940) lekarz, komendant Szpitala Rejonowego w B. Słowniki: SLek. II; J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Przyczynki: A. Moszyński: Lista Katyńska. Wwa 1989. – J. Tucholski: Mord w Katyniu. Wyd. 1. Wwa 1991 s. 76, 658. – S. Zając: Pokój wam. Wyd. 1. Kr. 1994 s. 33-4. Biskupski* Feliks Euzebiusz (1817-1867) lekarz. Słowniki: SLek. IV; Kośmiński. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Przyczynki: G. Kusztelak: Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 1972. Biskupski* Franciszek (1858-1929) inż. elektr., działacz społ. AW: 351. Słowniki: PSB; PTPN. Biografie: W. Karolczak: F.B. wybitny a zapomniany przedstawiciel poznańskiej inteligencji technicznej. KMP 66: 1998 nr 2 s. 180-94. Biskupski* Piotr (zm. 1620) kan. gnieźn. AW: 354. Słowniki: PSB. Biskupski* Stanisław (1900-1974) mjr, powstaniec wlkp., dyrygent orkiestr dętych i symfonicznych. Słowniki: Dyrygenci. Bismarck* Otto von – a Wielkopolska. Biografie: E. Eyck: B. (Leben und Werk). T. 1-3. Zürich 1941-44. R: A.J. Kamiński, ŻiM 1955 nr 1 s. 171-89. Przyczynki: Ze zbiorów folklorystycznych Jerzego Wojciecha Szulczewskiego. Literatura Ludowa 9: 1965 s. 61-74 [m.in. B. w polskiej poezji lud.]. – S. Helsztyński: Na uniwersytecie i wśród „Zdrojowców”. [W:] Poznańskie wspominki 1918-1939. P. 1973 s. 363, 367 [o pomniku O. von B. w P.]. – L. Trzeciakowski: Otto von Bismarck in der polnischen Historiographie. Stud. Germ. Posn. 24: 1999 s. 91-102. – W. Molik: „Straż nad Wartą”. POmnik B. w P. (1903-1919). KMP 2001 nr 2 s. 91-108, fot. Bitter* Wilhelm (1865-1925) właściciel Gostkowa. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 23-4. Biziel* Jan (1858-1934) lekarz, działacz narod., radny miejski, obywatel honorowy B. Słowniki: SLek. I; BSB II (i fot.). Biografie: A. Perlińska: J.B. Kal. Bydg. 1981 s. 137. – H. Kulpiński: Nowy patron szpitala Dr J.B. Kal. Bydg. 1991 s. 238-40 J. Kutta: Obywatele honorowi miasta Bydgoszczy (1920-1939). B. 1992, s. 12-4. Przyczynki: J. Wojciak: Walka polityczna w wyborach do parlamentu Rzeszy i Sejmu pruskiego w Poznańskiem w latach 1898-1914. Wwa [i in.] 1981 s. 156. – Hist. B. i s. 564, 570, 574, 614-5, 617, 620, 634. – J. Kutta: Prezydenci miasta Bydgoszczy 1920-1939. B. 1991 s. 18, 30-1. Bladowski* Marceli (1919-1969) prawnik. Biografie: W. Grzymała: M. B. (23.12.1919-26.06.1969). [W:] 75-lecie działalności Zrzeszeń Prawników w Kaliszu. Kalisz 1982. Blannckenburg* Caroline von Bülow (1861-1924) pisarka niemiecka. Przyczynki: M. Wojtczak: Literatur der Ostmark. Posener Heimatliteratur (1890-1918). P. 1998 s. 192. Blaschke* Antoni (1697-1768) jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: Historia Residentiae Walcensis Societatis Iesu. Wyd. M. Rohwerder. Kőln 1967 s. 284. Blau* Paul (1861- 1944) generalny superintendent Kościoła Ewangelicko-Unijnego w P. w l. 19101944. AW: 359. Słowniki: NDB; EK; J. Szturc: Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVI – XX wieku. Bielsko-Biała 1998; Balde. Źródła: P. Blau: Bergan! Die Geschichte einer Lebenswanderung. 1-4. Stuttgart 1938-1942. – P. B.: Von Wernigerode nach Posen. [W:] 700 Jahre Posen. Festschrift zur Siebenhundertjahrfeier der Gründung der deutschen Stadt Posen. Berlin 1953 s. 81-83 [wspomnienia]. Biografie: I. Rhode: Im Schatten der Kreuzkirche. Zum Gedenken an D. P.B. Jb. Weichsel-Warthe 4: 1958 s. 52-61. – E. Nehring: D. P.B. 18611944. Generalsuperintendent der Unierten Evangelischen Kirche in Polen. (Gedenkrede […] zur Totenfeier am 9. Januar 1945 in Posen). Von unserer Art 1963 s. 35-43, il. – P.B. (geb. am 15. V. 1861 in Suhl; gest. am 19. XII. 1944. Der letzte Posener Generalsuperintendent). Ostdt. Gedenktage 1969 s. 144-5. Księgi pamiątkowe: Festschrift zum Gedenken an Generalsuperintendent D. P.B. anlässlich seines 100. Geburtstages am 15. 5. 1961. Hrsg. von H. Kruska. Berlin – Lüneburg 1961, 127 s. [m.in.: C. Brummack: Das kirchenleitende Amt in der Hand von Generalsuperintendent D. P.B. (s. 20-62). – J. Horst: Die Ausrichtung der Gemeinde auf die Ökumene illustriert am Lebensweg von D. P.B. (s. 82-9); H. Kruska: P.B. im Dienst der Theologie (s. 90-109); A. Rhode: D. P.B. u. die Landessynode (s. 63-5); J. Steffani: P.B. u. die Liebesarbeit in der Kirche (s. 66-81); na s. 110-7: bibliogr.]. Przyczynki: Unser Generalsuperintendent, 1861, 15. Mai, 1941. Zum 80. Geburtstage v. Generalsuperintendent D. Paul Blau. Posen 1941, 16 s., il. – A. Rhode: Geschichte der Evangelischen Kirche im Posener Lande. Würzburg 1956 passim. – H. Kruska: Gelebte Verantwortung für Heimat und Kirche. Zum 100. Geburtstag des Generalsuperintendenten D. Paul Blau (15.5.1861 – 19. 12. 1944). West-östliche Begegnung 3: 1961 nr 6 s. 7-9. – A. Golon, J. Steffani: Posener evangelische Kirche. Ihre Gemeinden und Pfarrer von 1548 bis 1945. Lüneburg 1967 s. 79. – G. Hein: Getreu bis an den Tod. [W:] Spuren die der Wind nicht verweht. Lüneburg 1977 s. 61-5. – Polen und sein preussischer Streifen 1919-1939. Hrsg. von W. Threde [et al.]. Berlin [et al.] 1983 s. 61. – Rogall Geistlichkeit s. 36, 265 [wykaz publikacji] i passim, fot. – O. Kiec: Die evangelischen Kirchen in der Wojewodschaft Posen (Poznań) 1918-1939. Wiesbaden 1998 s. 221-2. Bleeker*-Kohlsaat Charles (1853-1926) właściciel Słupi Wielkiej. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 24. Blericq* Edward van (1895-1946) kan. gnieźn. Słowniki: EK; WSB. Biografie: W. Góralski: Ks. E. van B. 1895-1946. Prawo Kanoniczne 15: 1972 nr 3-4 s. 293-5. Przyczynki: Le Saint-Siege et la situation en Pologne et dans le Pays Baltes. T. 1-2. Citta del Vaticano 1967. – Studia Historyczne KUL. Lublin 1968 s. 245 i n. – J. Sziling: Polityka okupanta hitlerowskiego wobec Kościoła katolickiego. 1939-1945. P. 1970. – K. Śmigiel: Kościół katolicki w tzw. Okręgu Warty 1939-45. Lublin 1979 s. 73, 89 i n. Artykuły: WAG 1947 nr 2 s. 172 – Prawo Kanoniczne 1972 nr 3/4. Blida* Maciej z Poznania (XIV/XV w.) notariusz, subkolektor świętopietrza, kan. pozn. Przyczynki: Nowacki II s. 209. Blida* (Bliden) Michał (XIV/XV w.) kan., wikariusz gen. i oficjał pozn. Przyczynki: Nowacki II s. 78, 209, 229, 460. Blinowski* Andrzej (zm. 1547) kantor kruszwicki, bp sufragan kujawski. Słowniki: Biskupi. Blizbor* (Blizborjusz) z Kwiatkowa h. Korab (zm. 1415/16) kan. gnieźn., pozn., kaliski. AW: 363. Słowniki: WSB. Przyczynki: J. Krzyżaniakowa: Kancelaria królewska Władysława Jagiełły. Cz. 2. P. 1979. – Czyżak Kapituła s. 319-20. Bliziński* Wacław (1870-1944) ks. prałat z Liskowa, działacz społeczny, poseł, senator. Słowniki: EK; SBWP-W II; Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Wwa 1989; A. Marczakiewicz [i in.]: Słownik działaczy kółek rolniczych. Wwa 1992; Kto był kim; SBKS; Teolodzy; Posłowie. Źródła: W. B.: Początki pracy w Liskowie. Oprac. G. Waliś. KW 2001 nr 1 s. 95-108. – W. B.: Wspomnienia z mego życia i pracy. Oprac. G. Waliś. Kalisz 2003, 246 s., tabl., il. Biografie: H. Weryński: Pamięci wielkiego społecznika katolickiego. Homo Dei 16: 1947 nr 1 s. 46-9. – J. Kozłowski: Fata morgana i rzeczywistość Liskowa. Świat i My 1954 nr 136 s. 3 [dot. działalności ks. B. w Liskowie w okresie międzywojennym]. – H. Weryński: w 20 rocznicę śmierci ks. W.B. (1870-1944). Więź 8: 1965 nr 3 s. 75-9. – T. Kaczmarczyk: Ksiądz prałat z Liskowa. Przew. Kat. 60: 1970 s. 308. – Kazanie ks. kardynała prymasa (100-lecie ur. ks. W.B. 1870-1944). Kronika Diecezji Włocławskiej 54: 1971 nr 9-11 s. 241-7. – W. Majdański: Ks. W.B. – proboszcz z Liskowa. Słowo Powszechne 1971 nr 145. – H. Weryński: Ksiądz W.B. (1870-1944). Novum 18: 1976 nr 10 s. 129-37. – Z. Skrobicki: Ks. W.B. – twórca Liskowa. [W:] Chrześcijanie. Red. B. Bejze. T. 4. Wwa 1980 s. 7-33. – Z. T. Wierzbicki: Ks. W.B. – rycerz społeczności lokalnej. Inspiracje 1994 nr 17-18 s. 17-8. – Ze wspomnień o ks. Prałacie W.B. Wieś i Rolnictwo 1996 nr 2. – S. Kęszka: Ks. W.B. Kapłan – społecznik – polityk. Kalisz 2000, 28 s., il. – J. Wisłocki: Pytał o niego Stalin. Gaz. Wyb. 2000 nr 47 dod. Gazeta Wielkopolska s. 12. – Wielkopolanie XX wieku. Praca zbiorowa pod red. A. Gulczyńskiego. P. 2001 s. 3947. Przyczynki: M. Ciechocińska: Lisków – wieś wzorowa. Zeszyty Naukowe SGPiS 1958 nr 9. – M. Ciechocińska: Spółdzielnie w Liskowie w latach 1900-1939. Przegląd Spółdzielczy 1959 nr 6. – J. Molenda: PSL w Królestwie Polskim 1905-1918. Wwa 1965. – A. Łuczak: Powstanie i działalność Zjednoczenia Ludowego i Polskiego Zjednoczenia Ludowego (19171919). Rocznik Dziejów Ruchu Ludowego 1968 nr 10 s. 34-65. – H. Weryński: Cuda w Liskowie. Novum 1971 nr 5 s. 74-87. – R. Bender: Społeczne inicjatywy chrześcijańskie w Królestwie Polskim 1905-1918. Lublin 1978. – Z. Skrobicki: Ks. W.B. – twórca Liskowa. Chrześcijanie 1980 s. 7-33. – Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939. Pod red. C. Strzeszewskiego [i in.]. Wwa 1981. – Z. Ignasiak: Przeobrażenia gospodarcze i społeczne wsi Liskowa w latach 1900-1939. RKal. 18: 1985 s. 67-138. – S. Wojciechowski Prezydent RP: Wspomnienia – orędzia – artykuly. Pod red. M. Groń-Drozdowskiej [i in.]. Wwa 1995. – W. Suleja: Tymczasowa Rada Stanu. Wwa 1998. – G. Waliś: Spółdzielczość – idee fixe ks. W.B. Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 2002 nr 7 s. 105-21. Bloch* Baruch (1794-1842) naucz. w szkole żydowskiej w Ostrowie Wlkp. Słowniki: SBŻO. Blume* Erich (1884-1912) dr, germanista, archeolog, pracownik muzeum w P. Biografie: J.E. Kaczmarek s. 329 i passim. Blumwe* Carl (1827-1887) przemysłowiec w B. Słowniki: BSB II; Balde. Blumwe* Franz Julius Wilhelm (1853-1903) przemysłowiec w B. Słowniki: BSB III; Balde. Blücher Gebhard von (1742-1819) feldmarszałek pruski – w Wielkopolsce. Przyczynki E. Hoffmann: Blücher als Gutspächter im Kreise Flatow. Grenzmärkische Heimatsblätter 18: 1942 s. 60-1. – H. Hoppe: Marschall Blücher als westpreussischer Gutspächter (in Gresonse). Der Westpreusse 20: 1968 nr 16 s. 15-16 [Dzierżążno, pow Złotów]. Blümel* Carl (1807-1886) naucz. gimn. w Ostrowie. Słowniki: AMOstr. z. 10. Blümel* Karol (1840-1912) ks., społecznik. Słowniki: Księża; SBWP-W I. Przyczynki: Jakóbczyk Studia s. 46-7. – Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 79-80. Błachowski* Stefan (1889-1962) psycholog, filozof, prof. UP i WSWF w P. AW: 370. Słowniki: WSB; PTPN; Biogramy uczonych I; Śródka; SBSP; Słownik psychologów polskich. P. 1992. Bibliografie: Bibliografia prac prof. dra S.B. Przegląd Psychologiczny 1963 nr 6 s. 63-6 [poz. 103]. Źródła: Boniecki Fotografie. Biografie: L. Januszewski: Prof. dr S.B. [jubileusz 70 urodzin i 45-lecia pracy naukowej]. KMP 27: 1959 nr 2 s. 63-4, il. – G. Olszewska: Wspomnienie pośmiertne o prof. S.B. KMP 30: 1962 nr 2 s. 92-3, il. – J. Reutt: S.B. (18891962). Ruch Filozoficzny 21: 1962 nr 3 s. 245-9. – L. i S. Wołoszynowie: Wspomnienie o profesorze S.B. Ruch Pedagogiczny 4: 1962 nr 1 s. 1-7. – B. Hornowski: Życie i działalność prof. dra S.B. Przegląd Psychologiczny 1963 nr 6 s. 7-29. – B. Hornowski: Wspomnienie o profesorze doktorze S.B. [W:] Zeszyty Naukowe UAM. Filozofia. Z. 6. P. 1963 s. 12-20. – E. Kosnarewicz: S.B. (1889-1962). Przegląd Psychologiczny 1989 nr 4 s. 1117-20. – R. T. Stachowski: S.B. Założyciel poznańskiej psychologii. [W:] S. Błachowski. Założyciel poznańskiej psychologii. Wstęp i dobór tekstów R. T. Stachowski. P [PTPN] 2009, s. 9-42, il., bibliogr. Przyczynki: J. Szmyd: S.B. jako psycholog religii. Euhemer 1961 nr 4 s. 28-37. – S. Kowalski: Prace profesora dra S.B. z dziedziny psychologii rozwojowej i wychowawczej. Przegląd Psychologiczny 1963 nr 6 s. 41-58. – A. Lewicki: Prace S.B. z dziedziny psychologii klinicznej. Przegląd Psychologiczny 1963 nr 6 s. 30-40. – T. Śmiełowski: Zamiłowania artystyczne prof. dra S.B. Przegląd Psychologiczny 1963 nr 6 s. 59-62. – S. Kowalski: Ogólna charakterystyka działalności naukowej S.B. [W:] Zeszyty Naukowe UAM. Filozofia. Z. 6. P. 1963 s. 3-11. – Nauka w Wlkp. s. 170-2, 182, 184, 329, 437, 444-8, 460, 462, 466-8, 471, 802. Artykuły: Kultura Fizyczna 1962 nr 11/12. Błaszak* Kazimierz (1919-1942) działacz konspiracyjny w Koninie. Słowniki: Anders. Błaszczak* Jan (1881-?) poseł na Sejm RP. Słowniki: Kto był kim. Błaszczak* Władysław (1917-1986) botanik, prof. AR w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 19841986 s. 31. Błaszczyk* Jan (1900-?) rolnik, żołnierz Batalionów Chlopskich. Słowniki: Słownik biograficzny dzialaczy ruchu ludowego. Wwa 1989. Błaszczyk* Stanisław (1906-1989) etnograf, kustosz MN w P. Słowniki: SBWP-W II; Szamotulanie. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 31. – A. Pelczyk: Dr S.B. (1906-1989). Studia Lednickie 1991. – Z. Toroński: S.B. (1906-1989). RMNRSz. T. 18. – Z. Toroński: S.B. (1906-1989). Lud 73: 1990. Błaszkowiak* Stanisław (1893-1975) dr, prof., wykładowca w Poznaniu, prof. w Gdańsku. Słowniki: Śródka; Biogramy uczonych. Biografie: Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Budownictwo Lądowe. Nr 27. Gdańsk 1975 s. 3-7. =Błaszyk* Henryk (+) dr inż. Przyczynki: T. Orlik: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego [za rok 1972]. (Część pierwsza). Zespołowa Nagroda Rolnicza. KMP 1973 nr 3. Błaż* Henryk (1929-2000) pedagog, działacz społeczny. Biografie: L. Kończal-Gnap, Cz. Krolek: H.B. – pedagog, humanista, społecznik. Nowy Tomyśl 2001, 38 s., il. Błażejczak* Franciszek (1922-1991) działacz społeczny. Biografie: Z. Gryczka: Działacze ruchu ludowego. PLudu 1996 z. 5-6 s. 19-28. Błażejczyk* Tomasz (1869-1940) lekarz, działacz kół śpiewaczych w Wielkopolsce. Słowniki: PTPN; Slek. I; J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojnyświatowej. Wr. 1997. Biografie: W. Kręgielski: Biografie: T.B. (1869-1940). Szkice Koźmińskie Nr 19. Koźmin 1997 s. 50-1. Przyczynki: M. Stański: Opieka społeczna lekarska w Wielkopolsce. SiMDW 8: 1963 z. 1 s. 37-60. Błażejewski* Maksymilian (+) dowódca 5 kompanii jarocińskiej w powstaniu wlkp. Słowniki: J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Błażejewski* Michał (1855-1896) lekarz. Słowniki: SLek. V. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 63-4, 110, 123. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 19741984. Błażejewski* Teodor (1873-1942) ks., społecznik. Słowniki: SBWP-W II; Martyrol.; PTPN; Księża. Przyczynki: J. Domagała: Ci, którzy przeszli przez Dachau. Wwa 1957 s. 76. – E. Weiler: Die Geistlichen in Dachau. Mődling 1971 s. 142. Błażek* Franciszek (XIX w.) księgarz nakładca w P. Słowniki: SPKP. Błażewski* Stefan (+) ks. filipin z Gostynia, sobowtór Napoleona Bonaparte. AW: 372. Biografie: W. Łysiak: Dublerzy „Boga wojny”. Tajemnice sobowtórów. (3). Razem 1978 nr 40 s. 40-1. – Z. Smoluchowski: Sobowtór Napoleona. ABC 1995 nr 53 s. 8. Przyczynki: W. Łysiak: Szachista. Wwa 1980. Błażeński* Alojzy (1898-1934) kpt. WP, pilot 12 Lotniczej Eskadry Wywiadowczej (I Wielkopolska), wykładowca w Centrum Wyszkolenia Podoficerów Lotnictwa w B. Słowniki: Lotnicy I; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Błażycki* Walenty (zm. po 1803) wikary i kommendariusz w Skórzewie. Przyczynki: P.M. Dziembowski: Proboszczowie parafii świętego Marcina i świętego Wincentego w Skórzewie. Skórzewo 2010, s. 76. Błeszyński* Abdon (1800-1870) prawnik w Kaliszu, powstaniec 1830. Słowniki: Gerber Studenci s. 12; SAdw. Błeszyński* Ignacy (XIX w.) prawnik, właściciel ziemski w Kaliskiem. Słowniki: Gerber Studenci s. 12. Błeszyński* Jakub (zm. 1710) kaszt. przemęcki, międzyrzecki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Błeszyński* Michał (zm. 1768/1769) chor. koronny, kaszt. bydg. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Błoch* Zygmunt Marian (1885-1958) przyrodnik, pedagog. Słowniki: SBP. Błociszewska* Marianna w zakonie Róża (zm. 1740) przełożona bernardynek w P. Słowniki: Borkowska i s. 102. Błociszewski* Bolesław (1829-1912) ziemianin. Słowniki: PTPN. Błociszewski* Kazimierz (1823-1878) popularyzator historii, powstaniec 1848. AW: 383. Słowniki: PSB; SHist. Błociszewski* Leon (1870-?) ziemianin. Słowniki: PTPN. Błociszewski* Mikołaj (XIV w.) kaszt. santocki, nadworny rycerz Wł. Jagiełły. Słowniki: PSB. Błociszewski* Stanisław (1804-1888) powstaniec 1830/31 i 1848. AW: 384. Słowniki: PSB; Bielecki Słownik. Błociszewski* Stanisław (zm. po 1914) lekarz. Słowniki: SLek. V. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 110, 116, 121. Błociszewski* Tadeusz Alojzy Stanisław (1830-1899) pedagog, powstaniec 1848. Słowniki: PSB. Błoszyk* Elżbieta Maria (1947-1999) farmakolog, prof. AM w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1999-2001 s. 23. Błotnicka*-Bandych Stanisława (1906-1986) grafik, ilustratorka. Słowniki: SGraf. Przyczynki: Grafika poznańska. P. BWA. (Kwiecień) 1965. Katalog. P. 1965. – Plastyka poznańska w 25- leciu PRL. Katalog. P. 1969. – K. Pielatowski: Wspomnienia proboszcza puszczykowskiego. Puszczykowo 1992. – A.J. Markiewicz: Plastyka w okresie XX-lecia międzywojennego. Zarys monograficzny. [W:] Wielka księga miasta Poznania. P. 1994. Bnińscy* – wielkopolski ród szlachecki. AW: 390. Monografie: M. Nowak: Wielkopolskie sagi rodzinne. B.G. Pozn. 15/16.06.1996 s. 5, il. Przyczynki: F. Żmidziński: Działalność szlacheckich rodów Krajeńskich, B. i Kamieniowskich w okresie zaborów. RNn. 6: 1975. – Z. Górczak: Rozwój majątków passim. – E. Opaliński: Rodziny wielkosenatorskie w Wielkopolsce, na Kujawach i na Mazowszu za Zygmunta III. Wwa 2007 passim. Bnińska* Maria (1851-1934) z Samostrzela, działaczka społ. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 317-9. Bniński* Adolf Bonifacy (1815-1881) powstaniec, społecznik, właściciel Gułtów. AW: 396. Słowniki: PSB; WSB; PTPN; Szamotulanie; Bielecki Słownik. Przyczynki: A. Głowacka: Włodzimierz Adolf Wolniewicz. P. 1960 s. 191, 236. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 130-1, 310, 321. Bniński* Adolf Rafał Jan (1884-1942) pseud. „Białoń”, woj. pozn., działacz niepodległ. AW: 397. Słowniki: WSB; PTPN; Konsp. pomor.; Kto był kim; SBKS; A.K. Kunert: Ilustrowany przewodnik po Polsce podziemnej 1939-1945. Wwa 1996; Enc. konsp. wlkp.; Posłowie; Członkowie tajnych tow.; KostrzSB Źródła: Boniecki Fotografie. – Armia Krajowa w dokumentach. T. 1-2. Londyn 1979-1983. Biografie: Wojewoda A. hr. B. (1884-1942). Sesja okolicznościowa. Gułtowy, 13 października 1995. P. 1997, 50 s. – Wielkopolanie XX wieku. Praca zbiorowa pod red. A. Gulczyńskiego. P. 2001 s. 49-63. Przyczynki: S. Strugarek: Fort VII. P. 1947. – J. Haller: Pamietniki. Londyn 1964. – M. Romeyko: Przed i po maju 1926. Wwa 1967. – Serwański s. 100, 301-4, 310, 328, 486. – L. Gluck: Od ziem postulowanych do Ziem Odzyskanych. Wwa 1971 s. 30. – E. Makowski: Kształtowanie się stosunków społeczno-politycznych w Wielkopolsce w latach 1926-1939. Wwa 1979 s. 10, 13-4, 17-8, 25, 30, 231. – S. Wachowiak: Czasy, ktore przeżyłem. Wspomnienia z lat 1891945. Wwa 1983. – w konspiracji wielkopolskiej 1939-1945. Wybór wspomnień. Zebrał Z. Szymankiewicz. P. 1993. – Urząd wojewody w Poznaniu od X wieku do współczesności. P. 1997 s. 72-5, 91, 94, 96, 123, 142, 245, 261-2. – Kwilecki Ziemiaństwo s. 36-8, 104, 123, 183, 196, 328. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 310, 321, 552-3. – E. Makowski: A.B. – wojewoda poznański w latach 1923-1928. KW 1998 nr 4 s. 58-66. – K. Morawski: Wspólna droga z Rogerem Raczyńskim. Wspomnienia. P. 1998. – „Ojczyzna” 1939-1945. Dokumenty. Wspomnienia. Publicystyka. Pod red. Z. Mazura, A. Pietrowicz. P. [IZ] 2004, s. 9, 12, 15, 27, 41, 56, 58, 61, 62, 63, 83, 90, 211, 242, 251, 281, 307, 320, 325, 326, 334. Bniński* Aleksander Stanisław Rufin (1783-1831) oficer wojsk Ks. Warszawskiego, senator. Słowniki: PSB. Bniński* Andrzej (ok. 1396-1479) kan., bp pozn., sekretarz królewski. AW: 66. Słowniki: PSB; WSB; EK; Biskupi. Źródła: APP nr 974. – Kat. biskupów s. 34-36, 120-3, il. Biografie: M. Mastyńska: Biskup A. z Bnina. B.M. r., 97 k. [dysertacja doktorska – maszynopis w Archiwum UAM]. – Nowacki II s. 84-6. Przyczynki: Hist.nauki. – Z. Górczak: Rozwój majątków s. 43-4. Bniński* Andrzej (zm. 1503) kaszt. kamieński. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Przyczynki: Z. Górczak: Rozwój majątków s. 54 i nn. Bniński* Hieronim z Mosiny (ok. 1484-1541) tenutariusz mosiński i ujski. Przyczynki: Górczak: Rozwój majątków s. 168 i nn. Bniński* Ignacy Bernard (1870-1920) ziemianin. Słowniki: PTPN. Bniński* Ignacy Józef (1820-1893) powstaniec 1846 i 1848, właściciel Samostrzela. AW: 399. Słowniki: PSB; PTPN; AMM; Wolnomularze. Przyczynki: F. Żmidziński: Patriotyzm hrabiego z Samostrzela. Ziemia Nadnotecka 1974 nr 9 s. 5. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 313-9. Bniński* Jan (zm. 1440) miecznik pozn. Przyczynki: Z. Górczak: Rozwój majątków s. 36. Bniński* Jan (zm. 1459?) kaszt. międzyrzecki, star. wschowski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: Z. Górczak: Rozwój majątków s. 45 i nn. Bniński* Jan ze Śmigla (zm. 1507?) kaszt. przemęcki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: Z. Górczak: Rozwój majątków s. 57 i n. Bniński* Jan (1818-1847) ziemianin, wł. dóbr Karne. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 313, 501-2. Bniński* Konstanty (1811-1889) powstaniec 1830/31 i 1848, właściciel Glesna, prezes Tow. Wyścigów Konnych. AW: 403. Słowniki: PSB; Bielecki Słownik. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 313. Bniński* Konstanty Łukasz (1889-1972) rotmistrz, powstaniec wlkp. Słowniki: PTPN. Bniński* Łukasz (1740-1818) sędzia pozn., marszałek konfederacji województw wlkp. z 1792 r., star. babimojski. Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy. Bniński* Maciej z Mosiny (zm. 1493) woj. kaliski, pozn., star. gen. Wlkp. AW: 4586. Słowniki: PSB; WSB; Urzędnicy centralni Spisy; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: Górczak: Rozwój majątków s. 152 i nn. Bniński* Maksymilian Kazimierz Karol (1823-1908) ziemianin. AW: 404. Słowniki: PTPN. Bniński* Mikołaj (ok. 1452-1473) kaszt. kamieński. Przyczynki: Z. Górczak: Rozwój majątków s. 54. Bniński* Piotr (zm. 1448) kaszt. gnieźn. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: Z. Górczak: Rozwój majątków s. 35 i nn. Bniński* Piotr (XV w.) kaszt. lędzki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: Z. Górczak: Rozwój majątków s. 45 i nn. Bniński* Piotr z Opalenicy, Mosiny (zm. 1466) kaszt. santocki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: Nowacki i s. 569. Bniński* Piotr (zm. 1495 ?) kan. pozn., proboszcz w Śremie. Przyczynki: Z. Górczak: Rozwój majątków s. 56 i nn. Bniński* Rafał (XVIII w.) kaszt. śremski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Bniński* Seweryn (1845-1909) ziemianin. Słowniki: PTPN. Bniński* Stanisław (XVI w.) sędzia ziemski pozn., poseł pozn. i kaliski. Słowniki: PSB. Bniński* Stanisław Maciej (1840-1885) ziemianin. Słowniki: PTPN. Bniński* Wojciech (zm. 1463) kaszt. lędzki?, międzyrzecki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: Z. Górczak: Rozwój majątków s. 46 i nn. Bniński* Wojciech (zm. 1755) star. nakielski, kaszt. kowalski. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 311. Boberski* Władysław (1892-1942) dzialacz PPS i KPP w B. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Biografie: J. Podgóreczny: Niepospolici ludzie Kujaw i Pomorza. B. 1967. Bobieński* Ernest (1855-1925) inż. komunikacji. Słowniki: Słownik biograficzny techników polskich. Z. 3. Wwa 1993. Bobiński* Władysław (1901-1975) uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, dowódca szwadronu 15 Pułku Ułanów Pozn., gen. brygady WP, dowódca 18 Wielkopolskiej Brygady Pancernej w Egipcie, Włoszech i W. Brytanii. Słowniki: Kawalerowie VM. T. IV, cz. 1; Generałowie. Biografie: E. S. Mentel: Śp. gen. bryg. W.B. (wspomnienia osobiste). Ułan Karpacki 1975 nr 81. – R. Rogowski: Wspomnienia o gen. W.B. WTK 1975 nr 128. – G. Łukomski: Generał brygady W.B. (1901-1975). Kawalerzysta i dowódca wojsk pancernych. P. - Londyn 2008, 159 s., il., bibliogr. Przyczynki: S. Jankowicz: Ostatnia droga śp. gen. W.B. Ułan Karpacki 1975 nr 81. – J. Kapuściński: Sylwetka gen. B. jako sportsmena. PKiBP (Londyn) 1975 nr 78. – J. Kapuściński: Śp. W.B. jako jeździec. Ułan Karpacki 1975 nr 81. – S. Zakrzewski: Garść wspomnień o śp. gen. B. PKiBP (Londyn) 1975 nr 77. – S. Zakrzewski: Wspomnienie o gen. W.B. Ułan Karpacki 1975 nr 81. – S. Zakrzewski: Generał B. tak jak Go znałem i widziałem. PKiBP (Londyn) 1975 nr 78. Bobkiewicz* Stanisław (1886-1938) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Bobkowski* Stanisław (1889-1966) ginekolog, społecznik, powstaniec wlkp. i śląski. Słowniki: PTPN. Bobowski* Andrzej (ok. 1855-1906) działacz polit., poeta. AW: 410. Słowniki: PSB. Bobowski* Karol (1853-1917) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: Zieliński Wykonanie s. 39. – H. Łada: Wybitniejsi działacze organizacji rolniczych na Kujawach 1864-1939. Inowr. 1984 s. 17. – K. Śmigiel: Ks. Piotr Wawrzyniak. Człowiek – kapłan – społecznik. P. 1985 s. 47. – Wojciechowska s. 408. Bobowski* Kazimierz (1888-1925) poseł na Sejm RP. Słowniki: Kto był kim. Bobowski* Mikołaj (1856-1922) polonista, kustosz. AW: 411. Słowniki: PSB; PTPN; AMM; Członkowie tajnych tow. Bobowski* Teodor (1868-?) drukarz, księgarz, nakładca. Słowniki: SPKP. Bobrownicki*-Libchen Teofil (1897-1970) dowóca Frontu Zachodniego w powstaniu wielkopolskim. Słowniki: M. Gałęzowski: Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939-1947. Wwa 2005. Przyczynki: Lance do boju. Szkice z dziejów jazdy wielkopolskiej X wiek – 1945 r. Pod red. B. Polaka. P. 1986 s. 189, 205-7. – C. Leżeński [i in.]: o kawalerii polskiej XX wieku. Wr. [i in.] 1991 s. 52. – P. Matusak: Edukacja i kultura Polski Podziemnej. Siedlce 1997 s. 359. – Z.G. Kowalski: Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920 na łamach polskich fachowych periodyków wojskowych. Toruń 2001 s. 112, 115, 142. – M. Gałęzowski: Polityczne ugrupowania piłsudczykowskie w kraju w latach 1942-1944. Niepodległość T. 53/54, 2002/2004. Bobrowski* Stefan (1840-1863) powstaniec, naczelnik Warszawy – w Wlkp. Przyczynki: S. Jędraś: Grób S.B. w Łaszczynie. Pan. Leszcz. 1989 nr 32 s. 13. Bobrzyński* Michał (1849-1935) prawnik, historyk, polityk, prof. UJ. Słowniki: PSB; PTPN; EK; Biogramy uczonych I; SHist.; Śródka; Poczet prawników s. 441-55, il. Źródła: M. B.: z moich pamiętników. Wr. 1957. Bibliografie: W. Łazuga: Bibliografia prac M. B. [W:] W. Łazuga: M. B. Myśl historyczna a działalność polityczna. Wwa 1982 s. 258-61. Biografie: K. Grzybowski: M. B. Przegląd Kulturalny 12: 1963 nr 17 s. 1-2. – K. Grzybowski: Szkoła historyczna krakowska. M. B. (1849-1935). [W:] Zeszyty Naukowe UJ. Prace Prawnicze. Z. 18. Kr. 1964 s. 163-87. – W.M. Bartel: M. B. (1849-1935). [W:] Spór o historyczną szkołę krakowską. Kr. 1972 s. 145-90. – W. Karpiński, M. Król: Sylwetki polityczne XIX wieku. Kraków 1974 [na s. 105-11: M. B.]. – Portrety uczonych polskich. Kr. 1974 s. 41-57. – W. Łazuga: M. B. Myśl historyczna a działalność polityczna. Wwa 1982, 287 s. – W. Łazuga: Ostatni stańczyk. M. B. – portret konserwatysty. P. 1982, 231 s. [na s. 198-200: ważniejsze prace M. B.]. – PHum. 1983 nr 6 s. 149-58. – M. Serejski, A. Grabski: Wstęp do „Dziejów Polski w zarysie” [M. B.]. Wwa 1987. – Życie i Myśl 1991 nr 3/4 s. 5-16. – W. Łazuga: M. B. (1849-1935) – w 150 rocznicę urodzin. Probl. Hum. Z. 6. P. 2000 s. 10510. Przyczynki: S. Kieniewicz: Tło historyczne „Dziejów Polski” B. PH 37: 1948 s. 342-56. – B. Krzemieńska-Surowiecka: Polemika wokół „Dziejów Polski w zarysie” M. B. (w latach 1879-1890). [W:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Nauki HumanistycznoSpołeczne. Z. 4. Łódź 1956 s. 107-30. – A. Grzymała-Siedlecki: Niepospolici ludzie w dniu swoim powszednim. Kr. 1961. – K. Grzybowski: Szkoła historyczna krakowska. M. B. 1849- 1935. [W:] Studia z dziejów Wydziału Prawa UJ. Red. M. Patkaniowski. Kr. 1964. – A.F. Grabski: Orientacje polskiej myśli historycznej. Wwa 1972 passim. – J. Maternicki: M.B. wobec tzw. idei Jagiellońskiej. Ewolucja poglądów i jej uwarunkowania. PHum. 21: 1977 nr 12 s. 131-42. – A. Skrzypek: M. B. jako organizator nauki i wydawca źródeł. KH 85: 1978 nr 3 s. 643-56, rés. – A. Baran, Z. Baran: M. B. a mit Habsburgów. Znak 36: 1984 nr 1 s. 95102 – J. Maternicki: M. B. wobec „idei zachodniej”. PHum. 36: 1992 nr 2 s. 79-96 [toż w: Historia jako dialog. Studia i szkice historiograficzne. Rzeszów 1996 s. 34-54]. – W. Kaute: Synteza dziejów Polski M. B. Katowice 1993, 146 s. R: A.F. Grabski, Przegląd Humanistyczny 1996 nr 3 s. 1-12. – W. Kaute: Synteza dziejów Polski Michała Bobrzyńskiego a synteza dziejów Polski Joachima Lelewela. Człowiek w Kulturze [Nr] 6/7: 1995 s. 363-85. – J. Swara: Konserwatyści wschodniogalicyjscy – Podolacy wobec kwestii ukraińskiej w okresie namiestnictwa M. B. 1908-1913. Rocz. Hist.-Arch. 11: 1996 s. 13-38. – K.K. Daszyk: Idea parlamentarna a kwestia „silnego rządu” w refleksji historycznej Michała Bobrzyńskiego. Zesz. Nauk. UJ, Pr. Hist .Z. 125. Kr. 1998 s. 109-28. – W. Łazuga: Rzeczy większe i mniejsze. P. 2002, 344 s. [m.in. na s. 199-215: Dwa przeciwstawne realizmy polityczne M. B. i R. Dmowski; s. 229-40: Poznań w życiu ostatniego Stańczyka; s. 251-70: Garby [pow. Środa] – nieznana karta w życiu M. B.]. Bocheński* Antoni (1910-1942) pseud. „Marian”, „Andrzej Szczelik”, oficer WP i ZWZ-AK, czł. antyhitlerowskiej org. „Ojczyzna”. Słowniki: Enc. konsp. wlkp. Przyczynki: „Ojczyzna” 1939-1945. Dokumenty. Wspomnienia. Publicystyka. Pod red. Z. Mazura, A. Pietrowicz. P. [IZ] 2004, s. 214, 255, 264, 286, 331, 344, 348. Bocheński* Franciszek (1903-1980) muzyk Filharmonii Poznańskiej, żolnierz AK. Słowniki: Wrzesiński SB. Bocheński* Jan (1888-1944) malarz, grafik. Słowniki: SAP; SGraf.; WSB; SAP I; Nauczyciele MM; H. Vollmer: Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler des XX Jahrhunderts. T. 1. Leipzig 1953. Przyczynki: DWP. – Z. Kępiński: Wacław Taranczewski. Katalog. P. 1958 s. 10. – T. Dobrowolski: Nowoczesne malarstwo polskie. T. 3. Wr. 1964. – K. Kalinowski: Dwadzieścia lat plastyki poznańskiej (1945-19650. KMP 1964 nr 2. – J. Wiercińska: Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 18601914. Wr. 1969. – Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie 1895-1939. Opr. J.E. Dutkiewicz [i in.] Wr. [i in.] 1969 s. 237. – Polskie życie artystyczne w latach 19151939. Wr. 1974. – T. Dobrowolski: Malarstwo polskie ostatnich dwustu lat. Wr. [i in.] 1976. – A. Turowski: Konstruktywizm polski. Wr. [i in.] 1981. – M. Bryl: Grupa artystów plastyków „Świt”. P. 1992. – I. Remblewski: Poznańscy artyści w Paryżu 1900-1940. Artelier 1993 nr 3-4 s. 54-5. Bocheński* Jan Ignacy (1755-1812) ks., historyk, reformator szkolnictwa. AW: 414. Słowniki: PSB; WSB; EWoJ; BSB III. Biografie: L. Bąk: J.I. B. – żywot i dzieło. RNn. 9: 1978 z. 1 s. 39-62. Przyczynki: B. Pleśniewski: Szkolnictwo departamentu bydgoskiego w okresie Księstwa Warszawskiego. Toruń 1965. – M. Kallas: Bydgoski „Dziennik Departamentowy” na tle czasopism urzędowych Księstwa Warszawskiego. [W:] Prace BTN. Ser. C. Nr 6. B. 1969 s. 5-44. – M. Kallas: Gazeta Bydgoska z roku 1810. [W:] Prace BTN. Ser. C. Nr 7. B. 1970. – M. Kallas: w czasach Księstwa Warszawskiego. [W:] Hist. B. s. 419-63. – B. Pleśniarski: Nadzór pedagogiczny w departamencie bydgoskim w czasach Księstwa Warszawskiego. [W:] Acta Universitatis Nicolai Copernici. Pedagogika. T. 3. Toruń 1973 s. 53, 175. – R. Kulwieć: Wizytator bydgoskiej szkoły głównej. Kal. Bydg. 8: 1975 s. 172-5. Bochyński* (Bochiński) Zygmunt (1887-1945) dermatolog. Słowniki: PTPN. Bocian* Feliks – zob. Bodzianowski Feliks. Bocian* Jan (XVI w.) żeglarz pozn. Biografie: W. Maisel: J.B. – nieznany żeglarz poznański. PZach. 10: 1954 nr 9/10 s. 213-6. Bociański* Ludwik (1892-1970) płk WP, powstaniec wlkp.,woj. pozn. i wileński. Słowniki: WSB; SBWP-W II; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1; Kto był kim; Posłowie; Członkowie tajnych tow.; SBPW; AMOstr. z. 10, 13. Źródła: Boniecki Fotografie. Biografie: A. Gulczyński: Wojewoda L.B. i jego wspomnienia z powstania wielkopolskiego. RKal. 23: 1991 s. 103-29, il. Przyczynki: Udział społeczeństwa ziemi kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku. Pod red. B. Polaka 1978. – Dzieje Pleszewa. Pod red. M. Drozdowskiego. Kalisz 1989. – Urząd wojewody w Poznaniu od X wieku do współczesności. Pod red. S. Sierpowskiego. P. 1997 s. 79, 123, 245. Artykuły: Dziennik Polski Londyn z 18 III 1970. Boczek* Augustyn (1886-1962) muzyk, pedagog, profesor PWSM w P. Biografie: F. Langner: Wspomnienie pośmiertne o prof. A.B. z żałobnej karty. KMP 31: 1963 nr 1 s. 59-60, il. Boczoń* Ludwik (1883-?) nauczyciel, poseł na Sejm RP. Słowniki: Kto byl kim. Bodniak* Stanisław (1897-1952) historyk, dyrektor Biblioteki Kórnickiej, prof. UP. Słowniki: EWoK; SPKP; WSB; PTPN; Biogramy uczonych I; SHist.; SBW. Bibliografie: S.B.: Przegląd dotychczasowych prac. PBK 5: 1955 s. 23-34. – Z. Kalisz: Bibliografia prac S.B. PBK 19: 1982 s. 196-200. Źródła: S.B.: Autoreferat o własnych pracach naukowych. PBK 5: 1955 s. 35-45. – S.B.: Życiorys własny. PBK 5: 1955 s. 7-34, il. – S.B.: Autoreferat o własnych pracach naukowych. PBK 5: 1954 s. 35-45. – S. B.: Życiorys własny. Nautologia 4: 1969 nr 3/4 s. 59-74. – S. B.: Życiorys własny 1897-1945. Wyd. 4. Gdynia 1970, 23 s., il., bibliogr. – Z. Kalisz: S.B. – historyk i bibliotekarz. PBK 1982. Biografie: H. Barycz: Pamięci S.B. 29 X 1897 – 15 X 1952. PZach. 8: 1952 nr 11/2 s. 654-70 [i odb. 18 s.]. – J. Grycz: S.B. Przegląd Biblioteczny 20: 1952 z. 4 s. 318-26 i 398, rés. – K. Lepszy: S.B. (1897-1952). KH 60: 1953 nr 3 s. 430-3 [nekr.]. – R. Pollak: S.B. (1897-1952). Rocznik Towarzystwa Naukowego Warszawskiego 45: 1952 s. 92-5. – Zgon prof. dra S.B. PZach. 8: 1952 nr 9/10 s. 351 [tekst przemówienia pogrzeb. prof. Z. Kaczmarczyka]. – L. Koczy: S.B. Teki Historyczne T. 6 Londyn 1953/54 H. Barycz: Spraw. PTPN 17: 1955 nr 1 s. 108-10. – Nautologia 1969 nr 1/2 s. 45-52. – Z. Skorupska: Strażnik skarbów kórnickich – S.B. [W:] Portrety bibliotekarzy polskich. Red. A. Kawecka-Gryczowa [i in.]. Wr. 1980 s. 25-38. – Z. Kalisz: S.B. – historyk i bibliotekarz. PBK 19: 1982 s. 161-201. – Wybitni hist. wlkp. s. 237-47. – Z. Boras: S.B. [W:] Wybitni historycy wielkopolscy, s. 259-73. Przyczynki: J. Łuczakowa: Katalog wydawnictw Biblioteki Kórnickiej 1829-1958. Kórnik 1959. – Nauka w Wlkp. s. 135, 271, 279, 1266. – Z. Skorupska: Dominium Maris Baltici w rękopiśmiennej spuściźnie profesora S.B. Sprawozdania Gdańskiego Towarzystwa Naukowego 1: 1974 s. 92-5. – Z. Skorupska: Wstęp [W:] S. B.: Jan Kostka kasztelan gdański. Gdańsk [i in.] 1979. – Dz. UAM. Bodzęta* Niałek? (XIII w.) kaszt. giecki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bodzęta* (zm. 1366) archidiakon kruszwicki, kan. gnieźn. i pozn., bp krak. Słowniki: EK; PSB; Biskupi. Przyczynki: Z. Kaczmarczyk: Monarchia Kazimierza Wielkiego. T. 2. P. 1946 s. 134-5, 230-1. – S. Kuroszczyk: Kto ma księdza w rodzie – temu bieda nie dobodzie. Ziemia Gnieźnieńska 9: 1959 nr 5 s. 3 [dot. wykupienia przez bpa krak. B. majątków ziemskich w ziemi gnieźn. w l. 1348-66]. Bodzęta* (ok. 1320-1388) abp gnieźn., wielkorządca krak. AW: 419. Słowniki: PSB; EK; WSB; Biskupi. Przyczynki: Z. Nowak: Polityka północna Zygmunta Luksemburskiego do r. 1411. Toruń 1964 s. 36, 123. Bodzęta (XIV w.) kaszt. przemęcki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy Bodzęta* z Lubrzy (XIII w.) kaszt. zbąszyński, lędzki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bodzęta z Niankowa h. Poraj (zm. 1444) pleban we Wrześni, kan. łęczycki, gnieźn. Przyczynki: Czyżak Kapituła s. 320. Bodzianowski* Feliks (1886-1942) ks., społecznik. Słowniki: EK; Martyrol.; PTPN; Teolodzy. Przyczynki: Udział duch. s. 68. – Wojciechowska s. 403. Boelcke* Józef Ignacy (zm. 1786) redaktor, tłumacz. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; SHist.; Dawni pisarze. Biografie: E. Aleksandrowska: Materiały do biografii i działalności literackiej J.I.B. Archiwum Literackie 1965 s. 79-102. Przyczynki: Z. Matuszewska: z problematyki „Monitora”. PLit. 1959 z. 3/4. – M. Rymszyna: Gabinet Stanisława Augusta. Wwa 1962. – E. Aleksandrowska: Ostatnie lata „Monitora” w świetle „autopowtórzeń’. Propozycje periodyzacyjne. Prace o literaturze i teatrze ofiarowane Z. Szweykowskiemu. Wr. 1966. Boelke* Robert Zdzisław Ksawery (1889-1938) aktor, reżyser. Słowniki: SBTP; WSB. Boening* Juliusz (1845-?) chirurg. Słowniki: PTPN; SLek. V. Przyczynki: G. Kusztelak Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 1972. Boerner* Ignacy (1875-1933) działacz niepodl., polityk, minister poczty i telegrafów, oficer WP. Słowniki: PSB; Kto był kim; SBWP-W I; Szkoła Kaliska; J. Szturc: Ewangelicy w Polsce: słownik biograficzny XVI-XX w. Bielsko-Biała 1998. Biografie: J. Kochanowski: Zapomniany prezydent: życie i twórczość I. B. 1875-1933. Wwa 1993. Przyczynki: J. Tomicki: Polska Partia Socjalistyczna 1892-1935. Wwa 1983. – PPS: wspomnienia z lat 1918-1939. Wwa 1987. – A. Krasicki: Dziennik z kampanii rosyjskiej 1914-1916. Wwa 1988. – K. Świtalski: Diariusz 1919-1935. Wwa 1992. Boesse* (Boese) Jan (1823-1877) lekarz. Słowniki: SLek. III. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Boethke* Carl August Wilhelm (1797-1840) burmistrz B. Słowniki: BSB V. Przyczynki: M. Romaniuk: Burmistrzowie miasta Bydgoszczy 1815-1919. Kronika Bydgoska 13: 1991 s. 280, 289. Boettner* Rudolf Adam (1879-1923) botanik, prof. UP, twórca ogrodu botanicznego w P. Słowniki: PSB; Architekci. Bogacki* Bogdan (1912-1994) lekarz, dyr. Szpitala J. Strusia w P. Słowniki: AMM. Bogaczew* Aleksander (1889-1946) ks. prawosł. Biografie: R. Wełniak: Duchowieństwo w obozie żabikowskim (1943-1945). Żabikowo 2010, s. 42-5. Bogaczyk* Alfons (1905-1986) księgarz, działacz kulturalny. Słowniki: SBL. Źródła: A.B.: w służbie polskiego słowa. [W:] Mój dom nad Odrą. Pamiętniki i wspomnienia mieszkańców Ziemi Lubuskiej. Zielona Góra 1971 s. 211-34, 257. Przyczynki: H. Szczegóła: Zielona Góra. Rozwój miasta w Polsce Ludowej. P. 1984 s. 44, 181-2. Bogaczyk* Jan (1878-1947) księgarz-wydawca. Słowniki: SBL. Bibliografie: Bibliografia polska 1901-1939. T. 2. Wr. 1991. Bogaczyk* Romuald (1910-1980) malarz, grafik, ilustrator. Słowniki: SBL; SGraf. Przyczynki: Katalog Wystawy „Leszno w malarstwie i grafice” Leszno 1967. – Katalog zbiorów Gabinetu Grafiki Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Grafika polska w latach 1901-1939. Opr. I. Rylska. Wr. 1983. – Z. Łukowiak: Amatorski ruch plastyczny w Lesznie. Monografia. Leszno 1987. – M. Grońska: Grafika w książce, tece i albumie. Wr. 1994. – Katalog Grafika polska i połowy XX wieku. Wałbrzych lipiec sierpień 1994. – Sztuka polska XX wieku. Katalog zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Wr. 2000. Bogatko* Kazimierz (XVIII w.) kaszt. kowalski, kruszwicki. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Bogdański* Cyryl (1806-1876) prawnik, sędzia, oficer powstania listopadowego 1830/31. Słowniki: PSB; Gerber Studenci s. 13; Bielecki Słownik; Szkoła Kaliska. Bogdański* Józef (1898-1941) działacz niepodległościowy, kpt. WP m.in. w 7 Dywizjonie Artylerii Konnej Wlkp. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 2. Bogdański* Mikołaj (1762-1848) nauczyciel w Szkole Wojewódzkiej Kaliskiej, tłumacz. Słowniki: PSB; Szkoła Kaliska. Bogdański* Stanisław (1870-1933) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; Wrzesiński SB; Członkowie tajnych tow.; AMOstr. z. 10. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970, s. 193. – Ziemia wrzesińska s. 189. – Wojciechowska s. 408. Bogedain* Józef Bernard (1810-1860) katecheta w Bydgoszczy, P. i Paradyżu, bp sufragan wrocław. AW: 431. Słowniki: EK; Biskupi. Biografie: F. Kącki: J.B. B. (1810-1860). Novum 18: 1976 nr 6 s. 104-12. – W. Korcz: J.B. B. (1810-1860). PZach. 1998 nr 1 s. 145-52. Przyczynki: J.F. Lewandowski: Sprawa biskupa Bogedaina. Śląsk 1997 nr 7 s. 48-51 [reforma szkolna wprowadzona na Górnym Śląsku w l. 1848-1872]. Boguchwał* – zob. Bogufał. Bogucka* Agnieszka w zakonie Martyniana (zm. 1693) ksieni klarysek w Kaliszu. Słowniki: Borkowska i s. 49. Bogucki* Ignacy (1744-?) ks., jezuita, proboszcz w Starogrodzie. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: J. Poplatek: Komisja Edukacji Narodowej. Udział byłych jezuitów w pracach KEN. Kr. 1973 s. 124. Bogucki* Jerzy (1935-1997) ekolog, prof. AWF. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1996-1998 s. 22. Bogucki* Witalis (XVIII w.) skarbnik, podwojewodzi pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 346. Bogufał* i (zm. 1146) bp pozn. AW: 436. Słowniki: EK; PSB; SSS; Biskupi; P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957 s. 354. Źródła: Kat. biskupów s. 12, 99. Biografie: Nowacki II s. 48-9. Bogufał* (XII w.) kaszt. gnieźn. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bogufał* (XII/XIII w.) cysters z Łekna, misjonarz. Słowniki: PSB; EK. Bogufał* II (zm. 1253) kan. pozn. i gnieźn., bp pozn. AW: 437. Słowniki: PSB; EK; WSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy; SPKP Supl. [I]; Biskupi; Maciejewski Episkopat s. 256. Źródła: Kat. biskupów s. 18, 103-4. Biografie: Nowacki II s. 56. Przyczynki: B. Kürbisówna: Studia nad Kroniką wielkopolską. [W:] Prace Komisji Historycznej PTPN. T. 17 z. 1. P. 1952. – B. Kürbisówna: Dziejopisarstwo wielkopolskie XIII i XIV wieku. Wwa 1959 s. 162 i n. – M. Bielińska: Kancelarie i dokumenty wielkopolskie XIII wieku. Wr. [i in.] 1967 s. 236. – Nowacki II s. 56. – Kronika Wielkopolska. Wyd. B. Kürbis. [W:] MPH sn. T. 8. Wwa 1970. – Hist. nauki. – Bogacka Pastorały s. 91-3. Bogufał* (XIII w.) woj. kaliski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bogufał* III z Czerlejna (zm. 1264) kan. pozn. i gnieźn., bp pozn., kanclerz księcia Przemysła I. AW: 438. Słowniki: EK; PSB; Biskupi; Maciejewski Episkopat s. 257-8. Źródła: Kat. biskupów s. 19, 104. Biografie: Nowacki II s. 57-8. Przyczynki: M. Bielińska: Kancelarie i dokumenty wielkopolskie XIII wieku. Wr. [i in.] 1967 s. 72-4. – M. Starnawska: o składzie społecznym kapituły poznańskiej w okresie rozbicia dzielnicowego. KH 96: 1989 nr 3/4 s. 37. – Bogacka Pastorały s. 91-3. Boguliński* Mikołaj (1838-1913) bankowiec, działacz społ. Słowniki: PTPN. Biografie: Cmentarz średzki s. 196. Bogumił* (zm. przed 1091) bł., abp gnieźn., pustelnik w Dobrowie k. Koła. AW: 441. Słowniki: PSB; Hagiografia polska. T. 1. P. 1971; SSS; EK; Biskupi; P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957, s. 347; Maciejewski Episkopat s. 223. Źródła: Proces beatyfikacyjny i kanonizacyjny arcybiskupa B. w XVII wieku według rękopisu Ossolineum 220. II. Wyd. B. Bolz. P. 1982. R: G. Labuda SŹ 29: 1985 s. 211-2. Biografie: F. Kryszak: Błogosławiony B. arcybiskup gnieźnieński. Przew. Kat. 48: 1958 s. 318. – F. Kryszak: Błog. B. Piotr II. WAG 15: 1960 s. 22-32. – K. Rulka: Błogosławiony Bogumił w dotychczasowej historiografii. AK T. 133 z. 2/3 (1999) s. 273-92. Przyczynki: F. Kryszak: Błog. B. w świetle historii. WAG 3: 1948 s. 364-9 i 398-406. – J. Mitkowski: Początki klasztoru cystersów w Sulejowie. P. 1949 s. 103, 209-10, 304. – J. Żelazek: Dzieje relikwii bł. B. Kronika Diecezji Włocławskiej 43: 1960 s. 30-2 i 198-200. – J. Żelazek: Inwentarz przedmiotów kultu błogosławionego B. ABMK 6: 1963 s. 227-37. – J. Żelazek: Inwentarz zaginionych i zniszczonych przedmiotów kultu błogosławionego B. ABMK 9: 1964 s. 37-46. – R. Grodecki: Sprawa św. Stanisława. [W:] tegoż: Polska piastowska. Wwa 1969 s. 77 i n. – J. Żelazek: Inwentarz zaginionych i zniszczonych przedmiotów kultu bł. B. ABMK 9: 1964 s. 37-46 [odb. Lublin 1964, 16 s.]. – G. Labuda: List papieża Paschalisa II do nieznanego arcybiskupa polskiego z początku XII wieku. Sobótka 26: 1971 s. 415-34. – J. Żelazek: Kult błogosławionego B. arcybiskupa gnieźnieńskiego w Polsce. Roczniki TeologicznoKanoniczne 21: 1974 z. 4 s. 183-7. – B. Bolz: Sprawa beatyfikacji oraz kanonizacji arcybiskupa B. w XVII wieku według rękopisu Ossolineum 220/II. Studia Gnesnensia 3: 1977 s. 217-27. – Z. Kozłowska-Budkowa: Komentarz do Rocznika dawnego. [W:] MPHsn. T. 5. Kr. 1978 s. 11-2. – M. Plezia: Wokół sprawy św. Stanisława. Analecta Cracoviensia 11: 1979 s. 281-91. – B. Hauska: Kult błogosławionego B. – kultem warstw najniższych. Spraw. PTPN. Wydział Nauk o Sztuce. 101: 1983 s. 77-9. – J. Bieniak: Autor „Rocznika dawnego”. [W:] Kultura średniowieczna i staropolska. Studia ofiarowane A. Gieysztorowi […]. Red. D. Gawinowa [i in.] Wwa 1991 s. 433-5. – J. Dobosz: Arcybiskup Janik i jego następcy. [W:] 1000 lat Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Red. J. Strzelczyk [i in.]. Gn. 2000 s. 90-1. – P. Głowacki: Błogosławiony Bogumił w świetle eremityzmu. Studia Włocławskie T. 3. Wr. 2000 s. 64-71. Bogumił* Biezdrowic (zm. 1252) kaszt. bniński, gnieźn., woj. Przemysła I. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bogumił Piotr abp – patrz Piotr Łabędź. Bogusław* Domaradzic ze Smogulca (XIII w.) kaszt. ujski, sędzia kaliski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bogusław* (XIV w.) kan. gnieźn. i archidiakon uniejowski. Słowniki: Jabłońska Kapituła s. 121-2. Bogusław* ze Świnek h. Świnka (XIV/XV w.) kan. pozn., oficjał gen. pozn. Przyczynki: Nowacki II s. 229. Bogusławska* Maria (1868-1929) autorka książek dla dzieci i młodzieży. AW: 448. Słowniki: PSB; SMP. Bogusławska* Rozalia, zamężna Osińska (1786-1866) aktorka. Słowniki: SBTP. Bogusławski* Antoni (1702- zm. po 1772) ks., jezuita. Słowniki: EWoJ. Bogusławski* Edmund (1880-1940) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Bogusławski* Stanisław (1893-1963) malarz. Słowniki: SAP; WSB; SAP I; Biografie: T.H. Nowak: S.B. – „malarz Poznania”. z żałobnej karty. KMP 32: 1964 nr 1 s. 63-4, il. Przyczynki: Doroczna wystawa ZPAP Okręgu Poznańskiego. P. 1952 (katalog). – Jesienna wwystawa prac ZPAP Okręgu Poznańskiego. P. 1952 (katalog). – Wystawa ZPAP Okręgu Poznańskiego. P. 1955. (katalog). – Jesienna wystawa plastyki Okręgu Poznanskiego. P. 1957 (katalog). – Salon wiosenny ZPAP. Malarstwo, rzeźba, grafika. Katalog wystawowy. P. 1958. – Salon jesienny malarstwo, grafika, rzeźba. ZPAP Okręg Poznański. P. 1958 (katalog). – Salon wiosenny. P. 1959. – Polskie dzieło plastyczne w XV-lecie PRL. Wr. 1961. – Salon wiosenny. P. 1961. – Salon jesienny. P. 1962. – Salon wiosenny. P. 1963. – Jubileuszowa wystawa S.B.P. 1963 katalog, wstęp: L. Wilkowa). Bogusławski* Walerian (1907-?) lekarz. Słowniki: PTPN. Bogusławski* Wilhelm (1825-1901) prawnik, historyk. Słowniki: PTPN. Biografie: E. Siatkowska: W.J.B. (1825-1901). Zeszyty Łużyckie Nr 12 (1995) s. 54-7. Przyczynki: A.S. Ulatyniak: Historia prawie zapomniana. Odra 1951 s. 82. Bogusławski* Witold (1882-1927) lekarz. Słowniki: PTPN. Bogusławski* Wojciech Romuald (1757-1829) aktor, reżyser, antreprener teatralny, dyrektor teatru, dramatopisarz. AW: 452. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; SBTP; WSB; SHist.; Dawni pisarze; SMP; Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. Red. J. Krzyżanowski [i in.] T. 1. Wwa 1984. Ilustracje: Grafika prasowa w XIX wieku. Gabinet Grafiki Bibl. Kórnickiej PAN. Kórnik 2007 s. 22]. Księgi pamiątkowe: W.B. in memoriam. Oprac. M. Bajer [i in.]. Golęczewo 2007, 223 s., il. [m.in. D. Ratajczakowa: W.B. (s. 9-13); K. Kurek: Występy W.B. w P. – trzy epizody (s. 15-39); M. Piotrowska: Zza uchylonej kurtyny. o życiu prywatnym W.B. (s. 41-51); K. Lisiecka: W.B. i teatr operowy (s. 53-64); M. Mielcarek: „Uwieńczeni laurami wielcy autorowie?”. Jan Nepomucen Kamiński kontra W.B. – „drugie życie” Krakowiaków i Górali (s. 65-75); M. Bajer: Sychy Las W. Bogusławskiemu (s. 77-89)]. Bibliografie: z korespondencji W.B. Nota bibliograficzna. Pam. Teatr. 1954 z. 3/4 s. 368-9. – Bibliografia źródeł do historii teatru w Polsce. Wr. 1957. Źródła: [W.B.]: Nieznany list B. z r. 1820. Oprac. M. Witkowski. Pam. Teatr. 1954 z. 3/4 s. 374-82. – E. Rabowicz: Ostatnie wileńskie kontrakty B. 1817. Pam. Teatr. 24: 1975 z. 2 s. 215-26 [listy do Macieja Statkowkiego]. – z listów W.B. Oprac. Z. Raszewski. Pam. Teatr. 28: 1979 z. 2 s. 217-22. Biografie: E. Szwankowski: Teatr W.B. w latach 1799-1814. Wr. 1954, 384 s. [wyd. 2: Wwa 1965]. R: W. Zawadzki, Teatr 1955 nr 4 s. 18. – S. Dąbrowski, S. Straus: Kronika życia i działalności W.B. Wwa 1954. R: J. Czajkowski, Pam. Teatr. 1955 z. 1 s. 152-60. – Z. Krawczykowski: W.B. Ojciec sceny narodowej. Wwa 1954, 86 s. R: J. Czajkowski, Pam. Teatr. 1955 z. 1 s. 152-60; W. Zawadzki, Teatr 10: 1955 nr 4 s. 18. – W.B. Praca zb. Wwa 1954, 86 s. – Z. Hübner: Bogusławski człowiek teatru. Wwa 1958, 380 s., bibliogr. R: P. Banaczkowski, Teatr Ludowy 1958 nr 4 s. 188-9. – Wielkopolanie II s. 101-24 – Z. Raszewski: B. T. 1-2. Wwa 1972, 438 + 365 s. R: S. Durski, Wiek Oświecenia 3: 1978 s. 7380. Przyczynki: F. Jaśkowiak: Dom W.B. uratowany. Ziemia 27: 1948 nr 6 s. 140-3. – Z. Grot: W.B. a scena narodowa w Wielkopolsce. Widnokrąg 1951 nr 6. – L. Prorok: Lata poznańskie ojca teatru polskiego W.B. Widnokrąg 4: 1952 nr 2 s. 2. – E. Szwankowski: Bogusławskiego „Projekt urządzenia widowisk narodowych”. Stolica 1953 nr 21 s. 12-3, il. – I. Chmielińska, Z. Stulgińska: Wykaz utworów W.B. granych w 10-leciu [Polski Ludowej oraz literatura ich dotycząca]. Pam. Teatr. 1954 z. 3/4 s. 406-14 [i nadb.]. – E. Csató: B. na scenach Polski Ludowej. Pam. Teatr. 1954 z. 3/4 s. 383-414. – S. Dąbrowski: Teatr frontowy B. w 1809 roku. Wwa 1954, il. [nadb. z: Pam. Teatr. 1954 z. 3/4 s. 255-62, il.]. – J. Lipiński: W.B. w polskiej krytyce teatralnej z lat 1814-1819 (Warszawa-Wilno). Pam. Teatr. 1954 z. 3/4 s. 263-93. – T. Mikulski: Piosenka z „Krakowiaków i Górali” w papierach Karpińskiego. Pam. Teatr. 1954 z. 3/4 s. 206-16. – H. Szletyński: Szkoła dramatyczna W.B. Pam. Teatr. 1954 z. 3/4 s. 339-67. – E. Szwankowski: Kłopoty wydawnicze W.B. Pam. Teatr. 1954 z. 3/4 s. 370-3. – E. Szwankowski: Teatr W.B. w latach 1799-1814. Wr. 1954, 384 s. – W. Zawadzki: Relacje cudzoziemców o W.B. i teatrze jego epoki. Materiały do dziejów teatru polskiego XVIII i początków XIX wieku. Pam. Teatr. 1954 z. 3/4 s. 294-338. – K. Wierzbicka: Warszawska scena narodowa na przełomie 1795-1799. Pam. Teatr. 1954 z. 3/4 s. 217-39. – T. Mikulski: B. „Ubogi student z Krakowa”. Pam. Teatr. 1955 z. 1 s. 1269. – E. Szwankowski: „Amazonki” – nieznany autograf W.B. PLit. 1955 z. 2 s. 179. – A. Kowalska: Przedmickiewiczowska krytyka krytyki Iksów. Wokół sporu o B. (1816-1819). [W:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Z. 3. Łódź: 1956 s. 5-37 [dot. grupy Iksów – towarzystwa krytyków teatr., drukujących recenzje teatr. w latach 1815-9]. – E. Szwankowski: Odnaleziony autograf W.B. [słowa do opery Elsnera „Amazonka”]. Pam. Teatr. 1956 z. 1 s. 105-11, il., rés. – Z. Jędrzyński: W.B. tłumacz dramatów angielskich. Pomorze 1957 nr 4 s. 2, il. – E. Szwankowski: Testament W.B. Pam. Teatr. 1958 z. 1. – L. Prorok: W.B. ojciec sceny polskiej. Ziemia Kaliska 1959 nr 8 s. 7; nr 9 s. 6, il. – K. Wierzbicka-Michalska: Teatr W.B. Kultura i Społeczeństwo 1959 s. 152-5. – J. Morawska: Walka B. o teatr w Wielkopolsce. Nurt 1: 1965 nr 7 s. 14-8. – Cz. Hernas: Szkoła folkloru. Ze studiów nad „Krakowiakami i Góralami”. Pam. Teatr. 15: 1966 z. 1/4 s. 248-67. – J. Got: Na wyspie Guaxary. W.B. i teatr lwowski 1789-1899. Kr. 1971. – S. Kaszyński: W.B. i jego dzieło. Południowa Wielkopolska 1979 nr 8 s. 5, il. [referat wygłoszony na sesji naukowej w Kaliszu 2-3 V 1979 r.]. – Z. Raszewski: Dwa lata z życia aktora. Role B. w latach 1806 i 1815. Pam. Teatr. 28: 1979 z. 2 s. 190-200. – Z. Jędrychowski: z dziejów scenicznych Krakowiaków i Górali B. – Stefaniego (1794-1846). [W:] Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Literackie. T. 21. Wr. 1981 s. 179-208. – (jn): Kaliszanie mniej znani. Gaz. Pozn. 1984 nr 115 s. 6. -J. Ratajczak: Wielkopolskie trakty W.B. Życie i Myśl 1984 nr 6 s. 63-76. – Z. Raszewski: Duchowidz odnaleziony. Autograf W.B. w Österreichische Nationalbibliothek. PLit. 76: 1985 nr 2 s. 217-37. – J. Maciejewski: Teatry poznańskie w latach panowania króla Stanisława Augusta. Wwa 1986, passim. – M. Klimowicz, Z. Raszewski: Do genealogii Bardosa. Parantele zachodnioeuropejskie. PLit. 78: 1987 nr 1 s. 233-46 [pierwowzór sztuki Cud mniemany]. – W. Lipowicz: W.B. z pierwszej i z drugiej ręki. Zeszyty Artystyczne 8: 1995 s. 87-96. – M. Klimowicz: „Cud mniemany” Wojciecha Bogusławskiego w 200-lecie premiery : rozwiązanie zagadki i nowe pytania. Wiek Oświecenia 12: 1996 s. 11-25. – E. Nowicka: „Przerwana ofiara” Wintera – Bogusławskiego wobec estetyki opery. Wiek Oświecenia 12: 1996 s. 61-74 [twórczość Petera Wintera]. – D. Ratajczakowa: Teatr mój widzę powszechny…” – Wojciecha Bogusławskiego zbiór zasad funkcjonowania sceny ojczystej. Wiek Oświecenia 12: 1996 s. 27-42. – J. Ciechowicz: Bogusławski w Gdańsku. Tytuł 1997 nr 3/4 s. 77-93. – M. Klimowicz, Ignacy Z. Siemion: Echa krakowskie w „Cudzie mniemanym” Bogusławskiego : Bardos i machina elektryczna. Rocz. Tow. Lit. Mick. 32: 1997 s. 73-88. – D. Ratajczakowa: „Teatr mój widzę powszechny” – W.B. zbiór zasad funkcjonowania Sceny Ojczystej. Wr. 1998. – R. Strzelecki: Uczucia i sposoby ich wyrażania w „Mimice” W.B. [W:] Zesz. Nauk. WSP Rzesz., Hist. Lit. Z. 4. Rzeszów 1998 s. 23-53. – K. Wierzbicka-Michalska: o wiarygodności „Dziejów Teatru Narodowego” W.B. Wiek Oświecenia 14: 1998 s. 149-67. – J. Bielawski: Calisiana w filatelistyce. Kalisz 2000. – I. Kiec: Księga, czyli o „Dziejach Teatru Narodowego” W.B. Wiek Oświecenia 16: 2000 s. 79-99. – M. Klimowicz: Cud albo Krakowiaki i Górale – sztuka rewolucyjna czy tylko wzywająca do powstania? Odra 2000 nr 12 s. 52-5. – M. Klimowicz: Podstawowe dylematy tekstologiczne „Cudu albo Krakowiaków i Górali” Bogusławskiego. Wiek Oświecenia 16: 2000 s. 35-77. – K. Kurek: B. w P. KMP 68: 2000 nr 3 s. 43-61. Bogusz* (XV w.) kaszt. krzywiński. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bogusz* z Turska (XIV w.) kaszt. lędzki (zwany konińskim). Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bogusza* (XIII w.) kaszt. lędzki? Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bogusza* (XIII w.) woj. kujawski. Słowniki: PSB Bogusza* z Lubania (XIII w.) kaszt. spicymierski, krakowski [?]. Słowniki: Bieniak, Szymczakowa Spisy. Bogusza* z Pierzchna (zm. ok. 1545) starosta pyzdrski. Słowniki: Wrzesiński SB. Przyczynki: A. Gąsiorowski: Starostowie wielkopolskich miast królewskich w dobie jagiellońskiej. Wwa 1981, s. 61. Boguszewski* Krzysztof Aleksander (zm. 1635) malarz, proboszcz pozn. AW: 453. Słowniki: PSB; SAP; EK; WSB; SAP I. Przyczynki: A. Gosieniecka: Problem tradycjonalizmu malarstwa wielkopolskiego za panowania Zygmunta III. Spraw. PTPN 1947 s. 50-2. – W. Tomkiewicz: Aktualizm i aktualizacja w malarstwie polskim XVII wieku. Cz. 2. BHSz. 13: 1951 z. 2-3 s. 5, 10-16, 20, 22. – A. Sławska: Malarstwo wielkopolskie 1520-1650. Katalog wystawy. P. 1952 s. 24-7 i poz. 32-4a. – DWP III s. 136. – E. Kręglewska-Foksowicz [i in.]: Sztuka baroku w Wielkopolsce. BHSz. 1958 nr 1 s. 58. – T. Dobrzeniecki [i in.]:Sztuka sakralna w Polsce. Malarstwo. Wwa 1958 s. 349-50. – Nowacki I. – J. Ruszczycówna: Bitwa pod Grunwaldem, nieznany obraz K.B. [W:] Muzeum i twórca. Wwa 1969 s. 443-57. – M. Walicki [i in.]: Malarstwo polskie. T. 2. Manieryzm, barok. Wwa 1971 s. 14, 27-8, 332-4. – B. Lenard [i in.]: Sieraków. P. 1973. – S. Pasierb: Malarz gdański Herman Han. Wwa 1974. Boguszyński* Stefan (1916-1996) artysta ludowy z Pałuk. Przyczynki: Sztuka ludowa Pałuk. Przeszłość i teraźniejszość. Red. W. Szkulmowska. B. 1996 s. 48-9, il. Boguta* (XIII w.) kaszt. drzeński. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bohdanowicz* Antoni Edmund (1858- po 1924) lekarz. Słowniki: SLek. III. Biografie: S. Szenic: Cmentarz Powązkowski 1891-1918. Wwa 19833 s. 35-8. Przyczynki: J. Wiercińska: Andriolli. Wwa 1980 s. 61. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Bőhm (XVIII w.) rzeźbiarz działający w Wielkopolsce. Słowniki: SAP I. Przyczynki: Nowacki i s. 156, 223. – Z. Ostrowska-Kębłowska: Architektura pałacowa II połowy XVIII w. w Wielkopolsce. P. 1969. Böhm* Antoni (zm. 1939) działacz niepodległościowy, powstaniec wlkp. Biografie: P. Bauer: A.B. – działacz niepodległościowy, organizator władz powstańczych, rozstrzelany przez hitlerowców w 1939 r. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1989. Gostyń 1988 s. 6-7, il. – W. Omieczyński: Organizatorzy i dowódcy powstania w Gostyńskiem. [W:] S. Jankowiak, P. Bauer [i in.]: Ziemia Gostyńska w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Gostyń 1989. Bohowicz* Władysław (1860-1918) notariusz, działacz społ. Słowniki: Szkoła Kaliska; SBWP-W II. Przyczynki: Dz. Kal. s. 475. Bohowiczowa* Emilia ( 1862-1954 ) działaczka społ. i kultur., nauczycielka śpiewu. Słowniki: SBWP-W II. Biografie: E. Polanowski: Entuzjastka i polemistka. Południowa Wielkopolska 1984 nr 10 s. 3. – E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987 [biogram]. Przyczynki: J. Werner, J. Żardecki: To oni nas uczyli. Kaliszanie w Warszawie 1993 nr 4 s. 19-29. Boie* Reinhold (1831-1907) nadburmistrz B. Słowniki: BSB II. Przyczynki: H. Hoppe: Ernst von Foller. Bürger und Oberbürgermeister von Bromberg 1857-1869. Bromberg 1984 nr 76 s. 5. – M. Romaniuk: Burmistrzowie miasta Bydgoszcz 1815-1919. Kronika Bydgoska 9: 1991 s. 286. Bojakowski* Klemens (1884-1940) lekarz, działacz społ. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Przyczynki: A. Moszyński: Lista Katyńska. Wwa 1989 s. 265. – J. Tucholski: Mord w Katyniu. Wyd. 1. Wwa 1991 s. 388, 915. Bojanowscy* – rodzina wielkopolska. Przyczynki: J. Dworzaczkowa: z dziejów braci czeskich w Polsce. P. 2003 s. 83-9. Bojanowski* Antoni (XVIII w.) podstoli kaliski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 346. Bojanowski* Antoni (XVIII w.) miecznik pozn. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 346. Bojanowski* Bogusław (1639-1691) chor. pozn. Słowniki: PSB; WSB; Zwierzykowski s. 346. Przyczynki: W. Sobisiak: Dzieje ziemi rawickiej. P. 1967. Bojanowski* Edmund Wojciech Stanisław (1814-1871) bł., działacz relig., charytatywny i oświat. AW: 462. Słowniki: Hagiografia polska. T. 1. P. 1971; EK; WSB; Polscy święci. T. 12. Wwa 1987; SBKS; SPKP Supl. [I]. Bibliografie: U. Galas: E. B. (1814-1871). Zestawienie bibliograficzne. Leszno 1984, 15 s. [75 poz.]. – E. B. 1814-1871: życie i działalność: bibliografia. Oprac. S. Jankowiak. Grabonóg 1995, 111 s., il. R: A. P., Gaz. Pozn. 1995 nr 252 s. 9; (mjk), Gł. Wlkp. 1995 nr 244 s. 16; B. Wielgos, Gaz. Gost. 1996 nr 17 s. 34; A. Żalik, Przyjaciel Ludu 1996 z. 5/6 s. 39-40. Źródła: [E. Szkudłapska]: Ostatnie dni. Relacja m. E.Sz. o śmierci E.B. Przew. Kat. 1971 nr 32 s. 295. – E. Bojanowski: Dziennik 18531871. Wybór, wstęp i przypisy A. i T. Szafrańscy. Wwa 1988, 342 s., il. Wyd. 2 popr. i uzup. Wwa 1999, 385 s., il. – Korespondencja E. B. z lat 1829-1871. Objaśnił, skomentował i zarysem monograficznym poprzedził L. Smołka. T. 1-2. Wr. 2001, 520 + 687 s., il., bibliogr. Biografie: J. Zawada: E. B. – apostoł ludu. Caritas 1: 1945 nr 3 s. 20-2. – J. Umiński: E. B. wychowawca ludu polskiego. Caritas 2: 1946 nr 12/3 s. 16-9. – K. Niemierowicz: Przygoda świętości. Przew. Kat. 50: 1960 nr 32 s. 502-6. – A. Szelągiewicz: E. B. i jego dzieło. P. [i in.] 1966, 232 s., il., bibliogr. R: J. Bar, Prawo Kanoniczne 10: 1967 nr 1-2 s. 396-7. – M. M. Kornacka: E. B. 1814-1871. NP 26: 1967 s. 5145. R: J. S., Tyg. Powsz. 21: 1967 nr 48 s. 5. – E. Jabłońska-Deptuła: E. B. – człowiek, idea, dzieło. Więź 11: 1968 nr 11-2 s. 156-68. – K. Gibasiewicz: Mąż dobrze zasłużony. Przew. Kat. 1971 nr 32 s. 294-5. – J. Jura: Laik – Apostoł. Przew. Kat. 1972 nr 32 s. 286. – B. Lipian: Służył sam i uczył służyć Bogu i ludziom. (W setną rocznicę śmierci Sługi Bożego E.B. 14.11.1814 – 7.08.1871). Punkt 1. Szkic biograficzny. Homo Dei 41: 1972 nr 3 s. 22930. – A. Baraniak: Przemówienie o Słudze Bożym E. B. wygłoszone w Radio Watykańskim dnia 15 XI 1972 r. MK 24: 1973 nr 1 s. 1-3. – B. Biel: E. B. (1814-1871). [W:] Chrześcijanie. Red. B. Bejze. T. 1. Wwa 1974 s. 87-106. – A. Szafrańska: Surdut czy rewerenda: opowieść o E.B. Wwa 1976, 390 s. [wyd. 2: Wwa 1979, 392 s., il.; wyd. 3: 1990, 357 s.; wyd. 4: 1999, 414 s., il.]. – A. Siemianowski: Serdecznie dobry człowiek. (E.B. 1814-1871). [W:] Byli wśród nas. Praca zb. pod red. F. Lenorta. P. 1978 s. 11-26. – Z. Niedźwiedzka: E.B. prekursor Soboru Watykańskiego II. Wr. 1983, 163 s. R: J. Rehmus, Przew. Kat. 1984 nr 28 s. 5; B. Zakrzewski, Tyg. Powsz. 1984 nr 27 s. 7. – B. Zakrzewski: „Sługa Boży” E.B. Tyg. Powsz. 1984 nr 27 s. 7. – S. Sroka: E.B. – działacz oświatowy i charytatywny, publicysta. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1985. Gostyń 1984 s. 24-5, il. – M. Fąka: Ziarno wrzucone w ziemię: E.B. (1814-1871). Założyciel Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej. Wr. 1988, 172 s., il. – B. Morthorst: „Nędzy trzeba samemu dotknąć”: E.B. (1814-1871) założyciel Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej. Jego życie – Jego działalność – Jego dzieło. Przekład i edycja staraniem Sióstr Służebniczek NMP Śląskich. Wr. 1988, 119 s., il. – Sługa Boży E.B. Apostoł laikatu. Materiały z sympozjum. Red. B. Zakrzewski, s. M.M. Szmidt. Wwa 1990. – S. Sroka: Niezwykłej dobroci człowiek – „rzecz o E.B.” ABC 1990 wyd. specjalne nr 2 s. 2, il. [przedruk: Gaz. Gost. 1990 nr 1 s. 6]. – W. Jesse: i one poszły za Nim za Panem: opowieść o E.B. i Służebniczkach. P. 1995, 171 s. – mak: Świadkowie wiary. E. B. (1814-1871). Wiadomości Parafialne [Gostyń] 1995 nr 2 s. 2. – Błogosławiony E. B. Projekt i oprac. P.P. i H. Ruszkowscy. P. 1999 [jednodniówka]. – W. S. Chomik OFM: Miał jeszcze serce. Błogosławiony E.B. (1814-1871). Założyciel Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP. Wr. 1999. – M. Fąka ks.: Ziarno wrzucone w ziemię. Błogosławiony E.B. (1814-1871). Założyciel Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej. P. 1999. – Błogosławiony E.B. Serdecznie dobry człowiek. Red. Ks. S. Wilk SDB. Lublin 2000. – Cz. Ryszka: Solidarny w miłości. Bł. E.B. (1814-1871). Wr.-Bytom 2000. Przyczynki: T. Jankowski: E.B. – szermierz oświaty ludowej. Słowo Powszechne 1953 nr 119. – Konferencja o E.B., założycielu SS. Służebniczek Maryi. WAG 14: 1959 nr 5 s. 288-90. – B. Zakrzewski: Norwid w „Pokłosiu” E. B. Pamiętnik Literacki 1959 s. 575-600. – A. Babraj: Romantyczny filantrop (twórczość literacka). Przew. Kat. 1960 nr 32 s. 503-4. – M. Walentynowicz: Wypożyczalnie bibliotek w Wielkim Księstwie Poznańskim. Przegląd Historyczno-Oświatowy nr 1 s. 78. – T. Faytt: Sługa Boga i ludzi. Przew. Kat. 1960 nr 32 s. 500-2, il. [sprawa beatyfikacji i kanonizacji E. B.]. – S. Chociej: Twórczość literacka i działalność wydawnicza E. B. NP 26: 1967 s. 147-218, il. – D. Synowiec: Aktualność idei sługi Bożego E. B. Homo Dei 38: 1969 nr 3 s. 194-7. – M. M. Kornacka: Rola Świętej Góry w życiu E. B. NP 32: 1970 s. 223-39. – J. Ablewicz: List biskupa tarnowskiego na setną rocznicę śmierci Sługi Bożego E. B. założyciela zgromadzenia Sióstr Służebniczek […]. Currenda. Pismo Urzędowe Diecezji Tarnowskiej 122: 1972 nr 7-12 s. 238-42. – B. Szyszka: 100-lecie śmierci Sługi Bożego E. B. NP 38: 1972 s. 274-5. – B. Zakrzewski: Czyja „Lirenka”. PLit. 63: 1972 z. 4 s. 117-41. R: J. Nowakowski, Ruch Literacki 14: 1973 s. 17980. – J. Śliwański: Wędrująca wystawa. Przew. Kat. 63: 1973 nr 27 s. 254-5 [poświęcona E.B.]. – Uroczystości stulecia śmierci Sługi Bożego E. B. w Dębicy (30.07.1972). Currenda 123: 1973 nr 1-6 s. 91-107. – A. Szelęgiewicz: Wśród refleksji o E. B. i jego dziele. [W:] Chrześcijanie. Red. B. Bejze. T. 1. Wwa 1974 s.107-33. – Z. Szkutnik: Tradycje bibliotekarstwa na wsi wielkopolskiej przed 1945 rokiem. Roczniki Biblioteczne 1975 s. 591. – M. Winowska: Edmond B., précurseur du Vatican II. Paris 1979. – M. Winowska: Edmond B. Voorbode van Vatican II. Paris-Montreal 1979. – Z. Niedźwiedzka: E.B. prekursor Soboru Watykańskiego II. Wr. 1983. – S. Sroka: Ochronki E. B. Pan. Leszcz. 1984 nr 48 s. 10; 1985 nr 6 s. 11; 1985 nr 14 s. 14. – R. Niparko ks.: Oryginalność metody wychowawczej Sługi Bożego E.B. Poznańskie Studia Teologiczne 6: 1986 s. 187-206. – A. Dróżdż ks.: E.B. Apostoł laikatu. [W:] Sługa Boży E. B. Apostoł laikatu. Materiały z sympozjum. Red. B. Zakrzewski, S.M. M. Szmidt. Wwa 1990, s. 13-26. – = S. Sroka: Droga na ołtarze. (1-2). Gaz. Gost. 1990 nr 4-5 s. 8. – B. Zakrzewski: Problematyka religijno-patriotyczna w twórczości E.B. [W:] Sługa Boży E. B. Apostoł laikatu. Materiały z sympozjum. Red. B. Zakrzewski, s. M.M. Szmidt. Wwa 1990, s. 36-59. – S. Jankowiak: „Organicznikowskie terminowanie”: działalność E.B. w Kasynie Gostyńskim. [W:] Sługa Boży E.B. i jego troska o człowieka. Materiały z II Sympozjum Grabonóg 1991. Grabonóg 1991 s. 40-50. – K. Maćkowiak: Działalność wydawnicza E.B. [W:] Sługa Boży E.B. i jego troska o człowieka: materiały z II Sympozjum Grabonóg 1991. Grabonóg 1991 s. 67-71 [toż: Przyjaciel Ludu 1991 z. 1 s. 13-6]. – R. Niparko: System wychowania przedszkolnego E.B. Próba rekonstrukcji w oparciu o jego koncepcję ochronek. P. – Wr. 1991 [rozprawa habilitacyjna – maszynopis w Archiwum Archidiecezjalnym w P.]. – Sługa Boży E.B. i jego troska o człowieka: materiały z II Sympozjum Grabonóg 1991. Grabonóg 1991, 83 s. – A. Żalik: Współpraca E.B. z „Przyjacielem Ludu”. [W:] Sługa Boży E.B. i jego troska o człowieka: materiały z II Sympozjum Grabonóg 1991. Grabonóg 1991 s. 58-66. – S. Jankowski: B. a czytelnictwo ludowe. Przyjaciel Ludu 1992 z. 3/4 s. 4-7. – R. Niparko ks.: E.B. system wychowania przedszkolnego. 7: 1992 s. 151-79. – A. Juska: Prace E. B. na rzecz czytelnictwa w Wydziale Literackim Kasyna Gostyńskiego i w Lidze Polskiej. (1-4). Gaz. Gost. 1994 nr 15-6 s. 35; nr 17-8 s. 31. – E. Majewska: Pod urokiem człowieka. Gaz. Gost. 1994 nr 24 s. 35. – J. Augustynowicz: Pionier polskiego laikatu – E.B. Wiadomości Parafialne [Gostyń] 1995 nr 4 s. 2. – K. Maćkowiak: Zainteresowania paremiologiczne E.B. [W:] Grabonoskie Zapiski Regionalne. T. 6. Grabonóg 1996 s.15-25. – H. Mol: Dziwne pomysły pana Boga. Posłaniec Serca Jezusowego 1996 nr 3 s. 34-5, il. – K. Rafalik: Do ojca naszego. Przew. Kat. 1996 nr 42 s. 5, il. – S. Sroka: Ochronki E. B. [W:] Szkice gostyńskie. Gostyń 1996 s. 43-6. – B. Zakrzewski: Folklor w poglądach religijnych E.B. [W:] Grabonoskie Zapiski Regionalne. T. 6. Grabonóg 1996 s. 71-6. – G. Gzella: E.B. twórczość dla ludu. Grabonoskie Zapiski Regionalne T. 7. Grabonóg 1997 s. 3-8. – Ł. Przybylski: Genealogia E.B. na podstawie „Materiałów historyczno-genealogicznych” prof. Włodzimierza Dworzaczka. Grabonoskie Zapiski Regionalne T. 7. Grabonóg 1997 s. 51-67. – K. Maćkowiak: Refleksja językowo-stylistyczna E. B. Grabonoskie Zapiski Regionalne. T. 8. Grabonóg 1998 s. 31-40. – R. Niparko: Metody w systemie wychowawczym E.B. Poznańskie Studia Teologiczne 8: 1998 s. 161-92. – A. Grygiel: Cały wielkopolski. Gaz. Pozn. 16. 04. 1999 s. 11. – M.M. Kornacka: Proces beatyfikacyjny E.B. PLudu 1999 z. 1-2 s. 4-6. – A. Staszak: Życie i działalność E.B. w opiniach ludzi jemu współczesnych. Pleszew 1999, 54 s., il. – B. Wójcik: Wpływ E.B. na powstanie Zgromadzenia Ubogich Służebniczek Matki Bożej w Anglii. Tarnowskie Studia Teologiczne 18: 1999 z. 2 s. 245-54. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 255-64. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 97, 99, 130. – A. Dróżdż ks.: Filozoficzne implikacje twórczości bł. E.B. [W:] Błogosławiony E. B. Serdecznie dobry człowiek. Red. ks. S. Wilk SDB. Lublin 2000, s. 55-77. – Cz. Ryszka: Błogosławiony E.B. – Apostoł ludu. [W:] Błogosławiony E. B. Serdecznie dobry człowiek. Red. ks. S. Wilk SDB. Lublin 2000, s. 121-37. – A. Szafrańska: Dziennik i notatki bł. E.B. źródłem do jego biografii. [W:] Błogosławiony E.B. Serdecznie dobry człowiek. Red. ks. S. Wilk SDB. Lublin 2000, s. 113-9. – J. Glapiak: Górka Duchowna. P. 2001 s. 97-112 [„E. G. w Górce Duchownej”.]. – Język i styl w kręgu zainteresowań E.B. Red. K. Maćkowiak [i in.]. P. [i in] 2001, 95 s. [na s. 72-87: E.B.: Zbiorek wyrazów i wyrażeń wielkopolskich]. Bojanowski* Ernest Wilhelm (XVIII w.) star. gnieźn. Słowniki: Zwierzykowski s. 346. Bojanowski* Gustaw (1889-1958) urzędnik, literat. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: J. Żylińska: Dom, którego nia ma. Wwa 1983 s. 97-8. – W. Banach: Ostrów pod znakiem pegaza. Cz. 1. Ostrów Wlkp. 1990. – W. Banach: Posłowie. [W:] G. B. Tydzień w Antoninie. Ostrów Wlkp. 1997. Bojanowski* Jerzy (1893-?) dyrygent oper i orkiestr symfonicznych. Słowniki: SMP; Dyrygenci; Who’s who in Polish America. a biographical directory of Polish American leaders and distinguished Poles resident in the Americas. 3 ed. New York 1943; J.T.H. Mize: The international who is who in music. 5 ed. Chicago 1951; Polish American encyclopedia. Buffalo 1954. Bojanowski* Karol (1835-1898) lekarz, społecznik. AW: 468. Słowniki: PSB; PTPN; SLek. I. Przyczynki: H. Florkowski: Patriotyzm lekarzy kościańskich. PLudu 1994 z. 1-2 s. 12-15. Bojanowski* Maciej Junosza (1920-1992) genealog, regionalista kościański, nauczyciel gimn. Słowniki: Słow. region. kościań. Artykuły: Pan. Leszcz. 1993 nr 1. Bojanowski* Stefan (1605-1660) stolnik nadworny, sędzia surogator i podstarości grodzki pozn. AW: 471. Słowniki: PSB; WSB. Przyczynki: W. Sobisiak: Dzieje ziemi rawickiej. P. 1967. Bojanowski* Stefan Junosza (1850-1910) rolnik. AW: 472. Słowniki: PTPN. Bojanowski* Walenty (1792-1836) ziemianin, powstaniec 1830/1831. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 261. Bojanowski* Wiktor (XVIII w.) gen. major wojsk kor. Słowniki: Zwierzykowski s. 346. Bojarska* Maria (1901-1993) nauczycielka, pedagog, działacz społeczny. Słowniki: SBWP-W I; AMOstr. z. 9. Źródła: M. Bojarska: Kurator tajnego nauczania mówi. [W:] Wielkopolanie w tajnym nauczaniu 1939-1945. Wspomnienia nauczycieli. Oprac. W. Dembska [i in]. P. 1994 s. 15-23. Biografie: W. Gibasiewicz: Prof. M. B. Gaz. Ostrowska 1993 nr 6. Przyczynki: M. Walczak: Wielkopolska konspiracja oświatowa. Wwa 1972. – Ostrów Wielkopolski: dzieje miasta i regionu. P. 1990. – E. Serwański: Ostrów Wielkopolski i jego region w okresie II wojny światowej (1939-1945). P. 1992. – Wielkopolanie w tajnym nauczaniu 1939-1945. P. 1994. Bojarski* Czarnota Kajetan Henryk (1873-1935) prawnik, założyciel chórów. Słowniki: PSB. Bojarski* Władysław (1931-2000) prawnik. W. Dajczak: WE. B. CzPH 2000 z. 1/2 s. 426-428 [nekr.]. Bojczuk* Michał (1914-1944) działacz komunistyczny, członek antyhitlerowskiego ruchu oporu. Słowniki: WSB; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: E. Makowski: Działalność ZWM w województwie poznańskim 19451948. P. 1962 s. 7. – XX rocznica powstania PPR. P. 1962 s. 100, 224. – M. Olszewski: Losy i ludzie podziemnej poznańskiej PPR. P. 1969 s. 59-60. – Komuniści. Wwa 1969. – J.B. Garas: Oddziały GL i AL 1942-1945. Wyd. 2. Wwa 1971. Bojnarowska* Irena (1910-2001) nauczycielka, działaczka społ. Słowniki: SBWP-W II. Biografie: J. Kasperuk: Cichej bohaterce – aby ocalić od zapomnienia. [W:] Tradycje szkolnictwa handlowego i ekonomicznego w Kaliszu (1873-1993). Suplement. Kalisz 1993 s. 35-7. – A. Marek: „Pani jest zawsze naszą matką”. Kalisia Nowa 1998 nr 11 s. 10. Bok* (Bock) Jerzy (zm. 1483) burmistrz pozn. Słowniki: WSB. Biografie: P. Dembiński: Burmistrz poznański J.B. i jego fundacja w kościele farnym św. Marii Magdaleny. KMP 67: 1999 nr 1 s. 35-49. Przyczynki: Akta radzieckie poznańskie. T. 3. P. 1948. Artykuły: SiMDW 9: 1966 z. 2 s. 22-3. – P. Dembiński: Burmistrz poznański J.B. i jego fundacja w kościele farnym św. Marii Magdaleny. KPM 1999 nr 1 s. 35-49. Boksica* Jakub – zob. Jakub z Boksic. Boksza* (XIII w.) kaszt. spicymierski, Słowniki: Bieniak, Szymczakowa Spisy. Bokum* Jan Kazimierz (1666-1721) kan. gnieźn., bp chełmiński. AW: 43. Słowniki: PSB; Biskupi. Bolechowski* Feliks (1911-1981) prof. AM w P. i Warszawie. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1981-1983 s. 22-3. Bolechowski* Józef (II poł. XVIII w.) kompozytor muzyki kościelnej. Słowniki: Chybiński. Bolesław* Chrobry (966/67-1025) król pol. Słowniki: PSB; SSS; EK; WSB. Portrety: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 1895 [wg J.B. Plerscha]. Biografie: A.F. Grabski: B.Ch. Zarys dziejów politycznych i wojskowych. Wwa 1964, 318 s. – J. Strzelczyk: B.Ch. P. 1999, 292 s. – M.K. Barański: Dynastia Piastów w Polsce. Wwa 2005 s. 60-94. Przyczynki: Z. Wojciechowski: Polska nad Wisłą i Odrą w X w. Katowice 1939. – S. Kętrzyński: Karol Wielki i B.Ch. PH 36: 1946 s. 19-25. – G. Labuda: Studia nad początkami państwa polskiego. P. 1946 s. 239-312. – J. Widajewicz: Świętopełk a B.Ch. Katowice 1946. – T.J.: U grobu Mieszka i B.Ch. Słowo Powszechne 1947 nr 116 s. 6. – S. Kętrzyński: o zaginionej metropolii czasów B.Ch. Wwa 1947. – J. Widajewicz: Czy B.Ch. był w młodości zakładnikiem Niemców ? RH 16: 1947 s. 244-50. – J. Widajewicz: Ujemne opinie o B.Ch. SO 18: 1947 s. 11-20. – K. Tymieniecki: Traktat merseburski z r. 1013. Wiadomości Archeologiczne 16: 1948. – Z. Wojciechowski: B.Ch. i kryzys stosunków polskoniemieckich. PZach. 4: 1948 nr 10 s. 367-83. – Z. Wojciechowski: Boleslas de Vaillant et la crise des relations polono-allemandes. Revue Occidentale 1: 1948 z. 2 s. 215-30. – Z. Wojciechowski: B.Ch. i rok 1000. PZach. 4: 1948 s. 237-52. – R. Gansiniec: Grobowiec B.Ch. Archeologia 3: 1949 s. 123-68 i 427-8. – R. Gansiniec: Napis nagrobowy B.Ch. Spraw. PAU 50: 1949 nr 10 s. 556-60. – Z. Wojciechowski: Patrycjat B.Ch. RH 18: 1949 s. 27-48 [wyd. 2. w tegoż: Studia historyczne. Wwa 1955 s. 104-2]. – R. Gansiniec: Grobowiec B.Ch. Spraw. PAU 51: 1950 nr 5 s. 262-4. – H. Appelt: Die angebliche Verleihung der Patriciuswürde an B.Ch. [W:] Geschichtliche Landeskunde und Universalgeschichte: Festgabe für Hermann Aubin zum 23. Dezember 1950. Hamburg 1950 s. 65-81. – J. Birkenmajer: B.Ch. w poezji polskiej. Spraw. TNW. Wydz. i 42: 1951 s. 54-5. – R. Gansiniec: Nagrobek B. Wielkiego. PZach. 7: 1951 t. 2 nr 7/8 s. 359-537. – Z. Wojciechowski: z dziejów pośmiertnych B.Ch. Życie i Myśl 2: 1951 nr 11-2 s. 470-506 [i odb.]. – M.Z. Jedlicki: Układ merseburski z roku 1013. PZach. 1952 nr 7-8 s. 748-69. – W. Meysztowicz: Współczesny wizerunek Chrobrego. Teki Historyczne 5: 1951-52 nr 3/4 s. 1-10 [z Ewangeliarza Ottona III w Monachium]. – J. Umiński: Obrządek słowiański w Polsce IX-XI wieku i zagadnienie drugiej metropolii polskiej w czasach B.Ch. RH 1953 z. 4 s. 1-44. – Z. Wojciechowski: Patrycjat B.Ch. przedmiotem korespondencji prof. E.E. Stengla z Himmlerem. PZach. 9: 1953 nr 4/5 s. 591-7. – Z. Wojciechowski: Studia historyczne. Wwa 1955 s. 78-91, 92-103, 104-21, 194-222. – W. Meysztowicz: Koronacje pierwszych Piastów. [W:] Sacrum Poloniae Millennium. T. 3. Rzym 1956 s. 281-384. R: S. Kuczyński, RH 25: 1959 z. 2 s. 353-4; T. Grudziński, KH 67: 1960 nr 4 s. 1120-6. – A. Nadolski: Polskie siły zbrojne w czasach B.Ch. Łódź 1956. R: B. Miśkiewicz, SiMDW 3: 1957 z. 2 s. 300-3. – R. Wenskus: Studien zur historisch-politischen Gedankenwelt Bruns von Querfurt. München 1956, 275 s. [m.in. rozdział o stosunkach między B.Ch. a cesarzem Henrykiem II]. – J. Umiński: Obrządek słowiański w Polsce IX-XI wieku i zagadnienie drugiej metropolii polskiej w czasach B.Ch. Roczniki Humanistyczne KUL 4: 1957 nr 4. – R. Kiersnowski: o tzw. „ruskich” monetach B.Ch. [W:] Studia historica. w 35-lecie pracy naukowej Henryka Łowmiańskiego. Wwa 1958 s. 91-103. R: S. Suchodolski, WNum. 3: 1959 s. 104-6. – A. Nadolski: Polskie siły zbrojne w czasach B.Ch. Zarys strategi i taktyki. Łódź 1956. R: A.F. Grabski, [w:] Studia i Materiały do Historii Wojskowości. T. 4. Wwa 1958 s. 619-31. – M. Uhlirz: Zur Geschichte der Mauritiuslanze, der Sacra Lancea Imperialis. Ostdeustsche Wissenschaft 5: 1958. – Z. Zakrzewski: Kilka słów o denarze Gnezdun Civitas. WNum. 1958 z. 1 s. 1-5, il., sum. – P. Bogdanowicz: Co można wydedukować z Kroniki Thietmara? Ważny fragment z dziejów panowania B.Ch. NP 10: 1959 s. 71-111 [i odb. 41 s.]. – K. Musianowicz: Denar B.Ch. ZOW 1959 nr 4 s. 308-9. – K. Szuda: Niepublikowane denary B.Ch. z napisem cyrylicznym. WNum. 3: 1959 z. 1/2 s. 62-3. – G. Labuda: Utrata Moraw przez państwo polskie w XI wieku. [W:] Studia z dziejów polskich i czechosłowackich. T. 1. Wr. 1960. – G. Rhode: Die ehernen Grenzsäulen Boleslaws des Tapferen von Polen. Wege einer Legende. Jahrbücher für Geschichte Osteurop. N. F. 8: 1960 H. 3 s. 331-53. – H. Łowmiański: B.Ch. w Krakowie w końcu X wieku. Małopolskie Studia Historyczne 4: 1961 z. 3/4 s. 3-12. – P. Bogdanowicz: Zjazd gnieźnieński w roku 1000. NP 16: 1962 s. 5-151 [i odb. Kr. 1962, 147 s.]. – W. Coblenz: B.Ch. in Sachsen und die archäologischen Quellen. Slavia Antiqua 19: 1963 s. 249-85, il. – A.F. Grabski: B.Ch. Zarys dziejów politycznych i wojskowych. Wwa 1964, 318 s., mapa. – A. Piwowarczyk: Kotizlaus, Venciezlaus i „czeskie” denary Ch. Biuletyn Numizmatyczny 1965 nr 6/7 s. 111-4, il. – A. Piwowarczyk: Princeps Poloniae – Dux Inclitus – Rex. Biuletyn Numizmatyczny 1965 nr 3/4 s. 49-52, il. [denary B.Ch.]. – L. Siewierski: Adulteryny B.Ch. Biuletyn Numizmatyczny 1965 nr 2 s. 22-5, il. – J. Zakrzewska-Kleczkowska: Nieznany denar B.Ch. WNum. 1965 z. 3/4 s. 209-14, il. – Z. Żabiński: Statystyczna analiza wagi denarów Mieszka i i B.Ch. WNum. 1965 z. 2 s. 105-16. – K. Maleczyński: w sprawie zjazdu gnieźnieńskiego z 1000 r. Sobótka 21: 1966 s. 507-40. – T. wasilewski: Bizantyńska symbolika zjazdu gnieźnieńskiego i jej prawno-polityczna wymowa. PH 57: 1966 s. 1-14. – S. Suchodolski: Moneta polska X/XI wieku (Mieszko i i B.Ch.). WNum. 11: 1967 z. 2-3 s. 65-194. – Historia Pomorza. T. 1 cz. 1. P. 1969. – H. Kapiszewski: Działalność misyjna Polski pierwszych Piastów. NP 33: 1970 s. 5-34. – H. Ludat: An Elbe und Oder um Jahr 1000. Köln 1971. – O. Kossmann: Deutschland und Polen um das Jahr 1000. ZfO 21: 1972 s. 401-66. – Cz. Deptuła: Średniowieczne mity genezy Polski. Znak 25: 1973 s. 1365-1403. – Cz. Deptuła: Athleta Christi – rex Poloniae. z dziejów ideologii królestwa polskiego. Znak 26: 1974 s. 1593-1604. – J. Hertel: Imiennictwo dynastii piastowskiej we wcześniejszym średniowieczu. Toruń 1980. – G. Labuda: Zagadka drugiej metropolii w Polsce za czasów B.Ch. NP 62: 1984 s. 7-25. – G. Labuda: Król B. „qui constituit episcopatus per Poloniam”. SŹ 30: 1987. – T. Wasilewski: Pochodzenie Emnildy, trzeciej żony B.Ch. a geneza polskiego władztwa nad Morawami. KH 94: 1987 z. 2 s. 29-47. – G. Labuda: B.Ch. w Krakowie, czyli o rzekomej utracie Krakowa przez Czechów w roku 999. [W tegoż:] Studia nad początkami państwa polskiego. T. 2. P. 1988. – J. Fried: Otto III. und Boleslaw Chrobry. Das Widmungsbild des Aachener Evangeliars, des „Akt von Gnesen” und das frühe polnische und ungarische Königtum. Stuttgart 1989 [wyd. 2: Stuttgart 2001]. – M. Rokosz: Wawelska włócznia B.Ch. Przegląd problematyki. Rocznik Krakowski 55: 1989 s. 17-44, il. – W. Korta: Milsko i Łużyce w polityce pierwszych Piastów. Sobótka 45: 1990 z. 2 s. 141-84. – Z. Kurnatowska: Archeologiczne świadectwa o najstarszych grobowcach w katedrze poznańskiej. RH 55-56: 1989-1990 s. 71-84. – J. Banaszkiewicz: B. i Peredsława. Uwagi o uroczystości stanowienia władcy w związku z wejściem Chrobrego do Kijowa. KH 97: 1990 nr 3-4 s. 3-35. – Z. Dalewski: Między Gnieznem a Poznaniem. o miejscach władzy w państwie pierwszych Piastów. KH 98: 1991 nr 2 s. 19-43. – G. Labuda: Zjazd gnieźnieński w oświetleniu ikonograficznym. KH 98: 1991 z. 2 s. 3-18. – Č. Staňa: Ekspansja Polski na Morawy za panowania B.Ch. i problematyka archeologiczna tego okresu. Studia Lednickie 2: 1991 s. 5375. – L. A. Tyszkiewicz: Przyłączenie Śląska do monarchii piastowskiej pod koniec X wieku. [W:] Od plemienia do państwa. Red. L. Leciejewicz. Wr. [ i in.] 1991 s. 121-52. – T. Wasilewski: Czescy sufragani B.Ch. a zagadnienia jego drugiej metropolii kościelnej. [W:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej. T. 5. Wwa 1992 s. 35-44. – M. Dworsatschek: Sprawa koronacji B.Ch. w świetle literatury. [W:] Monastycyzm, Słowiańszczyzna i państwo polskie. Red. K. Bobowski. Wr. 1994 s. 41-56. – J. Mularczyk: Koronacja B. i Ch. w 1000 roku. [W tegoż:] Od B.Ch. do Bolesława Rogatki. Wr. 1994 s. 8-19. – J. Banaszkiewicz: Król i łaźnia. Bóg i łaźnia (Gall Anonim o B.Ch. […]). [W:] Wyobraźnia średniowieczna. Red. T. Michałowska. Wwa 1996 s. 205-22. – A. Pleszczyński: B.Ch. konfratrem eremitów św. Romualda w Międzyrzeczu. KH 103: 1996 nr 1 s.3-22. – J. Banaszkiewicz: B. i Peredsława. Uwagi o uroczystości stanowienia władzy w związku z wejściem Ch. do Kijowa. KH 97: 1997. – R. Bernat: Siły zbrojne B.Ch. w świetle relacji Galla Anonima. Prz. Hist. 1997 z. 2 s. 223-35. – K. Görich: Eine Wende im Osten. Heinrich II. und B.Ch. [W:] Otto III. – Heinrich II. Eine Wende? Red. B. Schneidemüller [et al.]. Sigmaringen 1997 s. 95-168. – K. Myśliński: Sprawa ziem połabskich w rozmowach Ottona III z B.Ch. w Gnieźnie w roku 1000. Studia. Hist. Slavo-Germ. T. 22. Poznań 1997 s. 3-24. – S. Suchodolski: Tadeusza Wolańskiego zwycięstwo zza grobu, czyli nowy typ denara B.Ch. [W:] Archeologia i starożytnicy. Studia dedykowane Prof. A. Abramowiczowi […]. Red. M. Głosek. Łódź 1997 s. 265-73. – W. Swoboda: Druga metropolia w Polsce czasów Chrobrego. Rzeczywistość czy wymysł Galla Anonima? RH 63: 1997 s. 7-15. – T. Ginter: Denar „Mogiln civitas”. SA 39: 1998 s. 71-9. – G. Labuda: Zakres uprawnień władczych nad Kościołem polskim nadanych przez cesarza Ottona III księciu B.Ch. w Gnieźnie w roku 1000. RH 64: 1998 s. 7-12. – J. Mularczyk: Tradycja koronacji królewskich B. i Ch. i Mieszka II. Wr. 1998, 64 s. – S. Trawkowski: B.Ch. i eremici [W:] Prusy – Polska – Europa. Toruń 1999 s. 163-71. – T. Butkiewicz: Milenium spotkania Ottona III i B.Ch. w Gnieźnie. Athenaeum 4: 2000 s. 238-58. – J. Dudek: Zjazd gnieźnieński 1000 r. jako wyraz realizacji polityki cesarstwa Ottonów wobec Europy Środkowo-Wschodniej. [W:] Szprotawski epizod zjazdu gnieźnieńskiego w 1000 roku. Red. H. Szczegóła. Szprotawa 2000 s. 67-88. – J. Fried: Otton III i B.Ch. Miniatura dedykacyjna z Ewangeliarza z Akwizgranu, zjazd gnieźnieński a królestwa polskie i węgierskie. Analiza ikonograficzna. Wwa 2000, 270 s., il. [pierwsze wyd. niem: 1989]. R: J Maciejewski, Przegląd Bydgoski 11: 2000 s. 120-3; J. Papiór, Studia Niemcoznawcze. T. 21. P. 2001 s. 793-801; J. Strzelczyk, KW 2001 nr 1 s. 129-32. – E. Kowalczyk: Momenty geograficzne państwa Bolesława Chrobrego. Na styku historii i archeologii. KH 2000 nr 2 s. 41-76. – G. Labuda: Aspekty polityczne i kościelen tzw. „zjazdu gnieźnieńskiego” w roku 1000. [W:] Ziemie polskie w X wieku i ich znaczenie w kształtowaniu się nowej mapy Europy. Red. H. Samsonowicz. Kr. 2000 s. 17-32. – G. Labuda: Zjazd i synod gnieźnieński w roku 1000. KH 107: 2000 nr 2 s. 107-22. – T. Panfil: Orzeł na denarze B.Ch. – znak władcy czy symbol władzy. Zeszyty Naukowe KUL 2000 nr 1/2 s. 25-33. – J. Ptak: Włócznia św. Maurycego – pamiątka roku tysiącznego. Zeszyty Naukowe KUL 2000 nr 1/2 s. 35-9. – P Stróżyk: Miniatura. [W:] Kodeks Matyldy. Księga obrzędów z kartami dedykacyjnymi. Red. B. Kürbis. Kraków 2000 s. 84-9. – J. Strzelczyk: B.Ch. – osobowość i polityka w opinii współczesnych i potomnych. [W:] Salsa Cholbergensis. Kołobrzeg w Średniowieczu. Red. L. Leciejewicz [i in.]. Kołobrzeg 2000 s. 45-66. – J. Strzelczyk: Zjazd gnieźnieński. P. 2000. – S. Syrycki: Gnieźnieńskie spotkanie. Dziś 2000 nr 6 s. 107-9 [spotkanie B.Ch. z ces. Ottonem w Gnieźnie]. – D. Třeštík: Von Swatopulk zu B.Ch. Die Entstehung Mitteleuropas aus der Kraft des Tatsächlichen und aus einer Idee. [W:] The Neighbours of Poland in the 10th Century. Red. P. Urbańczyk. Warsaw 2000 s. 111-45. L. Tyszkiewicz: Warunki polityczne włączenia Śląska do państwa Piastów. [W:] Śląsk około roku 1000. Red. M. Młynarska-Kaletynowa [ i in.]. Wr. 2000. – J. Strzelczyk: Zjazd gnieźnieński. P. 2000. – G. Barone: Otton III i zjazd gnieźn. [W:] Milenium synodu-zjazdu gnieźn. Red. J. Kłoczowski. Lublin 2001 s. 71-87. – P. Cywiński: Druga metropolia Bolesława Chrobrego a Brunon z Querfurtu. KH 108: 2001 nr 4 s. 3-15. – M. Derwich: Kanonicy świeccy, B.Ch. i Magdeburg. Ze studiów nad „zapomnianą” instytucją kościelną. [W:] Viae historicae. Księga jubileuszowa dedykowana prof. Lechowi A. Tyszkiewiczowi […]. Red. M. Goliński [i in.]. Wr. 2001 s. 233-41. – J. Firlet: Wawelska rezydencja władcy około roku 1000. [W:] Polska na przełomie i i II tysiąclecia. Materiały sesji […]. Red. Sz. Skibiński. P. 2001 s. 311-23. – T. Jasiński: Tytulatura B.Ch. na Zjeździe Gnieźn. [W:] Memorieae amici et magistri. Studia historyczne poświęcone pamięci prof. W. Korty (1919-1999). Wr. 2001 s. 23-31. – G. Labuda: Die Gründung der Metropolitanorganisation der polnischen Kirche auf der Synode in Gnesen am 9. und 10. März 1000. [W:] Acta Poloniae Historica. T. 84. Wwa 2001 s. 5-30. – A. Pleszczyński: Początek rządów B.Ch. [W:] Viae historicae. Red. M. Goliński [i in.]. Wr. 2001 s. 217-32. – J. Shepard: Otton III, B.Ch. and the „happening” at Gniezno, A.D. 1000. Some posible implications of professor Poppe’s thesis concerning the Offspring of Anna Porphyrogenita. [W:] Byzantium and East Europe. Hrsg. von G. Prinzing [et al.]. Kraków 2001 s. 27-48. – J. Strzelczyk: Otton III i zjazd gnieźnieński. [W:] Milenium synodu-zjazdu gnieźnieńskiego. Red. J. Kłoczowski [i in.]. Lublin 2001 s. 71-87. – T. Wasilewski: Zjazd gnieźnieński w roku 1000 i powstanie królestwa i metropolii kościelnej w Polsce. [W:] Polska na przełomie i i II tysiąclecia. Red. Sz. Skibiński. P. 2001 s. 103-13. – D. Zydorek: w sprawie tradycji o pochówku B.Ch. – raz jeszcze. [W:] Scriptura custos memoriae. Prace historyczne. Red. D. Zydorek. P. 2001 s. 511-22. – D. Bagi: Die Darstellung der Zusammenkunft von Otto III. und Bolesław dem Tapferen in Gnesen im Jahre 1000 beim Gallus Anonymus. [W:] Die ungarische Staatsbilgung und Ostmitteleuropa. Red. F. Glatz. Budapest 2002 s. 177-88. – J. Fried: Gnesen – Aachen – Rom. Otto III. und der Kult des Hl. Adalbert. [W:] Polen und Deutschland vor 1000 Jahren. Die Berliner Tagung über den „Akt von Gnesen”. Red. M. Borgolte. Berlin 2002 s. 235-79. – J. Piniński: Trzeci egzemplarz monety B.Ch. z przedstawieniem strzały. WNum. 46: 2002 z. 1 s. 51-8. – Średniowieczna inskrypcja i tumba B.Ch. w Katedrze Poznańskiej. Red. P. Kraszewski. P. 2002, 31 s., il. – P. Stróżyk: Wizerunek B.Ch. na denarze DVX INCLITVS. RH 68: 2002 s. 57-76. – S. Suchodolski: Orzeł czy paw? Jeszcze o denarze B.Ch. z napisem PRINCES POLONIE. [W:] Inter Orientem et Occidentem. Studia z dziejów Europy Środkowowschodniej […]. Wwa 2002 s. 153-69. – S. Suchodolski: „Rex Bolizlavus” – tzw. królewskie monety B.Ch. [W:] Heraldyka i okolice. Red. A. Rachuba [i in.]Wwa 2002 s. 285-95. – P. Urbańczyk: Zjazd gnieźnieński w polityce imperialnej Ottona III. [W:] Trakt cesarski. Iława-Gniezno-Magdeburg. Red. W. Dzieduszycki [i in.]. P. 2002 s. 49-90. – P. Illisch, S. Suchodolski: Eine Erweiterung der Münzserien B.Ch. WNum. 47: 2003 z. 1 s. 97-103. – T. Janiak: Czy B.Ch. był czczony jako święty. z badań nad przestrzenią liturgiczną przedromańskiej katedry w P. (do poł. XI w.). SA 44: 2003 s. 67-95. – G. Labuda: Jakie uprawnienia kościelne przekazał cesarz Otton III księciu B.Ch. na synodzie/zjeździe gnieźnieńskim w roku 1000? Po raz drugi. CzPH 56: 2004 z. 2. – A. Pleszczyński: B.Ch. w Czechach. Realizacja idei Sklawinii czy zwykła ekspansja? [W:] Polacy w Czechach, Czesi w Polsce. X-XVIII w. Red. H. Gmiterek [i in.]. Lublin 2004 s. 133-146. – M. Dygo: Uczty B.Ch. KH 112: 2005 nr 3 s. 41-54. – R. Michałowski: B.Ch. bratem kanoników magdeburskich. Próba nowego spojrzenia. KH 112: 2005 nr 3 s. 55-68. – R. Michałowski: Zjazd gnieźnieński. Religijne przesłanki powstania arcybiskupstwa gnieźn. Wr. 2005, 455 s. [passim]. – M. Bogucki: Nieznana hybryda denara Princeps Polonie i nowy typ monety B.Ch. WN 50: 2006 s. 181-94. – G. Labuda: Zjazd i synod gnieźnieński roku 1000 w nowym oświetleniu historiograficznym. [W:] Cognitioni gestorum. Studia z dziejów średniowiecza dedykowane prof. J. Strzelczykowi. Red. D. A. Sikorski [i in.]. P. [i in.] 2006 s. 163-84. – E. Skibiński: Epitafium B.Ch. [W:] Studia epigraficzne. T. 2. Red. J. Zdrenka. Zielona Góra 2006 s. 73-6. – E. Dąbrowska: Groby, relikwie i insygnia. Wwa 2008 s. 237-50 [Relikwia Gwoździa Świętego w Notre Dame w Paryżu darem Ottona III]. – M. MatlaKozłowska: Pierwsi Przemyśslidzi i ich państwo (od X do połowy XI wieku). Ekspansja terytorialna i jej polityczne uwarunkowania. P. 2008, passim. – P. Wiszewski: Domus Bolezlai. w poszukiwaniu tradycji dynastycznej Piastów (do około 1138 roku). Wr. 2008 s. 62-74 [epitafium B. Ch.], 202-33, 404-13 [włócznia św. Maurycego], 415-19, 566-70 [zjazd gnieźnieński], 579-99. Bolesław* Mieszkowic, zwany Zapomnianym (1014/5-1037) syn Mieszka II, władca Polski. Słowniki: PSB; SSS; EK. Przyczynki: K. Jasiński: Sprawa śmierci Mieszka II. Zap. TNT 17: 1951 z. 1-2 s. 87-92. – T. Grudziński: Ze Studiów nad Kroniką Galla. Zap. TNT 20: 1955 z. 1-4 s. 40-3. – W. Meysztowicz: Koronacje pierwszych Piastów. Rzym 1956 passim. – K. Lanckorońska: Studies of the Roman-Slavonic Rite in Poland. Rome 1961 passim. – D. Borawska: Kryzys monarchii wczesnopiastowskiej w latach trzydziestych XI wieku. Wwa 1964 passim. – S.M. Kuczyński: Studia z dziejów Europy Wschodniej X-XVII wieku. Wwa 1965 s. 131-44. – J. Klinger: Nurt słowiański w początkach chrześcijaństwa polskiego. Rocznik Teologiczny Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej 1: 1967 z. 1 s. 33-91. – T. Wasilewski: Zapomniane przekazy rocznikarskie o B.M. o nie-Gallowe pojmowanie wczesnych dziejów Polski. PH 80: 1989 z. 2 s. 225-37. – Z. Kurnatowska: Tworzenie się państwa gnieźnieńskiego w kontekście europejskim. [W:] Polska na przełomie i i II tysiąclecia. Red. Sz. Skibiński. P. 2001 s. 89-101. – T. Wasilewski: Zjazd gnieźnieński w roku 1000 i powstanie królestwa i metropolii kościelnej w Polsce. [W:] Polska na przełomie i i II tysiąclecia. Red. Sz. Skibiński. P. 2001 s. 103-113. – G. Labuda: o badaniach nad zjzdem gnieźnieńskim roku 1000. Spostrzeżenia i zastrzeżenia. RH 68: 2002 s. 107-55. Bolesław* Pobożny (1221-1279) książę wlkp. AW: 480. Słowniki: PSB; WSB; SBWP-W I; EK. Biografie: B.P. (1221-1279). Kalendarz Ziemi Kaliskiej 1958 s. 34, 36. – Z. Boras: Książę gnieźnieński B. P. i jego żona Jolanta. [W:] Gniezno. Studia i materiały historyczne. T.1. Gn. 1984 s. 49-72. Przyczynki: J. Baszkiewicz: Podstawy zjednoczonego państwa polskiego na przełomie XIII i XIV w. Wwa 1954 passim. – K. Jasiński: Uzupełnienia do genealogii Piastów. SŹ 3: 1958 s. 205-6; 5: 1960 s. 103-4. – B. Włodarski: Rywalizacja o ziemie pruskie w poł. XIII w. Toruń 1958 passim. – J. Sieradzki: Bolesława Pobożnego statut kaliski z r. 1264 dla Żydów. [W:] OW Kalisza. Pod red. A. Gieysztora. T. 1. P. 1960 s. 131-42. – M. Bielińska: Kancelaria i dokumenty wielkopolskie XIII wieku. Wr. 1967. – K. Zielinska: Zjednoczenie Pomorza Gdańskiego z Wielkopolską pod koniec XIII w. Toruń 1968 s. 9-39. – Dz. Wlkp. i s. 293 i n. – Historia Pomorza. T. 1 cz. 1. P. 1969 s. 528 i n. – F. Sikora: Dokumenty i kancelaria Przemysła i oraz B. P. 1239-1279. Wr. 1969. – J. Szymczak: Walki o kasztelanię kaliską w połowie XIII wieku. RKal. 7: 1974. – J. Krzyżaniakowa: Rola kulturalna Piastów w Wielkopolsce. [W:] Piastowie w dziejach Polski. Wr. 1975 s. 188 i n. – Dz. Kal. – K. Jasiński: Studia nad wielkopolskim stronnictwem książęcym w połowie XIII w. [W:] Współpracownicy Przemysła i do 1253 r. [W:] Społeczeństwo Polski średniowiecznej. T. 1. Wwa 1981 s. 161-201. – A. Wędzki: Pyzdry. Studia nad najdawniejszymi dziejami miasta do najazdu krzyżackiego (1331 r.) RKon. 10: 1982. – K. Jasiński: Genealogia Piastów wielkopolskich. KMP 1995 z. 2 s. 41-3. – B. Nowacki: Przemysł II książę wielkopolski, król Polski 1257-1295. P. 1995. Bolesław* (Bolko) (1293/96-1320/21) książę oleśnicki-kaliski, później tylko oleśnicki. Słowniki: PSB. Przyczynki: K. Jasiński: Rodowód Piastów Śląskich. T. 2. Wr. 1975. – T. Jurek: Dziedzic Królestwa Polskiego książę głogowski Henryk (1274-1309). P. 1993. Bolesławiusz* (Bolesławski, Bolesławczyk) Klemens (1625-1689) zakonnik OFMRef., pisarz reformacki i ascetyczny, kaznodzieja. AW: 482. Słowniki: PSB; EK; Nowy Korbut. Biografie: W. Walecki: K.B. (Pisarz reformacki XVII wieku). Zarys monograficzny. ABMK 25: 1972 s. 277-302. Przyczynki: T. Seweryn: Ludowa grafika staropolska. Wwa 1956. Boleszówna* Elżbieta (zm. 1758) ksieni benedyktynek w P. Słowniki: M. Borkowska: Słownik polskich ksień benedyktyńskich. Niepokalanów 1996; Borkowska i s. 89. Bolewski* Jan Władysław (1878-1963) lekarz, działacz niepodl. w Krotoszynie. Słowniki: PTPN; SBWP-W I; SBPW; Członkowie tajnych tow.; AMOstr. z. 4. Przyczynki: S. Kozicki: Historia Ligi Narodowej. Londyn 1964 s. 335. – W. Gill: z dziejów Towarzystwa Tomasza Zana w gimnazjum w Krotoszynie. Krotoszyn 1967 s. 3-18. – Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 226. – A. Markwicz: 100 lat historii organizacji Tow. Tomasza Zana. Londyn 1975 s. 44, 61, 64, 67, 75. – W. Gill: Krotoszyn i Koźmin w powstaniu wielkopolskim. [W:] Udział społeczeństwa ziemi kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku. Kalisz 1978 s. 145-63. Bolewski* Józef (zm 1877) sędzia. Słowniki: PTPN. Bolewski* Michał (1832-?) lekarz. Słowniki: SLek. V; Kośmiński. Przyczynki: G. Kusztelak: Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 1972. – J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 80, 113. Bolewski* Tadeusz Józef Maria Mieczysław (1865-1923) laryngolog. Słowniki: PTPN; AMM; SLek. V. Bolińska*-Gloksin Helena (1908-1985) grafik, malarka. Słowniki: SGraf. Biografie: B.J. Tomecki: H.B.-G. (1908-1985). Sztuka Polska 1985 nr 1.Przyczynki: Wystawa grafiki. Warszawa Galeria Sztuki. Wrzesień 1967. Bollert* Martin (1876-1968) bibliotekarz w B. Słowniki: BSB I. Bolt* Feliks (1864-1940) ks., działacz społ.-gosp. Słowniki: Kto był kim; Posłowie. Biografie: Ludzie Pomorza lat 1920-1939. Szkice biograficzne. Gdańsk 1977 s. 7-11. Bolz* Bogdan (1913-1993) ks., kan. gnieźn., prof. sem. duch. w Gn., historyk. Słowniki: Inowr. SB IV; Teolodzy. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 16. Przyczynki: Historia Gimnazjum i Liceum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu 1855-1985. Red. R. Kabaciński. T. 1. Inowr. 1995 s. 524. Bombicki* Gustaw Jan (1883-1942) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; Księża; Wolszt. SB (fot. i fragm. wspomnień J. Wolniaka). Przyczynki: W. Jakóbczyk: Towarzystwo Naukowej Pomocy w Wielkopolsce (1841-1939). P. 1985 s. 140. – Wojciechowska s. 411. – S. Jędraś: Gmina Pakosław. Leszno 2006 s. 270, il. Bombicki* Leonard Edmund (1904-1967) nauczyciel. Słowniki: Wolszt. SB (i fot.). Bonadura* (Bondura, Bandura) Krzysztof starszy (ok. 1582-1668/69) budowniczy. Słowniki: Dizionario biografico degli Italiani I; EK; WSB; Szamotulanie. Przyczynki: Malinowski Muratorzy s. 78-89. – A. Sławska: Sztuka baroku w Wielkopolsce. BHSz. 20: 1958 s. 50, 536, 63-4, 100. – B. Bieniawska: Kościół pobernardyński w Sierakowie – pierwsze dzieło B. w Polsce. BHSz. 21: 1959 s. 122-3. – Dz. Wlkp. i s. 634-8. Bonadura* (Bondura, Bandura) Krzysztof młodszy ( XVII w. ) budowniczy. Przyczynki: Malinowski Muratorzy s. 161-9. Bonadura* Krzysztof starszy (ok. 1582- miedzy 1667 a 1670) architekt, starszy cechu murarzy w P. Słowniki: Architekci; Malinowski Muratorzy. Bondke* Władysław (+) działacz harcerski. Biografie: J. Zielonka: Ocalić od zapomnienia. Druh W.(B.). Pan. Leszcz. 1984 nr 51 s. 7. – J. Dembiński: Druh W.B. Pan. Leszcz. 1985 nr 1 s. 7, il. Przyczynki: J. Dembiński: Zastęp „Białego Pirata”. Pan. Leszcz. 1982 nr 33 s. 7. Bondy* Edward (zm. 1926) lekarz, powstaniec 1863. Słowniki: PSB; SLek. III. Bonikowski* Antoni (+). Monografie S. Jaśkiewicz: Żywot zgoła nieprawdopodobny. (Ludzie Kalisza). Ziemia Kaliska 1962 nr 4 s. 11. Bonin* Gustav Carl von (1797-1878) naczelny prezes prowincji pozn. Słowniki: Die preussischen Oberpräsidenten 1815-1945. Hrsg. von K. Schwabe. Boppard 1981. Przyczynki: K.H. Rehfeld: Die preussische Verwaltung des Regierungsbezirks Bromberg 1848-1871. Köln/Berlin 1968 s. 34 nn. Bonstedt* Ernst (1842-1914) nauczyciel gimn. Słowniki: Balde. Bonusiak* Andrzej (zm. 1958) przewodniczący MRN w Kaliszu. Biografie: K. Dąbrowski: Pamięci A.B. ZOW 25: 1959 z. 1 s. 38-9. Bończa*-Krzewski Jan – zob. Krzewski Jan. Bonkowski* Ignacy Bonawentura (1798-1884) członek warszawskich departamentów Rządzącego Senatu. Słowniki: PSB. Bońkowski* Hieronim Napoleon (1807-1886) powstaniec 1830/31, emigrant, współpracownik wydawnictw w Wlkp. Słowniki: Bielecki słownik. Bońkowski* Władysław (zm. 1762) miecznik zakroczymski. Słowniki: WSB. Bonowski* Kazimierz (1890-1945) drukarz, księgarz, wydawca. Słowniki: SPKP Supl. [I]; SBPW. Przyczynki: A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Wwa [i in.] 1978. Boras* Zygmunt (1927-2008) historyk. Biografie: M. Drozdowski: Z.B. [W:] Wybitni historycy wielkopolscy, s. 801-11. Boratyński* Henryk (+) inż., dyr. Poznańskiej Fabryki Łożysk Tocznych. Przyczynki: I. Tomiakowa: Inż. H.B. Odznaczeni. KMP 1970 nr 4 s. 119 i n. Boratyński* Kajetan Ludwik (1907-1980) zoolog, kpt. RAF podczas II wojny światowej. Słowniki: SBP. Biografie: J. Koteja: K.B. Wiadomości Entomologiczne 3: 1982 z. 1-2 s. 81-6. – H. Komosińska: K.B. Przegląd Zoologiczny z. 1 s. 15-21. Boratyński* Wacław (1908-1939) rysownik, malarz. Słowniki: SAP; SGraf.; WSB; SAP I. Biografie: J. Bzdęga: Pracowit z Ryglic. PLudu 1986 z. 3 s. 16-7. – H. Gościański: W.B. – artysta plastyk. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1986. Gostyń 1985, s. 18-9, il. – J. Bzdęga z Domachowa: „Pracowit z Ryglic”. PLudu 1986 z. 3 s. 16-7, il. [przedruk w: Szkice gostyńskie. Gostyń 1996 s. 61-3]. – L. Lameński: „Pracowit z Ryglic” B. [W:] W.B. 18091939: artysta malarz „Pracowit z Ryglic”. Szkice do portretu. Gostyń 1992 s. 3-7. – W.B. 1809-1939: artysta malarz „Pracowit z Ryglic”: szkice do portretu. Zespół red. J. z Domachowa Bzdęga [i in.]. Gostyń 1992, 51 s., il. R.M. Komolka, ABC 1992 nr 94 s. 6; A. Żalik, LIK 1994 nr 2 s. 6-7. – K. Korczak: Zapomniany artysta. Dziennik Bałtycki 1993 nr 32 s. 6. – L. Lameński: „Pracowit z Ryglic” B. (1908-1939). (Szkic do portretu). [W:] Grabonoskie Zapiski Regionalne. T. 3. Grabonóg 1993 s. 19-30. Przyczynki: Ekslibrisy wielkopolskie. Katalog. Opr. P. Michałowska. P. 1958. – T. Dobrowolski: Nowoczesne malarstwo polskie. T. 3 Wr. [i in.] 1964. – Księga pośmiertna poznańskich artystówplastyków. Katalog. P. 1947. – T. Dobrowolski: Historia sztuki polskiej od czasów najdawniejszych do ostatnich. Kr. 1974. – Polskie życie artystyczne w latach 1915-1939. Wr. 1974. – T. Dobrowolski: Malarstwo polskie ostatnich dwustu lat. Wr. [i in.] 1976. – Szukalski i szczep Rogate Serce. Retrospektywna wystawa prac 1930-1939. Kr. 1978. – Artysta plastyk „Pracowit z Ryglic” W.B. 1908-1939. Retrospektywna wystawa prac. Informator. Oprac. S. Jankowiak. Gostyń 1979, 16 s., il. – J. Bzdęga: B. w Muzeum. Tydzień 1979 nr 43 s. 17, il. [dot. wystawy]. – T. Gryglewicz: Groteska w sztuce polskiej XX wieku. Kr. 1984. – B. Okoniewski: Wielkopolanie na polskich znakach pocztowych. P. 1986 s. 8. – = E. Kuśnierek: Rogate serce. Pan. Leszcz. 1989 nr 42 s. 5, il. – S. Sroka: Znaczki „Pracowita z Ryglic”. Pan. Leszcz. 1989 nr 47 s. 7, il. – J. Bzdęga z Domachowa: Przyjaźń silniejsza niż śmierć. [W:] W.B. 1809-1939. Artysta malarz „Pracowit z Ryglic”. Szkice do portretu. Gostyń 1992 s. 19-32. – S. Jankowiak: Polskie znaczki pocztowe według projektów W.B. [W:] W.B. 1809-1939: artysta malarz „Pracowit z Ryglic”. Szkice do portretu. Gostyń 1992 s. 8-14. – M. Konarski: W.B. w Szczepie Rogate Serce. [W:] W.B. 1809-1939: artysta malarz „Pracowit z Ryglic”. Szkice do portretu. Gostyń 1992 s. 15-8. – J. Mulczyński: Pracownie artystów poznańskich XX wieku. KMP 1994 nr 1-2 s. 202-39. Bibliografie: B. Żynda: Bibliografia wydawnictw Księgarni św. Wojciecha 1895-1969. P. 1970. – R. Swat: Wykaz prac W.B. [W:] W.B. 1809-1939: artysta malarz „Pracowit z Ryglic”. Szkice do portretu. Gostyń 1992 s. 37-50. – W. Boratyński: Elementarz beztreściowego tematowca. [W:] W.B. 1809-1939: artysta malarz „Pracowit z Ryglic”. Szkice do portretu. Gostyń 1992, s. 33-6. Borawski* Juliusz Antoni (1856-1933) tancerz, aktor, reżyser. Słowniki: SBTP. Borczyński* Stanisław (1896-1951) inż., działacz harcerski, powstaniec wlkp. i śląski, żołnierz AK. Słowniki: AMM; Wrzesiński SB; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wlkp. 1919-1969. P. 1970 s. 438. Borecki* Józef ( zm. 1939) historyk, powstaniec wlkp. Słowniki: J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Borecki* Marian (zm. 1939) powstaniec wlkp., prezes Tow. Muzycznego „Harmonia” w Jarocinie. Słowniki: J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Borecki* Stanisław (1855-1924) architekt. Słowniki: PTPN. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo s. 86, 384-5, 409, 417. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 199, 203. Borejko* Wiktor (1929-1993) geograf, doc. UAM. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 17-8. Borejsza* Jerzy (1889-1975) płk pilot, komendant centrum wyszkolenia lotniczego w B. Słowniki: Lotnicy I. Borek* z Grodziska (XIV w.) kaszt. międzyrzecki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Borek* syn Sławbora (zm. po 1417) kan. i oficjał gnieźn., oficjał i wikariusz gen. pozn. Przyczynki: Czyżak Kapituła s. 320-1. Borek* Jan Wojciech (zm. 1630) lekarz, burmistrz pozn. AW: 492. Słowniki: WSB. Przyczynki: M. Sus: Studia uniwersyteckie Poznańczyków w XV i XVI wieku. KMP 1950 nr 2 s. 125. Artykuły: SiMDW 6: 1960 z. 2 s. 270. Borgius* Eugen (XIX w.) pastor ewang. przy kościele św. Piotra w P. w l. 1883-1898, radca konsystorza ewang. w P. AW: 496. Przyczynki: Rogall Geistlichkeit s. 265. Bork* Jan (1838- po 1919) ks. Słowniki: Księża; AMM. Borkiewicz* Adam Józef (1896-1958) komendant Polskiej Organizacji Wojskowej w Kaliszu, Kole i Koninie, płk WP, historyk wojskowości. Słowniki: Kunert Słownik; M. Gałęzowski. Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939-1947. Wwa 2005. Źródła: A.B.: Powstanie warszawskie. Zarys działań natury wojskowej. Wyd. 1.Wwa 1957 s. 7-10. – Przyczynki: J. Piórkowski: Warszawska lekcja europejskiej historii. Wwa 1984 s. 139-52. – M. Ney-Krwawicz: Komenda Główna Armii Krajowej 1939-1945. Wwa 1990 passim. – Armia Krajowa. Szkice z dziejów Sił Zbrojnych Polskiego Państwa Podziemnego. Praca zbiorowa pod red. K. Komorowskiego. Wwa 1999 s. 11, 134, 297. – Z.G. Kowalski: Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920 na łamach polskich fachowych periodyków wojskowych. Toruń 2001 s. 47-8, 110-13, 140, 142, 184, 187-9. – W. Bartoszewski: Dni walczącej Stolicy. Kronika Powstania Warszawskiego. Wwa 2004 s. 104, 236, 366, 417. – N. Davies: Powstanie ’44. Kr. 2004 s. 247, 328, 445, 684, 767, 768. Borko* syn Sławobora (XIV/XV w.) kan. pozn. i gnieźn., wikariusz i oficjał gen. pozn. Przyczynki: Nowacki II s. 77, 204, 209, 229. Borkowska* Leontyna (Leonia) zamężna Rasińska (1880-1947) aktorka, śpiewaczka. Słowniki: SBTP. Borkowski* Bogusław Marian (1911-2000) farmakolog, prof. AM w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1999-2001 s. 28. Borkowski* Julian (zm. 1934) adwokat. Słowniki: PTPN. Borkowski* Leonard (1888-1939) nauczyciel, wydawca. Słowniki: SPKP; WSB. Przyczynki: J. Jachowski: Wspomnienia o wybitnych księgarzach. Księgarz 14: 1970 nr 2 s. 57-61 [m.in. L.B.]. Borkowski* Roman (1873-1925) ks., społecznik. AW: 504. Słowniki: PTPN; Księża. Przyczynki: Księga pamiątkowa II Zjazdu Wychowanków i Wychowawców Liceum i Gimnazjum im. J. Kasprowicza w Inowrocławiu. Inowr. 1961 s. 91. – Wojciechowska s. 403. Born*-Fallois Wilhelm von (1878-1934) właściciel Sienna, landrat w Szamotułach. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 25. . Borna* Zbigniew (1909-1985) prof. AR w P. Słowniki: SBTech. X. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1984-1986 s. 28. Borne* Tadeusz (1877-?) prawnik, ekonomista. Słowniki: PTPN. Borneman* Jan Beniamin (1763-1828) duchowny braci czeskich. Słowniki: PSB; WSB; Nauczyciele MM. Przyczynki: Motty i s. 306; II s. 443-4, 560. – J. Stoiński: Szkolnictwo średnie w Wielkim Księstwie Poznańskim w i połowie XIX wieku 1815-1850. P. 1972. Börner* Gotfryd (ok. 1709-1792) drukarz m.in. w Szlichtyngowej. Słowniki: SPKP. Przyczynki: B. Kocowski: Zarys dziejów drukarstwa na Dolnym Śląsku. Wr. 1948 s. 58, 60-1. Borngraber* Jan ( XIV w.) kan., archidiakon, wikariusz gen. i oficjał gen. pozn. Przyczynki: Nowacki II s. 77, 204, 209, 228, 460. Borodzicz* A. (zm. ok. 1825) nauczyciel, właściciel księgarni. Słowniki: SPKP Supl. [I]. Borowczak* Franciszek (ur. 1909) nauczyciel, działacz oświatowy. Słowniki: Wolszt. SB (i fot.). Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 40, 156. Borowczak* Józef (1861-1937) sołtys w Ruchocicach. Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 40, 256. Borowczyk* Czesław (1912-1995) grafik, pedagog, ilustrator. Słowniki: SGraf.; Słownik artystów plastyków. Artyści plastycy Okręgu Warszawskiego ZPAP 1945-1970. Wwa 1972. Przyczynki: Exposition des ex-libris polonais 1939-1974. Paris. Catalogue. Paris 1947. – J. Orlańska: Polskie ekslibrisy w Paryżu. Poligrafika. Styczeń – luty 1948. – Almanach exlibrisu polskiego XX wieku. Opr. J. Kram. Kr. 1948. – DWP. – K. Piwocki: Historia ASP w Warszawie 1904-1964. Wr. [i in.] 1965 s. 83, 148. – J. Jaworska: Polska sztuka walcząca 1939-1945. Wwa 1976 s. 131. – M. Grońska: Grafika w książce, tece i albumie. Wr. [i in.] 1994. – A.J. Markiewicz: Plastyka w okresie XX-lecia międzywojennego. Zarys monograficzny. [W:] Wielka księga miasta Poznania. P. 1994. Borowiak* Janusz Andrzej (1919-?) budowniczy, żołnierz AK. Słowniki: AMM. Borowiak* Józef (1917-1986) nauczyciel, dyrektor szkół. Biografie: S. Jędraś: J.B. PLudu 1996 z. 34 s. 26-28. Borowicz* Bogusław (1922-?) radiowiec, dyplomata, fotografik. Słowniki: AMM. Przyczynki: Artex Publishing Inc. vol. 1. Borowicz* (Butowicz) Grzegorz (1642-1705) ks., jezuita, prof. matematyki, prefekt budowy kościoła w P. Słowniki: Szkoła Kaliska; EWoJ. Borowicz* Leon (1880-1954) powstaniec wlkp. Biografie: S. Jankowiak, P. Bauer [i in.]: Ziemia Gostyńska w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Gostyń 1989, s. 11, 47-8, 50, 61, 65, 71, 84, 123, 126. Borowicz* Tomasz (1806-1857) ks., publicysta. AW: 510. Słowniki: PSB; EK; WSB; AMM. Borowicz* Witalis (1896-1969) pracownik banków średzkich. Biografie: Cmentarz średzki s. 196. Borowiec* Mikołaj ? (zm. ok. 1415) star. inowr. Słowniki: Inowr. SB I. Przyczynki: Dzieje Inowrocławia. Red. M. Biskup. T. 1. Wwa [i in.] 1978 s. 207-8. Borowiecki* Stefan Józef (1881-1937) psychiatra i neurolog, prof. UP. AW: 511. Słowniki: WSB; SBPNM i z. 4; Słownik psychologów polskich. P. 1992. Źródła: AM w P. : Archiwum – akta osobowe S.B. Biografie: E. Herman: Neurolodzy polscy. Wwa 1958 s. 146-53. – R.K. Meissner: S.J.B. (1881-1937). [W:] Księga Pamiątkowa w 80-lecie Uniwersyteckiego Wydziału Lekarskiego w P. Red. R.K. Meissner. P. 2001 s. 182-3 Przyczynki: T. Bilikiewicz, J. Gallus: Psychiatria polska na tle dziejowym. Wwa 1962 s. 146, 231-5. – Dz. UAM. – Nauka w Wlkp. Borowik* Józef (1891-1968) ichtiolog, ekonomista. Słowniki: SBP. Biografie: M. Mężnicka: J.B. Komunikaty Instytutu Bałtyckiego 6: 1969 nr 10 s. 113-7. Przyczynki: M. BoduszyńskaBorowikowa: Życie jak płomień. Gdańsk 1972. Borowiński* Jan Augustyn (XVII w.) przeor kanoników regularnych w Trzemesznie. Słowniki: PSB. Borowska* Katarzyna w zakonie Aniela (zm. 1869) przeorysza dominikanek w P. Słowniki: Borkowska i s. 121. Borowska* Nina (1922-1953) filolog słowiański. Biografie: J. Otrębski: N. B. Spraw. PTPN 19: 1955 nr 1 s. 110-11. Borowska*-Wałęska Adela (1924-2000) ekonomistka, łączniczka AK. Biografie: Cmentarz średzki s. 196-7. Borowski* Aleksander (1908-1990) lekarz w Trzemesznie, żołnierz AK. Biografie: P. Woźny: Historia w kamieniu pisana. Zarys dziejów trzemeszeńskiej nekropolii. Trzemeszno 2004 s. 45. Borowski* Antoni (1837-1899) lekarz. AW: 513. Słowniki: SLek. IV; Kośmiński. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979. Borowski* Antoni (1904-1983) powstaniec wlkp., działacz społ. i polit. Słowniki: SBPW. Przyczynki: Udział ziemi kościańskiej w Powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Kościan 1970. Borowski* Mieczysław (1887-1939) legionista, dyr. Banku Ludowego w Trzemesznie. Biografie: P. Woźny: Historia w kamieniu pisana. Zarys dziejów trzemeszeńskiej nekropolii. Trzemeszno 2004 s. 45. Borowski* Stanisław (1921-1977) ekonomista, demograf. Słowniki: WSB. Źródła: Z. K[olankowski]: Materiały S.B. III-5. Biuletyn Archiwum Polskiej Akademii Nauk 2: 1960 nr 3 s. 44-8. Bibliografie: Z. Borowska: Bibliografia prac prof. dr. habil. S.B. za lata 19551978. Ruch PES 43: 1981 z. 4 s. 389-406 [258 poz.; toż w S.B.: Szkice z teorii reprodukcji ludności. Wr. 1983 s. 720-39]. – Bibliografia dorobku naukowego prof. dr hab. S.B. [W:] S.B. Aspekty metodologiczne badań statystyczno-demograficznych. Wstęp i dobór tekstów I. Roeske-Słomka. P. [PTPN] 2009, s. 29-39. Biografie: Profesor S.B. 8 maja 1921 r. – 10 lipca 1977 r. Przeszłość Demograficzna Polski 11: 1979 s. 3-4. – M. Kędelski: S.B. GWyb. (P.) 1997 nr 152 s. 14. – I. Roeske-Słomka: Życie i twórczość naukowa prof. S.B. [W:] S.B. Aspekty metodologiczne badań statystyczno-demograficznych. Wstęp i dobór tekstów I. Roeske-Słomka. P. [PTPN] 2009, s. 9-27, il. Przyczynki: E. Rosset: Demografia polska w służbie postępu społecznego. Wwa 1973. – Nauka w Wlkp. s. 282, 284, 415, 429, 431. – S. Wierzchosławski: Działalność organizacyjno-naukowa i dydaktyczna Profesora S.B. Ruch PES 43: 1981 z. 4 s. 3-10. – S. Wierzchosławski: Profesor S.B. jako statystyk i demograf. Ruch PES 43: 1981 z. 4 s. 11-25. – W. Rusiński: Profesor S.B. jako historyk gospodarczy. Ruch PES 43: 1981 z. 4 s. 27-31. – J. Topolski: Profesor S.B. jako badacz dziejów Wielkopolski. Ruch PES 43: 1981 z. 4 s. 33-47. Artykuły: European Demographic Information Bulletin 1977 nr 3 s. 94-5 – Informator Rektora AE w P. 1977 nr 4 s. 49-51. – Zdrowie i Trzeźwość 1977 nr 8. – Studia Demograficzne 48: 1977. – Poznańskie Roczniki Ekonomiczne 30: 1980. Borowski* Stefan (1904-1982) bibliotekarz, działacz oświatowy. Słowniki: SBW. Biografie: S. Drozdowski: S.B. Pilski Informator Kulturalny 1984 nr 6. Borsukiewicz* Jerzy (1912-1985) malarz, grafik, pedagog. Słowniki: SGraf. Przyczynki: Almanach exlibrisu polskiego XX wieku. Opr. J. Kram. Kr. 1948. – Salon Wiosenny. Poznań CBWA – Odwach. Maj – czerwiec 1960. Katalog . P. 1960. – K. Piwocki: Historia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie 1904-1964. Wr. [i in.] 1965. – Salon Jesienny. P. BWA X – XI 1966. Katalog. P. 1966. – Plastyka poznańska w 25-lecie PRL. Poznań 1969. Katalog. P. 1969. – Salon 72. Poznań BWA. Grudzień 1972. Katalog. P. 1972. – H. Górska [i in.]: z dziejów karykatury polskiej. Wwa 1977. – Z. Makarewicz: Groteska J.B. Nadodrze 4 II 1978. – Kolekcja. Poznań. Galeria Miejska „Arsenał”. 20 IV – 9 V 1993 Borszewski* Jerzy (1915-1959) chirurg, pracownik naukowy AM w Poznaniu. Słowniki: Alb. chirurgów (i fot.). Biografie: Zmarł doc. dr J.B. Gaz. Pozn. 1959 z 19 XI. – J. Barańczak: Doc. dr J.B. Tyg. Zach. 5: 1960 nr 8 s. 4. – B. Bogacki: Doc. dr J.B. z żałobnej karty. KMP 28: 1960 nr 1/2 s. 179-81, il. – R. Drews: Doc. dr J.B. Polski Przegląd Chirurgiczny 33: 1961 nr 10 s. 1075-7, bibliogr. – J. Markowski: J.B. (1915-1959). [W:] Sylwetki chirurgów polskich. Wr. [i in.] 1982 s. 16-7. – R.K. Meissner: J.B. (1915-1959). Chirurg. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 126-30, bibliogr. Przyczynki: Kronika Akademii Medycznej w Poznaniu od 1 stycznia 1950 do 30 września 1957. T. 1-2. P. 1959. – Kronika i bibliografia dorobku naukowego Akademii Medycznej w Poznaniu 1957/58-1963. P. 1967. – Dzieje naukowych towarzystw medycznych w Poznaniu w latach 1832-1983. Praca zb. pod red. R. Meissnera. P. 1985. Bortel* Brunon (1929-1997), bankowiec, grafik. Słowniki: SBL. Biografie: A. Konior: B. B. PLudu 1997 z. 5-6 s. 42-43. – B. Głowinkowska: B. B. – bankowiec i grafik. KW 1998 nr 1 s. 115-8 [nekr.]. Przyczynki: 5 wojewódzki przegląd plastyki amatorskiej. Piła 1973. – Grafika Plastyków Amatorów Wielkopolskich. Leszno 1974. – Międzypowiatowa Wystawa Plastyków Amatorów. Leszno – Gostyń – Rawicz 1974. – Z. Łukowiak: Wojewódzki Przegląd Plastyki Amatorskiej. Katalog. Leszno 1977. – X Lat Międzywojewódzkiego Konkursu na Drzeworyt o Tematyce Muzycznej. Teka grafiki. Leszno 1985. – Z. Łukowiak: Amatorski ruch plastyczny w Lesznie. Monografia. Leszno 1987 s. 14, 16, 18, 25. – B. Głowinkowski: Rysunki B.B. w „Przyjacielu Ludu”. Informator kulturalny i Turystyczny Południowo-Zachodniej Wielkopolski 1995 nr 2 s. 6. Bortliszewski* Kazimierz (1814-1866) ks. AW: 517. Słowniki: PTPN. Borucka* Jadwiga w zakonie Helena (zm. 1708?) ksieni klarysek w Gn. Słowniki: Borkowska i s. 30. Borucki* Jan (zm. ok. 1628) podstoli brzeski, star. przedecki. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Borucki* Józef (1883-1964) powstaniec wlkp., dow. Straży Ludowej w Margoninie. Słowniki: Zasłużeni dla ziemi chodzieskiej [II]. Borucki* Kazimierz (1898-1986) kustosz, dyr. Muzeum Okręgowego w B. Słowniki: Inowr. SB I; BSB II; Członkowie tajnych tow. Źródła: K. B.: Muzeum im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Muzealnictwo 1964 nr 12 s. 69-77. – K. B.: Ratowanie pamiątek narodowych Kal. Bydg. 1968 s. 98-103 – K. B.: Przymusowy pobyt. [W:] Opowieści bydgoskie. T. 1. Oprac. W. Drygałowa. B. 1970 s. 135-8. – K. B.: Najradośniejszy powrót. [W:] Opowieści bydgoskie. T. 1 s. 172-5. – K. B.: Choć mówią po polsku inaczej. [W:] Opowieści bydgoskie. T. 1 s. 48-103. – K. B.: Plastyka bydgoska w latach 1920-1945. [W:] Bydgoszcz w latach 1920-1970. B. 1972 s. 247-56. Biografie: R. Kuczma: Sylwetki plastyków bydgoskich. [W:] Kultura bydgoska 1945-1984. Pod red. K. Kwaśniewskiej. B. 1984 s. 175. – z żałobnej karty. Kal. Bydg. 1988 s. 161. Przyczynki: B. Łukaszewska: Życie kulturalne w pierwszych latach po wyzwoleniu. [W:] Bydgoszcz w latach 1920-1970. B. 1972 s. 291, 296. – R. Jaskuła: Plastyka bydgoska 1945-1976. B. 1980 s. 90. – Z. Mrozek: z dziejów towarzystw kulturalnooświatowych, artystycznych i naukowych B. w okresie międzywojennym. Kronika Bydgoska 6: 1982 s. 141. – B. Janiszewska-Mincer: Rozwój plastyki w latach 1920-1950. [W:] Kultura bydgoska 1945-1984. Pod red. K. Kwaśniewskiej. B. 1984 s. 123, 128. – A. Wilk: Działalność kulturalno-oświatowa Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy w latach 1923-1980. Kronika Bydgoska 7: 1986 s. 82. – H. Kulpiński: Przewodnik po cmentarzu Nowofarnym w Bydgoszczy. B. 1991 s. 24-5. Borucki* Ludwik (zm. 1731) kaszt. brzeski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Borucki* Mikołaj (XVI w.) chor. brzeski kujawski, kaszt. konarski kujawski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Borucki* Tadeusz (1919-2000) mgr inż. mechanik, specjalista w zakresie pojazdów szynowych, główny konstruktor wagonów i elektrycznych zespołów trakcyjnych Centralnego Biura Konstrukcyjnego Przemysłu Taboru Kolejowego w P. Słowniki: SBTech. XIII. Przyczynki: W. Dembecka: Absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki w Poznaniu 1919-45. P. 1986 s. 143. Borukowski* Jan (1524-1584) kan. pozn., bp przemyski. Słowniki: EK; Biskupi. Borys* Adam (1909-1986) doc. dr inż. technologii rolno-spożywczej, ppłk WP, dowódca Kierownictwa Dywersji KG AK. Słowniki: Kunert Słow III (i fot.); SBTech. X. Biografie: J. Tucholski: Cichociemni 1941-1945. Sylwetki spadochroniarzy. Wwa 1984 s. 94-5. – J. Kolanowski: A.B. „Pług”. Za wolność i Lud 1987 nr 36, 37. – Z. Grodecka: A.B. ps. „Pług”. GWyb. (P.) 1998 nr 191 s. 9. Przyczynki: Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce 1919-1969. P. 1970 s. 38. – P. Stachiewicz: „Parasol”. Dzieje oddziału do zadań specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Wwa 1981, passim. – T. Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939-1944. Wwa 1983. – T. Strzembosz: Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy 1939-1944. Wwa 1983. – S. Broniewski. Całym życiem. Wwa 1983 s. 161, 170-1, 173-6, 292, 320. Borysławski* Stanisław Wojciech (1704-1754) jezuita. Słowniki: EWoJ. Boryszewski* Andrzej Róża (zm. 1510) kan. gnieźn. i pozn., abp gnieźn., dyplomata. AW: 519. Słowniki: PSB; WSB; EK; Biskupi. Przyczynki: I. Sułkowska-Kurasiowa: Polska kancelaria królewska w latach 1447-1506. Wr. 1967 s. 111-2. – Katedra gnieźnieńska. T. 1. P. 1968 s. 236-7. – A. Woziński: Hans Brandt czy anonim z początku XVI wieku? Św. Wojciech czy Andrzej Boryszewski? [W:] Tropami św. Wojciecha. Red. Z. Kurnatowska. P. 1999 s. 293310 [nagrobek św. W. w katedrze w Gn.]. Borzewski* Mateusz (zm. 1614) opat cystersów w Lądzie. AW: 520. Słowniki: PSB. Borzęcki* Konstanty (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 346. Borzysław* (XIII w.) kaszt. żoński, księski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Borzysław* (XIII w.) kaszt. santocki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Borzysław* (zm. 1317) kanclerz płocki ks. Bolesława II, archidiakon pozn., kan., abp gnieźn. AW: 521. Słowniki: PSB; EK; Biskupi; Maciejewski Episkopat s. 229. Przyczynki: E. Suchodolska: Kancelarie na Mazowszu w latach 1248-1345. Wwa 1977 s. 90. – M. Starnawska: o składzie społecznym kapituły poznańskiej w okresie rozbicia dzielnicowego. KH 96: 1989 nr 3/4 s. 43. Bosgrave* (Bosgraveus, Anglus) Jakub (1549-1623) angielski jezuita, matematyk, działał w Kaliszu. Słowniki: PSB; EK. Bosiacki* Maksymilian (1890-1939) powstaniec wlkp., kpt. WP. Słowniki: SBPW. Bossowski* Józef Jan (1882-1957) prawnik, prof. UP i UAM. AW: 522. Słowniki: SPKP; SBSP;WSB; PTPN. Biografie: T. Cyprian: J. J.B. Spraw. PTPN 21: 1957 nr 2 s. 350-3. – J.J.B. (nekrolog). Kron. UP za rok akad. 1957/1958 s. 72-5. – T. Cyprian: J. J.B. Ruch PES 20: 1958 z. 2 s. 351-5, il. – P. Grzegorczyk: Twórcy i badacze kultury zmarli w latach 19561967. Cz. 1-2. Wwa 1968 s. 65-6. Bossuta* (Bożęta) Stefan (zm. 1038) abp gnieźn. AW: 523. Słowniki: PSB; SSS; Biskupi; P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957 s. 347. Przyczynki: S. Kętrzyński: o zaginionej metropolii czasów Bolesława Chrobrego. Wwa 1947. – T. Wojciechowski: Szkice historyczne XI wieku. Wyd. 3 Wwa 1951, s. 44, 133, 153. Boszkowski* Jan, pseud.: Veredarius (zm. 1746) cysters w Lądzie. Słowniki: EK. Botner* Teodor (+) nauczyciel – fizyk i matematyk. Przyczynki: J. Werner, J. Żardecki: To oni nas uczyli. Kaliszanie w Warszawie 1993 nr 4 s. 19-29. Böttcher* Johann Ulrich (XIX w.) pastor ewang. w Pniewach 1848-1885. Przyczynki: Rogall Geistlichkeit s. 265. Boturzyński* Jakub (zm. 1531) woj. kaliski i pozn. Słowniki: Bielińska, Wrzesiński SB; Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bourdaloue* Louis (1632-1704) francuski jezuita, kaznodzieja królewski, działał w Kaliszu. Słowniki: EK. Bożej* (XIII w.) kaszt. lędzki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bożek* Bolesław (1904-1968) nauczyciel. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970. Bożen* (XIII w.) kaszt. międzyrzecki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Bór*-Komorowski Tadeusz (1895-?) dowódca Armii Krajowej – w Wielkopolsce. Przyczynki: E. Serwański: w kręgu myśli zachodniej. Wspomnienia i zapiski Wielkopolanina. Wyd. J. i K. Serwańscy. P. 2003 s. 139-62. Brachmann* Jan (1571-1631) pastor ewang., pedagog. AW: 525. Słowniki: PSB. Bracki* Władysław Jan (1892-1970) aktor, reżyser, dyrektor teatru. Słowniki: SBTP II. Braesicke* Hugo Eugen Alexander (1843-1898) nadburmistrz B. AW: 526. Słowniki: BSB III; Balde. Przyczynki: W. Finger: Zum 100. Geburtstag Hugo Braesickes. Deutsche Rundschau (Bromberg) 1943 z 2 II. – Calendarium s. 84-6. – M. Romaniuk: Burmistrzowie miasta Bydgoszcz 1815-1919. Kronika Bydgoska 11: 1991 s. 284, 288, 290. Brand* Hans (XV w.) rzeźbiarz, snycerz, budowniczy. Słowniki: PSB; Architekci; SAP I. Źródła: Akta radzieckie poznańskie. T. #. Wydal K. Kaczmarczyk. P. 1948 nr 2049, 2182. Przyczynki: S. Dettloff: Dwie konfesje św. Wojciecha w katedrze gnieźnienskiej. [W:] Święty Wojciech 997-1947. Gniezno [1947] s. 260-62, 279-82. – P. Skubiszewski: Rzeźba nagrobna Wita Stwosza. Wwa 1957 s. 75-6. – S. Dettloff: Wit Stwosz. T. 1. Wr. 1961 s. 64. – Dzieje Gniezna. Pod red. J. Topolskiego. Wwa 1965 s. 254-55. – B. Tuchołka: z zagadnień twórczości rzeźbiarskiej H.B. Rocznik Gdański 1965 s. 155-66. – K. Wróblewska: Późnogotycka brązowa płyta nagrobna biskupa warmińskiego Pawła Legendorfa. Komunikaty Mazursko-Warmińskie 1966 nr 1 s. 99-126. Brandowski* Aleksander (1838-1903) ks., proboszcz w Borku, pisarz relig. AW: 529. Słowniki: PSB; EK; Teolodzy; Księża; AMM; SHist. Przyczynki: Klanowski s. 64. Brandowski* Roch Alfred (1835-1888) pedagog, filolog klas. AW: 528. Słowniki: PSB. Brandowski* Stanisław (1864-1935) pisarz, dziennikarz, wydawca. Słowniki: PSB; Z. Mrozek: Mały słownik pisarzy Kujaw i Pomorza (1920-1991) B. 1992; BSB III; Nowy Korbut; Dawni pisarze. Źródła: Kamolowa Zbiory rękopisów s. 16. Biografie: Z. Mrozek: Brandowscy. Kal. Bydg. 1988 s. 106-10. Przyczynki: J. Formanowicz: Historia Teatru Miejskiego w Bydgoszczy w latach 1920-1939. Wwa [i in.] 1978 s. 58-9, 102, 120, 140, 198, 206, 223. – Teatr Polski w Bydgoszczy. B. 1990 s. 101, 115, 216. – B. Wysocka: Kultura literacka Wielkopolski w latach 1919-1939. P. 1990 s. 145-6, 174, 176. Brandowski* Teodor Wilhelm (1894-1949) pisarz, kustosz Biblioteki Miejskiej w B. Słowniki: SPKP; BSB III (i fot.). Biografie: Z. Mrozek: Brandowscy. Kal. Bydg. 1988 s. 109-10. Przyczynki: z życia i pracy bydgoskiej książnicy. B. 1965. – Z. Mrozek: Życie kulturalnospołeczne, teatralne i literackie Bydgoszczy w latach 1919-1939. B. 1984 s. 106-7. – B. Wysocka: Kultura literacka Wielkopolski w latach 1919-1939. P. 1990 s. 44, 146. Brandrup* Wilhelmine Marie Emilie (1844-1907) pisarka. Słowniki: Posener Biographischen Lexicon. Lüneburg 1975; BSB V. Przyczynki; H. Rasmus: Lebensbilder westpreussischer Frauen in Vergangenheit und Gegenwart. Münster 1984 s. 32. Brandstaetter* Roman (1906-1987) pisarz. Słowniki: Polscy pisarze; Współcz. pisarze. Źródła: T. Naganowski: Brandstaetteriana w Bibliotece Kórnickiej PAN. PBK 18: 1981 s. 239-46, sum. – R. Brzezińska: Moja podróż sentymentalna. Cz. 1. Życie i Myśl 1989 nr 7/8; Do Italii… Cz. 2. Życie i Myśl 1990 nr 3/4 [spisane z taśmy magnetofonowej rozmowy z R. B.]. – Listy R.B. do Janusza Warneckiego 1948-1969. Oprac. M. Kuraś. Pamiętnik Teatralny 1994 z. 3/4 s. 427-504. – R. B., Janusz Warnecki: Listy 1947-1969. Wwa 1999, 222 s., tabl. R: H. Baltyn, Nowe Książki 2000 nr 6 s. 25-6. Bibliografie: U. Bzdawka, B. Paszkowska, R.B. Poradnik bibliograficzny. P. 1989, 51 s. [m.in. bibliogr. podmiotowa adnotowana – 44 poz.]. – Świat Biblii R.B. Ogólnopolska interdyscyplinarna sesja naukowa, 20-22 października 1999. Red. J.K. Pytel [i in.]. Szczecin 1999 s. 282-330 [oprac. R. Ostrowski]. Konferencje i zjazdy: A. Seul: R.B. po 10 latach. Polonistyka 1998 nr 3 s. 176-8 [sesja „Rabbi R. B., judeochrześcijanin na pograniczu kultur” w P.]. – Świat Biblii R.B. Ogólnopolska interdyscyplinarna sesja naukowa, 20-22 października 1999. Red. J.K. Pytel [i in.]. Szczecin 1999, 357 s., il. – E. Krawiecka: Powrót R.B. Życie i Myśl 1999 nr 4 s. 76-9 [sesja w P.] – E. Krawiecka: Świat Biblii R.B. (Poznań 20-22 X 1999). Stud. Jud. 1999 nr 2 s. 277-9 [konferencja]. – E. Krawiecka: Przypomnienie R.B. KW 2000 nr 2 s. 161-3 [sesja w P.]. Biografie: Poznań literacki. Praca zbiorowa pod red. J. Mańkowskiego. P. 1964 s. 13-8. – E. Wysińska: R.B. Tygodnik Kulturalny 1965 nr 29. – T. Kudliński: Sylwetki dramaturgów: R.B. Scena 1972 nr 4. – T. Naganowski: B. nieznany. Przegląd Powszechny 1985 nr 23. – A. Rogalski: R.B. Nurt 1987 nr 12. – w drodze 1988 nr 3/4 [numer poświęcony pamięci R.B.; zawiera studia i artykuły autorów: M. Babraj, J. Góra, J. Grzegorczyk, D. Morisson, J.K. Pytel, J. Stroba]. – J. W. Podgórski: B. Nowe Książki 1988 nr 12. – A. Siemianowski: Pan Roman. Więź 1988 nr 1. – Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 24. – J. Góra: Gość wiecznego domu. o R.B. P. 1990, 108 s. – R. B., pisarz związany z Tarnowem. Poradnik bibliograficzny. Opr. B. Sawczyk. Tarnów 1995. – Jan Góra: Był jak przechodzień do domu Ojca. w dziesiątą rocznicę śmierci R.B. Poznań [„W Drodze”] 1997, 152 s., il. Rec. Józef Dużyk: B. - żywy człowiek. Przewodnik Katolicki 1997 nr 47 s. 17; Rec. Krzysztof Masłoń Biblio, ojczyzno moja… w 10. rocznicę śmierci R.B. Rzeczpospolita 1997 nr 226 s. 29; Edyta Bugaj: Dalszy ciąg rozmowy… Nowe Książki 1998 nr 9 s. 56-57. – A. Mierzyńska: Tombak czy złoto. P. 1998 [biografia R. B.]. R: E. Bugaj, Nowe Książki 1998 nr 9 s. 56-7. – J. Korczak: Wspomnienie o R.B. (1906-1987). Pan Roman. Tyg. Powsz. 1999 nr 33 s. 15. – J. Grzegorczyk: Piewca sprzeczności. Gaz. Wyb. 2000 nr 59, dod. Gazeta Wielkopolska s. 10. – Wielkopolanie XX wieku. Praca zbiorowa pod red. A. Gulczyńskiego. P. 2001 s. 65-82. – Andrzej Turek: Europejczyk wyznania rzymsko-hebrajskiego: osoba i twórczość R.B. Tarnów [Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos] 2011, 398 s. Przyczynki: B. Mamoń: Świat poezji teatralnej czyli o dramatach R.B. Tyg. Powsz. 1954 nr 44. – W. Studencki: R.B. – poeta teatru. Perspektywy 1956 nr 19. – K. Brończyk: TwórczośćR. B. Biuletyn Informacyjny Pax 1958 z. 7/8 s. 93-100. – J.Dz. [J. Dziuba]: Poezja i moralność. Życie i Myśl 1959 nr 11/12. – J. R(atajczak): R.B. [W:] Poznań literacki. Red. J. Mańkowski. P. 1964 s. 13-8, il. – E. Wysińska: o dramaturgii B. Dialog 1964 nr 7. – P. Kępińska: Modlitwa R.B. w drodze 1976 nr 9. – S. Stabryła: Mit grecki w dramatach R.B. Meander 1976 nr 5/6. – A. Laboga, J. Mańkowski, T. Orlik: Nagrody Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego za rok 1974. (Dokończenie). Nagrody kulturalne. KMP 1976 nr 3. – Z. Lichniak: Bliżej B. [W:] R. B.: Poezje. Wwa 1980 s. 5-89 [o twórczości R. B.]. – Z. Jasińska: Inspiracja i wyraz religijny w twórczości R.B. KMP 1981 nr 2. – T. Naganowski: Brandstaetteriana w Bibliotece Kórnickiej PAN. PBK 1981. – J. Godlewska: B. dramaty wędrowania. Dialog 1983 nr 11. – B. Kozera: Katolicyzm jako program poezji R.B. [W:] Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Filologia Polska. Nr 22. Opole 1983. – H. Sławińska: Świat biblijny R.B. Kierunki 1985 nr 23. – T. Naganowski: B. w Ossolineum. Ze skarbca kultury 41: 1986 s. 163-71. – A. Rogalski: w sferze sacrum. Życie i Myśl 1986 nr 5/6. – M. Adamczyk: Rozważania nad poezją R.B. Życie i Myśl 1987 nr 3/4. – M. Babraj: Dziękujemy Bogu, że był z nami. Słowa pożegnania. w drodze 1988 nr 3/4. – T. Żychiewicz: Rabbi R.B. Tyg. Powsz. 1987 nr 41. – J. Dużyk: Fascynacje włoskie R.B. Kierunki 1989 nr 2. – R. Brzezińska: Rozmowy z R.B. Życie i Myśl 1989 nr 7/8; 1990nr 3/4 i 11/12. – S. Sterna-Wachowiak: Smak Dobrej Księgi. o twórczości R.B. Kresy 1991 nr 8. – P. Bystrzycki: Szabasy z Brandstaetterem. P. 1996, 297 s. [wyd. 2: Zwierzyniec 2002, 293 s.]. R: T. Chrzanowski, Kultura 1996 nr 6 s. 140-3; M. Gromadzińska, Życie i Myśl 1996 nr 2 s. 124-6. – E. Rosner: R.B. w Austrii. PLit. [Londyn] 20: 1995 s. 157-73. – P. Wuczkowski: Uciekający biograf Jezusa. o „Jezusie z Nazarethu” R.B. Znak 1996 nr 3 s. 91-103. – P. Bystrzycki: R.B. w dziesięciolecie śmierci. Życie i Myśl 1997 nr 3 s. 76-80 [o twórczości R.B.]. – J. Grzegorczyk: „Jesteś tym, kim będziesz jutro”. w drodze 1997 nr 9 s. 66-71 [o twórczości R.B.]. – M. Kwiatkowski: Spotkania z R.B. Iks 1997 nr 9 s. 40-43. – Cz. Ryszka: „Jezus z Nazaretu” R.B. Homo Dei 1997 nr 4 s. 83-97 [o twórczości R. B.]. – S. Sarnicka: w kręgu biblijnych znaków. „Ostatnia wieczerza” R.B. i jego „Krąg biblijny”. Warszt. Polonist. 1997 nr 2 s. 68-74. – E. Bugaj: R.B. (1906-1944). Prz. Artyst.-Lit. 1998 nr 7/8 s. 152-9. – A. Seul: Niewiasta cienia. o poznawczych funkcjach metafory R.B. Przegląd Powszechny 1998 nr 5 s. 202-15. – P. Śliwiński: Proza śmierci. Przegląd Powszechny 1998 nr 11 s. 191-9 [o twórczości R.B.]. – Romana Brzezińska: Księga ksiąg B. Gazeta Poznańska 1999 nr 248 s. 6 [Ogólnopolska interdyscyplinarna sesja naukowa zorganizowana przez Wydział Teologiczny]. – E. Bugaj: R.B. (1944-1987). Prz. Artyst.-Lit. 1999 nr 1/2 s. 209-16 [o twórczości R.B.]. – P. Łuszczykiewicz: Eros i agape. o miłości w poezji R.B. Przegląd Powszechny 1999 nr 4 s. 86-96 [o twórczości R. B.]. – Świat Biblii R.B. Ogólnopolska interdyscyplinarna sesja naukowa, 20 - 22 października 1999 r. w Auli im. Jana Lubrańskiego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Red. Jan Kanty Pytel [i in.]. Szczecin [Ottonianum] 1999, 357 s., il. – A. Mazan: Słowo i tekst w kulturze sakralnej. Na materiale „Jezusa z Nazarethu” R.B. Pamiętnik Literacki 2000 z. 3 s. 147-59. – J. Korczak: Pan Roman. [W:] Tenże: Pamięć ci wszystko wybaczy. P. 2001 s. 25-37 [wspomnienie].– Emanuela Bednarczyk: Człowiek wobec transcendencji i tajemnicy człowieczeństwa. Studium na podstawie dramatu „Dzień gniewu” R.B. Orbis Ling. vol. 19: 2002 s. 285-299. – P. Bystrzycki: Szabasy z B. Wyd. 2. Zwierzyniec [i in.] 2002, 293, il., mapa. – Stefan Drajewski: Długa droga. Głos Wielkopolski 2002 nr 227 s. 5, il. – E.K.: Błogosławiona godzina powrotu…. [I Dzień R.B. w Poznaniu]. Winieta 2002 nr 4 s. 3, il. – Ewa Krawiecka: Będziesz Biblię nieustannie czytał… Winieta 2002 nr 4 s. 2. – Mieczysław Łojek: Cześć Matki Bożej w „Hymnach Maryjnych” R.B. Bydgoszcz [Mieczysław Łojek] 2002, 36 s. – Alicja Mazan-Mazurkiewicz: Biblijne motywy i idee w twórczości R.B. Acta UL Fol. Lit. Pol. 2002 z. 5 s. 155-173. – W. Paszke: R.B. Gaz. Wyb. Poznań 07.11.2002 s. 10. – Ryszard Zajączkowski: Człowiek trudnego szczęścia: św. Józef w powieści R.B. „Jezus z Nazaretu”. Kaliskie Studia Teologiczne 2002 t. 1 s. 383-388. – Ewa Krawiecka: Coś ty Poznaniowi uczynił B. … Przegląd Wielkopolski 2003 nr 1/2 s. 111-114, il. [I Dzień R.B. - obchody 15. rocznicy śmierci pisarza w Poznaniu]. – Alicja Mazan-Mazurkiewicz: Inspiracje biblijne w utworach R.B. Łódź [Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego] 2003, 256 s., bibliogr. s. 245-257. – Dariusz Konrad Sikorski: Bóg egzystencjalnym horyzontem tożsamości na wybranych przykładach twórczości R.B. do 1939 r. Stud. Bob. 2003 z. 2 s. 145-156. – Teresa Tyszkiewicz: Jeszcze do Ciebie powrócę. Miłujcie się! 2003 nr 5 s. 10-12. – Anastazja Seul: Biblia w powieści R.B. „Jezus z Nazarethu”. Zielona Góra [Uniwersytet Zielonogórski] 2004, 297 s. – Monika Kaczor: Biblia w „Jezusie z Nazaretu” R.B. Topos 2005 nr 1/2 s. 212-213. – Cyt.: Agentka UB przy pisarzu? Jak inwigilowano R.B. Głos Wielkopolski 2006 nr 272 s. 3, il. – A. Rzymska: Dramat „Ślepa ulica” R. B., czyli polskie dylematy moralne. [W:] z cienia niepamięci do światła. Red. E. Krawiecka. P. 2006 s. 137-48. – Tomasz Cylka: Bitwa o prawdę o B. Głos Wielkopolski 2007 nr 28 s. 18-19, il. – Aleksandra Mierzyńska: Cztery księżyce Saturna. R.B. na cenzurowanym. Poznań [Wydawnictwo Totaldruk] 2007, 76 s., il. – Barbara Sawczyk, Andrzej Turek: Europejczyk rodem z Tarnowa. R.B. - życie i twórczość. Tarnów [Miejska Biblioteka Publiczna im. Juliusza Słowackiego] 2007, 205 s., il. – Anastazja Seul: Jan Chrzciciel: Brat Pustynny według R.B. Lublin [Wydawnictwo Rhema] 2007, 230 s. – Dzień R.B. w Poznaniu. Biuletyn Miejski 2009 nr 17 s. 24-25 [biogram pisarza i działalność Stowarzyszenia im. R.B. w Poznaniu]. – Paweł Kochaniewicz: Jezus R.B. Lublin [Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II] 2010, 364 s., [46] s., tabl., il. – Dariusz Konrad Sikorski: B. wybory trudno rozwikłać. Miasto Poznań 2012 nr 1 s. 88-103, il. [działalność literacka i poglądy pisarza w okresie międzywojennym]. – Anna Rzymska: Kamienny most: tradycja judaistyczna w twórczości R.B. Olsztyn [Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego] 2005, 333 s. Brandt* Heinrich (1852-?) naucz. gimn. w Ostrowie. AW: 531. Słowniki: AMOstr. z. 10. Brandt* Henryk (1789-1868) generał pruski, pamiętnikarz. AW: 530. Słowniki: PSB. Brandt* (Brant) Jan (1554-1602) jezuita, teolog, kompozytor. AW: 532. Słowniki: SMP; Chybiński; Teolodzy; WSB; EWoJ. Źródła: B. Utwory zebrane. Kr. 1975. Przyczynki: z dziejów polskiej kultury muzycznej. T. 1. Kr. 1958 s. 145, 173, 266. – Z.M. Szweykowski: J.B. (1554-1602) i jego nowo odkryta twórczość muzyczna. z muzycznych poszukiwań w Szwecji. (3). Muzyka 18: 1973 nr 2 s. 43-72. Brandys* Edward Paweł (1909-1945) misjonarz św. Wincentego a Paulo, duszpasterz w B. Słowniki: Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce. T. II – 1. Kr. 2001; A. Schletz: Słownik biograficzny zgromadzenia księży misjonarzy. T. 1. Kr. 1957. Przyczynki: Z. Sroka: z dziejów parafii i kościoła św. Wincentego a Paulo w Bydgoszczy. NP 53: 1980 s. 239-40. Branecki* Jan h. Radwan (zm. 1655) kan. pozn. i gnieźn., archidiakon pszczewski, wikariusz gen. i oficjał pozn., bp sufragan pozn. AW: 535. Słowniki: PSB; Biskupi. Biografie: Nowacki II s. 187 i 218. Przyczynki: Nowacki II s. 106, 200, 277, 320, 475. Branicki* Sebastian (1484-1544) kanclerz gnieźn., referendarz kor., bp pozn. AW: 537. Słowniki: PSB; EK; Urzędnicy centralni Spisy; Biskupi. Źródła: Kat. biskupów s. 45-6, 132, il. Biografie: Nowacki II s. 95-6. Branicki* Stanisław (1624-1688) ks., jezuita, rektor w P. AW: 538. Słowniki: EWoJ. Braniewicz* Józef (1878-?) poseł na Sejm RP. Słowniki: Ktop był kim. Braniewicz* Stanisław (1875-1945) działacz społeczny, wójt gminy Białośliwie. Słowniki: Anders. Branowski* Ireneusz Konrad (1892-1936) chorąży Legionów Polskich, major WP, kwatermistrz w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w B. Slowniki: W.K. Cygan: Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny. T. 1. Wwa 2005; Kawalerowie VM II cz. 2. Brant* Jan – zob. Brandt Jan. Bräsicke* Hugon (XX w.) bibliofil. Biografie: E. Ryszkowska: H.B. i jego biblioteka. Kalendarz Bydgoski 31: 1998 s. 191-6. Brasse* Aleksy (1901-1956) ks., wikariusz gen. archidiecezji gnieźn. Słowniki: Kanoniści. Biografie: W. Góralski: Ks. A.B. 1901-1956. Prawo Kanoniczne 15: 1972 nr 3-4 s. 295-7. Brasse* Zofia (1910-1984) bibliotekarka w P. Słowniki: SBW. Biografie: Z.B. (1910-1984). Bibliotekarz 52: 1985 nr 3 s. 32-3, il. Bratborski* Juliusz Michał (1927-1972) inż. mechanik, specjalista w zakresie wytrzymałości materiałów i maszyn, doc. PP. Słowniki: SBTech. VIII. Przyczynki: Szkoły inżynierskie w Poznaniu 1945-1955. Politechnika Poznańska 1955-1965. P. 1966. – Politechnika Poznańska i wcześniejsze uczelnie techniczne w Poznaniu. Pod red. W. Dembeckiej. P. 1976. – W. Dembecka: Wydział Budowy Maszyn Politechniki Poznańskiej. Historia i teraźniejszość. P. 1976. Bratek* Jan (1887-1955) ks., jezuita, rektor w Kaliszu. Słowniki: PTPN; EWoJ. Bratkowic* Adrian (1585-1639) franciszkanin, teolog, reformator zakonny. Słowniki: EK. Bratkowski* Michał (XVIII w.) cześnik kaliski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 347. Bratkowski* Stefan (1876-1963) ks., społecznik, poseł na Sejm RP. Słowniki: PTPN; Księża; Kto był kim. Przyczynki: I. Ihnatowicz: Vade mecum do badań nad historią XIX i XX w. T. 2. Wwa 1971 s. 112. – Udział duch. s. 54. – Wojciechowska s. 409. Artykuły: MK 19: 1964 nr 6 s. 140-1. Bratkowski* Władysław (1882-1966) inż., specjalista w zakresie mechanicznej technologii włókna. Słowniki: SBTech. II. Biografie: Prof. dr inż. W.B. Przegląd Włókienniczy 1967 nr 1. – J.Z.: Twórcy polskiej nauki o włókiennictwie. Prof. dr inż. W.B. Przegląd Włókienniczy 1985 nr 8-9. Braude* Aleksander (1915-1998) lekarz. Słowniki: E. Andrysiak: Nigdy dość się nie umiera. Asnykowiec 9: 1999 s. 23-4. Brauer* Wilhelm Reinhold (1902-?) pastor w Obornikach. Źródła: W.B.: Meine Tätigkeit als Landesjugendpfarrer in Posen und Pommerellen. [W:] Spuren die der Wind nicht verweht. Lüneburg 1977 s. 183-7. Biografie: W.R. Brauer: „Pniel” (Geschichte einer deutschen Siedlung im Osten). Gedenkschrift anlässlich des 175. Gründungsjahres der evangelischen Kirchengemeinde Obornik an der Warthe. [Dillbrecht 1952 ?] s. 61. Braun* (II poł. XVIII w.) kompozytor. Słowniki: Chybiński. Braun* Augustyn Marian (1885-1951) kupiec, żołnierz AK, działacz społeczny w Środzie. Biografie: Cmentarz średzki s. 197. Braun* Gotfryd (II poł. XVIII w.) księgarz w P. Słowniki: SPKP. Braun* Jerzy (1911-1968) wioślarz, olimpijczyk z 1932 i 1936 r. Słowniki: Wryk Sport. Przyczynki: E. Ciesielski: Kronika wyników sportowych 60-lecia Bydgoskiego Tow. Wioślarskiego w Bydgoszczy. B. 1980 s. 8-13, 15, 23-6. Braun* Józef Tomasz (1869-1938) ks., działacz społ. i niepodl. Słowniki: WSB; EK; PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: W. Chełkowska: Wspomnienia. RLub. 2: 1960 s. 217, 222. – M. Zientarowa-Malewska: Płonące krzaki nad Obrą. Wwa 1961 s. 174, 199. – Źródła do dziejów Polaków Marchii Granicznej w l. 1919-1945. Pod red. J. Benyskiewicza. Zielona Góra 1967 s. 46-8, 66-7. – J. Benyskiewicz: Położenie Polaków w Marchii Granicznej w l. 1919-1943. Zielona Góra 1968 s. 155. – Z. Hemmerling: Posłowie polscy w parlamencie Rzeszy Niemieckiej i w Sejmie pruskim 1907-1914. Wwa 1968 s. 83. – J. Oleksiński: Pogranicze w powstaniu wielkopolskim. Novum 1971 nr 12 s. 203. – J. Oleksiński: Walka ludności polskiej o kształt granicy zachodniej. Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego 14: 1972 s. 11-2, 20-2. – Udział duch. s. 94, 99. – J. Wojciak: Walka polityczna w wyborach do parlamentu Rzeszy i Sejmu pruskiego w Poznańskiem w latach 1898-1914. Wwa [i in.] 1981 s. 99, 105, 178. – W. Jakóbczyk: Towarzystwo Naukowej Pomocy w Wielkopolsce (18411939). P. 1985 s. 137. – Wojciechowska s. 404. Braun* Maksymilian (1800-1892) nauczyciel, muzyk, społecznik, powstaniec 1830. AW: 543. Słowniki: PSB; SMP; WSB; Dyrygenci; EK; AMM; Nauczyciele MM. Przyczynki: C. Sikorski: U kolebki. Życie Śpiewacze 1963 nr 2. – C. Sikorski: Towarzystwo Centralne „Harmonia”. Życie Śpiewacze 1963 nr 5. Braunek* Florian Antoni (1797-1871) podróżnik, powstaniec 1830/31. Słowniki: PSB; AMM. Braunek* Tadeusz (1835-1909) ziemianin, powstaniec 1863 r., działacz niepodl. i spółdzielczy. AW: 547. Słowniki: PSB. Brauner* Theodor (1867-1946) superintendent Kościoła Ewangelicko-Luterskiego w tzw. Kraju Warty. Słowniki: Kto był kim. Breański* Walerian Tyburcjusz (1805-1866) ks., powstaniec 1830/1831. AW: 551. Słowniki: PSB; EK; WSB; Wrzesiński SB; PTPN; AMM; Szamotulanie; Bielecki Słownik. Biografie: Ks. W.B. [W:] W. Łukaszewicz: Księża rewolucjoniści na emigracji 1831-1848. Kuźnica 4: 1948 nr 26. – J. Ziółek: Ks. W. T.B. (1806-1866). Novum 19: 1977 nr 7/8 s. 199-203. Przyczynki: M. Tyrowicz: Towarzystwo Demokratyczne Polskie. Wwa 1964 s. 43-4. – S. Kalembka: Towarzystwo Demokratyczne Polskie w latach 1832-1846. Toruń 1966 passim. Bredkrajcz* Norbert (1818/19-1858) dramatopisarz, działacz społ. AW: 554. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; AMM; SBWP-W I. Breite* Fryderyk W. (XIX w.) księgarz, litograf, introligator. Słowniki: SBWP-W I; SPKP Supl. II. Breite* Julian (XIX w.). Słowniki: M. Tyrowicz: Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832-1863: przywódcy i kadry członkowskie. Przewodnik biobibliograficzny. Wwa 1964. Breitinger* Hilarius (1907-?). Źródła: H.B. Als Deutschenseelsorger in Posen und im Warthegau 1934-1945. Erinnerungen. Mainz 1984, 230 s., il., mapa. R: H.-J. Karp ZfO 35: 1986 nr 1 s. 270-4; Cz. Łuczak: Dzieje Najnowsze 19: 1987 nr 3 s. 222-6; K.M. Pospieszalski: Pol. West. Aff. 28: 1987 nr 1 s. 93-107 [wyd. 2: Mainz 1986, 238 s.]. Brejski* Jan (1863-1934) redaktor, woj. pomorski, współtwórca organizacji polonijnych. Słowniki: Kto był kim; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: Pomorze na progu dziejów najnowszych Wwa 1961. – R. Hajduk [i in.]: Ludzie ziem zachodnich i północnych. Wwa 1962. – T. Filipiak: Dzieje związków zawodowych w Wielkopolsce do r. 1919. P. 1965. – T. Monasterska: Narodowy Związek Robotniczy 1905-1920. Wwa 1973. Brelewski* (Brylewski) Ignacy Edward (działał od 1827- zm. 1837) aktor, dyr. teatru. Słowniki: SBTP. Bremer* Johann (1873-1942) właściciel Marzenina. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 26-7. Bremer* Joseph (1901-1968) nauczyciel, działacz NSDAP. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 27. Brennckenhoff* Franz Balthasar Schönberg von (1723-1780) szef dystryktu nadnoteckiego, budowniczy Kanału Bydgoskiego. AW: 557. Słowniki: BSB i (i fot.). Biografie: H. Hoppe: F.B. S. v. B. Bromberg 1972 nr 40 s. 3-5. Przyczynki: W. Finger: Bromberger Strassennamen und ihr Ursprung. Deutsche Rundschau 1943 nr 153-4. – A. Jaeschke: Bromberg von 1787-1805. Bromberg 1963 nr 11 s. 5-6. – Calendarium 50-7. – H. Hoppe: Bromberg als Behőrdenstadt. [W:] Aus Brombergs Vergangenheit. Wilhelmshaven 1973 s. 112-5. – B. Zarys dz. s. 73-5. – G. Ohlhoff: Die Historische Gesellschaft für den Netzedistrikt zu Bromberg. Bromberg 1980 nr 64 s. 7-8. – G. Ohlhoff: Der Geheime Finanzrat v. B. Bromberg 1988 nr 62 s. 12. – Hist. B. i s. 344-8, 351-2, 354, 356, 367, 373-5, 389, 417. Brese*-Winiary Leopold von (+) gen., inż. pruski. Przyczynki: Ostrowska-Kębłowska Architektura s. 171-2, 257. Bresiński* Stanisław (1875-1956) działacz związkowy, powstaniec wlkp. Słowniki: Kto był kim; Posłowie. Breskott* Efraim (1670-1749) pastor ewang., pedagog. AW: 561. Słowniki: PSB. Bretsznajder* Helmut (+). Źródła: H. B.: Wielkopolanin na robotach w Niemczech w latach 19401946. KW 1996 nr 3 s. 91-7. Brettner* Jan Antoni (1799-1866) nauczyciel, dyr. gimn. AW: 562. Słowniki: PSB;WSB; Nauczyciele MM. Przyczynki: Z. Grot: Hipolit Cegielski. P. 1947 s. 110-19. – S. Baske: Praxis u. Prinzipien der preussischen Polenpolitik vom Beginn der Reaktionszeit bis zur Gründung des Deutschen Reiches. Berlin [et al.] 1963 s. 160-1, 245-6. – Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 99. Brettschneider* – rodzina niem. w Wlkp. Przyczynki: E. Wentscher: Der Tuchmacherstamm Brettschneider in Rawitsch. Archiv für Sippenforschung 17: 1940, s. 181-6. Breza* Adam (zm. ok. 1689) łowczy pozn., kaszt. santocki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Breza* Alfons (1891-1934) rotmistrz WP, powstaniec wlkp. i śląski. Słowniki: PSB; SBPW. Biografie: D. Szczepaniak: A.B. PLudu 1999 z. 5-6 s. 34. Przyczynki: Wojskowe aspekty powstania wielkopolskiego 1918-1919. Opr. S. Nawrocki. P. 1985. Breza* Eugeniusz. AW: 567. Źródła: R. Pollak: List Mickiewicza ineditum [do E.B.]. PZach. 1949 nr 11 s. 493-4. Przyczynki: Z. Suchar: Pan Schnabelewopski i jego przyjaciel Heine. Pomorze [Bydgoszcz] 10: 1964 nr 6 s. 2, 4 [dot. pobytu H. Heinego w dobrach E.B. w Wielkopolsce w 1822 r.]. Breza* Helena z Cieszkowskich (-) działaczka społ., z Więckowic. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 163, 170, 172. Breza* Józef (1796-1877) powstaniec 1830/31, ziemianin wlkp. Słowniki: PSB; Bielecki Słownik; Materiały do słownika kartografów i geodetów polskich. Wwa 1999. Breza* Konstanty (1848-1906) ziemianin. AW: 570. Słowniki: PTPN. Breza* Stanisław (1752-1847) minister Ks. Warszawskiego. AW: 572. Słowniki: PSB. Breza* Stanisław (1836-1902) ziemianin. AW: 573. Słowniki: PTPN. Breza* Stanisław (ur. 1874) rtm., powstaniec wlkp. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 133. Źródła: APP nr 974. Breza* Tytus (1802-1865) ziemianin, bankowiec. AW: 574. Słowniki: PTPN. Breza* Włodzimierz (1812-1876) ziemianin, poseł na sejmy pruskie. AW: 575. Słowniki: PSB; PTPN. Breza* Wojciech Konstanty (zm. 1698) kaszt., woj. pozn., star. mosiński. AW: 576. Słowniki: PSB;WSB; Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 332; Chłapowski. Przyczynki: Dz. Wlkp. I. Breżińskij* Ananij Iwanowicz (1843-1897) wicegubernator kaliski. Słowniki: Ł. Chimiak: Gubernatorzy rosyjscy w Królestwie Polskim. Szkic do portretu zbiorowego. Wr. 1999. Bręborowicz* Henryk (1909-1973) ginekolog, prof. AM w Poznaniu, działacz społ. Biografie: Z. Słomko: Wspomnienie pośmiertne o H.B. z żałobnej karty. KMP 1975 nr 1 s. 163-6, il. – Z. Słomko: H.B. (1909-1973). Ginekolog. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 131-4. – Z. Słomko: H.B. Twórca i pierwszy prezes Polskiej Medycyny Perinatalnej. Ginekologia Polska 62: 1991 s. 49-55. – D. Książkiewicz-Bartkowiak: Bręborowicz znaczy lekarz. KMP 2001 nr 1 s. 344-65, il. – Sylwetki twórców medycyny prenatalnej w Polsce. B.H. (1909-1973). Kliniczna Perinatologia i Ginekologia 33: 2001 s. 11-7, il. – E. Baum: H.B. – człowiek niezłomny. [W:] H. Bręborowicz. Ojciec polskiej medycyny perinatalnej. Wstęp i dobór tekstów E. Baum i G.H. Bręborowicz. P. [PTPN] 2009, s. 9-23. Przyczynki: G.H. Bręborowicz: Analiza dorobku naukowego i działalności dydaktycznej Profesora H.B. [W:] H. Bręborowicz. Ojciec polskiej medycyny perinatalnej. Wstęp i dobór tekstów E. Baum i G.H. Bręborowicz. P. [PTPN] 2009, s. 24-39. Brinkmann* – rodzina niem. w Wlkp. Słowniki: Posener Geschlechterbuch Umfassend das ges. Wartheland. Bd. 4. Bearb. v. Helm. Strelau. Limburg/Lahn 1965. Brochwicz*-Lewiński Antoni Bolesław (zm. 1990) gen. WP. Słowniki: T. Kryska-Karski, S. Żurakowski: Generałowie Polski Niepodległej. Wwa 1991. Biografie: T. W. : A.B. B.-L. GWyb. (P.) 1999 nr 206 s. 10. Brocker* (+) tłumacz, wydawca , radca kaliskiej pruskiej izby podatkowej. Słowniki: H. Nowaczyk: Pruski wydawca polskiego prawa z Kalisza. Starocie z lamusa. Ziemia Kaliska 1993 nr 80 s. 15. Broda* Aleksander (1899-1939) sierżant WP, powstaniec wlkp. Słowniki: Kawalerowie WP. T. II, cz. 1. Brodnicki* Bolesław (1878?-1933) ekonomista. Słowniki: PTPN. Brodnicki* Władysław (1837-1908) poseł do sejmu pruskiego, powstaniec 1863. AW: 587. Słowniki: PSB; PTPN. Brodniewicz* Aleksander (1904-?) lekarz higienista, chirurg. Słowniki: PTPN. Brodniewicz* Kazimierz (1891-?) neurolog, psychiatra. Słowniki: PTPN; Członkowie tajnych tow. Brodowicz* Zygmunt (1871-1948) lekarz, organizator służby zdrowia. Słowniki: SLek. III. Biografie: B. Słobodzianek: Organizator służby zdrowia (dr Z. B.). Kontrasty 1972 nr 4 . Brodowski* Aleksander (1794-1865) oficer WP, dyr. gen. pozn. Ziemstwa Kredytowego, deputowany na sejmy w P. i Berlinie, ziemianin. AW: 588. Słowniki: PSB; PTPN. Brodowski* Edmund Zbigniew (1852-1901) dziennikarz, działacz polonijny. AW: 592. Słowniki: WSB. Brodowski* Mieczysław (1869-1938) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 176. – Udział duch. s. 49. – Studia z dziejów Ziemi Mogileńskiej. P. 1978 s. 590. – Wojciechowska s. 409. Brodowski* Zygmunt (1561-1622) ks., jezuita, nauczyciel. Słowniki: EWoJ; Szkoła Kaliska. Przyczynki: M. Błachowicz: Pochówki i epitafia w kolegiacie kaliskiej. [W:] Kolegiata kaliska na przestrzeni wieków 1303-2003. Red. G. Kucharski [i in.]. Kalisz 2004 s. 265. Brodzicki* Stefan (XVIII w.) kaszt. kamieński. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Brodzikowicz* Stanisław (+) budowniczy. Przyczynki: Malinowski Muratorzy s. 202. Brodziszewski* Anzelm Wojciech (1779-1866) kan., bp sufragan gnieźn. Słowniki: PSB; EK; SPKP; PTPN; Biskupi; Nauczyciele MM; Przyczynki: Motty. – Kazania gnieźnieńskie. Podobizna – transliteracja – transkrypcja. Wyd. S. Vrtel-Wierczyński. P. 1953. – M. Witkowski: Zapomniany odkrywca „Kazań gnieźnieńskich” [W.A.B.]. z dziejów bibliotekarstwa wielkopolskiego. PBK 5: 1955 s. 250-61, 344 i 349. – Z. Zieliński: Kościół katolicki w Wielkim Księstwie Poznańskim w l. 1848-1865. Lublin 1973 passim. – Dzieje szkoły średniej w Wałczu. Od kolegium jezuickiego do Liceum Ogólnokształcącego (1665-1995). Wałcz 1998. – M. Sterczała: Biskup W.A.B. Zapomniany odkrywca „Kazań Gnieźnieńskich”. Murowana Goślina 2006, 32 s., il. Brodzki* Wacław (1865-1921) aptekarz. Słowniki: PTPN. Broekere* (Broeckere) Antoni Bronisław (1843-1909) lekarz, filantrop, powstaniec 1863. AW: 596. Słowniki: PSB; PTPN; SLek. I. Przyczynki: G. Kusztelak: Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 1972. Broekere* Bolesław Edward Konstanty (1869-1936) lekarz. Słowniki: PTPN; AMM. Przyczynki: Zakrzewski. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Broekere* (Broeckere, Breker) Jan Stanisław (1789-1860) porucznik Ks. Warszawskiego, pamiętnikarz. AW: 597. Słowniki: PSB. Broekere* Ludwik (1867-1948) pianista, dyrygent. Słowniki: WSB; AMM. Przyczynki: 50-lecie Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w P. 1920-1970. Wwa [i in.] 1973. Broekere* (Broeckere) Stanisław (1828-1899) adwokat, notariusz, sędzia. AW: 598. Słowniki: PTPN; AMM; SBWP-W I. Biografie: A. Gulczyński: Sylwetki zasłużonych pleszewian z okresu pruskiej niewoli. Pleszew 1992. Przyczynki: E. Achremowicz, T. Żabski: Towarzystwo Literacko-Słowiańskie we Wrocławiu 1836-1886. Wr. 1973. – J. Majchrzak, K. Zimniewicz: Bank Spółdzielczy w Pleszewie w latach 1872-1990. Pleszew 1991. Brokman* Markus Magnus (1849-1916) lekarz laryngolog. Słowniki: SLek. IV. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Brokmanowa* (Brokman-Kozłowska) Melania (1884-1958) dr filozofii i ekonomii, nauczycielka, działaczka społ. Słowniki: Szkoła Kaliska. Przyczynki: J. Werner, J. Żardecki: To oni nas uczyli. Kaliszanie w Warszawie 1993 nr 4 s. 19-29. Broel*-Plater – zob. Plater. Brombacher* Franciszek Antoni (1677-1733) rzeźbiarz poznański. Słowniki: SAP i oraz Uzupelnienia i sprostowania do T.I. Przyczynki: E. Linette: Kontrakty dominikanów ze snycerzami poznańskimi (Krzysztofem Redellem z 1621 i F. A.B. zz 1714). BHSz. 1966 s. 388-92. Bromirska* Dorota (zm. 1619) ksieni klarysek w Gn. Słowniki: Borkowska i s. 27. Bromka* Władysław (1890-1957) powstaniec wlkp., działacz społ., kupiec. Słowniki: SBPW. Broniarz* Jarogniew Tytus (1913-1999) chemik, prof. PP, członek Wlkp. Org. Wojsk. Słowniki: AMM. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1999-2001 s. 24. Broniarz* Stanisław (1886-1944) działacz niepodległ. Biografie: R. Wełniak, A. Ziółkowska: Wielkopolska walcząca. Konspiratorzy w obozie hitlerowskim w Żabikowie. Luboń 2010, s. 28-9. Bronicki* Florian Konstanty (1907-1994) lekarz, działacz społ. Słowniki: Inowr. SB IV. Przyczynki: B. Wojtysiak: Choć nie brakowało trosk i kłopotów. Nowiny Inowrocławskie z 13 IV 1989. – Historia Gimnazjum i Liceum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu 1855-1985. Red. R. Kabaciński. T. 2 . Inowr. 1995 s. 23. Broniewska* Janina z Kunigów, pseud.: Bronisława Janowska, J. B., Roman Jasiński (1904-1981) prozaik, pisarka dla dzieci i młodzieży, publicystka, pedagog, w l. 1934-37 współredaktorka „Płomyka” i współpracowniczka „Płomyczka”, żona Władysława Broniewskiego – poety, mieszkanka Kalisza. Słowniki: Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. Red. J. Krzyżanowski [i in.]. T. 1. Wwa 1984. – Współcześni polscy pisarze i badacze literatury: słownik biobibliograficzny. Pod red. J. Czachowskiej [i in.]. T. 1. Wwa 1994. – P. Kuncewicz: Leksykon polskich pisarzy współczesnych. T. 1. Wwa 1995. Przyczynki: B. Szal: Ślub za trzy grosze. Ziemia Kaliska 1987 nr 51-52 s. 10, il. – P. Kuncewicz: Agonia i nadzieja. T. 5: Proza polska po 1956. Wwa 1993. Broniewski* Karol (1889-1978) nauczyciel, dyrygent, kompozytor. Słowniki: Szamotulanie; Dyrygenci. Biografie: Prof. K.B. Życie Śpiewacze 1955 nr 7 s. 10-13. – (be): Jubileusz K.B. Ruch Muzyczny 1962 nr 15 s. 22. Broniewski* Kazimierz (XVII/XVIII w.) podwojewodzi pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 347. Broniewski* Marcin (ok. 1569-1624) pisarz różnowierczy. Słowniki: PSB; Nowy Korbut. Biografie: J. Byliński: M. B. – przywódca polskich różnowierców wielkopolskich z czasów Zygmunta III. [W:] Sprawozd. Opolskiego TPN Ser. A. Nr 23. Opole 1992 s. 45-72. – J. Byliński: M.B. – trybun szlachty wielkopolskiej w czasach Zygmunta III. Wr. 1994, 192 s., tabl., il. R: T. Kempa, Białoruskie Zeszyty Historyczne Z. 7 (1997) s. 181-5. Przyczynki: J. Krzyżanowski: Proza polska wieku XVI. Odrodzenie w Polsce. Materiały Sesji Naukowej PAN. 25-30 paźdxiernika 1953 r. T. 4: Historia literatury. Wwa 1956 s. 306-7. Broniewski* Prokop (zm. 1577) chor. kaliski, podkomorzy pozn. AW: 602. Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy. Broniewski* Władysław (1897-1962) poeta, tłumacz, mąż Janiny z domu Kunig – mieszkanki Kalisza. Źródła: J. Andrzejczak: Szczypiorniak, legiony i … B. Ziemia Kaliska 1984 nr 48 s. 9 [wspomnienia o W. B.]. Przyczynki: (zk): W.B. rodzinne związki z Kaliszem. Gł. Wlkp. A, AB 1983 nr 210 s. 5. – B. Szal: Ślub za trzy grosze. Ziemia Kaliska 1987 nr 51-52 s. 10, il. Bronikowscy* – rodzina ziemiańska. Źródła: APP nr 974. Bronikowski* Adam (1714-1778) działacz dysydencki. AW: 606. Słowniki: PSB. Bronikowski* Adam Feliks (1758-1829) poseł. Słowniki: PSB. Bronikowski* Antoni (1817-1884) nauczyciel, tłumacz, poeta. AW: 609. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; WSB; Literatura polska: przewodnik encyklopedyczny. Wwa 1984; LSB; SBWP-W I; Nauczyciele MM; Dawni pisarze; AMOstr. z. 10. Bibliografie: J. Kałążny: Bibliographie der polnischen Übersetzungen Bronikowskis Romane. Studia Historica Slavogermanica 14: 1985 s. 220-1 [ok. 40 poz.]. Biografie: L. Słowiński: Nie damy pogrześć mowy. Wizerunki pedagogów poznańskich XIX wieku. P. 1982 s. 237-46. Przyczynki: Motty i s. 513, 726; II s. 486. – W. Bortnowski: Walka o cele powstania listopadowego (od 29 listopada 1830 r. do lutego 1831 r.). Łódź 1960. – Romantyzm. Wwa 1969 s. 172-3. – W. Banach: Ostrów pod znakiem Pegaza. Ostrów Wlkp. 1996. Bronikowski* Franciszek (1907-1964) wioślarz, olimpijczyk z 1928 r. Słowniki: Wryk Sport. Przyczynki: E. Ciesielski: Kronika wyników sportowych 60-lecia Bydgoskiego Tow. Wioślarskiego w Bydgoszczy. B. 1980 s. 2-13. Bronikowski* Hieronim (XVII w.) rotmistrz, podstoli pozn. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 347. Bronikowski* Hieronim (XVIII w.) star. mieściski. Słowniki: Zwierzykowski s. 347. Bronikowski* Józef (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 347. Bronikowski* Piotr (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 347/ Bronikowski* Rajmund (1787-1869) kapitan wojsk polskich. AW: 618. Słowniki: PSB. Bronikowski* Stanisław (XVII/XVIII w.) wojski pozn. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 347. Bronikowski* Stanisław (1843-1890) dziennikarz, publicysta. AW: 620. Słowniki: PSB; PTPN; AMOstr. z. 10. Biografie: Z. Widelicki, J. Leśny: Collegium Tremesnense 1776-1986. P. 1987 s. 75. Bronikowski* Stanisław (1863-?) kupiec. Słowniki: PTPN. Bronikowski* Władysław (XVII/XVIII w.) podstoli wschowski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 348. Bronisław* ze Strzałkowa (zm. 1394) archidiakon gnieźn. AW: 626. Słowniki: PSB. Bronisz* (zm. ok. 1241) kaszt. gnieźn., woj. pozn. AW: 629. Słowniki: PSB; EK; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: S. Wiliński: Gotycki kościół pocysterskiego opactwa paradyskiego w Gościkowie. P. 1953 s. 6-14. – Nowacki II passim. Bronisz* Franciszek (XVIII w.) pisarz grodzki koniński, burgrabia nakielski. Słowniki: Zwierzykowski s. 348. Bronisz* Ignacy (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 348. Bronisz* Jan (1857-?) ziemianin. Słowniki: PTPN. Bronisz* Jan Chryzostom Tadeusz Onufry (1867-1939) ks., społecznik. AW: 634. Słowniki: SBWPW II; Księża. Przyczynki: Wojciechowska s. 411. – Krotoszyn. Pod red. R. Marciniaka. T. 2. P. [i in.] 1996. Bronisz* Józef (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 348. Bronisz* Mikołaj woj. pozn. Przyczynki: Opactwo cysterskie w Paradyzu. Jego rola w dziejach i kulturze pogranicza. Red. J. Karczewska. Zielona Góra 2004 s. 65. Bronisz* Piotr Jakub (zm. 1719) podczaszy wschowski, kaszt. kaliski, star. pyzdrski. AW: 636. Słowniki: PSB; WSB; SBWP-W I; Zwierzykowski s. 300, 302, 307-8, 337, 348; Chłapowski. Przyczynki: J. Gierowski: Między saskim absolutyzmem a złotą wolnością. Wr. 1953 s. 177. – J. Gierowski: w cieniu Ligi Północnej. Wr. 1971. – Dz. Wlkp. I. – J. Staszewski: o miejsce w Europie: stosunki Polski i Saksonii z Francją na przełomie XVII i XVIII wieku. Wwa 1973. Bronisz* Zygmunt (1848-1903) ziemianin. Słowniki: PTPN. Brońkański* Hieronim (1842-1907) ks., działacz patriot. Słowniki: Księża; Członkowie tajnych tow.; AMOstr. z. 10. Przyczynki: L. Trzeciakowski: Polityka polskich klas posiadających w erze Capriviego (1890-1894). P. 1960 s. 122-3. – Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 191. Brosig* Alfred (1895-1940) historyk sztuki. Słowniki: WSB; PTPN; SGraf. Biografie: J. Mulczyński: Dr A.B. Zapomniany kustosz Muzeum Wielkopolskiego w P. [W:] ZiZM 25767. Przyczynki: M. Grońska: Nowoczesny drzeworyt polski (do 1945 roku). Wr. [i in.] 1971. – M. Grońska: Ekslibrisy. Wiadomości zebrane dla kolekcjonerów. Wwa 1992. – M. Grońska: Grafika w książce, tece, albumie. Wr. [i in.] 1994. – Nauka w Wlkp. – M. Rutowska: Straty osobowe i materialne kultury w Wielkopolsce w latach II wojny światowej. Wwa [i in.] 1984. – J. Mulczyński: Wystawy grafiki i ruch bibliofilski w P. w okresie dwudziestolecia międzywojennego. KMP 1996 nr 4 s. 132-54. Bross* Janina (1896-1983) lekarka. Słowniki: PTPN; Inowr. SB i (i fot.). Przyczynki: Z. Ziółek: Od okopów do barykad. Wwa 1973 s. 32-4, 42. – W. Markowski, S. Szewko: Sylwetki lekarzy i farmaceutów obrońców Modlina w 1939 r. AHFM 43: 1980 z. 3 s. 243-63. Bross* Kazimierz (1894-1939) lekarz, wydawca. Słowniki: WSB; PTPN; Członkowie tajnych tow.; SBPW; Opalenicki SB I. Bross* Stanisław (1895-1982) ks., teolog, organizator Studium Społecznego w P. Słowniki: PTPN; Martyrol.; SBKS; Kanoniści. Źródła: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 435. Biografie: C. B.: Pamięci kapłana, który władzę łączył z miłością. – Śp. ks. infułat S.B. Słowo Powszechne 1983 nr 168. – R. Zakrzewski: Pamięci ks. infułata dr. S.B. Myśl Społeczna 1983 nr 20. Przyczynki: W. Mysłek: Kościół katolicki w Polsce w latach 19181939. Wwa 1966. – K. Koźxniewski: Historia co tydzień. Wwa 1976 s. 337-80. – Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939. Pod red. C. Strzeszewskiego [i in.]. Wwa 1981. Browiński* Józef (1882-1927) biochemik, prof. UP. AW: 641. Słowniki: PSB;WSB; PTPN; SBP. Przyczynki: Z. Grot: Dzieje Uniwersytetu im. A. Mickiewicza 1919-1969. P. 1972, s. 119, 258, 294. Brownsford* Antoni (1826-1899) publicysta, działacz tow. roln. AW: 642. Słowniki: PSB; AMM. Biografie: Cmentarz Zasł. s. 29. Brownsford* Kazimierz (1856-1925) ziemianin, społecznik; poseł na Sejm RP. AW: 643. Słowniki: PSB;WSB; PTPN; Kto był kim; Posłowie. Biografie: Cmentarz Zasł. s. 30. Brownsford* Maria (1855-1924) pedagog. AW: 644. Słowniki: PSB; EK. Bródka* Alojzy (1910-1984) introligator. Biografie: L. Rosadziński: Ginące rzemiosło. Śladami poznańskich introligatorów. P. 2011, s. 143-4, il. Bruchmann* Michał ( XVII w.) malarz wielkopolski. Słowniki: SAP I. Brückner* Aleksander Florian (1895-1967) nauczyciel, księgarz. Słowniki: SPKP Supl. [I]. Biografie: T. Oracki: Twórcy i działacze kultury w woj. olsztyńskim w latach 1945-1970. Materiały biograficzne. Olsztyn 1975 s. 34. Przyczynki: Księgarstwo w 25-leciu wyzwolonej Opolszczyzny. Opole 1970 s. 130. Brudecki* Tomasz (ok. 1603-?) jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ. Brudecki* Zygmunt (1610-1647) jezuita, pisarz. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; EWoJ. Brudło* Tomasz (1873-1970) muzyk ludowy z Wąchabna. Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 40, 157. Brudnicki* Jan (1870-1914) lekarz kardiolog. Słowniki: P. SLek. IV. Biografie: B. Makowiec, J. Makowiec: Pierwsi kardiolodzy w Kaliszu. [W:] II Konferencja Naukowa Lekarzy Ziemi Kaliskiej, 12-13 X 1968. Pamiętnik. Kalisz 1969 s. 447-59, il. – E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Brudnicki* Kazimierz (+). Biografie: E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987 [biogram]. Brudzewski* Aleksander (zm. 1858) powstaniec 1830, 1846 i 1848. AW: 650. Słowniki: PSB. Brudzewski* Jan Jarand (XV/XVI w.) kaszt. spicymierski, rozpierski, kaliski, woj. łęczycki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Bieniak, Szymczakowa Spisy. Brudzewski* Jarand (zm. ok. 1450) woj. inowr. Słowniki: PSB; Inowr. SB. Przyczynki: Dzieje Inowrocławia. Red. M. Biskup. T. 1. Wwa [i in.] 1978 s. 200, 213-5. – Historia dyplomacji polskiej. Red. M. Biskup. T. 1. Wwa 1982 s. 338, 375-6. – Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII – XVIII wieku. Opr. J. Bieniak. T. 1 z. 1 Wr. [i in.] 1985 s. 129. – J. Szymański: Herbarz średniowiecznego rycerstwa polskiego. Wwa 1993 s. 229. – A. Szymczakowa: Szlachta sieradzka XV wieku. Łódź 1998 s. 63-71. Brudzewski* Jerzy (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 348. Brudzewski* Mirosław – zob. Mirosław z Brudzewa. Brudzyński* Stanisław (1601-1615) uczeń kolegium jez. w Kaliszu. Przyczynki: M. Błachowicz: Pochówki i epitafia w kolegiacie kaliskiej. [W:] Kolegiata kaliska na przestrzeni wieków 1303-2003. Red. G. Kucharski [i in.]. Kalisz 2004 s. 265-6. Bruener* Edward sen. (1812-1893) lekarz, powstaniec 1830. Słowniki: SLek. V; Kośmiński. Przyczynki: G. Kusztelak: Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 1972. Brukwicki* Piotr (1876-1965) zakonnik w zgromadzeniu misjonarzy, historyk. Słowniki: EK. Brumbacher* zob. Brombacher Brummack* Carl Friedrich (1895-1971) pastor. Słowniki: Balde. Przyczynki: H. Kruska: Carl Brummack in memoriam. Posener Stimmen 18: 1971 nr 7. – A. Rhode: Die Evangelische Kirche in Posen und Pommerellen. Lüneburg 1984. – O. Kiec: Die evangelischen Kirchen in der Wojewodschaft Posen (Poznań) 1918-1939. Wiesbaden 1998 s. 222-3. Brunner* (Brüner, Bruener) Edward Dawid (1813-1879) lekarz kaliski. Słowniki: Gerber Studenci s. 266; Kośmiński. Bruśnicki* Feliks (1860-po 1937) notariusz, działacz społ., krajoznawca. Słowniki: SBWP-W II. Biogramy: G. Schlender: Książnica asnykowska w Kaliszu. Kalisz 2007 s. 396. Przyczynki: (edan): Jubileusz kaliskich turystów. Ziemia Kaliska 1983 nr 43 s. 7 Brüssel* Jan (XVI/XVII w.) mincerz w P. i Wschowie. AW: 661. Słowniki: PSB; WSB. Brutkowski* Józef (1829-?) matematyk. Przyczynki: A. Wachułka: J.B. z Poznania i jego doktorat na Uniwersytecie Berlińskim w 1859 r. (kartka z dziejów badań i pracy matematyków poznańskich w latach 1812-1876). [W:] Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej. Seria C: Historia Nauk Matematycznych, Fizyko-Chemicznych i Geologiczno-Geograficznych. Z. 22. Wwa 1978 s. 19-32, rez., sum. Brydziński* Wojciech (1877-1966) aktor, reżyser. Słowniki: SBTP II. Brygier* Jan (+) żołnierz września, działacz polityczny. Źródła: J. B.: Narodziny władzy. Nurt 1970 nr 7 s. 1-3 [wspomnienia z czasów II wojny światowej]. – J. B.: Cztery lata w Radzie Miejskiej [P.]. [W:] Poznańskie wspominki z lat 1918-1939. P. 1973 s. 184-200. Brykczyński* Maksymilian (XIX w.) rzeźnik w P. Źródła: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 289. Brykczyński* Walenty (1751-1829) ks.Słowniki: Wrzesiński SB. Przyczynki: KZSz. V z. 29 powiat wrzesiński 1960. – S. Mazurkiewicz: Próba odtworzenia zasobu archiwum parafialnego we Wrześni z okresu staropolskiego. Kwartalnik Wrzesiński 2000 nr 8. Bryling* Gustaw (1871-1961) inż. technolog, konstruktor pojazdów szynowych w Zakładach H. Cegielskiego w P. Słowniki: SBTech. VI. Przyczynki: Nagrody państwowe w l. 19481980. [Wr.] 1983. Bryliński* Paweł (1813-1890) artysta ludowy. Słowniki: SAP I. Biografie: H. Bińczak: o rzeźbiarzu z Masanowa. Południowa Wielkopolska 1963 nr 12. Przyczynki: S. Błaszczyk: Rzeźbiarze ludowi południowej Wielkopolski. Polska Sztuka Ludowa 1958 s. 15-6. – Katalog Zabytków Sztuki w Polsce T. 5, z. 16, 1958 s. 5, 7, 9, 13. – S. Błaszczyk: Rzeźby mistrza Gliwicza czy P.B. Studia Muzealne (Poznań) 7: 1969 s. 99-109, il. – A. Jabłońska-Ważny: Przydrożna rzeźba sakralna P.B. (1813-1890). Kalisz 1983, 12 s., il. – A. Jabłońska-Ważny: Przydrożne dzieła rzeźbiarskie P.B. z Masanowa. KW 1999 nr 1 s. 64-71. – J. Wiśniewski, B. Roźmiarek: Zabytkowy krzyż przydrożny pomnikiem przyrody. [W:] Studia i Materiały Ośrodka Kultury Leśnej [w Gołuchowie]. T. 6. Gołuchów 2007 s. 47-52. Bryliński* Wincenty (1846-1917) ekonomista, bankowiec. AW: 664. Słowniki: PTPN. Bryłowa* Eligia Maria z Chrzanowskich (1855-1927) działaczka społeczna. Słowniki: PSB. Brzechwa* Franciszek (1770-1828) płk wojska pol. Słowniki: Pachoński Słownik. Brzechwa* (Brzechfa) Józef (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 349. Brzechwa* (Brzechfa) Stanisław (1587-1649) ks., jezuita. AW: 667. Słowniki: EWoJ. Brzescy* – ziemiańska rodzina wielkopolska. Przyczynki: S. Leitgeber: Rodzinny klan. Dz. Pozn. 1995 14.09 s. 8-9 [dot. B. i Lutomskich]. – P. Nowak: Gdzie jest hrabia z tamtych lat? Wiadomości Wrzesinskie 1995 nr 28 s. 3 [dot. rodziny B.]. Brzeska* Wanda (1893-1978) etnograf, pisarka. Słowniki: WSB. Biografie: R. Kukier: W.B. (18931978). Lud 63: 1979 s. 428-30. Brzeski* Franciszek (1836-1887) ziemianin, polityk. Słowniki: PTPN. Brzeski* Franciszek (1856-1897) ks. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski. Brzeski* Jan (1874-?) stomatolog. Słowniki: PTPN. Brzeski* Janusz Maria (1907-1957) malarz, grafik, ilustrator. Słowniki: SGraf.; Słownik artystów plastyków. Artyści plastycy Okręgu Warszawskiego. Wwa 1972. Przyczynki: DWP. – Śmierć zasłużonego artysty. Panorama 20 X 1957. – M. Grońska: Nowoczesny drzeworyt polski (do 1945 roku). Wr. [i in.] 1971. – A. Turowski: Konstruktywizm polski. Próba rekonstrukcji nurtu (1921-1934). Wr. [i in.] 1981. Brzeski* Julian (1848-1928) ziemianin. Słowniki: PTPN. Brzeski* Leon (+) bankowiec. Słowniki: O.W. Brzeski: L.B. (Bank Cukrownictwa) memoriał do wicepremiera Stanisława Mikołajczyka. KMP 1997 nr 2 s. 162-72, il. Brzeski* Olgierd Wojciech (1921-2000) chemik, archeolog. Słowniki: Wrzesiński SB. Biografie: H. Lepka: Dr O. W.B. Wspomnienie (1921-2000). Gaz. Wyb. (P.) 2002 nr 234 s. 19. Przyczynki: Kronika Montrealu. Głos Polski (Toronto) 1982 1. 04. [dot. O.B. jako prezydenta firmy Sandez w Kanadzie]. – J. Lenartowicz: O.B. wrócił, aby kopać… Wiadomości Wrzesińskie 1990 nr 1 s. 1. – Sylwetki honorowych obywateli Wrześni. Wieści z Ratusza 1996 nr 12 s. 4 [życiorysy L. C., Bachorza i O.B.]. – W. Kubiak: Pan na wódkach. Obserwator Wrzesiński 1998 nr 2 s. 10. – O.B. [i in.]: Dziesięciolecie badań wykopaliskowych grodziska w Grzybowie. [W:] Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne. T. 5. P. 2000. – H. Lepka: Wykopaliska i smutna rocznica. Nie możemy zapomnieć o O.B. Wiadomości Wrzesińskie 2001 nr 51 s. 13. – O.B. spocznie w Grzybowie. Przemiany 2001 nr 31 s. 16. – J. Pluciński: Pożegnanie O.B. Informator Powiatu Wrzesińskiego 2002 nr 6 s. 16. Brzeski* Witold Henryk (1881-1939) ziemianin, powstaniec wlkp., działacz społ. Słowniki: Wrzesinski SB. Brzeskwiniewicz* Wincenty (1877-1930) powstaniec wlkp., działacz społ. Słowniki: PSB. Biografie: S. Jędraś: Życie i działalność W.B. [W tegoż:] Miejska Górka w powstaniu wielkopolskim. Leszno [i in.] 2000 s. 37-41. Przyczynki: S. Jędraś: Chorąży W.B. Pan. Leszcz. 1990 nr 21 s. 8. Brzetysław* i książę czeski – w Wielkopolsce. Przyczynki: B. Krzemieńska: w sprawie chronologii wyprawy B. i na Polskę. [W:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Nauki Humanistyczno-społeczne”. Seria 1 z. 12. Łódź 1959 s. 23-37. – P. K. Wojciechowski: Data wyprawy Brzetysława i do Polski w rękopisach „Kroniki Czechów” Kosmasa z Pragi. PH 1998 z. 2 s. 263-7. =Brzezińska* Anna (1925-1997) artystka ludowa. Biografie: K. Pawłowska: A.B. (1925-1997). Rocz. Muz. / Muz. Ziemi Kuj. 7: 1998 s. 137-8 [nekr.]. Brzezińska* Dorota w zakonie Anna Katarzyna a Iesu Maria (zm. 1706) karmelitanka bosa w P. Słowniki: Borkowska i s. 124-5. Brzezińska* Jolenta Agnieszka (1908-1966) pisarka. Słowniki: SBL. Przyczynki: A. Ziętkówna: Uwagi językowe o książkach. Język Polski 1957 nr 2 s. 146. – S. Błaszczyk: Kultura wielkopolskiego ludu. LL 1964 nr 1-2 s. 9. – F. Florkowski [i in.]: Kronika miasta Czempinia. P. 1973. Brzeziński* Aleksander (XIX w.). Słowniki: M. Tyrowicz: Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832-1863. Przywódcy i kadry członkowskie. Przewodnik biobibliograficzny. Wwa 1964. Brzeziński* Alfons (1922-19) adwokat, informatyk, żołnierz ZWZ i AK. Słowniki: AMM. Artykuły: Kron. UP 1945/55. Brzeziński* Antoni Bonifacy (1820-1898) ks., historyk Kościoła, prof. Seminarium Duchownego w P., oratorianin w Gostyniu, społecznik. Słowniki: PSB; PTPN; EK; Kanoniści; Księża; AMM; SBKS; Teolodzy. Przyczynki: Nowacki II s. 719. – H. Jaromir: Zarys historii Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri w Polsce. NP 32: 1970 s. 41-4, 103-10. – Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939. Pod red. C. Strzeszewskiego [i in.]. Wwa 1981. Brzeziński* Jan (1874-1960) działacz związkowy, powstaniec wlkp., poseł na Sejm RP. Słowniki: Kto był kim; SBKS; Posłowie; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: L. Hass: Organizacje zawodowe w Polsce. Wwa 1963. – T. Kotłowski: Zjednoczenie Zawodowe Polskie 1919-1939. P. 1977. – C. Demel [i in.]: Działalność Narodowego Stronnictwa Robotnikow i Narodowej Partii Robotniczej w Wielkopolsce w latach 1917-1937. P. 1980. Brzeziński* Józef (zm. 1783?) kaszt. kowalski, kruszwicki, star. inowr. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Brzeziński* Józef (1801-1877) prepozyt pozn., administrator diecezji pozn. w l. 1865-66, działacz społ. AW: 677. Słowniki: PSB; PTPN; AMM. Przyczynki: Nowacki II s. 201, 664. Brzeziński* Józef Kalasanty (1868-1937) lekarz. Słowniki: SLek. III. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Brzeziński* Marian, ps. Topór (1912-1942) działacz konspiracyjny w P. Słowniki: Anders. Brzeziński* Michał (XVIII w.) star. inowr. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Brzeziński* Roman Wojciech (1912-1970) oficer WP, ZWZ, NSZ, NSZ-AK. Słowniki: Enc. konsp. wlkp. Brzeziński* Stefan (1902-1963) działacz polit., społ. i gosp., wojewoda pozn., poseł na Sejm RP i PRL. Słowniki: WSB; SBKS; Słownik biograficzny polskiego ruchu robotniczego. T. 1.Wwa 1978. Enc. konsp. wlkp. Biografie: J. Krawulski: S.B. (szkic biograficzny). Zeszyty Historyczno-Polityczne Stronnictwa Demokratycznego 11: 1975 s. 104-9. – J. Krawulski: S.B. (1902-1963). KMP 46: 1978 nr 1 s. 105-9, il. Przyczynki: L. Hass: Organizacje zawodowe w Polsce. Wwa 1963. – Serwański, s. 290, 298, 303, 305-7, 355-7, 419, 468-9, 473. – Wspomnienia dzialaczy związkowych 1906-1949. Wwa 1971. – T. Kotłowski: Zjednoczenie Zawodowe Polskie 1918-1939. P. 1977. – „Ojczyzna” 19391945. Dokumenty. Wspomnienia. Publicystyka. Pod red. Z. Mazura, A. Pietrowicz. P. [IZ] 2004, s. 60, 242, 246, 251, 325, 346. Brzeziński* Władysław (1887-1921) ks. Słowniki: PTPN. Brzeziński* Władysław (1922-1998) pedagog i dr językoznawca z Krajny. Biografie: B. Kreja: Śp. W.B. (1922-1998). Język Polski 1999 z. 5 s. 383-4 [nekr.]. – Z. Zagórski: W.B. (1922-1998). SO 56: 1999 s. 185-7 [nekr.] – J. Kęcińska: W.B. – pedagog i językoznawca z Krajny. KW 2001 nr 3 s. 100-4. Brzeźnicki* Jaruzel Kacper (ok. 1550-1623) adwokat, działacz inowierczy. AW: 678. Słowniki: SAdw. Przyczynki: S. Sierecki: Admirał Arciszewski. Wwa 1953. – M. Rusinek: Wódz i wygnaniec. Wwa 1957. Brzeżański* Augustyn Ludwik Michał (1789-1855) oficer wojsk pol. AW: 674. Słowniki: PSB; WSB; AMM; Bielecki Słownik. Biografie: Z. Wojtczak: A.B. PLudu 1988 z. 2 s. 33-35. Przyczynki: S. Kieniewicz: Społeczeństwo polskie w powstaniu poznańskim 1848 roku.Wwa 1960. Brzeźnicki* Jakub (1540-1604) kan. pozn., opat komendatoryjny przemęcki, bp sufragan pozn., mecenas kultury. AW: 679. Słowniki: PSB; EWoK; EK; Biskupi; SPKP. Biografie: Nowacki II s. 185. Przyczynki: S. Łempicki: Renesans i humanizm w Polsce. Kr. 1951 s. 72, 75. – Nowacki II s. 102, 168, 176, 200, 268, 272, 294, 306, 417, 432, 445, 451, 658, 746, 759. Brzeźnicki* Jaruzel Kasper (1564?-1623) prawnik. AW: 678. Słowniki: PSB; WSB. Brzęczkowski* Stanisław Wincenty (1897-1955) grafik, typograf, pedagog. Słowniki: SAP I; SPKP; H. Vollmer: Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler des XX Jahrhunderts. T. 5. Leipzig 1961; Z. Stromski: Pamięci godni. Chojnicki słownik biograficzny 1275-1980. B. 1986; BSB II (i fot.); Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego. Pod red. S. Gierszewskiego. Gdańsk 1992. Biografie: M. Turwid: Droga S.B. Pomorze 1955 nr 6. – J. Podgóreczny: Pamięć o nich nie powinna zaginąć. B. 1959 s. 19-20. – J. Podgóreczny: Niepospolici ludzie Kujaw i Pomorza. B. 1967 s. 49. – J. Podgóreczny: w służbie książki i prasy polskiej. Bydgoszcz XIX – XX wiek. Toruń 1978 s. 25-8. – M. Bacciarelli: S.B. (1897-1955). Kronika Bydgoska 2: 1971 s. 72-80. Przyczynki: E. Chwalewik: Ekslibrisy portretowe polskie. Wwa 1941 s. 9. – Wystawa grafiki i akwarel S. B… ZZPAP. B. 1946 (katalog). – Vystavka sovremennoj polskoj grafiki. Moskva 1946 (katalog). – H. Chyczewska: Porażki i zwycięstwa grafiki. Arkona 1947 nr 1-2 s. 20-1. – Almanach exlibrisu polskiego XX wieku. Opr. J. Kram. Cz. 1. Kr. 1948. – V wystawa zimowa 1949-1950. Radom 1949 (katalog). – i Ogólnopolska Wystawa Plastyki. Wwa 1950 (katalog). – II Ogólnopolska Wystawa Plastyki. Wwa 1951 (katalog). – Wystawa grafiki S.B. 30-lecie pracy artystycznej. B. 1952. – Catalogo. 26 Biennale di Venezia. Venezia [1952]. -III Ogólnopolska Wystawa Plastyki. Wwa 1952/53 (katalog). – IV Ogólnopolska Wystawa Plastyki. Wwa 1953 (katalog). – V Ogólnopolska Wystawa Plastyki. Wwa 1954. – X Jubileuszowa wystawa zimowa, 1954/1955, ZPAP. Radom 1954 (katalog). – Galeria Plastyki Pomorskiej. B. 1955. – M. Turwid: Plastyka. [W:] Bydgoszcz, historia, kultura, życie gospodarcze. Gdynia 1959. – K. Jułga: Dwadzieścia lat plastyki w województwie bydgoskim (wstęp). B. 1964 s. 17. – K. Piwocki: Historia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie 1904-1964. Wr. 1965. – J. Bartnicki: 150 lat Zakładów Graficznych w Bydgoszczy. B. 1965 s. 23. – Sztuka S.B. Pomorze 1967 nr 4. – K. Borucki: Plastyka bydgoska w latach 1920-1945. [W:] Opowieści bydgoskie. T. 1. Opr. W. Drygałowa. B. 1970 s. 253. – M. Bacciarelli: Plastyka w Bydgoszczy w latach 1945-1965. Kronika Bydgoska 2: 1971 s. 34. – J. Jaworska: Polska sztuka walcząca – M. Grońska: Nowoczesny drzeworyt polski (do 1945 roku). Wr. [i in.] 1971 s. 317, 381, 400, 456. – M. Turwid: 25 lat plastyki bydgoskiej (1945-1970). [W:] Bydgoszcz w latach 1920-1970. B. 1972 s. 255, 258, 264. – R. C. Jaskuła: Plastyka bydgoska 1945-1976. B. 1980, s. 90-1 Z. Mrozek: z dziejów towarzystw kulturalno-oświatowych, artystycznych i naukowych Bydgoszczy w okresie międzywojennym. Kronika Bydgoska 6: 1982 s. 139. – H. Dubowik: Instytut Wydawniczy – „Biblioteka Polska”. [W:] Kultura bydgoska 1945-1984. Pod red. K. Kwaśniewskiej. B. 1984 s. 110, 113. – B. Janiszewska-Mincer: Rozwój plastyki w latach 1920-1950. [W:] Tamże, s. 123, 129-31. – J. Bartnicki: 180 lat Zakładów Graficznych w Bydgoszczy na tle dziejów miasta Bydgoszczy 1806-1986. Wwa 1986 s. 43, 46, 70. – S.B. 1897-1955. Muzeum Okręgowe im. L. Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Październik – listopad 1987. Informator wystawy. B. 1987. – M. Radojewski [i in.]: Kultura w Bydgoszczy w latach 1945-1980. [W:] Bydgoszcz wczoraj i dziś 1945-1980. praca zbiorowa pod red. S. Michalskiego. Wwa [i in.] 1988. – R. Kuczma: Miejscowi patroni bydgoskich ulic. Kal. Bydg. 1991 s. 124. – H. Kulpiński: Przewodnik po cmentarzu Nowofarnym w Bydgoszczy. B. 1991 s. 27-8. – M. Grońska: Ekslibrisy. Wwa 1992. – M. Grońska: Grafika w książce, tece i albumie. Wr. [i in.] 1994. Bibliografia: Z. Klemensiewicz: Bibliografia exlibrisu polskiego. Wr. 1952. Brzozowska* Anna ( XIX/XX w.) właścicielka księgarni. Słowniki: SBWP-W I; SPKP Supl. II Brzozowski* Edmund (1873-?) lekarz. Słowniki: PTPN. Brzozowski* Edward (+) malarz, autor obrazów w Złotej Kaplicy w katedrze poznańskiej. Przyczynki A. Melbechowska: o dwóch polskich „Nazareńczykach” – E. B. i Leopoldzie Novotnym. BHSz. 31: 1969 nr 1. – A. Haegenbarth: T.B. 1918-1987. Nurt 1987 nr 7 s. 29-30. Brzozowski* Karol (1821-1904) agronom, leśnik, działacz niepodległościowy, powstaniec 1848, podróżnik. Słowniki: PSB; SBTech. VII i XIII; Słownik polskich pionierów techniki. Katowice 1986. Biografie: F. Sokulski: w kraju i nad Bosforem. Wr. 1951. – T. Brzozowska: Strzelba, turban i pióro. Wwa 1966. – M. Paradowska: K.B. – podróżnik i badacz Bliskiego Wschodu. Etnografia Polska 1967 s. 208-23. Przyczynki: J. Reychman: Polacy w Turcji. Problemy Polonii Zagranicznej 1971 t. 6 s. 97-132. – J. Reychman: Podróżnicy polscy na Bliskim Wschodzie w XIX w. Wr. 1972. – B. Orłowski: Osiągnięcia inżynierskie Wielkiej Emigracji. WWa 1992 s. 49, 556, 60-4, 84-5, 89, 93, 95-6, 103-4, 151, 189. Brzozowski* Tadeusz (1918-1987) artysta malarz, wykładowca WSSP w P. Słowniki: Udział Lwowa. Przyczynki: Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w P. 1919-1969. P. 1971. Brzozowski* Wacław (1914-1996) misjonarz Ducha Świętego, duszpasterz polonijny, dyr. Niższego Seminarium Duchownego w B. Słowniki: Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Praca zbiorowa pod red. J. Myszora. T. 2. Wwa. 2003. Przyczynki: Informator o osobach skazanych za szpiegostwo w latach 1944-1984. Lublin 1994 s. 241. – J. Libiszewski: Księża katoliccy skazani przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w latach 1946-1954. Kronika Bydgoska 1995 s. 47-56. – T. Kostewicz: Represje karne wobec osób duchownych w latach 1944-1950. Niepodległość i Pamięć 1997 nr 1. Brzystek* Józef – zob. Browiński Józef. Buchert* Stanisław (1905-1987) działacz społ. i polit., wiceburmistrz Kościana, nauczyciel, redaktor, regionalista kościański. Słowniki: Słow. region. kościań. Biografie: L. Chojnacki: S.B. Wiadomości Kościańskie 1993 lipiec-sierpień s. 56. Buchholz* Gustav (1856-1916) historyk, publicysta, prof. filozofii. AW: 689. Słowniki: Balde. Buchholz* Jerzy (1936-1990) technolog drewna, prof. AR w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1990-1992 s. 18. Buchholz* Karl August (+) organmistrz. Przyczynki: L. Czacharowski: Nie tylko Ladegast. Ruch Muzyczny 1997 nr 1 s. 34-5 [organy K.A. B. w kościele św. Ducha w Rogoźnie]. Buchowski* Kajetan (1812-1900) urzędnik Ziemstwa Kredyt., działacz społ. AW: 695. Słowniki: PSB; PTPN; AMM. Przyczynki: Motty i s. 169, 664. Buchowski* Kazimierz Albin Szymon (1784-1842) nauczyciel gimn., uczestnik wojen napoleońskich. AW: 696. Słowniki: PSB; Nauczyciele MM. Przyczynki: Z. Grot: Hipolit Cegielski. P. 1947 s. 11, 19-20, 25, 27-8, 30, 33, 104, 248-51, 310. Buchwald* – niemiecka rodzina mieszczańska z Międzychodu. Familienarchiv. Bd. 47. Neustadt an der Aisch 1972 s. 291-7. Przyczynki: Deutsches Buchwald* Bernard Karol (1917-?) anglista, wykładowca UP, pilot myśliwski. Słowniki: AMM. Buchwald* Wiktor (1905-?) muzyk, pedagog. Słowniki: Dyrygenci. Przyczynki: Trzydziestolecie Opery Poznańskiej 1919-1949. P. 1950 s. 49. – A. Laboga, T. Orlik: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury za rok 1965. Część 1. Nagrody indywidualne. KMP 1967 nr 1 s. 111-2. – T. Śmiełowski: Czterdziestopięciolecie pracy artystycznej W.B. Jubileusze. KMP 40: 1972 nr 3 s. 95-8, il. – M. Kwiatkowski, J. A. Markiewicz: Nagrody Miasta Poznania w dziedzinie kultury i sztuki za rok 1986. Nagrody indywidualne: W.B. KMP 1987 nr 4. Buchwald* Władysław (1895-1942) ks. Słowniki: SBWP-W II; Martyrol. Büchner* księgarz. Słowniki: SPKP Supl. [I]. Buck* Michael (1616-1701) drukarz, księgarz. Słowniki: SBL. Przyczynki: Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku. T. III, cz. 1 – Wielkopolska. Opr. A. Kawecka-Gryczowa [i in.]. Wr. 1977 Bućko* Jan (1898-?) działacz społeczny i polityczny. Przyczynki: H. Rogacki: Szturmował pałac zimowy. Ziemia Nadnotecka 1967 nr 11 s. 4. Budasz* Edmund (1919-1991) malarz, grafik. Słowniki: SGraf. Przyczynki: 1919-1969. Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Praca zbiorowa pod red. S. Teisseyre. P. 1971. – Poznańscy laureaci nagród i konkursów ogólnopolskich. Poznań BWA. Marzec – kwiecień 1980. Katalog. P. 1980. – M. Hendrykowska: Główne tendencje rozwojowe w poznańskiej grafice użytkowej w latach 1945-1980. KMP 1981 nr nr 2 s. 15-28. – M. Hendrykowska: Grafika użytkowa. [W:] Sztuki plastyczne w Poznaniu 1945-1980. Praca zbior. pod red. T. Kostyrki. P. 1987 s. 88-99. – M. Grońska: Ekslibrisy. Wwa 1992. Budaszewski* Stanisław (1880-1935) ks., działacz społ. Słowniki: EK; PTPN; Teolodzy; Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 179. – Korth s. 165-6. Budjuhn* Gustav (1869-1939) syndyk izby rzemiosł w B., poseł. Słowniki: Balde. Budniak* Florian (1910-1993) prof. WSR w P., organizator przemysłu leśnego, członek AK. Słowniki: SBTech. IX; Wrzesiński SB. Biografie: R. Babicki: F.B. Las Polski 1993 nr 22. – W. Kusiak: F.B. Przegląd Leśniczy 1993 nr 10. – S. Stasiołek: F.B. GWyb. (P.) 1997 nr 269 s. 14. Budnowska* Klara (1902-1968) nauczycielka, działaczka społeczna. Słowniki: Zasłużeni dla ziemi chodzieskiej III (il); IV. Biografie: K.C.: K.B. Ziemia Nadnotecka 1968 nr 9 s. 5. Budnowski* Józef (1873-1958) urzędnik Kasy Chorych. Słowniki: Zasłużeni dla ziemi chodzieskiej IV (il.). Budych* Jan (1885-1945) prezes oddziału Związku Polaków w Niemczech w Dąbrówce Wlkp. Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 42, 160-1. Budziak* Jan (1899-1979) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW ze Żnina. Budziakowski* Józef (1900-1983) mgr inż. hydrotechnik. Słowniki: SBTech. III. Budzik* Paweł (1892-1939) legionista, major WP, zastępca dowódcy 7 Pułku Strzelców Konnych w P., uczestnik kampanii wrześniowej 1939. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1; T. III, cz. 1. Przyczynki: Z. Szacherski: Wierni przysiędze. Wwa 1966. – R. Abraham: Wspomnienia wojenne znad Warty i Bzury. Wwa 1990. Budziński* Adam Ignacy (1813-1881) działacz narodowy, powstaniec 1848 i 1863. Słowniki: Inowr. SB IV. Przyczynki: Dzieje Inowrocławia. Red. M. Biskup. T. 1. Wwa [i in.] 1978 s. 350. – C. Sikorski: Bank Spółdzielczy w Inowrocławiu 1867-1992. Inowr. 1992. Budziński* Brunon (1865-?) cieśla, działacz związkowy i spółdzielczy. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. Przyczynki: W. Łukaszewicz: Rada Robotniczo-Żołnierska w Poznaniu (1918-1919). B. 1957 s. 23. – T. Filipiak: Dzieje związków zawodowych w Wielkopolsce do r. 1919. P. 1965. Budziński* Ludomir (1906-1998) dziennikarz, operator filmowy. Przyczynki: Przyjaciele: L.B. – Ludek. GWyb. (P) 1998 nr 32 s. 22. Budziszewski* Franciszek (ok. 1833-1866) powstaniec 1863. Słowniki: PSB. Budziszewski* Jan (zm. 1854) płk wojsk polskich, powstaniec 1830 i 1848. AW: 704. Słowniki: PSB; Bielecki Słownik. Budziszewski* Tadeusz (1901-1996) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Budziwił* Hieronim (ok. 1553-1615) jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ. Budzyniewicz* Wojciech (działał w P. 1632-1672) złotnik. Słowniki: WSB. Biografie: A. Wasilkowska: o złotnikach wyszkolonych w Krakowie, a działających w P. w XVII w. KMP 68: 2000 nr 1 s. 119-23. Przyczynki: Studia Poznańskie. T. 2. P. 1954 s. 335. – DWP III s. 204. – KZSz. V z. 1, 2, 3, 8, 14-15, 21, 26-27. Wwa 1960-71. – Katedra gnieźnieńska. T. 1-2. P. 1970. Budzyński* Franciszek (+) pamiętnikarz. Źródła: F.B.: a może to zaważyło … [W:] Poznańskie wspominki. P. 1960 s. 261-8 [dot. powstania wielkopolskiego 1918/1919]. Budzyński* Józef (1777-1856) ks., proboszcz w Marzeninie, powstaniec kościuszkowski i 1848 r. AW: 709. Słowniki: Anders; Wrzesiński SB. Budzyński Stefan (1878-1944) lekarz ortopeda, działacz społeczny. Słowniki: PTPN. Źródła: Teczka nr 2259 w Muzeum Regionalnym w Krotoszynie. Biografie: E. Jokiel: S.B. (1878-1944) – lekarz, działacz narodowy, powstaniec wlkp., społecznik. [W:] Regionalia Krotoszyńskie. Z. 11. Krotoszyn 2000 s. 42-3 Budzyński* Tadeusz (1883-?) lekarz internista. Słowniki: PTPN. Budzyński* Wladysław Otton (1911-1944) lekarz, członek AK. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Bugajewicz* Dionizy (1774-1833) ks., benedyktyn. Słowniki: Filozofia w Polsce. Bugajny* Władysław Józef (1919-1974) aktor. Słowniki: SBTP II. Bugzel* Bolesław (1942-2003) ks., ppłk, społecznik. Słowniki: SBL. Biografie: Z. Gryczka: Proboszcz i kapłan. Informator Kulturalny i Turystyczny Wielkopolski PołudniowoZachodniej 2003 nr 3 s. 7-8. Przyczynki: A. Piwoń: z historii najnowszej. Ważniejsze wydarzenia z najnowszych dziejów kościoła pod wezw. św. Krzyża w Lesznie. Informator Kulturalny i Turystyczny Wielkopolski Południowo-Zachodniej 1999 nr 4 s. 8-12. – K. Handke: Parafia wojskowa garnizonu leszczyńskiego 1921-2003. Grot 2004 nr 18/19. Bugzel* Czesław (1887-1929) przemysłowiec, społecznik. AW: 711. Słowniki: PSB; WSB. Bujakiewicz* Franciszek (1856- ok. 1915) malarz. Słowniki: SAP I. Przyczynki: J. Wiercińska: Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1860-1914. Wr. 1969. Bujakiewicz* Julian (1851-?) ślusarz, działacz socjalistyczny. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przycznki: S. Kubiak: Ruch socjalistyczny w Poznańskiem 1872-1890. P. 1961 s. 82, 90, 108, 125, 138, 143. Bujakiewicz* Julianna (1902-1983) powstaniec wlkp., działaczka społ. Słowniki: SBPW. Bujarska* Helena z Domańskich (1917-1999) dr med., lekarz w Kłecku, regionalistka. Słowniki: Anders. Biografie: J.J. Bujarski: Pełnia życia. GWyb. (P.) 1999 nr 258 s. 10. Bujnicki Ignacy Adam (1891-1939) inż. elektryk, prezydent Kalisza. Słowniki: Anders. Buki* Abram (1873-?) przedsiębiorca, nauczyciel religii. Słowniki: Szkoła Kaliska. Bukowieccy* h. Drogosław – rodzina szlachecka z powiatu międzyrzeckiego. AW: 715. Przyczynki: W. Dramowicz: Dzieje rodu B. (od XVI do początku XX w.). NRHA 4: 1997 s. 257-67. – D.A. Rymar: Kariery wojskowe szlachty pogranicza wielkopolsko-lubuskiego na przykładzie rodziny B. herbu Drogosław z powiatu międzyrzeckiego (XVI – pocz. XIX wieku). Rocz. Lubus. 26: 2000 cz. 2 s. 149-69. Bukowiecka* Aleksandra z Morawskich (1890-1940) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 123-4, 135. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 193, 276, 279. Bukowiecka* Jadwiga (XVI w.) ksieni dominikanek w P. Słowniki: Borkowska i s. 109. Bukowiecka* Kruszona Natalia (+). AW: 716. Przyczynki: D. A. Rymar: Wokół wydania „Rubieży”. NRHA 6: 1999 t. 2 s. 147-51. Bukowiecki* Ignacy (1912-1939) działacz harcerski, ppor. WP, dowódca działonu 7 Pułku Strzelców Konnych w P., uczestnik kampanii wrześniowej 1939. Słowniki: Kawalerowie VM. T. III, cz. 1. Przyczynki: R. Abraham: Znad Warty nad Bzurę. Wwa 1969. Bukowiecki* Jan z Bukowca (ok. 1597-1640/43) pisarz. Biografie: J.B. z Bukowca (ok. 1597 – 1640-1643) i jego „Krótka rozprawa o hojności i skąpstwie”. Rocznik Lubuski 27: 2001 cz. 1 s. 151-8. Bukowiecki* Julian (1833-1896) publicysta, działacz niepodl. AW: 719. Słowniki: PTPN; AMM. Przyczynki: Motty i s. 155. Bukowiecki* Maciej (1832-1896) ks., społecznik. AW: 720. Słowniki: Księża. Biografie: Wielkopolanie i s. 209. Przyczynki: G. Patro: Wągrowiec. Zarys dziejów. Wwa 1982 s. 69, 73, 76. Bukowiecki* Mieczysław (1869-1941) wł. Cichowa, gen. brygady WP, dowódca Obozu Warownego P., działacz społ. Słowniki: Ziemianie IV; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Bukowski* Adam (1880-1959) powstaniec wlkp., prezez Zarządu Związku Weteranów Powtsań Narodowych. Słowniki: J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Bukowski* Antoni (1812-1887) działacz społ., powstaniec 1830, 1848, 1863. AW: 722. Słowniki: PSB. Biografie: Cmentarz zasł. s. 31-2. Bukowski* Gerhard Stanisław (1916-1944) oficer WP i AK. Słowniki: Enc. konsp. wlkp. Bukowski* Henryk (1896-1916) redaktor, poeta. Słowniki: AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Rozkwitały pęki białych róż. Opr. A. Romanowski. Cz. 1-2. Wwa 1990 s. 149, 380-2. Bukowski* Wincenty (1800-1874) rolnik, żołnierz, powstaniec 1830. Słowniki: AMM. Bulewski* Ludwik (1824-1883) działacz niepodl. Słowniki: Wolnomularze. Bulmajer* Albin (1830-1900) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM. Bulsiewicz* Alfred (1898-1982) dr med., lekarz w Krobi, Zdunach, Chodzieży i Dobrzycy. Słowniki: Anders. Bułak Bałachowicz Henryk Marcin (1911-1993) por. 17 Pułku Ułanów w Lesznie, uczestnik kampanii wrześniowej 1939. Słowniki: Kawalerowie VM. T. III, cz. 1. Bułakowski* Benedykt (1585-1649) założyciel zakonu reformatów. AW: 725. Słowniki: PSB. Byłakowski* Wojciech (XVII w.) podczaszy pozn. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 349. Buławski* Mieczysław (1885-1949) ks., społecznik. Słowniki: EK; Teolodzy; Księża. Przyczynki: Udział duch. s. 49, 74, 79-80, 82, 101, 117. – Wojciechowska s. 408. Buławski* Rajmund (1882-1947) statystyk gospodarczy, działacz niepodl. Biografie: S. Smoliński: Doc. dr R.B. Ruch PES 20: 1958 z. 2 s. 359-69. Bunkiewicz* Wincenty – zob. Buszkiewicz Wincenty. Burchardt* Kazimierz (1931-1982) lekarz internista, doc. Biografie: K. Wysocki: K.B. (1931-1982). Internista. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 135-6. Burda* Adam Wiktor (1907-?) anatomopatolog, dermatolog, doc. AM w P. Słowniki: PTPN. Burghoff* Johann Karl Friedrich Christoph von (1769-1840) gen. pruski. Słowniki: Balde. Burian* Zbigniew (1895-1976) ppor. WP, powstaniec wlkp. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Burkert* Jan (1850-1910) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski. – Zieliński Wykonanie s. 56, 128. Burkiewicz* Franciszek (1910-) prof., artysta-plastyk. Biografie: R. Danecki: Galeria znanych plastyków Wielkopolski. Międzychód 2012, s. 21-2. Przyczynki: L. Jeszka: Dwa spotkania z F.B. Wśród poznańkich plastyków. Widnokrąg 1953 nr 29 s. 4, il. – J. Łyszyk, T. Śmiełowski: Laureaci Nagród Wojewódzkich za rok 1958. KMP 1959 nr 2 s. 53-4. – T. Świtała: F.B. Jubileusze [aneksy: wystawy indywidualne; udział w wystawach w kraju; udział w wystawach zagranicznych]. KMP 1977 nr 1 s. 113-20, il. – J. Mulczyński: Pejzaż w grafice F.B. KMP 1991 nr 3/4 s. 195-215, il. – J. Mulczyński: Poznaniak na kresach, czyli rysunki F.B. z wypraw artystycznych na Wołyń i Polesie (1935 r.) oraz na Podole (1939 r.). KMP 1992 nr 3/4 s. 237-52, il. Bursche* Juliusz (1862-1942) ks., bp Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, działacz społ. Słowniki: E.K.; Oracki Słownik; J. Szturc: Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVIXX w. Bielsko-Biała 1998; SBWP-W II. Biografie: E. Kneifel: Die Pastoren der Evangelisch-Ausburgischen Kirche in Polen. Eging 1967 s. 65-70. – M. Kołodziej: Pastor J.B., patron jednej z kaliskich ulic. [W:] Zeszyty Kaliskiego Tow. Przyjaciół Nauk. Nr 6. Kalisz 2000 s. 111-7 [toż: Kaliszanie w Warszawie 2003 nr 36-7 s. 32-6, il.]. Przyczynki: F. Seweryn: Wędrówki po stołecznych nekropoliach. Kaliszanie w Warszawie 1992 nr 3 s. 37-9. – B. Krebs: Nationale Identität und kirchliche Selbstbehauptung . J.B. und die Auseinandersetzungen um Auftrag und Weg des Protestantismus in Polen 1917-1939. Neukirchen 1993. R: H. Krajewska, KH 1996 nr 4 s. 123-8. – B. Krebs: Państwo, naród, Kościół. Biskup J.B. a spory o protestantyzm w Polsce w latach 1917-1939. Bielsko-Biała 1998. R: T. Stegner, PH 1999 z. 2 s. 229-32. Burszta* Józef (1914-1987) etnograf, socjolog, historyk, prof. UP i UAM. Słowniki: SHist.; Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Wwa 1989; SBSP. Bibliografie: J. Bednarski: Bibliografia prof. dra J.B. [za lata 1938-1976]. [W:] Tradycja i przemiana. Studia nad dziejami i współczesną kulturą ludową. P. 1978 s. 9-31 [poz. 272 + 30]. – J. Bednarski, I. Kabat: Bibliografia prac prof. dra J.B. Lud 72: 1988 s. 16-45 [527 poz.]. – Selected bibliography of Professor J.B. Opr. I. Kabat. Ethnologia Slavica 1990. Źródła: Boniecki Fotografie. – z różnych epok i kręgów kulturowych. Rozm. z J.B. [W:] M. A. Kowalski: Poszukiwanie tożsamości. Wwa 1976 s. 65-80. – J. B.: Moje zwięzłe Curriculum vitae. Ethnologia Slavica 1990. Księgi pamiątkowe: Pożegnanie paradygmatu? Etnologia wobec współczesności. Studia poświęcone pamięci Profesora J.B. Red. W. Burszta [i in.] Wwa 1994 [z treści: J. Bednarski: Profesor J.B. – w kręgu kultury wsi, kultury chłopskiej i pasji działania; J. Damrosz: Moje refleksje o Profesorze J. B.]. Biografie: A. Kuczyński: Profesor J.B. Literatura Ludowa 1987 nr 4/6 s. 3-10. – J. Bednarski: Prof. dr J.B. 1914-1987. PWlkp. 1987 nr 2. – S. Michalski: Prof. J.B. Młodzież i Wieś 1987 s. 3-5. – A. Szyfer: Profesor dr J.B. Komunikaty Mazursko-Warmińskie 1987 nr 3/4 s. 633-5. – A. Jackowski: J.B. Polska Sztuka Ludowa 1988 nr 3 s. 210-1. – Z. Jasiewicz: Profesor J.B. Człowiek i dzieło. Lud 72: 1988 s. 5-15. – J. Bednarski: Prof. dr J.B. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 1988 nr 2 s. 377-9. – M. Biernacka: J.B. Etnografia Polska 33: 1989 z. 1 s. 225-30. – S. Błaszczyk: Prof. dr J.B. RMNRSz. 17: 1989 s. 5-9. – Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 23. – Z. Jasiewicz: J.B. (1914-1987). KW 1990 nr 1 s. 141-51. – Wielkopolanie XX wieku. Praca zbiorowa pod red. A. Gulczyńskiego. P. 2001 s. 83-92. – K. Gołąb-Marciniak: J.B. – życie i dzieło. [W:] J. Burszta. Znane i nieznane pasje badawcze. Wstep i dobór tekstów K. Gołąb-Marciniak. P. [PTPN] 2007, s. 9-25. Przyczynki: J. Łyszyk, T. Śmiełowski: Laureaci Nagród Wojewódzkich za rok 1958. KMP 1959 nr 2 s. 54-5. – Nauka w Wlkp. s. 284-6, 321-5, 338, 344, 395, 519, 1030. – Z. Jasiewicz: Posiedzenie poświęcone jubileuszowi profesora dra J.B. Etnografia Polska 23: 1979 z. 1 s. 203-5 [11 XI 1977 r. Poznań]. – J. Bednarski: Profesor J.B. – w kregu kultury wsi, kultury chlopskiej i pasji działania. [W:] Pożegnanie paradygmatu? Etnologia wobec współczesności. Wwa 1994 s. 11-27. – J. Damrosz: Moje refleksje o Profesorze J.B. [W:] Pożegnanie paradygmatu? Etnologia wobec współczesności. Wwa 1994 s. 28-34. Buryan* Tadeusz Jacek (1888-1969) geolog, zastępca prof. PP. Słowniki: WSB. Przyczynki: Politechnika Poznańska. P. 1976. Burzyński* Kazimierz (1897-1944) pilot wojskowy i cywilny. Słowniki: Inowr. SB. Biografie: G. Roczek: K.B. lotnik doskonały. Nowiny Inowrocławskie z 13 X 1988. Przyczynki: B. Arct: Rycerze biało-czerwonej szachownicy. Wwa 1960 s. 183-6, 189-91, 195-6. – Z. Bulzacki: Lotnictwo podczas powstania wielkopolskiego 1918-1919. Wojskowy Przegląd Historyczny 1969 z. 3 s. 68, 70. – F. Kalinowski: Lotnictwo polskie w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Paryż 1969 s. 295-6. – R. Szubański: Polskie Linie Lotnicz „LOT”. Wwa 1969. – Z. Bulzacki: Lotnictwo w powstaniu wielkopolskim. KMP 1969 nr 1 s. 26, 33, 36. – B. Arct: ATFERRO łączy kontynenty. Wwa 1973 passim. – T. Malinowski: Polacy nad Atlantykiem. Wwa 1975 s. 87-8. – M. Mikulski [i in.]: Polski transport lotniczy 1918-1978. Wwa 1980 passim. – W. Król: Zarys działań polskiego lotnictwa w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Wwa 1981 s. 184. – J.R. Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1941-1945. Wwa 1984 s. 58, 62, 74, 84, 92. – J. Meisner: Wspomnienia pilota. T. 3. Kr. 1985 s. 197. – O. Cumft [i in.]: Księga pilotów polskich poległych i zaginionych 1939-1946. Wwa 1989 s. 223. Busch* Teodor (zm. 1592) mistrz mennicy w P. AW: 728. Słowniki: WSB. Busiński* Jan (zm. 1541) kan., bp sufragan gnieźn. AW: 729. Słowniki: PSB; Biskupi. Buski* Jan Sylwester (1830-1909) lekarz, bankowiec, filantrop. AW: 731. Słowniki: PSB; PTPN; SLek. V; Kośmiński. Przyczynki: G. Kusztelak: Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 1972. Busław* Jan (1799-1875) kan. pozn., poseł na sejm pruski. AW: 732. Słowniki: PSB. Busse* Carl, pseud. Fritz Döring (1872-1918) pisarz niemiecki. AW: 733. Biografie: P.M. Laskowsky: C.B. Jb. Weichsel-Warthe 3: 1957 s. 107-10, il. – A. Spielmann: C.B. Birnbaum/Warthe [2] 1969 s. 3-8, il. Przyczynki: M. Wojtczak: Literatur der Ostmark. Posener Heimatliteratur (1890-1918). P. 1998 s. 193. Busse* Georg (1871-1945) prawnik, działacz gosp., właściciel majątku Tupadły, senator. Słowniki: Kto był kim; Posłowie; Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 29-30, fot. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 149, 155. Busse* Michał (1810-1881) litograf i drukarz w P. Słowniki: WSB; SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do t. 1. Przyczynki: DWP III s. 168-9. – M. Warkoczewska: Widoki starego Poznania. P. 1960 s. 35, 64-6, 110, 149, 187, 218, 288. Busse* Otto (1867-1922) patolog, prof. medycyny. Słowniki: Balde. Busse*-Palma Georg (1876-1915) pisarz niemiecki. AW: 735. Przyczynki: M. Wojtczak: Literatur der Ostmark. Posener Heimatliteratur (1890-1918). P. 1998 s. 192. Busza* Ignacy (1880-1920) nauczyciel, powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW; Kawalerowie VM; SBWP-W I. Biografie: B. Polak: Dowódcy powstania wielkopolskiego 1918-1919. Koszalin 1989 s. 128-9. – [S.] Jedr[aś]: I. B. Pan. Leszcz. 1996 nr 2 s. 13. – D. Szczepaniak: Kapitan I.B. PLudu 1998 z. 5-6 s. 33-34. Przyczynki: W. Sobisiak: Dzieje ziemi rawickiej. P. 1967. – S. Jędraś: Powstaniec I. B. PLudu 1989 z. 3 s. 16. Buszczyński* Józef (1823-1887) drukarz, nakładca m.in. w P. Słowniki: PSB; SPKP. Przyczynki: J. Kapuścińska: Drukarnia Buszczyńskich w Toruniu. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Toruńskiego. Nauki humanistyczno-społeczne 1962 z. 7: Nauka o książce. T. 1 s. 137-52. – J. Huppenthal: 400 lat drukarstwa toruńskiego. Toruń 1969 s. 13-4, 42-4, tabl. 8. – A. Bukowski: „Gazeta Toruńska” (1867-1921). Rocznik Toruński 1969 s. 99-129. Buszkiewicz* Irena (+) powstaniec wlkp. Przyczynki: J. Marciszewski: I.B. – powstaniec wielkopolski. Wielkopolski Powstaniec 1918/1919 1997 nr 3 s. 18-9. Buszkiewicz* Jerzy (1930-2000) architekt, prof. PP. Biografie: M. Lamęcka: J.B. GWyb. (P.) 2000 nr 39 s. 10. – W. R.: Odszedł wizjoner. Obywatel 2000 nr 3 s. 19. – A. Nowak: Architekt J.B. (1930-2000). [W:] Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura Z. 3. P. 2002 s. 73-84 [nekr.]. Przyczynki: Dar wyobraźni. J. B., Ewa Pruska-Buszkiewicz; rozm. przepr. Małgorzata Radzikowska (Rody architektów). Architektura Murowana 1999 nr 7 s. 78-82. Buszkiewicz* Wincenty (1852-1919) architekt, budowniczy. Słowniki: PTPN. Buśko* Tadeusz (1903-1968) nauczyciel we Wrześni. Biografie: M. Torzewski: Historia Szkoły Podstawowej Nr 1 we Wrześni w l. 1903-2003. Września 2003 s. 43 (fot.). Butkiewicz* Zygmunt (1872-1935) wiolonczelista, nauczyciel. Słowniki: WSB. Przyczynki: 50lecie Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w P. 1920-1970. P. 1973. Artykuły: Poradnik Muzyczny 1975 nr 10. Butler* Witold (1889- po 1924) powstaniec wlkp., ppłk WP. Słowniki: SBPW. Przyczynki: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Kościan 1975. Butlewski* Zygmunt (1907-1980) matematyk, prof. PP, autor prac specjalistycznych i podręczników. Słowniki: Nauczyciele MM. Buxakowski* Stefan Franciszek (1893-1945) lekarz, działacz społ. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1991. Biografie: A. Bogucki: Dr S.B. założyciel Sokoła w Fordonie, męczennik łagrów sowieckich (18931945). Kalendarz Bydgoski 1993 s. 190-2. Przyczynki: A. Gryglowska: Przetrwać to ufać. Wyd. 1. Pelpin 1991 s. 21, 36, 90. – Kolejowa Służba Zdrowia w bydgoski obwodzie do stycznia 1983 r. Kalendarz Bydgoski 1993 s. 152, 256-8. Buzalski* Józef (1841- zm. ok. 1878) lekarz. Słowniki: SLek. V; Kośmiński; Słownik lekarzy ziemi kościańskiej. Kościan 1995. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 114. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Bużeński* Jan (zm. 1674) kan., archidiakon gnieźn., bp sufragan gnieźn. AW: 742. Słowniki: Biskupi. Bużeński* Spytek (zm. 1527) kustosz gnieźn., kanclerz Jana Łaskiego. Słowniki: Jabłońska Kapituła s. 181-3. Bużeński* Stanisław (zm. 1484) kan. gnieźn. i uniejowski. Słowniki: PSB. Bużeński* Stanisław (zm. 1692) historyk. kan. gnieźn. Słowniki: PSB; Nowy Korbut. Bülow* Agnes von (1881-1963) właścicielka majątku Żurawia. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 28. Bülow Friedrich von (1868-1936) prezydent rejencji bydgoskiej i pilskiej. Słowniki: Balde. Biografie: G. Ohlhoff: Oberpräsident Friedrich von Bülow (1868-1936). Kulturwart 37: 1989 nr 175 s. 26-7. Przyczynki: G. Ohlhoff: Das Jahr 1919 in Bromberg. Wihelmshaven 1969. – T. Gey: Die preussische Verwaltung des Regierungsbezirks Bromberg 1871-1920. Köln [et al.] 1976 s. 41. – S. Sichtermann [et al.]: Die Grenzmark Posen-Westpreussen. Eine fast vergessene preussische Provinz. Pommern 9: 1973 H. 4 s. 29-45. Büttner* Reinhold (1859-1937) superintendent Kościoła Ewangelicko-Luterskiego Polski Zachodniej. Słowniki: Kto był kim. Byczkowski* Aleksy (1906-1971) prof. bydgoskich instytutów rolniczych. Słowniki: BSB IV (i fot.). Biografie: Z. Prusinkiewicz: Profesor A.B. Roczniki Gleboznawcze 23: 1972 z. 1 s. 451-4. Przyczynki: K. Ceceniowski: Instytuty naukowe. [W:] Bydgoszcz. Historia, kultura, życie gospodarcze. Gdynia 1959 s. 245-8. – M. Batalin, W. Boguszewski, K. WyszyńskaŚmierzchalska: Zarys historii powstania i działalności Zakładu Nawożenia IUNG w latach 1950-1964. Pamiętnik Puławski. Puławy 1862-1962. Zeszyt jubileuszowy s. 292-323. – Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce 1919-1969. P. 1970. Byczyński* Edmund (1832-1927) ks., działacz patriot. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Korth s. 165-6. – E. Achremowicz, T. Żabski: Towarzystwo Literacko-Słowiańskie we Wrocłwiu 1836-1886. Wr. 1973 s. 436. Bydałek* Czesław Walenty (1889-1959) lekarz, oficer WP i AK, powstaniec warsz. Słowniki: PTPN; AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Klanowski. – Artykuły: Rocznik Lekarski 1948. Bykowski* Andrzej (zm. 1709) star. przedecki. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Bykowski* Józef (1877-1939) ks. Słowniki: PTPN. Bykowski* Ludwik Ferdynand Jaxa (1881-1948) biolog, pedagog, prof. UP. Słowniki: WSB; PTPN; SBP; Enc. konsp. wlkp.; SBSP (Jaxa); Słownik psychologów polskich. P. 1992. Bibliografie: A. Wrzosek: Bibliografia antropologii polskiej do roku 1955 włącznie. Wr. 1959. – Bibliografia najważniejszych prac L. J.-B. [W:] B. Jaxa-Kwiatkowska: Profesor L. J.-B. Ostatnie lata. Wwa 1994 s. 53-8. Biografie: L. J.-B. (nekrolog). Kron. UP 1945-1954/55 s. 356. – L. Jaxa B. Spraw. PTPN 15: 1948 nr 1 s. 208-10, bibliogr. – J. Sobański: Skazany na zapomnienie. Szkic poświęcony pamięci prof. L. J.-B. Przegląd Historyczno-Oświatowy 1994 nr 3/4 s. 129-50. – J. Hellwig: L. J.-B. (1881-1948) profesor UP i kierownik Katedry Pedagogiki. Kultura i Edukacja 1996 nr 2 s. 127-36. Przyczynki: J. Chałasiński: Zasadnicze stanowiska we współczesnej socjologii polskiej. Przegląd Socjologiczny 1946 t. 8 s. 4-6. – J. Terej: Rzeczywistość i polityka. Wwa 1971. – B. Jaxa-Kwiatkowska: Prof. L. J.B. (18811948). Ostatnie lata. Wwa 1994, 119 s. [na s. 53-8: bibliogr. najważniejszych prac L. J.-B.]. – W. Szulakiewicz: Zagadnienia pedeutologiczne w twórczości L. J.-B. Rocz. Komis. Nauk Pedag. 49/50: 1996/1997 s. 17-24. Bykowski* Przemysław Jaksa (zm. 1649) kaszt. łęczycki, sieradzki, star. przedecki. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Bykowski* Stanisław Jaksa (XVII w.) woj. inowr., star. inowr., przedecki. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Bylina* Stanisław (1903-1978) otolaryngolog, chirurg. Słowniki: PTPN; SBPNM II z. 2. Biografie: A. Zakrzewski: Wspomnienie pośmiertne o dr. med. S.B. Otolaryngologia Polska 1979 nrr 2 s. 225-6. Bylinianka* Jadwiga (1906-?) lekarz ginekolog, położnik. Słowniki: PTPN. Bystroń* Jan Stanisław (1892-1964) etnolog, socjolog, prof. UP. AW: 752. Słowniki: SWPP; SPKP; EK; WSB; SBSP; Biogramy uczonych I. Biografie: J. Krzyżanowski: J.S. B. (1892-1964). Życie Warszawy 21: 1964 nr 281 s. 3, il. – F. Bielak: J.S. B. (20.X.1892-18.XI.1964). PLit. 56: 1965 z. 3 s. 301-3. – F. Bielak: J.S. B. (20.X.1892.-18.X.1964). Tyg. Powsz. 19: 1965 nr 1 s. 5. – J. D.: Pamięci prof. B. Więź 8: 1965 nr 2 s. 107-8, il. – J. Krzyżanowski: J.S. B. (18921964). Nauka Polska 13: 1965 nr 2 s. 188-9. – J. Chałasiński: J.S. B. (1892-1964). Przegląd Socjologiczny 19: 1966 z. 2 s. 156. – K. Dobrowolski, A. Kutrzeba-Pojnarowa: Sylwetka naukowa J.S. B. Etnografia Polska 10: 1966 s. 15-30, il. – J. Tazbir: J.S. B. (20.X.189218.X.1964). KH 73: 1966 nr 1 s. 253-5. – Z. Sokolewicz: J.S. B. Polish Perspectives 15: 1972 no 11 s. 45-50. – J. Chałasiński: J.S.B. – historyk kultury, etnograf, socjolog. PHum. 18: 1974 nr 8 s. 1-10. – S. Nowakowski: J.S. B. – sylwetka uczonego. Kultura i Społeczeństwo 18: 1974 nr 3 s. 35-58. – J. Chałasiński: J.S. B. Historyk kultury, etnograf, socjolog 1892-1964. Przegląd Socjologiczny 28: 1976 s. 205-16. – F. Bielak: J.S. B. (1892-1964). [W:] z odległych lat. Wspomnienia i sylwetki. Kr. 1979 s. 286-90. – B. Maciejewski: Niezapomniany B. Przegląd Tygodniowy 1: 1982 nr 9 s. 7. – Z. Miedziński: Piewca kultury ludowej. Tygodnik Kulturalny 27: 1983 nr 4 s. 9. – A. Kutrzeba-Pojnarowa: J.S. B. (18921964). [W:] Historycy warszawscy w ciągu dwóch stuleci. Wwa 1986 s. 309-24. – Z. Sokolewicz: Bystronia kultura „otwarta”. (O J.B. 1892-1964). [W:] Wielcy humanistyki polskiej. Red. J. Górski. Wr. 1991 s. 133-9. – W. Wincławski: J.S. B. w trzydziestą rocznicę zgonu. Studia Socjologiczne 1993 nr 3/4 s. 5-14. Przyczynki: K. Judenko: J.S.B. jako religioznawca. Euhemer 6: 1962 nr 2 s. 23-36. – P. Grzegorczyk: z materiałów bioi bibliograficznych dot. pisarzy zmarłych w roku 1964 Rocznik Literacki 1964 s. 540-1. – J. Krzyżanowski: J.S. B. i jego dorobek folklorystyczny. LL 8: 1964 nr 3 s. 4-6. – A. Kutrzeba-Pojnarowa: J.S. B. jako historyk i teoretyk kultury ludowej. PSzL 19: 1965 nr 2 s. 71-8, il. – A. Kutrzeba-Pojnarowa: o B. współcześniej. Współczesność 10: 1965 nr 2 s. 4. – K. Makulski: Posiedzenie poświęcone pamięci J.S. B. [w Warszawskim Oddziale Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego]. PHum. 9: 1965 nr 5 s. 174-6. – T. M. Ciołek: Dwa znaczenia terminu „autorytet” w bystroniowskim modelu kultury ludowej. Etnografia Polska 1971 t. 15 z. 2 s. 275-7. – S. Nowakowski: J.S.B. jako socjolog. Studia Socjologiczne 1974 nr 4 s. 21-45. – L. Stomma: Dokonał przełomu w etnografii polskiej. (W dziesiątą rocznicę śmierci J.S.B.). Tyg. Powsz. 28: 1974 nr 46 s. 4. – Polska Akademia Umiejętności 1872-1952. Nauki humanistyczne i społeczne. Wr. 1974 s. 125-6. – F. Donocik: Znaczenie prac J.S.B. dla budowy świeckiej teorii kultury. Euhemer 21: 1977 nr 1 s. 33-45, sum. – A. KutrzebaPojnarowa: Kultura ludowa i jej badacze. Mit i rzeczywistość. Wwa 1977 s. 52-81. – 60 lat socjologii poznanskiej. Red. A. Kwilecki. P. 1981. – J. Łaskawska [i in.]: Pedagogiczny obszar problemowy poglądów J.S.B. [W:] Studia z historii polskiej pedagogiki. Red. D. Drynda. Katowice 1993 s. 96-109. – A. Gomóła: Rola dworu w kształtowaniu się polskiej kultury ludowej. Koncepcja J.S.B. [W:] Dwór polski. Zjawisko historyczne i kulturowe. Materiały VIII Seminarium zorganizowanego przez Oddział Kielecki Stowarzyszenia Historyków Sztuki i Dom Środowisk Twórczych w Kielcach. Kielce, 13-15 października 2005. Kielce 2006, s. 69-76. Bibliografie: L. Stomma: Bibliografia ważniejszych prac J.S.B. [W:] B.J.S.: Tematy, ktore mi odradzano. Pisma etnograficzne rozproszone. Wwa 1980 s. 4669-81. Konferencje: „Bujak, Bystroń, Chałasiński, Czarnowski, Grabski, Krzywicki, Znaniecki – socjologowie wsi okresu międzywojennego. Studia komparatystyczne”. Materiały. Rocz. Socjol. Wsi . 26: 1998 s. 107-208. Bystrzonowski* Wojciech Przecław h. Sokala (1699-1782) ks., jezuita, rektor w Poznaniu. popularyzator nauk. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. Red. J. Krzyżanowski [i in.]. T. 1. Wwa 1984; EWoJ; Szkoła Kaliska; Materiały do słownika kartografów i geodetów polskich. Wwa 1999. Przyczynki: R. Sobol: Ignacy Krasicki w walce o język narodowy. Zeszyty Wrocławskie 1952 nr 1. – B. Suchodolski: Nauka polska w okresie Oświecenia. Wwa 1953. – T. Nowak: Cztery wieki polskiej książki technicznej (1450-1850). Wwa 1961. Byszkowski* Jakub (ok. 1730-?) malarz poznański. Słowniki: SAP I. Przyczynki: J. Deresiewicz: Byczkowski, Byszkowski czy Wyszkowski. BHSz. 1955 s. 265-6. – Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. 5, z. 28, Wwa 1970. Bytner* (Bythner) Jan (1602-1675) senior jednoty braci czeskich. AW: 755. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; WSB. Przyczynki: J. Dworzaczkowa: Zbór braci czeskich w Karminie. Odrodzenie i Reformacja 13: 1968. =Bzdęga* Andrzej Z. (1927-?) prof., germanista w P. Przyczynki: G. Kaniuszaniec: Professor A.B. zum 70. Geburtstag. Studia Germ. Posn. 23: 1997 s. 3-5. Bibliografie: A. Kątny: Verzeichnis der Veröffentlichungen von A.B. [W:] Theorie und Praxis der deutsch-polnischen Konfrontation und Translation. Festschrift für A.B. zum 60. Geburtstag. Red. A. Kątny. Rzeszów 1989 s. 8-14. Bzdęga* Jan (1907-1998) działacz kulturalny, regionalista. Biografie: H. Gościański: J.B. – działacz kulturalny, regionalista. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1986. Gostyń 1985, s. 24-5, il. – A. Beksiak: J. z Domachowa B. Ruch Muzyczny 1998 nr 18 s. 38. – J. z Domachowa B. (1907-1998). Grabonoskie Zapiski Regionalne 8: 1998 s. 85-6 [nekr.]. – B. Głowinkowska: J. z Domachowa B. – pielgrzym z Biskupizny. KW 1999 nr 2 s. 103-8. Bzdęga* Franciszek (1915-?) żołnierz II wojny światowej. Przyczynki: J. Bzdęga: Powrót żołnierza – tułacza. PLudu 1994 z. 3-4 s. 25-31. Bzowski* Konstanty (+) dyr. Szkoły Handlowej w Kaliszu. Przyczynki: Od Szkoły Handlowej do „Ekonomika”. Red. E. Andrysiak [i in.]. Kalisz 2003 s. 15-7, il. Bzowski* Stanisław (+) prawnik. Biografie: S.B. [W:] 75-lecie działalności Zrzeszeń Prawników w Kaliszu. Kalisz 1982. Calahora* Arie Lejb (zm. 1736) podrabin i kaznodzieja pozn. Słowniki: PSB. Calissius* (Kalisz) Wojciech (zm. po 1600) arianin, nauczyciel, właściciel biblioteki. Słowniki: SPKP suplement 2. Przyczynki: M. Stankowa, S, Tworek: Inwentarz ksiąg i rzeczy W.C. z 1579 r. Odrodzenie i Reformacja w Polsce 13: 1968 s. 199-204. Callier* Edmund (1833-1893) oficer, historyk, publicysta. AW: 758. Słowniki: PSB; SPKP; Szamotulanie; WSB; PTPN; SHist. Biografie: Wielkopolanie II s. 289-99. – Sylwetki Wielkopolan s. 482-6. – Wybitni hist. wlkp. s. 129-39. – R. Marciniak: E.C. [W:] Wybitni historycy wielkopolscy, s. 133-46. Przyczynki: T. Tyszkiewicz: „Sobótka” (1869-1871). „Tygodnik Wlkp” (1870-1874). P. 1961. – Z. Grot: Rok 1963 w zaborze pruskim. Udział społeczeństwa polskiego w powstaniu styczniowym. P. 1963. – A. Bukowski: Pomorze Gdańskie w powstaniu styczniowym. Gdańsk 1964. – A. Czubiński: Powstanie 1963/64 na ziemi kaliskiej. [W:] Zeszyty Naukowe UAM. Historia. Z. 6. P. 1964 s. 125-230. – Zabór pruski w powstaniu styczniowym. Wr. 1968. – Nauka w Wlkp. s. 268, 781, 784, 795, 797, 798, 801, 858, 859, 865, 866. – S. Kieniewicz: Powstanie styczniowe. Wwa 1983. – M. Rezler: Ubiór, uzbrojenie i oporządzenie powstańców styczniowych w Kaliskiem. RKal. 21: 1989 s. 51-88. – A. Czubiński: Powstanie 1863-1864 we wschodniej Wielkopolsce. P. 1993. – M. Bajer: Kariera C. Gaz. Wyb. (P.) 1994 nr 21 s. 4. Callier* Oskar Włodzimierz (1846-1929) filolog, nauczyciel gimn., powstaniec 1863. AW: 759. Słowniki: PSB; WSB; PTPN; AMM; Członkowie tajnych tow. Źródła: Boniecki Fotografie. Biografie: Cmentarz Zasł. s. 33. Przyczynki: A. Markwicz: 100 lat historii organizacji Tow. Tomasza Zana. Londyn 1975 s. 51. – A. Frączek: Markierte Wörter und ihre Kennzeichnung im Wörterbuch der polnischen und deutschen Sprache von O.C. (1913). Stud. Germ. Gedan. Nr 7. Gdańsk 1999 s. 143-53. Callomon* Isaac (1796-?) naucz. żydowski w Ostrowie Wlkp. Słowniki: SBŻO. Całka* Leon Florian (1910-1944) pseud. „Feliks”, ekonomista, czł. antyhitlerowskiej org. „Ojczyzna”. Słowniki: WSB; Enc. konsp. wlkp.; SBKS; Czuwaj wiaro! Wielkopolanie w powstaniu warszawskim. P. 2004. Przyczynki: S. Kaczorowski: Historia, działalność i tradycje „Odrodzenia”. Londyn 1980. – K. Turowski: Historia Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej „Odrodzenie”. Wwa 1987. – K. Turowski: Historia ruchu chrześcijańsko-demokratycznego w Polsce 1864-1946. Wwa 1989. – „Ojczyzna” 1939-1945. Dokumenty. Wspomnienia. Publicystyka. Pod red. Z. Mazura [i in.]. P. [IZ] 2004, s. 217, 223, 243, 244, 268, 291, 292`, 313. Artykuły: P. Zach. 1947 s. 87. Całowański* Stanisław (ok. 1615-1690) kan. kruszwicki, bp sufragan płocki. Słowniki: PSB; Biskupi. Canavesi* Hieronim (ok. 1525-1582) rzeźbiarz. Słowniki: Szamotulanie. Caper* (Caprinus) Jan – zob. Kozielski Jan. Casanova*-Lutosławska Zofia (1861-1958) poetka i dziennikarka hiszp., w l. 1945-58 mieszkała w Poznaniu. Słowniki: Wielkopolska wybitnych europejczyków, s. 4-5. Biografie: M. Grześczak: Z.C. w pierwszą rocznicę śmierci. NŚ 9: 1959 nr 56 s. 3. Przyczynki: B. Baczyńska: Correspondales polacos de don Marcelino Menéndez Pelayo: Wincenty Lutosławski, Sofía Casanova de Lutosławski y Edward Porębowicz. [W:] Acta Univ. Wratisl, Roman. Nr 41. Wr. 1996 s. 17-23. Caspar* Samuel Eliasz (+) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Nr 6. 5. . Kalisz 1999. Cassius* (Kasjusz) Bogusław Dawid (1746-1828) duchowny luter., nauczyciel. AW: 773. Słowniki: PSB (Cassius); WSB; SBL. Przyczynki: Ziemia Leszczyńska. P. 1966 s. 174. – A. Żalik: Rodzina Kasjuszów w Lesznie. PLudu 1990 z. 2 s. 17-20. – Kalendarium miasta Leszna. Red. A. Piwoń. Leszno 1996 s. 40-4. – Historia Leszna. Red. J. Topolski. Leszno 1997. – Życie umysłowe w Lesznie XVIII w. Katalog wystawy. Red. K. Szymańska [i in.]. Leszno 1999 poz. 35, 37, 59. Cassius* Christian Teofil (1740-1813) nauczyciel gimn., senior zboru Leszno. AW: 774. Słowniki: PSB; SBL; Nauczyciele MM. Przyczynki: H. Harms: Die Grabsteine der Familie Woide in Lissa. [W:]] Sonderdrück aus Heft 5/6, der Deutschen Wissenschaftlichen Zeitschrift im Wartheland Herausgegeben… P. 1942 s. 290-1. – A. Żalik: Rodzina Kasjuszów w Lesznie. PLudu 1990 z. 2 s. 17-20. – S. Karwowski: Kronika miasta Leszna. Leszno 1996 s. 75-7 (reprint). Cassius* Dawid (1673-1734) senior jednoty braci czeskich, pedagog. AW: 775. Słowniki: PSB; SBL. Przyczynki: A. Żalik: Rodzina Kasjuszów w Lesznie. PLudu 1990 z. 2 s. 17-20. – Kalendarium miasta Leszna. Red. A. Piwoń. Leszno 1996 s. 30. – W. Krieegseisen: Ewangelicy polscy i litewscy w epoce saskiej. Wwa 1996. – S. Karwowski: Kronika miasta Leszna. Leszno 1997 s. 62-4 (reprint). – Życie umysłowe w Lesznie XVIII w. Katalog wystawy. Red. K. Szymańska [i in.]. Leszno 1999 poz. 35, 38. Cassius* Jan Aleksander (1703-1788) naczelny senior jednoty braci czeskich. AW: 777. Słowniki: PSB; SBL. Przyczynki: H. Harms: Die Grabsteine der Familie Woide in Lissa. [W:] Sonderdrück aus Heft 5/6, der Deutschen Wissenschaftlichen Zeitschrift im Wartheland Herausgegeben… P. 1942 s. 290. – A. Żalik: Rodzina Kasjuszów w Lesznie. PLudu 1990 z. 2 s. 17-20. – Kalendarium miasta Leszna. Red. A. Piwoń. Leszno 1996 s. 31, 36-7. – S. Karwowski: Kronika miasta Leszna. Leszno 1997 s. 75-7. – Życie umysłowe w Lesznie XVIII w. Katalog wystawy. Red. K. Szymańska [i in.]. Leszno 1999 poz. 26. Cassius* Johann Ludwig (1744-1827) prof. jęz. polskiego w Lesznie. AW: 779. Przyczynki: A. Żalik: Rodzina Kasjuszów w Lesznie. PLudu 1990 z. 2 s. 17-20. – R. Ergetowski: Podręcznik J.L.C., czyli nauka języka polskiego dla Niemców. Studia Historica SlavoGermanica 21: 1996 s. 3-10. Catenazzi* Andrzej (ok. 1640-1701) architekt. Słowniki: WSB; Wielkopolska wybitnych europejczyków, s. 19-21. Przyczynki: Malinowski – Muratorzy s. 160-1. – C. Martinola: Lettere dei paesi transalpini degli artisti di Meride e dei villaggi vinci (XVII-XIX). Bellinzona 1963 s. 174. – C. Martinola: Le maestranze d’arte del Mendrisiotto in Italia nei secoli XVI-XVIII. Bellinzona 1964 s. 174. – E. Linette: Jan Catenazzi – architekt i jego dzieło w Wielkopolsce. Wwa [i in.] 1973 s. 10, 15, 17, 18, 25, 26. Artykuły: E. Bassi, J. Kowalczyk: Longhena in Polonia. Arte Veneta 26: 1972. Catenazzi* Jan (ok. 1660- zm. po 1724) architekt. Słowniki: Architekci; WSB; Wielkopolska wybitnych europejczyków, s. 19-21. Biografie: E. Linette: J.C. – architekt i jego dzieło w Wielkopolsce. Wwa [i in.] 1973, 227 s., il. Przyczynki: Malinowski – Muratorzy s. 23240. – E. Linette: Zabytek wczesnogotyckiego budownictwa w Poznaniu. PZach. 9: 1953 z. 6/8 s. 468. – E. Kręglewska-Foksowicz [i in.]: Sztuka baroku w Wielkopolsce. BHSz. 20: 1958. – C. Martinola: Lettere dei paesi transalpini degli artisti di Meride e dei villaggi vinci (XVII-XIX). Bellinzona 1963 s. 174. – C. Martinola: Le maestranze d’arte del Mendrisiotto in Italia nei secoli XVI-XVIII. Bellinzona 1964 s. 174. – M. Karpowicz: Artisti Ticinesi in Polonia nel 1600. 1982 s. 139-43. – E. Kręglewska-Foksowicz: Sztuka Leszna do początków XX w. P. 1982 s. 29-32, 37-8. – E. Kręglewska-Foksowicz: Kamienica Keila w Lesznie – dzieło J. C. [W:] Między Padwą a Zamościem. Wwa 1993 s. 225-32. – D. Matyaszczyk: Cystersi a kultura. PLudu 1993 z. 5-6 s. 9-17. – Historia Leszna. Red. J. Topolski. Leszno 1997 s. 131-3. – R. Linette: z dziejów budynku dawnej Akademii Lubrańskiego. KMP 1999 nr 2. – KZSzt. . Seria Nowa . T. 7 Miasto Poznań. Cz. 2 Śródmieście , kościoły i klasztory. Red. Z. Kurzawa [i in.]. Wwa 1998-2002. Catenazzi* Jerzy (ok.1640- zm. po 1686) architekt Słowniki: WSB; Architekci; Wielkopolska wybitnych europejczyków, s. 19-21. Przyczynki: Malinowski Muratorzy s. 139-60. – C. Martinola: Lettere dei paesi transalpini degli artisti di Meride e dei villaggi vinci (XVIIXIX). Bellinzona 1963. – C. Martinola: Le maestranze d’arte del Mendrisiotto in Italia nei secoli XVI-XVIII. Bellinzona 1964. – E. Linette: Jan Catenazzi – architekt i jego dzieło w Wielkopolsce. Wwa [i in.] 1973 s. 9, 15, 17, 18. Artykuły: E. Bassi, J. Kowalczyk: Longhena in Polonia Arte Veneta 26: 1972. Catt* Juliusz (XIX w.) lekarz, powstaniec 1830/31 i 1848. Słowniki: SLek. III. Przyczynki: W. Jeszke: Szpitalnictwo, lekarze i stosunki sanitarne w powiecie gostyńskim od czasów najdawniejszych. AHFM 1948 s. 120. – Dzieje ziemi gostyńskiej. Pod red. S. Sierpowskiego. P. 1979 s. 203, 219, 221. Cebula* Józef (1902-1941) bł., oblat. Słowniki: Inowr. SB IV. Biografie: Męczennicy za wiarę 1939-1945. Wwa 1996 s. 378-400. – K. Lubowicki: Kapłan – misjonarz – męczennik. Misyjne Drogi 1999 nr 17 s. 23-5. – K. Lubowicki: Po prostu kapłan. Szkic do portretu bł.o. J.C. OMI. P. 1999 passim. Przyczynki: Obóz hitlerowski na Błoniach w Inowrocławiu 1940-1945. Red. E. Mikołajczak. Inowr. 1991 s. 11. Cebulka* Mikołaj z Czechowa. Przyczynki: S. Szybkowski: Cielepała – herb Mikołaja Cebulki z Czechowa. Przyczynek do historii mało znanego średniowiecznego herbu rycerskiego. Rocz. Polskiego Towarzystwa Heraldycznego 2: 1995 s. 189-200. =Cebulski* Józef (+) działacz społeczny i polityczny, rolnik. Biografie: L. Kubiak: J.C. – Budowniczy Polski Ludowej, rolnik, działacz społeczny. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1987. Gostyń 1986 s. 4-5, il. Cechol* Józef (1892-1972) misjonarz św. Wincentego a Paulo, superior. Słowniki: Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce. T. II – 1. Kr. 2001. Biografie: S. Kaczmarczyk: Ks. J.C. Meteor 1972 s. 56-9. – M. Chorzępa: J. C. Roczniki Wincentyńskie 1985 nr 3-4 s. 75-6. Cedrowicz* Gabriel Józef (1751-1828) ksiądz, nauczyciel. AW: 784.Słowniki: SBWP-W II; EWoJ; Szkoła Kaliska. Przyczynki: Dz. Kal. – J. Poplatek: Komisja Edukacji Narodowej. Udział byłych jezuitów w pracach Komisji Edukacji Narodowej. Kr. 1973 s. 121-2. Bibliografie: Bibliografia starych druków kaliskich. Wwa 1980. Cegiel* Tadeusz (1880-1941) ks. Słowniki: Martyrol.; PTPN; Księża. Przyczynki: M. Olszewski: Fort VII w P. P. 1971 s. 91. – Wojciechowska s. 408. Cegiel* Władysław (1853-1936) nauczyciel, publicysta, pszczelarz. Słowniki: Inowr. SB I. Przyczynki: Ziemia kujawska. Red. M. Biskup. T. 2. Inowr. [i in.] 1968 s. 127. Cegielscy* – rodzina poznańska. Przyczynki: B. Januszkiewicz: Drzewo genealogiczne rodziny C. Gens 1990 nr 1-4 s. 36-40. Cegielska* Paulina (+). Źródła: P. C.: z moich wspomnień. Przechadzki po mieście. P. 1997. Cegielski* Franciszek (1900-1982) nauczyciel. Biografie: Cmentarz średzki s. 198. =Cegielski* Henryk (+) olimpijczyk leszczyński. Z. Gryczka: Leszczyńscy olimpijczycy. KW 2000 nr 4 s. 60-5. Cegielski* Hipolit (1813-1868) przemysłowiec, filolog, działacz społ. AW: 788. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; SBTech. VI; WSB; PTPN; Słownik polskich pionierów techniki. Katowice 1986; AMM; Nauczyciele MM; Dawni pisarze. Źródła: APP nr 974 [dok. z 1840]. – Z. Grot: C. i Cieszkowski. (Fragmenty korespondencji). KMP 21: 1948 nr 3 s. 191-200. – W. Jakóbczyk: Wielkopolska (1851-1914). Wybór źródeł. Wr. 1954. – Z. Grot: Listy Władysława Bentkowskiego do H.C. z czasu powstania styczniowego 1863-1864. SiMDW 8: 1963 z. 1 s. 83-122. Biografie: Z. Grot: H.C. i jego dzieło. PWlkp. 2: 1946 nr 11 s. 289-95. – Z. Grot: H.C. P. 1947, 350 s. [wyd. 2: P. 2000, 319 s.]. R: A. Dytkiewicz, Odra 3: 1947 nr 51/52 s. 7; W. Jakóbczyk, KMP 20: 1947 s. 204-5; W. Jakóbczyk, RH 17: 1948 s. 262-8; W. Knapowska, PZach. 3: 1947 nr 9 s. 809-11. – Wybitni Wlkp. s. 187-221. – Wielkopolanie i s. 211-43. – J. Borowski: Dr H.C. Meander 1972 nr 7-8. – Z. Grot: H.C. 1813-1868. WwaP. [PWN] 1980, 222 s., 17 tabl., bibliogr. – L. Słowiński: Nie damy pogrześć mowy. Wizerunki pedagogów poznańskich XIX wieku. P. 1982 s. 143-59. – L. Słowiński: H.C. 1813-1868. P. 1983, 30 s., il. – Zasł. Wlkp. – Z. Grot: H.C. i jego Zakłady Przemysłowe. z teki pośmiertnej. KMP 55: 1987 nr 2 s. 71-88, il. – Zasł. Wlkp. s. 75-84. – Sylwetki Wielkopolan s. 446-56. – T. Janicki: H.C. (1813-1868). [W:] ZiZM s. 54-79. – J. Iwańska, M. Rezler: Dawni Wielkopolanie na co dzień i od święta. P. 1997. – Zdzisław Grot: H.C. Przedmowa Przemysław Matusik, Lech Trzeciakowski. Wyd. 2. Poznań [Wydaw. Miejskie] 2000. XXVI, 319 s., il. Zawiera m.in.: Matusik Przemysław. Przedmowa. s. III-XXIII. – Trzeciakowski Lech. Garść wspomnień o profesorze Zdzisławie Grocie. s. XXIV-XXVI. – Marek Rezler: H.C. 1813-1868. Poznań [Wydaw. WBP] 2000, 201 s., il., bibliogr. (Biblioteka „Kroniki Wielkopolski”). Rec. (dym): Nowości wydawnictw poznańskich. Poznański Pegaz 2000 nr 45 s. 35-36. – Marek Rezler: Curriculum vitae poznańskiego organicznika. Jaki był C.? Nasza Wielkopolska 2000 nr 5 s. 3-6, il. – B. Januszkiewicz: H.C. i jego dziedzictwo. P. 2006, 127 s., il. – Piotr Bojarski: Fabrykant z Koziej. Gaz. Wyb. Poznań 2013 nr 9 s. 6-7. – Grzegorz Łukomski: Labor omnia vincit: życie i dokonania H.C. (1813-1868). 16: Poznański Rocznik Archiwalno-Historyczny 2013 s. 41-56. Przyczynki: Z. Grot: 100 lat Zakładów H.C. P. 1946, passim. – C. Zgorzelski: Duma – poprzedniczka ballady. Toruń 1949. – W. Borowy: Polski wiersz trzynastozgłoskowy a badania M. Dłuskiej. Sprawozdania Towarzystwa Naukowego Warszawskiego 1952 i nadb. – Historia i perspektywy rozwoju. Zakłady Przemysłu Metalowego H.C. Poznań 1846-1965. Red. Cz. Mrula. P. 1960, 108 s., il. – Z. Grot: Działalność posłów polskich w sejmie pruskim w l. 1848-1950. P. 1961. – W. Radkiewicz: Dzieje Zakładów H. Cegielski 1846-1960. P. 1962, passim. – S. Kawyn: Wielkopolska polemika o Mickiewicza (1841-1846). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego S.I. Nauki Humanistyczno-Społeczne z. 25, 1962. – Z. Grot: Rok 1863 w zaborze pruskim. P. 1963. – S. Kieniewicz: Dramat trzeźwych entuzjastów. Wwa 1964. – Nauka w Wlkp. s. 28, 282, 312, 404, 408, 414, 420, 421, 425, 429, 479, 480, 487, 493, 497, 498, 574, 576, 943, 991, 1045, 1100, 1144, 1147, 1225, 1226, 1266. – J. Urbaniak: „Praca organiczna” H.C. Spraw. PTPN. Wydział Filologiczno-Filozoficzny 96: 1978 s. 3942. – J. Padalak: Wystawa poświęcona H.C. KMP 48: 1980 nr 3 s. 11-2. – L. Słowiński: H.C. jako filolog i pedagog. KMP 48: 1980 nr 3 s. 5-10. – J. Hellwig: H.C. jako humanista. PHum. 1981 nr 1/2 s. 99-112 [i nadb.]. – Ostrowska-Kębłowska Architektura passim. – Przybecki. – Prasa s. 29. – J. Fogel: Archeolodzy o H.C. Nurt 1984 nr 9 s. 15-17. – M. Bajer: Korepetytor i kapitalista. Gaz. Wyb. (P.) 1993 nr 4 s. 3, fot. – Sławomir Leitgeber: Ku pamięci H.C. Gazeta Poznańska (Wyd. 1, 2) 1997 nr 142 s. 12. – Anna Kaźmierska, Krzysztof Łukasik: Kustosz świętej sprawy. Przemiany na Szlaku Piastowskim 1999 nr 37 s. 8, il. [wieś Ławki, miejsce urodzenia H. C.]. – Andrzej Kwilecki: Szczyt obywatelskiego stanowiska. Głos Wielkopolski 2001 nr 298 s. 9. – Marek Rezler: Spojrzenie na pana Hipolita. Średzki Kwartalnik Kulturalny 2001 nr 1 s. 22-27, il. – Joanna Pietrowicz: o rodzinie H.C. Kronika Wielkopolski 2002 nr 3 s. 30-35, il. – Marek Rezler: „Marynkarz” najzasłużeńszy. Głos Wielkopolski 2003 nr 3 dod. Głos Poznaniaka s. VI, il. – Gdzie wzorem jest sam H.C. Nasz Powiat Chodzieski 2004 kwiecień s. II, il. [dot. Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych im. H.C. w Chodzieży]. – Zygmunt Rola: Kłopot z C. Trybuna 2004 nr 2 dodatek Regiony s. II, il. [Zabytkowy kantor H.C. w Poznaniu]. – H.C. i jego dziedzictwo: [album]. Tekst Bolesław Januszkiewicz. Red. Alicja Lepiarz. Poznań [Kwartet] 2006, 127 s., il. [dot. m.in. zakładów H. Cegielski-Poznań S.A. w Poznaniu]. – Bolesław Januszkiewicz: H.C. Nasza Wielkopolska 2006 nr 71 s. 3, il. – Bolesław Januszkiewicz, Hanna Wejchan-Kozielewska: Udział C. w budowie Centralnego Okręgu Przemysłowego. Nasza Wielkopolska 2006 nr 71 s. 4-6, il. – Marek Rezler: Filozof przemysłowcem historia: przed 160 laty H.C. otworzył swój sklep. Głos Wielkopolski 2006 nr 229 s. 14. – Grzegorz Sporakowski: Odzyskana świetność. Głos Wielkopolski 2006 nr 182 s. 14 [zabytkowy kantor H.C. w Poznaniu]. – Ewa Wojtanowska: H.C. w Urbanowie [pow. Nowy Tomyśl]. Przegląd Nowotomyski 2008 nr 1 s. 123-125, il. – (co): Odsłonięto pomnik H.C. [w Poznaniu]. Biuletyn Miejski 2009 nr 16 s. 32, il. – Marian Król: H.C. ikoną nowoczesności i postępu. Przegląd Wielkopolski 2009 nr 3 s. 5-7, il. [fragment przemówienia podczas uroczystości odsłonięcia pomnika H.C. w Poznaniu]. – Grzegorz Okoński: Pomnik C. stanie w czerwcu [w Poznaniu]. Polska Głos Wielkopolski 2009 nr 21 s. 11. – Grzegorz Okoński: Pomnik C. [w Poznaniu] już stoi. Polska Głos Wielkopolski 2009 nr 214 s. 11. – Grzegorz Okoński: H.C. stanął nad maszyną. Polska Głos Wielkopolski 2009 nr 221, s. 8. – Marek Rezler: H.C. Jaki był? Nasza Wielkopolska 2009, nr 94, s. 3-4, il. – Andrzej Leśniewski: Patroni ulic… głos w sprawie. Kosynier 2011 nr 3 s. 16, il. [o H.C.]. – Robert Domżał: Wielkopolanie szukają pamiątek po C. Polska Głos Wielkopolski 2012 nr 290 s. 9, il. – Kazimierz Matysek: Co H.C. zawdzięcza dziedzicom Tarnowa? Kostrzyńskie ABC 2011 nr 8 s. 6-7, il. – Kazimierz Matysek: Związki H.C. z Tarnowem koło Kostrzyna. Kronika Powiatu Poznańskiego 2012 nr 3 s. 83-87, il. [dot. m.in. związków H.C. z rodziną Jana i Justyny Suchorzewskich, właścicieli Tarnowa w XIX wieku]. – Marek Grzegorz Nowak: 200. rocznica urodzin H.C. i 25 lat klubu szkół jego imienia. Przegląd Wielkopolski 2012 nr 4 s. 17-25, il. – Poezja i maszyny: H.C. 1813-1868: film dokumentalny w reż. Jacka Kubiaka. Poznań [Wydawnictwo Miejskie Posnania i Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego] 2012, 1 płyta DVD. Rec. Panorama Wielkopolskiej Kultury 2013 nr 2 s. 31. – Rok C. Monitor Wielkopolski 2012 nr 11 s. 5, il. – Marek Rezler: Jak powstała firma. Monitor Wielkopolski 2012 nr 2 s. 10, il. [Historia zakładów HCP w Poznaniu i sylwetka H. C.]. – a nie mierzyłeś zamiarów na siły: rzecz o H.C. w 200. rocznicę urodzin. Red. Maria Magdalena Pocgaj. Poznań [Związek Literatów Polskich. Oddział] 2013, 50 s., il. (Libra; nr 55). – ABO: Przypominamy dziedzictwo wybitnego Wielkopolanina. Monitor Wielkopolski 2013 nr 2 s. 6. – BOJ: Co się kręci w Poznaniu: od nauczyciela do fabrykanta. Gaz. Wyb. Poznań 2013 nr 74 s. 6 [Film pt. „Poezja i maszyny. H.C. 1813-1868”]. – Bojarski Piotr: Poszukają grobu Hipolita na Dębcu. Gazeta Wyborcza Poznań 2013 nr 35 s. 4, il. – Elżbieta Jankowska: 200-lecie urodzin H.C. Gazeta Śremska 2013 nr 11/12 s. 8-9, il. – Marceli Kosman: o romantycznym pozytywiście (w 200. rocznicę urodzin H. C.). Przegląd Wielkopolski 2013 nr 1 s. 68-70, il. – Jacek Kubiak: Organicznik schodzi z pomnika. Rozmawiała Sylwia Klimek. IKS 2013 nr 1 s. 26, il. [H. C. w filmie dokumentalnym „Poezja i maszyny. H.C. 1813-1868”. Rozmowa z reżyserem]. – Bartosz Nosal: Gdzie spoczywa C.? Gaz. Wyb. Poznań 2013 nr 4 s. 3. – Renata Pałucka: H.C. honorowym obywatelem Trzemeszna. Przemiany na Szlaku Piastowskim 2013 nr 45 s. 20-21, il. [Uroczystości związane z odsłonięciem pomnika H.C. w Trzemesznie]. – Marcin Radomski: „Ruszyła w Poznaniu lokomobila ospale…" : H.C. i jego dzieło: warsztaty aktywizujące młodzież. Poradnik Bibliograficzno- Metodologiczny 2013 nr 1 s. 66-69 [scenariusz zajęć dla młodzieży licealnej i gimnazjalnej]. – Jerzy Sobczak: C. – Wielkopolanin godzien naśladowania : rok 2013 – rokiem H.C. Średzki Kwart. Kult. 2013, nr 2, s. 28-33. – Błażej Tobolski: Gorzki tort urodzinowy. Przewodnik Katolicki 2013 nr 4 s. 46-49, il. [200. rocznica urodzin poznańskiego przedsiębiorcy. Dot. m.in. zakładów „H. Cegielski - Poznań S.A."]. – Wystawa w Szreniawie. Panorama Wielkopolskiej Kultury 2013 nr 1 s. 8, il. [wystawa „Życie i dzieło H.C. w 200. rocznicę urodzin…" – Grażyna Zaliwska: Droga obowiązku honoru, cnoty i popędów szlachetnych…" Testament H.C. PRAH 16: 2013 s. 13-29, il. – Grażyna Zaliwska: Wystawa „H. C. i jego dzieło” w Archiwum Państwowym w Poznaniu. Poznański Rocznik Archiwalno-Historyczny 16: 2013 s. 31-40. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 248-262. Prace zbiorowe: Hipolit Cegielski. Pomnik i dzieło. Komitet red.: Marian Król [przewodniczący], Jerzy Szyło [wiceprzewodniczący], Agnieszka Skorka [sekretarz], Edmund Dudziński, Jerzy Gołębiewski, Józef Mozio, Lech Trzeciakowski, Anna Wolff-Powęska. Poznań [Interfund] 2010, 277 s., il. Zawiera: Jerzy Szyło: „Bene de Patria Meritus” Dobrze zasłużony ojczyźnie, s. 5; Marian Król: Działalność Towarzystwa im. H.C., s. 7-12; Trzeciakowski Lech: H.C. i jego dzieło, s. 13-9; Budowa pomnika – idea, s. 21-160; Wmurowanie Aktu erekcyjnego i montaż pomnika, s. 161-82; Uroczystość odsłonięcia pomnika H. C., s. 183-215; Medale okolicznościowe i podziękowania, s. 217-22; Prasa o pomniku, s. 223-63; Wolff-Powęska Anna: Niezmienne wartości pracy organicznej s. 265-272; Krzysztof Jakubik - twórca pomnika H.C. s. 273-5. – Marian Król: H.C. „Bene de Patria Meritus” - Dobrze Zasłużony Ojczyźnie. Poznań [Towarzystwo im. Hipolita Cegielskiego] 2013, 117 s., il. Zawiera m.in.: Lech Trzeciakowski: H.C. jego dzieło s. 9-17; Marian Król: Program obchodów 200-lecia urodzin H.C. (wg stanu na dzień 28 listopada 2013 r. s. 19-51; Lech Trzeciakowski: Znaczenie Towarzystwa im. H.C. s. 53-55; Marian Król: 15 lat działalności Towarzystwa im. H.C. w Poznaniu s. 57-85; Wykaz osób, które otrzymały statuetkę „Honorowego Hipolita” i godność Lidera Pracy Organicznej w latach 2002-2013. s. 87; Wykaz osób, które otrzymały medal " Młody Pozytywista” w latach 2003-2013 s. 101-113. – Hipolita Cegielskiego lata spędzone w Trzemesznie. Praca zbiorowa pod red. Andrzeja Leśniewskiego. Trzemeszno [Urząd Miasta i Gminy] 2014, 152 s., il. Cegielski* Jan Stefan Joachim (1883-1937) prawnik, oficer WP, radca miejski w P. Słowniki: AMM; Członkowie tajnych tow. Cegielski* Jerzy Faustyn (1887-1940) ppłk WP. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 2; AMM. Przyczynki: Klanowski. Artykuły: +Gł. Wlkp. z 20 XII 1988. Cegielski* Stefan (1852-1921) przemysłowiec, społecznik. AW: 789. Słowniki: PSB; WSB; PTPN. Źródła: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 436. Przyczynki: Z. Grot: 100 lat Zakładów H. Cegielski. P. 1946. – Jakóbczyk Studia III. – J. Marczewski: Narodowa demokracja w Poznańskiem 1900-1914. Wwa 1967. – Dz. Wlkp. II. – J. Wojciak: Walka polityczna w wyborach do parlamentu Rzeszy i Sejmu pruskiego w Poznańskiem w latach 1898-1914. Wwa [i in.] 1981 s. 37-9, 41, 43, 50, 55, 60, 67-8, 71, 83, 169, 171. Cegielski* Tadeusz Zdzisław (1891-1950) bankowiec. Słowniki: AMM. Przyczynki: Klanowski. Cegielski* Wacław Feliks (1867- zm. po 1913) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Cegielski* Władysław Błażej (1879-1942) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; Księża. Przyczynki: Wojciechowska s. 404. Cegieł* Tadeusz – zob. Cegiel Tadeusz. Cegiełka* Wacław (1887-1966) działacz polit. i społ. Słowniki: WSB; Kto był kim; SBKS; SBWP-W I; Posłowie. Przyczynki: S. Kubiak, F. Łozowski: Rady robotniczo-żołnierskie w Wielkopolsce 1918-1919. P. 1959. – I. Mamczak: Postawa społeczeństwa ziemi kaliskiej wobec zagrożenia niemieckiego (kwiecień – sierpień 1939 r.). [W:] Udział społeczeństwa ziemi kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku. Kalisz 1978. – C. Demel, J. Krawulski, K. Rzepa: Działalność Narodowego Stronnictwa Robotników i Narodowej Partii Robotniczej w Wielkopolsce w latach 1917-1937. Wwa 1980. – Z. Dworecki: Rada Ludowa na Miasto Poznań 1918-1919. KMP 1980 nr 1. – K. Turowski: Historia ruchu chrześcijańskodemokratycznego w Polsce 1864-1946. Wwa 1989. – Ostrów Wielkopolski. Dzieje miasta i regionu. P. 1990. – E. Serwański: Ostrów Wielkopolski i jego region w okresie II wojny światowej (1939-1945). P. 1992. – A. Gulczyński: Ministerstwo byłej Dzielnicy Pruskiej (1919-1922). P. 1996. Cegłowski* Bolesław (+) lekarz chirurg. Biografie: B. Makowiec, J. Makowiec: Pionierzy chirurgii w Kaliszu. [W:] II Konferencja Naukowa Lekarzy Ziemi Kaliskiej, 12-13 X 1968. Pamiętnik. Kalisz 1969. Cegłowski* Zdzisław (1923-1968) przewodniczący Wojewódzkiej Komisji Związków Zawodowych w Poznaniu. Biografie: M. Olszewski, T. Świtała: Z.C. (1923-1968). z żałobnej karty. KMP 1968 nr 2 s. 113-23, il. Celestyn* z Poznania (zm. 1504) bernardyn, kaznodzieja. Słowniki: PSB; EK; SPKP. Przyczynki: Memoria patrum ac fratrum mortuorum OSPF regularis observantiae. Wwa 1973 s. 53. Celichowscy* – ród, rodzina. – M. Materniak-Pawłowska: Prawniczy ród C. KMP 2008 nr 3. Celichowski* Kazimierz (1877-1954) chemik, dyr. Stacji Doświadczalnej Wlkp. Izby Roln. Słowniki i noty biograficzne: AMM; Z. Kaczmarek: W.C. – zarys biografii. [W:] W.C. pierwszy wojewoda poznański II Rzeczypospolitej 1919-1923. Oprac. zbior. pod red. B. Wysockiej. P. 2004 s. 7. Artykuły: +KMP 1988 nr 3. Celichowski* Stanisław (1885-1947) adwokat, działacz polit. Słowniki i noty biograficzne: WSB; PTPN; AMM; SBPW; SBWP-W I; Członkowie tajnych tow.; Z. Kaczmarek: W.C. – zarys biografii. [W:] W.C. pierwszy wojewoda poznański II Rzeczypospolitej 1919-1923. Oprac. zbior. pod red. B. Wysockiej. P. 2004 s. 7 Źródła: Przeciw pruskiemu zaborcy: wspomnienia i listy uczestników powstania wielkopolskiego. Wybór i opr. L. Gomolec [i in.]. Wwa 1979. Przyczynki: Klanowski s. 110. – L. Grot, I. Pawłowski, M. Pirko: Wielkopolska w walce o niepodległość 1918-1919. Wojskowe i polityczne aspekty powstania wielkopolskiego. Wwa 1968. – J. Terej: Rzeczywistość i polityka. Wwa 1971. – T. Salamon: Stowarzyszenia kombatanckie powstańców wielkopolskich w latach 1929-1939. KW 1978 nr 4. – Z. Kaczmarek: Obóz Wielkiej Polski. Geneza i działalność społeczno-polityczna w latach 1926-1933. P. 1980. – Zakrzewski Ulicami. – Z. Dworecki: Poznań i poznaniacy w latach Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939. P. 1984. – J. Winiewicz; Co pamiętam z długiej drogi życia. P. 1985. – S. Brzozowski: Polacy na studiach gospodarstwa wiejskiego w Niemczech w XIX i XX wieku. Wr. 1989. – S. Grabski: Pamiętniki. Wwa 1989. – B. Polak: Wojsko Wielkopolskie 1918-1920. [Koszalin] 1990. – E. Duraczyński: Rząd polski na uchodźstwie 1939-1945. Organizacja – personalia – polityka. Wwa 1993. – A. Gulczyński: Ministerstwo byłej Dzielnicy Pruskiej (1919-1922). P. 1996. Artykuły: +Myśl Polska 7: 1947 kwiecień. – Dz. Najn. 6: 1974 z. 3. Celichowski* Witold (1874-1944) adwokat, działacz polit., woj. pozn. AW: 793. Słowniki: WSB; PTPN; Kto był kim; AMM; SAdw. II; Kwilecki Ziemiaństwo; Członkowie tajnych tow.; SBPW. Źródła: Biblioteka PTPN w Poznaniu, rkps 1284: Album pamiątkowy urzędników państwowych województwa poznańskiego dla ustępującego wojewody W.C. 1923. Biografie: Z. Kaczmarek: Witold Celichowski – pierwszy wojewoda poznański II Rzeczypospolitej. KW 1995 nr 2 s. 7-19. – Z. Kaczmarek: W.C. – zarys biografii. [W:] W.C. pierwszy wojewoda poznański II Rzeczypospolitej 1919-1923. Oprac. zbior. pod red. B. Wysockiej. P. 2004 s. 7-25. Przyczynki: B. Olszewicz: Straty kultury polskiej. Wwa 1947 s. 32. – J. Marczewski: Narodowa demokracja w Poznańskiem. Wwa 1967 s. 115. – A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie. P. 1978. – B. Kroll: Rada Główna Opiekuńcza 1939-1945. Wwa 1985. – Zakrzewski Ulicami. – J. Winiewicz: Co pamiętam z długiej drogi życia. P. 1985. – Z. Dworecki: Poznań i poznaniacy w latach Drugiej Rzeczypospolitej 19181939. P. 1994 s. 46-66, 177-8, 277-343. – Urząd wojewody w Poznaniu od X wieku do współczesności. Pod red. S. Sierpowskiego. P. 1997 s. 63-5, 71-2, 80, 122, 245, 261. – Z. Dworecki: Wojewoda i administrator. [W:] W.C. pierwszy wojewoda poznański II Rzeczypospolitej 1919-1923. Oprac. zbior. pod red. B. Wysockiej. P. 2004 s. 43-54, il. – M. Kwieciński: Dom rodzinny. [W:] W.C. pierwszy wojewoda poznański II Rzeczypospolitej 1919-1923. Oprac. zbior. pod red. B. Wysockiej. P. 2004 s. 27-42, il. – M. MaterniakPawłowska: Adwokat i notariusz – działalność zawodowa. [W:] W.C. pierwszy wojewoda poznański II Rzeczypospolitej 1919-1923. Oprac. zbior. pod red. B. Wysockiej. P. 2004 s. 55-66. Celichowski* Zygmunt (1845-1923) bibliotekarz, historyk, wydawca, społecznik. AW: 794. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; EWoK; SPKP; WSB; PTPN; Biogramy uczonych I; Śródka; AMM; Szamotulanie; SHist.; Członkowie tajnych tow. Źródła: H. Chłopocka: Korespondencja Augusta Bielowskiego z Biblioteka Kórnicką w l. 1845-1876. PBK 17: 1981 [wymiana listów m.in. z Z. C.]. Biografie: – A. Pihan-Kijasowa, M. Andrzejak: Redaktorzy i główni redaktorzy wydawnictw PTPN. Noty biograficzne. [W:] Rys dziejów Wydawnictwa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk z bibliografią publikacji Towarzystwa 18562008. Red. D. Gucia i A. Pihan-Kijasowa. 1. P. 2011, s. 101-2. Przyczynki: A. Knot: Ryszard Roepell 1808-1893. PZach. 1953 nr 1/3 s. 129. – T. Kowalski: Działalność wydawnicza Biblioteki Kórnickiej do roku 1925. PBK 7: 1959 i odb. – J. Łuczakowa: Katalog wydawnictw Biblioteki Kórnickiej 1829-1958. Kórnik 1959. – J. Śliziński: Kontakty Z.C. z Łużyczanami. SO 23: 1963 s. 281-7. – B. Kosmanowa: Polityka kadrowa Z.C. w Bibliotece Kórnickiej. PBK 15: 1980 s. 79-105, sum. – M. Kosman: Akielewicz i Celichowski. Ze stosunków polsko-litewskich w drugiej połowie XIX wieku. PBK 16: 1980 s. 17-34. – B. Kosmanowa: Projekt przejścia Z.C. z Kórnika do Lwowa. PBK 18: 1981 s. 213-38, sum. – K. Czachowska: Działalność społeczna Z.C. w środowisku kórnickim w l. 1869-1914. PBK 22: 1988 s. 5-34, sum. – Z. Celichowski jr.: Wspomnienia wnuka. PBK 24: 1996 s. 113-8. – Kalendarium. PBK 24: 1996 s. 119-132 [biografia Z. C.]. – Z. Kalisz: U schyłku życia. PBK 24: 1996 s. 93-112 [działalność Z.C. w l. 1914-1923]. – W. Karkucińska: Wydawca. PBK 24: 1996 s. 39-49. – I. Potocka: Księgarz. PBK 24: 1996 s. 51- 8, sum. – B. Wysocka: Z.C. 1845-1923. Plenipotent. PBK 24: 1996 s. 59-92 [Z.C. – administrator dóbr Jana Działyńskiego i jego spadkobierców]. – D. Zagartowska: Bibliotekarz. PBK 24: 1996 s. 9-38 [działalność w Bibliotece Kórnickiej]. – W.Z. 1853-1924. Red. S. Sierpowski. Kórnik [i in.] 2003 passim. Celiński* Antoni Mysław (ok. 1818-1890) ziemianin, kolekcjoner książek. Słowniki: SPKP; SBWPW II. Przyczynki: J. Michalski: 55 lat wśród książek. Wr. 1950 s. 15-6. – z dziejów książki i bibliotek w Warszawie. Wwa 1961. Celiński* Konstanty (działał 1875-1909) aktor. Słowniki: SBTP. Cendro* Wincenty (18955-1940) rotmistrz WP w 26 i 17 Pulku Ułanów Wielkopolskich. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Cent* (Centt) Wawrzyniec (1823-1905) ks., powstaniec 1863, kan. podlaski, rektor domu ks. emerytów w Krakowie, emigrant. Słowniki: PSB; EK; SBKS; Szkoła Kaliska. Biografie: R. Majkowska: Kilka kart z życia ks. W.C. (1823-1905), zapomnianego rektora Domu Księży Emerytów przy kościele św. Marka w Krakowie. Krakowski Rocznik Archiwalny 4: 1998 s. 82-91. – Wańka: Sylwetki osób związanych z Koźminkiem. [W:] Koźminek. Zarys dziejów. Kalisz 2000. Przyczynki: O. Awejde [i in.]: Zeznania śledcze i zapiski o powstaniu styczniowym. Moskwa 1961 s. 474, 479, 528. – J. W. Borejsza: Emigracja polska po powstaniu styczniowym. Wwa 1966 s. 84, 384. – S. Kieniewicz: Powstanie styczniowe. Wwa 1972 s. 289. – R. Bender: Chrześcijanie w polskich ruchach demokratycznych XIX stulecia. Wwa 1975. Centkowski* Jan (1913-1999) rzeźbiarz ludowy. Biografie: K. Pawłowska: J. C. (1913-1999). Rocz. Muz. / Muz. Ziemi Kuj. 8: 2000 s. 191-4 [nekr.]. Cepa* Heliodor (1895-1974) gen. bryg., dowódca wojsk łączności w Polsce. Słowniki: WSB; AMM; Encyklopedia powstań śląskich. Opole 1984; SBWP-W I; Członkowie tajnych tow.; J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Biografie: W. Strzałkowski: Życiorysy dowódców jednostek polskich w wojnie obronnej 1939 r. [W:] T. Jurga: Obrona Polski 1939 r. Wwa 1990 s. 756-7. Przyczynki: W. Chocianowicz: w 50-lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Londyn 1969 s. 184, 364, 431. – J. Kuropieska: Misja w Londynie. Wwa 1981 s. 63, 345. Artykuły: Gaz. Pozn. 1947 nr 91. Ceptowski* Józef (1826-1907) rzeźbiarz. Słowniki: SAP i oraz Uzupelnienia i sprostowania do t. I; WSB. Artykuły: BHSz. 39: 1977 nr 4 s. 369. Ceptowski* Józef Sylwester (1877-1977) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Biografie: S. Jankowiak, P. Bauer [i in.]: Ziemia Gostyńska w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Gostyń 1989 s. 11, 67-8, 71, 74-5, 126. Przyczynki: B. Polak: Front południowo-zachodni. Grupa „Leszno” powstania wielkopolskiego 1919 r. Kościan 1971 s. 28, 42. Ceptowski* Karol (1801-1847) rzeźbiarz, sztukator. Słowniki: PSB; SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do t.I. Przyczynki: Katalog zabytków sztuki w Polsce. Wwa. T. 1, 1953; t. 3, z. 10, 1961 s. 28; t. 4, cz. 1, 1965 s. 112; t. 5, z. 23, 1966; t. 5, z. 13, 1968. – W. Tatarkiewicz [i in.]: Klasycyzm i romantyzm w rzeźbie polskiej. Sztuka i Krytyka 1956 nr 1/2 s. 42, 54, 62. – Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Red. J.E. Dutkiewicz. T. 1: lata 1816-1895. Wr. 1959. – Historia sztuki polskiej. T. 3. Kr. 1965. Ceptowski* Konstanty (1824-1897) rzeźbiarz. Słowniki: SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do t. I.Biografie: J. Ceptowski: K.C. (1824-1897). PBK 21: 1986 s. 35-42. Ceptowski* [Zöpf] Michał (1765-1829) sztukator. Słowniki: WSB; SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do T.I. Biografie: J. Ceptowski, J. Ceptowski: M. Zöpf – C. BHSz. 39: 1977 nr 4 s. 369-75, il., rés. Przyczynki: I. Malinowska: Stanisław Zawadzki. Wwa 1953 s. 16. – Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. 5, z. 5, 1959 s. 18. – Ostrowska-Kębłowska: Architektura pałacowa drugiej połowy XVIII wieku w Wielkopolsce. P. 1969. Ceptowski* Paweł (1869-1956) rzeźbiarz, inspektor handlowy. Słowniki: SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do t. I. Cepurski* Kazimierz (1900-1986) prof. liceum w Rawiczu. Biografie: S. Jędraś: Wychowawca młodych. PLudu 1987 z. 2 s. 31- 32. Cerbis* Józef Marek (1714-1746) jezuita, prefekt drukarni jezuickiej w P. i Kaliszu. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: Drukarze III cz. 1 s. 46. Cerecki* Henryk (1921-1996) ekonomista, działacz sportowy. Słowniki: Inowr. SB IV. Przyczynki: L. Dombek: Historia 60-lecia KKS „Goplania” Inowrocław. B. 1984 s. 57-67, 103, 130, 1445. – Sto lat sportu i wychpowania fizycznego w Inowrocławiu (1884-1984. Red. W. Jastrzębski. B. [i in.] 1986s. 140-8. – Cerekwicki* Jan (XVII w.) star. średzki, poseł sejmowy. Słowniki: PSB; Zwierzykowski s. 349. Cerkaski* Zdzisław (1904-1986) adwokat, powstaniec wlkp. Słowniki: Inowr. SB I; Członkowie tajnych tow. Cetkowski* Henryk (1883-1955) chirurg. Słowniki: PTPN. Biografie: Z. Ambros: Dr med. H.C. (1883-1955). Chirurgia Narządów Ruchu 21: 1956 z. 3 s. 220. Chaberski* Emil Bolesław (1891-1967) aktor, reżyser, dyr. teatru. Słowniki: SBTP II. Chabielski* Szymon h. Pomian (zm. 1552) kan. pozn. i gnieźn., archidiakon śremski, wikariusz gen. i oficjał pozn. AW: 797. Biografie: Nowacki II s. 214. Przyczynki: Nowacki II s. 184, 295, 304, 305, 541, 601, 606. Chachamowicz* Stanisław (1863-1920) lekarz. AW: 799. Słowniki: PTPN; SLek. IV. Biografie: Cmentarz Zasł. s. 34-5. Chajim* ben Bezalel (+). Przyczynki: D. Bingen: Chajjim ben Bezalel – ein rabbinischer Gelehrter zwischen Posen, Krakau, Worms und Friedberg. [W:] „Lebn will ich” – Was blieb: Jüdische Friedhöfe in Polen. Katalog zur Ausstellung des Hessischen Staatsarchivs Darmstadt 1999. Hrsg. v. P. Blachetta-Madajczyk. Darmstadt 1999 s. 124-7. Chałasiński* Józef (1904-1979) etnograf, socjolog. AW: 801. Słowniki: Słownik psychologów polskich. P. 1992; SBSP; Śródka. Źródła: J. Ch.: Jak powstawała „Kultura i Społeczeństwo” [fragm. dzienników]. Kultura i Społeczeństwo 1996 nr 3 s. 157-63. – Jerzy Kosiński do J.Ch. – listy. Oprac. J. Kryszak. Arch. Emigr. Z. 2. (1999) s. 133-152. Bibliografie: Naród. Kultura. Osobowość. Wr. 1983 s. 737-58. – W. Wincławski: Wprowadzenie do Chałasińskiego. Przewodnik bio-bibliograficzny. Toruń 1989, LIX, 106 s. [682 + 145 poz.]. – C. Gryko: J.Ch. socjologiczna teoria kultury. Lublin 1989 s. 240-86. Księgi pamiątkowe: J.Ch. – socjolog i humanista. Red. A. Kaleta. Toruń 1984. – Ch. dzisiaj. Red. A. Kalety. Toruń 1996. Biografie: F. Jakubczak: Kultura i naród. w 70-lecie urodzin prof. J.Ch. Tygodnik Kulturalny 18: 1974 nr 9 s. 4, il. – T. Dzierżykray-Rogalski: Profesor J.Ch. – sociologist and africanist. Africana Bulletin 1974 nr 20 s. 165-8, il. – F. Jakubczak: J.Ch. (1904-1979). Kultura i Społeczeństwo 23: 1979 nr 4 s. 5-9. – M. Kowalski: Badacz czasu przemian. Tygodnik Kulturalny 23: 1979 nr 51, 52 s. 3, il. – E. Ciupak: Portret uczonego. Kultura i Społeczeństwo 24: 1980 nr 1-2 s. 69-75. – B. Gołębiowski: J. Ch.: Un savant et un humaniste. = Perspectives Polonaises 23: 1980 no 3 s. 74-9. – B. Gołębiowski: J.Ch. Eine Erinnerung. =Polnische Perspektiven 10: 1980 H. 3 s. 78-83. – B. Gołębiowski: Pamięci J.Ch. 1904-1979. Kultura i Społeczeństwo 24: 1980 nr 1-2 s. 3-5. – J. Szczepański: J.Ch. (1904-1979). Nauka Polska 28: 1980 nr 3/4 s. 209-12. – J. Szczepański: J.Ch. (1904-1979). PHum. 24: 1980 nr 2 s. 75-7. – ZiM 1980 nr 6 s. 91-106. – Kultura i Społeczeństwo 1984 nr 4 s. 35-96. – J. Lutyński: J.Ch. Sprawozdania Łódzkiego Towarzystwa Naukowego 1987 s. 11520. – W. Wincławski: Materiały do biografii naukowej J.Ch. [W:] Wprowadzenie do Chałasińskiego. Przewodnik bibliograficzny. Toruń 1989 s. VIII-LIX. – Studia PrawnoEkonomiczne 42: 1989 s. 169-200. – Kwartalnik Historii Prasy Polskiej 1990 nr 3/4 s. 71101. – W. Nowacki, J. Szczepański: J.Ch. (1904-1979). Kultura Wsi 1996 nr 2 s. 189-90. – J. Szczepański, F. Jakubczak: J.Ch. (17.II.1904-5.XII.1979). Wspomnienie. w 20. rocznicę śmierci. Pamiętnikarstwo Polskie 2000 nr 1/2 s. 182-3. Przyczynki: Nauka Polska 1954 nr 4 s. 101-6. – Człowiek i Światopogląd 1969 nr 12 s. 46-60. – Studia Socjologiczne 1969 nr 1 s. 5-17. – S. Nowakowski: J.Ch. – socjolog zaangażowany. Przegląd Socjologiczny 1971 s. 419-30. – (j): Jubileusz Profesora J.Ch. Pamiętnikarstwo Polskie 4: 1974 nr 1/2 s. 145-50 [70-ta rocznica urodzin, 45-lecie pracy naukowej]. – F. Jakubczak: 50 lat pracy naukowej profesora J.Ch. Wieś Współczesna 23: 1979 nr 2 s. 103-7. – W. Wincławski: Socjologiczna teoria wychowania J.Ch. w 50-lecie pracy naukowej prof. dra J.Ch. Wieś i Rolnictwo 7: 1979 nr 2 s. 7-32. – W. Wincławski: Wieś i naród a wychowanie młodego pokolenia (nad pracami J.Ch. z lat 1928-1939). Wieś Współczesna 23: 1979 nr 4 s. 109-14. – B. Gołębiowski: J.Ch. o unarodowieniu mas chłopskich i roli w tym procesie ruchu ludowego. Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego 20: 1979/80 s. 288-93. – B. Gołębiowski: Problemy młodzieży i ruchu młodzieżowego w pracach J.Ch. Kultura i Społeczeństwo 24: 1980 nr 1-2 s. 27-40. – F. Jakubczak: Humanizm socjalistyczny a pamiętnikarstwo ludzi pracy. Kultura i Społeczeństwo 24: 1980 nr 1-2. – E. Jagiełło-Łysiowa: Teoretyk i obrońca wartości wsi. Kultura i Społeczeństwo 24: 1980 nr 1-2 s. 63-8. – A. Kłoskowska: Socjologia J.Ch. Kultura i Społeczeństwo 24: 1980 nr 1-2 s. 19-26. – S. Nowakowski: J.Ch. – socjolog swojej epoki. Kultura i Społeczeństwo 24: 1980 nr 1-2 s. 11-7. – S. Siekierski: Literatura i książka wbadaniach J.Ch. Kultura i Społeczeństwo 24: 1980 nr 1-2 s. 41-50. – J. Szczepański: Badacz narodowego losu. Kultura i Społeczeństwo 24: 1980 nr 1-2 s. 7-10. – M. Walendowska: Twórczość J.Ch. na tle tradycji socjologii polskiej. Życie i Myśl 30: 1980 nr 6 s. 91-106. – A. Kaleta: J.Ch. – socjolog i humanista. Życie Szkoły Wyższej 28: 1981 nr 3 s. 101-3 [konferencja 5-6 XII 1980 r. w Toruniu]. – Naród. Kultura. Osobowość. Księga poświęcona Profesorowi J.Ch. Wr. 1983, s. 760. – E. Ciupak: Badacz i humanista. Tygodnik Kulturalny 28: 1984 nr 39 s. 1 i 4, il. – J. Ch., socjolog i humanista. Materiały z konferencji naukowej. Red. A. Kaleta. Toruń 1984, 169 s., bibliogr. – Cz. Gryko: J.Ch. – socjologiczna teoria kultury. Lublin 1989, 304 s. – A. Kłoskowska: Bunty i służebności uczonego. Kultura i Społeczeństwo 1995 nr 2 s. 57-68 [o J. Ch.]. – Chałasiński dzisiaj. Materialy z konferencji naukowej. Pod red. A. Kalety. Toruń 1996, 127 s. – F. Znaniecki: Celem ruchu młodopolskiego jest wytworzenie typu chłopa-inteligenta – partnerskiego współtwórcy kultury narodu. Kultura Wsi 1996 nr 1 s. 38-45 [rozważania nad edycją „Młodego pokolenia chłopów” J. Ch.]. – B. Gołębiowski: J.Ch. jako redaktor „Kultury i Społeczeństwa”. Kultura Wsi 1996 nr 2 s. 143-6. – B. Gołębiowski: Stanowe nurty i perspektywy kultury wsi w dorobku naukowym J.Ch. Kultura Wsi 1996 nr 2 s. 96-102. – F. Jakubczak: J.Ch. ethos nieposłuszeństwa w myśleniu. Kultura Wsi 1996 nr 2 s. 135-42. – A. Kłoskowska: Dzieje jednego czasopisma : przyczynek do historii nauki w Polsce Ludowej. Kultura i Społeczeństwo 1996 nr 3 s. 3-14 [o pracy J.Ch. w kwartalniku „Kultura i Społeczeństwo”]. – A. Siciński: Działalność wydawnicza i badawcza a polityczne „zawirowania” w socjalizmie : w związku z losami „Kultury i Społeczeństwa” w latach 1960-1968 – relacja z „obserwacji uczestniczącej”. Kultura i Społeczeństwo 1996 nr 3 s. 99-104. – J. Szczepański: Przesłanie J.Ch. dla nowych pokoleń wsi i jej badaczy. Kultura Wsi 1996 nr 2 s. 131-4. – A. Tatarkiewicz: Przyczynek do „Inteligenckiego getta kultury polskiej”. Regiony 1996 nr 1 s. 159-60 [dot. m.in. J. Ch.]. – A. Kołakowski: Resentyment i kultura. Społeczeństwo Otwarte 1997 nr 4 s. 40-3 [o książce J.Ch. z 1946 r. „Społeczna genealogia inteligencji polskiej”]. – [Konferencja „Bujak, Bystroń, Chałasiński, Czarnowski, Grabski, Krzywicki, Znaniecki – socjologowie wsi okresu międzywojennego. Studia komparatystyczne”. Materiały]. Rocz. Socjol. Wsi. 26: 1998 s. 107-208. – J. Szczepański: Historyczne funkcje narodotwórcze i kulturotwórcze wielkiego czteroksięgu J.Ch. (w sześćdziesięciolecie ukazania się „Młodego pokolenia chłopów”). Kultura Wsi 1998 nr 1 s. 3-14. – J. Szczepański, F. Jakubczak: J.Ch. i Stefan Nowakowski z perspektywy humanistyki III tysiąclecia. Nauka 2000 nr 2 s. 205-22. – A. Kwilecki: J.Ch. (1904-1979). Napoleon polskiej socjologii. [W tegoż:] Silva rerum. P. 2007 s. 49-58, il. Chałupczyński* Adam (1822-1887) lekarz. Słowniki: PSB; SLek. III. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Chałupka* Wawrzyniec (1913-1944) podoficer WP i AK. Słowniki: KostrzSB Chaniecka* Helena, właśc. Chrul, zamężna Tosik (1910-1971) aktorka. Słowniki: SBTP II. Charbowski* Jan h. Sulima (zm. 1531) kanclerz kapitulny, kan. krak. i pozn., wikariusz gen. i oficjał pozn. AW: 805. Słowniki: Gąsiorowski Notariusze. Biografie: Nowacki II s. 213. Przyczynki: Nowacki i s. 529, II s. 90-1, 97, 203, 208, 616, 636. Charłampowicz* Jan (1938-1993) prawnik, dr PP. Biografie: P. Woźny: Historia w kamieniu pisana. Zarys dziejów trzemeszeńskiej nekropolii. Trzemeszno 2004 s. 45. Charłampowicz* Zofia (1901-1976) chemik, prof. UP i WSR. Biografie: P. Woźny: Historia w kamieniu pisana. Zarys dziejów trzemeszeńskiej nekropolii. Trzemeszno 2004 s. 46. Charszewski* Zygmunt Henryk (1879-1958) nauczyciel, bibliotekarz, działacz oświat. i socjalist. Słowniki: SPKP; Słownik działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978; SBWPW I; J.B. Nycek: Ludzie i książki. Słownik biograficzny ludzi książki i pióra województwa płockiego. Płock 1983. Charvinius* Jakub (zm. 1607) kan. gnieźn. AW: 808. Słowniki: PSB; PSPK. Chądzyńska* Wanda, zamężna Młodzianowska (1891 lub 1892-1958) aktorka. Słowniki: SBTP. Chebda* Jan z Niewiesza (1 poł. XV w.) kan. pozn., dziekan włocławski. AW: 810. Przyczynki: Nowacki II s. 199. Chełchowska* Karolina Rozalia z Kodrębskich (ok. 1812-1888) aktorka, śpiewaczka. Słowniki: SBTP. Chełchowski* Tomasz Andrzej (1802-1861) aktor, dyrektor teatru. Słowniki: SBTP; WSB. Przyczynki: Z. Grot: Dzieje sceny polskiej w P. 1782-1869. P. 1950. – S. Kaszyński: Dzieje sceny kaliskiej 1800-1914. Łódź 1962. Chełkowska* Maria (1878-1960) działaczka społ. i patriot. Słowniki: Oracki Słownik; SBWP-W I. Przyczynki: T.G. Jachowski: w walce o polskość. Kr. 1972 s. 502. – H. Sienkiewicz: Listy. T. 1 cz. 1. Wwa 1977 s. 109-11. Chełkowski* August Jan (1927-1999) fizyk, prof. UAM, marszałek Senatu III RP. Biografie: D. Kolbuszewska: Senator z Błękitnej Czternastki. Gaz. Wyb. (P.) 1999 nr 259 s. 10. – A. Ratuszna. J. Zioło: A. J.Ch. (1927-1999). Postępy Fizyki 2000 z. 3 s. 164-6 [nekr.]. – Spraw. Zarządu PTPN 1999-2001 s. 24. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 320. Chełkowski* Edmund Dersław (1920-1939) żołnierz WP. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 316, 318-19. Chełkowski* Franciszek (1899-1939), powstaniec wlkp., inż. rolnik. Słowniki: Oracki Słownik; WSB; SBWP-W I; Członkowie tajnych tow.; AMOstr. z. 10. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 316-7. Chełkowski* Franciszek Kembłan (1839-1893) poseł na sejm pruski, działacz społ.-gosp. AW: 813. Słowniki: PSB; AMOstr. z. 10. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 301-4, 306. Chełkowski* Ildefons Kembłan (1833-1904), działacz gosp., powstaniec 1863. AW: 815. Słowniki: PSB; PTPN; SBWP-W I. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 302-4, 306. Chełkowski* Józef (1766-1837) kan., bp sufragan pozn. AW: 817. Słowniki: Biskupi. Biografie: Nowacki II s. 191. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 305. Chełkowski* Józef (1803-1877) ziemianin, działacz społ. i gosp., hodowca koni. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 302-3. Chełkowski* Józef (1868-1954) działacz społ. i gosp., star. koźmiński. Słowniki: Ziemianie II; SBWP-W I. Przyczynki: M. Pietrowski: 80 Rocznica Powstania Wielkopolskiego. Odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej pierwszemu polskiemu staroście koźmińskiemu J.Ch. Szkice Koźmińskie Nr 23. Koźmin 1999 s. 36-43. – M. Pietrowski: J.Ch. – pierwszy polski starosta. Tablica pamiątkowa […]. [W:] 130 lat Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Wlkp. w Koźminie Wlkp. Red. M. Pietrowski. Koźmin 2003 s. 95-106, il. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 183-5, 306-14, 316-20. Chełkowski* Ludwik (XVIII w.) mjr wojsk polskich; komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 349. Chełkowski* Seweryn (1860-?) ziemianin. Słowniki: PTPN. Chełkowski* Szczęsny (1901-?) powstaniec wlkp. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 316-20. Chełkowski* Wojciech (1908-1983) ziemianin, oficer WP. Słowniki: Ziemianie II; SBWP-W I. Przyczynki: P. Bauer, B. Polak: 17 Pułk Ułanów Wielkopolskich im. Króla Bolesław Chrobrego w obronie ojczyzny. Gostyń 1978. – J. Wielhorski: Kawaleria i bronie towarzyszące w kampanii wrześniowej 1939. Londyn 1979 s. 65. – J. Korczak: Cóżeś ty za pani. P. 1988 s. 226-418. – S. Radomyski:: Zarys historii Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu 1926-1939. Pruszków 1992 s. 48, 69. – P. Bauer: 17 Pułk Ułanów Wielkopolskich im. Króla Bolesław Chrobrego. Pruszków 1994 s. 44. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 315-6. Chełmicki* Alfred (1889-?) lekarz internista. Słowniki: PTPN. Chełmicki* Bolesław (1832-1892) ziemianin. Słowniki: PTPN. Chełmicki* Julian Stanisław (1825-1909) lekarz, społecznik, powstaniec 1848. AW: 820. Słowniki: PSB; PTPN; SLek. III. Przyczynki: G. Kusztelak: Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 1972. Chełmicki* Maciej Franciszek Michał (zm. 1730) kantor pozn., archidiakon kaliski. AW: 822. Słowniki: PSB. Chełmicki* Piotr (+). Źródła: P. Ch.: Wspomnienia z trudnych czasów gospodarowania na roli w XIX wieku. Oprac. S. Leitgeber. KW 2001 nr 2 s. 89-95. Chełmicki* Stanisław (1889-?) powstaniec wlkp., por. WP. Słowniki: SBPW. Przyczynki: A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Wwa [i in.] 1978. Chełmicki* Władysław (1864-1936) ziemianin. Słowniki: PTPN. Chełmicki* Wojciech (1835-1919) ziemianin. Słowniki: PTPN. Chełmikowski* Jan (ok. 1800-1873) aktor, śpiewak, dyrektor teatru. Słowniki: SBTP. Przyczynki: Z. Jędrychowski: Antrepryza J.Ch. w Mińsku Litewskim. Notes Teatralny 12/13: 1996 s. 199-217. Chełmikowski* Marian (1900-?) publicysta, działacz społ. i polityczny. Słowniki: SBKS. Przyczynki: Idee, mity, realia. Szkice do dziejów Narodowej Demokracji. Wwa 1971 s. 203. – J. Terej: Rzeczywistość i poltyka. Wwa 1971. – A. Paczkowski: Prasa polska 1918-1939. Wwa 1980. Chełmski* Ścibor z Ponieca – zob. Ścibor Chełmski. Chełmski* Stanisław (XVII w.) star. kopanicki. Słowniki: Chłapowski. Chełmski* Stanisław (XVIII/XIX w.) skarbnik wschowski. Słowniki: Zwierzykowski s. 349. Chełmski* Stanisław Józef (1807-1877) właściciel ziemski, powstaniec 1830/31. AW: 829. Słowniki i noty biograficzne: Gerber Studenci s. 26; Szkoła Kaliska; K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 96. Chemka* (XIII w.) kaszt. radzimski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Cherubin* (zm. po 1180) kanclerz Mieszka Starego, bp pozn. AW: 832. Słowniki: Biskupi; P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957 s. 354; Maciejewski Episkopat s. 252-3. Biografie: Nowacki II s. 51. Przyczynki: M. Starnawska: o skladzie społecznym kapituły poznańskiej w okresie rozbicia dzielnicowego. KH 96: 1989 nr 3/4 s. 35. Chilomer* Antoni (1889-1958) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża. Przyczynki: Wspomnienia powstańców wielkopolskich. P. 1970 s. 414. – Udział duch. s. 66. – Zakrzewski s. 230. Artykuły: +RAP 1968. Chilomer* Józef (1885-1942) ks. Słowniki: Martyrol.; PTPN; Księża; Członkowie tajnych tow. Chiżyński* Antoni (zm. 1886) powstaniec 1848, poseł na sejm pruski. AW: 833. Słowniki: PSB. Chlebowska* Janina (1895-1941) stomatolog, żolnierz AK. Słowniki: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945. Wyd. 1. Wwa 1988; J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Przyczynki: A. CzuperskaŚliwicka: Cztery lata ostrego dyżuru. Wyd. 1. Wwa 1965 s. 296. – L. Wanat: Za murami Pawiaka. Wyd. 1. Wwa 1985 s. 352. – R. Domańska: Pawiak – kaźń i heroizm. Wyd. 1. Wwa 1988 s. 379. Chlebowska* Wiktoria w zakonie Anna (XVIII w.) przełożona bernardynek w Kaliszu. Słowniki: Borkowska i s. 46. Chlebowski* Aleksander (1766-1848) płk wojsk Ks. Warszawskiego, działacz gosp. AW: 835. Słowniki: PSB. Chlebowski* Bogusław (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 349. Chlebowski* Leon Hipolit (1802-1887) prawnik, radny miejski w P., powstaniec 1830/31. AW: 836. Słowniki: PSB; PTPN; AMM; Bielecki Słownik. Źródła: APP nr 974. Chlebowski* Mikołaj (zm. 1757) kaszt. kaliski, star. liwski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Chłapowscy* – rodzina ziemiańska w Wlkp. AW: 839. Biografie: Dezydery Chłapowski: Ch. Kronika rodzinna. Uzupełnił i przygotował do druku Krzysztof Chłapowski. Wwa [Wydawnictwo DiG] 1998, 243 s., il. Rec. M. Halec: Lektury Merkuriusza. Merkuriusz Leszczyński 1999 nr 6/7 s. 30-31; Violetta Julkowska: Historie rodzinne Chłapowskich. Gazeta Wielkopolska 1999 nr 15 s. 8; Marek Rezler: Saga rodu Chłapowskich. Głos Wielkopolski 1999 nr 47 s. 18. Źródła: APP nr 974. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 47, 83-4, 124-5. Chłapowska* Teofila (1857-1938) Biografie: D. Wabiński: Józef Chłapowski. [W:] Non omnis moriar. Groby i sylwetki ziemian z powiatu pleszewskiego. Dobrzyca 2011, s. 45-50, il. Chłapowski* Adam (1881-1937) adwokat. Słowniki: PTPN. Chłapowski* Alfred (1874-1940) ekonomista, polityk, dyplomata. AW: 849. Słowniki: PTPN; Kto był kim I; Ziemianie II; SBPW; AMM; Posłowie; Ministrowie. Źródła: M. Wołos: Listy A.Ch. do Pawła Kucharskiego z lat 1937-1939. [W:] Akta Tow. Historyczno-Literackiego w Paryżu. T. 5. Paryż 2000 s. 235-59, il. Biografie: M. Wołos: A.Ch. (1874-1940). Biografia ambasadora Polski we Francji. Toruń 1999. R: M. Pasztor, KH 2000 nr 1 s. 128-33 [wyd. 2. Toruń 2001, 342 s., il., bibliogr.]. – Mariusz Wołos: A.Ch. (1874-1940): biografia ambasadora Polski we Francji. Toruń [Wydawnictwo Adam Marszałek] 2001, 342 s., [6] s., tabl., il., bibliografia s. 299-320. – bj: Ambasador. Gazeta Kościańska 2010, nr 8 dod. Orędownik Samorząd. Kościan. nr 34, s. 7, il. – Teresa Masłowska: „Dziś nie cudem, ale trudem”. Gazeta Kościańska 2010, nr 8, s. 16. Przyczynki: Z. Dworecki: Polskie Rady Ludowe w Wielkopolsce 1918-1919. P. 1962. – J. Marczewski: Narodowa Demokracja w Poznańskiem 1900-1914. Wwa 1967. J. Wojciak: Walka polityczna w wyborach do parlamentu Rzeszy i Sejmu pruskiego w Poznańskiem w latach 1898-1914. Wwa [i in.] 1981 s. 71, 83, 97-9, 107, 177, 185. – Kwilecki Ziemiaństwo s. 36, 59, 147, 155-6, 168-74, 217-8, 353, 425. Chłapowski* Antoni (1855-1927) lekarz, poseł do sejmu pruskiego, działacz polit. AW: 850. Słowniki: Kto był kim; Posłowie; SLek. V. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 110, 123. Chłapowski* Dezydery (1854-1925) ziemianin. AW: 853. Słowniki: PTPN. Chłapowski* Dezydery Adam (1788-1879) gen., polityk, powstaniec 1830/31. AW: 852. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; EK; WSB; PTPN; Słownik polskich pionierów techniki. Katowice 1986. Wystawy: J. Czarna: D.Ch. w literaturze. Wystawa, Izba Muzealna – Rynek, wrzesień 1979 roku. Kościan 1979, 12 s. – H. Florkowski: Działalność D. Ch. Wystawa, wrzesień 1979. Kościan 1979, 12 s. Biografie: S.K. Rostworowski: o gen. Chłapowskim słów kilka. Dziś i Jutro 1947 nr 2. – F. Pawęski: D.Ch. RMNRSz. 8: 1975 s. 204-12. – Kalendarz życia i działalności generała D.Ch. 1788-1879. Kościan 1979, 16 s. [oprac. na podst.: K. Morawski: Kalendarz życia i prac D.Ch. generała W. P. 1788-1879. Maszynopis]. – Zdzisław Grot: D.Ch. i Franciszek Morawski - generałowie powstania listopadowego. Kościan [Towarzystwo Miłośników Ziemi Kościańskiej] 1980, 21 s., il. – P. Bauer: D.Ch. 1788-1879. P. 1983, 59 s. – Z. Grot: D.Ch. 1788-1879. Wwa 1983, 232 s., il., bibliogr. – J. Tupalski: Generał D.Ch. 1788-1879. Wwa 1983, 402 k., il. [dys. doktorska – maszynopis w Archiwum UAM]. – Krzysztof Chłapowski: D.Ch. Warszawa [„DiG”] 1998, 55 s., il. – Rezler Marek: D.Ch. 1788-1879. [W:] Politycy i reformatorzy. Red. Agata Patalas. Poznań: [Podsiedlik – Raniowski i Spółka] 1998, s. 20-21. – Wanda Grzelczyk: D.Ch. - generał i rolnik. (Cz. 1-3). Gazeta Gostyńska 2002 nr 1 s. 31; nr 3-4 s. 31. – Florkowski Henryk: D.Ch. (1788-1879). Generał rolnik. [W:] Ziemiaństwo wielkopolskie: w kręgu arystokracji. Red. naukowa Andrzej Kwilecki. Poznań [Wydawnictwo Poznańskie] 2004, s. 231-243. – Daniel Kamiński: D.Ch.: prekursor pracy organicznej. Warszawa: [Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego] 2013, 76 s., il. (Galeria Meritorium Agriculture; z. 4). – Sylwetki Wielkopolan s. 420-9. Przyczynki: Jakóbczyk Studia i passim. – Z. Wilusz: o gospodarczej ochronie przyrody, zapoczątkowanej przez D.Ch. około 1820 r. Przyroda Polski Zachodniej 1957 nr 1/2 s. 11-28. R: K. Swinarska, Geografia w Szkole 12: 1959 nr 1 s. 53-4. – W. Bortnowski: Walka o cele powstania listopadowego (od 29 listopada 1930 r. do lutego 1931 r.). Łódź 1960. – Z. Grot: Rok 1863 w zaborze pruskim. P. 1963 s. 145-6. – Dz. Wlkp. II passim. – Nauka w Wlkp. s. 407, 424, 691, 708, 992, 1046, 1225. – L. Trzeciakowski: Pod pruskim zaborem 1850-1918. Wwa 1973 passim. – Z. Zieliński: Kościół katolicki w Wielkim Księstwie Poznańskim w l. 1848-1865. Lublin 1973 s. 39-40, 221-7. – J. Mrówczyński: Ks. Walerian Kalina. P. 1974 s. 239. – H. Florkowski: Dzieło generała z Turwi. Kościan 1979, 26 s. – Obchody stulecia śmierci gen. D.Ch. Program. Kościan – Turew 14-15 wrzesień 1979. [b. m. r. 1979], 15 s. – J. Topolski: Nieromantyczny rozdział życia generała. Polityka 24: 1980 nr 2 s. 15. – W. Molik: Działalność społeczno-polityczna D. A.Ch. PBK 17: 1981 s. 105-23. – R. Furmańczyk: Ze Szkocji do Kasyna Gostyńskiego. Jak polski generał szkockim pługiem orać się uczył (1-4). Gaz. Gost. 1993 nr 15/6 s. 54, il.; 1994 nr 1-3 s. 34, il. – Kwilecki Ziemiaństwo s. 15, 59-60, 67, 69, 100, 102, 126, 146, 171, 186, 214, 239, 274, 303. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 263. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 27-31, 34, 123, 156, 184-5, 231-47, 447. – Krzysztof Styszyński: Dał przykład Ch. Poznaniak 1999 nr 47 s. 18-19, il. – A. Adamczak: Odsłonięcie tablic pamiątkowych w 60. rocznicę ustanowienia „Prawd Polaków” oraz ku czci gen. Dezyderego Chłapowskiego. Kron. Szczec. 19: 2000 s. 109-11. – Gerwazy Konopczyński: Adiutant i ksiądz. (Poprzez stulecia - XIX wiek). Panorama Leszczyńska 2000 nr 45 s. 19 [D. Ch. i Piotr Wawrzyniak]. – Henryk Florkowski: Dzieło generała z Turwi. Red. Józef Świątkiewicz. Wyd. 2. Kościan [Starostwo Powiatowe w Kościanie, Towarzystwo Miłośników Ziemi Kościańskiej] 2003, 56 s., il. – Świątkiewicz Józef: Generała D.Ch. związki z Francją. [W:] Ziemiaństwo wielkopolskie: w kręgu arystokracji. Red. nauk. Andrzej Kwilecki. Poznań [Wydawnictwo Poznańskie] 2004, s. 244247. – Józef Świątkiewicz: 125-lecie śmierci D.Ch. Gazeta Kościańska 2004 nr 14 dod. Orędownik Powiatowy s. IV. – D.Ch. : 220 rocznica urodzin. Poradnik BibliograficznoMetodologiczny 2008 nr 2 s. 81-84 [Nota biograficzna i bibliografia przedmiotowa] Chłapowski* Edward (1865-1923) ziemianin. AW: 854. Słowniki: PTPN. Chłapowski* Franciszek (1846-1923) lekarz, prof. honor. UP, działacz społ. i polit. AW: 857. Słowniki: PSB; SPKP; WSB; PTPN; SBP; Biogramy uczonych VI; AMM; Słownik lekarzy ziemi kościańskiej. Kościan 1995. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska dziewiętnastego wieku. T. 2. Wwa 1975 s. 88-94. Biografie: M. Przychodzki:: Działalność naukowa i społeczna F.Ch. AHFM 18: 1939-47 s. 3-46. – M. Przychodzki: Działalność naukowa i społeczna F.Ch. Spraw. PAU 48: 1947 s. 240-1. – J. Reiter: F.Ch. [W:] Ludzie dawnego Wrocławia. Seria 2. Wr. 1961 s. 243-8. – A. Kwilecki: Przyjaciel pacjentów. Gł. Wlkp. 01.04.1994. – H. Florkowski: Dr F.Ch. – zapomniany pionier odrodzenia na Górnym Śląsku. Pamiętnik Towarzystwa Miłośników Ziemi Kościańskiej. 1995 s. 19-30. – J.E. Kaczmarek s. 330 i 55, 61-4, 71-2. – S. Leitgeber: F.Ch. (1846-1927) GWyb. (P.) 2000 nr 15 s. 10. – Józef Świątkiewicz: F.Ch. Gazeta Kościańska 2006 nr 15 dod. Orędownik Powiatowy nr 19, s. VIII, il. Przyczynki: Dziewięć wieków Bytomia. Stalinogród 1956 s. 370. – Z. Grot [i in.]: Sto lat Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. P. 1957 s. 57. – Poznańskie wspominki. P. 1960 s. 191-2. – J. Wróblewski: z dziejów bibliotek ludowych na Górnym Śląsku w XIX i na początkach XX wieku. Przegląd Historyczno-Oświatowy 1967 s. 262. – Nauka w Wlkp. s. 30, 611-3, 631, 657, 663, 691, 734, 735, 746, 764, 798, 801, 866, 867, 896, 931-3, 943, 1102, 1143, 1144, 1185. – G. Kusztelak: Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 35: 1972 s. 45. – J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 60, 66, 125. – A. Kwiatek: Śląsk w biografii F.Ch. Kwartalnik Opolski. 43: 1997 nr 3/4 s. 3-25. – Kwilecki Ziemiaństwo s. 147, 274-82, 295. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 123. – A. Magowska: Franciszka Chłapowskiego droga do doskonałości. KMP 2001 nr 1 s. 108-16, il. Chłapowski* Henryk (1867-1909) ziemianin. AW: 858. Słowniki: PTPN. Chłapowski* Jan (XVIII w.) podsędek ziemski pozn. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 349. Chłapowski* Jan Wacław (1863-1919) powstaniec wlkp., działacz gosp. Słowniki: SBPW. Chłapowski* Janusz (1890-1920) leśniczy, powstaniec wlkp. Słowniki: Kawalerowie VM; Członkowie tajnych tow. Chłapowski* Józef (1756-1826) star. kościański. AW: 860. Słowniki: PSB. Biografie: D. Wabiński: J.Ch. [W:] Non omnis moriar. Groby i sylwetki ziemian z powiatu pleszewskiego. Dobrzyca 2011, s. 33-44, 50, il. Przyczynki: Ryszard Chojnacki: Cudze chwalicie, swego nie znacie… Echo Dopiewa 2008 nr 12 s. 14 [Spór i procesy sądowe o majątek Więckowice pomiędzy Adamem Turno i J.Ch. jako hipoteza pierwowzoru tematu „Pana Tadeusza” A. Mickiewicza]. – Jerzy Sobczak: Biesiada w Turwi inspiracją dla wieszcza. Średzki Kwartalnik Kulturalny 2012 nr 3 s. 69-73, il. [Obiad w Turwi wydany przez J.Ch. dla polskiego wojska w 1812 roku jako pierwowzór sceny biesiady w Soplicowie w tekście „Pana Tadeusza” A. Mickiewicza. Hipoteza i wzmianki w opracowaniach i źródłach historycznych]. Chłapowski* Józef (1852-1915) ziemianin, społecznik. AW: 861. Słowniki: PSB; WSB; PTPN; AMM. Biografie: Wabiński Dominik: J.Ch. [1852-1915]. [W:] Non omnis moriar. Groby i sylwetki ziemian z powiatu pleszewskiego. Red. Marek Jaeger [i in.]. Dobrzyca 2011, s. 3350. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 36, 54. Chłapowski* Juliusz (1890-1920) powstaniec wlkp., wachmistrz WP w wielkopolskich pułkach ulanów. AW: 863. Słowniki: SBPW; Kawalerowie VM. T. II, cz. 2. Przyczynki: Dzieje 15 Pułku Ułanów Poznańskich. Londyn 1962. – 50-lecie 16 Pułku Ułanów Wielkopolskich im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera 29 XII 1918 – 29 XII 1968. Bydgoszcz [i in.] 1968. Chłapowski* Kajetan Kasper (1829-1908) powstaniec 1848 i 1863. AW: 864. Słowniki: PSB. Chłapowski* Karol (XVIII w.) płk wojsk kor., podkomorzy królewski, Słowniki: Zwierzykowski s. 349. Chłapowski* Karol (1843-1913) ziemianin, powstaniec 1863. AW: 865. Słowniki: PTPN; Ziemianie II; Członkowie tajnych tow. Chłapowski* Karol Bodzenta (1840-1914) ziemianin, publicysta. Słowniki: PSB; PTPN. Źródła: Korespondencja Heleny Modrzejewskiej i K. Ch. Wybór i oprac. J. Got [i in.]. T. 1-2. Wwa 1965. Chłapowski* Kazimierz (1832-1916) ziemianin, społecznik, publicysta. AW: 866. Słowniki: PSB; EK; WSB; PTPN; AMM; SBKS. Przyczynki: A. Szelągiewicz: Edmund Bojanowski i jego dzieło. P. 1966. – Dz. Wlkp. II. – L. Trzeciakowski: Pod pruskim zaborem 1850-1918. Wwa 1973. – S. Morawski: Wspomnienia z Turwi. Kr. 1979. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 123, 343. Chłapowski* Konstanty Kazimierz (1883-1939) ziemianin, oficer WP. Słowniki: WSB. Źródła: Boniecki Fotografie. Biografie: JTŁ: Biografie dowódców: K.K. Ch. (1883-1939) – powstaniec wielkopolski, ziemianin, ppłk rez. Wojska Polskiego. Sierakowskie Zeszyty Historyczne 2009 nr 3 s. 83-84. Przyczynki: Studia z historii powstania wielkopolskiego. P. 1962 s. 62-110. – Kwilecki Ziemiaństwo s. 35-6, 196, 224-6. Chłapowski* Ludwik (XVIII w.) sędzia ziemski pozn. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 349. Chłapowski* Maciej (1838-1883) ziemianin, prawnik. Słowniki: PTPN. Chłapowski* Michał (1800-1848) ziemianin, powstaniec 1848. Biografie: M. Pietrowski: Michał Chłapowski (1800-1848). Szkice Koźmińskie 20: 1997 s. 46-9. – Grzegorz Karwowski: M.Ch. [W:] Non omnis moriar. Groby i sylwetki ziemian z powiatu pleszewskiego. Red. Marek Jaeger [i in.]. Dobrzyca 2011, s. 51-8, il. Chłapowski* Michał Hieronim (1848-1902) ziemianin. Słowniki: PTPN; AMM. Chłapowski* Mieczysław (1874-1939) ziemianin z Rydzyny, społecznik. Słowniki: WSB; Ziemianie I; SBPW; BSB i (i fot.). Przyczynki: Straty kultury polskiej. T. 2. Glasgow 1945 s. 456-66. – z katakumb wspomnień. Kościan 1946. – Bydgoszcz w dobie powstania wielkopolskiego. Pr. zb. pod red. Z. Grota. B. 1970 s. 100. – T.G. Jackowski: w walce o polskość. Kr. 1972 s. 1345, 415, 418, 502. – Pamiętnik Tow. Miłośników Ziemi Kościańskiej. 1971-74. Kościan 1975 s. 66-72. – K. Morawski: Wspomnienia z Turwi. Kr. 1981 s. 106, 152, 205. – J. Swiątkiewicz: M.Ch. (1874-1939) – wybitny rolnik, społecznik i filantrop. RMNRSz. 19: 1993 s. 311-9. – S. Leitgeber: M.Ch. GWyb. (P.) 2000 nr 243 s. 9. – Kwilecki Ziemiaństwo s. 34, 148, 174, 178, 182, 366. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 57, 64, 84, 193. – A. Piwoń: M.Ch. (1874-1939) przewodniczący Kuratorium Fundacji Sułkowskich. Pamiętnik MIłośników Tow. Ziemi Kościańskiej 1996-2000 s. 75-80. Chłapowski* Stanisław (zm. 1780) podsędek pozn., kaszt. międzyrzecki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 325, 350. Chłapowski* Stanisław (1796-1863) powstaniec 1830/31, dziennikarz. AW: 871. Słowniki: AMM. Przyczynki: Prasa s. 27. Chłapowski* Stanisław (1822-1902) ziemianin, działacz społ. i relig. AW: 872. Słowniki: PSB; EK; PTPN. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 123, 258. Chłapowski* Stanisław (1863-1929) Ziemiaństwo III s. 123, 258. ziemianin. Słowniki: PTPN. Przyczynki: Kwilecki Chłapowski* Stefan Euzebiusz (1835-1884) ziemianin. AW: 873. Słowniki: PTPN. Chłapowski* Tadeusz (1824-1879) ziemianin, polityk. AW: 874. Słowniki: PSB; PTPN; AMM. Chłapowski* Zdzisław (1892-1920) powstaniec wlkp., ppor. WP. AW: 875. Słowniki: SBPW. Przyczynki: Dzieje 15 Pułku Ułanów Poznańskich. Londyn 1962. – B. Polak: Mosiniacy na frontach powstania wielkopolskiego 1918-1919. [W:] Szkice z przeszłości Mosuny. P. 1979. Chłapowski* Zygmunt (1869-1919) społecznik, publicysta, poseł na Sejm RP. AW: 876. Słowniki: PSB; WSB; PTPN. Chłapowski* Zygmunt Antoni Franciszek (1876-1940) ziemianin. Słowniki: PTPN. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo s. 36, 198, 200, 206, 217, 223. Chłopek* Łukasz (1897-1978) gospodarz z Nowej Wsi. Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 44, 165. Chmara* Józef Seweryn (1907-1965) działacz robotniczy, publicysta. Słowniki: SBKS. Przyczynki: A. Andrusiewicz: Stronnictwo Pracy 1937-1950. Wwa 1980. Chmarzyński* Gwido (1906-1973) historyk sztuki, prof. UAM. Słowniki: WSB; PTPN; SHist. Biografie: K. Kalinowski: G.Ch. 1906-1973. BHSz. 36: 1974 nr 1 s. 85-7. – E. Iwanoyko: Profesor dr G.Ch. (1906-1973). z żałobnej karty. KMP 1974 nr 3 s. 111-4, il. – Z. BiałłowiczKrygierowa: G. Ch. Muzealnictwo 23: 1975 s. 181-4. – K. Malinowski: Prof. dr G.Ch. 19061973. [W:] AUNC. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo. Z. 6. Toruń 1977 s. 3-6. – J. Poklewski: Profesor G.Ch. 1906-1973, badacz sztuki Torunia i Pomorza. [W:] Sztuka Torunia i ziemi chełmińskiej 1233-1815. Red. J. Poklewski. Wwa 1986 s. 7-15. Przyczynki: M. Kutzner: Dorobek badawczy profesora G.Ch. [W:] AUNC. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo. Z. 6. Toruń 1977 s. 6-9. Chmiel* Józef (1924-1984) biochemik, prof. AM w Poznaniu. Źródła: Archiwum AM w Poznaniu – Akta osobowe. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1984-1986 s. 23-4. – B. Stachecki, W. Adam: J.Ch. (1924-1984). Biochemik. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 137-9. Chmiel* Maria (1929-1991) lekarz pediatra w P. Biografie: M. Krawczyński: M.Ch. – lekarzpediatra, żołnierz, naukowiec, społecznik. KMP 2001 nr 1 s. 291-7, il. Chmielarski* Tadeusz Walery (1876-1945) prawnik, ppłk WP, wiceprezydent B. Słowniki: BSB III (i fot.). Przyczynki: Ziemia Pomorska 1945 nr 165 [nekrolog]. Chmielarz* Józef (1908-1964) działacz robotn. Słowniki: WSB. Chmielewicz* Maksymilian (1894-1938) kpt. WP, kompozytor, dyrygent orkiestr dętych. Słowniki: Dyrygenci. Chmielewski* Czesław (1887- 1939) adwokat, poseł na Sejm RP. Słowniki: PTPN; Kto był kim; Członkowie tajnych tow.; Posłowie. Przyczynki: J. Kostrzewski: z mego życia. Wr. 1970 s. 30. Chmielewski* Ignacy Kazimierz (1788-1764) ks., jezuita, matematyk. Słowniki: EWoJ. Chmielewski* Jan (1904-?) organista, dyrygent chórów, pedagog. Słowniki: Dyrygenci. Chmielewski* Kazimierz (1817-1897) powstaniec 1848. Biografie: Z. Grot: K.Ch. – powstaniec poznański z roku 1848 i jego pamiętnik. KMP 21: 1948 nr 1 s. 18-25. Chmielewski* Kazimierz (1911-?) ks. Biografie: R. Wełniak: Duchowieństwo w obozie żabikowskim (1943-1945). Żabikowo 2010, s. 45-6. Chmielewski* Mieczysław (1898-?) adwokat, powstaniec śląski, działacz społ. Słowniki: Encyklopedia powstań śląskich. Opole 1982; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: J. Szews: Filomaci pomorscy. Wwa 1992 s. 76. Chmielewski* Paweł (1835-?) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMOstr. z. 10. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 190. – W. Klimkiewicz: Kardynał Ledóchowski na tle swej epoki 1822-1902. T. 3. P. 1988 s. 447. Chmieliński* Leopold Antoni (1837-1897) ks., społecznik. Słowniki: K. Społ; AMM. Przyczynki: Klanowski. Chmielowa* Maria (1929-1991) pediatra, prof. AM w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 19901992 s. 19-20. – M. Krawczyński: M.Ch. – lekarz-pediatra, żołnierz, naukowiec, społecznik. KMP 2001 nr 1 s. 291-7. Chmielowska* Antonina Maria (1925-1989) muzealnik, działaczka oświatowa. Słowniki: SBL. Biografie: W. Żylińska: A.Ch. (10 09 1925 – 8 08 1989). Informator Kulturalny i Turystyczny Południowo-Zachodniej Wielkopolski. 1990 nr 3 s. 5-6. – S. Jędraś: A.Ch. Pan. Leszcz. 2002 nr 4 s. 19. Chmielowski* Joachim Benedykt (1700-1763) ks., pisarz. Słowniki: SBP. Przyczynki: Hist. nauki s. 84-5. Chmielowski Stanisław Teodor (1922-2002) etnograf, muzealnik, działacz społ. Słowniki: SBL. Biografie: P. Klak: Całe moje życie. ABC 2002 nr 45 s. 11. – K. Spiralski: Dr S.Ch. – wspomnienie (1922-2002). Gaz. Wyb. dod. Gazeta Wielkopolska z 6 i 2002. Chmurowicz* Jan Władysław (1887-1965) gen. brygady. Biografie: M. Bielski: Gen. bryg. J.W.Ch. (1887-1965). Szkic biograficzny. Kronika Bydgoska 17: 1995 s. 247-72. Chociemir* Garnysz z Suchcic (XV w.) kaszt. spicymierski. Słowniki: Bieniak, Szymczakowa Spisy. Chocieszyński* Franciszek (1848-1899) księgarz, drukarz, wydawca. AW: 881. Słowniki: EWoK; SPKP; WSB. Przyczynki: J. Jachowski: Wspomnienia o wybitnych ksiegarzach. Księgarz 16: 1972 nr 3 s. 72-4 [m.in. F.Ch.]. – Dz. Wlkp. II. – A.M. Bąbel: „Gospodyni doskonała” – pozytywizm stosowany. Napis Ser. 5: 1999 s. 325-32 [Na marginesie poradnika F.Ch.]. Chocieszyński* Kazimierz (1891-1919) powstaniec wlkp. Słowniki: Anders. Chocieszyński* Leon (1881-1970) ks., społecznik Słowniki: PTPN; Księża; AMM. Biografie: K. Karłowski: Śp. ks. L. Ch. MK 22: 1971 nr 10 s. 234-5. Przyczynki: Klanowski s. 181. Artykuły: +RAP 1947. – +Studia Pelpińskie 1982 s. 201. Chociszewski* Józef Roman, pseud.: Figlarski, Tworzymir, Piast (1837-1914) pisarz, publ., księgarz, wydawca. AW: 887. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; SPKP; EK; WSB; Inowr. SB IV; Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Wwa 1984; PTPN; SBKS; SBP; SHist.; Członkowie tajnych tow.; Dawni pisarze. Źródła: E. Marczewska-Stańdowa: Listy J.Ch. do Władysława Łozińskiego Roczniki Biblioteczne 3: 1959 z. 3-4 s. 441-55. – Kamolowa Zbiory rękopisów s. 43 [o spuściźnie J.Ch. w Gdańsku]. Biografie: J. Makowski: J.Ch. – zapomniany pisarz ludowy. Nowy Tor dodatek Gazety Pomorskiej 1956 nr 8. – Wybitni Wlkp. s. 357-78. – Wielkopolanie II s. 317-37. – Z. Mrozek: J.Ch. (1837-1914). Kujawy z 28 X 1980. – Zasł. Wlkp. s. 110-6. – M. Bajer: Pisarz który nie wszedł do literatury. Gaz. Wyb. (P.) 1993 nr 67 s. 4, fot. – J. Data: J.Ch. i jego książki. Białystok 1994. Przyczynki: J. Magnuszewski: Dopis Františka Palackého Josefu Chociszewskému. [1863 r.]. Slezský Sborník 50: 1952 nr 2 s. 261-3 [w sprawie tłum. historii Czechów na j. pol.]. B. Gawin: J.Ch. jako propagator idei współpracy narodów słowiańskich. PZach. 1963 nr 2 s. 260-5. – J. Waliński: Drogi popularyzacji idei słowiańskich Chociszewskiego. Spraw. PTPN 1965 nr 1. – W. Ogrodziński: Dzieje piśmiennictwa śląskiego. Katowice 1965 passim. – M. Popławska: W. Frąckowiak: Działalność J.Ch. w dziedzinie czasopiśmiennictwa dla dzieci i młodzieży na Pomorzu. Roczn. Nauk. WSWF w Gdańsku 1: 1972 s. 169-88, il., bibliogr. – F. German: J.Ch. i jego związki ze Śląskiem. Biuletyn Inf. Bibl. Śląskiej 18: 1973 s. 66-89. – Dz. Wlkp. II 608-10. – Nauka w Wlkp. s. 109, 314, 317, 488, 865. – W. Frąckowiak: Wielcy synowie Ziemi Nadnoteckiej – J.Ch. Ziemia Nadnotecka 1973 nr 12 s. 5. – Z. Janczewski: Patriotyczno-kulturalna działalność J.Ch. w zaborze pruskim. [W:] Zeszyty Naukowe PWSM. Z. 15. Gdańsk 1976 s. 165-86. – M. Paluszkiewicz: Odkrycie trzemeszeńskie. Znak 28: 1976 nr 1 s. 138, 144, 145. – B. Lubosz: Filomaci i entuzjaści. Katowice 1977 s. 71-3. – J. Pyzio: Związki J.Ch. z Biblioteką Kórnicką. PBK 18: 1981 s. 105-21, sum. – Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939. Pod red. C.Strzeszewskiego [i in.]. Wwa 1981. – J. Data: J.Ch. idea słowiańszczyzny. [W:] Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego. Nr 7. Gdańsk 1982 s. 3145 [i odb.]. – J. Pyzio: Działalność wydawnicza J.Ch. Studium dziejów oświaty dla ludu w Wielkim Księstwie Poznańskim w drugiej poł. XIX wieku, P. 1985, 483 k. [dys. doktorska – maszynopis w Archiwum UAM]. – J. Pyzio: Gnieźnieńskie lata działalności J.Ch. [W:] Gniezno. Studia i materiały historyczne. T. 3. Wwa – P. 1990. – M. Bajer: Pisarz który nie wszedł do literatury. GWyb. (P.) 1993 nr 67 s. 4, fot. – Cz. Mykita-Glensk: J.Ch. a Śląsk Studia Śląskie 53: 1994 s. 27-59. – R. Leszczyński: J.Ch. (1837-1914). Zeszyty Łużyckie 12: 1995 s. 58-9. – G. Gzella: J.Ch. przed sądem pruskim. Skutki jednego artykułu z 1863 roku. [W:] Acta UNC, Bibliol. Z. 4. Toruń 2000 s. 293-301. Chociszewski* Piotr (XVIII w.) marszałek sejmiku średzkiego 1726. Słowniki: Zwierzykowski s. 320, 350 Chociszewski* Stanisław (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 350. Chociszewski* Stefan (1857-1916) redaktor, działacz społ. AW: 888. Słowniki: PSB. Chodakowski* (Dołęga) Gustaw Ignacy (1867-1953) lekarz. Słowniki: SLek. I. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Chodasewicz (Chodasiewicz) Michał (1799-po 1869) lekarz chirurg. Słowniki: SLek. IV. Biografie: B. Makowiec, J. Makowiec: Pionierzy chirurgii w Kaliszu. [W:] II Konferencja Naukowa Lekarzy Ziemi Kaliskiej, 12-13 X 1968. Pamiętnik. Kalisz 1969. – E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Chodera* Jan (1915-1975) językoznawca, prof. UAM. Biografie: Prof. dr hab. J. C. – uczony i nauczyciel. Nurt 1975 nr 11 s. 18. – C. Załubska: J.Ch. (1915-1975). [W:] Studia Germanoca Posnaniensia. T. 6. P. 1977, bibliogr. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 561, 562, 564, 594-6, 600, 601. Chodera* Leon (1917-1995) reumatolog, prof. AM w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 25. Chodoręski* Józef (zm. 1880) sędzia konsystorski. Słowniki: PTPN. Chodowiecki* Jan Serenius (zm. 1675) pastor ewang., pisarz teologiczny. Słowniki: PSB. Chodowiecki* Jan Serenius Młodszy (zm.1726) językoznawca. Słowniki: WSB. Przyczynki: K. Estreicher: Falck Polonus i Ch. Polak. [W:] Studia z Dziejów Kultury Polskiej. 1949 s. 371-8 [i odb.]. – Ziemia leszczyńska. P. 1966 s. 123. Chodun* Stanisław (zm. ok. 1964) dyrektor Zarządu Zieleni Miejskiej w Poznaniu. Biografie: U. Paulówna: S.Ch. z żałobnej karty. KMP 1964 nr 4 s. 106-7, il. Chodynicki* Kazimierz (1890-1942) historyk, prof. UP. Słowniki: EK; WSB; PTPN; Biogramy uczonych I; Śródka. Biografie: S. Bodniak: K.Ch. (1890-1942). KH 53: 1939-45 s. 440-52. – K.Ch. RH 15: 1939-46 s. 315-7. – H. Łowmiański: K.Ch. Spraw. PTPN 13: 1945-6 s. 127-8. – Wybitni hist. wlkp. s. 183-97. – K. Pietkiewicz: K.Ch. [W:] Wybitni historycy wielkopolscy, s. 195-212. Chodyński* Adam Antoni, pseud. Adam Porój (1832-1902) prawnik, historyk Kalisza, pisarz, poeta, regionalista. AW: 895. Słowniki: PSB; WSB; SHist.; SBWP-W I; SAdw.; EK; Szkoła Kaliska. Bibliografie: A.Ch. (1832-1902). [W:] Bibliografia polska XIX stulecia. Oprac. K. Estreicher. Wyd. 2 T. 3. Kr. 1962, s. 139-40. – Ch.A.A. [W:] Bibliografia polska – K. Kubiak: A.Ch. Bibliografia. Kalisz 2010, 92 s., il. Źródła: APP nr 974. Biografie: (L) [M. Leń]: A.Ch. Kalendarz Ziemi Kaliskiej 1958 s. 52, 54, il. – Ch. A.A. [W:] Zbór poetów polskich XIX w. Ułożył i oprac. P. Hertz. Wwa 1962, s. 181. – M. Leśniczak: A.Ch. (16.12.1832-24.05.1902). [W:] 75-lecie działalności Zrzeszeń Prawników w Kaliszu. Kalisz 1982 s. 4-5. – E. Polanowski: A.Ch. „Historia to nie powieść …”: w 150-lecie urodzin i 80-tą rocznicę śmierci. Południowa Wielkopolska 1982 nr 1 s. 4-5; nr 2 s. 6; nr 3 s. 6, il. – E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987, s. 324-5 [biogram]. – E. Polanowski: A.Ch. – historyk Kalisza. RKal. 22: 1990 s. 11-9, il. – W. Kościelniak: A.Ch. (1832-1902). Ziemia Kaliska 2002 nr 1 s. 22. – W. Kościelniak: A.Ch. raz jeszcze. Ziemia Kaliska 2002 nr 28 s. 24. – W. Pol: A.Ch. patron Kaliskiego Koła Przewodników Turystycznych Miejskich i Terenowych PTTK w Kaliszu. [W:] Stulecie krajoznawstwa i przewodnictwa turystycznego w Kaliszu 1900-2000. Kalisz 2002 s. 82-4. – A.Ch. [W:] Patroni wielkopolskich ulic. Zebrał i oprac. P. Anders. P. 2006, s. s. 36. – A. Tabaka, M. Błachowicz: A.Ch. [W:] Nowy kaliszanin. Kalisz 2010 s. 196-8. – K. Walczak: A.Ch. (1832-1902). Historyk Kalisza. Kalisz 2010, 84 s., il., bibliogr. Przyczynki: S. Librowski: Wiadomość o nie wydanym zbiorze A.Ch. pt. „Przywileje, prawa i wilkury cechów i bractw rzemieślniczych oraz przemysłu i handlu w dawnym Kaliszu”. Ziemia Kaliska 1958 nr 4 s. 4. S. Librowski: Wiadomość o zbiorze prawnym pt. „Przywileje, prawa i wilkury cechów i bractw rzemieślniczych oraz przemysłu i handlu w dawnym Kaliszu”. ABMK 1: 1960 z. 2 s. 173-6. – Zbiór poetów polskich XIX ww. Opr. P. Hertz. Wwa 1962-1975. – Historiografia polska w dobie pozytywizmu (1865-1900). Wwa 1968 s. 53-4. – E. Polanowski: Panna w czarnym aksamicie. Ziemia Kaliska 1972 nr 36 s. 4, il. – E. Polanowski: „Kaliszanin”. RKal. 1972. – E. Polanowski: Panna w czarnym aksamicie. Ziemia Kaliska 1972 nr 36 s. 4, il. – Dz. Kal. – E. Polanowski: Materiały historyczne w „Kaliszaninie”. RKal. 11: 1978. – (jn): Kaliszanie mniej znani. Gaz. Pozn. 1984 nr 115 s. 6. – (bs) [B. Szal]: Galeria portretów z różnych epok. Historycy Kalisza. Ziemia Kaliska 1988 nr 27 s. 7. – K. Rulka: Personalne księgozbiory historyczne w Bibliotece Seminarium Duchownego we Włocławku. ABMK 65: 1996 s. 357-89. – P. Łuszczykiewicz: Poeci z Asnyka. Kalisia Nowa 1998 nr 9 s. 15. – M. Mateja: Pokochał Kalisz: 170 rocznica urodzin A.Ch. Życie Kalisza 2002 nr 49 s. 21. – Namiętność redaktora. Kalisia Nowa 2002 nr 2 s. 9, 15, il. – M. Przyjazny: A.Ch. w hołdzie. RKal. 28: 2002 s. 285-6, il. – K. Rulka: Księgozbiór A.Ch. na podstawie materiałow zachowanych w Bibliotece Seminarium Duchownego we Włocławku. ABMK 77: 2002 s. 269-86. – D. Kawalerska: Społeczeństwo kaliskie wobec kasaty klasztoru Cystersek w Ołoboku w świetle „Skrawków historycznych” A.Ch. [W:] Cysterki w dziejach i kulturze ziem polskich Rzeczypospolitej i Europy Środkowej. P. 2004, s. 608-16. – A. Tabaka: Ch. powrócił: echa naszych publikacji. Życie Kalisza 2004 nr 50 s. 18, il. – A. Tabaka: Gdzie jest Ch.? Życie Kalisza 2004 nr 29 s. 21, il. – [uzup] taż: Jak „czyści się” świątynię: dlaczego konserwator zabytków do tego dopuścił? – Z. Kledecki: Nieznany rękopis A.Ch. Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego 12: 2006 s. 121-3, il. – A. Tabaka, M. Błachowicz: Kalisz, jego wielka miłość: losy A.Ch. (1832-1902). Życie Kalisza 2007 nr 47 s. 42, il. – W. Pol: Stulecie krajoznawstwa i turystyki Kaliskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Kalisz 2008, s. 10, 45. – A. Tabaka, M. Błachowicz: Krajobraz z masakrą w tle. Życie Kalisza 2008 nr 21 s. 34, il. – A. Tabaka, M. Błachowicz: Ch. boje o zabytki. Życie Kalisza 2010 nr 3 s. 33, il. Artykuły: RKal. 5: 1972 s. 138 i n., 153. Chodyński* Stanisław Ksawery (1836-1919) ks., kanonista, historyk Kościoła. AW: 896. Słowniki: PSB; SPKP; WSB; Biogramy uczonych I; SHist.; SBWP-W I; Śródka; EK; Szkoła Kaliska. Biografie: K. Rulka: Ks. S.Ch. bibliotekarz kapitulny i seminaryjny we Włocławku. ABMK 72: 1999 s. 251-63. Przyczynki: Historiografia polska w dobie pozytywizmu (1865-1900). Wwa 1968 s. 54. – J. Adamecki: Biblioteka Seminarium Włocławskiego. AK 72: 1969 s. 305, 309, 312. – K. Rulka: Ks. S.Ch. bibliotekarz kapitulny i seminaryjny we Włocławku. ABMK 72: 1999 s. 265-78. – K. Rulka: Księgozbiór księży Chodyńskich w Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Studia Włocławskie T. 3. Włocławek 2000 s. 41838. Chodyński* Zenon (1836-1887) ks., kan. kujawski, prof. semin. duch. we Włocławku, historyk Kościoła. AW: 896. Słowniki: PSB; Teolodzy; SHist.; SBWP-W I; EK; Szkoła Kaliska. Przyczynki: Historiografia polska w dobie pozytywizmu (1865-1900). Wwa 1968 s. 54. – K. Rulka: Księgozbiór księży Chodyńskich w Bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Studia Włocławskie T. 3. Włocławek 2000 s. 418-38. Chodziesner*-Kolmar Gertrud (1894-1943) pisarka żydowsko-niem. z pogranicza Wielkopolski. Przyczynki: H. Orłowski: G. Ch.-K. a pogranicze kultur. [W:] Opowieść o cynowym raju i kilka innych historii z XX wieku. Red. S. Sterna-Wachowiak. P. 1993 s. 31-42. Choiński* Antoni (1839-1919) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Teolodzy; Księża; AMM; BSB IV. Przyczynki: J. Wojciak: Stosunki polityczne i narodowościowe w latach 1850-1914. [W:] Hist. B. i s. 548-9, 552. Chojecki* Jan Kanty (1684-1756) ks., jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ; Teolodzy. Chojeński* Piotr (zm. 1614) kaszt. santocki, przywódca szlachty wlkp. Słowniki: PSB [błędnie Choiński, kaszt. przemęcki]; Bieniaszewski Spisy. Chojna*-Horodyński (1907-1976) oficer WP i ZWZ-AK. Słowniki: Inowr. SB IV. Przyczynki: T. Strzembosz: Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy 1939-1944. Wwa 1983 s. 1224, 129. – Z. Kuras: Liceum Ogólnokształcące im. Marii Konopnickiej w Inowrocławiu T. 2. Inowr. 1988 s. 63, 98-9. Chojnacki* Franciszek (+) powstaniec wlkp. Źródła: F. Ch.: Pobyt w obozie jenieckim w Żaganiu w 1919. KW 1993 nr 4 s. 87-92. Chojnacki* Henryk (1941-1996) misjonarz św. Wincentego a Paulo, krajowy duszpasterz rodzin. Słowniki: Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce. T. II – 1. Kr. 2001. Biografie: Śp. Ks. H. Ch. CM. Święta Rodzina – Biuletyn Parafii Księży Misjonarzy w Tarnowie z 24 XII 1966. Chojnacki* Ludwik (1874-1933) ks. Słowniki: PTPN; Księża. Przyczynki: Korth s. 165-6. Chojnacki* Łukasz (zm. 1682) mnich i muzyk klasztoru cystersów w Lądzie. Słowniki: Chybiński. Chojnacki* Marcin Antoni (1709-1774) pijar, kaznodzieja, pisarz. Słowniki: EK. Chojnacki* Paweł (zm. 1570) opat klasztoru w Lubiniu. Słowniki: PSB; EK. Chojnacki* Paweł (1903-1943) lekarz, adiunkt w Klinice Okulistycznej w P., żolnierz Związku Walki Zbrojnej. Słowniki: PTPN; J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Chojnacki* Stefan (1913-1942) dziennikarz, polityk, uczestnik antyhitlerowskiego ruchu oporu. Słowniki: WSB; Enc. konsp. wlkp. Przyczynki: Serwański Chojnacki* Władysław Jan (1920-1991) historyk, bibliograf, archiwista. Słowniki: SBL; SHist. Bibliografie: Bibliografia prac W.Ch. Komunikaty Mazurskie-Warmińskie 1992 nr 3/4 s. 406-16. Biografie: G. Jasiński: W.Ch. (1920-1991). Zapiski Historyczne 57: 1992 z. 4 s. 181-2. – W. Bieńkowski: W.J.Ch. (22 VI 1920 – 2 VII 1991). Studia Historyczne 36: 1993 z. 1 s. 134-8. Przyczynki: W. Bieńkowski: W.Ch. – badacz dziejów Mazur. Komunikaty Mazursko-Warmińskie 1994 nr 1 s. 69-77, Zfsg. – W. Bieńkowski: W.Ch. – badacz książki i bibliofil. Studia Bibliologiczne (Uniwersytet Śląski) 8: 1994 s. 7-16, il., bibliogr. – J. Dunin: Estreicher podziemia. Nowe Książki 1996 nr 12 s. 73 [sylwetka W.Ch.]. Cholewa* Franciszek (1909-1971) misjonarz św. Wincentego a Paulo, katecheta. Słowniki: Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce. T. II – 1. Kr. 2001. Biografie: M. Chorzępa: Śp. ks. profesor F.Ch. Gorzowskie Wiadomości Kościelne 1973 nr 2 s. 39-40. Cholewczyński* Franciszek Feliks (1904-1973) malarz. Słowniki: Inowr. SB IV. Biografie: D. Chadrysiak [i in.]: F.Ch. (1904-1973). Inowr. 1998. Cholewińska* Halina Czesława, pseud.: Halina, Wala (1909-1944). Słowniki: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945: poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej. Wwa 1988. Cholewińska* Irena, pseud.: Lena, Uta (ok. 1910-1944). Słowniki: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945: poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej. Wwa 1988. Chołoniewski*-Myszka Antoni (1872-1924) publicysta. Słowniki: PSB; Słownik biograficzny Pomorz Nadwiślańskiego. Pod red S. Gierszewskiego. Gdańsk 1994; BSB III (i fot.). Biografie: J. Malinowski: Autor „Ducha dziejów Polski”. Kronika Bydgoska 7: 1986 s. 18796. Przyczynki: A. Paczkowski: Prasa polska w latach 1918-1939. Wwa 1980 s. 72. – Z. Mrozek: Życie kulturalno-społeczne, teatralne i literackie Bydgoszczy w latach 19191939. B. 1984 s. 33-4, 67-8, 95-8. – J. Malinowski: Polski Instytut Narodowy. Kronika Bydgoska 8: 1987 s. 11-57. Chomanowski* Jan Nepomucen (1818-1868) aktor i reżyser. Słowniki: PSB. Chopin* Fryderyk (1810-1849) kompozytor, pianista – w Wielkopolsce. Przyczynki: B.E. Sydow: o właściwą datę urodzenia F.Ch. Ruch Muzyczny 1948 nr 10 s. 5-9. – B. E. Sydow: w sprawie pochodzenia F.Ch. Ruch Muzyczny 1948 nr 3 s. 12-4. – A. Chybiński: Ch. KMP 1949 s. 1405. – A. Markwitzówna: Ch. w Wielkopolsce. KMP 1949 s. 232-43, il. – F. Kowalski: z pobytu Ch. w Antoninie. Południowa Wielkopolska 4: 1965 nr 2 s. 1-2. – H. Nowaczyk: „U Flammów w Kaliszu”. Ziemia Kaliska 1991 nr 35 s. 7, rys. [Ch. w Kaliszu w 1829 r.]. – J. Modrzejewski: w wielkopolskim kręgu rodziny F.Ch. KMP 1992 nr 3/4 s. 190-210, il. – H. F. Nowaczyk: Chopin w pałacu arcybiskupów w Poznaniu. Ruch Muzyczny 1997 nr 19 s. 31-4. – H. F. Nowaczyk: Zmyślona relacja Ferdynanda Hoesicka. Ruch Muzyczny 1997 nr 9 s. 345. [opis podróży z Wrocławia do Kalisza w 1829 r.]. – J. Modrzejewski: Koncert Ch. w Poznaniu w relacji pamiętnikarskiej Bogusławy Dąbrowskiej-Mańkowskiej. KMP 1999 nr 4 s. 199-201. – H. F. Nowaczyk: Epizod z pobytu Chopina w Poznaniu. Ruch Muzyczny 1999 nr 7 s. 32-5. – H. F. Nowaczyk: Nekrolog Chopina w poznańskim „Dzienniku Polskim”. Ruch Muzyczny 1999 nr 21 s. 31-3. – B. Szal: Czy pradziadek Ch. mieszkał w Kaliszu? Ziemia Kaliska 1999 nr 8 s. 11. – H. F. Nowaczyk: Kiedy Chopin „grał cudownie” na żychlińskim weselu? Ruch Muzyczny 2000 nr 16 s. 37-41. – H. F. Nowaczyk: List proboszcza z Brochowa do redakcji „Słowa”. Ruch Muzyczny 2000 nr 18 s. 36-8 [sprostowanie daty urodzin F. Ch.]. – H. F. Nowaczyk: Rozważania o „rodzinnej” dacie urodzin F.Ch. Ruch Muzyczny 2000 nr 22 s. 31-5. Chopin* Justyna z Krzyżanowskich (1782-1861) matka Fryderyka Chopina. Przyczynki: Cz. Sielużycki: Studium genealogiczno-historyczne rodu Skarbków i rodziny matki Chopina (Krzyżanowskich). Rocz. Chopin. 22/23: 1996/1997 s. 334-60. – H. F. Nowaczyk: „Frycio” Chopin ssał piersi dwóch kobiet. Ruch Muzyczny 2000 nr 17 s. 32-6. – A. Sikorski, P. Mysłakowski: Rodzina matki Chopina. Mity i rzeczywistość. Wwa 2000. R: R. T. Prinke, Rocz. Chopin. 24/25: 2001 s. 266-271; H. F. Nowaczyk, Ruch Muzyczny 2001 nr 3 s. 36-8. Chopin* Mikołaj (+) ojciec Fryderyka – w Wielkopolsce. Przyczynki: Cz. Sielużycki: M.Ch. w Warszawie, Kaliszu i Kiernozi w l. 1787-1802. Ruch Muzyczny 1999 nr 3 s. 30-3. Choraszewski* Jan Filip (1848-1890) lekarz. Słowniki: SLek. III. Przyczynki: S. Sokół: Ludwik Rydygier (1850-1920). Wwa 1961. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Choraszewski* Józef (1834-1899) ks., archiwista, społecznik. AW: 910. Słowniki: PTPN; Księża; BSB I. Przyczynki: Kościół W. Ks. Pozn. 215. – W. Kotowski: Dzieje kościoła i parafii Świętej Trójcy w Bydgoszczy. Studia Gnesnensia 7: 1982/83 s. 139, 146. – W. Klimkiewicz: Kardynał Ledóchowski na tle swej epoki 1822-1902. T. 2. P. 1988 s. 266. Chorczyński* Piotr (1631-1674) ks., jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ. Chorowski* Hieronim (XVI w.) kan. kruszwicki. Źródła: Rota s. 171. Chorzępa* Michał (1926-1993) misjonarz św. Wincentego a Paulo, historyk Kościoła. Słowniki: Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce. T. II – 1. Kr. 2001; Teolodzy. Biografie: P. Socha: Śp. Ksiądz M. Ch. CM. Roczniki Wincentyńskie 1993 nr 1-4 s. 5-10. – Wspomnienie o śp. Ks. M. Ch. Rocznik Parafii św. Krzyża 1993/94 s. 181-2. Chosłowski* Janusz (1881-1955) ziemianin, działacz gospod. Biografie: D. Szczepaniak: Dr J.Ch. (1881-1955). Szkice Koźmińskie 47: 2011 s. 69-70, il. Chosłowski* Józef (1821-1881) prawnik, powstaniec 1848 i 1863. AW: 912. Słowniki: PTPN; AMM. Przyczynki: Motty. Chosłowski* Stefan (1889-po 1947) ziemianin, major WP, powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Źródła: S.Ch.: Szereg wspomnień z powstania wielkopolskiego. (B. m. w.)1947 s. 150-2. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 107, 121-2. Chosłowski* Władysław (1845-1901) ziemianin. Słowniki: PTPN. Chotkowski* Władysław Longin (1843-1926) ks., publ., historyk. AW: 915. Słowniki: PSB; EK; WSB; Kanoniści; PTPN; Teolodzy; Biogramy uczonych I; AMM; SHist.; Śródka; Członkowie tajnych tow. Biografie: K. Lutyński: w walce o rozwój świadomości religijnej i narodowej (W. Ch. 1843-1926). [W:] Byli wśród nas. Praca zbiorowa pod red. F. Lenorta. P. 1978 s. 47-55. Przyczynki: Klanowski. – C. L. [Czesław Lechicki]: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1880-1939. Znak 1967 nr 152 s. 277. – Historiografia polska w dobie pozytywizmu (1865-1900). Wwa 1968 s. 55-6. – Dz. Wlkp. II s. 556, 596, 607, 628-9. – Cz. Lechicki: Księża rektorzy UJ w drugiej poł. XIX i pierwszej XX wieku. Novum 15: 1974 z. 10 s. 84-5. – M. Paluszkiewicz: Odkrycie trzemeszeńskie. Znak 28: 1976 nr 1 s. 136, 141, 145. Chotomski* Władysław (1824- ok. 1888) poeta, dziennikarz. Słowniki: WSB. Przyczynki: T. Tyszkiewicz: „Sobótka” (1869-1871), „Tygodnik Wlkp.” (1870-1874). P. 1961 s. 52-3. Chowierowicz* Bartłomiej (+) budowniczy. Przyczynki: Malinowski Muratorzy s. 95. Chramiec* Andrzej (1859-1939) lekarz, społecznik. Słowniki: Wrzesiński SB. Biografie: W. Wnuk: Doktor Ch. [W:] Moje Podhale. Wwa 1971. – M. Maurizio-Abramowicz: Doktor A.Ch. [W:] Zakopiańskie wspominki. Kr. 1985. – G. Rożynek: Lekarz powiatowy – doktor A.Ch. Obserwator Międzychodzki 4: 1993 nr 4. – A. Kudasik: Zasłużył na pomnik. Tygodnik Podhalański 2000 z 22 X. Chraplowski* (Chraplewski) Gaweł (zm. 1623) dr med., lekarz Zygmunta III. Słowniki: WSB. Christiani* Franciszek Ksawery (1772-1842) budowniczy dróg bitych, dyr. Dyrekcji Generalnej Dróg i Mostów Królestwa Polskiego. Słowniki: SBTech. III. Chrostowski* Aleksander (1885-1963) ziemianin, działacz oświatowy i społ. Słowniki: SBWP-W II; Ziemianie. Biografie: M. Chrostowska [i in.]: Biografia [A. Ch.]. Liskowianin 1994 nr 1-2 s. 11. Przyczynki: D. Wańka: Koźminek. Zarys dziejów. Kalisz 2000 s. 36, 44, 48. – S. Małyszko: Majątki wielkopolskie. T. 6: powiat kaliski. Szreniawa 2000 s. 47-9. Chróściejewski* Jan Hieronim (ok. 1555-1628) dr filozofii i med., burmistrz pozn. AW: 922. Słowniki: PSB; WSB. Biografie: Munera Poznaniensia. P. 1965, s. 332-4. – J. Fritz: J.H.Ch. z dziejów pediatrii XVI wieku (odczyt wygłoszony na otwarciu II Zjazdu Pediatrów Polskich w Poznaniu 23 czerwca 1924). KMP 2001 nr 1 s. 66-80. Przyczynki: Nauka w Wlkp. (Chrościejowski) s. 913, 916, 917, 922. – Hist. nauki. Artykuły: KMP 1947 s. 51, 55. Chróściejewski* (Chrościeski) Stanisław Niger (ok. 1515-1583) dr filozofii i med., pisarz. AW: 923. Słowniki: PSB; Nowy Korbut (Chrościecki); WSB. Biografie: L. Ćwikliński: Żywot i pisma S. N. Ch. humanisty i lekarza poznańskiego wieku XVI. KMP 2001 nr 1 s. 56-65, il. Przyczynki: DWP II s. 31, 34, 38. Artykuły: +KMP 1947 s. 51, 54; 1950 s. 139. Chróścielewski* Edmund (1914-1998) patomorfolog, prof. AM w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1996-1998 s. 27. Chrustowicz* (Chrzustowicz) Wawrzyniec (1841-1908) ks., redaktor, działacz społ. AW: 925. Słowniki: PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 164. Chruszczewski* Czesław, pseud. Paweł Rewicz (1922-1982) działacz polityczny, prozaik, autor słuchowisk radiowych i widowisk telewizyjnych. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978; Pisarze Wielkopolski (1970-1980). Opr. U. Bzdawka. P. 1981; A. Niewiadowski, A. Smuszkiewicz: Leksykon polskiej literatury fantastycznej. P. 1990; Polscy pisarze; Współcz. pisarze; Współcześni polscy pisarze i badacze literatury: słownik biobibliograficzny. Pod red. J. Czachowskiej [i in.]. T. 2. Wwa 1994. Bibliografie: U. Bzdawka: Cz.Ch. – poradnik bibliograficzny. P. 1987, 31 s. Biografie: T. Skrobałowa: Cz.Ch. Nurt 1966 nr 8. Przyczynki: A. Laboga, Z. Myśliński: Nagroda Zespołowa [dla Redakcji Audycji Literackich Rozgłośni Poznańskiej Polskiego Radia]. KMP 1969 nr 2. – Dz.Kal. – J. Mańkowski, T. Orlik: Laureaci Nagród Województwa Poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury za rok 1976. Nagrody Indywidualne: Cz.Ch. KMP 1978 nr 4 s. 75-6. – D. Moroz-Namysłowska: o twórczości CzCh. Nurt 1983 nr 3. Chrystowski* Adolf (1806-1892) oficer powstania 1830/31, emigrant. Słowniki: PSB; M. Tyrowicz: Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832-1863: przywódcy i kadry członkowskie. Przewodnik biobibliograficzny. Wwa 1964; Gerber Studenci s. 354-5; Bielecki Słownik; Szkoła Kaliska. Biografie: J. Piechowski: z życia i działalności A.Ch. Ze skarbca kultury 33: 1980 s. 105-29. Chrystowski* Ignacy (1882-1938) działacz polit. i oświatowy, poseł na Sejm RP. Słowniki: Kto był kim. Chrystowski* Robert (1804-?) adwokat, właściciel ziemski. Słowniki: Gerber Studenci s. 29; Szkoła Kaliska. Chrzan* Jan Nepomucen (1885-1942) bł., ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; PTPN; SBWP-W II; Członkowie tajnych tow.; Księża; AMOstr. z. 5. Biografie: Męczennicy za wiarę 1939-1945. Praca zb. pod red. W.M. Moroza. Wwa 1966 s. 44-8. – M. Rybicki: Ks. J.N.Ch.: Błogosławiony z Żerkowa. Opiekun 1990 nr 16. – E. Obrębowska-Piasecka: Błogosławiony wujek. Gaz. Wyb. (P) 1999 nr 135 s. 4. – T. Kaczmarek: Światła w ciemnościach: męczennicy 1939-1945. Włocławek 2000. Przyczynki: P. Turbak: w obecności Chrystusa Eucharystycznego. Kr. 1948 s. 80-1. – Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 172, 194-5. Chrzanowscy* – rodzina wielkopolska. Przyczynki: S. Leitgeber: Rodzina Ch. GWyb. (P.) 2000 nr 161 s. 9. – S. Leitgeber: Chrzanowscy herbu Nowina (?) – szlachta czy mieszczanie. Gens. Rocznik Tow. Genealogiczno-Heraldycznego 7: 2001 s. 19-26. Chrzanowski* Adam (1710- po 1784) ks., jezuita, rektor w P. Słowniki: EWoJ; Teolodzy. Przyczynki: Historia Residentiae Walcensis Societatis Iesu. Wyd. M. Rohwerder. Kőln 1967 s. 280-9. Chrzanowski* Alfons (1859-1932) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Przyczynki: J. Reiter: Towarzystwo Medyczne Akademików. AHFM 1961 s. 158. – J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 114, 116, 123. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Chrzanowski* Bernard (1861-1944) działacz społ. i polit., kurator szkol., senator. AW: 931. Słowniki: WSB; PTPN; SAdw. II; Z. Kaczmarek: Marszałkowie Senatu II RP. Wwa 1992; Kto był kim; Opalenicki SB I; AMM; SBP; Członkowie tajnych tow.; Posłowie. Źródła: APP nr 1137 (spuścizna). – Wspomnienia (rkps w dwu tomach) w BN. – A. Jarosz: Zamiary S. Żeromskiego osiedlenia się nad polskim morzem. Pięć jego listów do B.Ch. Rocznik Gdański 1958/59. – B.Ch.: w berlińskim parlamencie. Tyg. Powsz. 15: 1961 nr 21 s. 4-5 [dot. lat 1902-8]. Biografie: M. Jabczyński: B.Ch. PWlkp. 2: 1946 nr 4 s. 118-22. – T. Woner: B.Ch., adwokat poznański. Palestra 1974 nr 10. – Wielkopolanie II s. 465-92. – Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Wwa 1984 s. 144. – Z. Duda: Rodem z naszej ziemi – B.Ch. Echa Opalenickie 1984 nr 5. – P. Dzianisz: B.Ch. 1861-1944. Jantarowe Szlaki 29: 1986 nr 4 s. 52-6. – P. Dzianisz: Poruszył wiatr od morza. (B.Ch. 1861-1944). Chojnice 1986, 28 s. – Zasł. Wlkp. s. 131-40. – G. Łukomski: B.Ch. syn ziemi opalenickiej. Opalenica 1988, 14 s. – M. Bajer: Narodowiec ale nie fanatyk. Gaz. Wyb. (P.) 1993 nr 171 s. 4, fot. – G. Łukomski: B.Ch. (1861-1944). Biografia Polaka zachodniokresowego. P. – Opalenica 2005, 335 s., il., bibliogr. Przyczynki: Klanowski. – Jakóbczyk Studia III s. 33, 61-7, 77, 85, 87, 101, 106, 135, 137-41, 149, 159-60, 167-8, 172, 176-7, 186-91, 194, 214, 219, 222, 225, 234, 237. – J. Rączkowski: Wśród polityków i artystów. Wwa 1969. – W. Jędrzejewicz: Kronika życia Józefa Piłsudskiego. Londyn 1971. – S. Wasylewski: B.Ch. i Kazimierz Morawski. [W:] Wspomnienia i szkice znad Warty. P. 1973. – Dz. Wlkp. II. – J. Wróblewski: Polskie biblioteki ludowe w zaborze pruskim i na terenie Rzeszy Niemieckiej w latach 18431939. Olsztyn 1975 s. 277. – A. Czubiński [ i in.]: Powstanie Wielkopolskie. Wwa [i in.] 1978. – R. Wapiński: Narodowa Demokracja 1893-1939. Wr. 1980. – J. Wojciak: Walka polityczna w wyborach do parlamentu Rzeszy i Sejmu pruskiego w Poznańskiem w latach 1898-1914. Wwa [i in.] 1981 passim. – M. i L. Trzeciakowscy: w dziewiętnastowiecznym Poznaniu. P. 1982. – Zakrzewski. – P. Dzianisz: Poruszył wiatr od morza. Gdańsk 1986. – B. Piotrowski: o Polskę nad Odrą i Bałtykiem. Myśl zachodnia i badania niemcoznawcze Uniwersytetu Poznańskiego. P. 1987 s. 19, 124, 213, 215, 229, 231, 306, 328, 329, 338-400. – W. Krygowski: dzieje Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Wwa [i in.] 1988 s. 108. – G. Łukomski: Myśl morska i zachodnia B.Ch. KMP 57: 1989 nr 3 s. 99-112, il. – Przybecki s. 73-4. – Zorganizowany amatorski ruch chóralny w Wielkopolsce 1892-1992. Red. J. Hellwig. P. 1992 s. 340-2. – G. Łukomski: Myśl zachodnia B.Ch. Rocznik Koszaliński 25: 1995 s. 77-92. – B. Halczak: Towarzystwo Tomasza Zana w latach 1899-1914. Zielona Góra 1996 s. 31, 33, 43, 45-6. Chrzanowski* Bogdan (1875-1951) księgarz, wydawca. Źródła: B.Ch.: Związek Jaszczurczy i Narodowe Siły Zbrojne na Pomorzu 1939-1947: nieznane karty pomorskiej konspiracji. Toruń 1997. R: S. Salmonowicz. Dz. Najn. 1998 nr 1 s. 194-7. Słowniki: SPKP; WSB. Przyczynki: J. Muszkowski: Życie książki. Kr. 1951. Chrzanowski* Franciszek Idzi (1738-1807) ks., jezuita, poeta, kaznodzieja. Słowniki: WSB; SBWPW zeszyt próbny; EK; SBWP-W I; EWoJ. Biografie: J. Pietrzak: Zapomniany piewca Konstytucji 3 Maja. [W:] Acta Universitatis Wratislaviensis. Historia. Nr 16. Wr. 1969 s. 105-22. Przyczynki: H. Nowaczyk: Sen wielkanocny F.Ch. Południowa Wielkopolska 1983 nr 4. – W. Banach: Ostrów pod znakiem Pegaza. Ostrów Wielkopolski 1966 s. 14-8. Chrzanowski* Jan (1862- ok. 1930) lekarz. Słowniki: SLek. V. Chrzanowski* Janusz (1903-1974) rotmistrz 17 Pułku Ułanów w Lesznie, uczestnik wojny polskobolszewickiej i kampanii wrześniowej 1939. Słowniki: Kawalerowie VM. T. III, cz. 1. Chrzanowski* Jerzy (1889-1944) oficer WP, powstaniec wlkp. Słowniki: Enc. konsp. wlkp.; SBPW; Członkowie tajnych tow. Biografie: B. Polak: Dowódcy powstania wielkopolskiego i wojska wielkopolskiego 1918-1919. T. 2. Koszalin 1989 s. 88-9. Chrzanowski* Jerzy Józef (XVIII w.) pisarz grodzki radziejowski. Słowniki: Zwierzykowski s. 350. Chrzanowski* Józef (1844-) architekt guberni kaliskiej w l. 1875-1903. Słowniki: Architekci. Biografie: M. Górzyński: Architekt J.Ch. Przyczynek do studiów nad kulturą architektoniczną Kalisza końca XIX wieku. [W:] w kręgu kaliskich badań nad sztuką i kulturą artystyczną. Pod red. I. Barańskiej. Kalisz 2011, s. 76-96. Chrzanowski* Józef Stanisław (1869-?) lekarz ginekolog. Słowniki: PTPN; SLek. V. Przyczynki: A. Skrobacki: Polacy na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Królewcu. Olsztyn 1969. – J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 115. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Chrzanowski* Pomian Łukasz (1804-?) sędzia w Kaliszu. Słowniki: Gerber Studenci s. 29. Chrzanowski* Stanisław (1863-1942) adwokat, pedagog, historyk. Słowniki: PTPN. Chrzanowski* Tadeusz Jan Antoni (1865-1949) ziemianin, bankowiec. Słowniki: PTPN. Chrzanowski* Wiesław (1880-1940) inż., konstruktor silników, prof. politechnik we Lwowie i Warszawie. Słowniki: WSB; Słownik polskich pionierów techniki. Katowice 1986; SBTech.; Śródka: Kto był kim; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Politechnika Warszawska 1915-1965. Wwa 1965. – J. Szews: Towarzystwo Tomasza Zana w Rogoźnie 1873-1918. Rogoźno 1987 s. 7, 11. – Politechnika Lwowska 1844-1945. Wr. 1993 s. 334. Chrzanowski* Wojciech (1793-1861) gen. dywizji WP w powstaniu listopadowym, inż. wojskowy, topograf. Słowniki: PSB; SBTech. III. Chrzanowski* Zenon (1877-1918) budowniczy, artysta. Słowniki: PSB; Szkoła Kaliska. Chrzanowski* Zygmunt (1889-?) ziemianin. Słowniki: PTPN. Chrząszcz* Tadeusz Czesław (1877-1943) technolog roln., prof. UP. AW: 938. Słowniki: WSB; PTPN. Przyczynki: Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce. P. 1970. Artykuły: +Spraw. PTPN 1945-46 z. 11 s. 28-9. Chrząstowski* Jan (1707- po 1773) ks., jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ. Chrząstowski* Mikołaj (zm. 1697/98) kaszt. nakielski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Chrząszczewski* Antoni (zm. 1854) literat, oficer w powstaniu listopadowym. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 240. Chrześciński* Michał Fryderyk Rudolf (1855-1940) lekarz. Słowniki: SLek. V Chrzoński* Józef (1771-1836) prawnik, dyrygent orkiestr symfonicznych, kompozytor. Słowniki: Dyrygenci. Przyczynki: J. Elsner: Sumariusz moich utworów muzycznych z objaśnieniami o czynnościach i działaniach moich jako artysty muzycznego. Opr. A. Nowak-Romanowicz. Kr. 1957. – A. Nowak-Romanowicz: Józef Elsner. Monografia. Kr. 1957. Chrzustowicz* Wawrzyniec – zob. Chrustowicz Wawrzyniec. Chudoba* Stanisław Wojciech (1913-1943) prawnik, działacz robotn. Słowniki: WSB. Źródła: M. Stański: Listy S.Ch. z więzienia w Gn. SiMDW 8: 1963 z. 1 s. 123-38. Biografie: K. Robakowski: w dwudziestą piątą rocznicę śmierci S.Ch. KMP 27: 1969 nr 2 s. 83-90, il. Przyczynki: Wspomnienie o S.Ch. PSocjal. 1: 1945 nr 2 s. 20. – A. Czubiński, M. Olszewski: z rewolucyjnych tradycji Poznańskiego. P. 1959 79-84. Chudobiecki* Jerzy (1910-1984) doc. AR w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1984-1986 s. 25. Chudziński* Antoni ( 1849-1907) literat, nauczyciel gimn., historyk, działacz społ. Słowniki: PSB; Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego. Pod red. S. Gierszewskiego. T. 1. Gdańsk 1992; Członkowie tajnych tow. Biografie: H. Gościański: A.Ch. – pedagog, literat, działacz społeczny. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1987. Gostyń 1986 s. 8-9. Przyczynki: A. Markwicz: 100 lat historii organizacji Tow. Tomasza Zana. Londyn 1975 s. 43, 46, 84. Chudziński* Antoni (1902-1987) powstaniec wlkp., dyr. Fabryki Sprzętu Okrętowego w Żninie. Słowniki: SBPW ze Żnina. Chudziński* Jan Sylwester (1914-2001) urzędnik, plastyk amator. Słowniki: SBL. Przyczynki: 4 Międzypowiatowa Wystawa Plastyków Amatorów Leszno – Gostyń – Rawicz 1974. – VI Wojewódzki Przegląd Plastyki Amatorskiej. Konin 25 V – 8 VI 1975. – Wojewódzki Przegląd Plastyki Amatorskiej. Katalog. Leszno 1977. – Z. Łukowiak: Amatorski ruch plastyczny w Lesznie. Monografia. Leszno 1987 s. 14-6, 18, 25. – P. Klak: Stary człowiek… ABC 2000 nr 37 s. 12. Chudziński* Mieczysław (1875-1936) ks., społecznik. Słowniki: Księża; Opalenicki SB I; Członkowie tajnych tow. Biografie: B. Wojcieszak: Bogu i Ojczyźnie. Echa Opalenickie 1988 nr 11. Przyczynki: L. Bielerzewski: Ksiądz nie pozostaje sam. P. 1976 s. 45. – L. Wróblewski: Zarys działalności „Rolnika” w Śmiglu (1906-1948). [W:] Pamiętnik Towarzystwa Miłośników Ziemi Kościańskiej 1979-1980. Kościan 1985 s. 34. – Wojciechowska s. 412. – Pamiętnik Zjazdowy. Krotoszyn 1986 s. 69. – J. Daszkiewicz: Garść wspomnień. Echa Opalenickie 1988 nr 11. – K. Wróblewski: Ze wspomnień lekarza. Buk [i in.] 1989 s. 43. Chwalczewski* Jerzy (zm. 1549) bp łucki. Słowniki: EK; WSB. Przyczynki: W. Pociecha: Królowa Bona. T. 3. P. 1958 s. 193; t.4 s. 1-2. Chwalczewski* Piotr (zm. 1566) kaszt. biechowski. Słowniki: WSB; Bieniaszewski Spisy. Chwalczewski* Stanisław (zm. 1567) tłumacz, historyk. AW: 941. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; WSB. Przyczynki: W. Pociecha: Królowa Bona. T. 3. P. 1958 s. 193. Chwaliński* Kazimierz (+) powstaniec wlkp. Biografie: J. Jajor: K. Ch. – powstaniec wielkopolski 1918/19. Gaz. Jarocińska 1993 nr 51/52 s. 6, il. Chwaliński* Krzysztof (1924-1987) fitopatolog, doc. AR w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 23. Chwaliszewski* Marcin (1831-1901) ks., prof. semin. duch. w P. AW: 943. Słowniki: PSB; Opalenicki SB I; EK; PTPN; Teolodzy; Księża; AMM. Przyczynki: Nowacki II s. 719. – Kościół W. Ks. P. s. 210-11, 215. – Na stolicy prymasowskiej w Gnieźnie i w Poznaniu. Pod red. F. Lenorta. P. 1982 s. 277. – W. Klimkiewicz: Kardynał Ledóchowski na tle swojej epoki 1822-1902. T. 1-2. P. 1988. T. II s. 38; t. II 43, 447. – B. Wojcieszak: z Urbanowa do Jerozolimy – ks. M.Ch. Echa Opalenickie 1988 nr 9. Chwał* Nałęcz (XIII w.) kaszt. gnieźn. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Chwał* syn Dzierżykraja (XIII w.) kaszt. czarnkowski, ujski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Chwał* (XIV w.) kaszt. zbąszyński. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Chwał* z Werkowa (XIV w.) kaszt. rogoziński. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Chwałkowski* Andrzej (XVIII w.) skarbnik wschowski. Słowniki: Zwierzykowski s. 350. Źródła: APP nr 974 [dok. z 1765]. Chwałkowski* Filip Czeczurad (zm. po 1466) pleban w Skórzewie. Biografie: P.M. Dziembowski: Proboszczowie parafii świętego Marcina i świętego Wincentego w Skórzewie. Skórzewo 2010, s. 31-2. Chwałkowski* Łukasz (ok. 1556- zm. ok. 1600) pisarz. AW: 945. Słowniki: PSB. Chwiałkowski* Wojciech (zm. po 1788) kommendariusz w Skórzewie. Przyczynki: P.M. Dziembowski: Proboszczowie parafii świętego Marcina i świętego Wincentego w Skórzewie. Skórzewo 2010, s. 72-3. Chwiałkowski* Marcin (1885-1938) działacz komunistyczny. Słowniki: WSB; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Przyczynki: A. Czubiński [i in.]: z rewolucyjnych tradycji Poznańskiego. P. 1959 s. 72-4. – A. Czubiński [i in.]: Klasowy ruch robotniczy w Wielkopolsce 1918-1928. P. 1963 s. 147, 199, 244-5, 270, 323-4, 366. Chwilczyńska* Janina (1914-1988) nauczycielka Liceum Ogólnokształcącego im. A. Asnyka w Kaliszu. Słowniki: Szkoła Kaliska. Chwilczyński* Marian (1916-1987) proboszcz w Kaliskiem. Słowniki: Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Praca zbiorowa pod re. J. Myszora. T. 1. Wwa 2002; Martyrol. Źródła: M. R. Bombicki: Księża przed sądami specjalnymi 1944-1954. P. 1993 s. 266-72. – J. Żaryn: Kościół w Polsce w latach przełomu (1953-1958). Relacje ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej. Wwa 2000 s. 42, 45 (błędnie określony jako ksiądz z Wrocławia). Przyczynki: S. Librowski: Materiały do dziejów diecezji włocławskiej czasu wojny 1939-1945. Seria i ogólna. ABMK 1979 s. 274-5. – S. Podlewski: Wierni Bogu i Ojczyźnie. Wwa 1982 s. 386, 388, 390. – S. Wyszyński: Zapiski. Pismo Okólne 1988 nr 7 s. 29. – Informator o nielegalnych antypaństwowych organizacjach i bandach zbrojnych działających w Polsce Ludowej w latach 1944-1956. Lublin 1993 s. 84. Chwojnowski* Alfons (1909-1972) dr weterynarii, prof. AR w Poznaniu. Słowniki: Biografie: T. Dziubek: Profesor dr med. wet. A.Ch. Spraw. PTPN 1972 nr 1 s. 197-203. Chybicki* Wawrzyniec (1832-1900) ks., społecznik. AW: 948. Słowniki: PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 162. Chybińska* z Gawełkiewiczów Maria (1876-1958) malarka. Słowniki: WSB; SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do T.I. Przyczynki: Katalog vystavki častnych sobranij. Lvovskaja Gosudarsvennaja Kartinnaja Galereja. Lwów 1954. – VI wystawa plastyczek poznańskich. P. 1956. – J. Żerdzicki: Spór o miniaturę. Tyg. Zach. 1958 nr 48 s. 8. – J. Koller [wstęp do:] Wystawa miniatur M.Ch.P. 1958. – H. Mortkowicz-Olczzakowa: Podd znakiem Kłoska. Wwa 1962. – Z. Tobbiaszowa [i in.]: Miniatury portretowe z dwóch stuleci. Katalog wystawy. Kr. 1963. – J. Wiercińska: Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1860-1914. Wr. 1969. Chybiński* Adolf Eustachy (1880-1952) muzykolog i prof. UP. Słowniki: SMP; EK; WSB; EM; SHist. Bibliografie: M. Sobieski: Bibliografia prac i artykułów A.Ch. z zakresu muzyki ludowej. PSzL 6: 1952 nr 6 s. 358. – M. Sobieski: Bibliografia najważniejszych prac i artykułów etnograficznych A.Ch. Lud 41: 1954 s. 31-2. – +K. Michałowski: Bibliografia prac naukowych i publicystycznych A.Ch. [W:] w czasach Straussa i Tetmajera. Kr. 1959. Źródła: K. Winowicz: Profesor A.Ch. w listach swoich uczniów i przyjaciół. [W:] 50-lecie powołania Katedry Muzykologii przy Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. P. 1974 s. 113-22. – Boniecki Fotografie. Księgi pamiątkowe: Księga pamiątkowa ku czci prof. A.Ch. w 70-lecie urodzin 1880-1950. Rozprawy i artykuły z zakresu muzykologii. Kr. 1950, 389 s. [m.in. biografia i bibliografia prac A. Ch.]. Biografie: A.Ch. Spraw. PAU 53: 1952 nr 7-10 s. 439. – S. Jarociński: A.Ch. Przegląd Kulturalny 1: 1952 nr 11 s. 3 [wspomnienie pośmiertne]. – T. Strumiłło: A.Ch. Tyg. Powsz. 1952. – M. Sobieski: A.E. Ch. muzykolog. (Wspomnienie pośmiertne). PSzL 6: 1952 nr 6 s. 356-8, il. – J.M. Chomiński: A.Ch. Muzyka 4: 1953 nr 3-4 s. 15-22. – S. Lorentz: A.Ch. (1880-1952). Nauka Polska 1953 nr 1 s. 223-5. – T. Strumiłło: Wspomnienie o profesorze. A.Ch. 1880-1952. Dziś i Jutro 9: 1953 nr 1 s. 8. – M. Sobieski: Profesor dr A.E. Ch. (1880-1952). Lud 41: 1954 cz. 1 s. 27-32. – Muzyka 1958 nr 1/2 s. 122-7A. Ch. w czasach Straussa i Tetmajera. Kr. 1959. – M. Szczepańska: A.Ch. Spraw. PTPN 19: 1955 nr 1 s. 111-2. Przyczynki: 50-lecie powoałania katedry muzykologii przy UAM. P. 1974 passim. – K. Winowicz: Listy do A.Ch. jako źródło wiadomości o rozwoju polskiej kultury muzycznej w pierwszej połowie XX wieku. Muzyka 24: 1979 nr 3 s. 95-100, sum. – Slavia Orientalis 1987 nr 3/4 s. 373-94. – K. Winowicz: Poznańskie środowisko muzykologiczne w latach 1919-1939 w świetle listów do A.Ch. Aneks: Pełna lista korespondentów A.Ch. z Poznania. KMP 1989 nr 2 s. 31-46, il. Chyczewski* Marcin (ok. 1725-1796) kanonik kruszwicki, bp sufragan kujawsko-pomorski. Słowniki: Biskupi. Przyczynki: Bogacka Pastorały s. 386-7. Chylarecki* Stanisław (1884-1940) ks. proboszcz w Koronowie. Przyczynki: K. Kącka: Dekanat Fordoński w latach 1939-1956. Toruń 2002 s. 82. Chylewski* Bronisław (1869-1942) lekarz. Słowniki: SLek. III. Chylewski* Feliks (1847-1902) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMOstr. z. 10. Przyczynki: Zieliński Wykonanie s. 33. – H. Łada: Wybitniejsi działacze organizacji rolniczych na Kujawach 1864-1939. Inowr. 1984 s. 35. Chylewski* Jan Władysław (1891-1940) powstaniec wlkp., ppłk WP m.in. w 7 Pułku Artylerii Ciężkiej Wlkp. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 2; SBPW; SBWP-W I; Członkowie tajnych tow. Biografie: B. Polak: Dowódcy powstania wielkopolskiego 1918-1919. Koszalin 1989 s. 81-3. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 132. – Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Pod red. B. Polaka. Kościan 1975. Chylewski* Konstanty (1824-?) malarz, powstaniec 1848 w Wielkopolsce, zesłaniec. Słowniki: SAP I; W. Śliwowska: Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku: słownik biograficzny. Warszawa 1998. Przyczynki: S. Kozakiewicz: Zapisy uczniów na oddział malarstwa Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie 1844/5-1853/4. Wwa 1945 s. 4. – L. Jakimowicz [i in.]: Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie 1844-1866. Rocznik Warszawski 1963 s. 89. Chylewski* Michal (1787-1848) żolnierz Księstwa Warszawskiego, malarz w Kaliszu. Słowniki: SAP I. Przyczynki: P. Michałowski: Malarstwo polskie realizmu mieszczańskiego i połowy XIX wieku. Katalog. P. 1951 s. 11 poz. 5. – I. Tessaro: Warszawaa w obrazach i rysunkach XIX wieku. Katalog zbiorow Muzeum Historii m. st. Warszawy. Wwa 1957 s. 52, 72. – K. Sroczyńska: January Suchodolski. Wr. 1961. – A. Ryszkiewicz: Polski portret zbiorowy. Wr. 1961. – K. Sroczyńska [i in.]: Polsskie malarstwo historyczne i batalistyczne XIX i XX wieku. Katalog wystawy w Lidzbarku Warmińskim. Olsztyn 1965 s. 7 poz. 12. Chyliczkowski* Jan (ok. 1835-1902) ks., etnograf. Słowniki: EK. Chyliński* Antoni (1802- po 1860) inż., topograf, pracownik administracji drogowej. Słowniki: SBTech. III. Chyliński* Piotr (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 350. Chyliński* Rafał – zob. Rafał Chyliński bł. Chyła* Wincenty (zm. ok. 1964) działacz robotniczy. Biografie: J. Bugowski: W.Ch. z żałobnej karty. KMP 1964 nr 3 s. 77-8, il. Chynek* Antoni (1892-1997) artysta ludowy. Biografie: K. Pawłowska: A.Ch. (1892-1997). Rocz. Muz. / Muz. Ziemi Kuj. T. 7. Inowr. 1998 s. 139-40. Chyży* Stanisław (+) budowniczy. Przyczynki: Malinowski Muratorzy s. 208. Ciaciuch* Jan (1894-1976) powstaniec wlkp., mjr WP. Słowniki: SBPW; SBPW ze Żnina. Ciastowski* Jakub (1791-1837) pijar, reorganizator bibliotek i drukarni. AW: 950. Słowniki: PSB; SPKP. Ciążyński Józef (1894-?) stomatolog. Słowniki: PTPN. Ciążyński* Kazimierz (1894-1951) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW; AMOstr. z. 10. Przyczynki: Dzieje 15 Pułku Ułanów Poznańskich. Londyn 1962. – P. Bauer: Kawaleria w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. [W:] Powstanie wielkopolskie. Pod red. B. Polaka. Kościan 1975. – A. Czubiński: Powstanie wielkopolskie. P. 1978. – A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Wwa [i in.] 1978. – Lance do boju. Pod red B. Polaka. P. 1986. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 126. Ciążyński* Stanisław (1889-1942) ks., publicysta, redaktor. Słowniki: EK; Martyrol.; SBKS; Teolodzy; Księża; AMM. Biografie: S. Rumiński: S.C., redaktor Przewodnika Katolickiego. [W:] w służbie Kościoła Poznańskiego. P. 1974 s. 196-208. – S. Rumiński: (Ks. S.C. redaktor „Przewodnika Katolickiego”). Przew. Kat. 64: 1974 nr 20 s. 8. Przyczynki: Klanowski. – J. Domagała: Ci, którzy przeszli przez Dachau. Wwa 1957 s. 86, 272. – E. Weiler: Die Geistlichen in Dachau. Mödling 1971 s. 175. Bibliografie: Bibliografia katolickich czasopism religijnych w Polsce 1918-1945. Lublin 1981. Cichański* Aleksander (1863-?) okulista. Słowniki: PTPN. Cichocki* Bolesław Maksymilian (1865-1910) lekarz. AW: 952. Słowniki: SLek. III. Cichocki* Kazimierz Symplicjusz (1819-1890) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Cichocki* Roman (1877-1961) aktor, reżyser, dyrektor teatru. Słowniki: SBTP. Przyczynki: M.L.: 50 lat pracy aktorskiej R.C. Ziemia Kaliska 3: 1959 nr 8 s. 3. Cichocki* Wincenty – zob. Cichowski Wincenty. Cichoń* Ludwik (1863-1941) ks., jezuita, mgr nowicjatu w Kaliszu. Słowniki: EWoJ; Teolodzy. Biografie: T. Bzowski [i in.]: Wspomnienia naszych zmarłych 1820-1982. T. 2. Kr. 1982 s. 82. – Przyczynki: A. Rothe: Schlesische Jesuiten aus dem 19. Jahrhundert. Archiv für Schlesische Kirchengeschichte 1960 s. 242. Cichoński* Kazimierz (1907-1982) drukarz, grafik, rysownik. Słowniki: SGraf. Przyczynki: Ekslibrisy wielkopolskie. Poznań 1958. Katalog. P. 1958. – Ekslibrisy wielkopolskich księgozbiorów publicznych. Poznań 1963. Katalog. P. 1963. – J. Unierzyński: Białej plamy nie było. Fort VII. Za i Przeciw 13 III 1966 s. 11. – W. Jamroziak: Świadkowie. Nurt 1976 nr 1 s. 1-2. – M. Grońska: Ekslibrisy. Wwa 1992. Cichorski* Władysław (Zameczek Roman) (1822-1876) styczniowych w Płockiem. Słowniki: PSB. dowódca oddziału powstańców Cichowicz* Augustyn (1839-1921) kupiec. AW: 959. Słowniki: PTPN. Cichowicz* Augustyn (1900-1922) historyk, powstaniec wlkp. AW: 958. Słowniki: PSB. Cichowicz* Bogumił (1797-1843) nauczyciel gimn., redaktor. AW: 960. Słowniki: PSB; AMM; Nauczyciele MM. Przyczynki: Motty i s. 633; II s. 153-5, 189, 448, 523-4. – Prasa s. 23. Cichowicz* Ludwik Zachariasz (1857-1940) adwokat, notariusz. AW: 961. Słowniki: PTPN; SAdw. II; AMM. Przyczynki: Zakrzewski. Cichowicz* Mieczysław (1886-1980) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW ze Żnina. Cichowiczowa* Helena z d. Robińska (1860-1929) działaczka społ.-kult., etnograf. AW: 964. Słowniki i noty biograficzne: PSB; WSB; H. Kasperska, D. Szczepaniak: Wybitni Polacy, Niemcy i Żydzi ziemi krotoszyńskiej. Ludzie nauki, kultury i sztuki. Krotoszyn 2002 s. 13-4, il. Biografie: W. Przewoźny: H. i Wiesława Cichowicz i ich Tow. Ludoznawcze w P. [W:] Przeszłość etnologii polskiej w jej teraźniejszości. Red. Z. Jasiewicz [i in.]. P. 2001 s. 31-40. Cichowiczowa* Wiesława (1886-1975) etnograf. Źródła: W. Przewoźny: Materiały rękopiśmienne W.C. w archiwum Muzeum Archidiecezjalnego w Poznaniu. Lud 69: 1985 s. 249-61. Biografie: S. Błaszczyk: W.C. (1886-1975). Lud 60: 1976 s. 368-70, il. – W. Przewoźny: H. i Wiesława Cichowicz i ich Tow. Ludoznawcze w P. [W:] Przeszłość etnologii polskiej w jej teraźniejszości. Red. Z. Jasiewicz [i in.]. P. 2001 s. 31-40. Cichowiczowie* – rodzina pozn. Słowniki: W. Przewoźny: Salon rodziny C. KMP 1994 nr 1/2 s. 184-95, il. – E. Kłodzińska: Pani radczyni i jej dzieło. Monitor Wielkopolski 2001 nr 2 s. 22, fot. [dot. salonu C. w Poznaniu]. Cichowski* Adolf h. Wąż (1794-1854). Słowniki i noty biograficzne: PSB; K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 93-4. Cichowski* Julian (1870-1948) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; PTPN; Księża. Biografie: MK 3: 1948 nr 11 s. 422-3 [nekrolog]. Przyczynki: Udział duch. s. 104. – Wojciechowska s. 411. Cichowski* Ludwik (1869-1921) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża. Biografie: Uparty proboszcz. Pan. Leszcz. 1993 nr 5 s. 15. Przyczynki: Udział duch. s. 82-3. – W. Jakóbczyk: Towarzystwo Naukowej Pomocy w Wielkopolsce (1841-1939). P. 1985 s. 137. – Wojciechowska s. 412. Cichowski* (Cichovius, Cichocki) Mikołaj (1598-1669) ks., jezuita, pisarz. AW: 966. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; WSB; EK; EWoJ. Przyczynki: E.M. Wilbur: a History of Unitarianism, Socinianism and its Antecedentes. Cambridge 1946. – J. Dürr-Durski: Arianie polscy w świetle własnej poezji. Wwa 1948. – DWP II s. 27, 34. – J. Tazbir: Walka z braćmi polskimi w dobie kontrreformacji. Odrodzenie i Reformacja w Polsce 1: 1956 s. 165-207 (passim). – J. Tazbir: Nietolerancja wyznaniowa i wygnanie arian. [W:] Polska w okresie II wojny północnej 1655-1660. T. 1. Wwa 1957 s. 249-301 (passim). – W. Kuraszkiewicz: Szkice o języku Mikołaja Reja. Odrodzenie w Polsce. Materiały Sesji Naukowej PAN 25-30 października 1953 r. T. 3: Historia języka. Cz. 1. Wwa 1960. – Dz. Wlkp. i s. 751-2. – J. Tazbir: Arianie i katolicy. Wwa 1971 passim. – Filozofia i myśl społeczna XVII w. Cz. 1 . Wwa 1979 s. 574-83. – S. Radoń: z dziejów polemiki antyariańskiej w Polsce XVI-XVII wieku. Kr. 1993. R: R. Darowski. NP 82: 1994 s. 407-9. Cichowski* Stanisław (1893-1978) powstaniec wlkp., st. ułan wielkopolskich pułków, policjant. Słowniki: SBPW; Kawalerowie VM. T. II, cz. 2. Przyczynki: 15 pułk ułanów wielkopolskich w obronie ojczyzny. P. 1982. Cichowski* Wincenty (1820-1887) ks. AW: 967. Słowniki: PTPN; Teolodzy; Nauczyciele MM. Cichowski* Władysław (1879-1940) ks., społecznik. Słowniki: Wrzesiński SB; Martyrol.; PTPN; Księża. Przyczynki: Udział duch. s. 108. – Ziemia wrzesińska s. 285-6. – Wojciechowska s. 403. Cichy* Jan (1878-1957) działacz patriotyczny w Nowym Kramsku, „król Polaków”. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Wwa 1989.Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 45, 167. Ciechanowiecki* Zygmunt (1857- zm. po 1926) lekarz. Słowniki: SLek. V. Ciechanowski* Jan ( + ) – W. Rodziejczak: Człowiek z pomnika – J. C. Goniec Osiedlowy 2004 nr 7 s. 8. Ciechański* Adam (1882-1957) muzyk, prof. PWSM w Poznaniu. Słowniki: SMP; WSB. Biografie: D. Kozłowska: Wspomnienie o A.C. KMP 35: 1967 nr 4 s. 96-8, il. Przyczynki: L.J.: 50 lat pracy artystycznej prof. A.C. Widnokrąg 1953 nr 10 s. 3, il. – Poznańskie wspominki. P. 1973 s. 550. Artykuły: Tyg. Zach. 1957 nr 22. – Poradnik Muzyczny 1974 nr 11. Ciechański* Adam (1894-1965) ogrodnik, sierżant WP, dyr. szkoly rolniczej w Popowie (pow. Turek). Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 2. Ciechosław* syn Kościełka (XIII w.) cześnik, kaszt. kaliski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Ciecierad* (XIII w.) kaszt. pozn., gnieźn. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Cielecka* Franciszka w zakonie Wiktoria (zm. 1692?) ksieni klarysek w Gn. Słowniki: Borkowska i s. 31. Cielecki* Franciszek (XVIII w.) malarz. Słowniki: SAP I. Cielecki* Jan h. Zaremba (zm. 1788) star. prusinowski, kaszt. spicymierski. Słowniki: Opaliński, Żerek-Kleszcz Spisy. Cielecki* Jakub (XVII w.) miecznik pozn., kaszt. kamieński. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Cielecki* Józef (zm. 1775) kaszt. lędzki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Cielecki* Krzysztof (zm. 1626/27) kaszt. śremski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Cielecki* Zygmunt (zm. 1652) prepozyt, administrator diecezji pozn. w l. 1635-36 i 1650. AW: 981. Przyczynki: Nowacki II s. 200, 656, 695, 748. Cieloszyk* Jan (1899-1949) działacz związkowy i PPS. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Ciemieńska* Elżbieta (zm. 1614) ksieni cysterek w Ołoboku. Słowniki: Borkowska i s. 55. Ciemniak* Ludwik (1890-1940) ks. Słowniki: Martyrol.; Księża; AMM. Artykuły: Kalendarz Słowa Bożego 1948. Cieński* Andrzej (XVIII w.) stolnik brzeski kujawski, star. kruszwicki. Domaradzki* Bronisław (1831-1873) archeolog amator. Biografie: J. Fogel: B.D. (1831-1873) – zapomniany pionier archeologii Wielkopolski (noty do biografii). Folia Praehistorica Posnaniensia 7: 1995 s. 1120. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 160, 169, 173. Cieński* Jan Nepomucen ( XIX w.) patron trybunału w Kaliszu. Słowniki: Gerber Studenci s. 30. Cieński* Stanisław (zm. 1687) ks., pedagog. AW: 987. Słowniki: PSB. Cieplak* Władysław (1917-1944) przyboczny naczelnika Szarych Szeregów, dowódca 3 kompanii batalionu „Zośka”. Przyczynki: S. Broniewski: Całym życiem. Wwa 1983 s. 13, 30, 32-4, 160, 162, 170-1, 176-7, 182, 187-9, 211, 216, 221, 279, 302, 308, 311, 317-8, 325. – S. Broniewski: Florian Marciniak. Naczelnik Szarych Szeregów. Wwa 1988 s. 9-10, 15-7, 21, 40, 42, 47-8, 60, 63, 65-7, 110-11, 147, 170, 176-7, 190 (i fot.). – Szare Szeregi. Harcerze 1939-1945. Pod red. J. Jabrzemskiego. T. 1-2. Wwa 1988 t. 1 s. 53-4, 330, 404, 420, 439, 441; t. 2 s. 342, 346. Ciepliński* Augustyn (zm. 1652) bernardyn, kaznodzieja, kustosz. Słowniki: PSB. Ciepliński* Łukasz (1913-1951) ps. Pług, uczestnik kampanii wrześniowej 1939, ppłk WP, komendant Inspektoratu AK Rzeszów, komendant Zarządu Głównego Wolności i Niezawisłości. Słowniki: Kawalerowie VM. T. III, cz. 1. Biografie: G. Brzęk: Wierny przysiędze. Rzecz o Ł. C. „Pługu” – komendancie IV Komendy Głównej WIN. Lublin 1991. – M. Przedpełski: Ppłk Ł.C. ps. „Pług”. Biuletyn Informacyjny Akademii Wychowania Fizycznego 2001 nr 2 s. 43-5. Cieplucha* Zygmunt (1882-1950) ks., historyk, redaktor. Słowniki: EK; Teolodzy; Księża; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: A. Markwicz: 100 lat historii organizacji Tow, Tomasza Zana. Londyn 1975 s. 48, 55. – J. Szews: Filomaci pomorscy. Wwa 1992 s. 155, 368. Cierkowska* Gertruda (1931-?) lekarka. Słowniki: PTPN. Cierpka* Stanisław (+) nauczyciel, członek ruchu oporu w Koźminie. Źródła: S.C.: Wspomnienie. Oprac. F. Kobusiński. [W:] Szkice Koźmińskie Nr 25. Koźmin 2000 s. 37-40. Ciesielczyk* Zygmunt ( ok. 1890-?) organizator powstania w rejonie szamotulskim w r. 1919. Słowniki: Szamotulanie. Biografie: M. Czekański: Z.C. – (Zasłużeni dla ziemi szamotulskiej). Głos Ziemi Szamotulskiej 1992 nr 20 s. 5. Ciesielski* Antoni (1877-1938) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Przyczynki: Udział ziemi kościańskiej w powstaniu wielkopolskim 1918/1919. Kościan 1970. – B. Polak: Front południowo-zachodni. Grupa „Leszno” powstania wielkopolskiego 1919 r. Kościan 1971. Ciesielski* Edward (1890-?) powstaniec wlkp., major WP. Fotografie: Powstanie wielkopolskie. Album. Red. J. Macyszyn. Wwa 2006 s. 38-9. Ciesielski* Hilary (1939-2000) nauczyciel, dyrygent. Słowniki: SBL. Biografie: T. Paprocki: H.C. PLudu 1996 z. 1-2 ss. 35. – R. Biberstajn. Pamięci H.C. Minutę niżej. P. 2001 s. 28. Ciesielski* Jan z Sierakowa (XVI/XVII w.) kartownik poznański. Słowniki: SAP i oraz Uzupełnienia i sprostowania do t. I. Ciesielski* Michał (1870-1934) kan. kaliski, prefekt szkolny. Słowniki: Słownik biograficzny ziemi częstochowskiej. Tom 1. Pod red. A.J. Zakrzewskiego. Częstochowa 1998. Ciesielski* Stanisław (1886-1930) prezes Związku Strzelców Polskich w Środzie. Biografie: Cmentarz średzki s. 199. Ciesielski* Stanisław (1895-1960) dyrygent Tow. Muzycznego w Śremie. Przyczynki: U. Ciesielska: Wspomnienie o S.C. Śrem 2003, 52 s., il. Ciesielski* Teofil Ludwik (1847-1916) prof. botaniki, badacz życia pszczół. AW: 992. Słowniki: PSB; SBWP-W I. Przyczynki: Pamiętnik Zjazdu Wielkopolskich Pszczelarzy w Grabowie nad Prosną. Opr. P. Świderski. [Grabów 1967]. – W.J. Jasiński: Wspomnienia z życia – społecznej działalności i powiązania z medycyną twórczości – prof. dr. fil. T.C. Biuletyn Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Ostrzeszowskiej. Koło Grabów n. Prosną. Z. 2. Grabów 1968. Ciesielski* Władysław (1845-1900) malarz, powstaniec 1863. AW: 993. Biografie: G. Roczek: W.C. (1845-1900). [W:] ZiZM 52-3. Ciesielski* Władysław J. (1913-1991) dziennikarz. Biografie: L. Bończuk: Refleksje o W.J.C. Władysław J. Ciesielski (1913-1991) – curriculum vitae. NRHA 6: 1999 t. 2 s. 125-31. Ciesiółka* Franciszka (1881-1969) śpiewaczka ludowa. Słowniki: SMK. Przyczynki: J.M. Sobiescy: Folklor muzyczny Wielkopolski. [W:] Polska muzyka ludowa. Kr. 1973. – H. Pawlak: Ludowe śpiewaczki ziemi kościańskiej i ich repertuar. [W:] Folklor muzyczny ziemi kościańskiej. Materiały z sesji naukowej: 23. 10. 1982. Kościan 1991. Cieszęta* (XIII w.) kaszt. kaliski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Cieszkowscy* – rodzina ziemiańska. Źródła: APP nr 969 (spuścizna). – J. Pietrowicz: Zamoyscy i C. we wspomnieniach Klary Dembińskiej. PBK 26: 2003 s. 81-96. Przyczynki: B. GoryńskaBittner, Z. Kaczmarek: C. w dziejach AR w P. RMNRSz. 21: 1997 s. 111-4. – S. Malepszak: Żabikowo – dzieje wsi i fundacji A.C. Luboń 1999 [na s. 101-7: ród Cieszkowskich]. – E.J. i W. Buczyńscy: o C. i Wierzenicy błędne zapisy. Zeszyty Swarzędzkie 2011 nr 3 s. 122-33. – E.J. i W. Buczyńscy: Remont krypty C. Wierzeniczenia 2011 z. 7 (83). – E.J. i W. Buczyńscy: Rocznice 150-lecia C. Wierzeniczenia 2011 z. 2 (78). Cieszkowska* Halina – zob. Przyłuska Helena z Cieszkowskich. Cieszkowska*-Dembińska Halina z d. Sojka, 1o Jaruszewska (1919?-2008) dr, biolog. Nekrologi: Gaz. Wyb. (P) 2008 z 23-24. 08. Cieszkowski* August (1814-1894) filozof, ekonomista, działacz społ.-polit. AW: 997. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; SFiloz.; Filozofia w Polsce; Słownik pisarzy. Wr. 1971; SPKP; Słownik psychologów polskich. P. 1992; SBKS; EK; WSB; PTPN; Biogramy uczonych I; Śródka; AMM; Dawni pisarze. Bibliografie: Bibliografia filozofii polskiej. T. 2. Wwa 1960 s. 35-51. Źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu, Spuścizna Cieszkowskich. – Biblioteka Uniwersytecka w P., rkp. 153 III (Dziennik osobisty A.C. z lat 1837-1839). – Muzeum Narodowe w Krakowie, Biblioteka Czartoryskich, Listy do A.C. – D. Čyževskyj: Ein Brief von Graf. A.C. an J.E. Erdmann. Zeitschrift für Slavische Philologie (Heidelberg) 15: 1939 s. 338-46. – Z. Grot: Cegielski i C. (Fragmenty korespondencji). KMP 21: 1948 nr 3 s. 191200. – Korespondencja między A.C. a C. L. Micheletem w latach 1836-1893. [W:] A. C.: Prolegomena do historiozofii. Bóg i Palingeneza oraz mniejsze pisma filozoficzne z lat 18381842. Oprac. J. Garewicz [i in.]. Wwa 1972 s. 323-433. – Z. Krasiński: Listy do C., Jaroszyńskiego, Trentowskiego. Wwa 1988. – Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 489, 1074. Biografie: Wybitni Wlkp. s. 247-81. – W. Wąsik: Historia filozofii polskiej. T. 2. Wwa 1966 s. 339-96. – Wielkopolanie II s. 141-74. – W. Kühne: Graf A. C., ein Schüler Hegels und des deutschen Geistes. Ein Beitrag zur Geschichte des deutschen Geisteseinflusses auf die Polen. Nendeln/Lichtenstein 1968, 454 s. [reprint wyd.: Leipzig 1938]. – A. Walicki: A.C. [W:] Polska myśl filozoficzna i społeczna. T. 1. Wwa 1973 s. 395442. – A. Siemianowski: A.C. Myśliciel i człowiek czynu. w drodze 1975 z. 5 s. 54-65. – J. Hellwig: Model nowego społeczeństwa w wersji A.C. i jego pedagogiczne konsekwencje. PHum. 1978 nr 1. – J. Hellwig: U źródeł polskich koncepcji wychowania przedszkolnego. Poglądy na wychowanie przedszkolne A.C. Wychowanie w Przedszkolu 1978 nr 1. – J. Hellwig: C. Wwa 1979, 239 s., il. [zawiera m.in. wybór pism A. C.]. R: M. Sojka, Człow. Światopogl. 1980 nr 11/12 s. 205-8. – A. Liebich: Between ideolgy and utopia. The politics and philosophy of A.C. Dordrecht 1979, 390 s., bibliogr. R: A. Walicki, Studia Filozoficzne 7/8: 1981 s. 255-60. – J. Hellwig: A.C. (1814-1894) pierwszy prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu. Kultura i Społeczeństwo 24: 1980 nr 1-2 s. 129-47. – J. Garewicz: A.C. und seine Welt. [W:] A. C.: Prolegomena zur Historiosophie. Hamburg 1981 s. 161-200. – G.-K. Kaltenbrunner: August Graf von C. Ein polnischer Sozialkonservativer, Junghegelianer und Zukunftsdenker. Deutsche Studien 20: 1982 80 s. 455-69. – Przegląd Humanistyczny 1984 nr 1 s. 113-57. – Zasł. Wlkp. s. 85-91. – A.C. Wielkopolanin i Europejczyk. Praca zbior. Red. B. Goryńska-Bittner [i in.]. P. 1994, 185 s. – A.C. w setną rocznicę śmierci. Wwa 1996. R: W. Rzońca, PHum. 1997 nr 4 s. 139-41. – R. Marciniak: Prezesi Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. P. 1998 s. 8-15. – P. Bartula: A.C. Redivivus – „Jako w niebie tak i na ziemi”. Kr. 2006. – Włodzimierz Buczyński: 200-lecie urodzin A.C. Prosto z Ratusza 2014 nr 2 s. 16-17, il. Przyczynki: Z. Grot: Hipolit Cegielski. P. 1947. – J. Keller: Czyn jako wyraz postawy moralnej A.C. Lublin 1948, 288 s. – W. Jakóbczyk: C. i Liga Polska. PH 38: 1948 s.137-68. – S. Kieniewicz: Sprawa włościańska w powstaniu styczniowym. Wr. 1953. – M. Żmigrodzka: Walka o realizm w estetyce i krytyce literackiejkrju w latach 1831-1848. PLit. 1953 z. 1. – Protokoły posiedzeń Koła Polskiego w Berlinie. T. 1. Lata Wiosny Ludów 1949-1951. Opr. Z. Grot. P. 1956. – J. Keller: Czyn jako wyraz postawy moralnej A.C. Lublin 1948. – S. Morawski: o estetyce Libelta. PHum. 1958 nr 5. – A. Wojtkowski: A.C., Karol August Varnhagen von Ense i dr Jan Metzig. Roczniki Humanistyczne 7: 1958 z. 2 s. 342-5. – A. Wojtkowski: A.C., nie Jerzy Lubomirski, autorem słów wieszczych Polaka, wyrzeczonych roku MDCCCXLVI. Roczniki Humanistyczne 7: 1958 z. 2 s. 339-41. – Z. Grot: Starania A.C. o polski uniwersytet w Poznaniu (1851-1855). [W:] Opuscula Casimiro Tymieniecki septuagenario dedicata. P. 1959 s. 73-94. – T. Kroński: Rozważania wokół Hegla. Wwa 1960 s. 157-227. – D. Kubat: Marx and C. Slav. East Eur. Rev. 20: 1961 nr 1 s. 114-7 [o przypuszczalnym wpływie A.C. na młodego Marksa]. – Z. Grot: Działalność posłów polskicch w sejmie pruskim (1948-1950) P. 1961. – H. Stuke: Philosophie der Tat. Studien zur „Verwirklichung der Philosophie” bei den Junghegelianern und den Wahren Sozialisten. Stuttgart 1963, 257 s. [m.in. na s. 83-122: A.C. und die Begründung der Philosophie der Tat im absoluten Spiritualismus]. – S. Kieniewicz: Dramat trzeźwych entuzjasyów. Wwa 1964. – J. Garewicz: A.C. w oczach Niemców w latach 30-40 XIX w. [W:] Polskie spory o Hegla 1830-1860. Wwa 1966 s. 205-41. – J. Garewicz: A.C. w oczach Niemców w latach trzydziestych – czterdziestych XIX w. [W:] Polskie spory o Hegla 18301860. Wwa 1966 s. 205-41. – J. Keller: A. Cieszkowskis philosophische Korrespondenz mit Karl L. Michelet. [W:] Ost und West in der Geschichte des Denkens und der kulturellen Beziehungen. Festschrift für E. Winter zum 70. Geburtstag. Hrsg. von W. Steinitz [et al.]. Berlin 1966 s. 612-25. – W. Wąsik: Historia filozofii polskiej. T. 2. Romantyzm. Wwa 1966. – A. Walicki: C. a Hercen. [W:] Polskie spory o Hegla 1830-1860. Wwa 1966 s. 153-203. – A. Walicki: Cieszkowski – filozoficzna systematyzacja mesjanizmu. [W:] Filozofia polska. Wwa 1967. – S. Truchim: Historia szkolnictwa i oświaty polskiej w Wielkim Kięstwie Poznańskim 1815-1915. T. 1: 1815-1862. Łódź 1967 – A. Walicki: Dwa mesjanizmy. Adam Mickiewicz i A.C. [W:] Filozofia a mesjanizm. Wwa 1970 s. 9-88. – Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce 1919-1969. P. 1970. – I. Curyło: Historia a moralność w filozofii A.C. Etyka 9: 1971 s. 25-39. – B. Gawęcki: Polscy myśliciele romantyczni. Wwa 1972. – A. Walicki: Pisma filozoficzne A.C. z lat 1838-1842 w kontekście epoki. [W:] A. C.: Prolegomena do historiozofii. Bóg i palingeneza oraz mniejsze pisma filozoficzne z lat 1838-1842. Wwa 1972. – Dz. Wlkp. II. – Nauka w Wlkp. s. 28, 29, 39, 159, 160-5, 172, 173, 188, 405, 406, 411, 421, 425, 436, 1043, 1100, 1101, 1151, 1176, 1223, 1224, 1266. – L. S. Stepelevich: August von C. From theory to praxis. Hist. Theory 13: 1974 s. 39-52. – L. Trzeciakowski: The conception of disarmament and universal peace of A.C. (1814-1894). Polish Western Affairs 15: 1974 nr 2 s. 224-31. – L. Trzeciakowski: L’idée désarmament et de la paix universelle d’A. C. (1814-1894). La Pologne et les Affairs Occidentales 10: 1974 nr 2 s. 256-63. – A.Walicki: Czyn, praca i twórczość w polskiej myśli epoki popowstaniowej. Próba rewaloryzacji. Studia Filozoficzne 1974 nr 4. – J. Hellwig: Poglądy A.C. na wykształcenie ogólne i zawodowe. Spraw. PTPN. Wydział FilologicznoFilozoficzny 93: 1975 s. 32-4. – Z. Grot: U źródeł myśli twórczej A.C. [W:] Polska – Niemcy – Europa. Studia z dziejów myśli politycznej i stosunków międzynarodowych. Praca zbior. pod red. A. Czubińskiego. P. 1977. – M. N. Jakubowski: On A. Cieszkowski’s „philosophy of action”. Dialect. Hum. 4: 1977 nr 4 s. 95-104. – Z. Sprys: Historiozofia ery romantyzmu w Polsce w świetle poglądów filozoficznych Karola Libelta i A.C. SiMDW 12: 1977 z. 2. – Filozofia i myśl społeczna w latach 1831-1864. Wwa 1977. – I. Curyło-Gonzales: Teodycea historiozoficzna A.C. Etyka 16: 1978. – J. Hellwig: Działalność pedagogiczna A.C. P. 1978, 177 s., il., tabl. R: W. Jakóbczyk, Przegląd Historyczno-Oświatowy 23: 1980 nr 2 s. 272-6. – Z. Drozdowicz: o niektórych przesłankach idei „pracy organicznej” A.C. Spraw. PTPN. Wydział Filologiczno-Filozoficzny za 1978 s. 19-22. – J. Hellwig: Model nowego społeczeństwa w wersji A.C. i jego pedagogiczne konsekwencje. PHum. 22: 1978 nr 4 s. 5371. – M. N. Jakubowski: o koncepcji twórczości A.C. Studia Filozoficzne 22: 1978 nr 1 s. 3746. – B. Urbankowski: C. Romantyzm dla przyszłości. Studia Filoz. 11: 1978 s. 47-61. – M. N. Jakubowski: Hegel, C., Hess – trzy idealistyczne koncepcje twórczości. [W:] Zeszyty Naukowe WSP Bydg. Studia Nauk Społecznych. T. 3. B. 1979 s. 39-49. – D. Bajtlik: A.C. o literaturze i harmonii. PHum. 25: 1981 nr 5 s. 159-74. – R. Bubner: Einleitung. [W:] A.C. Prolegomena zur Historiosophie. Hamburg 1981 s. VII-XXI. – Z. Czarnecki: Przyszłość i historia. Lublin 1981. – G. Funke: Historiosophie messianisch. August Graf Cieszkowskis Hegelrezeption. [W:] Ostmitteleuropa. Berichte und Forschungen. Hrsg. von U. Haustein [et al.]. Stuttgart 1981 s. 143-66. – M. N. Jakubowski: The meaning of history in A.C. Between Hegel and romantic historiosophy. Dialect. Hum. 8: 1981 nr 3 s. 145-55. – H. Jakuszko: A. Cieszkowski’s Prolegomena as attempt to overcome Hegel’s philosophy of history. Ann. UMCS. Sect. I. 6: 1981 s. 91-111. – J. Garewicz: Nie dokończone dzieło A.C. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej 27: 1982 s. 49-76. – A. Liebich: Cieszkowski’s prolegomena to historiosophy. Bull. Hegel Soc. GB 5: 1982 s. 14-20. – H. Schröpfer: Zu einigen geschichtsphilosophischen Intentionen A.C. in seiner Schrift „Prolegomena zur Historiosophie”. Spraw. PTPN Wydział Filologiczno-Filozoficzny za 1982 s. 83-90. – J. Urbaniak: „Czyn” u A.C. Spraw. PTPN Wydział Filologiczno-Filozoficzny za 1982 s. 91-3. – U źródeł wychowania narodowego XVIII – XX wieku. Wwa 1983. -Zarys dziejów filozofii polskiej 1815-1918. Wwa 1983. – J. Broda, J. Hellwig: A.C. na tle współczesnych mu przemian w rolnictwie. P. 1984, 63 s., il. [w tym na s. 9-43: J. Hellwig: A.C. (1814-1894) mecenas nauk i edukacji rolniczej]. – G.-K. Kaltenbrunner: Polens Tragödie im Bilde von August Graf von C. Ein polnischer Messianist von Stamme Hegels. Neue Dt. H. 33: 1986 nr 3 s. 478-98; nr 4 s. 689-707. – M. Sojka: Neomesjanizm a recepcja C. Wr. 1986, 104 s., bibliog. przedmiotowa [ok. 200 poz.]. – Z. Kuderowicz: Die deutsche Ästhetik der Klassikepoche und die polnische „Philosophie der Tat”. [W:] Philosophie und Kunst, Kultur und Ästhetik im Denken der deutschen Klassik. Weimar 1987 s. 230-35. – S. Leber: „… es mussten neue Götter hingesetzt werden”. Menschen in der Entfremdung; Marx und Engels, C., Bauer, Hess, Bakunin und Stirner. Stuttgart 1987, 381 s., il. [o A.C. cz. 2, s. 214-39]. – J. Świnarski: Koncepcja społeczeństwa „czynu” A.C. Studia Filoz. 4: 1987 s. 41-50. – J. Hellwig: Związki Polaków z zaboru pruskiego z Uniwersytetem i Akademią Umiejętności w Krakowie (na przykładzie A. C.). [W:] z dziejów oświaty w Galicji. Materiały z sesji zorganizowanej w Łańcucie w […] 1986 roku. Red. A. Meissner. Rzeszów 1989 s. 251-9. [próba powołania A.C. na prof. UJ]. – Z. Herba: A.C. – współczesność a ideał. Humanitas 13: 1989 s. 101-30. – M. N. Jakubowski: Czyn, przyszłość, naród. Poglądy filozoficzne A.C. Wwa 1989, 173 s., bibliogr. – Z. Kuderowicz: Die polnische „Philosophie der Tat” und die deutsche Ästhetik. [W:] Deutsch-polnische Universitätstage. Vorträge, Reden und Ansprachen eines Symposiums im November 1988. Hrsg. von B. Schultze [et al.]. Mainz 1989 s. 74-81. – M. N. Jakubowski: Historiozofia jako filozofia praktyczna. Hegel a polska filozofia czynu. B. 1991, 228 s. – J. Kosian: A.C. w Polsce i w Niemczech. Zbliżenia Polsko- Niemieckie 1991 nr 1 s. 64-77 [m.in. pobyt A.C. w Berlinie]. – M. Żarowski: Myśl etyczna A.C. [W:] Wartości i wartościowania w historii filozofii. Red. K. Bal [et al.]. Cz. 1. Wr. 1992 s. 119-50. – M. Żarowski: Utopia i wartość. Filozofia przyszłości A.C. [W:] Wartości i wartościowania w historii filozofii. Red. K. Bal [et al.]. Cz. 2. Wr. 1992 s. 101-29. – M.N. Jakubowski: Hegel i „koniec filozofii” – kontekst polskiej „filozofii czynu”. [W:] Acta UNC. Filozofia. T. 15. Toruń 1993 s. 43-55. – S. Pieróg: Dialektyka i Objawienie w historiozofii A.C. Nowa Krytyka 1993 nr 4 s. 77-100. – B. Markiewicz: Hermeneutyka nadziei Augusta Cieszkowskiego [autoref.]. Ruch Filozoficzny 1994 nr 3/4 s. 289-92. – E. Kasperski: Filozofia konfliktu i walki. Cyprian Norwid i A.C. PHum. 1995 nr 2 s. 69-89. – B. Markiewicz: Sesja poświęcona filozofii A.C. w związku z 100 rocznicą jego śmierci. Ruch Filozoficzny 1995 nr 3/4 s. 349. – R. Panasiuk: C. i lewica heglowska. Edukacja Filoz. 20: 1995 s. 33-41. – K. Wojnowski: Wolność i normatywność istnienia „socjum” osoby ludzkiej w filozofii A.C. PHum. 1995 nr 2 s. 59-68. – Biali wobec wybuchu powstania styczniowego. List ziemianina z Wieluńskiego do hrabiego A.C. Oprac. W. Caban [i in.]. Kiel. Stud. Hist. T. 14. Kielce 1996 s. 235-47. – P. Dehnel: C. a Schelling. [W:] A.C. w setną rocznicę śmierci. Red. B. Markiewicz [i in.]. Wwa 1996 s. 47-58. – M. N. Jakubowski: C. Historiozofia filozofią narodową. [W:] A.C. w setną rocznicę śmierci. Red. B. Markiewicz [i in.]. Wwa 1996 s. 5967. – E. Kośmicki: o aktualności niektórych koncepcji społecznych A.C. KW 1997 nr 3 s. 416. – MICH: Filozof patronem. Gaz. Wyb. (P.) 1996 nr 234 s. 3. – K. Wojnowski: Człowiek wobec granic wolności (dylemat rozumu i woli w filozofii Augusta Cieszkowskiego). Hum. i Przyrodozn. [T.] 2: 1996 s. 131-43. – A. Bąkowska: Wychowanie małego dziecka i edukacja elementarna w świetle poglądów pedagogicznych A.C. Test. 1997 nr 4 s. 54-61. – P. Dehnel: Graf A.C. Ein polnischer Philosoph unter dem Einfluss von und in Auseinandersetzung mit F. W.J. Schelling. Zbliżenia Polsko-Niemieckie 1997 nr 1 s. 21-32. – S. Dietzsch: Początki Niemieckiego Towarzystwa Filozoficznego w Berlinie. A.C. PHum. 41: 1997 nr 4 s. 73-8. – M. N. Jakubowski: A. Cieszkowski’s philosophy of action in the young Hegelian context. Toruński Przegląd Filoz. 1: 1997 s. 103-14. – J. Jaroń: Poglądy filozoficzne A.C. [W:] Intelektualiści rodem z Podlasia. Praca zbior. pod red. J. Sekuły. Siedlce 1997 s. 91-104. – E. Kośmicki: o aktualności niektórych koncepcji społecznych A.C. KW 1997 nr 3 s. 41-6. – P. Dehnel: Graf A.C. – Ein polnischer Philosoph unter dem Einfluss und in Auseinandersetzung mit F. W.J. Schlegel. [W:] Zbliżenia Polska-Niemcy. Wr. 1998 nr 2 s. 21-32. – G. Kubski: Egzegetyczne procedury A.C. w „Ojcze nasz”. Poznańskie Studia Teologiczne T. 8. P. 1998 s. 61-78. – L. Stachurski: Heglizm polski. Elementy strukturalne. Wwa 1998 [o tworczości A.C. i K. Libelta]. R: J. Ładyka, Res Hum. / TKŚ 1999 nr 2 s. 40-1. – S. Borzym: Katholizismus und Cieszkowski. Pseudophilosophische Kontroverse. Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 103-8. – S. Dietzsch: August von Cieszkowski und die Anfänge der Philosophische Gesellschaft zu Berlin 1843-1850. Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 123-30. – H. Eidam: Die vergessene Zukunft : Anmerkungen zur HegelRezeption in August von Cieszkowskis „Prolegomena zur Historiosophie” (1838). Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 43-73. – J. Garewicz: Der Mysteriöse Cieszkowski. Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 93-101. – J. Garewicz: Cieszkowskiego „O drogach ducha” a powstanie styczniowe. Arch. Hist. Filoz. T. 44: 1999 s. 153-9. – M. N. Jakubowski: Cieszkowski und Hess. Zwei Auffassungen der Geschichte. Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 109-21. – M. Kozłowski: Does dialectic retain its cognitive validity also beyond the realm of philosophy? : some remarks concerning Cieszkowski’s contribution to correction of Hegel’s philosophy of history. Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 11-9. – Z. Kuderowicz: Philosophie und Politik in der polnischen Romantik. Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 85-91. – J. Kurczak: Cieszkowski on the mission of the Slavic peoples. Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 3-10. – S. Malepszak: Żabikowo – dzieje wsi i fundacji A.C. Luboń 1999, 207 s., il. – R. Panasiuk: Cieszkowski und Hegelsche Linke. Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 21-32. – M. Potępa: Das Problem des Übergangs von der Theorie zur Praxis : Einige Überlegungen am Beispiel Cieszkowski’s Philosophie der Tat. Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 131-45. – U. Reitemeyer: Philosophische Welt-Interpretation oder Veränderung der Welt durch Philosophie? August Cieszkowskis spekulativer Entwurf der Weltgeschichte und die Philosophie der Tat. Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 33-41. – K. Wojnowski: Über das soziale Wesen des Menschen in der Historiosophie von August Cieszkowski. Acta UL, Fol. Philos. Z. 13. Łódź 1999 s. 75-83. – E. Kołodzińska: Zarys dziejów księgozbioru A.C. Biblioteka (UAM) 5: 2001 s. 17-43, sum. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 260-2. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 126, 129, 255-6, 258, 261, 495. – G. Spychalski: Myśl społeczno-gospodarcza A.C. Łódź 2001, 178 s. – L. Trzeciakowski: Poznańskie jako pomost między Zachodem i Wschodem w latach czterdziestych XIX wieku na przykładzie Karola Libelta i A.C. [W:] w kraju i na wychodźstwie. Red. Z. Karpus [i in.]. Toruń [i in.] 2001 s. 219-28. – Pamięć zawsze żywa. Wierzenica 14 marca 2004 r. 110 rocznica śmierci A.C. Wystąpienie prof. A. Dubasa. Wieści Akademickie 2004 nr 3 s. 6, il. – P. Czarnecki: o mesjanizmie A.C. Parerga 2005 T. 1 s. 2128. – J. Czerny: Filozofia A.C. a współczesne wyzwania cywilizacyjne. Parerga 2005 T. 1 s. 93-6. – J. Dębowski: Czyn i natura w A.C. wizji społeczeństwa przyszłości. Parerga 2005 T. 1 s. 67-76. – E. Kuźma: Człowiek i społeczeństwo w filozofii A.C. Parerga 2005 T. 1 s. 57-65. – J. Lipski: Idee mesjanizmu A.C. w dobie współczesnej cywilizacji. Parerga 2005 T. 1 s. 97-101. – M. Moskal: Inspiracje A.C. w twórczości Wincentego Lutosławskiego. Parerga 2005 T. 1 s. 83-6. – R. T. Ptaszek: Historiozofia Aleksandra Hercena a mesjanizm A.C. Parerga 2005 T. 1 s. 77-82. – W. Sajdek: Pojęcie postępu w oparciu o prolegomena do historiozofii A.C. Społeczeństwo i Rodzina 2005 nr 3 s. 80-94. – B. Truchlińska: Aksjologia A.C. (zarys problematyki). Parerga 2005 T. 1 s. 43-55. – L. Wiśniewska-Rutkowska: Mesjanizm A.C. Parerga 2005 T. 1 s. 5-20. – P. Bartula: Jako w niebie tak i na ziemi. A.C. redivivus. Kr. 2006, 110 s. [omówienie poglądów A. C.]. – E.J. i W. Buczyńscy: Pamięć o C. i piękna wystawa. Wierzeniczenia 2006 z. 5 (45). – W. Sajdek: Postęp bez rozboju. Podstawy teorii dynamizmu społecznego w filozofii A.C. Lublin 2008. – E.J. i W. Buczyńscy: Kaplica – mauzoleum A.C. w wierzenickim kościele. Wierzeniczenia 2009 z. 2 (63). – M. Dominikowski: Stowarzyszenie Pomocy Rodzinie im. A.C. Wierzeniczenia 2009 z. 1 (62). – G. Kubski: Lourdes i „ojczenaszowy filozof” A.C. – inspiracje konsolacyjnych myśli Augusta kardynała Hlonda czasu wojny. [W:] Język religijny dawniej i dziś (w kontekście teologicznym i kulturowym). Pod red. P. Bortkiewicza, S. Mikołajczaka, M. Rybki. P. 2009, s. 65-76. – E.J. i W. Buczyńscy: U Rodziny A.C. w Bydgoszczy. Wierzeniczenia 2011 z. 7 (83). – A. Pihan-Kijasowa: A.C. i jego niezrealizowany projekt powołania w Poznaniu polskiego uniwersytetu. [W:] Wokół jezuickiej fundacji uniwersytetu z 1611 roku. Pod red. D. Żołądź-Strzelczyk i R. Witkowskiego. P. 2011, s. 275-86. Prace zbiorowe: Duch wielki serce złote. A.C. jego intelektualna i materialna spuścizna. Zespół red.: A. Kurowski (przewodniczący), E.J. Buczyńska, W. Buczyński. Swarzędz-Wierzenica 2004, 115 s., il. Zawiera: A. Kijas: Przedmowa, s. 5-8; A. Tomicka: Słowo wstępne, s. 9-10; B. Goryńska- Bittner: A.C. – Wielkopolanin i Europejczyk, s. 11-6; K. Wojnowski: Podmiotowość publiczna w filozofii społecznej A.C., s. 17-22; J. Pietrowicz: Podróże A.C., s. 23-30; J. Banaszak: Rozumna i piękna harmonia natury. A.C. wobec nauk przyrodniczych, s. 31-44; A. Kurowski: Poglądy ekonomiczne A. C., s. 45-54; J. Stępień: Społeczno-ekonomiczne aspekty funkcjonowania w majątku C. w Wierzenicy, s. 55-60; Z. Kaczmarek: Spadkobiercy A.C., s. 61-6; J. Świdziński: C. jako pedagog, s. 67-72; W. Trzeciakowski: Dwie wizje nowej ludzkości Przedświt Zygmunta Krasińskiego i Hymny do Nocy Novalisa, s. 73-90; A. Dubas: A.C. (1814-1894) patron Akademii Rolniczej w Poznaniu, s. 91-4; L. Wilkowa: Problem popiersia Zofii z Kickich Cieszkowskiej, s. 95-8; W. Buczyński: Kwestia budowy kaplicy – mauzoleum A.C., s. 99-108; E.J. Buczyńska: Wydobyte z…, s. 109-13. – Spacer Aleją Filozofów. A.C. i jego spuścizna. Red. J. Banaszak i W. Trzeciakowski. B. 2004, 85 s., il., tabl. – Co po A.C. Spojrzenie po 120. latach. Pod red. J. Banaszaka. P. 2012, 137 s., il. Zawiera: J. Banaszak: o A.C., filozofii i Wierzenicy – zachęta do lektury, s. 7-10; M. Szulakiewicz: Ucieczka do przyszłości. Współczesny temporalizm a poszukiwania dobrej przyszłości w filozofii A.C., s. 11-34; G. Kubski: Co egzegetom po C.?, s. 35-55; A. Dubas: A.C. – mecenas nauki i edukacji rolniczej w Wielkopolsce, s. 67-74; P. Siemaszko: Cztery popiersia A.C. (apokryf), s. 75-9; J. Banaszak: A.C. i ziemia wierzenicka w oczach przyrodnika, s. 81-97; Z. W. Kundziewicz: Dwór Cieszkowskich – na nowej drodze życia, s. 99-110; E. i W. Buczyńscy: Wokół Cieszkowskich i Wierzenicy. Sprawcze „Wierzeniczenia”, s. 111-26; A. Lewandowska-Banaszak: Bydgoski Klub Profesorów „Wierzenica” w dziesiątą rocznicę powstania, s. 127-33; Informacje o autorach, s. 135-7. Cieszkowski* August Adolf Józef (1861-1932) filozof, filantrop, senator. AW: 998. Słowniki: PSB; PTPN; Kto był kim; Posłowie. Przyczynki: W. Kühne: Erlebnisse eines Polonisten. Die Besuche des Slawisten Walter Kühne bei Graf A.C. dem Jüngeren auf Schloss Wierzenica bei Posen in den Jahren 1924 und 1929. Hrsg. von H. Ehret. Rendsburg 1995, 59 s. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 47, 135, 361, 495. Cieszkowski* Krzysztof (1859-1901) ziemianin. AW: 1000. Słowniki: PTPN; AMM. Źródła: J. Osięgłowski: List J. Morawskiego i K.C. do Augusta Cieszkowskiego. PW 2006 nr 3 s. 114-5 [list z 1878 r.]. Przyczynki: Klanowski. Cieszkowski* Stanisław (1865-1933) dyr. teatru w Kaliszu. Słowniki: SBTP. Cieszyński* Antoni (1882-1941) prof. dziekan wydziału lekarskiego UJK we Lwowie, stomatolog. Przyczynki: H. Jankiewicz-Cieszyński: Działalność naukowa i dydaktyczna prof. dr A.C. Szkice Koźmińskie 47: 2011 s. 21-7, il., bibliogr. Cieszyński* Dionizy (1851-1917). Słowniki: Anders. Źródła: D. C.: Pamiętnik [fragm.]. Oprac. W. Kręgielski. Szkice Koźmińskie Nr 15-18. Koźmin 1995-1996. Cieszyński* Nikodem Lubomir (1886-1942) ks., redaktor, rektor Oratorium Publ. AW: 1002. Słowniki: Martyrol.; EK; Teolodzy; PTPN; Cz. Lechicki: C.N.L. (1886-1942). Zeszyty Prasoznawcze 13: 1972 z. 1 s. 61-2. – Księża; SBWP-W I; Członkowie tajnych tow. Biografie: S. Zieliński: N.C. zmarł w obozie koncentracyjnym w 1942 r. [W:] Straty kultury polskiej. T. 2. Glasgow 1945 s. 467-73. – J. Ujda: Ks. N.L.C., kaznodzieja, literat i redaktor. Wiadomości duszpasterskie 8: 1952 z. 3 s. 88-92. – J. Jachowski: Ks. N.C. (Fragment z „Pamiętnika Księgarza”). Przew. Kat. 52: 1962 s. 620. – I. Posadzy: Ks. N.C. w 25 rocznicę śmierci. Przew. Kat. 57: 1967 s. 395-6. – I. Posadzy: Miecz ducha. (N.C. 1886-1942). [W:] Byli wśród nas. Praca zbior. pod red. F. Lenorta. P. 1978 s. 99-109. – Ocalić od zapomnienia. Wspomnienia o ks. N.L.C. Do druku przygotował M. Pietrowski. Szkice Koźmińskie 45: 2010 s. 18-31, il. Przyczynki: B. Olszewicz: Lista strat kultury polskiej. Wwa 1947 s. 39. – Udział duch. s. 66. Cieszyński* Tadeusz (1925-1985) farmaceuta, doc. AM w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 19841986 s. 28. Cieśla* Wojciech (1925-1995) gleboznawca, prof. AR w P. i Akademii Techniczno-Rolniczej w B. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 21. – K. Cieśla, K. Borowska: Był jednym z nas. Wieści Akademickie 2001 nr 6 s. 9 [o W. C.]. Cieślak* Bronisław (1912-1991) działacz społ., regionalista. Słowniki: SBWP-W II. Biografie: Z. Uczkiewicz: Wiejski kronikarz. Krajoznawstwo i Turystyka 1992 nr 12 s. 17-8. Cieślak* Stanisław (1898-1945) dziennikarz. Słowniki: Inowr. SB IV. Biografie: J. Podgóreczny: Niepospolici Kujaw i Pomorza. B. 1967 s. 61. Przyczynki: J. Aleksandrowicz: Materiały do dziejów prasy polskiej w Inowrocławiu. Ziemia Kujawska 1963 s. 133-4. Cieślewicz* Jakub (1846-1930) lekarz, społecznik. Słowniki: SLek. III; PTPN. Biografie: J. Podgóreczny: Niepospolici ludzie Kujaw i Pomorza. B. 1967. – H. Łada: J. C. (1846-1930). Sylwetki Kujawskie. Ziemia Kujawska 5: 1978. – H. Łada: J. C. Honorowy obywatel miasta Strzelna. Strzelno 1980. – G. Roczek: J. C. (1846-1930). [W:] ZiZM 87-9. Cieślicki Marceli (+) powstaniec wlkp. 1919 r. Słowniki: SBPW ze Żnina. Cieśliczak* Zofia (1906-1982) bibliotekarka, regionalistka. Biografie: Z.C. [W:] z pamięcią o nich. Sylwetki bibliotekarzy. Red. E. Giera. Leszno 1986 s. 8-9. Cieśliński* Jan (1899-1967) architekt, doc. PWSSP. Słowniki: WSB. Przyczynki: I. Soliński: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego za rok 1963. Nagroda budownictwa i architektury. KMP 1964 nr 4. Cieśliński* Tomasz (1801-1870) kan. pozn., pisarz. Słowniki: PTPN; SBWP-W I. Przyczynki: Nowacki II s. 222. – J. Maciejewski: Mickiewicza wielkopolskie drogi. P. 1972. – H. Molenda, S. Molenda: w kręgu mickiewiczowskich tradycji. Kalisz 1981. Cieśliński* Walenty (1846-1913) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: Zieliński Wykonanie s. 33-4, 39. Ciężki* Maksymilian (1898-1951) działacz harcerski, powstaniec wlkp., major WP, brał udział w złamaniu niemieckich kodów Enigmy. Słowniki: SBTech. XVI. Biografie: Z.J. Kapera: The Man Who Saved Ultra: Major (Signals) M. C. (1898-1951). w tegoż:) Before ULTRA There Was Gale. Kr.-Mogilany 2002 s. 25-52. – Z.J. Kapera: Pogromcy Enigmy. Kr.- Mogilany 2005. Przyczynki: M.Z. Rygor-Słowikowski: w tajnej służbie. Londyn 1977. – W. Kozaczuk: Enigma. Washington 19885 s. 237-8. – M.Z. Rygor-Słowikowski: In the Secret Service. Londyn 1988. – W. Kozaczuk: Geheimoperation WICHER. Koblenz 1989 s. 341. – H. Sebag-Montefiore: Enigma. The Battle for the Code. Londyn 2000 s. 274, 386. – T. Rubasiński: Rodzina Ciężkich. Biuletyn Informacyjny Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręg Wielkopolska 2001 nr 1 s. 31-4. – M. Grajek: z Enigmą w tle. KMP 2005 nr 1 s. 237-45. Cikowski* Stanisław (zm. 1617) podkomorzy krak., poseł, dyplomata, założyciel mennicy w B., star. babimojski. Słowniki: BSB I; Chłapowski. Biografie: F. Mincer: S.C. – założyciel mennicy bydgoskiej. Kal. Bydg. 1974 s. 190-3. Przyczynki: M. Gumowski: Mennica bydgoska. RTTN 58: 1953 z. 2 s. 10-30. – Z. Guldon, R. Kabaciński: Szkice z dziejów dawnej Bydgoszczy. B. 1975 s. 41-6. Cimochowski* Wacław (1912-1982) albanista, prof. UMK w Toruniu. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1981-1983 s. 25. Ciołek* – ród wielkopolski. Przyczynki: K. Górska-Gołaska: Ciołkowie. z życia drobnej szlachty wielkopolskiej. Prace Komisji Historycznej PTPN T. 55. P. 1997 s. 185-203. O. Jardetzky: The Ciolek of Poland. Stanford (California) 1992. R: Z. Kowalska, Studia Historyczne 1997 z. 4 s. 607-9; Z. Kowalska, Studia Historyczne 2000 z. 1 s. 189-91. Ciołek* Stanisław z Ostrołęki i Żelechowa (ok. 1382-1437) kan. gnieźn. i pozn., bp pozn., podkanclerzy królewski, pisarz. AW: 1003. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; EK; WSB; Urzędnicy centralni Spisy; Biskupi. Źródła: Kat. biskupów s. 33-4, 120. Biografie: J. Ujda: Poeta – biskup poznański – S.C. Głos Katolicki 1949 nr 25. – Nowacki II s. 83-4. – Z. Kowalska: S.C. (+ 1437), podkanclerzy królewski, biskup poznański, poeta dworski. Kr. 1993. R: B. Śliwiński, Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego 2: 1995 s. 244-7. Przyczynki: H. Barycz: Dziejowe związki Polski z Uniwersytetem Karola w Pradze. P. 1948 s. 15,18. – S. Hain: Wincenty Kot, prymas Polski 1436-1448. P. 1948. – M. Plezia: Wstęp do wyd.: Najstarsza poezja polsko-łacińska (do połowy XVI wieku). Wr. 1952 s. XLIV – XLVI. – J. Macek: Husyci na Pomorzu i w Wielkopolsce. Przekład z czeskiego D. Reychman. Wwa 1955 s. 124-5. – Historia muzyki powszechnej. T. 1: Do Renesansu włąacznie. Wwa 1957. – R. Gansiniec: Liryka S.C. [W:] Księga pamiątkowa w stulecie PTPN. P. 1957. – M. Szczepańska: Muzyczne opracowania tekstów S.C. [W:]Księga pamiątkowa w stulecie PTPN. P. 1957. – M. Szczepańska: Zabytki muzyki wielogłosowej XV wieku. z dziejów polskiej kultury muzycznej. T. 1.: Kultura staropolska. Kr. 1958. – J. Nowak-Dłużewski: Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce. I: Średniowiecze. Wwa 1963 s. 49-51, 56-63, 120. – H. Kowalewicz: Zasób, zasięg terytorialny i chronologia polsko-łacińskiej liryki średniowiecznej. P. 1967 s. 85-92. – Hist.nauki. VI s. 91. – M. Koczerska: Spominki o Ciołkach. [W:] Cultus et cognitio. Studia z dziejów średniowiecznej kultury. Wwa 1976 s. 267-79. – I. Sułkowska-Kurasiowa: Dokumenty królewskie i ich funkcja w państwie polskim za Andegawenów i pierwszych Jagiellonów. Wwa 1977. – J. Krzyżaniakowa: Kancelaria królewska Władysława Jagiełły. T. 2. P. 1979. – Z. Kowalska-Urbankowska: Biblioteka S.C. biskupa pozn. (zm. 1437). Biuletyn BJ 37: 1987 nr 1/2 s. 72-82., rés. Artykuły: Twórczość liryczna S.C. Eos 65: 1977 s. 151-62. Ciotczany* Mikołaj – zob. Mikołaj ze Słupcy. Ciszak* Antoni (1881-1935) działacz polit. i społ., poseł na Sejm RP. Słowniki i noty biograficzne: WSB; Kto był kim; Posłowie; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978; A. Gantkowska-Jasińska: Postać A.C. [W;} Informator Regionalisty. [P.] styczeń 1983 s. 36-9; Szamotulanie. Przyczynki: L. Hass: Organizacje zawodowe w Polsce. Wwa 1963. – J.F.: w kręgu ateistów. [W:] Poznańskie wspominki z lat 1918-1939. P. 1973 s. 93. – E. Makowski: Kształtowanie się stosunków społeczno-politycznych w Wielkopolsce w latach 1926-1939. Wwa 1979 s. 18, 195. Ciszak* Antoni (1897-1977) powstaniec wlkp., twórca muzeum we Wrześni, dzialacz społ. Słowniki: Anders; Wrzesiński SB. Ciszak* Bolesław (1892-1942) ks., społecznik. Słowniki: EK; Martyrol.; Teolodzy; Księża. Ciszak* Heliodor Marian (1898-1994) adwokat w Ostrowie. Słowniki: AMOstr. z. 10. Ciszak* Leon (1910-1962) prawnik, komendant kościańskiego obwodu AK w Kościanie. Słowniki: Anders. Biografie: R. Wełniak, A. Ziółkowska: Wielkopolska walcząca. Konspiratorzy w obozie hitlerowskim w Żabikowie. Luboń 2010, s. 29-30. Ciszewski* Józef (1919-1991) pedagog, działacz oświatowy Słowniki: KostrzSB Ciszewski* Stefan (1886-1938) inż., przemysłowiec. Słowniki: BSB II (i fot.). Biografie: S. Gwiazdowski: o inż. S.C., jego fabryce i jej kierowniku Władysławie Gwiazdowskim. Kal. Bydg. 1985 s. 103-7. Przyczynki: K. Brakowski: Od przełączników do obwodów scalonych. Kal. Bydg. 1972 s. 86-90. – R. Kabaciński:, J. Pietras, J. Wojciak: Rozwój zakładów w l. 1923-1972. [W:] 50 lat Zakładów Radiowych „Eltra” w Bydgoszczy. B. 1973 s. 7-16. – J. Bartnicki: Dzieje Bydgoszczy w II Rzeczypospolitej. Kal. Bydg. 1982 s. 132. – Z. Mrozek: Stowarzyszenie Techników Polskich w Bydgoszczy. Kal. Bydg. 1982 s. 102. Ciszkiewicz* Henryk Fortunat (1896-?) lekarz. Słowniki: PTPN. Ciświccy* h. Wieniawa – ród wielkopolski. Przyczynki: A. Sz. Waliszewski: Ciświccy z Ciświccy herbu Wieniawa na Zbąszyniu, Rydzynie i Grodźcu. Gens 1994/1998 s. 1-98. Ciświcki* Abraham (zm. 1644) kaszt. bydg., śremski. AW: 1006. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Mikulski, Stanek Spisy. Ciświcki* Franciszek (XVII w.) kaszt. dobrzyński, międzyrzecki, star. stawiszyński. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Chłapowski. Ciświcki* Jan (XVII w.) star. stawiszyński. Słowniki: Chłapowski. Ciświcki* Piotr (zm. 1676) kan. gnieźn., sekretarz król. AW: 1009. Słowniki: PSB; EK. Przyczynki: Nowacki II s. 697. Ciunkiewicz* Jan Aleksander (1799-1847) budowniczy obwodu kujawskiego. Słowniki: Architekci. Ciżmowski* Franciszek (1862-1915) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: Wróblewski s. 278. – Wojciechowska s. 405. Codrow* Józef (1893-1919) powstaniec wlkp. Słowniki: PSB; Członkowie tajnych tow.; SBPW. Biografie: B. Polak: Dowódcy powstania wielkopolskiego i wojska wielkopolskiego 19181919. T. 1. Koszalin 1989 s. 106-7. Coelle* Hans (+) ziemianin z Gwiazdowa. Źródła: Powstanie wielkopolskie we wspomnieniach Niemca – H.C. – byłego właściciela Gwiazdowa [pow. Poznań]. Kostrzyniak 1994 nr 29 s. 3. Cofta* Czesław (1910-1944) ks. Biografie: R. Wełniak: Duchowieństwo w obozie żabikowskim (1943-1945). Żabikowo 2010, s. 46-8. Cohn* Alfred (1901-1961) lekarz, pamiętnikarz z Bydgoszczy. Źródła: A. C.: Erinnerungen an Bromberg. Oprac. E. Alabrudzińska [i in.]. Toruń 2001, 202 s., il. [dot. lat 1901-1920]. Cohn* Casriel (zm. 1890) naucz. w szkole żydowskiej w Ostrowie Wlkp. Słowniki: SBŻO. Collmann* Oswald (1845-1912) naucz. gimn., bibliotekarz. Słowniki: Balde. Colomb* Wawrzyniec (1803-1862) notariusz, adwokat. Słowniki: PTPN. Costensis* (Kosteński) Jan (ok. 1579-1643) ks., jezuita, prefekt szkół w P. Słowniki: Teolodzy; EWoJ. Cotty* Jan (1801-1885) drukarz. Słowniki: SPKP. Cunge* Samuel (1865-1942) lekarz chirurg, internista. Słowniki: SLek. II. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Przyczynki: E. Herman: Neurolodzy polscy. Wwa 1958 s. 182. Cunitz* Maria (1610-1664) europejczyków, s. 5-6. astronom, matematyk. Słowniki: Wielkopolska wybitnych Cwojdziński* Kazimierz (1878-1948) matematyk, prof. Szk. Inż. w P. Słowniki: WSB. Biografie: W. Tutejszy: Wędrówki po starym Poznaniu. Pan Profesor C. NŚ 9: 1959 nr 57 s. 3. – M. Lewandowska: K.C. – poznański matematyk. P. 2011 [praca magisterska – Wydział Matematyki i Informatyki UAM w Poznaniu]. Przyczynki: Szkoły Inżynierskie w P. 19451955, Politechnika Poznańska 1955-1966. P. 1966 s. 45-7. – Politechnika Poznańska. P. 1976. Cwojdziński* Stefan (1875-1928) prawnik, sędzia, wicewojewoda pozn. AW: 1028. Słowniki: PTPN; AMM; Członkowie tajnych tow. Cybertowicz* Józef (1928-1971) bibliotekarz, bibliograf. Słowniki: SPKP Supl. [I]; SBW. Biografie: W. Pawlikowski: J.C. Roczniki Biblioteczne 1972 s. 403-5, il., bibliogr. Cybichowski* Antoni (1837-1915) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 163. Cybichowski* Bronisław Tomasz (1844-1903) nauczyciel gimn. AW: 1029. Słowniki: PSB; AMM; Inowr. SB II; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: E. Achremowicz, T. Żabski: Towarzystwo Literacko-Słowiańskie we Wrocławiu 1836-1886. Wr. 1973 s. 201, 241, 254, 401, 438. – Poczet prawników s. 1008. Cybichowski* Józef (1828-1887) kan. gnieźn., bp sufragan gnieźn., biblista, przyrodnik. AW: 1030. Słowniki: PSB; WSB; EK; PTPN; AMM; Biskupi; SBP. Przyczynki: Nowacki i s. 120, 719. Z. Zieliński: Tajna administracja archidiecezji gnieźnieńskiej w czasie kulturkampfu (18741886). NP 24: 1966 s. 248-9. – M. Wolniewicz: Studium Pisma świętego w Arcybiskupim Seminarium Duch. w P. w l. 1835-1939. P. 1969 s. 26-30. Cybichowski* Stefan (1881-1940) architekt, działacz społ. Słowniki: Architekci; WSB; PTPN; SBWP-W I; Inowr. SB I. Przyczynki: W. Czarnecki: Rys historyczny zrzeszeń architektów polskich w P. w okresie międzywojennym. P. 1970. – M. Olszewski: Straty i martyrologia ludności polskiej w Poznaniu 1939-1945. P. 1973. – M. Olszewski: Fort VII w P. P. 1974. – M. Rutowska: Straty osobowe i materialne kultury w Wielkopolsce w latach II wojny światowej. Wwa 1984. – Zakrzewski Ulicami. – Z. Zakrzewski: Wspominam Poznań. P. 1986. – W. Czarnecki: To był też mój Poznań. P. 1987 s. 33, 37, 42, 58, 63-4, 88, 97, 99, 156, 240, 296 . – K. Sobkowicz: Architekci wielkopolscy. Cz. 1. P. 1988 s. 8-9, 30, 39, 42, 44, 4951, 55, 66, 90, 122, 124, 138-42, 145-9, 152-5, 158, 160, 162. – Z. Dworecki: Poznań i poznaniacy w latach Drugiej Rzeczypospolitej 1918-1939. P. 1994. Artykuły: +KMP 1968 nr 4 s. 47; 1973 nr 2. Cybulska* Bąkowska Józefa (+). Biografie: E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987 [biogram]. Cybulski* Adam Łukasz (1851-1888) księgarz, wydawca. Słowniki: SPKP; WSB; AMM. Przyczynki: L. Fiszer: Wspomnienia starego księgarza. Wwa 1959 s. 81, 165. – Dz. Wlkp. II. Cybulski* Marian (1814-1893) architekt, budowniczy. Słowniki: Architekci; PTPN; AMM. Przyczynki: Motty. Cybulski* Witold Władysław Ludwik (1885-1958) ziemianin, działacz gosp. Słowniki: AMM. Cybulski* Wojciech (1808-1867) historyk liter., slawista, prof. uniwer. w Berlinie i Wr. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; SPKP Supl. [I]; WSB; PTPN; AMM; SHist.; Dawni pisarze. Źródła: B.W. Januszewski: Wojciecha Cybulskiego Opis ostatniego czasu mojej niewoli w Wilnie i w Warszawie i inne wspomnienia. Roczn. Dolnośl. 12: 1989 s. 235-53, il. Biografie: B.W. Janiszewski: W.C. [W:] Ludzie dawnego Wrocławia. Red. R. Heck. Wr. 1958 s. 86-92. – M. Grabowska: W.C. [W:] Polska krytyka literacka (1800-1918). T. 2. Wwa 1959. – H. Pohrt: W.A. C., ein polnischer Slawist und Patriot des 19. Jahrhunderts. Zu seinem Wirken in Berlin 1841-1860. [W:] Beiträge zur Geschichte der Slawistik. Berlin 1964 s. 113-36. – B.W. Januszewski: W.C. Działalność polityczna, pedagogiczna i naukowa. Wr. 1974, 293 s. R: M. Szrenica, KHNT 21: 1976 nr 4 s. 776-9; H. Pohrt, Deutsche Literaturzeitung 98: 1977 H. 5/6 szp. 341-5; H. Pohrt, Zeitschrift für Slaw. 22: 1977 H. 2 s. 270-2. Przyczynki: H. Barycz: Polska młodzież akademicka we Wrocławiu przed powstaniem styczniowym (18581863). Sobóka 1946; nadb. Wr. 1947. – T. Mikulski: Towarzystwo Literacko-Słowiańskie we Wrocławiu (1836-1886). T. 2. Wr. [i in.] 1948; odb. Wr. 1948. – B.W. Januszewski: W.C. we Wrocławiu w świetle źródeł. Kwartalnik Opolski 2: 1956 nr 1 s. 133-64, il. – M. Rotterowa: Księgarnia i wydawnictwo Zygmunta Schlettera we Wrocławiu. Wr. 1956 s. 18. – J. Reiter: Biblioteki polskich towarzystw akademickich we Wrocławiu w XIX w. [W:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego. Bibliotekoznawstwo. Z. 2. Wr. 1956 s. 89-91. – J. Kostrzewski: o „emigrantach” naukowych z Wielkopolski. Roczniki Historyczne 1957. – J. Rudnicka: Fragment archiwum W.C. w papierach Józefy Bąkowskiej. PLit. 50: 1959 nr 3/4 s. 611-28. – B.W. Januszewski: W.C. i czescy budziciele. Pamiętnik Słowiański 10: 1960 s. 7389. – W. Malewiczowa: List W.C. o języku polskim na Śląsku. Sobótka 15: 1960 nr 3 s. 2217. – J. Rudnicka: Relacje W.C. o Wrocławiu (korespondencja do rodziny z lat 1860-1862). Sobótka 16: 1961 nr 1 s. 65-73. – Z. Grot: Działalność posłów polskich w sejmie pruskim (1848-1850). P. 1961. – B.W. Januszewski: W.C. w Towarzystwie Literacko-Słowiańskim we Wrocławiu. Rocznik Wrocławski 6: 1962 s. 265-78. – M. Pater: Patriotyczne tradycje wrocławskich studentów. Wr. 1962 s. 95-6. – S. Kawyn: Wielkopolska polemika o Mickiewicza (1841-1846). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego S.I. Nauki Humanistyczno-Społeczne z. 25, Łódź 1962. – H. Pohrt: W.C., ein polnischer Slawist und Patriot des 19. Jhts. Zu seinem Wirken in Berlin 1841-1860. [W:] Beiträge zur Geschichte der Slawistik. Hrsg. von H.H. Biekefeld [et al.]. Berlin 1964 s. 113-36. – B.W. Januszewski: z korespondencji i papierów W.C. w setną rocznicę śmierci. Rocznik Wrocł. 9/10: 1965/1966 s. 204-47. – B.W. Januszewski: W.C. na wrocławskiej katedrze języków i literatur słowiańskich (1860-1967). [W:] Acta Universitatis Wtarislaviensis. Prace literackie. T. 8. Wr. 1966 s. 185-210. – B.W. Januszewski: Wiosna Ludów w działalności wrocławskiego slawisty. Rocznik Wrocł. 11/12: 1967/1968 s. 13-35. – B.W. Januszewski: W.C. wobec powstania listopadowego. Sobótka 23: 1968 nr 1 s. 39-67. – B.W. Januszewski: Wojciech Prawdzic C. an der Universität Berlin. Zeit. für Slaw. 15: 1970 nr 2 s. 266-75. – B.W. Januszewski: W.C. wobec Poselskiego Koła Polskiego w Berlinie. Sobótka 25: 1970 nr 3 s. 393-412 [i nadb.]. – F. Krause: Aleksan der Brückner i Biblioteka Królewska w Berlinie. Roczniki Biblioteki Narodowej 1973 s. 350-1. – T. Mikulski: Temat: Wrocław. Wyd. 2. Wr. 1975 s. 63 i n. – B.W. Januszewski: Mickiewicz – poeta w pierwszej naukowej analizie. MLit. 13: 1978 nr 12 s. 54-66. H. Pohrt: W. Cybulskis Beitrag zur Kenntnis der polnischen Literatur in Deutschland 1841-1867. Zeitschrift für Slawistik [Berlin] 31: 1986 nr 4 s. 611-4. Cygańska*-Kadzidłowska Janina (zm. ok. 1969) śpiewaczka. Biografie: W. Goebel: J.C.-K. z żałobnej karty. KMP 1969 nr 4 s. 139-43, il. Cykowski* Stanisław (1870-?) lekarz. Słowniki: SLek. I. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Cymbalny* Bartłomiej ( + ) ludwisarz. Przyczynki: Z. Dolczewski: B.C. i jego dzwony. Studium z dziejów ludwisarstwa w Wielkopolsce. [W:] Ludwisarstwo w Polsce. Materiały z III Sesji Naukowej z cyklu „Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce”, zorganizowanej przez Muzeum Okręgowe w Toruniu oraz Toruński Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki, w dniach 8-9 listopada 2002 roku. Torun 2003, s. 53-8. Cymmerman* Jan (+) lekarz. Słowniki: SLek. V. Cyms* Paweł Kazimierz (1894-1949) powstaniec wlkp., kpt. WP, członek ZWZ-AK. AW: 1034. Słowniki: WSB; Encyklopedia powstań śląskich. Opole 1982; Inowr. SB I; Kawalerowie VM. T. II, cz. 2; Członkowie tajnych tow.; SBPW. Przyczynki: J. Brodziński: Powstanie wielkopolskie w Inowrocławiu 1918-1919. Inowr. 1969 s. 30-1. – A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. P. 1978 s. 209, 480. – A. Czubiński: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. P. 1978 s. 254, 277, 350. – Dzieje Inowrocławia. Red. M. Biskup. T. 1. Wwa [i in.] 1978 s. 405, 418-9. – Wojskowe aspekty powstania wielkopolskiego 19181919. Opr. S. Nawrocki. P. 1985 s. 28, 46. – Z. Kurek: Zarys historii 59 Pułku Piechoty Wlkp. od 1919 do 1939. Inowr. 1986 s. 11. – L. Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Lublin 1986 s. 379. – W. Staszewski: Gnieźnieńskie ulice. Przemiany 1986 nr 1 s. 7. – P. Wdowicki: Narodziny niepodległości. Pałuki 2000 nr 5 s. 15. Artykuły: +Rocznik Kulturalny Kujaw i Pomorza. B. 1967-1968 s. 75-80. Cynalewski* Stanisław (1866-1932) ks., misjonarz, społecznik. Słowniki: PSB. Cyprian* Tadeusz (1898-1979) prawnik, prof. UAM, fotografik. Słowniki: WSB; Udział Lwowa. Bibliografie: M. Szulc: Materiały do historii fotografiki polskiej. T. 1: Bibliografia 18361956. Wr. 1963. – Bibliografia prac T.C. Ruch PES 38: 1976 z. 4 s. 113-24. Biografie: T.C. (życiorys). Kron. UP za lata akad. 1945-1954/55 s. 183-5. – U. Czartoryska: Profesor T.C. Fotografia 12: 1964 nr 6. – A. Olejnik, H. Kondziela: T.C. P. 1965, 78 s., il. bibliogr. prac z fotografiki. – A. Ratajczak: Czterdziestopięciolecie działalności naukowej profesora dra T.C. Ruch PES 29: 1967 z. 1 s. 347-50. – A. Ratajczak: Profesor doktor T.C. Ruch PES 38: 1976 z. 4 s. 1-6. – A. Ratajczak: T.C. 1898-1979. Państwo i Prawo 25: 1980 z. 2 s. 141-3. – S. Wojnecki: Prof. dr T.C. [W:] Fotografia artystyczna na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945-1986. Materiały z II Sympozjum w Szczecinie w dniach 14-16 listopada 1986 r. Oprac. redakcyjne K. Łyczywek. [Szczecin 1987], s. 13-9. Przyczynki: A. Laboga, T. Orlik: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego za rok 1966. Część pierwsza. Nagrody naukowe. KMP 1967 nr 3 s. 57-60. – A. Ratajczak: Zbliżenia – C. Nurt 1966 nr 9 s. 10-13. – Nauka w Wlkp. s. 371, 372, 386, 387, 390. – I. Płażewski: Spojrzenie w przeszłość polskiej fotografii. Wwa 1982, s. 5, 203, 205, 212, 214-6, 218, 221, 230, 242, 253, 256-8, 261, 272, 274, 292, 306, 311, 318, 320, 322, 325, 342, 362, 386, 388, 396, 399. – J. Strumiński: Okręg Wielkopolski Związku Polskich Artystów Fotografików. [W:] Fotografia artystyczna na Ziemiach Zachodnich i Północnych w latach 1945-1986. Materiały z II Sympozjum w Szczecinie w dniach 14-16 listopada 1986 r. Oprac. redakcyjne K. Łyczywek. [Szczecin 1987], s. 6, 9, 11, 12. – I. Płażewski: Dzieje polskiej fotografii. 1839-1939. Wwa 2003, s. 5, 205, 207, 212, 215-7, 219, 230, 243, 255, 258, 259, 263, 274, 275, 294, 308, 311, 312, 314, 320-2, 324, 344, 365, 388, 391, 393, 413. Cyraniak* Czesław (1914-1939) bokser, olimpijczyk z 1936 r. Słowniki: B. Tuszyński: Księga sportowców polskich ofiar II wojny swiatowej 1939-1945. Wwa 1999 s. 42-3; Wryk Sport. Przyczynki: Dzieje boksu polskiego 1920-1938. P. 1939 s. 47, 73-5, 77, 90, 93. Cyrowski* Mikołaj (ok. 1569-1625) ks., jezuita. Słowniki: PSB;EWoJ; Teolodzy. Przyczynki: D. Czerska: Dymitr Samozwaniec. Wr. 1995. Cytrynowicz* Ludwik Maurus (zm. 1729) benedyktyn, benedyktyńskiej, kronikarz. Słowniki: PSB. sekretarz Kongregacji polsko- Cytwic* Józef (1830-1894) lekarz kaliski, założyciel Kaliskiego Tow. Lekarskiego. Słowniki: SBWP-W I; SLek. III; Szkoła Kaliska. Biografie: J. Makowiec: Założyciele Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 1. Kalisz 1972 nr 1 s. 5-8. – E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 19741984. Cywińska* Anna (1922-1990) działaczka katolicka w P. Biografie: Czterdziestolecie Klubu Inteligencji Katolickiej w P. Red. T. Tyszkiewicz. P. 1999 s. 111-2. Cywińska* Rozalia w zakonie Tekla (zm. 1865) ostatnia klaryska w Gn. Słowniki: Borkowska i s. 38. Cywiński* Anastazy Bernard (1824-1871) filolog, nauczyciel gimn. AW: 1042. Słowniki: PSB; PTPN; AMOstr. z. 10. Cywiński* Bartłomiej (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 350. Cywiński* Jan (1873-1952) urzędnik, działacz polit. i związkowy. Słowniki: BSB IV (i fot.). Biografie: J. Podgóreczny: Niepospolici ludzie Kujaw i Pomorza. B. 1967 s. 61. Przyczynki: H. Przybylski: Chrześcijańska Demokracja i Narodowa Partia Robotnicza w latach 19261937. Wwa 1980 s. 331. – Wojciechowska s. 404. – A. Andrusiewicz: Stronnictwo Pracy 1937-1950. Wwa 1988 s. 71, 443. – Z. Biegański: Działalność Stronnictwa Pracy w okręgu bydgoskim. Kronika Bydgoska 15: 1993 s. 41-60. Cywiński* Jan Ignacy (1670-1748) ks., jezuita, prefekt budowy w P. AW: 1043. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: Historia residentiae Walcensis Societatis Iesu. Wyd. M. Rohwerder. Kőln 1967 s. 237. Cywiński* Karol Marian (1887-1940) kardiolog, czlonek Polskiej Organizacji Wojskowej, kpt. WP. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Biografie: B. Makowiec, J. Makowiec: Pierwsi kardiolodzy w Kaliszu. [W:] II Konferencja Naukowa Lekarzy Ziemi Kaliskiej, 12-13 X 1968. Pamiętnik. Kalisz 1969. Przyczynki: A. Moszyński: Lista Katyńska. Wwa 1989 s. 270. – J. Tucholski: Mord w Katyniu. Wyd. 1. Wwa 1991 s. 296, 979. – Z. Kledecki: Ginęli nie tylko w Katyniu. [W:] Serwis Informacyjny Kalisz 1993 s. 16. – Z. Kledecki: Tragiczne losy lekarzy kaliskich podczas II wojny światowej. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Naukowego. Z. 5. Kalisz 1999 s. 107-26, il. – Z. Kledecki: Morderczy strzał. Kalisia Nowa 2000 nr 7/8 s. 19, fot. Czabajscy* – rodzina gostyńska. AW: 1044. Biografie: A. Czabajski: Sagi rodzin gostyńskich. Dzieje rodziny Cz. z Gostynia. (I-XVI). Gaz. Gost. 1993 nr 18 s. 38, nr 19-21 s. 30, nr 22-3 s. 34, nr 24 s. 38, nr 25/6 s. 52; 1994 nr 1-4 s. 34, nr 5 s. 38, nr 6 s. 50, nr 7-8 s. 34. – A. Podsiadły: Wielkopolskie sagi rodzinne. Cz. z Gostynia. Gaz. Pozn. 1996 nr 145 s. 5. Czabajski* Ludwik (1892-1954) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Czabański* Ignacy (1903-1985) ks. Słowniki: AMM. Artykuły: +MK 1986 nr 37 s. 47. Czabański* Stanisław (1927-1995) działacz PTTK i ochrony przyrody. Biografie: 70 lat PTK – 45 lat PTTK Żnin. Żnin 1999. Czacki* Andrzej (XVIII w.) wojski kaliski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 335, 350. Czajczyński* Franciszek (1839-1876) lekarz kaliski. Słowniki: Kośmiński; SLek. IV. Biografie: J. Makowiec: z kroniki zjazdów naukowych lekarzy ziemi kaliskiej. Pamiętnik konferencji naukowej lekarzy ziemi kaliskiej 15 X 1966. Kalisz 1967 s. 7-20. – E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Czajka* – rodzina pozn. Przyczynki: M. Wyszyńska: Dziadek Czajka miał maneż na Górczynie. KMP 2002 nr 1 s. 381-8 [związki wielkopolskich rodzin Czajków-Leitgeberów w XIX/XX w.]. Czajka* Jan (1885-1927) powstaniec wlkp., ziemianin, przemysłowiec. Słowniki: SBPW. Czajka* Wawrzyniec (1883-1974) działacz społeczny, prezes Zrzeszenia Kupców Polskich. Słowniki: Anders. Biografie: Z. Gryczka: Kościaniak W. Cz. PLudu 1998 z. 5-6 s. 39-40. Czajkowska* Maria (działała 1870-92) aktorka, śpiewaczka. Słowniki: SBTP. Czajkowski* Adolf Benon (1886-1940) lekarz kaliski, działacz społ. i oświatowy. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Biografie: Sylwetki i biografie. [W:] Kaliscy lekarze i spolecznicy w walce z gruźlicą. Kalisz 1973 s. 64. Przyczynki: A. Moszyński; Lista Katyńska. Wwa 1989 s. 40. – J. Tucholski: Mord w Katyniu. Wyd. 1. Wwa 1991 s. 89, 279, 646. – Z. Kledecki: Tragiczne losy lekarzy kaliskich podczas II wojny światowej. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Naukowego. Z. 5. Kalisz 1999 s. 107-26, il. – Z. Kledecki: Morderczy strzał. Kalisia Nowa 2000 nr 7/8 s. 19, fot. Czajkowski* Brunon (1881-1970) filolog klas., italianista. Słowniki: WSB; Nauczyciele MM. Artykuły: +Słowo Powszechne 25: 1971 nr 26. Czajkowski* Franciszek (1901-1971). Biografie: J. Aleksandrowicz: F.Cz. (1901-1971). Sylwetki Kujawskie. Ziemia Kujawska 5: 1978. Czajkowski* Leon (1836-1887) ziemianin, powstaniec 1863. AW: 1052. Słowniki: PTPN. Czajkowski* Renard (1934-2000) prof. Akademii Muz. w P., dyrygent. Przyczynki: Zawsze czekałem na jego uwagi. Gaz. Wyb. (P) 2000 nr 208 s.7. Czajkowski* Witold Eustachy (1888-1971) przemysłowiec, działacz sport. Słowniki: BSB II (i fot.). Przyczynki: J. Kołodziejczyk: Bydgoskie Towarzystwo Wioślarskie w 25-lecie swego istnienia 1920-1939. B. 1946. Czaman* Henryk (1907-1986) grafik, malarz, pedagog. Słowniki: SGraf. Biografie: J. Tomecki: Wspomnienie pośmiertne. H.C. 1907-1986. Sztuka Polska 1986 nr 8 s. 44. Przyczynki: M. Grońska: Nowoczesny drzeworyt polski (do 1945 roku). Wr. [i in.] 1971. – Wystawa Jubileuszowa malarstwa i grafiki H.C. z okazji 45-lecia pracy twórczej. Muzeum im. J. Kasprowicza w Inowrocławiu, marzec – kwiecień 1973. Katalog. Inowr. 1973. – J. Jaworska: Polska sztuka walcząca.1939-1945. Wwa 1976 s. 132. – 50 lat pracy artystycznej H.C. Inowrocław Muzeum im. J. Kasprowicza. Czerwiec – lipiec 1985, Katalog. Inowr. 1985. – E. Mikołajczak: Kalendarium Kujawskie. Inowr. 1990 s. 55. – H. Majkowski: o sztuce plastycznej w Poznaniu w czasach poprzedzających wojnę światową. Antologia KMP 1990 nr 3/4 s. 337-50. Czapiewski* Jan (1913-1954) czł. antyhitlerowskiej org. „Ojczyzna”. Słowniki: Enc. konsp. wlkp. Czapiewski* Stanisław (1907-1941?) dziennikarz, dział. społ.-polit. Słowniki: WSB. Przyczynki: T. Bielecki: w szkole Dmowskiego. Londyn 1968. Artykuły: Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego 15: 1976 z.1 s. 43. Czapiński* Euzebiusz Wiktor (1884-?) księgarz. Słowniki: SPKP. Przyczynki: K. Świerkowski: Dwa dokumenty do historii księgarstwa polskiego. Księgarz 1963 nr 3 s. 59-64. Czapla* – rodzina kujawska. Przyczynki: I. Domański: z dziejów rodziny Czaplów. [W:] Prace Komisji Historii BTN. T. 7. B. 1970. Czapla* Jan Zygmunt (1887-1941) publicysta, działacz społ., bibliofil, regionalista. Słowniki: Inowr. SB IV; SPKP; Z. Mrozek: Słownik pisarzy kujawskich. Kujawy 1980 nr 23. Biografie: Inowrocławianie 70-lecia. Nowiny Inowrocławskie z 20 IV 1989. Przyczynki: S. Helsztyński: Po siedmiu latach w kraju Kasprowicza i Przybyszewskiego. Arkona 1946 nr 11 s. 2. – T. Czapla: Księga pamiątkowa III Zjazdu Wychowanków i Wychowawców Liceum i Gimnazjum im. J. Kasprowicza. Inowr. 1961 s. 59. – T. Musioł: Dachau 1933-1945. Katowice 1968 s. 103. – J. Aleksandrowicz: Inowrocław i okolice. Wyd. 3. Inowr. 1973 s. 131-2. Czapla* Józef (1849-1921) lekarz wet., polityk, działacz społ. i samorządowy. Słowniki: Inowr. SB IV. Biografie: H. Łada: Wybitniejsi działacze organizacji rolniczych na Kujawach 18641939. Inowr. 1984 s 39-40. Przyczynki: J. Aleksandrowicz: Materiały do dziejów prasy polskiej w Inowrocławiu. Ziemia Kujawska 1963 s. 126-8. – J. Brodziński: Powstanie wielkopolskie w Inowrocławiu 1918-19119. Inowr. 1969 s. 20. – Dzieje Inowrocławia. Red. M. Biskup. T. 1. Wwa [i in.] 1978 s. 370 i n. – E. Mikołajczak: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Inowrocławiu. Inowr. 1992 s. 9. – Historia Gimnazjum i Liceum im. Jana Ksprowicza w Inowrocławiu 1855-1985. Red. R. Kabaciński. T. 1. Inowr. 1995 s. 29, 48. Czaplewski* Teodor (1825-1894) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: Kościół W. Ks. Pozn. s. 247, 376. Czaplicki* Janusz (1895-1921) powstaniec wlkp., działacz niepodległ. Słowniki: SBPW. Biografie: I. Andrzejewski: Wspomnienie o J. C. [W:] Biografistyka powstania wielkopolskiego 19181919. Koszalin 1985. – P. Bauer: J. C. 1895-1921. [W:] Wybitne postacie z kronik sportu w Kościanie 1912-1987. Kościan 1987. Przyczynki: B. Polak: Udział ziemi kościańskiej w powstaniu wielkopolskim 1918/1919. Kościan 1970. Czaplicki* Leon ( 1827-1881) działacz narod., nauczyciel Jana Kasprowicza w gimnazjum w Inowr. AW: 1055.Słowniki: SPKP. Biografie: Dr L.C. – profesor gimnazjum inowrocławskiego. [W:] Księga Pamiątkowa III Zjazdu Wychowanków i Wychowawców Liceum i Gimnazjum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu. Inowr. 1961 s. 41-6, il. – I. Domański: L.Cz. – nauczyciel Jana Kasprowicza w gimnazjum inowrocławskim. [W:] Ziemia Kujawska. T. 2. Inowr. 1968 s. 87-102, il. – Siemowianin Cz. – nauczycielem Kasprowicza. [W:] S. Helsztyński: Dobranoc, miły książę. Wwa 1971 s. 66-76. – S. Sroka: L. Cz. – stypendysta gostyńskiej filii TNP, nauczyciel gimnazjalny. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1985. Gostyń 1984 s. 8-9, il. – J. Brodziński: Nauczyciel K. [W:] Inowrocław nasze miasto. Inowr. 1985. Przyczynki: R. Loth: Młodość Jana Kasprowicza. P. 1962. Czapliński* Stanisław (1708-1760) jezuita, nauczyciel, heraldyk. Słowniki: PSB; Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego. Gdańsk 1992; EWoJ; SBWP-W I; Szkoła Kaliska. Czapscy* – rodzina szlachecka. Przyczynki: E. Walczak: Kariera rodu Czapskich w XVI-XVIII wieku. Rocznik Gdański 1996 z. 1 s. 65-85. Czapska* Józefa (zm. 1881) aktorka, śpiewaczka. Słowniki: SBTP. Czapski* Antoni (1709-1759) ks., jezuita, prof. filozofii w P. AW: 1061. Słowniki: EWoJ. Czapski* Franciszek (1797-1862?) ziemianin. AW: 1063. Słowniki: PTPN. Czapski* Fritz (1892-?) zarządca majątku w Obrze. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 31-2. Czapski* Jan Chryzostom (XVII/XVIII w.) kaszt. kruszwicki, elbląski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Czapski* Józef (1871-1958) ziemianin z Modrza, działacz niepodległ. Słowniki: PTPN. Źródła: „Ojczyzna” s. 58-60. Czapski* Julian (1858-?) zarządca w majątku Obra. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 30-1. Czapski* Kazimierz (1875-1953) prawnik, działacz społ. Słowniki: Szkoła Kaliska. Biografie: M. Leśniczak: K. Cz. (21.02.1875-1953). [W:] 75-lecie działalności Zrzeszeń Prawników w Kaliszu. Kalisz 1982. Czapski* Kazimierz Antoni Fabian (1842-1879) ziemianin. AW: 1066. Słowniki: PTPN. Czapski* Mikołaj (1873-1935) urzędnik. Słowniki: PTPN. Czapski* Piotr Aleksander (XVIII w.) kaszt. kruszwicki, chełmiński, star. kłecki. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy; Chłapowski. Czapski* Walenty (1683-1751) kan. pozn., proboszcz zbąszyński, bp kujawski. AW: 1068. Słowniki: PSB; Biskupi. Czapski*-Hutten Bogdan Franciszek Serwacy (1851-1937) ziemianin, wojskowy, polityk. Słowniki: PSB; PTPN. Biografie: S. Szenic: Hrabia B. H.-Cz. [W tegoż:] Za zachodnią miedzą – Polacy w życiu Niemiec XVIII i XIX w. Wwa 1973 s. 213-33. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo s. 93, 120-3, 174, 346. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 133, 191, 402, 419. Czapski*-Hutten Franciszek (1873-1953) ziemianin, działacz patriot., starosta wrzesiński. Słowniki: Wrzesiński SB. Czapski*-Hutten Józef Grzegorz Longin (1760-1810) gen. wojsk koronnych, prezes sądu w B. AW: 1063. Słowniki: BSB I. Czapski*-Hutten Napoleon (1797-1852) działacz patriotyczny i emigracyjny, uczestnik powstania 1863. AW: 1067. Słowniki: PSB; BSB IV; Wolnomularze. Przyczynki: J. Dutkiewicz: Francja i Wielka Brytania wobec powstania listopadowego. [W:] Powstanie listopadowe 1830-1831. Pod red. W. Zajewskiego. Wwa 1980 s. 331. – A. Zahorski: Historia dyplomacji polskiej (1795-1831). [W:] Historia dyplomacji polskiej. T. 3. 1795-1918. Pod red. L. Bazylowa. Wwa 1982 s. 173. – J. Wojciak: Polityczne i narodowe problemy Bydgoszczy w latach 1815-1850. [W:] Hist. B. i s. 481-4. Czapski*-Hutten Mikołaj (1753-1833) szef regimentu, gen. wojsk koronnych. Słowniki: BSB I. Przyczynki: K. Borucki: Tablice pamiątkowe Bydgoszczy. B. 1963 s. 17-9. – Dz. B. s. 71. Czapski*-Hutten Stanisław (1878-1957) ks., publicysta. Słowniki: PTPN; SBWP-W II. Czarlińska* Eugenia (1883-1968) nauczycielka, organizatorka bibliotek. Słowniki: SPKP Supl. [I]. Przyczynki: Bydgoszcz. Historia, kultura i życie gospodarcze. Gdynia 1959 s. 219-20. – Opowieści bydgoskie. T. 1. P. 1970 s. 34-43. Czarliński*-Schedlin Eugeniusz (1838-1920) lekarz, działacz narod. i społ. Słowniki: BSB I. (i fot.); SLek. III. Biografie: J. Podgóreczny: Niepospolici ludzie Kujaw i Pomorza. B. 1967. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 114, 116. – W. Kotowski: Dzieje Kościoła. Cz.I. Studia Gnesnensia 7: 1982/83 s.143. Czarneccy* – właściciele Dobrzycy. Przyczynki: R. Kąsinowska: Dobrzyca. Fortalicja. Pałac. Muzeum. Dobrzyca 2007, s. 193-208, il. – A. Filipiak: Nagrobek hrabiów Cz. herbu Prus III w Dobrzycy. Non omnis moriar. Groby i sylwetki ziemian z powiatu pleszewskiego. Dobrzyca 2011, s. 59-64, il. Czarnecki* Antoni (1821-1886) ziemianin. AW: 1078. Słowniki: PTPN. Czarnecki* Edward Stanisław (1892-1970) lekarz fizjolog, prof. UP i rektor AM w P. Słowniki: WSB; Biogramy uczonych VI; Śródka; Słownik biograficzny polskich nauk medycznych XX wieku. T. 1. Z. 1. Wwa 1991. Źródła: Akta personalne prof. E. Cz. – Archiwum AM w P., sygn. 8/169. Biografie: Kron. UP za l. 1945-54/55. P. 1958 s. 243. – Kronika Akademii Medycznej w Poznaniu 1 i 1950 – 30 IX 1957. P. 1959 i s. 245-60. – J. Kiersz: Wspomnienie pośmiertne o profesorze dr. med E. Cz. Acta Physiol. Pol. 1971. T. XXII, 5, s. 561-69. – J. Kiersz: Obtuitary Notice: Professor Doctor of Medical Sciences E. Cz. Acta Physiol. Pol. 4: 1971 s. 617-23. – E. Miętkiewicz: E. S.Cz. Acta Physiol. Pol. 38: 1987 s. 279-86. – J. Paluszak: E.S.Cz. (1892-1970). Fizjolog. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 140-2, bibliogr. – J. Paluszak: E.S.Cz. (18921970). [W:] Księga Pamiątkowa w 80-lecie Uniwersyteckiego Wydziału Lekarskiego w P. Red. R.K. Meissner. P. 2001 s. 92-5. Przyczynki: Kronika i bibliografia dorobku naukowego AM w P., 1957/58-1963/64. P. 1967 s. 92-7. Artykuły: Kron. AM 1: 1959 s. 251-60. – Roczniki AM w P. 5: 1971 s. 307-9. Czarnecki* Jan (1856-1918) ziemianin. Słowniki: PTPN. Czarnecki* Jan (1904-1974) inż. mechanik, doc. Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej w P. Słowniki: SBTech. VI. Biografie: L. Gasiński: Docent dr inż. J.C. (1904-1974). [W:] Zeszyt jubileuszowy Wydziału MRiP [Maszyn Roboczych i Pojazdów]. P. 1995. Przyczynki: Szkoły inżynierskie w Poznaniu 1945-1955. Politechnika Poznańska 1955-1966. P. 1966. – Nauka w Wlkp. – Politechnika Poznańska i wcześniejsze uczelnie techniczne w Poznaniu. Pod red. W. Dembeckiej. P. 1976. – W. Dembecka: Absolwenci Państwowej Wyższej Szkoly Budowy Maszyn i Elektrotechniki w Poznaniu. P. 1986. – W. Dembecka: Historia Wydziału Maszyn Roboczych i Pojazdów. [W:] XX-lecie Wydziału MRiP oraz jego pierwsi absolwenci. P. 1987 (opr. powielone). – 35 lat pracy Wydziału Maszyn Roboczych i Pojazdów dla gospodarki Wielkopolski i kraju. Pod red. Z. Kośmickiego [i in.]. P. 1989. Czarnecki* Janusz (1887-1933) powstaniec wlkp., por. WP. Słowniki: SBPW. Czarnecki* Julian Antoni (1848-1919) chirurg. Słowniki: SLek. II. Czarnecki* Józef (1857-1922) ziemianin. Słowniki: PTPN. Czarnecki* Józef Bronisław (1871-1949) malarz. Słowniki: WSB. Przyczynki: Katalog wystawy wiosennej Związku Polskich Artystów Plastyków. P. 1946. – Polskie życie artystyczne w latach 1890-1914. Wr. 1967. Czarnecki* Karol (1804-1888) poeta, mecenas sztuki. AW: 1082. Słowniki: PSB. Czarnecki* Kazimierz (1882-1964) śpiewak, reżyser, nauczyciel. Słowniki: SBTP; WSB. Przyczynki: T. Świtała: Opera Poznańska 1919-1939. P. 1973. Czarnecki* Marceli (1864-1938) ziemianin, prawnik. AW: 1084. Słowniki: PTPN; AMM. Czarnecki* Marceli (1911-1997) żołnierz AK. Biografie: F. Czarnecki: M. Cz. GWyb. (P.) 1999 nr 189 s. 6. Czarnecki* Michał Stefan Protazy (1861-1947) ziemianin. Słowniki: PTPN. Czarnecki* Stanisław (1830-1905) polityk, powstaniec 1863. AW: 1085. Słowniki: PSB; PTPN. Czarnecki Stefan (1863-1932) ziemianin. Słowniki: PTPN. Czarnecki* Stefan Jan Wiktor (1893-1940) major WP, zastępca dowódcy 16 Pułku Ułanów Wielkopolskich, powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1; AMOstr. z. 10. Przyczynki: B. Polak: Wojsko wielkopolskie 1918-1920. Koszalin 1990 s. 26, 257 (mylnie podano imię Janusz). – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 193, 550-1. Czarnecki* Teodor (zm. 1895) lekarz. Słowniki: PTPN; SLek. IV. Czarnecki* Wiktor Jan (1850-1916) ziemianin, historyk prawa. AW: 1087. Słowniki: PSB; PTPN. Czarnecki* Władysław (1861-1932) ks., społecznik. Słowniki: EK; Księża; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Udział duch. s. 92, 94, 104. – Stulecie Liceum Ogólnokształcącego im. Powstańców Wielkopolskich 1872-1972. Wągrowiec 1972 s. 90. – H. Łada: Wybitniejsi działacze organizacji rolniczych na Kujawach 1864-1939. Inowr. 1984 s. 44. – Wojciechowska s. 407. Czarnecki* Władysław (1895-1983) architekt, prof. PP. Słowniki: WSB; Szamotulanie. Źródła: W.Cz.: To był też mój Poznań. Wspomnienia architekta miejskiego z lat 1925-1939. Oprac. J. Dembski. P. 1987. – W. Czarnecki: Wspomnienia architekta. Wybór i opracowanie: H. Grzeszczuk-Brendel. Redakcja: A. Wawrzaszek. Tomy 1-3. P. [Wydawnictwo Miejskie] 2005-2008, 181 + 262 + 277 s., il. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1981-1983 s. 27. – M. Słupczyński: Profesor W. Cz. Sylwetka architekta-urbanisty. Iks 2003 maj s. 66-7, il. Przyczynki: B. Romińska: Laureaci nagród wojewódzkich za rok 1959. Nagroda zespołowa w dziedzinie urbanistyki, architektury i budownictwa KMP 1960 nr 4. – Nauka w Wlkp. s. 697, 1239, 1240, 1264. – K. Sobkowicz: Architekci wielkopolscy. Cz. 1. P. 1988 s. 6, 49, 51-2, 54, 56, 58-60, 62, 65-6, 106, 109, 132-5, 138, 140-3, 149, 150, 155. Czarnecki* Zenon (1900-1942) żołnierz, powstaniec wielkopolski. Biografie: F. Czarnecki: Z.Cz. GWyb. (P.) 1998 nr 244 s. 9. Czarnecki* Zygmunt (1866-1940) ziemianin, wł. Ruska. Słowniki: PTPN. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 550-1. Czarnecki* Zygmunt (1930-1982) ornitolog, doc. UAM. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 19811983 s. 25-6. Czarnecki* Zygmunt Marian (1884-1939) ziemianin, działacz społ. i gosp., star. w Koźminie. Słowniki: WSB; PTPN; AMOstr. z. 4. Czarnecki* Zygmunt Stanisław (1823-1908) ziemianin, kolekcjoner. AW: 1088. Słowniki: PSB; PTPN; EWoK; SPKP. Przyczynki: A. Doleczek: Zapomniany zbiór Z. hr. Cz. Czasopismo Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich Z. 6. Wr. 1995 s. 55-63. Czarniecki* (Czarnecki) Feliks Józef h. Łodzia (zm. 1834) senator-wojewoda. Słowniki: PSB. Czarniecki* (Czarnecki) Franciszek h. Łodzia (1610-1676) ks., jezuita, nauczyciel, rektor kolegiów jezuickich, kaznodzieja i kapelan wojskowy. Słowniki: EWoJ; SBWP-W I; Szkoła Kaliska. Czarniecki* (Czarnecki) Krzysztof h. Łodzia (1564-1636). Słowniki: PSB. Czarnikow* Stanisław Edward (1818-1891) malarz. AW: 1089. Słowniki: WSB; SAP I. Przyczynki: P. Michałowski: Malarstwo polskie realizmu mieszczańskiego. P. 1951 s. 11 . – Katalog zabytków sztuki w Polsce. Wwa. T. 5 z 17, 1958 s. 4; z. 25, 1961 s. 9; z. 27, 1964; z. 29, 1960 s. 29. – A. Ryszkiewicz: Polski portret zbiorowy. Wr. 196. Czarnkowscy* – magnacka rodzina w Wlkp. AW: 1090. Źródła: APP nr 974 [dok. z 1548-1553 ?]. Przyczynki: Górczak: Rozwój majątków s. 180 i nn. – E. Opaliński: Rodziny wielkosenatorskie w Wielkopolsce, na Kujawach i na Mazowszu za Zygmunta III. Wwa 2007 passim. Czarnkowska* Anna (1608-1651) ksieni benedyktynek w P. Słowniki: M. Borkowska: Słownik polskich ksień benedyktyńskich. Niepokalanów 1996; Borkowska i s. 81. Czarnkowska* Marianna w zakonie Apolinara (XVII w.) przełożona bernardynek w P. Słowniki: Borkowska i s. 95. Czarnkowski* Adam (zm. 1631) star. pyzdrski, gnieźnieński, międzyrzecki, babimojski, kłecki, woj. łęczycki, star. gen. Wielkopolski. Słowniki: Wrzesiński SB; Chłapowski. Przyczynki: W. Dworzaczek: Genealogia. Wwa 1959. Czarnkowski* Adam Sędziwój (zm. 1628) star. gen. Wlkp., woj. łęczycki. AW: 1093. Słowniki: PSB; WSB. Przyczynki: KZSzt. V z. 2 s. 6, 62-7. – L. Sieciechowiczowa: Życie codzienne w renesansowym Poznaniu 1518-1619. Wwa 1974 il. po s. 160 i 192. – Dz. Wlkp. I. Artykuły: +RH 23: 1957 s. 285, 291, 305. Czarnkowski* Adam Uriel (zm. 1675) płk., star. międzyrzecki. AW: 1094. Słowniki: PSB Czarnkowski* Andrzej (zm. 1562) kan. gnieźn. i pozn., bp pozn., dyplomata. AW: 1095. Słowniki: PSB; EK; Biskupi. Źródła: Kat. biskupów s. 48-9, 134-6, il. Biografie: Nowacki II s. 99100. Czarnkowski* Andrzej (zm. 1616) kaszt. kamieński, rogoziński, kaliski, woj. kaliski, star. inowr., kłecki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Mikulski, Stanek Spisy; Chłapowski. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 209. Czarnkowski* Franciszek Kazimierz (XVII w.) kaszt. pozn., star. międzyrzecki. Słowniki: Chłapowski. Czarnkowski* Franciszek Sędziwój (zm. 1655) kaszt. pozn., star. pyzdrski Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy; Chłapowski. Przyczynki: Opisy i lustracje Poznania z XVI-XVIII wieku. Wyd. M.J. Mika. P. 1960 s. 95. Czarnkowski* Jan (zm. przed 1402) sędzia ziemski pozn. Słowniki: WSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Czarnkowski* Jan (zm. 1466/67) podkomorzy pozn., kaszt. gnieźn. Słowniki: PSB; WSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: W. Dworzaczek: Genealogia. Wwa 1959 tabl. 106. – M. Biskup: Zjednoczenie Pomorza Wschodniego z Polską w połowie XV wieku. Wwa 1959. – M. Biskup: Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1454-1466. Wwa 1967. – Górczak: Rozwój majątków s. 184 i nn. Czarnkowski* Jan (zm. 1618 ?) kaszt. nakielski, międzyrzecki, star. inowr., babimojski Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Mikulski, Stanek Spisy; Chłapowski. Czarnkowski* Jan Sędziwój (zm. 1641/42) kaszt. kamieński, star. babimojski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Chłapowski. Czarnkowski* Maciej (zm. 1542) kaszt. bydg., star. kłecki. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Ilustracje: Grafika prasowa w XIX wieku. Gabinet Grafiki Bibl. Kórnickiej PAN. Kórnik 2007 s. 128]. Przyczynki: Górczak: Rozwój majątków s. 200 i nn. Czarnkowski* Mikołaj (zm. 1414) sędzia ziemski pozn. Słowniki: PSB; WSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: W. Fenrych: Zabiegi Polski o nabycie Nowej Marchii w l. 1402-1411. P. 1959 s. 42, 51, 54. – Z. Boras, R. Walczak, A. Wędzki: Historia powiatu wałeckiego w zarysie. P. 43-4. Czarnkowski* Piotr (zm. 1591) kaszt. kaliski i pozn., star. kcyński. Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy; Chłapowski. Czarnkowski* Piotr (zm. ok. 1620) kaszt. śremski, star. kcyński, kłecki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Chłapowski. Czarnkowski* Sędziwój (zm. 1365) kaszt. nakielski. Słowniki: WSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: A. Czacharowski: Społeczne i polityczne siły w walce o Nową Marchię w latach 1319-1373. Toruń 1968 s. 167-8. – RH 43: 1977 s. 35, 49. – J. Pakulski: Siły polityczno-społeczne w Wielkopolsce w pierwszej połowie XIV wieku. Toruń 1979. Czarnkowski* Sędziwój (zm. 1500) kaszt. santocki, gnieźn., woj. kaliski, pozn. Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: Komunikaty Mazursko-Warmińskie 1971 nr 2-3 s. 262. – Górczak: Rozwój majątków s. 193 i nn. Czarnkowski* Sędziwój (zm. 1538?) kaszt. przemęcki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Przyczynki: Górczak: Rozwój majątków s. 200 i nn. Czarnkowski* Stanisław Sędziwój (zm. 1604) komandor joannitów w P., referendarz kor., dyplomata. AW: 1104. Słowniki: PSB; Urzędnicy centralni Spisy; WSB; Chłapowski. Przyczynki: S. Płaza: Próby reform ustrojowych w czasie pierwszego bezkrólewia (1572-1574). Kr. 1969. – E. Pawłowski: Działalność polityczna S. S.Cz. RNn. 7: 1976 z. 2 s. 92-104. – Diariusz sejmu lubelskiego 1566 roku. Oprac. I. Kaniewska. Wr. 1980 s. 76. Czarnkowski* Władysław (zm. 1726) star. osiecki, sędzia, poseł. Słowniki: PSB; Urzędnicy centralni Spisy; Zwierzykowski s. 351. Czarnkowski* Władysław Sędziwój (zm. 1623) star. bydg., pyzdrski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy; Chłapowski. Przyczynki: Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 16161620. Cz. 1. Wyd. Z. Górski {i in.]. Wr. 1994 s. 53. Czarnkowski* Wojciech Sędziwój (zm. 1578) kaszt. śremski, rogoziński, star. gen. Wlkp., star. kościański, pyzdrski. AW: 1107. Słowniki: PSB; Wrzesiński SB; Bieniaszewski Spisy; Chłapowski. Przyczynki: L. Sieciechowiczowa: Życie codzienne w renesansowym Poznaniu 1518-1619. Wwa 1974 s. 42-3, Czarnocki* Alojzy Jan (1751- po 1791) ks., jezuita. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: J. Poplatek: Komisja Edukacji Narodowej. Udział byłych jezuitów w pracach Komisji Edukacji Narodowej. Kr. 1973 s. 123. Czarnowski* Jan Kazimierz (1636-1691) ks., jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ. Czarny* Jan (1918-1985) poeta, satyryk, prozaik. Słowniki: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury: słownik biobibliograficzny. Pod red. J. Czachowskiej i A. Szałagan. T. 2. Wwa 1994; P. Kuncewicz: Leksykon polskich pisarzy współczesnych. T. 1: A-M. Wwa 1995; Szkoła Kaliska. Biografie: Zmarł J.Cz. Ziemia Kaliska 1985 nr 47 s. 6. Przyczynki: P. Kuncewicz: Agonia i nadzieja. T. 5: Proza polska po 1956. Wwa 1993. Czartkowski* Julian Seweryn Teofil (1806-1891) powstaniec 1830. Słowniki: SBWP-W II; Bielecki Słownik. Czartoryska* Aniela (1837-1869) działaczka społ. i charytatywna. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 337. Czartoryska* Elżbieta z Działyńskich (zm.1896) druga żona Adama Konstantego. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 328-36, 492. Czartoryska* Maria z Zaleskich (1863-1942) ziemianka. Biografie: S. Leitgeber: M. z Zaleskich Zdzisławowa Cz. (1884-1942). GWyb. (P.) 2000 nr 239 s. 10. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 38-39. Czartoryska* Wanda z Radziwiłłów (1813-1845) żona Adama Konstantego. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 253, 328-9, 335, 412-3, 491-2. Czartoryski* Adam (1906-1998) ziemianin, leśnik, adiunkt w Zakładzie Ochrony Przyrody PAN. Biografie: S. Leitgeber: A.Cz. (1906-1998). GWyb. (P.) 2000 nr 232 s. 9. – A. Taborski: Dr A.Cz. (1906-1998). GWyb. (P.) 2000 nr 274 s. 15. Czartoryski* Adam Antoni Bogusław (1845-1912) ziemianin, polityk. Słowniki: PTPN. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 339-40. Czartoryski* Adam Konstanty (1804-1880) ziemianin, powstaniec 1830. AW: 1112. Słowniki: PTPN. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s.326-37, 494-6. Czartoryski* Adam Ludwik (1872-1937) ordynat na Sieniawie i Gołuchowie. Źródła: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 1330. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 368-73. Czartoryski* Kazimierz Florian (zm. 1674) bp pozn., bp kujawski, abp gnieźn. AW: 1113. Źródło: Kat. biskupów s. 82-3, 161-2. Słowniki: PSB; EK; Biskupi. Biografie: Nowacki II s. 107. Czartoryski* Olgierd Aleksander (1888-1977) ziemianin, właściciel Baszkowa. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 76-7. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 356-60, – J. Jakubowicz: Sagi rodów polskich. Lublin 2000 s. 14-6, 23, il. Czartoryski* Roman Adam August Wilhelm Klemens (1839-1887) ziemianin, działacz polit. i społ. AW: 1114. Słowniki: PSB; PTPN; AMM. Przyczynki: Motty s. 537-8. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 337-9. Czartoryski* Roman Jacek (1898-1958) ziemianin, właściciel Konarzewa, żołnierz Września 1939. Biografie: S. Leitgeber: R.J. ks. Cz. GWyb. (P.) 2000 nr 222 s. 12. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 49. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 375-8. Czartoryski* Roman Jacek (18921958) właściciel Konarzewa. Czartoryski* Teodor Kazimierz (1704-1768) opat komendatoryjny lubiński, bp pozn. AW: 1115. Słowniki: PSB; EK; Biskupi. Źródła: Kat. biskupów s. 171-3, il. Biografie: Nowacki II s. 112. Czartoryski* Witold Kazimierz (1876-1911) ordynat na Gołuchowie. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 365-8. Czartoryski* Władysław (1828-1894) działacz polit. i emigr. AW: 1116. Słowniki: EK; PTPN. Przyczynki: J. Nowak: W.Cz. i Józef Ignacy Kraszewski. Kolekcjonerskie związki pokolenia emigrantów. Rocz. Bibl. PAN Krak. 42: 1997 s. 149-162. Czartoryski* Zdzisław Aleksander Tytus (1859-1909) ziemianin, działacz polit. AW: 1117. Słowniki: PSB; PTPN. Źródła: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 491. Przyczynki: J. Wojciak: Walka polityczna w wyborach do parlamentu Rzeszy i Sejmu pruskiego w Poznańskiem w latach 1898-1914. Wwa [i in.] 1981 s. 43, 50, 71, 169. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 115, 122, 329, 341, 346-56, 494-5. Czartoryski* Zygmunt (1853-1920) ziemianin, publicysta. Słowniki: PSB; PTPN; AMM. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 41, 122, 329, 341-8, 494-5. Czebatul* Marta z Szułcików (XX w.) pamiętnikarka. Źródła: M. Cz.: Opowieść Marty z Szułcików. Red. K. Leżeńska. Nowy Tomyśl 1999, 164 s., il. [dot. pow. nowotomyskiego]. Czechowicz* Marcin (1532-1613) teolog ariański, poeta. AW: 1124. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; Filozofia w Polsce; EK; WSB; H. Gmiterek: Słownik biograficzny miasta Lublina. T.I. Lublin 1993; Dawni pisarze. Biografie: L. Szczucki: M.Cz. (1532-1613). Studium z dziejów antytrynitaryzmu polskiego XVI wieku. Wwa 1964, 320 s. R: S. Tworek, KH 72: 1965 nr 3 s. 677-9; W. Urban, Odrodzenie i Reformacja w Polsce 13: 1968 s. 240-3. Przyczynki: E.M. Wilbur: a History of Unitarianism, Sicinianism and its Antecenents. T. 1. Cambridge 1947 passim. – J. Dürr-Durski: Arianie polscy w świetle własnej poezji. Wwa 1948. – J. Nowak-Dłużewski: o przekładach Biblii. Dziś i Jutro 1950 nr 5. – S. Szczotka: Wielkopolanie w polskim Odrodzeniu. PZach. 1953 nr 11/12 s. 594-5. – B. Suchodolski: Polska myśl pedagogiczna w okresie Renesansu. Odrodzenie w Polsce. Materiały Sesji Naukowej PAN 25-30 października 1953 r. T. 2: Historia nauki. Cz. 2. Wwa 1956 s. 147-8. – L. Szczucki: z problemów eschatologii ariańskiej w Polsce w XVI wieku. Studia i Materiały z Dziejów Nauki Polskiej 1956 z. 4. – A. Kawecka-Gryczowa: Prasy Krakowa i Rakowa w służbie antytrynitaryzmu. Studia nad arianizmem. Pod red. L. Chmaja. Wwa 1959. – A. Kowalska: Sesja naukowa poświęcona braciom polskim, zwanych arianami, z okazji trzechsetnej rocznicy wygnania ich z Polski (1658-1958). Odrodzenie i Reformacja w Polsce 1959. – L. Szczucki: Ideologia religijna M. Cz. Próba charakterystyki na tle rozwoju antytrynitaryzmu polskiego w wieku XVI. Sprawozdania z Prac Naukowych Wydziału Nauk Społecznych 2: 1959 z. 2 s. 48-52. – L. Szczucki [i in.]: Wstęp i wyd.: Literatura ariańska w Polsce XVI wieku. Antologia. Wwa 1959. – S. Tworek: Zbór lubelski i jego rola w ruchu ariańskim w Polsce w XVI i XVII wieku. Lublin 1966 passim. – Z. Florczak: Udział regionów w kształtowaniu się piśmiennictwa polskiego XVI wieku. Wr. 1967 – M. Kosman: Reformacja i kontrreformacja w Wielkim Księstwie Litewskim w świetle propagandy wyznaniowej. Wr. 1973. – Hist. nauki. VI s. 111. – J. Misiurek: Chrystologiczna doktryna M.Cz. (1532-1613). Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 24: 1977 z. 2 s. 63-79. – W. Urban: Pani Czechowicowa. Odrodzenie i Reformacja w Polsce 24: 1979 s. 135-6 [nowo odnalezione materiały dot. M. Cz. i jego żony]. – L. Szczucki: The Beginnings of Antitrinitarian Anabaptism in Lithuania and Poland in the Light of a So-far Unknown Source. Baden-Baden 1987 s. 343-58. Czechowicz* Sebastian (ok. 1603-1649) ks., jezuita, prefekt szkół w Kaliszu. Słowniki: EWoJ. Czechowski* Adam (1884-1939) pedagog, działacz społ. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970. – E. Serwański: w kręgu myśli zachodniej. Wspomnienia i zapiski Wielkopolanina. Wyd. J. i K. Serwańscy. P. 2003 s. 2931, 35, 37-8. Czechowski* Aleksander (1870-1916) dziennikarz, publicysta. AW: 1125. Słowniki: PTPN. Czechowski* Antoni (1840-1916) ks., społecznik. AW: 1126. Słowniki: Księża; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Wróblewski s. 278. – L. Bystrzycki: Duchowieństwo polskie Kościoła rzymsko-katolickiego w Wielkopolsce w latach 1815-1919. Koszalin 1986 s. 531. Czechowski* Ignacy (1877-1941) ks., społecznik. Słowniki: EK; Martyrol.; Teolodzy; PTPN; SBKS; Księża; Zasłużeni dla ziemi chodzieskiej i (il). Biografie: K. Śmigiel: Ks. I. C. (1877-1941). [W:] ZiZM 176-87. Przyczynki: Jakóbczyk Studia III. – Udział duchowieństwa katolickiego w powstaniu wielkopolskim 1918-19. Wwa 1967 s. 7-38. – Udział duch. s. 52-3, 94, 101. – Wróblewski s. 278. – J. Pietrzak: Księża kapelani powstania wielkopolskiego. Wrocławski Tygodnik Katolicki 9: 1974 nr 9. – M. Mroczko: Związek Obrony Kresów Zachodnich 19211934. Gdańsk 1977. – C. Strzewski, M. Banaszak: Chrześcijańska myśl i działalność społeczna w zaborze pruskim w latach 1865-1918. [W:] Historia katolicyzmu społecznego w Polsce (1832-1939). Wwa 1981 s. 63-134. – Z. Grabska: Ruch kulturalno-oświatowy w okresie zaboru pruskiego. 550 lat miasta Chodzieży. Chodzież 1984 s. 13-5. – Wojciechowska s. 411. Artykuły: Za i przeciw 1967 nr 45. Czechowski* Zdzisław (1928-1992) technolog drewna, prof. WSR w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1990-1992 s. 22. Czeglik* Witold Józef (1914-1971) ppor. WP, dowódca plutonu 77 Pulku Piechoty AK Okręgu Nowogródzkiego, ordynator w Państwowym Sanatorium dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Kościanie Oddział w Wonieściu. Słowniki: Kawalerowie VM. T. V, cz. 1. Czekalski* Józef Stanisław (1895-1976) geograf, prof. UP i UAM. Słowniki: WSB. Biografie: M. Czekańska: J.Cz. /1895-1976/. Czas. Geogr. 48: 1977 z. 1 s. 91-4. – W. Grocholski: J.S.Cz. /1895-1976/. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego 47: 1977 z. 4 s. 629-30. – A. Kukliński: J.Cz. 1895-1976. PGeogr. 49: 1977 z. 3 s. 599-601, bibliogr. Przyczynki: W. Kowalenko: Tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich. P. 1961 s. 28 i passim. – Nauka w Wlkp. s. 811, 823, 825, 833, 840, 841, 849, 850. – Artykuły: +Informator UAM 1976 nr 10 s. 24-5. – +PGeogr. 1977 z. 3 s. 599-600. Czekanowski* Jan (1882-1965) antropolog, etnograf, prof. UP i UAM. Słowniki: EK; WSB; SBSP; SBP; Biogramy uczonych II; Śródka (il.). Bibliografie: Spis prac J.Cz. wydanych w l. 19041954. Przegląd Antropologiczny 21: 1955 z. 3 s. 1037-46 [poz. 183]. – A. Wrzosek: Bibliografia antropologii polskiej do 1955. T. 1. Wr. 1959 s.47-62 [poz. 221]. Źródła: J.Cz.: w głąb lasów Aruwimi. Dziennik wyprawy do Afryki Środkowej. Wr. 1958, 461 s. – Boniecki Fotografie. Księgi pamiątkowe: Księga pamiątkowa dla uczczenia 60 lat pracy naukowej J.Cz. Red. nacz. A. Wanke. Wr. 1964, 294 s., il. [z treści: A. Wanke: 60 lat pracy naukowej J.Cz.; bibliogr.: poz. 279 + 39]. – Teoria i empiria w polskiej szkole antropologicznej. w 100-lecie urodzin J.Cz. Red. J. Piontek [i in.] P. 1985, 330 s. [z treści: A. Malinowski: Życie i działalność J.Cz. (s. 71-7); Z. Radwański: J.Cz. profesor UP (s. 13-4); J. Piontek: Koncepcja antropologii J.Cz. (s. 135-44); K. Łastowski: Założenia metodologiczne koncepcji antropologii J.Cz. (s. 145-54)]. Biografie: J.Cz. Kron. UP za l. 1945-1954/55 s. 622-3 [życiorys]. – M.C.-G.: Profesor J.Cz. PAntrop. 31: 1965 z. 2 s. 211-33, il. – A. Małachowski: J.Cz. Współczesność 10: 1965 nr 18 s. 2 i 6. – R.G.: Prof. J.Cz. Życie Warszawy 22: 1965 nr 174 s. 8. – SDL: Prof. J.Cz. Trybuna Ludu 18: 1965 nr 203 s. 4, il. – T. Wróblewski: Prof. dr J.Cz. (1882-1965). PZach. 21: 1965 nr 4 s. 373-6. – J. Chałasiński: J.Cz. (1882-1965). Przegląd Socjologiczny 20: 1966 s. 191-2. – T. Chodzidło: Wspomnienie pośmiertne. Śp. prof. J.Cz. (1882-1965). Zeszyty Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 9: 1966 nr 3 s. 91-4. – T. Dzierżykray-Rogalski: J.Cz. (1882-1965). Acta Baltico-Slavica 4: 1966 s. 251-4, il. – T. Dzierżykray-Rogalski: Prof. dr J.Cz. (1882-1965). Rocznik Białostocki 7: 1966 s. 341-3, il. – F. W.: J.Cz. ZOW 32: 1966 z. 1 s. 48-50, il. – O. G.: Profesor dr J.Cz. Lud 51: 1966 cz. 1 s. 219-21. – W. Hensel: Zgon J.Cz. SA 13: 1966 s. 505. – W. Stęślicka: J.Cz. 1882-1965. Przegląd Zoologiczny 10: 1966 z. 1 s. 1-3, il. – W. Stęślicka-Mydlarska: J.Cz. i dzieło jego życia. Kosmos Seria a 15: 1966 z. 1 s. 4-7. – K. Tymieniecki: J.Cz. (6.X.1882-20.VII.1965). KH 73: 1966 nr 1 s. 256-7. – A. Wanke: J.Cz. 1882-1965. Czas. Geogr. 1966 z. 3 s. 233-8, il. – A. Wanke: J.Cz. (1882-1965). Wszechświat 1966 z. 7/8 s. 165-7, il. – O. G[ajek]: Prof. dr J.Cz. Lud 1967 t. 51 s. 219-21. – F. Wokroj: Profesor dr J.Cz. (6.X.1882-20.VII.1965). SO 26: 1967 s. 269-70, il. – Portrety uczonych polskich. Kr. 1974 s. 153-7. Przyczynki: J. Mydlarski: w dwudziestopięciolecie objęcia katedry antropologii i etnologii w Uniwersytecie Lwowskim przez prof. J.Cz. PAntrop. 13: 1939-45 z. 1 s. 1-4. – W.J. Grabski: Prof. dr J.Cz. Dziś i Jutro 1948 nr 20 s. 6. – A. Wrzosek: J.Cz. dzieło antropologiczne o Słowiańszczyźnie i Polsce. PAntrop. 16: 1949 s. 184-98. – W. Słabczyński: Polscy obrońcy i badacze ludów kolonialnych. Problemy 9: 1953 nr 5 s. 298-307. – J. Gajek: J.Cz. jako etnograf. PZach. 10: 1954 nr 11/2 s. 670-6. – Obchód 50lecia pracy naukowej prof. J.Cz. (18 XII 1954) PZach. 10: 1954 nr 11/12 s. 656-76. – K. Tymieniecki: Zasługi J.Cz. dla historii Słowian. Tyg. Powsz. 1954 nr 21 s. 5-6, il. – J. Mydlarski: Pół wieku pracy naukowej J.Cz. Przemówienie wygłoszone w P. w dniu 18 grudnia 1954. PAntrop. 21: 1955 z. 3 s. 1003-10. – J. Gajek: J.Cz. jako etnograf. PAntrop. 21: 1955 z. 3 s. 1010-30, 1049-50 i 1054-5, il. – J. Kostrzewski: J.Cz. jako badacz etnogenezy Słowian. PAntrop. 21: 1955 z. 3 s. 1035-7, 1051-2 i 1057. – T. Lehr-Spławiński: J.Cz. jako slawista. PAntrop. 21: 1955 z. 3 s. 1030-5, rés. – F. Wokroj: 50-lecie promocji doktorskiej prof. dra J.Cz. Życie Szkoły Wyższej 1957 nr 7/8 s. 93-6. – J. Gajek: J.Cz. Sylwetka uczonego. Nauka Polska 6: 1958 nr 2 s. 118-27. – M. Magnuszewski: Mapa antropologiczna Polski w ujęciach J.Cz. PAntrop. 24: 1958 nr 1 s. 262-73, bibliogr. – J. H.: Półwiecze członkostwa J.Cz. w Polskim Towarzystwie Ludoznawczym. Lud 49: 1963 cz. 2 s. 789-92, il. – S. Kozłowski: Pewne problemy związane ze stosowaniem metody różnic J.Cz. w badaniach przestrzennych. [W:] Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H: Oeconomia. T. 5. Lublin 1971 s. 35-48. – S. Kozłowski: o sposobie weryfikacji podziałów przestrzennych w odniesieniu do taksonomicznej metody różnic J.Cz. Wiadomości Statystyczne 17: 1972 nr 1 s. 25-7. – Zarys dziejów nauk przyrodniczych w Polsce. Wwa 1983 s. 618, 622-3, 626-31, 634, 636, 638, 645. – J. Bar: z dawnych kart polskiej afrykanistyki. Literatura Ludowa 1996 nr 1 s. 11-23 [udział J.Cz. w niemieckiej ekspedycji do Afryki Środkowej w l. 1907-1909]. – J. Bar: African studies of J.Cz. Afr. Bull. Nr 48 (2000) s. 11-45 [o pracy „Forschungen im Nil-Kongo-Zwischengebiet”]. Artykuły: PAntrop. 31: 1965 nr 2 s. 211-3. – +Gł. Wlkp. 1965 nr 175 s. 2. – Za i przeciw 1965 nr 35 s. 9. – Listy Biometryczne 9-11: 1965 s. III-IV. – Bulletin der schweizerischen Gesellschaft für Anthropologie und Ethnologie 42: 1965/66 s. 21-32. – Przegląd Zoologiczny 10: 1966 nr 1 s. 1-3. Bibliografie: Spis prac J.Cz. wydanych w l. 1904-1954. Prz. Antropologiczny 21: 1955 z. 3 s. 1037-46. – A. Wrzosek: Bibliografia antropologii polskiej do roku 1955 włącznie. Wr. 1959, s. 47-62. – B. Miszkiewicz: Ważniejsze publikacje o J.Cz. Publikacje J.Cz. w latach 1903-1963. [W:] Księga pamiątkowa dla uczczenia 60 lat pracy naukowej J.Cz. Wr. 1964 s. 29-47. Czekańska* Maria (1902-1991) geograf, prof. UAM. Słowniki: Słownik polskich dydaktyków geografii. Pod red. S. Piskorza. Kr. 1999. Bibliografie: Nota bibliograficzna. [W:] M. Czekańska: Morze Bałtyckie i dydaktyka geografii w badaniach geograficznych. Wstęp i dobór tekstów A. Kostrzewski, I. Piotrowska. P. [PTPN] 2011, s. 253-4. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1990-1992 s. 19. – I. Piotrowska: Profesor M.Cz. – geograf i nauczyciel. Czas. Geogr. 1997 nr 1 s. 19-23. – A. Kostrzewski, I. Piotrowska: Profesor M.Cz. – geograf i nauczyciel. [W:] M. Czekańska: Morze Bałtyckie i dydaktyka geografii w badaniach geograficznych. Wstęp i dobór tekstów A. Kostrzewski, I. Piotrowska. P. [PTPN] 2011, s. 932, il. Czema* (XIV w.) kaszt. giecki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Czemplik* Tadeusz (1924-1993) sędzia w Kępnie i Kaliszu. Słowniki: AMOstr. z. 12. Czemplik* Władysław (1923-1993) chemik, technolog. Słowniki: AMOstr. z. 12. Czepczyński* Józef Teodor (1864-1939) kupiec i przemysłowiec pozn. Słowniki: WSB Przyczynki: W. Czepczyński (uzup. L. Gustowski): Historia Centralnej Drogerii J.Cz. w Poznaniu – Stary Rynek 8. 1892-1939. KMP 1991 nr 1/2 s. 80-109. Czerkawski* Walenty (1846-1935) powstaniec 1863, poeta. AW: 1131. Słowniki: PSB. Czermiński* Edward (1919-1983) ks., jezuita, superior w B. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: B. Natoński: Jezuici. [W:] Życie religijne w Polsce pod okupacją hitlerowską 1939-1945. Wwa 1982 s. 557, 568, 589. Czerniak* Jan (1906-1999) wikariusz gen. i kapitulny oraz prepozyt kapituły gnieźn., bp sufragan gnieźn. Słowniki: Annuario Pontificio [Vaticano] 1960 s. 617; 1990 s. 819; Wrzesiński SB. Biografie: Z. Szuba: Biskupi polscy XX wieku. Życie Katolickie 2: 1983 z. 5-6 s. 165-6. – M. Torzewski: Historia Gimnazjum i Liceum im. H. Sienkiewicza we Wrześni w latach 1919-2004. Września 2004 s. 211. Czerniawski* Piotr Zenon (1870- zm. po 1951) pediatra. Słowniki: PTPN; SLek. III. Czernik* Ignacy (1803-1887) płk, powstaniec listopadowy. Słowniki: PSB; M. Tyrowicz: Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832-1863. Przywódcy i kadry członkowskie. Przewodnik biobibliograficzny. Wwa 1964; Bielecki Słownik. Czernik* Józef (1892-1951) nauczyciel, działacz społeczny. Biografie: J. Zdunek: J.Cz. – nauczyciel, działacz społeczny, turysta i taternik. [W:] Regionalia Krotoszyńskie. Z. 8. Krotoszyn 1999 s. 38-9, il. Czernik* Stanisław (1899-1969) poeta, nauczyciel, działacz społ. Słowniki: PSB; SWPP; WSB; SBWP-W II; Polscy pisarze; Współcz. pisarze; P. Kuncewicz: Leksykon polskich pisarzy współczesnych. T. 1. Wwa 1995 s. 169-79. Źródła: S. Czernik: „Okolica Poetów”. Wspomnienia i materiały. P. 1961, 303 s. – S. Czernik: Dom pod wierzbami. Opowieść autobiograficzna. Wwa 1969. – Listy S.Cz. do Mariana Czuchnowskiego. Oprac. J. Kryszak. Literatura Ludowa 1995 nr 6 s. 41-52. Biografie: S. Lichański: S.Cz. Tygodnik Kulturalny 1963 nr 1. – A. Kamieńska: o S.Cz. Teatr Ludowy 1966 nr 6. – Z. Bieńkowski: S.Cz. Twórczość 1970 nr 4. – J. P. Dekowski: S.Cz. (1899-1969). Łódzkie Studia Etnograficzne 12: 1970 s. 147-9. – I. Lechowa: S.Cz. (in memoriam). Lud 54: 1970 s. 302-3. – M. Kuna: S.Cz.: życie i twórczość. Bibliografia. Ostrzeszów 1972, 239 s. – P. Majchrzak: S.Cz. literat, pedagog, działacz społeczny. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1987. Gostyń 1986 s. 6-7, il. – Z. Andres: S.Cz. – autentyczny rodowód twórczości. Rzeszów 1990, 237 s. – I. Mityk: S.Cz. Kielce 1999, 104 s., il. Przyczynki: J. Koprowski: Przyjaźń z ziemią. Orka 1958 nr 6 s. 3-7. – F. Fornalczyk: o S.Cz. Wokół mitu genealogii. [W tegoż:] z rodu poetów. Łódź 1969. – W. P. Szymański: „Okolica Poetów” i autentyzm. [W tegoż:] z dziejów czasopism literackich w dwudziestoleciu międzywojennym. Kr. 1970. – H. Bereza: Twórca chłopskiego rodowodu. [W tegoż:] Związki naturalne. [Wwa] 1972. – T. Krawczyk: Poeta autentyczny. o twórczości S.Cz. Łódź 1973, 250 s. – D. Bieńkowska: o języku poezji S.Cz. Prace Polonistyczne Seria 34: 1978. – M. Krassowski: Trzy ogniwa „Okolicy Poetów”. ( o S.Cz., Józefie Andrzeju Frasiku i Janie Bolesławie Ożogu). [W tegoż:] Granice sensu. Wwa 1980. – H. Nowaczyk: Początek podróży w „Okolicę poetów”. Gostyński epizod w biografii S.Cz. Pan. Leszcz. 1983 nr 23 s. 8, il. – S. Jankowiak: S.Cz. a „Głos Gostyński” z 1925 r. Przyjaciel Ludu 1986 z. 4 s. 15-6, il. – K. Maćkowiak: Civis II: S.Cz. w Gostyniu: 1925-1926. Gostyń 1987, 12 s., il. R: A. Żalik, PLudu 1988 z. 5 s. 39. – Z. Andres: Rzeczywistość zmitologizowana. U źródeł poezji S.Cz. [W:] Od Koźmiana do Czernika. Rzeszów 1992. R: J. Wolski, Ruch Literacki 1995 z. 5 s. 677-9. – K. Swiegocki: Światopogląd poetów Ziemi. Siedlce 1996. R: Z. Andres, Regiony 1998 nr 4 s. 66-8; A.H. Moskalowa, Kultura 1998 nr 5 s. 146-50. – Wagiel: Zbieżność Poety z Ziemią. w stulecie urodzin i trzydziestolecie śmierci S.Cz. Akcent 1999 nr 3/4 s. 134-41. – I. Mityk: Poezja S.Cz. Stud. Kiel, Ser. Filol. Nr 2 (2000) s. 3-16. Czerski* Jan (1813-1893) ks., współtwórca Kościoła niemieckokatolickiego. AW: 1136. Słowniki: NDB; EK; J. Gründler: Lexikon der christlichen Kirchen und Sekten. Bd 1. Wien 1961; AMM. Przyczynki: Motty i s. 62, 269, 478, 642, 687. – Boras, Trzeciakowski. – A. Nadolny: „Deutschkatholizismus: ks. Jana Czerskiego w zaborze pruskim 1844-1859. Studia Pelplińskie 9: 1978 s. 149-82; 10: 1979 s. 213-53. Czerski* Michał (1880-1965) dr nauk techn. inż., specjalista budowy urządzeń kolejowych. Słowniki: SBTech. IV/V. Przyczynki: Księga SIMP. Wwa 1963. – XV lat działalności Zespołu Rzeczoznawców Maszyn i Urządzeń Technicznych, Grupa w Bydgoszczy. B. 1972. – Sprawozdanie z dzialalności OW SIMP w Bydgoszczy 1946-1976. B. 1976. Czerszyk* Konstanty (1814-1885) lekarz. Słowniki: Kośmiński; SLek. IV. Czerweny* Wanda (1901-1990) nauczycielka. Słowniki: Wolszt. SB. Czerwiński* Adam (ok. 1858-1902) drukarz. Słowniki: SPKP Supl. [I]. Przyczynki: Dz. Kal. Czerwiński* Sławomir (1885-1931) pedagog, minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, działacz niepodl. Słowniki i noty biograficzne: PSB: Kto był kim; Posłowie; Wolnomularze; L. Hass: Masoneria polska XX wieku. Losy, loże, ludzie. Wwa 1996; Szkoła Kaliska; Ministrowie; K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 90. Biografie: P. Gołdyn: S.Cz. (1885-1931) – nieco zapomniany minister oświaty. Koniński Kurier Oświatowy 2011 nr 3 s. 12-4. – P. Gołdyn: S.Cz. (18851931). Minister oświaty, przyjaciel Kalisza. Kalisz [KTPN] 2013, 86 s., il., bibliogr. Przyczynki: E. Andrysiak: Między Asnykowcami. List S.Cz. do Alfonsa Parczewskiego. Asnykowiec 2010 nr 18 s. 78-81. Czerwiński* Tadeusz (1868-1947) ks., społecznik. AW: 1139. Słowniki: Księża; AMM. Czerwiński* Władysław (1868-1947) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 175. Czeski* Jan (ok. 1613-1667) ks., jezuita. Słowniki: EWoJ. Czesław* syn Marcina z Brodnicy (XIII w.) kaszt. księski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Czestek* (XIV w.) kaszt. kostrzyński. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Czeszewski* Antoni (1890-1940) ks. Słowniki: Martyrol.; PTPN; Członkowie tajnych tow. Czewlej* (XIII w.) kaszt. giecki, śremski? Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Czochralski* Jan (1885-1953) krystalograf, chemik, metalurg, wynalazca, prof. Politech. Warsz. Słowniki: SBTech. XII; Słownik polskich towarzystw naukowych. T. 2. Cz. 2. Pod red. B. Sordylowej. Wwa 1994; Słownik polskich pionierów techniki. Katowice 1986; Inżynierowie polscy w XIX i XX wieku. T. 7. 100 najwybitniejszych polskich twórców techniki. Pod red. J. Pilatowicza. Wwa 2001. Biografie: E. Domański: J. C. (1885-1953). Sylwetki profesorów Politechniki Warszawskiej. Wwa 1986. – P. Cieśliński: Uczony, którego nie ma. Magazyn Gaz. Wyb. 1998 nr 25 s. 6-12. – D. Pawlicka: Zapomniany geniusz. G. Pozn. Magazyn 24.12.1999 s. 12-3, il. – J. Pilatowicz: Profesorowie Politechniki Warszawskiej w dwudziestoleciu międzywojennym. Wwa 1999. – A. Pajączkowska: w 115 rocznicę urodzin J.Cz. Postępy Fizyki 2000 z. 3 s. 146-8. Przyczynki: J. Pilatowicz: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich w dwudziestoleciu międzywojennym (1926-39). Wwa 1993. – E. Tyrkiel: Geneza Wydziału Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej 1898-1970. Wwa 1996. Czochralski* Kornel (1881-1939) nauczyciel w Goli i Trzemesznie, działacz teatralny. Słowniki: Anders. Czochron* Sebastian Jan Kanty (1750-1819) ks., prawnik, prof. Uniw. Krak. AW: 1144. Słowniki: PSB; Filozofia w Polsce; WSB. Biografie: Z. Zdrójkowski: S.Cz. (1750-1819), krakowski kanonista wieku Oświecenia, przedstawiciel humanitarnej myśli karnej w Polsce. (Materiały biograficzne). [W:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Prawo. Z. 2. Toruń 1961 s. 11-62. Przyczynki: Z. Zdrójkowski: Prace S.Cz. profesora Akademii Krakowskiej z dziedziny prawa kanonicznego (1785-1880). Studium z dziejów myśli gallikańskiej i józefińskiej w polskim prawie kościelnym XVIII wieku na tle wzajemnych stosunków między państwem a Kościołem w Polsce i w Europie). ZH 29: 1964 z. 2 s. 71-110. – Hist. nauki II s. 409, 420. Czołniński* Polikarp (XIX w.) aptekarz w Turku. Słowniki: Gerber Studenci s. 269. Czorba* Jan (1844-1905) ziemianin. Słowniki: PTPN. Czosnowski* Bronisław (1922-1951) nauczyciel, członek „Szarych Szeregów”. Słowniki: Opalenicki SB I. Biografie: S. Kroma: Bohater godny naśladowania. Echa Opalenickie 1992 nr 12. Przyczynki: z dziejów harcerstwa bukowskiego. Buk 1980. – H. Blimel: Okupacyjne harce. Buk 1981. – A. Kowalczyk: Buk. Zarys dziejów miasta. P. 1989 s. 130 i n. Czosnowski* Jerzy Michał (1922-1976) botanik-fizjolog, prof. UAM. Słowniki: WSB. Biografie: J.C. (życiorys) Kron. UP za l. 1945-1954/55 s. 599-600. Artykuły: Wiadomości Botaniczne 21: 1977 nr 2 s. 81-4. Czubala* Jakub (1893-1972) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Czubala* Tomasz (1887-1920) powstaniec wlkp., ppor. WP. Słowniki: SBPW. Przyczynki: Kórnik i Bnin w walkach o wolność w latach 1794-1945. P. 1976 s. 89. Czubińska* Maria (1917-1975) botanik, florystka. Słowniki: SBP. Biografie: M.C. (życiorys). Kron. UAM za l. 1969/70-1971-72 s. 725-6. Czubiński* Antoni (1928-2003) historyk. Bibliografie: Nota bibliograficzna. [W:] A. Czubiński: Spory o historię, prawdę i o nas. Wstęp i dobór tekstów S. Sierpowski. P. [PTPN] 2011, s. 293. Źródła: A. Czubiński: Urywki wojennych wspomnień. [W:] A.Cz. 1928-2003. Życie i dzieło. Oprac. zbior. pod red. S. Sierpowskiego. P. 2004. Biografie: A.Cz. 1928-2003. Życie i dzieło. Oprac. zbior. pod red. S. Sierpowskiego. P. 2004. – S. Sierpowski: A.Cz. [W:] Wybitni historycy wielkopolscy, s. 745-66. – S. Sierpowski: A.Cz. 1928-2003. [W:] A. Czubiński: Spory o historię, prawdę i o nas. Wstęp i dobór tekstów S. Sierpowski. P. [PTPN] 2011, s. 9-35. Przyczynki: J. Sobczak: Warszawski epizod w życiu profesora A.Cz. 1971-1974. z kart dziennika. P. 2005. Prace zbiorowe: A.Cz. 1928-2003. Życie i dzieło. Oprac. zbior. pod red. S. Sierpowskiego. P. 2004, 376 s., il. Zawiera: Wstęp, s. 7-9; Cz.I. Życie. S. Sierpowski: A.Cz. zwykłe i niezwykłe curriculum vitae, s. 13-32; A. Czubiński: Urywki wojennych wspomnień, s. 33-42; M. Olszewski: Człowiek o wielkim autorytecie społecznym, s. 43-4; Laudacja na trzydziestolecie pracy naukowej nauczyciela i mistrza (w imieniu uczniów przemawiał S. Sierpowski), s. 45-9; H. Chałupczak: Seminarium poznańskie z lubelskiej perspektywy, s. 50-6; B. Górczyńska-Przybyłowicz: Ostatni wyjazd zagraniczny, s. 57-62; A. Stempin: Wspomnienie z Freiburga, s. 63-7; M.A. Szulc-Packalén: o Antonim prywatnie, s. 68-72; S. Sierpowski: Pożegnanie z westybulu auli uniwersyteckiej 17 lutego 2003 r., s. 73-4; Cz. II. Dzieło. H. Olszewski: Słowo o walorach twórczego sceptycyzmu, s. 77-89; A. Szczuciński: o postawie badawczej, s. 92-100; M. Musielak: Historyk dziejów narodowych, s. 101-18; T. Kotłowski: Niemcoznawca, s. 119-35; S. Sierpowski: Od fenomenu rewolucji do syntez dziejów powszechnych, s. 136-53; J. Sobczak: Historyk polskiego i międzynarodowego ruchu robotniczego, s. 154-79; B. Miśkiewicz: Zainteresowania historią wojskowości, s. 182-203; Z. Kaczmarek: Regionalista, s. 204-11; B. Polak: Dobosz Powstania Wielkopolskiego, s. 212-3; E. Nowak: Spuścizna profesora A.Cz. w zbiorach Biblioteki Kórnickiej PAN, s. 214-6; Cz. III. Uczniowie. Przewody doktorskie przeprowadzone pod kierownictwem profesora A.Cz., s. 219-22; Cz, IV. Przedruki, s. 22374; Cz. V. Bibliografia prac. Oprac. J. Chodera, W. Kłosiński, A. Królczyk, s. 275-349; Cz. VI. Narodziny i zasady działania Funduszu im. prof. A.Cz., s. 351-363; Indeks nazwisk, s. 365-76. Czubiński* Zygmunt (1912-1967) botanik, prof. UP i UAM. Słowniki: WSB; Biogramy uczonych II; Śródka. Biografie: Z.C. (życiorys) Kron. UP za l. 1945-1954/55 s. 594-5. – B. Pawłowski: Z.C. (1912-1967). Nauka Polska 15: 1967 nr 4 s. 168-71. – T. Krotoska: Prof. dr Z.C. Spraw. PTPN 1967 nr 1 s. 174-9. – T. Wojterski: Z.C. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 23: 1967 nr. 5 s. 5-14, bibliogr. – F. Celiński: Działalność naukowa prof. dra Z.Cz. [Oraz] Wykaz publikacji. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 1968 nr 3 s. 369-77. – T. Krotoska: Wspomnienie o Profesorze Z.Cz. (1912-1968). Biuletyn Parków Krajobrazowych Wielkopolski Z. 5 (1999) s. 164-9. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 660, 664-7, 669, 670, 672, 673, 675, 676, 678, 679, 681, 687, 701-5, 755, 1059, 1060. Czujewicz* Jan (1882-1933) ks., społ. Słowniki: PTPN; Księża. Przyczynki: Pamiętnik Zjazdu Wykładowców i Absolwentów Liceum im. H. Kołłątaja w Krotoszynie. 1986 s. 3. Czwalina* Bogumił (XVIII/XIX w.) nauczyciel Szkoły Wojewódzkiej w Kaliszu, czł. loży masońskiej. Noty biograficzne: K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 57. Czwalina* Paweł (zm. 1852) profesor gimn. i cenzor w P. AW: 1147. Słowniki: PSB; Nauczyciele MM. Przyczynki: Z. Grot: Hipolit Cegielski. P. 1947 s. 11, 20, 22, 25, 27-8, 34, 67, 69, 109, 248-51, 311. Czwojda* Alfons (1908-1982) ks., proboszcz w Skalmierzycach, organizator życia religijnego w czasie okupacji. Słowniki: Anders. =Czwojdrak* Tadeusz (+) prof dr hab., rektor AR w P. Biografie: M. Błoch, A. Laboga, J. Mańkowski, T. Orlik: Nagrody Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego za rok 1974. Część trzecia. Zespołowa Nagroda Rolnicza. KMP 1976 nr 1 s. 84 i n. – T. Świtała: Prof. dr hab. T.Cz. – rektor Akademii Rolniczej. KMP 1980 nr 2 s. 47-9, il. – S. Paszkowski: Sylwetka naukowa prof. dr. hab. T.Cz. Wieści Akademickie 2000 nr 12 s. 6. Czypicki* Czesław (1855-1926) adwokat, działacz społ. i polit. AW: 1149. Słowniki: WSB; PTPN; SAdw. II; SBWP-W I. Biografie: S. Kaźmierczak: Cz. Cz. (1855-1926). Szkice Koźmińskie 43: 2009 s. 77-9, il., bibliogr. Przyczynki: Polityczna działalność rzemiosła wielkopolskiego w okresie zaborów (1793-1918). P. 1963. – Jakóbczyk Studia III. – E. Achremowicz, T. Żabski: Towarzystwo Literacko-Słowiańskie we Wrocławiu 1836-1886. Wr. 1973. – Dz. Wlkp. – W. Maisel: Wojewódzkie sądy administracyjne w Drugiej Rzeczypospolitej. Wwa 1976. – W. Gill: Krotoszyn i Koźmin w powstaniu wielkopolskim. [W:] Udział społeczeństwa ziemi kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku. Kalisz 1978. – W. Jakóbczyk: Towarzystwo Naukowej Pomocy w Wielkopolsce 1841-1939. P. 1985. – S. Wierzchosławski: Elity polskiego ruchu narodowego w Poznańskiem i Prusach Zachodnich w latach 18501914. Toruń 1992. – A. Gulczyński: Ministerstwo byłej Dzielnicy Pruskiej (1919-1922). Poznań ??? Czyrnek* Bertrand (1899-?) ks., prof. semin. duch. Słowniki: PTPN. Czyszewski* Kazimierz Ludwik (1892-1962) działacz katol. i związkowy, powstaniec wlkp. Słowniki: Kto był kim; Posłowie. Czyżak* Józef Antoni (1897-?) ginekolog. Słowniki: PTPN. Czyżak* Mieczysław (1883-1933) ks. Słowniki: PTPN. Czyżewski* Ignacy (1797-?) oficer powstania 1830/31. Słowniki: Bielecki Słownik. Czyżewski* Ignacy Stanisław h. Dryja (zm. 1823) bp augustowski. AW: 1154. Słowniki: PSB. Czyżewski* Józef (1866-1927) inż. Słowniki: PTPN. Czyżewski* Kazimierz (1891-?) nauczyciel. Słowniki: Szkoła Kaliska. Czyżewski* Kazimierz (1921-1982) mgr inż. hydrotechnik, projektant zapór i zbiorników wodnych, wiceprzewodniczący Polskiego Komitetu NOT d/s Gospodarki Wodnej. Słowniki: SBTech. III. Czyżowski* Zygmunt (zm. 1666) kan. gnieźn., bp nominat kamieniecki, opat paradyski. Przyczynki: Opactwo cysterskie w Paradyzu. Jego rola w dziejach i kulturze pogranicza. Red. J. Karczewska. Zielona Góra 2004 s. 68. Ćwikliński* Antoni (1834-1898) ks., społecznik. AW: 1024. Słowniki: Księża. Przyczynki: B. Żynda: Bibliografia wydawnictw Księgarni św. Wojciecha. P. 1970 s. 84 Ćwikliński* Jan Kazimierz (1850-1924) prawnik. AW: 1025. Słowniki: PSB. Ćwikliński* Ludwik (1853-1943) filolog klas., prof. honor. UP. AW: 1026. Słowniki: Nowy Korbut; WSB; PTPN; Biogramy uczonych I; Śródka (il.); SHist. Źródła: Boniecki Fotografie. Biografie: K. Kumaniecki: L.Ć. PLit. 36: 1946 z. 1-2 s. 96-103. – T. Sinko: L.Ć. (18531943). KH 53: 1939-45 s. 463-8. – S. Witkowski: L. Ć. Wr. 1947 H. Krępska: Sylwetki filologów klasycznych w Polsce. L.Ć. 1853-1942. Meander 9: 1954 nr 7 s. 353-6. Przyczynki: K. Chłędowski: Pamiętniki. T. 1. Wr. 1951 s. 210-11. – J. Kostrzewski: o „emigrantach” naukowych z Wielkopolski. RH 1957 s. 11-25. – Historiografia polska w dobie pozytywizmu (1865-1900). Wwa 1968 s. 57-8. Ćwirko*-Godycki (1905-1930) antropolog. Słowniki: SBP. Bibliografie: A. Wrzosek: Bibliografia antropologii polskiej do roku 1955 włącznie. Wr. 1959. Ćwirko*-Godycki Michał (1901-1980) antropolog, prof. UP, rektor Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego w P. AW: 1027. Słowniki: PTPN; Nauczyciele MM. Bibliografie: Bibliografia prac i artykułów prof. dra M.Ć.-G. Przegląd Antropologiczny 39: 1973 z. 2 s. 249-55 [135 poz.]. Biografie: T. Świtała: Prof. dr med. M.Ć.-G. rektor Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego. KMP 27: 1959 nr 4 s. 96-7, il. – Z. Drozdowski: M.Ć.-G. (1901-1980). z żałobnej karty. KMP 49: 1981 nr 3 s. 101-4. – A. Malinowski: Prof. M.Ć.-G. (1901-1980), życie i działalnośc naukowa. Przegląd Antropologiczny 47: 1981 z. 1, bibliogr. Przyczynki: B. Piotrowski: o Polskę nad Odrą i Bałtykiem. Myśl zachodnia i badania niemcoznawcze Uniwersytetu Poznańskiego. P. 1987 s. 366, 375, 376, 386, 392, 401, 420. Dabiński* Wincenty ( 1863-1936) powstaniec wlkp., star. gostyński. Biografie: 50b1) S. Jankowiak: W.D. – organizator władz powstańczych, pierwszy polski starosta gostyński. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1989. Gostyń 1988 s. 4-5, il. – S. Jankowiak, P. Bauer: Ziemia Gostyńska w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Gostyń 1989 s. 10, 31-2, 34, 36, 38, 40, 43-4, 51-2, 110, 112, 127. Dachnowski* Jan Karol (1590-1654) poeta, heraldyk. Słowniki: PSB; Nowy Korbut. Przyczynki: A. Jackowski: o wartości poznawczej folkloru. Polska Sztuka Ludowa 1953 nr 1. – DWP II s. 36. – Historia muzyki powszechnej. T. 1: Do renesansu włącznie. Red. M. Chomiński [i in.]. Kr. 1957. – Z. Pentek: J.K.D. – pisarz miejski, poznański genealog i heraldyk szlachty pruskiej XVII wieku. PBK 25: 2001 s. 89-97. Dachowski* Filip (1893-1962) ks., duszpaterz polonijny, poseł na Sejm RP. Słowniki: Kto był kim; Posłowie; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 132. – E. S. Urbański: Sylwetki polskie w Ameryce Południowej. T. 1. Stevens Point 1991 s. 118-9. Dachtera* Adolf (1915-1983) śpiewak operowy, działacz konspiracji antyhitlerowskiej. Słowniki: BSB III (i fot.). Przyczynki: Pamiątkowy album Echo klasyków bydgoskich. Monografia zjazdowa. B. 1985 s. 7, 18. – E. Forycki: Ludzie z ODR „Zatoka”. B. 1990 s. 40-1. Dachtera* Franciszek (1910-1942) bł., ks., prefekt liceum w B. Słowniki: Martyrol.; W. Jastrzębski: Słownik biograficzny nauczycieli bydgoskich – ofiar wojny światowej. Kronika Bydgoska 13: 1993; BSB III (i fot.). Biografie: L. Gładyszewski: Ks. F. D. Słowo Archidiecezji Gnieźnieńskiej 1994 nr 10 s. 3. – Męczennicy za wiarę 1939-1945. Praca zb. pod. red. W.M. Moroza. Wwa 1996 s. 48-52. Dadaczyński* Roman (1889-1940) ks., społecznik, powstaniec wlkp. Słowniki: EK; Martyrol.; PTPN; Księża; SBWP-W I; SBPW.; Członkowie tajnych tow.; SBPW. Biografie: B. Polak: Dowódcy powstania wielkopolskiego i Wojska Wielkopolskiego 1918-1919. T. 2. Koszalin 1989 s. 90-1. – W. Pawelczak, Z. Molski: Rakoniewice w latach okupacji 1939-1945. P. 1992 [na s. 35-41: Pamięci ks. R.D. powstańca wielkopolskiego, majora WP i proboszcza Rakoniewic w l. 1931-1939]. – [S.] Jędr[aś]: Pamięci księdza D. Pan. Leszcz. 2000 nr 41 s. 23. Przyczynki: S. Biskupski: Księża polscy w niemieckich obozach koncentracyjnych. Londyn 1946 s. 59. – J. Domagała: Ci, którzy przeszli przez Dachau. Wwa 1957 s. 90. – R. Schnabel: Die Frommen in der Holle. Geschichte in Dachau. Berlin 1966 s. 225. – Udział duch. s. 71-2, 108. – Wróblewski s. 278. – I. Basińska: Posługa liturgiczna w okresie powstania wielkopolskiego 1918-1919. MK 1986 nr 1 s. 10-7. – S. Jędraś: Kapelan powstańców. Pan. Leszcz. 1991 nr 5 s. 6. Artykuły: WTK 1974 nr 8-9. – Wiadomości Grodziskie 1989 nr 9. Dadlez* Józef (1896-1970) farmakolog, prof. AM w Poznaniu. Źródła: Archiwum AM w Poznaniu – Akta osobowe J.D. Biografie: A. Mrozikiewicz: J.D. (1896-1970). Farmakolog. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 143-4. Dahlke* Franciszek Ksawery (1883-1942) ks. społecznik. Słowniki: Martyrol.; PTPN; Księża. Dahlmann* Piotr (1810-1847) poeta, publicysta, tłumacz, powstaniec 1830. AW: 1160. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; WSB; AMM; Dawni pisarze. Biografie: J. W. Gomulicki: P. D. [W:] J. Tuwim: Księga wierszy polskich XIX wieku. T. 1. Wwa 1954 Przyczynki: B. Zakrzewski: Walka o ideologię demokratyczną w Poznaniu. PZach. 1953 nr 6-8. – Motty i s. 62, 315, 641. – B. Zakrzewski: Tygodnik Literacki 1838-1845. Wwa 1964 s. 16, 120, 123, 147, 159, 176, 178, 187-9, 192, 194, 198-9, 202-4, 211, 214-5, 221-2. – B. Zakrzewski: Nowe tematy śląskie. Wr. 1980 s. 187-91. Dajewski* Łukasz (I poł. XVIII w.) ks., bibliofil. Słowniki: SPKP Supl. [I]. Przyczynki: J. Wiesiołowski: Dar książkowy Ł.D. dla kolegiaty Marii Magdaleny w Poznaniu. 1740 r. PBK 11: 1973 s. 81-97 [m.in. spis książek L. D.]. Dalbor* Edmund (1869-1926) abp gnieźn. i pozn., kardynał. AW: 1161. Słowniki: PSB; EK; WSB; PTPN; Kanoniści; Teolodzy; SBPW; Księża; SBKS; Kto był kim; SBWP-W I; Biskupi katol.; Biskupi; Członkowie tajnych tow. Źródła: Boniecki Fotografie. Biografie: Nowacki II s. 123-4. – W. Leszczyński: Już wiek cały minął. w stulecie urodzin kardynała prymasa E.D. Przew. Kat. 59: 1969 s. 389-92. – J. Glemp: Ks. Prymas Kardynał E.D. po 50 latach. Przew. Kat. 1977 nr 21. – J. Glemp: Ks. E. kardynał D. (1869-1926). Prawo Kanoniczne 17: 1974 nr 3/4 s. 229-40. – M. Aleksandrowicz: Kardynał E.D. jako arcybiskup gnieźnieński i poznański (1915-1926). Studia Gnesnensia 3: 1977 s. 293-307. – M. Aleksandrowicz: Kardynał E.D.P. 1980. – Na stolicy prymasowskiej w Gnieźnie i w Poznaniu. Praca zbiorowa pod red. F. Lenorta. P. 1982, s. 293-318. – M. Kosman: E.D. (1915-1926). [W:] Między ołtarzem a tronem. Poczet prymasów Polski. P. 2000 s. 253-8. – Wielkopolanie XX wieku. Praca zbiorowa pod red. A. Gulczyńskiego. P. 2001 s. 93-106. – Cz. Pest: Kardynał E.D. (1869-1926). Pierwszy prymas Polski Odrodzonej. P. 2004. Przyczynki: Nowacki i s. 59, 385, 621; II s. 135, 170, 172, 192, 223, 226, 233, 285, 326, 720, 752, 774. – A. Wronka: Wspomnienia z akcji plebiscytowej na Śląsku. Gość Niedzielny 1968 nr 31-3, 35. – Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 193. – S. Wachowiak: Fragmenty wspomnień. Wiadomości (Londyn) 1971. – Udział duch. s. 44-9 i passim. – M. Fąka: Kwestia prymasostwa w okresie arcybiskupich rządów kardynała E.D. (1915-1926). Prawo Kanoniczne 20: 1977 nr 1-2 s. 101-23; nr 3-4 s. 109-29. – Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939. Pod red. C. Strzeszewskiego [i in.]. Wwa 1981. – S. Wilk: Archidiecezja gnieźnieńska w II Rzeczypospolitej. Administracja archidiecezji pod rządami prymasów kard. E.D. i kard. Augusta Hlonda. Lublin 1987, 312 s. – R. Dzwonkowski: Polska opieka religijna we Francji 1909-1939. P. [i in.] 1988, passim. – Z. Jarkiewicz: Dekret ks. kardynała E.D. z 1924 r. o podziale parafii rzymskokatolickich w Bydgoszczy. Kronika Bydgoska 14: 1992 s. 275-9. – K. Krasowski; Episkopat katolicki w II Rzeczypospolitej. Myśl o ustroju państwa – postulaty – realizacja. Wwa [i in.] 1992. – S. Wilk: Episkopat Kościoła Katolickiego w Polsce w latach 1918-1939. Wwa 1992. – K. Śmigiel: Florian Stablewski. Gn. 1993 s. 95, 98, 104, 178, 180. – M. Piela: Udzial duchowieństwa w polskim życiu politycznym w latach 1914-1924. Lublin 1994. – J. Pietrzak: Kościół katolicki a niepodległość Polski w latach 1914-1918. [W:] Do niepodległości 1918, 1944/45, 1989. Wizje – drogi – spełnienie. Pod red. W. Wrzesińskiego. Wwa 1998. – Cz. Pest: Próba ratowania Kolegium Polskiego w Rzymie przed zamknięciem przez kard. E.D., arcybiskupa gnieźnieńskiego i poznańskiego. Studia Gnesnensia T. 14. Gniezno 2000 s. 243-54. – K. Karłowski: z dziejów nominacji arcybiskupa E.D. oraz prawo elekcji kapituł katedralnych gnieźn. i pozn. [W tegoż:] z dziejów elekcji kapitulnej arcybiskupów gnieźn. i pozn. w l. 1821-1925. P. 2002 s. 187-90. Dalbor* Witold (1905-1954) historyk sztuki i architektury. Słowniki: SHist. Biografie: R.: W.D. Spraw. PTPN 19: 1955 nr 1 s. 113-4. Dalbor* Władysław (ok. 1863-1898) lekarz. Słowniki: SLek. V. Daleki* Andrzej (zm. po r. 1863) kapral armii Ks. Warszawskiego. Słowniki: PSB. Daleki* Jakub (1831-1873) ks. AW: 1163. Słowniki: PSB [hasło: Daleki Andrzej]; PTPN. Daleki* Jędrzej z Kołaczkowic (1783-1870) żołnierz napoleoński, pamiętnikarz. Słowniki: Anders. Biografie: S. Drozdowski: J.D. z K., pamiętnikarz chłopski. [W:] Wkład przedstawicieli ziemi rawickiej do literatury. Sprawozdanie z sesji popularnonaukowej. Red. Cz.B. Sędłak. Rawicz 1973. Daleszyński* Marian (1912-1939) farmaceuta, por. WP. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Przyczynki: Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej. T. 1. Pruszków 1994 s. 154. Daleszyński* Wojciech ( XVIII w.) pisarz grodzki koniński. Słowniki: Zwierzykowski s. 351. Daleszyński* Wojciech (XVIII w.) burgrabia kościański, pisarz grodzki pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 351/ Dalkowski* Hubert (1919-1960) misjonarz Ducha Świętego, duszpasterz polonijny, ekonom w domu Zgromadzenia Misjonarzy Ducha Świętego w B. Słowniki: Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Praca zbiorowa pod red. J. Myszora. T. 2. Wwa 2003. Przyczynki: Informator o nielegalnych antypaństwowych organizacjach i bandach zbrojnych działających w Polsce Ludowej w latach 1944-1956. Lublin 1993 s. 164. – Informator o osobach skazanych za szpiegostwo w latach 1944-1984. Lublin 1994 s. 243. – J. Libiszewski: Księża katoliccy skazani przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w latach 1946-1954. Kronika Bydgoska 1995 s. 47-56. -T. Kostewicz; Represje karne wobec osób duchownych w latach 1944-1950. Niepodległość i Pamięć 1997 nr 1. Dalkowski* Maksymilian (1835-1898) ks., społecznik. AW: 1167. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Nowacki i s. 220, 246. – Klanowski s. 163. Dals* Teofil (1905-po 1985) ks., społecznik. Słowniki: Opalenicki SB II; Martyrol. Biografie: B. Wojcieszak: Jubileusz kapłaństwa ks. Kanonika T.D. Echa Opalenickie 1988 nr 7. Przyczynki: J. Domagała: Ci, którzy przeszli przez Dachau. Wwa 1957 s. 90. – R. Schnabel: Die Frammen in der Holle. Frankfurt a/Mein 1965 s. 225 poz. 380. – W. Szołdrski: Martyrologium duchowieństwa polskiego pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945. Sacrum Poloniae Millenium. Rzym 1965 s. 73. – E. Weiler: Die Geistlichen in Dachau. Mődling 1971 s. 191. – M. Koszewski: Internowanie duchownych katolickich w Lubiniu w l. 1940-1941. Zeszyty Lubińskie 1991 z. 1 s. 62. – Dzieje Opalenicy. P. 1993 s. 300-2. Damalewicz* Stefan (ok. 1610-1673) ks., teolog, hagiograf, historyk. AW: 1170. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; SHist.; EK. Damaschke* Charlotte (1893-1967) aktorka. Słowniki: Balde. Damaschke* Willi Fritz (1892-1957) pedagog, redaktor, aktor. Słowniki: Posener Biographischen Lexicon. Lüneburg 1975; BSB III (i fot.). Źródła: W. D.: Mein Lebenslauf. Bromberg 1977 nr 54 s. 7-9. Biografie: H. Klemenz: Willi Damaschke. Jb. Weichsel-Warthe 5: 1959, s. 8590. – R. Breyer: W.D. Westpreussen – Jahrbuch 37: 19. s. 73-82. Przyczynki: A. Perlińska: Materiały od działalności Stowarzyszenia Niemieckich Nauczycieli i Nauczycielek. Kronika Bydgoska 5: 1980 s. 181, 187. – W. Kotowski: Teatry Deutsche Bühne w Wielkopolsce i na Pomorzu 1919-1939. Wwa 1985 s. 35, 40-1. Dambek* Jan (1829-1904) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Dambrowski* Samuel (1577-1625) superintendent zborów luterańskich w Wlkp. AW: 1172. Słowniki: PSB; Nowy Korbut. Bibliografia: W. Chojnacki: Bibliografia polskich druków ewangelickich Ziem Zachodnich i Północnych 1520-1939. Wwa 1966 s. 36-40. Przyczynki: W. Ogrodziński: Dzieje piśmiennictwa śląskiego. T. 1. Katowice 1946. – Z. Nowak: Kontrreformacyjna satyra obyczajowa w Polsce XVII w. Gdańsk 1968 s. 62-87. – M. Kosman: Reformacja i kontrreformacja w Wielkim Księstwie Litewskim w świetle propagandy wyznaniowej. Wr. 1973 passim. – Fijałkowski: Luterańskie powitanie Wielkiej Nocy. Sycyna 1997 nr 6 s. 12 [biografia S. D.]. Damecz* Michał (zm. 1685) budowniczy, starszy cechu murarzy w P. Słowniki: Architekci. Przyczynki: Malinowski – Muratorzy s. 186-202. Damian* (XIV w.) kanclerz pozn., oficjał generalny pozn. Przyczynki: Nowacki II s. 228. Dams* Paweł (1871-1922) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża. Danaborscy* – rodzina szlachecka. Przyczynki: S. Szybkowski: Związki rodzinne Danaborskich z elitą urzędniczą Kujaw i ziemi dobrzyńskiej. RH 66: 2000 s. 157-69. Danaborski* Jan starszy (zm. 1517/1518) kaszt. rogoziński, star. nakielski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Danczowski* Dezyderiusz (1891-1950) muzyk, prof. PWSM w P. Słowniki: SMP;WSB. Artykuły: +Ruch Muzyczny 1962 nr 4. Dandelski* Ignacy (1835-1906) ks., działacz narodowy. Słowniki: SBWP-W II; Księża. Przyczynki: Zieliński Wykonanie s. 146. – Kobylin. Zarys dziejów. Pod red. S. Sierpowskiego. Kobylin 1990 s. 125, 127. Daniel* (zm. 1674) mnich i organista klasztoru bernardynów w Paradyżu. Słowniki: Chybiński. Danielak* Franciszek (1900-1966) działacz komunistyczny, powstaniec wlkp. Słowniki: WSB; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Źródła: PPS-Lewica 1926-1931. Materialy źródłowe. Wwa 1963. Biografie: T. Świtała: Bracia Danielakowie. KMP 1963 nr 2 s. 58-80, nr 4 s. 78-95. – M. Olszewski: F. D. z żałobnej karty. KMP 1966 nr 3 s. 91-4, il. Danielak* Jan (1908-1939) działacz komunistyczny. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Biografie: T. Świtała: Bracia Danielakowie. KMP 1963 nr 2 s. 58-80, nr 4 s. 78-95. Danielak* Stanisław (1906-1944?) działacz komunistyczny, uczestnik antyhitlerowskiego ruchu oporu. Słowniki: Słownik biograficzny dzialaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978. Biografie: T. Świtała: Bracia Danielakowie. KMP 1963 nr 4 s. 78-95. Danielakowie* – rodzina pozn. Przyczynki: T. Świtała: Bracia D. Mottyniana. KMP 1963 nr 2 s. 5880, il. [cz. 1]; nr 4 s. 78-95, il. [cz. 2]. Danielewicz* Edward (zm. ok. 1900) działacz antyalkoholowy. Słowniki: SLek. III, V. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Danielewski* Cyryl (1864-1923) aktor, dyrektor teatru, reżyser. AW: 1176. Słowniki: SBTP. Danielewski* Roman (1901-?) anatomopatolog. Słowniki: PTPN. Daniko* lub Daniek (Dankonis) Grzegorz (XV w.) bakałarz i rektor szkoły św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Przyczynki: Nowacki II s. 670. Daniłow* Konstantin Dmitriejewicz (XIX w.) gubernator kaliski. Słowniki: Ł. Chimiak: Gubernatorzy rosyjscy w Królestwie Polskim. Szkic do portretu zbiorowego. Wr. 1999. Dankowski* Wojciech Antoni (ok. 1760-1800) muzyk, kompozytor. AW: 1178. Słowniki: PSB; Chybiński; EK; SMP; MGG; WSB. Biografie: D. Idaszak: W.D. Hudebni věda 10: 1973 s. 188-98. Przyczynki: T. Strumiłło: Źródła i początki romantyzmu w muzyce polskiej. Kr. 1956. – J. Elsner: Sumariusz moich utworów muzycznych. Kr. 1957 s. 73, 98. – W. Świerczek: Rękopiśmienne zabytki dawnej muzyki. Kronika Diecezji Sandomierskiej 1959 nr 7-8. – W. Zientarski: Działalność W.D. w Gnieźnie. [W:] z dziejów muzyki polskiej. Z. 4. B. 1962 s. 5-15 [toż: nadbitka. B. 1962, 14 s., drzeworyt. – J. Węcowski: Przyczynek do biografii D. [W:] z Dziejów Muzyki Polskiej. Z. 5. B. 1963 s. 18-23. – D. Idaszak: Źródła rękopiśmienne do mszy żałobnych W.D. Muzyka 12: 1967 z. 4 s. 16-28. Danysz* Anna (1845-1907) pedagog. AW: 1181. Słowniki: PSB. Przyczynki: H. Rzepecka: Historia pensji Anny i Anastazji Danysz. KMP 2001 nr 4 s. 46-54. Danysz* Antoni (1853-1925) filolog klas., prof. UP. Słowniki: PSB; WSB; PTPN; Biogramy uczonych I; Śródka (il.); AMM; SHist.; Nauczyciele MM. Źródła: Boniecki Fotografie. Przyczynki: Motty II s. 479, 484, 490, 492. – Nauka w Wlkp. s. 436-9, 443, 466, 485, 579, 802, 860, 862. Danysz* Jan (1860-1928) mikrobiolog, aerolog, filozof. AW: 1184. Słowniki: PSB; WSB; SBWP-W I; SBP; AMOstr. z. 10. Biografie: C. Orlikowska: J.D. Przegląd Zoologiczny 5: 1961 nr 4 s. 311-5; Danysz* Kazimierz (1840-1912) pianista, dyrygent, kompozytor. Słowniki: PSB; SMP. Daragan* Michaił Piotrowicz (1834-?) gubernator kaliski. Słowniki: Ł. Chimiak: Gubernatorzy rosyjscy w Królestwie Polskim. Szkic do portretu zbiorowego. Wr. 1999. Biografie: W. Kościelniak: Był taki gubernator carski. Kalisia Nowa 1998 nr 2 s. 18. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 67. Darasz* Paweł (1811-1872) lekarz, powstaniec 1830. Słowniki: PSB; SLek. III. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Darmas* Klemens (1913-1996) ks. Przyczynki: H. Tyszkiewicz: Całym życiem służył ziemi kępińskiej. Tyg. Kęp. 1996 nr 25 s. 4. Darnowski* Jan (1879-1920) nauczyciel, kpt. WP, powstaniec wlkp. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Daszkiewicz* – rodzina. Przyczynki: Dzieje rodzin w Olszowie, Raduchowie, Kopydłowie 18002009. Opracowanie: M. Ciemniewska. Współpraca: T. Kargol. P.-Wwa 2011, ibidem. Daszkiewicz* Bolesław (1839-1883) lekarz. Słowniki: PTPN; SLek. IV; Kośmiński. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 105, 116. Daszkiewicz* Bronisław (1856-1915) lekarz. Słowniki: SLek. IV; AMOstr. z. 10. Przyczynki: J. Smereka: Polskie doktoraty na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Wrocławskiego w l. 1811-1939 i ich autorzy w życiu zawodowym, naukowym i społeczno-politycznym. Wr. 1980. Bibliografie: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Daszkiewicz* Józef (1901-1991) dzialacz społ. i oswiatowy. Słowniki: Opalenicki SB II. Przyczynki: Dzieje Opalenicy. P. 1993 s. 191. Daszkiewicz* Tytus (1822-1885) nauczyciel, księgarz, nakładca. AW: 1190. Słowniki: SPKP. Daum* Henryk (1862-?) działacz socjalistyczny. Słowniki: Szkoła Kaliska. Daum* Ignacy, pierwotnie Izaak, pseud.: Michał, Zygmunt (1869-1932) lekarz, działacz niepodległościowy. Słowniki: PSB; SLek. III; Słownik działaczy ruchu robotniczego. Wwa 1978; Szkoła Kaliska. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Dawidowicz* Eugeniusz (1891-1955) dyrygent orkiestr dętych, kompozytor, pedagog. Słowniki: Dyrygenci. Dawidowicz* Tadeusz (1894-1961) dyrygent orkiestr dętych i symfonicznych, pedagog. Słowniki: Dyrygenci. Dawidowscy* – rodzina pozn. Przyczynki: W. Pezacki: Bracia Dawidowcy – poznańscy potentaci jednego pokolenia (1920-1949). KMP 1999 nr 4 s. 268-75 [zakłady mięsne]. Dawidowski* Leon (1887-1939) kupiec, przemysłowiec. Słowniki: WSB. Dąbkowska* Adamina (1906-1974) bibliotekarka, działaczka społ. Słowniki: SBW. Dąbrowicz* Bolesław (1891-1964) aptekarz, drogista, wiceprezes Tow. Tomasz Zana w Rogoźnie, żołnierz AK. Biografie: Cmentarz średzki s. 200. Dąbrowiecki* Eustachy Jan Karol (1892-1958) ppor. Legionów Polskich, płk WP, szef intendentury Okręgu Korpusu nr VII w P. Słowniki: W.K. Cygan: Oficerowie Legionów Polskich 19141917. Słownik biograficzny. T. 1. Wwa 2005. Przyczynki: W. Chocianowicz: w 50-lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Londyn 1969. – K. Grodziska: Polskie groby na cmentarzach Londynu. Kr. 1995. – J.M. Majchrowski: Pierwsza Kompania Kadrowa. Portret oddzialu. Kr. 2004. Dąbrowiecki* Stanislaw (?) (XX w.) malarz, członek Wielkopolskiego Związku Artystów Plastyków. Słowniki: SAP II. Dąbrowska* Anna (zm. 1562) ksieni klaryske w Gn. Słowniki: Borkowska i s. 24. Dąbrowska* Barbara z Chłapowskich (1782-1848). Biografie: H. Zbierski: B. z Chłapowskich D. PLudu 1997 z. 1-2 s. 12-16. Dąbrowska* Krystyna (1906-1944) rzeźbiarka. Słowniki: SAP II. Biografie: J. Eicchlerowa: Jedna z wielu – K.D. Gł. Wlkp. 1946 z 3 III. – D. Kaczmarzyk: Straty wojenne Polski w dzioedzinie rzeźby. Wwa 1958 s. 148. – K. Piwocki: Historia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie 1904-1964. Wr. 1965 s. 156. Dąbrowska* Maria z Szumskich, pseud. Cichy, D., J., St, Jan Stęk, M., M.D., m.s.d., Marek Cichy, Maria Nowa, md (1889-1965) powieściopisarka. Słowniki: SWPP; WSB; Biogramy uczonych I; Polscy pisarze; Współcz. pisarze; SBWP-W zeszyt próbny; SBWP-W I; SPKP Supl. II; Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. Red. J. Krzyżanowski [i in.]. T. 1. Wwa 1984; Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Pod red. J. Czachowskiej [i in.]. T. 2. Wwa 1994; EK; P. Kuncewicz: Leksykon polskich pisarzy współczesnych. T. 1: A-M. Wwa 1995; SBSP; M. Gałęzowski: Wierni Polsce. Ludzie konspiracji piłsudczykowskiej 1939-1947. Wwa 2005. Bibliografie: Z. Biłek: Materiały do wczesnej twórczości M.D. (Bibliografia publicystyki w czasopismach „Zaranie”, „Prawda” i „Tygodnik Polski”). Ruch Literacki 3: 1962 z. 4 s. 178-85 [bibliogr. adnotowana]. – Z. Biłek: Bibliografia publicystyki społeczno-politycznej M.D. w l. 1910-1962. [W:] Pięćdziesiąt lat twórczości M.D. Wwa 1963 s. 375-91 [poz. 293]. – Wykaz publikacji M.D. z zakresu wspomnień, reportaży i krytyki literackiej. [W:] M. D.: Pisma rozproszone. T. 2. Kr. 1964 s. 695-731 [wykaz publikacji nie objętych tym wyborem]. – M. Korzeniowska: M.D. (1889-1965). Poradnik bibliograficzny. Wwa 1969, 50 s. – Bibliografia [prac o tematyce spółdzielczej]. [W:] J. Wojciechowska: M.D. – jej związki ze spółdzielczością. Wwa 1984 s. 94-7 [poz. 82]. Źródła: M. D.: Urywek wspomnień. Zeszyty Wrocławskie 1947 nr 4 s. 58-69. – M. D.: Szkice z podróży. Wwa 1956, 143 s. – W. Kordaczuk: Archiwum rękopiśmienne M.D. w Muzeum [Literatury] im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Biuletyn Polonistyczny 19: 1976 z. 4 s. 45-8. – M. Prosnak-Tyszkowa: Rękopiśmienna spuścizna M.D. w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Biuletyn Polonistyczny 19: 1976 z. 3 s. 95-8. – M. Dąbrowska: Osiem listów… Podał do druku i przypisami opatrzył K. Staemmler. Wstęp i przypisy przełożył E. Naganowski. Twórczość 35: 1979 nr 10 s. 102-12 [lata 193738]. – Boniecki Fotografie. – W. Kordaczuk: Dzienniki M.D. Opis całości materiałów źródłowych. [W:] M D.: Dzienniki. T. 5. Wwa 1988 s. 367-72. – M.D.: Dzienniki powojenne. T. 1-4. Wyd. 2. Wwa 1997. R: K. Koźniewski, Dziś 1997 nr 4 s. 114-7; M. Adamiec, Prz. Polit. Nr 33/34 (1997) s. 36-40. Księgi pamiątkowe: Pięćdziesiąt lat twórczości M.D. Materiały sesji naukowej pod red. E. Korzeniewskiej. Wwa 1963, 432 s. [m.in. na s. 375-91: N. Karsov: Bibliografia przekładów dzieł M. D., 176 poz.]. Biografie: M.D. Kultura 1962 nr 6 s. 3-16. – M.D. Opr. Z. Libera. Wwa 1963, 335 s. – L.M. Bartelski: Dąbrowska. Szkic. Wwa 1966, 76 s., bibliogr. – Z. Folejewski: M.D. New York 1967, 123 s. – E. Korzeniewska: M.D. Kronika życia. Wwa 1971, 382 s., il. R: E. Polanowski, RKal. 7: 1974 s. 405-8. – Z. Libera: M.D. Wwa 1975. – L.M. Bartelski: M.D. [W tegoż:] Sylwetki polskich pisarzy współczesnych. Wwa 1975. – W. Maciąg: M.D. [W:] Ludzie XXX-lecia. Wwa 1976. – E. Korzeniewska: M.D. Szkic. Wwa 1976, 83 s. – E. Polanowski: M.D. 1889-1965. Wr.: Ossolineum 1990, 38 s. Przyczynki: Tryumf Dąbrowskiej w Niemczech. Wiadomości Literackie 16: 1939 nr 7 s. 7. – T. Czapczyński: Dramaty M.D. Prace Polonistyczne Seria 6: 1948. – K. Wyka: Ludzie stąd. [W:] Pogranicze powieści. Kr. 1948 s. 259-71. – E. Korzeniewska: Droga M.D. do „Nocy i dni”. Pam. Lit. 1954 z. 2 s. 427-51. – W. Maciąg: Sztuka pisarska M.D. Kr. 1955, 206 s. R: M. Głowiński, Życie Literackie 1955 nr 20 s. 9, il.; J. Trznadel, PLit. 1956 nr 2 s. 602-10. – Z. Starowieyska-Morstinowa: Poprzez nasze dnie i noce. [W:] Kalejdoskop literacki. Wwa 1955 s. 12-57. – E. Korzeniewska: o M.D. i inne szkice. Wr. [i in.] 1956. R: J. Sławiński, Twórczość 1957 nr 9 s. 128-32. – Z. Jakubowski: M.D. doktorem honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego. PHum. 1957 nr 1 s. 5-8. – W. Wohnout: Czytając D. i Manna. KUltura (Paryż) 1957 nr 9 s. 43-50. – W. Maciąg: Dramaty M.D. Dialog 1958 nr 1. – (L) [M. Leń]: M.D. Kalendarz Ziemi Kaliskiej 1958 s. 30, 32, il. – J. Iwaszkiewicz: M.D. Twórczość 1959 nr 12. – W. Maciąg: M.D. [W tegoż:] 16 pytań. Kr. 1961 – Z. Biłek: Materiały do wczesnej twórczości M.D. RL 1962 nr 4. – K.A. Jeleński: Aktualność M.D. Kultura Paryż 1962 nr 6. – Z. Klemensiewicz: Pisarskie słownictwo M.D. Język Polski 1962 nr 5. – G. Leber-Hagenau: M.D. im Spiegel der deutschsprachigen Presse. Österreichische Osthefte 4: 1962 nr 6 s. 471-4. – E. Dieckmann: M.D. – Szkice z podróży. Przyczynek do obrazu Niemiec w twórczości pisarki. [W:] Pięćdziesiąt lat twórczości M.D. Referaty i materiały sesji naukowej. Red. E. Korzeniewska. Wwa 1963 s. 145-51. – G. de Cerezay [S. Cat-Mackiewicz]: Polska Gomułki i list”34”. Kultura (Paryż) 1964 nr 10. – A. Kijowski: M.D. Wwa 1964, 143 s.,bibliogr. [analiza twórczości]. – T. Drewnowski: „Noce i dnie” M.D. Wwa 1965. – W. Maciąg: Epickość M.D. [W:] z problemów literatury polskiej XX wieku. Wwa 1965. – W.G. Kunicka: Jubileusz M.D. RKal. 1: 1968 s. 404-6, il. – E. Korzeniewska: Kronika życia M.D. w latach 1939-1944. MLit. 4: 1969, 7 s. 45-51. – A. Garlicka: Juwenilia M.D. na łamach „Promienia”. Pokolenia 1969 nr 1 s. 79-83. – W. Maciąg: Opowiadania M.D. Język Polski 1970 nr … – E. Korzeniewska: M.D. o pamiętnikarstwie. Pamiętnikarstwo Polskie 1971 nr 1 s. 41-50. – E. Borowiecka: E. Abramowski a M.D. Biuletyn Lubelskiego Towarzystwa Naukowego Wydział i 1971 vol. 11 s. 49-53. – E. Korzeniewska: o dramatach M.D. Pamiętnik Teatralny 1972 nr 2. – M. Poborski: Idee społeczno-gospodarcze w publicystyce M.D. Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego 15: 1973 s. 210-34. – H. Zaworska: „Miłość życia przecierpianego”. [W:] Spotkania. Szkice literackie. Wwa 1973 s. 26-42. – Cz. Hernas: o „Dziennikach” M.D. Tyg. Powsz. 1974 nr 12. – W. Sokorski: M.D. (spotkania i rozmowy). Miesięcznik Literacki 10: 1975 nr 6 s. 48-50. P: T. Drewnowski, Polityka 19: 1975 nr 32 s. 8; Replika: W. Sokorski, Miesięcznik Literacki 10: 1975 nr 10 s. 140-1. – E. Polanowski: M.D. w Russowie i o Russowie. Kalisz 1976. – H. Sutarzewicz: Asnyk, Konopnicka i D. w Kaliszu. Wwa 1977, s. 54-76. – T. Drewnowski: Wokół Gopła. Twórczość 34: 1978 z. 6 s. 48-74; z. 7 s. 64-86. – E. Iwanicka: „Noce i dnie”. Postawy społeczno-etyczne inteligencji polskiej. Novum 19: 1978 z. 8-9 s. 164-74. – E. Iwanicka: Socjologia i powieściopisarstwo w twórczości M.D. Kultura i Społeczeństwo 1979 nr 1/2 s. 133-54. – Z. Szmytrowska-Adamczykowa: M.D. Pisarstwo dla młodzieży. [W:] Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. 301. Katowice 1979, 181 s., il. – M. Knothe: „Opowiadania” M.D. Wwa 1980, 120 s. – T. Drewnowski: Rzecz russowska. o pisarstwie M.D. Kr. 1981, 459 s. [wyd. 3. Kr. 2000, 415 s.]. – J. Wojciechowska: M.D. – jej związki ze spółdzielczością. Wwa 1984, 96 s. – O. DobijankaWitczakowa: Der Dichter als Mittler. Zu Maria Dąbrowskas Bericht über ihre Reise nach Weimar 1955. [W:] Suche die Meinung. Karl Dedecius, dem Übersetzer und Mittler zum 65. Geburtstag. Hrsg. von E. Grözinger [et al.]. Wiesbaden 1986 s. 224-36. – M. Jędrzejak: Nie tylko Asnyk i D. Gaz. Pozn. 1986 nr 237 s. 11, il. – J. Nowak-Jeziorański: Wojna w eterzze. T. 1. Londyn 1986 s. 131-2, 136, 140. – J. Rohoziński: M.D. und ihre Konzeption für eine kulturelle Zusammenarbeit zwischen Polen und der DDR. Zeitschrift Für Slawistik [Berlin] 31: 1986 s. 598-602. – F. Jakubczak: M.D. jako rzeczniczka obywatelskiego uwłaszczenia chłopów. [W:] M. D.: Rozdroże. Moja odpowiedź. Wwa 1987 s. 268-311. – J. Korkozowicz: M.D. i jej nie wydane dzienniki. [W tegoż:] Od Paska do Przybyszewskiej. Olsztyn 1988. – K. Woźniakowski: „List 34” i literaci. Zdanie 1988 nr 6. – K. Biedrzycki: Inna Dąbrowska. Znak 1989 nr 407 s. 85-9. – E. Polanowski: M.D. w krainie dzieciństwa i młodości. P. 1989, 225 s., il. – Cz. Miłosz, J. Kott: o M.D. i jej „Dziennikach”. Kultura (Paryż) 1989 nr 3. – R. Gorczyńska: Marsz, marsz Dąbrowska… Kultura Paryż 1989 nr 3 s. 126-37. – R. Gorczyńska, W. Karpiński, K. Pomian, K. Rutkowski: Rozmowa o „Dziennikach” M.D. Zeszyty Literackie [Paryż] 1989 nr 26. – A. Wat: Mój wiek. T. 1. Wwa 1990 s. 212, 220, 244, 278-9, 298. – R. Taborski: M.D. i Otto Forst Battaglia. PHum. 34: 1990 nr 12 s. 141-3. – H. Józewski: Pogrzeb M.D. Kultura (Paryż) 1991 nr 11 s. 104-27. – P. Cz. Hernas: o testamentach M.D. Kultura (Paryż) 1992 nr 3 s. 155-8. – M. Kowalski: Portret M.D. w medalierstwie, rzeźbie i filatelistyce. Rocz. Międzyrz. 23/24: 1991/1992 s. 92-103. – P. Kuncewicz: Agonia i nadzieja. T. 1: Literatura polska od 1918 r.; t. 5: Proza polska po 1956 r. Wwa 1993. – B. Mamoń: „Po prostu głupia baba…”.Tyg. Powsz. 1993 nr 4. – A. Friszke: Opozycja polityczna w PRL 1945-1980. Kr. 1994 s. 173, 178-80. – I. Jokiel: Dąbrowska a Conrad. Litteraria [T.] 25 (1994) s. 61-72. – Z. Adamczykowa: M.D. o szkole, wychowaniu, lekturach. z Teor. Prakt. Jęz. Pol. T. 14 (1995) s. 61-71. – J. Skarbowski: M.D. jako słuchaczka muzyki. ISME. 1995 nr 2 s. 55-9. – G. Przybylska: Muzeum M .D. w Russowie. KW 1995 nr 1 s. 95-7. – J. Maliszewski: Zaczęło się od Niemiec i Austrii. [W:] Księga kaliska. w stulecie urodzin M.D. Red. T. Drewnowski [et al.]. Kalisz 1996 s. 150-63. – M. Stępień: „Miotana sprzecznościami, pozostawałam w bezruchu”. (M. D. – zaraz po wojnie). Zdanie 1996 [nr] 1 s. 35-8. – W. Nawrocki: „Geniusz sierocy” M.D. jako dramat dokumentarny. Stud. Mater. Polonist. T. 3 .-(1997) s. 85-102. – A. Mencwel: Dąbrowska wobec stalinizmu. Twórczość 1998 nr 8 s. 75-91. – G. Borkowska: o co można mieć pretensje do Dąbrowskiej? [W:] Pośrod spraw publicznych i teatralnych. Marcie Fik przyjaciele, koledzy, uczniowie. Pod red. M. Napiontkowskiej [i in.]. Wwa 1998 s. 187-201. – B. Urbankowski: Czerwona msza czyli uśmiech Stalina. T. 1. Wyd. 2. Wwa 1998 s. 120, 123, 128, 137, 140, 147, 162, 528; T. 2 s. 148-9, 606. – G. Borkowska: M.D. i Stanisław Stempowski. Kr. 1999, 164 s. R: J. Klaman. Pam. Lit. 2001 z. 2 s. 218-22; E. Nowacka. Nowe Książki 2000 nr 1 s. 22-3. – I. Obłąkowska-Galanciak: Dymitr Fiłosofow i M.D. z historii polsko-rosyjskich kontaktów kulturalnych w dwudziestoleciu międzywojennym. Acta Pol.-Ruthen. T. 4 (1999) s. 338-48. – J. Bielawski: Calisiana w filatelistyce. Kalisz 2000. – D. Kelch: M.D. – pisarka (6 X 1889 – 19 V 1965). Wspomnienia siostrzenicy. Bibl. Zach.-Pom. 2000 nr 2/3 s. 15-25. – W. Nawrocki: M.D. i sprawa z Ukraińcami. Stud. Słowianozn. T. 1 (2000) s. 7-28. – S. Kisielewski: Dzienniki. Wwa 2001 s. 625, 764, 779. – J. Dufrat: Kobiety w kręgu lewicy niepodległościowej. Od Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego do Ochotniczej Legii Kobiet. Toruń 2002 passim. – A. Kolańczyk: Kalisz. Mała ojczyzna wielkich ludzi. Kalisz 2002, 164 s. [dot. m.in. związków M.D. z Kaliszem]. – M. Gałęzowski: o Ferdynandzie Goetlu redaktorze pisma Obozu Polski Walczącej „Nurt”, świadku Katynia. Mars 2003 t. 14 s. 136-7, 146-7. – S. Cenckiewicz: Oczami bezpieki. Szkice i materialy z dziejów aparatu bezpieczeństwa PRL. Kr. 2004 passim. Dąbrowska*-Żółtowska Zofia zob. Żółtowska-Dąbrowska Zofia. Dąbrowski* Adam (zm. 1494) pleban w Skórzewie, kan. gnieźn., dziekan pozn., dyplomata. AW: 1196. Słowniki: PSB. Biografie: P.M. Dziembowski: Proboszczowie parafii świętego Marcina i świętego Wincentego w Skórzewie. Skórzewo 2010, s. 35-8, il. Dąbrowski* Agapit (1580-1624) ks., jezuita, kaznodzieja. Słowniki: EWoJ; Teolodzy. Dąbrowski* Andrzej (zm. 1493) dziekan gnieźn. AW: 1197. Słowniki: PSB. Dąbrowski* Antoni (1837 lub ok. 1833-1910) malarz. Słowniki: SAP II. Przyczynki: KZSzt. T. 3, z. 3, 1957 s. 32. – A. Ryszkiewicz: Polski portret zbiorowy. Wr. 1961. – I. Jakimowicz [i in.]: Szkoła Sztuk Pięknych w Warszawie 1844-1866. Rocznik Warszawski 1963 s. 91. – Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego 1968 s. 372 (mylnie jako Antoni Samuel D.). – I. Jakimowicz: Tomasz Zieliński i jego zbiory. Rocznik Muzeum Świętorzyskiego 1970 s. 283, 367, 374. – I. Jakimowicz: Tomasz Zieliński kolekcjoner i mecenas. Wr. 1973. Dąbrowski* Bronisław (1815-1880) ziemianin, działacz niepodległ. AW: 1198. Słowniki: PSB; WSB; PTPN. Przyczynki: S. Kieniewicz: Społeczeństwo polskie w powstaniu poznańskim 1848 r. Wwa 1960. – J. Berghausen: Ruch patriotyczny w Królestwie Polskim 1833-1850. Wwa 1974. Dąbrowski* Edward (+) archeolog. Biografie: T. Malinowski: E.D. [biogr. ]. Rocznik Lubuski 24: 1998 cz. 1 s. 167-70. Dąbrowski* Florian (1798-1848) oficer armii Królestwa Polskiego, powstaniec 1830/31 i 1848. AW: 1200. Słowniki i noty biograficzne: WSB; Bielecki Słownik; Wolnomularze; Anders (il.); K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 82. Przyczynki: S. Kieniewicz: Społeczeństwo polskie w powstaniu poznańskim 1848 r. Wwa 1960. – M. Tyrowicz: Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832-1863. Wwa 1964 s. 122-3. Dąbrowski* Henryk (1926-1997) bibliotekarz, historyk. Słowniki: A. Chachlikowska: H. D. 1926-1997. Biblioteka (P.) 2: 1998 s. 183-4. SBW. Biografie: Dąbrowski* Jan Henryk (1755-1818) gen. wojsk pol. AW: 1202. Słowniki: PSB; WSB; EWoK; SPKP; Pachoński Słownik. Źródła: APP nr 974 [dok. z 1811]. – Archiwum Wybickiego. Zebrał i wydał A.M. Skalkowski. T. 1-2. Gdańsk 1948-1950, passim; T. 3. z materiałów zebranych przez A.M. Skałkowskiego i A. Lewaka przygotował do druku A. Bukowski. Gdańsk 1978 s. 10, 11, 13, 44, 62-3, 70, 75-9, 86-7, 178. – P. Lelewel: Pamiętniki i diariusz domu naszego. Wr. 1966 passim. – Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 296. Konferencje: Materiały z sesji popularno-naukowej poświęconej 151 rocznicy śmierci J.H.D. Środa W. 1969, 51 k. – Generał J.H.D. (1755-1818). Materiały z międzyuczelnianej sesji naukowej UAM i WAP odbytej w Poznaniu 28 III 1969. P. 1970, 101 s. Biografie: M. Grydzewski: J.H.D. Rzym 1945, 71 s. – G. Zych: J.H.D. 1755-1818. Wwa 1964, 479 s., il., mapy, bibliogr. – Wielkopolanie II s. 45-69. – J. Pachoński: Generał J.H.D. 1755-1818. Wwa 1987, 747 s. – Sylwetki Wielkopolan 332-41. Przyczynki: M. Kukiel: Kurs dziejów porozbiorowych Polski. Londyn 1953. – E. Halicz: Twórca Legionów – J.H.D. Wojsko Ludowe 1957 nr 1 s. 35-48, il. – J. Wąsicki: Powstanie kościuszkowskie w Wielkopolsce. P. 1957. – G. Zych: Rok 1807 . Wwa 1957. – J. Wąsicki: Powstanie 1806 roku w Wielkopolsce. P. 1958. – J. Pachoński: Legiony 1796-1807 w świetle najnowszych badań. Pamiętnik VIII Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w 1958 r. – G. Zych: Armia Księstwa Warszawskiego 1807-1812. Wwa 1961. – z dziejów historii wychowania wojskowego w Polsce. Wwa 1965 s. 132-43. – Polskie biblioteki wojskowe 1767-1967. Wwa 1969. – J. Wąsicki: Działalność polityczna i wojskowa gen. J.H.D. [W:] Generał J.H.D. (1755-1818). Materiały z międzyuczelnianej sesji naukowej UAM i WAP odbytej w Poznaniu 28 III 1969. P. 1970. – D. Wawrzykowska-Wierciochowa: Mazurek Dąbrowskiego. Wwa 1982. – M. Ruszczyc: Potomkowie generała. Wwa 1986, 315 s. – J. Sobczak: Przejdziem Wartę. Wielkopolskimi śladami Józefa Wybickiego i J.H.D. P. 1996, 118 s., il., bibliogr. R: M. Rezler, KW 1997 nr 4 s. 150-2. – M. Warkoczewska: Poznańskie wątki legendy generała J.H.D. KMP 65: 1997 nr 3 s. 32-48, il. – Kwilecki Ziemiaństwo s. 70, 78, 85, 88-9, 154-5, 229, 231, 243-6, 250-1, 254, 256, 303, 383. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 104. – Za ojczyznę i naród. 300 lat Orderu Orła Białego. Wystawa […] 2005-2006. Wwa 2005 s. 407. – J. Sobczak: Mazurek Dąbrowskiego i pamiętna noc listopadowa 1806 roku. PW 2006 nr 3 s. 86-8. Dąbrowski* Jan Kanty (1791-1853) kan., prof. semin. duch. w P. i w Gn., bp sufragan pozn. AW: 1203. Słowniki: PSB; EK; Teolodzy; Biskupi; Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce.T. II – 1. Kr. 2001. Biografie: A. Schletz: Ks. J.K.D., biskup tyt. helenopolitański i sufragan poznański (1791-1853). NP 5: 1957 s. 217-37 [i odb. 21 s.]. Przyczynki: S. Jezierski: Arcybiskup w więzieniu, czyli zatarg o małżeństwa mieszane między rządem pruskim a arcybiskupem Marcinem Duninem 1837-1841. Rzym 1957 passim. – M. Żywczyński: Der posener Kirchenstreit in den Jahren 1837-40 und die „kölner Wirren”. Acta Poloniae Historica 2: 1959 s. 17-41. – Nowacki II s. 191-2. – Z. Zieliński: Kościół katolicki w Wielkim Księstwie Poznańskim w l. 1848-1865. Lublin 1973 passim. – J. Glemp: Rektorzy Seminarium Duchownego w G. po r. 1835. Studia Gnesnensia 2: 1976 s. 344-76. Dąbrowski* Jan Michał (1783-1827) syn Jana Henryka, kpt. wojsk pol. Słowniki: Pachoński Słownik. Dąbrowski* Jerzy (1931-1991) ks. w Inowr. i B., bp sufragan gnieźn. Słowniki: Biskupi. Biografie: Z. Szuba: Biskupi polscy XX wieku. Życie Katolickie 2: 1983 z. 5-6 s. 225-6. Dąbrowski* Józef, pseud. literacki Grabiec (1876-1926) prawnik, historyk, publicysta, działacz społ. i polit. Słowniki: PSB; L. Hass: Masoneria polska XX wieku. Losy, loże, ludzie. Wwa 1996; Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978; Wolnomularze; SAdw. II. Przyczynki: Czasopiśmiennictwo ludowe w Królestwie Polskim 1905-1914. Wwa 1957. -W. L. Karwacki: Łódzka organizacja PPS-Lewicy 1906-1918. Łódź 1964. – A. Żarnowska: Geneza rozłamu w PPS 1904-1906. Wwa 1965. – L. Chajn: Wolnomularstwo w II Rzeczypospolitej. Wwa 1975. Bibliografie: Ż. Kormanowa: Materiały do bibliografii druków socjalistycznych na ziemiach polskich w latach 1866-1918. Wyd. 2. Wwa 1949 s. 30, 32, 43-4, 58, 65, 80. Dąbrowski* Kazimierz (1890-1976) ks., jezuita. Słowniki: EWoJ. Biografie: T. Bzowski [i in.]: Wspomnienia naszych zmarłych 1820-1982. T. 2. Kr. 1982 s. 27-8. – Paluszkiewicz: Wychowawca. [W:] Przyszli służyć. Rzym 1985 s. 127-35. Dąbrowski* Krzysztof (1931-1979) archeolog. Słowniki: SBWP-W I. Biografie: L. Leciejewicz: Doc. dr hab. K.D. 25 V 1931 – 25 XI 1979. KHKM 28: 1980 nr 2 s. 305-7. – M. Męclewska: K.D. 25 V 1931 r. – 25 XI 1979 r. Biuletyn Numizmatyczny 1980 nr 4 s. 72-4. – E. Pudełko: Doc. dr hab. K.D. (wspomnienie pośmiertne). RKal. 13: 1980 s. 403-5. – T. Baranowski: K.D. – archeolog Kalisza. RKal. 22: 1990. Przyczynki: T. Gardawska: Bibliografia prac K.D. za lata 1953-1979. WA 44: 1979 z. 2. – [B. Szal] (bs): Galeria portretów z różnych epok. Historycy Kalisza. Ziemia Kaliska 1988 nr 27 s. 3. Dąbrowski* Marcin Słap z Dąbrowy (zm. ok. 1513) pleban w Skórzewie. Biografie: P.M. Dziembowski: Proboszczowie parafii świętego Marcina i świętego Wincentego w Skórzewie. Skórzewo 2010, s. 39-40. Dąbrowski* Marcin Słap młodszy (zm. 1550) archidiakon pszczewski i pozn., wikariusz gen. i oficjał pozn. AW: 1206. Słowniki: PSB. Źródła: Korespondencja Erazma z Rotterdamu z Polakami. Przekład i oprac. M. Cytowska. Wwa 1965. Biografie: P.M. Dziembowski: Proboszczowie parafii świętego Marcina i świętego Wincentego w Skórzewie. Skórzewo 2010, s. 44-5. Przyczynki: Nowacki II s. 199, 215, 265, 294, 296, 305. Dąbrowski* Michał (1808-1869) powstaniec z 1830/31 i 1848. Słowniki: Bielecki Słownik. Dąbrowski* Michał Stanisław (zm. 1740) komandor kawalerów maltańskich w P. Biografie: J.E. Kaczmarek s. 330 i 11, 25-6. Dąbrowski* Onufry (1802-?) nauczyciel religii, kan. kaliski. Słowniki: Gerber Studenci s. 358. Dąbrowski* Pantaleon (1656-1703) jezuita, aptekarz. Słowniki: EWoJ. Dąbrowski* Stanisław (zm. 1575) archidiakon gnieźn. AW: 1210. Słowniki: PSB; EK. Przyczynki: Z. Szmidt: Źródła zbioru prawa prowincjonalnego Stanisława Karnkowskiego. Sprawozdania z Czynności Wydawniczej i Posiedzeń Naukowych KUL 12: 1961 s. 6-9. Dąbrowski* Stefan (1875-1945) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; Członkowie tajnych tow. Dąbrowski* Stefan Tytus Zygmunt, pseud.: Feliks Kamiński (1877-1947) lekarz, biochemik, fizjolog, prof. i rektor UP. AW: 1211. Słowniki: PSB; WSB; PTPN; Biogramy uczonych II; SBP; Kto był kim I; Uczeni pol.; SLek. IV; Posłowie; SBPNM i z. 1. Źródła: Boniecki Fotografie. – M. Bugajewska: Spuścizna prof. S.D. w zbiorach rękopiśmiennych Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu. Poznański Rocznik Archiwalno-Historyczny R. 6/7: 1999/2000 s. 203-9. Biografie: H. Szołdrska: Prof. dr S.D. 31 i 1877 – 23 III 1947. [P. 1947] 32 s. – Z. Stolzmann: S.T.Z.D. Spraw. PTPN 14: 1947 nr 1 s. 123-5. – S. Gieysztor: To był człowiek. (W pierwsza rocznicę zgonu śp. S.D.). Tygodnik Warszawski 1948 nr 16 s. 4-5; nr 17 s. 4-5; nr 18 s. 4-5. – A.M. Skałkowski: Wspomnienie o rektorze Dąbrowskim. Tygodnik Warszawski 1948 nr 2 s. 2. – S.T.Z.D. (nekrolog). Kron. UP za l. 1945-1954/55 s. 226-7. – H. Karoń: Profesor dr S.D. – lekarz i pierwszy biochemik poznański. [W:] Wkład lekarzy i farmaceutów wielkopolskich do rozwoju nauk medycznych. Wwa [i in.] 1975 s. 92-9. – K. Wysocki: S.D. (1877-1947). Biochemik, fizjolog. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 145-50. – K.M. Pospieszalski: z nieznanych dziejów Uniwersytetu Poznańskiego. Pierwszy powojenny rektor S.D. KMP 62: 1994 nr 3/4 s. 508-20, il. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 724, 725, 727, 946, 952-4, 959, 1182, 1236. – Polska Akademia Umiejętności 1872-1952. Nauki lekarskie, ścisłe, przyrodnicze i o ziemi. Wr. 1974. – K. Wysocki: Niektóre zagadnienia biochemiczne i kliniczne w problematyce naukowej prof. S.D. Polski Tygodnik Lekarski 1975 nr 31/32 s. 1337-39. Artykuły: +Gł. Wlkp. 1947 nr 83. – Roczniki AM w P. supl. II: 1975. Dąbrowski* Wiktor Junosza (1896-1981) pisarz, publicysta, bokser, trener, działacz sportowy. Słowniki: W. Lipoński: Humanistyczna encyklopedia sportu. Wwa 1987; Inowr. SB I. Przyczynki: B. Tuszyński: W.J.-D. Przegląd Sportowy 1973 nr 231. – B. Tuszyński: Prasa i sport. Wwa 1981 s. 161-86. – W. Gorzyca: Polski Związek Bokserski 1923-1983. Wwa 1983 s. 6. – L. Dombek: Historia 60-lecia KKS „Goplania” Inowrocław. B. 1984 s. 37-9. Dąbrówka* Dobrawa (zm. 977) księżna polańska, żona Mieszka I. Słowniki: PSB (hasło: Dobrawa); EK; WSB; SSS (S. Urbańczyk, H. Modrzewska); Wielkopolska wybitnych europejczyków, s. 2-3. Przyczynki: W. Taszycki: a jednak Dąbrówka. Język Polski 24: 1939 z. 3 s. 86-8. – G. Labuda: Dąbrówka czy (Dobrawka)? Uzupełnienia do dyskusji o poprawne imię żony Mieszka I. SO 18: 1939-47 s. 126-38. – J. Otrębski: Imiona pierwszej chrześcijańskiej pary książęcej w Polsce. SO 18: 1939-47 s. 85-94. – S. Urbańczyk: Dwa zagadkowe imiona [Mieszko, D.]. SA 3: 1951/2 s. 52-72. – S. Rospond: Uwagi polemiczne o Mieszku, Masławie i D. Onomastica 1: 1955 s. 168-85. – J. Svoboda: Staročeska osobnijmena a naše přijmeni. Praha 1964 passim. – M. Banaszak: Czechy – D. – św. Wojciech – chrystianizacja Polski. Przew. Kat. 55: 1965 s. 313-4. – Dzieje Gniezna. Wwa 1965. – M. Banaszak: Mieszko, Dobrawa, Jordan i tło wydarzeń 966. Przew. Kat. 56: 1966 s. 147-8. – Kościół w Polsce. T. 1. Kr. 1966. – J. Żylińska: Piastówny i żony Piastów. Wwa 1967 s. 17-21. – Kosmasa Kronika Czechów. Wwa 1968. – D. Borawska: o imię Dąbrówki. [W:] Polska w świecie. Red. J. Dowiat i in. Wwa 1972 s. 41-59. – J. Dowiat: Dubrouka venit ad Miskonem. Geneza zapiski. [W:] Cultus et cognitio. Studia z dziejów średniowiecznej kultury. Wwa 1976 s. 1238. – M. Homza: The Role of Saint Ludmila, Doubravka, Saint Olga and Adelaide in the Conversions of Their Countries. [W:] Early Christianity in Central and East Europe. Red. P. Urbańczyk. Wwa 1997 s. 187-202. – G. Labuda: Księżna Dobrawa i książę Mieszko jako rodzice chrzestni Polski piastowskiej. [W:] Scriptura custos memoriae. Prace historyczne. Red. D. Zydorek. P. 2001 s. 3-17. – P. Wiszewski: Domus Bolezlai. w poszukiwaniu tradycji dynastycznej Piastów (do około 1138 roku). Wr. 2008 s. 199-202, 571-6. Dąbscy* z Lubrańca – ród rycerski. AW: 1214. Przyczynki: J. Pakulski: KIlka uwag o hrabiowskim tytule Dąbskich z Lubrańca w dawnej Rzeczypospolitej. Rocznik Muzealny (Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej) 2: 1989 s. 69-114. Dąbski*-Nerlich (1899-1983) płk WP, zastępca dowódcy 7 Dyonu Artylerii Konnej Wlkp. w P., uczestnik kampanii wrześniowej 1939, zastępca dowódcy 2 Pułku Artylerii Konnej II Korpusu, uczestnik walk pod Monte Cassino. Słowniki: Kawalerowie VM. T. IV, cz. 1. Dąmbrowski* Józef (ok. 1630-1696) sekretarz prowincji wlkp. reformatów. Słowniki: PSB. Dąmbrowski* Samuel (1577-1625) superintendent Kościoła Ewang.-Augsb., pisarz relig. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; WSB; Dawni pisarze. Przyczynki: Z. Nowak: Literackie natarcie kontrreformacji na ks. S.D. Odrodzenie i Reformacja w Polsce 13: 1968 s. 115-43. Dąmbscy* – rodzina kujawska. AW: 1214. Przyczynki: J. Dumanowski: Hrabiowie na Lubrańcu. Dzieje fortuny magnackiej. Toruń 2000, 165 s., il. R: M.G. Zieliński. Ziemia Kujawska 14: 2000/2001 s. 227-31[dot. XVI-XVIII w.] Dąmbska* Antonina Maria Zenobia z Żychlińskich (1894-1964) ziemianka, współwł. Uzarzewa, działaczka społ. Słowniki: Ziemianie III. Dąmbska* Izabela (1927-1984) ekolog, prof. UAM. Słowniki: Anders. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1984-1986 s. 25. Dąmbski* Andrzej (XVII w.) pisarz grodzki brzeski, kaszt. konarski kujawski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Dąmbski* Andrzej (zm. 1734) kaszt., woj. brzeski kujawski, poseł, star. nakielski. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy. Dąmbski* Antoni (zm. ok. 1735) star. brzeski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Dąmbski* Antoni (1706-1771) woj. brzeski kujawski, star. inowr., poseł na sejm. AW: 1218. Słowniki: PSB; Inowr. SB I; Mikulski, Stanek Spisy. Przyczynki: Źródła do dziejów Warszawy. Wwa 1963 s. 479, 512 i n. – Urzędnicy kujawscy i dobrzyńscy XVI – XVIII wieku. Spisy. Red. A. Gąsiorowski. Kórnik 1990 s. 64, 109. Dąmbski* Gustaw Bogdan Teodor (1858-1903) ziemianin. Słowniki: PTPN. Dąmbski* Gustaw Eustachy (1799-1863) ziemianin, prawnik, polityk. AW: 1220. Słowniki: PSB; PTPN; AMM. Dąmbski* Jan (XVIII w.) kaszt. konarski kujawski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Dąmbski* Jan Chrzciciel, Chryzostom (1731-1812) kaszt. kowalski, inowr., gen. wojsk kor. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy. Dąmbski* Jan Ignacy (1740-1826) konfederat barski, płk wojsk polskich. Słowniki: PSB. Dąmbski* Jan Szymon (zm. 1660) kaszt. konarski kujawski, brzeski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Dąmbski* Jan Stanisław (XVI w.) podstoli inowr., kaszt. konarski kujawski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Dąmbski* Ludwik (XVII w.) cześnik inowr., kaszt. konarski kujawski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Dąmbski* Ludwik (zm. 1783) star. inowr., woj. brzeski kujawski. AW: 1225. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy. Dąmbski* Mieczysław (1873-1927) ziemianin. AW: 1226. Słowniki: PTPN. Dąmbski* Paweł ( XVIII w.) kaszt. brzeski, star. inowr. AW: 1227. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy. Dąmbski* Stanisław (1724-1802) poseł kujawski na Sejm Wielki. Słowniki: PSB; Inowr. SB I. Dąmbski* Stanisław (zm. 1809) kaszt., woj. brzeski kujawski, star. kowalski. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy. Dąmbski* Stanisław Kazimierz (ok. 1638-1700) bp kujawski. Słowniki: PSB; EK; Biskupi. Przyczynki: J. Dumanowski: Torunianin z wyboru. z testamentu biskupa S.D. Rocznik Toruński 26: 1999 s. 91-103, il., rés. Dąmbski* Wojciech Andrzej (1676-1725) star. inowr., marsz. nadworny kor. AW: 1231. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy; Urzędnicy centralni Spisy. Dąmbski* Zygmunt (zm. 1704) kaszt. inowr., woj. brzeski kujawski, star. gnieźn., inowr. AW: 1232. Słowniki: PSB; Mikulski,. Stanek Spisy. Decker* Jerzy Jakub (1765-1819) drukarz, nakładca. Słowniki: SPKP. Przyczynki: J. Kuglin: Ze wspomnień typografa. Roczniki Biblioteczne 1958 s. 6. – Z. Semrau: Czasopisma poznańskie. KMP 26: 1958 nr 1 s. 95-120. – S. Andrzejewski: Drukarnia Deckera i Kompanii w P. w l. 1794-1819. Studia o Książce 17: 1988 s. 329-53, sum. Deczyński* Kazimierz (1800-1838) działacz chłopski, żołnierz, pisarz. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; SBWP-W I. Źródła: K. Deczyński: Pamiętnik chłopa nauczyciela. Wyd. 6. Wstęp i przypisy K. Groniowski. Wwa 1978, 64 s., tabl. 16 [zawiera też wstęp M. Handelsmana do wyd. 1]. Biografie: Od wydawnictwa. [W:] K. D.: Żywot chłopa polsskiego na początku XIX stulecia. Wwa 1949. – M. Szulkin: Przedmowa [do:] K.D. Pamiętnik chłopa nauczyciela. Wyd. 2. Wwa 1949. Przyczynki: M. Handelsman: Chama i Kordiana pojedynek o obecność w piśmienniczej kulturze wsi. Przed dwusetleciem urodzin i w 160 rocznicę śmierci K.D. Kultura Wsi 1998 nr 2 s. 169-180 [przedruk]. Dega* Wiktor Marian (1896-1995) lekarz, prof. UP i AM w P. Słowniki: WSB; PTPN; AMM; Członkowie tajnych tow. Źródła: W.D. Zapiski do autobiografii. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1984 nr 2 s. 445-66. – Zakład Historii Nauk Medycznych AM w P. – archiwum osobiste W.D. Bibliografie: A. Łempicki [i in.]: Bibliografia W.D. za lata 1925-1985 – w dziewięćdziesiątą rocznicę urodzin. Polski Przegląd Chirurgiczny 1986. – A. Łempicki: Piśmiennictwo naukowe W.D. w l. 1925-1985. Chirurgia Narządów Ruchu 52: 1987 z. 1 s. 79. Biografie: W.D. (życiorys) Kron. UP za l. 1945-54/55 s. 311-2. – A. Senger: W.D. Nauka Polska 15: 1967 nr 4 s. 57-62. – H. Bogutyn: W.M. D., ein grosser Orthopäde und Mittler zwischen deutscher und polnischer Orthopädie. Versuch einer Biographie. Würzburg 1985, 123 s., il. – J. Hasik: Profesor W.D. – wybitny lekarz, twórca nowoczesnego modelu rehabilitacji. KW 1995 nr 4 s. 111-5. – W. Marciniak: Profesor dr hab. W.D. 1896-1995. Gazeta Lekarska 1995 nr 4. – L. Kuźnicki: W.D. 1896-1995. Nauka 1995 nr 3 s. 245-7 [nekr.]. – Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 22. – K. Milanowska: W.D. 1896-1995. Nauka 1996 nr 2 s. 235-9 [nekr.]. – B. Szczepankowska: W.D. (1896-1995). Szk. Spec. 1996 nr 3 s. 154-8 [nekr.]. – A. Świtoński: w setną rocznicę urodzin prof. dra W.D. Polski Przegląd Chirurgiczny 1997. – R. Poradowski: W.D. – w kręgu Mistrza. Szkic do portretu. Łódź [2000], 104 s., tabl., il. – I. Stasiewicz-Jasiukowa. W.D. znany i nieznany. P. 2000, 176 s. R: T. Brzeziński, KHNT 2001 nr 2 s. 175-9. – W. Marciniak: Profesor W.D. KMP 2001 nr 1 s. 275-82, fot. – R.K. Meissner, J. Gadzinowski: W.D. (1896-1995). [W:] Księga Pamiątkowa w 80-lecie Uniwersyteckiego Wydziału Lekarskiego w P. Red. R.K. Meissner. P. 2001 s. 113-26. – Wielkopolanie XX wieku. Praca zb. pod red. A. Gulczyńskiego. P. 2001 s. 10719. Przyczynki: T. Świtała: Prof. dr med. W.D. rektor A.M. KMP 1959 nr 4 s. 93-5, il. – H. Jantos, I. Soliński: W.D. Budowniczowie Polski Ludowej. KMP 1965 nr 2 s. 81-6, il. – J. Ratajczak: Zbliżenia – D. Nurt 1966 nr 3 s. 12-14. – Kronika i bibliografia dorobku naukowego AM w P. 1957/58-1963/64. P. 1967 s. 231-7. – M. Dzięgielewska: Losowi na przekór. Wwa 1972. – R. Meissner: Profesor doktor W.D. twórca nowoczesnej rehabilitacji polskiej. Jubileusze. KMP 43: 1975 nr 1 s. 154-62, il. – Nauka i jej osiągniecia. Pod red. J. Szyłłejko. Wwa 1975. – A. Dziak: Zarys dziejow ortopedii polskiej. Wr. 1976. – J. Żukowski: Polska myśl medyczna. Wwa 1980 s. 31-47. – L. Thomas: The Lasker Awards. Four decades of scientific medicall progess. New York 1986. – R. Meissner: Pierwsze polskie lecznice ortopedyczne. [W:] Zarys dziejow chirurgii polskiej. Pod red. W. Noszczyka. Wwa 1989. – Akademia Medyczna na bieżąco 1995 nr 3 [nr w całości poświęcony uroczystościom pogrzebowym W.D.]. – Przybecki s. 74-5. – M. Bauer: Profesor D. nie żyje. Gaz. Wyb. (P.) 1995 nr 42 s. 1. – W. Barcikowski: Wspomnienia z lat 1944-1982. AHFM Suplementy 1995 z. 3. – M. Bauer: Wiek D. Gaz. Wyb. (P.) 1996 nr 284 s. 4-5. – Księga pamiątkowa w 85-lecie ortopedii poznańskiej 1913-1998. Pod red. M. Wierusz-Kowalskiej. P. 1998. Prace zbiorowe: W.D. znany i nieznany. Oprac. I. Stasiewicz-Jasiukowa. P. 2000, 176 s., il. Zawiera: R.K. Meissner: Przedmowa, s. 11-3; Część pierwsza: Na Kanwie Listów W. D.: I. Stasiewicz-Jasiukowa: W.D. alchemia myśli i słowa, s. 19-54; Część druga: Retrospekcje W.D. Oprac. I. Stasiewicz-Jasiukowa: W. Dega: Zapiski do autobiografii. Moja droga życiowa do wiedzy i zawodu, s. 59-116; W. Dega: The Polish Model of Medical Rehabilitation During the Period of Its Emergence, s. 117-345; W. Dega: o polskim modelu rehabilitacji medycznej w okresie jej powstania, s. 136-54; Appendix: R.K. Meissner: The Known and Unknown W.D. (1896-1995), s. 159-71. Artykuły: Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska 22: 1957 nr 1 s. 1-6; 31: 1966 nr 6 s. 641-6. – Kron. AM 2: 1959 s. 26986. – Polish Medical Science and History Bulletin 13: 1970 nr 1 s. 1-3. – The American Academy of Orthopaedic Surgeons Bulletin 19: 1971 s. 13-4. Degler* Witold (zm. 1985) fraszkopisarz. Przyczynki: J. Mikołajczak: Kpinki i docinki. P. 1989 s.138-42. Degórski* Andrzej (1882-1938) przedsiębiorca, działacz narodowy i społeczny. Słowniki: Szamotulanie. Degórski* Edward (1905-1981) ks. archidiecezji gnieźn. Słowniki: Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Praca zbiorowa pod red. J. Myszora. T. 1. Wwa 2002. Deinhardt* Johann Heinrich (1805-1867) pedagog, filozof. AW: 1236. Słowniki: BSB II; Balde. Biografie: E. Dombrowski: J.H.D. Ein bedeutender Pädgoge Bromberg. Bromberg 1973 nr 41 s. 2-3. Przyczynki: I. Berger: Die preussische Verwaltung des Regierungsbezirks Bromberg (1815-1847). Kőln [et al.] 1966 s. 181. – K.H. Rehfeld: Die preussische Verwaltung des Regierungsbezirks Bromberg. Kőln 1968 s. 184. – G. Meinhardt: Die Hőheren Schulen. [W:] Aus Brombergs Vergangenheit. Wilhelmshaven 1973 s.191. – B. Zarys dz. s. 111. – W. Samel: Bromberger Stiftungen und Schenkugen. Bromberg 1982 nr 98 s. 14. – Hist. B. s. 491, 493, 498. – H. Rasmus: Najstarsze gimnazjum miejskie w Bydgoszczy. Kronika Bydgoska 14: 1993 s. 82-4. Dekan* Jan (zm. po 1652) architekt; radny miejski w Lesznie, tłumacz. AW: 1237. Słowniki: PSB; Architekci; SBL; SBTech. III. Przyczynki: T. Nowak: Cztery wieki polskiej książki technicznej 1450-1850. Wwa 1961. – A. Węgierski: Libri quatuor Slavoniae Reformatae. Wwa 1973 s. 329 (reprint). – Hist. nauki VI s. 120-1. – T. M. Nowak: Recepcja europejskiej literatury wojskowej w Polsce XVI – XVIII. Studia i Materiały do Historii Wojskowości 1989 s. 123-6. – Jan Amos Komeński dziś i jutro. Leszno 1992 s. 54. – A. Matuszewski: Odrębność i stereotypowość życia umysłowego w Lesznie. Leszno 1998 ss. 142. – T.M. Nowak: Polskie tłumaczenia europejskiej literatury wojskowej dokonane w XVI – XVIII wieku. Wwa 2000 s. 36-7, 53, 120, 142-3. Dekowski* Ignacy (1871-1934) przemysłowiec w Środzie. Biografie: Cmentarz średzki s. 201. Dekowski* Paweł (1835-?) sędzia. Słowniki: PTPN. Delert* Jan Chrzciciel (1817-1894) ks. AW: 1240. Słowniki: PTPN. Dembczak* Walerian (1853- po 1914) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Dembczyk* Sylwan (1889-1942) ks., działacz religijno-społeczny. Słowniki: SBKS I. Dembczyński* Włodzimierz – zob. Dębczyński Włodzimierz. Dembek* Bernard Franciszek (1878-1937) bp łomżyński, organizator czytelnictwa. Słowniki: PSB; SPKP. Dembińska* Anna (1895-1954) historyk, archiwista. Biografie: M. Dragan: Dr A.D. ur. 24 VII 1895 r. zm. 19 VI 1954 r. Kustosz WAP w Gdańsku. Archeion 24: 1955 s. 389-90 [bibliogr.]. Dembińska* Barbara (1912-1995) historyk sztuki w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 21-2. Dembiński* Antoni Teodor Bogusław (1851-1920) ziemianin. Słowniki: PTPN. Dembiński* Bolesław (1833-1914) kompozytor, dyrygent, pedagog. AW: 1244. Słowniki: PSB; EK; SMP; G. Mizgalski: Podręczna encyklopedia muzyki kościelnej. P. 1959; Dyrygenci; WSB; AMM. Biografie: M. Noskowicz: Sylwetki działaczy na niwie Wielkopolskiego Związku Śpiewaczego. B.D. Życie Muzyczne 1947 nr 5-6 s. 1-4. – Cz. Sikorski: B.D. Działacz i kompozytor wielkopolski. P. 1964, 237 k. [dys. doktorska – maszynopis w Archiwum UAM]. – Wielkopolanie II s. 301-16. Przyczynki: DWP. – C. Sikorski: Orkiestra poznańska B.D. Życie Śpiewacze 1963 nr 10. – Nowacki i s. 467. Dembiński* Bronisław (1858-1939) historyk, prof. UP, polityk. AW: 1244. Słowniki: EK; WSB; PTPN; Biogramy uczonych I; Kto był kim I; Śródka (il.); AMM; SHist.; Posłowie. Źródła: K. Dopierała: Materiały B.D. Biuletyn Archiwum Polskiej Akademii Nauk 15: 1972 s. 11-71. – Boniecki Fotografie. Biografie: O. Halecki: B.D. [W:] Straty kultury polskiej. T. 2. Glasgow 1945 s. 50-60. – A. Skałkowski: B.D. (1858-1939). KH 53: 1939-45 s. 469-77. – A.M. Skałkowski: B.D. Spraw. PTPN 13: 1945-6 s. 130-1. – H. Barycz, Z. Wojciechowski: B.D. i jego stanowisko w historiografii polskiej. PZach. 2: 1946 półr. 2 s. 642-62, il. – A. Skałkowski: Śp. B.D. PWlkp. 2: 1946 nr 2 s. 52-3. – K. Górski: Profesor. (B. D. 18581939). [W:] Byli wśród nas. Red. F. Lenort. P. 1978 s. 93-7. – Wybitni hist. wlkp. s. 171-81. – Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie 31: 1986 s. 37-40, 53-77. – R. Marciniak: Prezesi Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. P. 1998 s. 40-3. – B.D. (1858-1939) wybitny historyk, polityk i działacz społeczny. Zbiór studiów pod red. W. Jastrzębskiego. Toruń 2004, 148 s., il. [m. in A. Marciniak: Działalność naukowa prof. B.D. w Poznaniu w l. 1919-1939]. – M. Serwański: B.D. [W:] Wybitni historycy wielkopolscy, s. 181-94. Przyczynki: O. Halecki: B.D. zmarły w Poznaniu 1939 r. [W:] Straty kultury polskiej. T. 2. Glasgow 1945 s. 56-60. – Klanowski. – Dz. UAM. – E. Achremowicz, T. Żabski: Towarzystwo LiterackoSłowiańskie we Wrocławiu 1836-1886. Wr. 1973 s. 311, 314, 360, 362, 377, 410-4, 424, 444. – J. Maternicki: Historiografia polska XX wieku. Cz. 1: lata 1900-1918. Wr. 1982. Dembiński* Felicjan (1901-1981) inż. rolnik, prof. WSR w P. Słowniki: SBTech.IV/V; Biogramy uczonych V; AMM; Śródka (il.); Członkowie tajnych tow. Źródła: Boniecki Fotografie. Biografie: F. D. (życiorys) Kron. UP 1945-54/55 s. 708-9. – S. Alexandrowicz: F. D. Nauka Polska 16: 1968 nr 4 s. 57-60 – K. Piechowiak: Prof. dr H.C. F. D. Spraw. PTPN. Wydział Nauk Rolniczych i Leśnych nr 98-99 za 1980-81 s. 27-32. – Spraw. Zarządu PTPN 1981-1983 s. 20-1. – F. Cieszkowski Dembiński (1901-1881) – rolnik i uczony. Red. Z. Kaczmarek. P. 2001, 127 s., il. [na s. 84-95: Wykaz publikacji z lat 1923-92]. – A. Dubas: On był moim mistrzem. Wspomnienia wychowanka. Wieści Akademickie 2002 nr 1 s. 5-6. – A. Dubas: Wspomnienia. [W:] F. Cieszkowski Dembiński (19-1-1981) – rolnik i uczony. Red. Z. Kaczmarek. P. 2001 s. 109-25. – Z. Kaczmarek: F. Cieszkowski-Dembiński (1901-1981). Wieści Akademickie 2002 nr 1 s. 3-4. Przyczynki: Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce 1919-1969. P. 1970 s. 32,121, 125, 159, 160, 167, 169-70, 186, 203, 230, 246, 247, 294, 296, 297, 334, 335, 347, 365, 367, 375. – Nauka w Wlkp. s. 7, 412, 427, 433, 719, 1007, 1022, 1029. – T. Bartkowiak: z rolnictwem na ty. KW 1974 nr 4 s. 3759. – W. Baranowska: Profesor dr F. D. Budowniczowie Polski Ludowej. KMP 43: 1975 nr 2 s. 87-91, il. – Nauka polska i jej osiągnięcia. Wwa 1975 s. 219-23. – A. Horodyski: Działalność naukowa prof. dr. F. D. Spraw. PTPN. Wydział nauk Rolniczych i Leśnych nr 9899 za 1980-81 s. 32-7. Dembiński* Jan Józef (1878-?) prokurator. Słowniki: PTPN; AMM. Dembiński* Julian (1882-1941) ks., działacz niepodl. Słowniki: EK; Martyrol.; PTPN; AMM; Księża. Przyczynki: Klanowski s. 180. – Udział duch. s. 88. – Wojciechowska s. 410. – E. Weiler: Die Geistliche in Dachau. Mödling 1971 s. 196. =Dembiński* Julian (+) działacz ZHP, malarz. Biografie: H. Naglak: Nasza galeria. J.D. Gaz. Gost. 1991 nr 19/20 s. 26, il. Dembiński* Kazimierz (1862-?) dyrygent orkiestr teatralnych i chórów, pedagog. Słowniki: Dyrygenci. Dembiński* (Dębiński) Maciej (1804-1878) organista, dyrygent, kompozytor. Słowniki: PSB; G. Mizgalski: Podręczna encyklopedia muzyki kościelnej. P. 1959; Dyrygenci; SMP; WSB. Przyczynki: Nowacki i s. 467. Dembiński* Maciej młodszy (+) dyrektor chóru i orkiestry. Słowniki: SMP. Przyczynki: Nowacki i s. 467. Dembiński* Mateusz (II poł. XIX w.) organista. Słowniki: SMP. Dembiński* Remigian (zm. 1668/69) podkomorzy pomorski, kaszt. rogoziński. Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy. Dembiński* Stefan (1898-1977) adwokat, prof. uniw. w Toruniu. Słowniki: AMM. Dembiński* Tadeusz Filip Teodor (1865-1930) laryngolog, działacz niepodl., społ. i oświat. Słowniki: PSB; PTPN; SLek. III. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984.Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979. Dembiński* Teodor (1856-1900) dermatolog, społecznik. Słowniki: PSB; PTPN; AMM; SLek. III. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 19741984. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 18111918. Wr. 1979 s. 115-6, 121. Dembiński* Tomasz (1807-?) ks. proboszcz w Miłosławiu. Źródła: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 419. Dembiński* Zbigniew (?-?) działacz polit., poseł na Sejm RP. Słowniki: Kto był kim. Dembowski* Antoni Sebastian (1682-1763) bp kujawski. Słowniki: PSB; Teolodzy; Biskupi; Nowy Korbut. Biografie: J. Koceniak: A. S.D. biskup włocławski i pomorski. Sylwetka z czasów saskich. Wwa 1953, 302 s. R: J. Fiałkowski, NP 6: 1957 s. 402-6. Przyczynki: W. Konopczyński: Nieznany autor znanej książki. Studia z dziejów kultury polskiej. Wwa 1949. Dembowski* Edward (1822-1846) polityk, publicysta, filozof. AW: 1252. Słowniki: Nowy Korbut. Źródła: z teki korespondencji E.D. do Hipolita Skimborowicza oraz listy czytelników i autorów do „Przeglądu Naukowego”. Ogłosił S. Walczak. Ze Skarbca Kultury 1956 z. 1. Bibliografie: M. Żmigrodzka: Bibliografia E.D. [W:] Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku. Seria 3: Literatura krajowa w okresie romantyzmu 1831-1863. T. 2. Red. M. Janion [i in.]. Kr. 1988 s. 553-9. Biografie: S. Dębowski: E.D. Przegląd Socjalistyczny 1948 nr 3 s. 72-7. – W. Łukaszewicz: E.D. Wieś 1950 nr 8. – H. Syska: Czerwony kasztelanic. Wwa 1951. R: A. Knot, Zeszyty Wrocławskie 1952 nr 2 s. 242-3; M. Olszaniecka, Pam. Lit. 43: 1953 z. 3/4 s. 1206-11. – L. Przemski: E.D. Wwa 1953. R.: M. Janion: Nowa Kultura 1954 nr 1; Z. Stefanowska: Życie Literackie 1954 nr 2. – I. S. Narskij: Mirowozrienije E.D. Iz istorii polskoj fiłosofii XIX w. pod ried. I. S. Millera. Moskva 1954. – A. Śladkowska: Poglądy społeczno-polityczne i filozoficzne E.D. Wwa 1955. – J. Ładyka: Dembowski. Wwa 1968. Przyczynki: K. Rolle: Jak zginął Dembowski. Tyg. Powsz. 1946 nr 22. – L. Przemski: D. jako teoretyk literatury. PLit. 41: 1950, 2 s. 408-33. – L. Przemski: D. w Galicji. Myśl Współczesna 1951 nr 8 s. 89-115 [fragm. monografii]. – L. Przemski: E.D. jako krytyk i historyk literatury. Twórczość 1951 z. 7 s. 91-110 [fragm. monografii]. – S. Kieniewicz: E.D. w oczach ojca. PH 43: 1952 z. 1 s. 105-23. – A. Śladkowska: Poglądy polityczne E.D. Myśl Filozoficzna 1952 z. 2 s. 112-71. – S. Kieniewicz: Sprawa włościańska w powstaniu styczniowym. Wr. 1953. – A. Knot: Zapomniana powieść o E.D. [J. Rogosz: Dla idei]. Życie Literackie 1953 nr 20 s. 8, il. – J. Miller: Przygotowania do powstania. [W:] J. Miller [i in.]: Rok 1948 na ziemiach polskich. Wwa 1953. – B. Zakrzewski: z dziejów walki o ideologię demokratyczną w Poznaniu w latach 1830-1850. PZach. 1953 nr 7-8. – T. Mikulski: Emisariusz. [W:] Spotkania wrocławskie. Wyd. 2. Kr. 1954. – I. S. Narskij: Mirowozrienije E. Dembowskogo. Moskwa 1945. R: B. Baczko: Radziecka monografia o światopoglądzie E.D. Nowe Drogi 1954 nr 11 s. 114-24. – A. Śladkowska: Zagadnienie ateizmu w poglądach filozoficznych E.D. [W:] Materiały i Studia. Instytut Nauk Społecznych KC PZPR. Seria: Historia. T. 1. Wwa 1954 s. 123-43. – B. Zakrzewski: Dembowsciana. I. z nie drukowanej korespondencji E.D. II. z pobytu E.D. w Londynie. Prz. Zach. 1954 nr 11/12 s. 599-613. – A. Śladkowska: Rozwój ideologiczny E.D. Wwa 1955. – J. Maciejewski: Słowacki w Wielkopolsce. Szkice i materiały. Wr. 1955. – Z. Najder: Teoria dramatu w pismach E.D. PTeatr. 1955 z. 2 s. 133-49. – W. Tatarkiewicz: Wiadomości źródłowe o E.D. Myśl Filozoficzna 1955 z. 4 i odb. – B. Zakrzewski: Dembowsciana (III). PLit. 46: 1955 nr 2 s. 564-72. – R. Bender: Katolicyzm E.D. Kierunki 1956 nr 4. – W. Łukaszewicz: Ruch rewolucyjny w kraju 1831-1845. Prace Polonistyczne S. XIII 1957. – Z. Grot [i in.]: Szkice poznańskie 1794-1864. Wwa 1957. – M. Żmigrodzka: E.D. i polska krytyka romantyczna. W-wa 1957. R: M. Inglot, Życie literackie 1958 nr 8 s. 10, il.; S. Morawski, PLit. 1958 z. 1 s. 283-98. – Wybitni Wlkp. s. 10.12-3, 84, 162, 206, 230-2, 323-7, 329. – M. Grabowska: Wokół D. PHum. 1958 nr 2 s. 166-70. – B. Zakrzewski: z życia literackiego Wielkopolski okresu Wiosny Ludów. Zjazd Naukowy Polonistów 10-13 grudnia 1958. Wr. 1960. – H. Pańczykówna: Ważne chwile Gabrieli. [W:] Literackie przystanki nad Wartą. P. 1962. – L. i A. Ciołkoszowie: Zarys dziejów socjalizmu polskiego. T. 1. Londyn 1966. – Z. Kuderowicz: Filozofia i historia u Dembowskiego, [W:] Polsskie zbiory o Hegla 18301860. Wwa 1966. – J. Ładyka: Dembowski – filozofia tw orczości. [W:] Filozofia polska. Wwa 1967. – K. Jurkiewicz: E.D. über die deutsche Literatur. [W:] Acta UWr. Germ. Wratisl. Nr 27. Wr. 1976 s. 207-12. Dembski* Janusz (1929-1997) bibliotekarz. Słowniki: SPKP Supl. II; SBW. Bibliografie: J.D. 19291997. Bibliografia – wybór. P. 1997. Biografie: J.D. [W:] Wielka księga miasta Poznania. P. 1994. – K. Ewicz: J.D. (1929-1997). Przegląd Biblioteczny 65: 1997 z. 2/3 s. 313-4. – J.D. (1929-1997). Przegląd Biblioteczny 1997 z. 2-3. – A.A. Łuczak: J.D. (1929-1997). Przegląd Wielkopolski 10: 1996 nr 3/4 s. 123-5, il. – Z. Płatkiewicz: J.D. (1929-1997). Ziemia Wągrowiecka 1998 nr 1 s. 57-8. Demby* Bohdan (1884-1965) inż. chemik, nowator technologii cukrownictwa, dyr. cukrowni we Wrześni. Słowniki: Wrzesiński SB. Demby* (Dęby) Józef (1842-1903) inż., chemik, prof. w Szkole Roln. w Żabikowie, działacz niepodl. Słowniki: PSB; PTPN. Demski* Władysław (1884-1940) bł., ks., nauczyciel gimn. języków klas. Słowniki: Martyrol.; Inowr. SB i (i fot.). Biografie: W. Wnuk: Byłem z wami. Wwa 1972 s. 58-66. – Męczennicy za wiarę 1939-1945. Praca zbior. pod red. W.M. Moroza. Wwa 1996, s. 52-6. Przyczynki: H. Malak: Klechy w obozach śmierci. Schwaebisch Gmuend 1948 s. 48-9. – W. Gajdus: Numer 20998 opowiada. Kr. 1962 s. 231-3. Denhoff* (Dönhoff) Zygmunt (zm. 1655) rotmistrz husarski, star. bydg., wieluński. Słowniki: PSB; BSB II; Mikulski, Stanek Spisy. Przyczynki: W. Dworzaczek: Genealogia. Wwa 1959 s. 149. – K. Borucki: Tablice pamiątkowe Bydgoszczy. B. 1963 s. 16-7. – Dz B. s. 184-5. Denizot* Alfred (1873-1937) fizyk, prof. UP. AW: 1255. Słowniki: PSB; WSB; PTPN. Denizot* Augustyn (1836-1910) ogrodnik – planista. AW: 1256. Słowniki: PSB; Architekci; WSB; Wielkopolska wybitnych europejczyków, s. 4. Przyczynki: J. Dolatowski: Kolekcje dendrologiczne A. D. Rocz. Dendr. 45: 1997 s. 97-111. Artykuły: Przyroda Polski Zachodniej 3: 1959 nr 1/2 s. 29-78. Derdak* Józef (1908-1967) ks. Słowniki: SBWP-W II. Derecka* Zofia Hanna z domu Kolska (1897-1942). Słowniki: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945. Poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej. Wwa 1988. Derengowski* Edmund (1920-2009) aktor, działacz społ. Biografie: S. Drajewski: Wspomnienie – E.D. Gł. Wlkp. 03.07.2009. – J. Nadoliński, W. Występski: Gnieźnianie 1984-2008. Gn. 2011, s. 9-13, il. Deresiewicz* Janusz (1910-1992) historyk, prof. UAM. Słowniki: Wrzesiński SB. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1990-1992 s. 22. – M. Zwierzykowski: J.D. [W:] Wybitni historycy wielkopolscy, s. 557-62. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 7, 280, 284, 285, 356, 359, 360, 362, 371, 414, 429, 1062. Dereżyński* Mieczysław Leon (1909-1951) dziennikarz, regionalista. Słowniki: Szamotulanie. Biografie: Z. Mrożek: M. L.D. (1909-1951). Sylwetki Kujawskie. Ziemia Kujawska 5: 1978. Derpowicz* Wojciech (zm. 1737) złotnik, rytownik w P. Słowniki: SAP II; WSB. Źródła: Inwentarze mieszczańskie z wieku XVIII z ksiąg miejskich i grodzkich Poznania. Opr. J. Burszta [i in.]. T. 1. P. 1962 s. 253-5. Przyczynki: DWP III s. 165, 206. Artykuły: SiMDW 11: 1974 s. 17-8, 36, 44 Derucka* Franciszka (1889-1977) uczestniczka konspiracji antyhitlerowskiej. Słowniki: BSB I. Biografie: E. Zawacka: Deruckie… [W:] Zasł. Pomorzanie s. 51-9. Derwich* Henryk (1921-1983) rysownik – satyryk, grafik. Słowniki: SBL; SGraf. Źródła: Poznański dziennik Derwicha. Wyb. M. Derwich. P. 2003, 245 s., rys. Biografie: R. Danecki: Galeria znanych plastyków Wielkopolski. Międzychód 2012, s. 25-6. Przyczynki: 1919-1969. Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Praca zbiorowa pod red. S. Teisseyre. P. 1971. – H. Górska [i in.]: z dziejów karykatury polskiej. Wwa 1977. – Wystawa rysunku H. D. Inowrocław Muzeum im. J. Kasprowicza 1986. Katalog. Inowr. 1986. – Z. Zakrzewski: Wspominam Poznań. P. 1986. – K. Kostyrko: Grafika warsztatowa. [W:] Sztuki plastyczne w Poznaniu 1945-1980. Praca zbior. Red. T. Kostyrko. P. 1987. – J. Mikołajczak: Kpinki i docinki. P. 1989 s. 132-8. – H. D. 1921-1983. Humoris causa. Nowy Tomyśl 1995. – J. Mikołajczak: H. D. GWyb. (P.) 1998 nr 236 s. 10. Dettloff* Szczęsny (1878-1961) ks., historyk sztuki, prof. UP i UAM. AW: 1264. Słowniki: EK; Martyrol.; WSB; PTPN; Biogramy uczonych I; Teolodzy; Księża; SHist.; Śródka; Członkowie tajnych tow. Bibliografie: P. Skubiszewski: Bibliografia prac ks. prof. dr. Sz.D. BHSz. 15: 1963 nr 4 s. 308-11 [poz. 162]. Biografie: E. Iwanoyko: Wspomnienia pośmiertne o profesorze Sz.D. z żałobnej karty. KMP 30: 1962 nr 1 s. 100-3, il. – A. Karłowska: Profesor dr Sz.D. 5 X 1878 – 4 XI 1961. SiMDW 7: 1962 z. 1 s. 427-8. – S. Lorentz: Sz.D. 1878-1961. Nauka Polska 10: 1962 nr 2 s. 219-20. – P. Skubiszewski: Życiorys śp. ks. prof. dra Sz. D. BHSz. 25: 1963 nr 4 s. 306-11 [z bibliogr]. – Z. Świechowski: Ks. prof. dr Sz.D. (1878-1961). BHSz. 25: 1963 nr 4 s. 305-6. – M. Walicki: Pamięci człowieka. Ks. prof. dr Sz. D. (18781961). BHSz. 25: 1963 nr 4 s. 304-5. – K. Piwocki: Profesor Sz.D. [W:] Późny gotyk. Studia nad sztuką przełomu średniowiecza i czasów nowych. Wwa 1965. – Prace Komisji Historii Sztuki PTPN 16: 1986 s. 179-86. Przyczynki: Udział duch. s. 39, 87, 108. – Nauka w Wlkp. s. 83, 297, 298, 300, 301, 305, 306. Deutsch* Józef (11873-?) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM. Dewin* (Devin, De Vignes) Jerzy (1719-1773) ks., jezuita, nauczyciel j. franc., prefekt drukarni w Kaliszu, pisarz. Słowniki: PSB; Teolodzy; EWoJ; SBWP-W I; Szkoła Kaliska. Przyczynki: Drukarze III cz. 1 s. 54-5. Dębczyński* Antoni (1847-?) lekarz. Słowniki: SLek. III. Dębczyński* Włodzimierz (1892-1929) lekarz. Słowniki: PTPN. Dębicka* Anna (zm. 1629) ksieni klarysek w Gn. Słowniki: Borkowska i s. 26. Dębicki* Edward (1915-1981) działacz ludowy, komendant Obwodu Batalionów Chłopskich Września. Słowniki: Wrzesiński SB. Dębski* Leon Piotr (1890-1940) powstaniec wlkp., płk WP. Słowniki: SBPW. Dębski* Włodzimierz Marian (1921-1989) żołnierz AK, inż. mechanik, specjalista w zakresie przetwórstwa tworzyw sztucznych, prof. PP. Słowniki: SBTech. X. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 29 Dęby* Józef – zob. Demby Józef. Diebitsch* Franz (1850-?) dr, naucz. w gimn. w Ostrowie. Słowniki: AMOstr. z. 10. Diehl* Karl Gottlieb (1765-1831) prezes Generalnego Konsystorza Ewangelickiego. AW: 1274. Słowniki: PSB; SBL; J. Szturc: Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVI – XVIII wieku. Bielsko-Biała 1998. Przyczynki: J. Cryniakow: Ekumeniczne dążenia protestantyzmu polskiego od traktatu warszawskiego 1767/68 do II wojny światowej. Wwa 1972. – T. Stegner: Ewangelicy warszawscy 1815-1918. Wwa 1993. Dienheim*-Chotomski Ferdynand – zob. Chotomski Ferdynand Dienheim. Diergardt* Agnes Freifrau von (1863-1945) właścicielka majątku Mojawola pod Ostrowem. Słowniki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 32-3. Diering* (Dirig) Kasper (zm. 1641) senior wlkp. zborów ewang.-augsburskich. AW: 1275. Słowniki: PSB. Diestelkampf* Johannes (1873-1964) pastor ewang., superintendent diecezji inowr. Słowniki: Inowr. SB IV. Przyczynki: W. Hubatsch: Die evangelischen General-Kirchenvistationen in den von Ost- und Westpreussen sowie Posen 1920 abgetrennten Kirchenkreisen . Gőttingen 1971 s. 34-6. – P. Strachanowski: Samorząd miasta Inowrocławia 1918-1939. Inowr. 2000 s. 383. Dietherdt* Philipp Georg von (1741-1807) gen. pruski, komendant P. Słowniki: Balde. Dietl* Bronisław (1878-1952) star. inowr., działacz społ. Słowniki: PSB [pod hasłem: Dietl Józef]; Inowr. SB I. Biografie: H. Łada: Wybitniejsi działacze organizacji rolniczych na Kujawach 1864-1939. Inowr. 1984 s. 51-2. Dietz* Ernst Heinrich (1840-1901) poseł do sejmu pruskiego, radny, społecznik. Słowniki: Mann Handbuch; BSB II. Przyczynki: H. Plasse: Aus der Geschichte der Stadtverwaltung. [W:] Aus Brombergs Vergangenheit. Wilhelmshaven 1973 s. 138. – W. Samel: Bromberger Stiftungen und Schenkugen. Bromberg 1982 nr 98 s. 12-3. – Hist. B. s. 560. – M. Romaniuk: Niemcy – patroni ulic międzywojennej Bydgoszczy. Kronika Bydgoska 13: 1993 s. 267-8. – M. Romaniuk: Die deutsche Persönlichkeiten in der Strassennamen der Stadt Bromberg (1920-1939). Westpreussen Jahrbuch 44: 1994 s. 50. Dietz* Gertrud (1858-1938) działaczka niem. w B. Słowniki: Balde. Dietz* Hermann Ernst Georg (1861-1944) lekarz, wiceprzewodniczący Rady Miejskiej w B., działacz niemieckiej mniejszości narodowej. Słowniki: BSB II (i fot.). Przyczynki: W. Łukaszewicz: Rady robotnicze, żołnierskie i chłopskie w Wielkopolsce i na Pomorzu Gdańskim 1918/1920. B. 1959 s. 28-9. – Sanitätsrat Dr. Hermann Dietz – Bromberg. Bromberg 1961 nr 8 s. 11. – H. Sontheimer-Dietz: Geschichte der Familie Dietz. Bromberg 1968 nr 28 s. 11-2. – W. Czarnowski: Ze wspomnień starego bydgoszczanina. P. 1969 s. 148-50. – F. Narożny: Kolejowa służba zdrowia w obwodzie bydgoskim do stycznia 1983. Kronika Bydgoska 7: 1987 s. 143. – W. Jastrzębski: Dywersja czy masakra. Gdańsk 1988 s. 11, 43. – Powrót Bydgoszczy do Macierzy 1920. Protokół dotyczący aktu oddania miasta Bydgoszczy Generalnemu Komisarzowi Rządu Polskiego. Wyd. J. Kutta. B. 1993 s. 16, 26. Dill* (Till, Dylle, Dilling) Hanusz, Jan (zm. 1664) złotnik, jubiler, kupiec w P. AW: 1276. Słowniki: PSB; SAP II; WSB. Biografie: Z. Kurzawa: J.D. – awanturniczy złotnik i jego twórczość. KMP 68: 2000 nr 1 s. 103-15. Przyczynki: DWP II s. 203, 211-2. – Artykuły: SiMDW 11: 1974 s. 11, 34-5, 40, 45. – Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej 45: 1971 s. 107, 138, 148, 155. Dinder* Juliusz Józef (1830-1890) abp gnieźn. i pozn. AW: 1277. Słowniki: PSB; Oracki Słownik; EK; WSB; Biskupi. Biografie: Nowacki II s. 119-20. – H. Neubach: J.D. Der einzige deutsche Erzbischof von Gnesen-Posen. Jb. Weichsel-Warthe 11: 1965 s. 74-9, il. – Na stolicy prymasowskiej w Gnieźnie i w Poznaniu. Praca zb. pod red. F. Lenorta. P. 1982 s. 229-42. Przyczynki: Nowacki i s. 292, 294, 402, 511, 526, 620; II s. 123, 192, 201, 334, 716, 750. – J. Mai: Die preussisch-deutsche Polenpolitik 1885/87. Berlin 1962 s.164-8. – Dz. Wlkp. II passim. – Z. Zieliński: Metropolici gnieźnieńscy i poznańscy w XIX w. Studia Gnesnensia 2: 1976 s. 169-188. – Z. Zieliński: Arcybiskup J.D. i zakończenie Kulturkampfu w archidiecezjach gnieźnieńskiej i poznańskiej. [W:] Ideologie, poglądy, mity w dziejach Polski i Europy XIX i XX w. Studia historyczne. Red. J. Topolski [i in.]. P. 1991 s. 105-14. – K. Śmigiel: Florian Stablewski. Gn. 1993 s. 39, 73-5, 77-8, 80-2, 94, 136, 140, 182. – J. Wojtkowski: Proces informacyjny J.D. abpa gnieźn. i pozn. (1886-1890). [W:] Ecclesia Posnaniensis. Opuscula M. Banaszak septuagenario dedicata. Red. F. Lenort [et al.]. P. 1998 s. 187-96. – H. Falkowski: Wokół mianowania arcybiskupa poznańskiego i gnieźnieńskiego J.D. [W:] w kraju i na wychodźstwie. Red. Z. Karpus [i in.]. Toruń [i in.] 2001 s. 283-92. – K. Karłowski: z dziejów nominacji ks, J, D. na arcybiskupa gnieźn. i pozn. oraz prawo elekcji kapituł metropolitalnych gnieźn. i pozn. [W tegoż:] z dziejów elekcji kapitulnej arcybiskupów gnieźn. i pozn. w l. 1821-1925. P. 2002 s. 141-8. Dinkelmann* Heinrich (1891-1977) pastor. Słowniki: Balde. Źródła: H.D.: Meine Lebenserinnerungen. [S. l. ca 1973/74]. Przyczynki: W. Prenzler: Zinsdorf – Eisenach – Hannover. Drei Stationen in der Geschichte der Zinsdorfer Brüderschaft. Hannover 1974. Dinte* Maksymilian (1852-1912) lekarz chirurg dziecięcy. Słowniki: SLek. II. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Dionizy* (XI/XII w.) bp pozn. Słowniki: Biskupi; P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957 s. 354. Źródła: Kat. biskupów s. 10, 98-9. Biografie: Nowacki II s. 45. Dirbach* Jan (1829-1892) nauczyciel, poeta. Słowniki: PSB; SBWP-W I. Przyczynki: M. Kucharzak: Powrót ziemi bralińskiej do Macierzy. Opole 1996 s. 75-6. Dirbach* Józef (1872-1940) lekarz, powstaniec wlkp. Słowniki: SLek. I; SBPW. Biografie: P. Bauer: J.D. – lekarz medycyny, powstaniec wielkopolski. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1989. Gostyń 1988 s. 16-7, il. – W. Omieczyński: Organizatorzy i dowódcy powstania w Gostyńskiem. [W:] S. Jankowiak, P. Bauer [i in.]: Ziemia Gostyńska w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Gostyń 1989. – F. Glura: J.D. PLudu 1990 z. 5-6 s. 51-52. Przyczynki: PCK w powiecie kościańskim 1919-1959. Kościan [b. r. w.]. s. 10, 12-3. – H. Florkowski: Pół wieku działalności PCK na ziemi kościańskiej 1919-69. Kościan 1969 s. 12-3. – K. Brożek: Polska służba medyczna w powstaniach śląskich i plebiscycie. Opole 1973. – Dzieje ziemi gostyńskiej. Pod red. S. Sierpowskiego. P. 1979 s. 297. – J. Smereka: polskie doktoraty na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Wrocławskiego w l. 1811-1918 i ich autorzy w życiu zawodowym , naukowym i społeczno-politycznym. Wr. 1980. Dirbach* Marceli (1901-1978) księgowy, działacz PCK, regionalista kościański, powstaniec wlkp. Słowniki: Słow. region. kościań. Przyczynki: J. Zielonka: Rozmowy z duchami przodków. Wiadomości Kościańskie 1994 maj s. 14. Dirska* Stanisław (1898-1944) powstaniec wlkp., żołnierz AK. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: W. Graf: Ostrzeszów. Wojskowa konspiracja AK 1940-1944. Zeszyty Ostrzeszowskie nr 40. Dittmann* August (1832-1915) drukarz, wydawca. Słowniki: BSB IV; Balde. Przyczynki: W. Samel: Druckerei Dittmann. Bromberg 17: 1975 nr 48 s. 14. Dizmann* Wawrzyn (1906-1944) działacz komunist. Słowniki: WSB. Dławichowscy* – rodzina wielkopolska. Monografie: K.A. Dławichowski: Drzewo genealogiczne D. po mieczu. Gens. Rocznik Tow. Genealogiczno-Heraldycznego 7: 2001 s. 65-94. Długaj* Jan (1732-1795) misjonarz św. Wincentego a Paulo, rektor seminarium w Gnieźnie. Słowniki: Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce. T. II – 1. Kr. 2001; A. Schletz: Słownik biograficzny zgromadzenia księży misjonarzy. Kr. 1957. Długoraj* Wojciech (+) muzyk, kompozytor. słowniki: PSB; SMP; Encyklopedia muzyczna PWM. T. 2. Kr. 1984 s. 417-8. Biografie: Z. Gryczka: W.D. Przyjaciel Ludu 1989 z. 6 s. 19. – Z. Gryczka: o zapomnianych Gostynianach. LIK 1991 nr 2 s. 20-1. – L. Męczarski: W.D. z Gostynia. Nieznany mistrz muzyki renesansowej. (1-4). Gaz. Gost. 1991 nr 18 s. 14; nr 19/20 s. 26; 1992 nr 1 s. 18; nr 2 s. 20 [przedruk: Szkice gostyńskie. Gostyń 1996 s. 15-8]. Dłuski* Kasper (XVI w.) podkomorzy wschowski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Dłuski* Mamert (1788-?) gen. brygady WP. Słowniki: PSB; Bielecki Słownik; SBWP-W I. Przyczynki: M. Tarczyński: Generalicja powstania listopadowego. Wwa 1980 s. 47, 62, 137, 146, 159, 166, 207, 219, 225, 300-1, 359, 369, 397. Dłużewski* Jan (1658-1720) kan. gnieźn. i pozn., bp sufragan chełmski, uzurpator tytułu abpa gnieźn. AW: 1283. Słowniki: Biskupi; EWoJ. Dłużewski* Maksymilian (1911-1973) ks. Biografie: M. Banaszak: Ks. M.D. (1911-1973) MK 26: 1975 nr 2 s. 43-4. Dłużniakiewicz* Janusz Wacław (1889-1932) płk WP, działacz niepodległościowy. Słowniki: PSB. Dmochowski* F. (XIX w.) grafik. Słowniki: SAP II. Dmowski* Roman (1864-1939) polityk. Słowniki: PSB; SBPW; EK; SBP; Kto był kim; SBSP; Ministrowie. Źródła: Boniecki Fotografie. – J. Żółtowski, R. D.: Między Niemcami a Chinami. Arcana 1996 nr 5 s. 51-63 [korespondencja z 1930 r.]. – K. Wybranowski [R.D.]: Dziedzictwo. Wyd. 3. Wr. 1993. R: T. Nałęcz, Notes Wydawniczy 1997 nr 9 s. 34-6. Biografie: I. Wolikowska: R.D. Chicago 1961. – J. Giertych: Rola dziejowa Dmowskiego. T. 1. Chicago 1968, 812 s. – M. Kułakowski [J. Zieliński]: R.D. w świetle listów i wspomnień. T. 1-2. Londyn 1968-1972, 432 s. R: W. Leigeber, Zeszyty Historyczne 16: 1969 s. 212-4. – A. Micewski: R.D. Wwa 1971, 422 s., il. R: J. Lewandowski, Zeszyty Historyczne 24: 1973 s. 225-30. – R. Wapiński: R.D. Wwa 1979. – T. Kulak: Biografia polityczna R.D. (1864-1939). Wwa 1983, 15 s. – R. Wapiński: R.D. Lublin 1989, 390 s. – R.D. 1864-1939. w pięćdziesiątą rocznicę śmierci. Londyn 1989, 80 s., il. – K. Kawalec: R.D. Wwa 1996, 363 s. R: J. Piotrowski, KH 1998 nr 3 s. 132-4; T. Wolsza, Dz. Najn. 1997 nr 1 s. 184-8. – K. Kawalec: R.D. 1864-1939. Wr. [i in.] 2002, 332 s. Przyczynki: A. Klawek: R.D. (1864-1939). Kazania żałobne. Lwów 1939. – J. Giertych: Pół wieku polskiej polityki. Uwagi o polityce D. i polityce polskiej lat 1919-1939 i 1939-1947. Zachodnie Niemcy 1947, 270 s. – R.D. – teoretyk prawicy polskiej. [W:] A. Micewski: z geografii politycznej II Rzeczypospolitej. Szkice. Kr. 1964. – K.G. Hausmann: Dmowskis Stellung zu Deutschland vor dem Ersten Weltkriege. ZfO 13: 1964 nr 1/2 s. 56-91. – S. Kozicki: Historia Ligi Narodowej. Londyn 1964 passim. – S. Pigoń: Miłe życia drobiazgi. Wwa 1964 s. 325-45. – Z. Łukawski: Koło Polskie w rosyjskiej Dumie Państwowej w l. 1906-1909. Wr. 1967 passim. – W. Pobóg-Malinowski: Najnowsza historia polityczna Polski. T. 1-2. Londyn 19631967 passim. – T. Bielecki: w szkole D. Londyn 1968. R: W. Leitgeber, Zeszyty Historyczne (Paryż) 16: 1969 s. 212-4. – K.G. Hausmann: Die politischen Ideen R.D. Ein Beitrag zur Geschichte des Nationalismus in Ostmitteleuropa vor dem Ersten Weltkrieg. Kiel 1968, 368+130 s. – T. Piszczkowski: Odbudowanie Polski 1914-1921. Historia i polityka. London 1969. – E.J. Czerniawski: Dmowski wobec Piłsudskiego. Próba wyjaśnienia w świetle faktów historycznych. Sydney 1969, 32 s. – J. Pajewski: Wokół sprawy polskiej Paryż – Lozanna – Londyn 1914-1918. P. 1970 passim. – A. Micewski: Ostatnie lata R.D. 1930-1939. Chrześcijanin w świecie 9: 1971 s. 25-52. – J.J. Terej: Rzeczywistość i polityka. Ze studiów nad dziejami Narodowej Demokracji. Wwa 1971. – A. Polonsky: Politics in Independent Poland 1921-1939. Oxford 1972 passim. – G.A. Hosking: The Russian Constitutional Experiment. Government and Duma 1907-1914. Cambridge 1973. – T. Piszczkowski: Anglia a Polska 1914-1939. Londyn 1975. – M. Orzechowski: Wojciech Korfanty. Wr. 1975 passim. – A. Zakrzewski: Wincenty Witos. Wwa 1977 passim. – J. Pajewski: Odbudowa państwa polskiego. 1914-1918. Wwa 1978. – K. Lundgreen-Nielsen: The Polish Problem of the Paris Peace Conference. a study of the policies of the Great Powers and the Poles, 1918-1919. Odensee 1979. – E. Makowski: Kształtowanie się stosunków społeczno-politycznych w Wielkopolsce w latach 1926-1939. Wwa 1979 s. 21, 33, 45, 143, 175-8, 263, 269, 277. – J. Molenda: Piłsudczycy a narodowi demokraci 1908-1918. Wwa 1980. – R. Wapiński: Narodowa Demokracja 1893-1939. Ze studiów nad dziejami myśli nacjonalistycznej. Wr. 1980. – B. Cywiński: Rodowody niepokornych. Wwa 1984. – B. Grott: Nacjonalizm i religia. Proces zespalania się nacjonalizmu z katolicyzmem w jedną całość ideową w myśl Narodowej Demokracji 1926-1939. Kr. 1984. – S. Rudnicki: Obóz Narodowo-Radykalny. Geneza i działalność. Wwa 1985. – T. Kułak: Jan Ludwwik Popławski 1854-1908. Biografia polityczna. T. I-II. Wr. 1989. – B. Piotrowski: R.D. a sprawa polskiej granicy zachodniej w traktacie wersalskim. [W:] Rola Wielkopolski w odbudowie państwa polskiego 1918-1919. Red. B. Polak. Koszalin 1989 s. 31-61. – K. Kawalec: Narodowa Demokracjaa wobec faszyzmu 1922-1939. Ze studiów nad dziejami myśli politycznej obozu narodowego. Wwa 1989. – B. Piotrowski: R.D. o Wielkopolsce i Wielkopolanach. PWlkp. 1989 nr 5 s. 27-30, il. – K. Kawalec: Wątek uniwersalistyczny w myśli politycznej R.D. Acta Universitatis Wratislaviensis 1991 nr 1135 Historia T. 78 s. 117-33. – B. Grott: Nacjonalizm chrześcijański. Myśl społeczno-państwowa formacji narodowo-katolickiej w Drugiej Rzeczypospolitej. Kr. 1991. – R. Wapiński: Pokolenia Drugiej Rzeczypospolitej. Wr. 1991. – P. S. Wandycz: Dmowski’s policy at the Paris Conference. Success or failure ? [W:] The reconstruction of Poland 1914-1923. Ed. by P. Latawski. London 1992 s.117-132. – A. Wątor: Szczeciński epizod R.D. w 1914 r. Przegląd Zachodnio-Pomorski 37: 1993 nr 3 s. 181-6. – M. Marszał: Niemcy w doktrynie R.D. Zbliżenia Polska-Niemcy 1995 nr 3 s. 66-71. – E. Pałasz-Rutkowska: Kontakty Polaków i Japończyków w czasie wojny japońskorosyjskiej (1904-1905). Piłsudski i Dmowski w Japonii. Japonica Nr 5 (1995) s. 65-80. – B. Piotrowski: R.D. obraz Niemiec i Niemców (do 1914 r.). [W:] Zeszyty Naukowe WSI. Nr 9. Koszalin.1995 s. 7-20. – J. Engelgard: Testament Dmowskiego: Niemcy – Rosja – Polska. Wwa 1996, 50 s. – K. Kawalec: R.D. o ustroju politycznym państwa. Wwa 1996. R: T. Serwatka, Nowe Książki 1997 nr 1 s. 54-5. – A. Kołakowski: Katechizm dorosłego człowieka. Społeczeństwo Otwarte. 1996 nr 3 s. 43-7 [dot. „Myśli nowoczesnego Polaka” R. D.]. – T. Kulak: Między Niemcami a Rosją – poglądy R.D. w sprawie polskich ziem zachodnich. [W:] Twórcy polskiej myśli zachodniej. Praca zb. Red. W. Wrzesiński. Olsztyn 1996 s. 64-75. – A. Kwilecki: R.D. w Wielkopolsce. Życie i Myśl 1996 nr 1 s. 39-44. – Z. Szpakowski: Między Wersalem a Rygą. Więź 1996 nr 8 s. 178-85 [m.in. o R. D.]. – B. Piotrowski: R.D. a narodowy „typ Poznańczyka”. [W:] Powstanie wielkopolskie 1918-1919: źródła, stan badań, postulaty badawcze. X Ogólnopolskie Seminarium Historyków Powstania Wielkopolskiego. Red. B. Polak. Koszalin 1997 s. 105-22. – E. Maj: R.D. broszura „Kościół, naród i państwo”. Ann. UMCS, Sect. K. 5: 1998 s. 63-74 . – J. Molenda: R.D. i Józef Piłsudski – próby osiągania kompromisu w sprawie odbudowy Polski. Niepodległość i Pamięć. 1998 nr 4 s. 15-28. – K. Kawalec: Myśl polityczna R.D. [ref.]. PZach. 1999 nr 3 s. 41-58. – J. Kurczewska: Pierwsi nacjonaliści polscy i sprawy kobiet. Arch. Hist. Filoz. 44: 1999 s. 191201 [idee R.D. i in.]. – E. Pałasz-Rutkowska: Polish-Japanese co-operation during the RussoJapanese war. The role of Józef Piłsudski and R.D. [ref.]. Rocz. Orient. 52: 1999 z. 1 s. 5-14. – S. Niesiołowski: 60 [Sześćdziesiąt] lat od śmierci R.D. w drodze 1999 nr 3 s. 56-61. – W. Bułhak: Dmowski – Rosja a kwestia polska. U źródeł orientacji rosyjskiej obozu narodowego 1886-1908. Wwa 2000. R: J. Snopko, Biul. Hist. Pogr. 2001 nr 2 s. 125-7; K. Kawalec, Dzieje Najnowsze 2001 nr 4 s. 165-70. – J. Turonek: Belaruskaja prablematyka u tvorach lidera endecyi Romana Dmouskaga (k. XIX – p. XX st.). Glosa do artykułu Jurija Kiturki [polem.]. Biul. Hist. Pogr. 2000 nr 1 s. 7-19. – Z. Mazur: Antenaci. o politycznym rodowodzie Instytutu Zachodniego. P. 2002, s. 8, 9, 22, 23, 31-4, 42, 43, 53-7, 83, 85-8, 90, 94, 96-9, 101, 102, 104, 108, 112, 123, 127-9, 132, 133, 137, 140, 153, 156, 167, 188, 191, 207, 209, 211, 221, 229, 338, 350, 390, 412, 460, 461. – M. Pietraszak-Dmowski, Z. Wąsowski: Podlaskie korzenie R.D. Gens 2002 nr 1-4 s. 1-20. Dmuszewski* (Dmoszewski) Ludwik Adam (1777-1847) aktor, śpiewak, reżyser, dyrektor teatru. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; SBTP. Biografie: S. Durski: A. L.D. Wwa 1964. Przyczynki: S. Durski: Dramatopisarstwo A. L.D. Wr. 1968. – S. Kruk: „Wesołość – córka wolności…” : (o libretcie opery „Król Łokietek, czyli Wiśliczanki” L. A. D. – 1818 r.). Ann. UMCS, Sect. FF. 12/13: 1994/1995 s. 165-92. – M. Garbaczowa: Robinsonada i utopia w „Wyspie małżeństwa” L. A. D. Stud. Kiel., Ser. Filol Nr 1 (1997) s. 83-6. Dobak* Stanisław Konstanty (1883-1940) dermatolog, komendant szpitali wojskowych w P. i B. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Biografie: W. Ryżewski: Pro Memoria. Wojskowy Przegląd Historyczny 1992 nr 3 s. 336. Przyczynki: T. Kryska-Karski: Materialy do historii Wojska Polskiego. Londyn 1982, 2, poz. 1825. – A. Moszyński: Lista Katyńska. Wwa 1989 s. 45. – J. Tucholski: Mord w Katyniu. Wyd. 1. Wwa 1991 s. 3, 606. Dobiejewski* Wojciech (1680-1740) ks., jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ. Dobiesław* herbu Awdaniec (1343-1363) sędzia kaliski. Słowniki: PSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. . Dobiesław* z Błogiego (XV w.) kaszt. spicymierski. Słowniki: Bieniak, Szymczakowa Spisy. Dobiesław* z Czeszewa h. Poraj (zm. 1409) kan. kruszwicki i włocławski, dziekan kapituły gnieźn. Przyczynki: Czyżak Kapituła s. 322-3. Dobiesław* z Gołańczy (zm. 1397) jeden z przywódców konfederacji wlkp. Słowniki: PSB. Dobiński* Krzysztof (1695-1769) kan. gnieźn., prepozyt kaliski, bp sufragan gnieźn. AW: 1290. Słowniki: Biskupi. Dobracki* Maciej (ok. 1626-1681) nauczyciel, adwokat. Słowniki: PSB; SAdw.; Nowy Korbut. Biografie: A. Rombowski: M.D. Ludzie dawnego Wrocławia. Wr. 1958. Przyczynki: W. Ogrodziński: Dzieje piśmiennictwa śląskiego. T. 1. Katowice 1946. – J. Lewański: Pieśń o Bożym Narodzeniu. Zeszyty Wrocławskie 1948 nr 4 s. 115. – S. Rospond: Zabytki języka polskiego na Śląsku. Wr. 1948. – S. Rospond: Kultura językowa na Śląsku. RH 1949 s. 34251. – E. Chwalewik: Exlibrisy polskie szesnastego i siedemnastego wieku. Wr. 1955. – B. Suchodolski: Wstęp do wyd.: J. A. Komeński: Wielka dydaktyka. Wr. 1956 s. XXIV. – P. Zwoliński: Gramatyki języka polskiego z XVII wieku jako źródło poznania ówczesnej polszczyzny. Poradnik Językowy 1956 z. 7-9. – A. Rombowski: Nauka języka polskiego we Wrocławiu (koniec wieku XV – połowa wieku XVIII). Wr. 1960. Dobraszak* Edward (1905-1970) nauczyciel, działacz Tow. Wiedzy Powszechnej. Biografie: Cmentarz średzki s. 201. Dobrogojski* (Dobrogoyski) Ignacy (1772-1825) ppłk, powstaniec 1794 i żołnierz napoleoński. Słowniki i noty biograficzne: Anders; K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 94. Dobriak* Michał (1904-2001) artysta plastyk. Biografie: I. Dymkowska-Francuz: M.D. nestor kaliskich artystów plastyków. [W:] M.D. 75 lat pracy twórczej. Malarstwo – rysunek – grafika. Katalog wystawy. Kalisz 1998. Dobrogojski* Maciej (XVIII w.) podczaszy bracławski, komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 351. Dobrogost* (zm. ok. 1227) woj. Władysława Laskonogiego. Słowniki: WSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy; Bieniak, Szymczakowa Spisy [?]. Dobrogost* (XIV w.) kaszt. czarnkowski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dobrogost* (XIV w.) woj. kaliski z ramienia Henryka Głogowskiego. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dobrogost* z Dzwonowa (zm. 1321?) woj. pozn. Słowniki: PSB; WSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: E. Długopolski: Władysław Łokietek na tle swoich czasów. Wr. 1951 s. 171, 174, 190. – J. Bieniak: Wielkopolska, Kujawy, ziemie łęczycka i sieradzka wobec problemu zjednoczenia państwowego w latach 1300-1306. Toruń 1969. Dobrogost* z Kolna (zm. 1442/43) kaszt. kamieński. Słowniki: PSB;WSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Przyczynki: A. Gąsiorowski: Starostowie wielkopolskich miast królewskich w dobie jagiellońskiej. W.-P. 1981. Artykuły: Zeszyty Naukowe Wojskowej Akademii Politycznej. T. 48. Wwa 1967 s. 15-28. Dobrogost* z Mrowińca (XV w.) kaszt. przemęcki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dobrogost* z Nowego Dworu h. Nałęcz (zm. 1402) bp pozn., abp gnieźn., kapelan króla Ludwika Węgierskiego. AW: 1291 i 5702. Słowniki: WSB; EK; Biskupi. Źródła: Kat. biskupów s. 27-8, 111-2. Biografie: Nowacki II s. 75-6. Przyczynki: J. Ochmański: Biskupstwo wileńskie w średniowieczu. P. 1972 s. 10. Dobrogost* z Ostroroga (zm. 1479) kaszt. kamieński, gnieźn., star. ostrzeszowski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy; Bieniak, Szymczakowa Spisy. Dobrogost* z Ostroroga, Lwówka (zm. 1508) kaszt. międzyrzecki, kaliski, pozn., star ostrzeszowski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy; Bieniak, Szymczakowa Spisy. Dobrogost* Świdwa z Szamotuł – zob. Szamotulski Dobrogost. Dobrogost* z Włościejewek (XIV/XV w.) ostatni znany kaszt. giecki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dobrosielski* Chryzostom (1605-1676) zwierzchnik konwentów wlkp. reformatów. AW: 1294. Słowniki: PSB. Dobrowicz* Feliks (1725-1786) bernardyn, lektor generalny. Słowniki: PSB. Dobrowolska* Stanisława (1869-1952) aktorka, śpiewaczka. Słowniki: SBWP-W II; SBTP I. Biografie: E. Polanowski: Stanisława Dzirytówna. Południowa Wielkopolska 1981 nr 5 s. 5. Dobrowolski* Adam (1860-1921) literat, krytyk teatralny i literacki, dziennikarz. Słowniki: PSB; Szkoła Kaliska. Biografie: E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987 [biogram]. =Dobrowolski* Archanioł (zm. 1830) bernardyn. Słowniki: PSB. Dobrowolski* Archanioł (1765-1847) zakonnik OFMObs., kaznodzieja. Słowniki: EK. Dobrowolski* Augustyn (zm. 1665) cysters, przeor klasztoru w Paradyżu. Słowniki: PSB; E. Manning: Dictionnaire des auteurs cisterciens. T. 1. Rochefort 1976 s.214; EK; SAP II. Dobrowolski* Franciszek (1830-1896) dziennikarz, działacz społ.-polit., dyr. Teatru Polskiego w P. AW: 1295. Słowniki: PSB; Oracki Słownik; SBTP; WSB; PTPN. Biografie: Cmentarz Zasł. s. 37. – Zasł. Wlkp. s. 99-105. Przyczynki: 75 lat Teatru Polskiego w Poznaniu. P. 1951. – M. Bajer: Wielkopolanin z własnej woli. Gaz. Wyb. (P.) 1993 nr 166 s. 4, fot. Dobrowolski* Jan Marian (1886-1958) botanik, prof. UP i AM w P. Słowniki: WSB; PTPN; SBP. Biografie: Z. Macher: J.M.D. Spraw. PTPN 22: 1958 nr 1 s. 123-8. – W. Głowacki: J.D. Farmacja Polska 14: 1958 nr 15 s. 249-50. – K. Santowicz: Prof. dr J.D. Zdrowie i Trzeźwość 5: 1959 nr 2 s. 3. – Z. Macher: J.D. Zielarski Biuletyn Informacyjny 1964 nr 9 s. 16-7. – Munera Poznaniensia. P. 1965 s. 363-70. – B. Zwolińska, J.M. Dobrowolski: Nasz ojciec, J.M.D. KMP 1998 nr 2 s. 258-67. Dobrowolski* Stanisław Ryszard (+) – w Wlkp. Źródła: S. R. Dobrowolski: Leona Kruczkowskiego i moje pierwsze dni wolności w Jastrowiu. RNn. 10: 1979 z. 1 s. 18-26. Dobrowolski* Tadeusz Wincenty (1899-1984) historyk sztuki, muzeolog, prof. UJ. Słowniki: Biogramy uczonych supl; BSB III (i fot.). Biografie: P. Krakowski: T.D. BHSz. 46: 1984 nr 2-3 s. 318-9. Przyczynki: T. Chrzanowski: Wspomnienie o Profesorze. BHSz. 46: 1984 nr 2-3 s. 320-1. Dobrzański* Lucjan, właśc. Drozdowski Stanisław (ok. 1855-1906) aktor, dyr. teatru w Kaliszu. Słowniki: SBTP. Dobrzański* Stanisław (1847-1880) aktor, reżyser, dyr. teatru w P., pisarz. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; SBTP;WSB. Przyczynki: H. Kowalenko: Społeczna organizacja fuduszu i budowy gmachu Teatru Polskiego w Poznaniu w l. 1871-1890. KMP 1950 nrr 4 s. 328-9. Dobrzelewski* Wojciech h. Poraj (zm. 1680) kan., archidiakon pozn., opat komendatoryjny lubiński, wikariusz gen. i oficjał pozn. AW: 1300. Słowniki: PSB. Biografie: Nowacki II s. 218-9. Przyczynki: Nowacki II s. 108, 200, 294, 320. Dobrzyccy* – właściciele Dobrzycy. Przyczynki: R. Kąsinowska: Dobrzyca. Fortalicja. Pałac. Muzeum. Dobrzyca 2007, s. 9-28, il. Dobrzyccy* – rodzina pozn. Przyczynki: A. Dobrzycka: Rodzina Dobrzyckich. KMP 1998 nr 2 s. 224-41 [historia 19-20 w.]. Dobrzycki* Henryk Franciszek, pseud. Henryk Leszczyc (1843-1914) lekarz kaliski, publicysta, społecznik, powstaniec 1863. AW: 1303. Słowniki: PSB; Biogramy uczonych VI; AMM; SBWP-W I; Śródka; SLek. III; Szkoła Kaliska. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). T. 2. Wwa 1975 s. 432-42. Biografie: M. Demel: 7 pasji doktora D. Wwa 1974, 122 s. R: J. Michalski, AHFM 38: 1975 z. 2 s. 231-3; W. Ferens, Kultura i Społeczeństwo 20: 1976 nr 2 s. 229-33. – T. Jamrozik: H. D. Walka z gruźlicą i chorobami płuc 1974 nr 12 s. 21-4. – I. Kwaśniewska: Wielcy synowie Ziemi Kaliskiej 2giej połowy XIX wieku znakomici lekarze i społecznicy – H. D. (5 i 1843 – 7 III 1914) i Józef Emilian Peszke (19 VII 1845 – 6 IX 1916). [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 3. Kalisz 1984 s. 30-4. – E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Przyczynki: T. Jamrozik: Dzieje pierwszego sanatorium przeciwgruźliczego w Mieni. Walka z gruźlicą i chorobami płuc 1974 nr 11 s. 2-7. – J. Makowiec: Album zasłużonych lekarzy. Ziemia Kaliska 1985 nr 25 s. 8, rys. Dobrzycki* Franciszek (XVIII w.) surrogator kaliski. Słowniki: Zwierzykowski s. 351. Dobrzycki* Józef (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 351. Dobrzycki* Michał (XVIII w.) komisarz skarbowy pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 351. Dobrzycki* Mikołaj (1793-1848) oficer, organizator powstania 1848 r. w pow. obornickim. AW: 1304. Słowniki i noty biograficzne: PSB; WSB; AMM; SBWP-W I; Bielecki Słownik; K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 94. Biografie: B. Pleśniarski: Obornicki bohater Wiosny Ludów. Gł. Wlkp. 4: 1948 nr 120 s. 3. Przyczynki: S. Kieniewicz: Społeczeństwo polskie w powstaniu poznańskim 1848. Wwa 1960. – W. Łukasiński: Pamiętnik. Wwa 1960 s. 89-90. – Osiemnaście wieków Kalisza. T. 3. Kalisz 1962 s. 183 i n. – Dz. Kal. Dobrzycki* Stanisław (1875-1931) slawista, językoznawca, historyk liter. pol., prof. UP. AW: 1305. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; WSB; PTPN; Biogramy uczonych I. Źródła: Boniecki Fotografie. Biografie: J. Kolbuszewski: S.D. (1875-1931). Twórczość historyka literatury. Wr. 1980, 98 s., 8 tabl. – M. Prażmowski: Działalność naukowa i pedagogiczna S.D.P. 1963, 327 s. [dys. doktorska – maszynopis w Archiwum UAM, masz. pow.]. Przyczynki: K. Nitsch: Ze wspomnień językoznawcy. Kr. 1960 s. 34, 57. – J. Kolbuszewski: w tym celu odwiedziłem Wyspiańskiego. RL 1965 z. 2 s. 72-5. – M. Wichowa: S.D. – badacz literatury staropolskiej z perspektywy półwiecza. Litteraria 11: 1979 s. 7-29, rés. – A. Dobrzycka: Rodzina Dobrzyckich. KMP 66: 1998 nr 2 s. 224-32. Dobrzycki* Tytus Telesfor (1790-1875) dziedzic Cerekwicy i Babrowa pod Szamotułami, działacz niepodległościowy. Słowniki: Gerber Studenci s. 43. Dobrzyńska*-Rybicka Ludwika (1868-1958) bibliotekarka, filozof, prof. tytul. UP. AW: 1306. Słowniki: EWoK; SPKP; WSB; Słownik psychologów polskich. P. 1992; PTPN; SBW; SBSP; SHist.; SBWP-W II. Biografie: A. Koehlerówna: L. D.-R. Spraw. PTPN 22: 1958 nr 3 s. 262-3. – A. Koehlerówna: L. D.-R. 1868-1958. Przegląd Biblioteczny 27: 1959 z. 4 s. 33845. Przyczynki: Z. Grot [i in.]: !00 lat Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. P. 1957 s. 76. – A. Koehlerówna: Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1857-1957. RH 1957 s. 408-9. – Nauka w Wlkp. s. 115, 135, 169, 170-2, 181-4, 188, 337, 802. – 60 lat socjologii poznańskiej. Red. A. Kwilecki. P. 1981. – Z. Gaca-Dąbrowska: Bibliotekarstwo II Rzeczypospolitej. Wr. 1983. – E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987. – A. Leśniewska, K. Budzińska: Idea kształcenia obywatelskiego w filozofii L.D.-R. [W:] Filozofia na Uniwersytecie w Poznaniu. Jubileusz 90-lecia. Red. nauk. T. Buksiński. P. 2010, s. 165-84. Dobrzyński* Ignacy Feliks (+) – w Wielkopolsce. Przyczynki: G. Zieziula: Poznańskie koncerty I.F.D. w 1845 roku. KW 2000 nr 2 s. 44-54 [toż: Muzyka 2000 nr 1 s. 47-57]. Doerffer* Stanisław Witalis Juliusz Antoni (1881-1916) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 180. Doga* Witold (1911-1981) mistrz malarski w Środzie. Biografie: Cmentarz średzki s. 202. Dogiel* Gerard (1915-1992) misjonarz św. Wincentego a Paulo, rektor seminariów. Słowniki: Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce. T. II – 1. Kr. 2001; Teolodzy. Biografie: M. Chorzępa: Śp. Profesor G. D. Roczniki Wincentyńskie 1992 nr 1-4 s. 109. – P. Socha: Homilia na pogrzebie Ks. G. D. Roczniki Wincentyńskie 1992 nr 1-4 s. 115-20. Dolacińska* Maria Stanisława (1889-1975) pielęgniarka, działaczka. Biografie: Świadkowie wiary. M. S.D. (1889-1975). w służbie Bogu i bliźnim. Wiadomości Parafialne [Gostyń] 1995 nr 5 s. 2. Przyczynki: M. Gosa: Spotkania u Świętogórskiej Matki. Rekolekcje zamknięte na Świętej Górze. Wyd. 2. Wr. 1996 s. 96-7. Dolaczyński* Ludwik (1886-1950) ks. Słowniki: PTPN; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: M. Paluszkiewicz: Towarzystwo Tomasza Zana w Śremie. PZach. 34: 1978 nr 5/6 s. 201. Dolata* Bogdan (1924-1998) działacz społeczny. Biografie: Przyjaciele: B.D. GWyb. (P.) 1998 nr 256 s. 9. Dolata* Stanisław (1896-1919) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Dolatowski* Stanisław (1883-1946) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: Udział duch. s. 79. – Wróblewski s. 278. Artykuły: +MK 1: 1947 s. 108-9. Dolega* Silvius (1846-?) dr, naucz. gimn. AW: 1310. Słowniki: AMOstr. z. 10. Doliwa* Jan – patrz Jan III Doliwa. Doliwowie* – ród wielkopolski. Przyczynki: R. Grygiel, T. Jurek: Doliwowie z Nowego Miasta nad Wartą, Dębna i Biechowa. Dzieje rezydencji i ich właścicieli. Łódź 1996, 362 s., tabl., il. [XIV-XVII w.]. R: T. Poklewski-Koziełł, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 1996 nr 3 s. 335-46; E. Kowalczyk, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 1997 nr 1 s. 88-91; A. Ciesielska, KW 1998 nr 3 s. 116-8. Dolny* Jakub (1833-1901) ks., społecznik. AW: 1312. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 162. Dolny* Wawrzyniec (1835-1909) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM. Biografie: W.D. – ksiądz, gospodarz, patriota. Pan. Leszcz. 1989 nr 36 s. 12. Przyczynki: Klanowski s. 163. – S. Jędraś: Gmina Pakosław. Leszno 2006 s. 122-3, il. Dołżycki* Leon (1888-1965) malarz, grafik, scenograf. Słowniki: H. Vollmer: Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler des XX Jahrhunderts. T. 2. Leipzig 1953; WSB; SAP II; SGraf.; Nauczyciele MM. Biografie: S. Gadomski: L.D. Poglądy 1962 nr 1 s. 13. Przyczynki: SWP III. – Wystawa rysunków i akwarel S. Dawskiego i L.D. Kr. [1948]. – Gz.: Rysunek St. Dawskiego i L.D. Przegląd Artystyczny 1948 nr 6/7 s. 13. – i Ogólnopolska Wystawa Grafiki Artystycznej i Rysunku. Wwa 1956. – Jubileuszowa wystawa L.D. Katowice 1957. – T. Dobrowolski: Nowoczesne malarstwo w Polsce. T. 3. Wr. 1964. – K. Kalinowski: Dwadzieścia lat plastyki poznańskiej (1945-1965). KMP Cz. 1 – 1964, nr nr 2. Cz. 5 – 1969 nr 3. – b [B. Kowalska]: Malarstwo i rysunek L.D. Przegląd Artystyczny 1965 nr 4 s. 52. – Malarstwo i rysunek L.D. Katowice 1965. – Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie 1895-1939. Opr. J.E. Dutkiewicz [i in.] Wr. [ in.] 1969. – M. Grońska: Nowoczesny drzeworyt polski (do 1945). Wr. 1971. – J. Pollakówna: Formiści. Wr. 1972. – Polskie życie artystyczne w latach 1890-1914. Wr. 1967; 1915-1939. Wr. 1974. – J. Jaworska: Polska sztuka walcząca 1939-1945. Wwa 1976 s. 28, 31. – Ekspresjonizm w grafice polskiej. Muzeum Narodowe w Krakowie 1976. Katalog. Kr. 1976. – Z. Zakrzewski: Przechadzki po Poznaniu lat międzywojennych. Wwa [i in.] 1983. – A.K. Olszewski: Dzieje sztuki polskiej 1890-1980 w zarysie. Wwa 1988. – A.J. Markiewicz: Plastyka w okresie XX-lecia międzywojennego. Zarys monograficzny. [W:] Wielka księga miasta Poznania. P. 1994. – H. Stępień [i in.]: Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Wwa 1994. Bibliografie: Z. Klemensiewicz: Bibliografia ekslibrisu polskiego. Wr. 1952. Domachowski* Józef ks. Słowniki: PTPN. Domagalina* Eugenia (1915-1989) farmaceutka, prof. AM w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 32. Domagalska* Helena (1865-1935) działaczka społ. i niepodl. Słowniki: PSB. Domagalski* Czesław (1887-1921) powstaniec wlkp., oficer WP. Słowniki: PSB. Domagalski* Konstanty (1837-1898) ks., dziennikarz. AW: 1314. Słowniki: PSB; PTPN; Księża. Przyczynki: H. Nagiel: Dziennikarstwo polskie w Ameryce i jego 30-letnie dzieje. Chicago 1984 s. 83, 94-5, 103-4. Domagalski* Stanisław (1876-1920) inż. elektrotechnik, radny miejski w P. AW: 1315. Słowniki: PTPN. Domagała* Mieczysław (1895-1981) inż., powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW; Członkowie tajnych tow. Biografie: Monografia. Przyczynki do historii Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie z okazji 50-lecia jej założenia 1915-1965. Wwa 1968 s. 242-5. Przyczynki: O. Dobrowola: Moja droga do celu. Kierunki 1968 nr 50. Domagała* Wawrzyn (1878-1951) koźlarz z Babimojszczyny. Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 48, 173. Domaniewski* Stanisław (ok. 1580-1637) ks., jezuita, prefekt szkól w Kaliszu. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: R. Darowski: Renaissance Latin Aristotle Commentaries Written by Jesuits in Poland. Freiburger Zeitschrift für Philosophie und Theologie 1993 z. 1-2 s. 169-80. Domaniewski* Stanisław (1896-1951) inż. mechanik, konstruktor lokomotyw w Zakładach H. Cegielski w P. Słowniki: SBTech. VI. Domańska* Władysława z d. Wiesiołowska (1879-1967) pianistka i nauczycielka muzyki. Biografie: Cmentarz średzki s. 202. Domański* Bolesław ( 1872-1939) ks. dr, prezes Związku Polaków w Niemczech. AW: 1318. Słowniki: PSB; EK; SBKS. Biografie: E. Osmańczyk: Matka Boska radosna. Tyg. Powsz. 1945 nr 17 s. 3 [o B. D.]. – Z. Krauze: Ksiądz Patron Domański. Gorzów Wlkp. 1948, 31 s. – A. Borowik: Proboszcz z Zakrzewa. Tyg. Powsz. 10: 1954 nr 20 s. 2. – M. ZientaraMalewska: Patron Polaków. Ze wspomnień o ks. dr. B.D. WTK 1968 nr 14. – H. Rybicki: Przywódca Polaków w Niemczech. Pobrzeże 1971 nr 27 s. 20-1. – A. Jasiek: Ksiądz Patron B.D. (1872-1939). [W:] w służbie Kościoła Poznańskiego. Red. L. Bielarzewski. P. [i in.] 1974 s. 266-86. – I. Szostek: Patron Polaków w Niemczech – ks. B.D. Więź 23: 1980 nr 6 s. 100-15. – J. Borzyszkowski: o księdzu patronie B.D. w 50 rocznicę śmierci. Życie i Myśl 1989 nr 5. – E.J. Osmańczyk: Niezłomny proboszcz z Zakrzewa. Rzecz o księdzu patronie B.D. Wwa 1989, 383 s. – Wielkopolanie XX wieku. Praca zbiorowa pod red. A. Gulczyńskiego. P. 2001 s. 121-31. Przyczynki: H. Zieliński: Polacy i polskość ziemi złotowskiej w latach 1918-1939. P. 1949. – z dziejów ziemi złotowskiej. P. 1959. – K. Czerwiński: a jednak spoczął w polskiej ziemi. Ziemia Nadnotecka 1962 nr 4 s. 5. – Z. Dworecki: Społeczeństwo polskie zachodnich powiatów Wielkopolski w walce o wytyczenie granicy zachodniej po pierwszej wojnie światowej. RH 1968. – A. Jasiek: Ks. dr B.D. pierwszy patron Związku Polaków w Niemczech. Polak w Niemczech 47: 1969. – Z. Dworecki: Działalność narodowa ludności polskiej w Rejencji Pilskiej w latach 19201932. P. [i in.] 1969. – Ziemia złotowska. Pod red. W. Wrzesińskiego. Gdańsk 1969. – W. Wrzesiński: Polski ruch narodowy w Niemczech 1922-1939. P. 1970. – K. Czerwiński: Jak dr Domański okpił pruskiego księcia. Ziemia Nadnotecka 1972 nr 1 s. 4. – H. Lehr, E. Osmańczyk: Polacy spod znaku Rodła. Wwa 1972. – J. Oleksiński: Społeczna i kulturalnooświatowa księdza doktora B.D. P. 1973. – A. Wernic: w 35 rocznicę śmierci ks. dra B.D. Słowo Powszechne 28: 1974 nr 95 s. 4. – B. Popielas-Szultka [i in.]: Dzzieje Zakrzewa. Koszalin 1974. – A. Jasiek: Czterech ostatnich. Księża polscy – obrońcy polskości ziemi złotowskiej. [W:] Na okazanie drogi. P. 1975. – K.A. Czerwiński: Polonii spod znaku Rodła przywódca nieugięty. Ziemia Nadnotecka 19: 1979 nr 5 s. 4-5. – S. Rafiński: w czterdziestą rocznicę śmierci prezesa Związku Polaków w Niemczech ks. dra B.D. Przegląd Polonijny 6: 1980 z. 1 s. 95-102, sum. s. 145-6. – J. Oleksiński: i nie ustali w walce… Wwa 1980. – J. Oleksiński: Patron Polaków w Niemczech. Zeszyty Naukowe Stowarzyszenia Pax 1981 nr 2. – A. Nadolny: Działalność księży w Związku Polaków w Niemczech. PZach. 1984 nr 5/6. – J. Borzyszkowski: Ks. Patron B.D. a Związek Polaków w Niemczech – dawniej i dziś. [W:] z dziejów Sztumu i okolic. Cz. 2. Sztum 1999 s. 37-53. Domański* Eugeniusz (1909-1992) dr weterynarii, prof. PAN. Słowniki: Członkowie PAN; Biogramy uczonych supl.; BSB III (i fot.). Biografie: W. Barej: E.D. Nauka Polska 22: 1974 z. 6 s. 55-8. – H. Dubowik: Sylwetki zasłużonych członków Zarządu. Bydgostiana 9: 1979 s. 112-3. Przyczynki: T. Esman: Geneza Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego na historycznym tle społecznych inicjatyw naukowych w Bydgoszczy. Bydgostiana 9: 1979 s. 20 – H. Bednarski: Rola i zadania Zarządu Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. Bydgostiana 9: 1979 s. 24-5 – J. Wojciak: Działalność Wydziału i Komisji Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego. Bydgostiana 9: 1979 s. 48-50. Domański* Franciszek (zm. ok. 1916) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 110. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Domański* Stanisław (1916-1993) fitopatolog i mykolog, prof. AR w Krakowie. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 18. Domański* Zygmunt (1872-1930) organizator służby zdrowia. Słowniki: SLek. III. Domaradzki* Bronisław (1831-1873) archeolog amator. Biografie: J. Fogel: B.D. (1831-1873) – zapomniany pionier archeologii Wielkopolski (noty do biografii). Folia Praehistorica Posnaniensia 7: 1995 s. 11-20. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 160, 169, 173. Domaradzki* Józef (1688-1765) ks., jezuita, nauczyciel, pisarz, filozof, matematyk. Słowniki: PSB; Teolodzy; EWoJ; EK; SBWP-W I; Szkoła Kaliska. Przyczynki: Historia Residentiae Walcensis Societatis Iesu. Wyd. M. Rohwerder. Kőln 1967 s. 251-2, 256-7. Domaradzki* Stanisław (XVIII w.) star. kruszwicki. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Domarat* (XIII w.) kaszt. ujski, sędzia Władysława Odonica. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Domarat* (Domarad, Domerad) h. Grzymała (zm. 1324) kan. i oficjał pozn., bp pozn. AW: 1321. Słowniki: PSB; WSB; EK; Biskupi; Maciejewski Episkopat s. 261. Źródła: Lites, ac res gestae inter Polonos Ordinemque Cruciferorum. Wyd. 3. T. 1. Wr. 1970. – Kat. biskupów s. 23, 107. Biografie: Nowacki II s. 66-7. Przyczynki: H. Chłopocka: Procesy Polski z zakonem krzyżackim w XIV wieku. P. 1967 s. 27-8, 46, 61-113, 160-2, 194-5, 199-206, 223. – J. Bieniak: Wielkopolska, Kujawy, ziemia łęczycka i sieradzka wobec problemu zjednoczenia państwowego w latach 1300-1306. Toruń 1969 s. 193. – A. Szweda: Ród Grzymałów w Wielkopolsce. Toruń 2001 s. 20-1. – J. Pakulski: Geneza pieczęci herbowych biskupów i arcybiskupów metropolii gnieźnieńskiej. [W:] Polska heraldyka kościelna. Red. K. Skupieński [i in.]. Wwa 2004 s. 34. Artykuły: PH 64: 1973 z. 3 s. 477. Domarat* z Iwna (zm. 1399/1400) star. gener. Wlkp., kaszt. pozn. AW: 1322. Słowniki: PSB; WSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy; KostrzSB Przyczynki: Dz. Wlkp. i s. 310-11, 313. Dombek* Łucjan Tadeusz (1927-1997) pedagog, regionalista. Słowniki: Inowr. SB IV. Biografie: A. Krysiak, E. Mikołajczak: Ł. T.D. (1927-1997). Ziemia Kujawska T. 13 (1998) s. 237-9 [nekr.]. Dombek* Paweł (1865-1925) poseł, dziennikarz, działacz narodowy i społ. Słowniki: PSB; Kto był kim; SBL; Leksykon historii Polski. Wwa 1995; Chorzowski słownik biograficzny. Red. J. Modrzyński. Chorzów 1997; Posłowie. Przyczynki: Ziemia leszczyńska. Red. J. Deresiewicz. P. 1966 s. 230, 242-3. – Z. Hemmerling: Posłowie polscy w Parlamencie Rzeszy i Sejmie Pruskim 1907-1914. Wwa 1968 s. 99, 212, 255. – M. Komolka [i in]: Leszno. Zarys dziejów. P. 1987 s. 127. – Historia Leszna. Red. J. Topolski. Leszno 1997 s. 209, 223. Dombek* Piotr (1829-1921) ks., społecznik. AW: 1323. Słowniki: PTPN; Księża. Dombek* Wojciech (1896-1922) powstaniec wlkp. i śląski, kpt WP. Słowniki: SBL. Źródła: Wojskowe aspekty powstania wielkopolskiego 1918-1919. Wybór materiałów źródłowych. Red. B. Woszczyński. P. 1985 s. 118, 242, 343. Przyczynki: S. Malepszak: Bukówiec Górny na tle dziejów krainy przemęckiej. Leszno 1993 s. 296-7. Dombrowski* Ludwig Heinrich (1885-1948) nauczyciel gimn. w B. Słowniki: BSB VI; Balde. Przyczynki: G. Ohlhoff, k. Eckert: Das Deutsche Privatgymnasium – Albrecht-DürerSchule. Bromberg 37: 1995 nr 108 s. 2-4; nr 109 s. 8-12. Domeracka* Maria Magdalena (1922-1976) nauczycielka, bibliotekarka. Słowniki: SPKP Supl. [I]. Biografie: A. Brzykca: M.D. Bydgostiana 1975/76 s. 146-7. Przyczynki: Centralna Biblioteka Rolnicz. [W:] Naukowe instytuty rolnicze w Bydgoszczy. Informator 1966 s. 6-7. – Wojewódzkie Sympozjum Bibliotekarzy. Bibliotekarz 1970 s. 117. Domeracki* Józef (1886-1939) ks. Słowniki: PTPN. Dominiak* Bogusław Antoni (1936-1975) zoolog. Słowniki: SBP. Dominiak* Jan (1890-1974) działacz komunist. Słowniki: WSB. Dominiczak* Stanisław (zm. 1986) księgarz. Przyczynki: A.A. Łuczak: S.D. [W tegoż:] Dawnych wspomnień żar. P. 2002 s. 103-7, il. Dominik* (?-ok. 1323) bp sufragan gnieźn., przeor klasztoru dominikańskiego w P. AW: 1327. Słowniki: Biskupi. Dominik* (XIII/XIV w.) notariusz w kancelarii Władysława Łokietka, przeor dominikanów pozn. Słowniki: PSB. Dominik* Tadeusz (1909-1980) mikolog. Słowniki: SBP. Dominikowski* Kasper (1781-1839) ks. filipin. AW: 1328. Słowniki: PSB. Dominowski* Jan (zm. 1608?) ks., bibliofil. Słowniki: SPKP Supl. II. Przyczynki: K. Rulka: Personalne księgozbiory historyczne XVI – 1 poł. XIX w. w bibliotece seminaryjnej we Włocławku. AK 127: 1996 s. 429. – K. Rulka: Personalne księgozbiory historyczne w Bibliotece Seminarium Duchownego we Włocławku. ABMK 65: 1996 s. 464-5. Domusbergier* Franciszek (XVIII w.) snycerz i kamieniarz ze Wschowy. Słowniki: SAP II. Domżalski* Andrzej (11718-1784) ks., prefekt drukarni jezuickiej w Kaliszu. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: Drukarze III cz. 1 s. 55. Domżalski* Jan (1916-1964) ks., prefekt we Wrześni. Słowniki: Wrzesiński SB. Przyczynki: M. Torzewski: Historia Gimnazjum i Liceum im. H. Sienkiewicza we Wrześni w latach 1919-2004. Września 2004 s. 138-9, 143. Domżał* Władysław (1895-1926) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM. Donaj* Jan (1896-1963) powstaniec wlkp., uczestnik wojny 1920, działacz ludowy. Słowniki: Wrzesiński SB. Donat* Jan (1877-1934) ks., społecznik. Słowniki: SBWP-W II; Członkowie tajnych tow.; PTPN; Księża; AMOstr. z. 10; J. Jajor: Jarocińscy powstańcy wielkopolscy. Kalisz 2005. Przyczynki: Wróblewski s. 278. – Wojciechowska s. 408. – M. Piela: Udział duchowieństwa w polskim życiu politycznym 1914-1924. Lublin 1994 s. 86. Donat* Zygmunt (1891-1970) internista. Słowniki: PTPN; Członkowie tajnych tow. Dondajewski* Wincenty (1870-1918) powstaniec wlkp. Słowniki: Wrzesiński SB. Przyczynki: A. Ciszak: Września i powiat wrzesiński w okresie powstania wielkopolskiego 1918-1919. Września 1968. – L. Dondajewski: o powstańcu wielkopolskim poległym pod Zdziechową. Wojskowy Przegląd Historyczny 1989 nr 2 s. 399-400 [poległ 31 grudnia 1918 r.]. – L. Kostrzewski, B. Święciochowski: Kalendarium wrzesińskie. Września 1997. – L. Kostrzewski [i in.]: Wrześnianie w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Września 1999. Donig* Benon (1842-1910) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 165. Donimirski* Edward (1885-1962) ziemianin, wł. Smuszewa. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo III s. 50. Donimirski*-Brochwicz Jerzy Marian (1897-1939) działacz gosp. i spółdzielczy. Słowniki: SBL; Kto był kim; Posłowie. Przyczynki: J. Bojanowski: Przeminęło i nie wróci. Gozdnica 1997. Donin* ze Skrzyńska (zm. 1418) kan. gnieźn., krak., kruszwicki, sandomierski, sekretarz królewski, podkanclerzy kor. Przyczynki: Czyżak Kapituła s. 323-4. Dore* Tomasz (1621-1700) jezuita, nauczyciel i rektor kolegium. AW: 1329. Słowniki: EWoJ; Szkoła Kaliska. Dorn* Edward (1889-1926) lekarz. Słowniki: PTPN. Doroszyńska* Maria z Szuwartów, Schuwasów (1847-1896) aktorka, śpiewaczka. Słowniki: SBTP. Doroszyński* Karol (1842-1882) aktor, dyr. Teatru Polskiego w Poznaniu. Słowniki: PSB; SBTP; WSB; SBTP. Przyczynki: 75 lat Teatru Polskiego w Poznaniu. P. 1951, s. 330-1. – W. Filler. Melpomena i piwo. Wwa 1960. Dorowicz* Andrzej (+) budowniczy. Przyczynki: Malinowski Muratorzy s. 212. Dorożała* Witalis ( 1906-1985) nauczyciel, dyrygent, działacz ruchu śpiewaczego. Słowniki: Dyrygenci; Szamotulanie. Biografie: Sylwetki działaczy Wielkopolskiego Związku Śpiewaczego. Życie Śpiewacze 1950 nr 8-9 s. 22. Przyczynki: A. Laboga, T. Orlik: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury za rok 1968. (Część pierwsza). Nagrody indywidualne. KMP 1970 nr 1. – O. Błażewicz: Czterdziestopięciolecie pracy artystycznej W.D. KMP 1972 nr 3 s. 98-100, il. Dorpowscy* - ród pomorski i wielkopolski. Biografie: T. Garczyński: D. w Prusach Królewskich i Wielkopolsce. Studium genealogiczne. Toruń 2012, 336 s., il., bibliogr. Przyczynki: Dorpowski* Antoni (XVIII w.) chor. gnieźn., star. sompoliński. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 352. Dorpowski* Chryzostom Ernest (zm. 1718) kaszt. brzeski kujawski, woj. łęczycki, star. przedecki. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy. Dorpowski* Ludwik (XVIII w.) płk wojsk kor. Słowniki: Zwierzykowski s. 352. Dorpowski* Michał (XVIII w.) star. przedecki. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Dorsz* Antoni (1903-1942) działacz polski w Złotowskiem. Słowniki: Anders. Dorszewski* Kazimierz (1826-1915) ks. AW: 1331. Słowniki: PSB; EK; PTPN; Teolodzy. Przyczynki: Z. Hemmerling: Walka rządu pruskiego o obsadzenie stolicy arcybiskupiej gnieźnieńsko-poznańskiej w l. 1906-1914. RH 26: 1960 s. 195-224. – Nowacki II s. 120, 122. – Kościół W. Ks. Pozn. s. 141, 215. – Dz. Wlkp. II s. 729-38. Dorszewski* Kazimierz (1864-1914) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Dorszewski* Maciej (1804-1880) kan. gnieźn., powstaniec 1830/31. AW: 1332. Słowniki: PSB; EK; PTPN; SBWP-W I. Przyczynki: Z. Zieliński: Tajna administracja archidiecezji gnieźnieńskiej w czasie Kulturkampfu 1874-1886. NP 24: 1966 s. 143-57. Doruchowski* Jakub Wierzbięta, h. Niesobia (zm.1641) scholastyk pozn., archidiakon warsz., kan., wikariusz gen. pozn. AW: 1333. Biografie: Nowacki II s. 217. Przyczynki: Nowacki II s. 132, 204, 303, 314. Dorywalski* Józef (1900-1991) botanik, prof. AR w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1990-1992 s. 19. Dowbor*-Muśnicki Józef (1867-1937) gen. broni, przywódca powstania wielkopolskiego. Słowniki: PSB; WSB; SBPW. Źródła: Boniecki Fotografie; Wojskowe aspekty powstania wielkopolskiegom1918-1919. Wybór materiałów źródłowych. Pod red. B. Woszczyńskiego. P. 1985. – Wojsko wielkopolskie 1919 r. Cz. 1: Rozwój organizacyjny i zjednoczenie z Wojskiem Polskim. Wybór dokumentów wojskowych. Opr. B. Polak. Koszalin 1985. – J.D.-M.: Moje wspomnienia. P. [1996], 358 s., il. – J.D.-M.: Wspomnienia. Wwa 2003, 510 s. Fotografie: Powstanie wielkopolskie. Album. Red. J. Macyszyn. Wwa 2006 s. 23, 45-7. Biografie: J. Engelard: Zapomniany General. Ład 1983 nr 41. – H. Kulpiński: Naczelny Dowódca Powstania Wielkopolskiego. Ilustrowany Kurier Polski 1984 nr 306. – Biografistyka powstania wielkopolskiego 1918-1919. Koszalin 1985. – P. Bauer: Generał broni J.D.-M. głównodowodzący powstania wielkopolskiego. KW 1988 nr 2 s. 42-53. – P. Bauer: Generał J.D.-M. (1867-1937). P. 1988, 265 s., il., mapy. R: G. Łukomski, Prz. Zach. 1989 nr 5/6 s. 362-6; M. Wrzosek, KH 1989 nr 3/4 s. 252-6. – P. Bauer: J.D.-M. (18671937) [wśród aneksów: opinia jenerała piechoty J. D.-M. o powstaniu wielkopolskim z dnia 6 sierpnia 1919 r. przesłana do naczelnego dowództwa WP w Warszawie]. KMP 57: 1989 nr 1 s. 27-43. – B. Polak: Dowódcy powstania wielkopolskiego 1918-1919. T. 1. Koszalin 1989. – Z. Zieliński: Generał broni J. D.-M. 1867-1937. Niepodległość i Pamięć 1998 nr 2 s. 143-57. – P/ Bauer: J. D.-M. – szkic biograficzny. [W:] Powstania w Wielkopolsce XVIII-XX w. Red. B. Polak. Koszalin 1999 s. 173-88. – Wielkopolanie XX wieku. Praca zbiorowa pod red. A. Gulczyńskiego. P. 2001 s. 133-42. – J. Grajek: J.D. M. Zarys biografii. Lusowo 2011, 51 s., il., bibliogr. Przyczynki: J. Skrzypek: Zamach stanu płk. Januszajtisa i ks. Sapiehy 4-5 stycznia 1919 r. Wwa 1948. – L. Grosfeld: Polskie reakcyjne formacje wojskowe w Rosji 1917-1919. Wwa 1956. – Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Pod red. K. Piwarskiego. P. 1958. – M. Wrzosek: Konflikt korpusu gen. D.-M. z władzą radziecką (listopad 1917 – luty 1918). PH 1967 z. 4. – Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Pod red. Z. Grota. P. 1968. – Z. Grot [i in.]: Wielkopolska w walce o niepodległość 1918-1919. Wojskowe i polityczne aspekty powstania wielkopolskiego. Pod red. I. Pawłowskiego. Wwa 1968. – P. Hauser: Organizacja wojsk wielkopolskich w świetle poglądów gen. J. D.-M. ZNUAM Historia z. 10 P. 1970. – Powstanie wielkopolskie 19118-1919. Pod red. B. Polaka. Kościan 1975. – A. Czubiński: Powstanie wielkopolskie. P. 1978. – A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Wwa [i in.] 1978. – M. Romeyko: Przed i po maju. Wwa 1983. – Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Wybór i opr. A. Czubiński [i in.]. P. 1983. – Czyn zbrojny powstania wielkopolskiego 1918-1919. Pod red. B. Polaka. Koszalin 1984. – M. Rezler: Dowbór czy Dowbor. Ilustrowany Kurier Polski 1985 nr 5. – M. Rezler: Powstanie wielkopolskie 1918-1919 w świetle pamiętników J. D.-M. i Kazimierza Raszewskiego. [W:] Biografistyka powstania wielkopolskiego 1918-1919. Koszalin 1986 s. 101-9. – P. Bauer: Rola gen. J. D.-M. w organizacji wojsk wielkopolskich. [W:] Biografistyka powstania wielkopolskiego 1918-1919. Koszalin 1986 s. 110-5. – S. Tworkowski: Krzyż D. Londyn 1986. – P. Bauer: Zabiegi Naczelnej Rady Ludowej w sprawie obsadzenia stanowiska głównodowodzącego Powstaniem Wielkopolskim w 1919 r. PZach. 1988 nr 5-6. – Generał broni J. D.-M. (przewodnik po wystawie). Oprac. P. Bauer. Kościan 1989, 28 s., il. – P. Bauer: Dzieci generała. Wprost 1989 nr 10 s. 20-1. – S. Zieliński: Wielki hetman powstanczy. Wprost 1989 nr 1 s. 18-9. – S. Kubera: Nieznane dzieje mogiły gen. J. D.-M. KW 1993 nr 1 s. 104-12. – T. Panowicz: Ze złotą szablą za waleczność. Kulisy Gnieźnieńskie 1996 nr 1-4 s. 5. – P. Bauer: Głównodowodzący powstania wielkopolskiego od stycznia 1919 r. Powstaniec Wielkopolski 1998 nr 4 s. 20-3. – J. Grajek: Kronika działalności Towarzystwa Pamięci Generała J.D.M. w Lusowie k. Poznania. Lusowo 2000, 176 s., il., bibliogr. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 128-9, 131. – A. Jakubowski: Odkryć duszę generała. Przew. Kat. 2003 nr 1 s. 34-5. – J. Grajek: Dzieje grobowca rodziny Dwborów na lusowskim cmentarzu. Lusowo 2006. – Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała J.D.M. w Lusowie gmina Tarnowo Podgórne. Tarnowo Podgórne 2008, 15 s., il. Downar* Stefan (1886-1942) ks., działacz niepodl. Słowniki: Biografistyka powstania wielkopolskiego 1918-1919. Koszalin 1986; Martyrol.; Kto był kim; Posłowie. Biografie: Kron. DWł. 1947 nr 9 s. 187-8 [wspomnienie pośmiertne]. Dowżenko* Anatol (1905-1976) neurolog, prof. i rektor AM w Poznaniu. Słowniki: SBPNM i z. 4. Bibliografie: Spis prac naukowych i publikacji prof. dr med. A. D. Neur. Neurochir. Pol. 1977 nr 11 s. 122. Biografie: E. Herman: z dawnych wspomnień o profesorze A. D. Neur. Neurochir. Pol. 1977 nr 1. – I. Wald: Profesor dr A. D. (1905-1976). Wspomnienia pośmiertne. Neur. Neurochir. Pol. 1977, 11, 3. – M. Wender: A. D. (1905-1976). Neurolog. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 1512, bibliogr. Przyczynki: Kron. AM od 1 stycznia 1950 do 30 września 1957 T. 2. – 25 lat Akademii Medycznej w Poznaniu. P. 1974. – J. Towpik: Prof. dr med. D. Badania nad kiłą ośrodkowego układu nerwowego. Neur. Neurochir. Pol. 1977 nr 11 s. 7. – M. Wender: Prof. A. D. Badania nad płynem mózgowo-rdzeniowym. Neur. Neurochir. Pol. 1977 nr 11 s. 9. – J. Zieliński: Badania i działalność profesora D. w dziedzinie padaczki. Neur. Neurochir. Pol. 1977 nr 11 s. 11. Drabik* Jan (1913-1987) inż. mechanik, gł. inż. Zakladów H. Cegielski w P. Słowniki: SBTech. VI. Drabik* Stanisław (1900-1971) śpiewak operowy, reżyser. Słowniki: WSB. Biografie: W. Brzostowski: S.D. Odra 1971 nr 4. Przyczynki: L. Kydryński: Jubileusz 35-lecia pracy artystycznej dyrektora S.D. Wr. 1958. – T. Świtała: Opera Poznańska 1919-1969. P. 1973. Draheim* – rodzina niem. w Wlkp. Słowniki: Posener Geschlechterbuch Umfassend das ges. Wartheland. Bd. 4. Bearb. v. Helm. Strelau. Limburg/Lahn 1965; Czuwaj wiaro! Wielkopolanie w powstaniu warszawskim. P. 2004 s. 10-4, il. Dratwa* Franciszek (1871-1941) ks., społecznik. Słowniki: Księża; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Udział duch. s. 60, 62, 88. – Wróblewski s. 279. Dratwa Jan (1877-1924) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; Członkowie tajnych tow. Dratwiński* Kazimierz Jozef (1893-1920) powstaniec wlkp., kpt. WP. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Drążyński* Andrzej (1456/7-1522) opat trzemeszeński. Słowniki: PSB. Drechsler* August Bernhard Christian (1781-1846) pastor w Obornikach. Biografie: W.R. Brauer: „Pniel” (Geschichte einer deutschen Siedlung im Osten). Gedenkschrift anlässlich des 175. Gründungsjahres der evangelischen Kirchengemeinde Obornik an der Warthe. [Dillbrecht 1952 ?] s. 59. Drecki* Feliks (1849-1914 lub 1915) lekarz kaliski, założyciel Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego, społecznik. Słowniki: SBWP-W I; SLek. III; Szkoła Kaliska. Biografie: J. Makowiec: Założyciele Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Nr 1. Kalisz 1972 s. 5-8. – E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987 [biogram]. – E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Przyczynki: B. Makowiec, J. Makowiec: Kronika opieki nad dzieckiem w Kaliszu. [W:] Pamiętnik Konferencji Naukowej Pediatrów Polski Zachodniej. Kalisz 1969. – E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Drecki* Jan (1888-1970) lekarz, działacz społ., powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW; Wrzesiński SB; Inowr. SB IV. Biografie: J.D. Lekarz. Patriota. Społecznik. Gniewkorama 1996 nr 12. – Jeszcze o J.D. Gniewkorama 1997 nr 3. Przyczynki: H. Łada: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Gniewkowie. Gniewkowo 1988. Drescher* Edward (1912-1977) chirurg dziecięcy, deontolog. Słowniki: SBWP-W I; Szkoła Kaliska; Alb. chirurgów (i fot.). Biografie: S. Pawlukiewicz, W. Paradowska: Prof. zw. dr med. E.D. – jego działalność naukowa, dydaktyczna i lekarsko-społeczna. Problemy Chirurgii Dziecięcej 5: 1979 s. 5. – J. A. Rudnicki: Nestor chirurgii dziecięcej na Pomorzu Zachodnim: etyk i deontolog medycyny prof. dr med. E.D. (1912-1977). [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 3. Kalisz 1984 s. 40-4. Dreszer* Alfred Edward (1871-1944) naczelny lekarz szpitala Św. Trójcy w Kaliszu, społecznik. Słowniki: SLek. I; SBWP-W I; Szkoła Kaliska. Biografie: D. A. Lekarz szpitala Św. Trójcy: w 70-tą rocznicę zburzenia Kalisza. Ziemia Kaliska 1984 nr 38 s. 6. – E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Przyczynki: J. Makowiec: z kroniki Kaliskiego Towarzystwa Przeciwgruźliczego. Kaliscy lekarze i społecznicy w walce z gruźlicą. Kalisz 1973 s. 7, 9. – Małyszko Cmentarze s. 101. Dreszer* Alfred Edward (1903-1995) adwikat. Słowniki: Szkoła Kaliska. Dreszer* Jerzy (1900-1945) członek AK w Kaliskiem. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 101. Dreszer* Ryszard Alfred (1897-1968) psychiatra, prof. UP i AM w Poznaniu. Słowniki: WSB. Biografie: R.D. (życiorys). Kron. UP za lata akad. 1945-1954/55. – H. Jankowiak: R.D. (1897-1968). Psychiatra. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 153-5, bibliogr. Przyczynki: Kron. UP za l. 1945-1954/55. – Kron. AM od 1 stycznia 1950 do 30 września 1957 r. – Kronika i bibliografia dorobku naukowego Akademii Medycznej w Poznaniu 1957/8-1963/4. – E. Herman: Neurolodzy polscy. Wwa 1958 s. 56, 86, 330. – Spis fachowych pracowników służby zdrowia. Wwa 1961. – T. Bilikiewicz, J. Gallus: Psychiatria polska na tle dziejowym. Wwa 1962 s. 236. – Psychiatria Polska 3: 1969 nr 5 s. 503-8. – w 50-lecie rozwoju nauk medycznych w Poznaniu 1920-1970. P. 1969. – J. Hasik, J. Juszczyk: Dzieje Wydziału Lekarskiego UP i AM (19191979). P. 1979. Artykuły: Kron. AM T. III 1959 s. 375-8. – +Psychiatria Polska 3: 1969 nr 5. Drewek* Bolesław (1903-1972) administator „Dziennika Bydgoskiego”, wioślarz, olimpijczyk z 1928 r. Słowniki: Wryk Sport. Przyczynki: E. Ciesielski: Kronika wyników sportowych 60-lecia Bydgoskiego Tow. Wioślarskiego w Bydgoszczy. B. 1980 s. 1-2, 4, 6, 10-13, 32-3. – Wychowanie Fizyczne i Sport 1995 nr 1 s. 97-8. Drewniak* Bronisław (1911-1942) ks. w Obornikach i Rogoźnie. Biografie: Kościół św. Wita w Rogoźnie. Rogoźno 2003 s. 95. Drews* Edward (1844-1905) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: Zieliński Wykonanie s. 55-6, 61. – W. Klimkiewicz: Kardynał Ledóchowski na tle swej epoki 1822-1902. T. 3. P. 1988 s. 257. Drews* Roman (1908-1977) chirurg, prof. AM w Poznaniu. Słowniki: WSB; Alb. chirurgów (i fot.). Biografie: R.D. (życiorys). Kron. UP za l. 1945-1954/55. – Wspomnienie pośmiertne o prof. dr hab. R.D. [W:] Akademia Medyczna w Poznaniu w roku akademickim 1977/1978. P. 1979 s. 131. – J. Markowski: R.D. (1908-1977). [W:] Sylwetki chirurgów polskich. Wr. [i in.] 1982 s. 42-3. – R. Góral, P. Stajgis: R.D. (1908-1977). Chirurg. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 156-8, bibliogr. – M. Drews: Kasztelańska 3. KMP 2001 nr 1 s. 321-34, fot. [wspomnienia żony]. – G. Gertig: Profesor R.D. (1908-1977). [W:] R. Drews: Humanizm i chirurgia w medycynie. Wstęp G. Gertig. Uzasadnienie merytoryczne i dobór tekstów A. Wasilkowski. P. [PTPN] 2008, s. 9-38. Przyczynki: T. Janowicz, T.H. Nowak, T. Orlik: Laureaci nagród wojewódzkich za rok 1960. KMP 1961 nr 4 s. 133-4. – Kronika i bibliografia dorobku naukowego AM w P. P. 1967. – A. Laboga, T. Orlik: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego za rok 1966. Część pierwsza. Nagrody naukowe. KMP 1967 nr 3 s. 61-4. – w 50-lecie rozwoju nauk medycznych w P. 1920-1970. P. 1969. – 25 lat AM w P. P. 1974. – AM w P. w roku akademickim 1977/78. P. 1977 s. 129-31. – Dzieje Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego i Akademii Medycznej 1919-1979. P. 1979 s. 44, 74, 76, 90, 91, 101, 107, 111, 130, 146. Artykuły: Kron. AM T. II 1959 – Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 1. Kalisz 1972 s. 9-14. – Polski Przegląd Chirurgiczny 47: 1975 nr 5 s. 549-50. Dreyza* Józef (1863-1951) działacz oświatowy i biblioteczny. Słowniki: SPKP. Przyczynki: W. Jakóbczyk: Biblioteki ludowe w zaborze pruskim na przełomie XIX i XX wieku. Przegląd Historyczno-Oświatowy 1961 nr 1 s. 62-5. Dreżepolski* Roman (1885-1962) nauczyciel, przyrodnik, założyciel chóru „Echo”. Słowniki: WSB; SBP; Nauczyciele MM. Biografie: M. Weigt: Wspomnienie pośmiertne o R.D. z żałobnej karty. KMP 30: 1962 nr 4 s. 96-7. Przyczynki: Opowieści entuzjastów. Wwa 1960 s. 33-53. – Poznańskie wspominki z lat 1918-1939. P. 1973, s. 284, 299, 555. Dreżewski* Wojciech (zm. 1912) lekarz. AW: 1339. Słowniki: PTPN; SLek. IV. Drobniewski* Maciej (1907-1990) działacz międzynarodowego ruchu robotniczego, dyr. Średzkiej Wytwórni Tkanin Technicznych. Biografie: Cmentarz średzki s. 202-3. Drobnik* Jerzy Kazimierz Marian (1894-1974) dziennikarz, publicysta. Słowniki: Mały słownik pisarzy polskich na obczyźnie 1939-1980. Wwa 1992; AMM; Członkowie tajnych tow. Źródła: J. D.: Diariusz. Berlin 19 marca 1932 – 5 sierpnia 1934. Zeszyty Historyczne 84: 1988 s. 54-120. Biografie: Z. Lenarczyk: J.D. P. 2001. Przyczynki: Zakrzewski s. 93. Drobnik* Tomasz (1858-1901) chirurg, ortopeda. AW: 1340. Słowniki: PSB; WSB; PTPN; SLek. II; Alb. chirurgów (i fot.). AMM; SBWP-W I; Członkowie tajnych tow.; AMOstr. z. 10. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 19741984. Biografie: J. Kroll: Dr med. T.D. 1858-1901. Polski Przegląd Chirurgiczny 1962 nr 2 s. 159-70, bibliogr. – T. Suwalski: T.D. (1858-1901). [W:] Szpital Dziecięcy im. Bolesława Krysiewicza w P. 1877-1977. Praca zbior. pod red. E. Błaszczyka [in.]. Wwa [i in.] 1977 s. 268-72 i passim. – A. Dziak: T.D., życie i działalność na polu ortopedii. Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska. 42: 1977 nr 5 s. 569-76. – Cmentarz Zasł. s. 37-8. – J. Markowski: T.D. (1858-1901). [W:] Sylwetki chirurgów polskich. Wr. [i in.] 1982 s. 46-7. Przyczynki: Poznańskie wspominki. P. 1960 s. 185-6. – H. Strzyżewski: Zasługi T.D. dla ortopedii polskiej. [W:] Wkład lekarzy i farmaceutów wielkopolskich do rozwoju nauk medycznych. Wwa [i in.] 1975 s. 12-25. – J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 50-1, 64, 66, 89, 98, 116, 123, 125. – R.K. Meissner, J.M. Hasik: Polski wkład w medycynę światową. P. 1989. Artykuły: Polski Przegląd Chirurgiczny 1962 nr 34. – Roczniki AM w P. Supl. II: 1975. Drogosław* (XIII w.) kaszt. radzimski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Drogosław* (zm. po 1443) pleban w Skórzewie. Biografie: P.M. Dziembowski: Proboszczowie parafii świętego Marcina i świętego Wincentego w Skórzewie. Skórzewo 2010, s. 33-4. Drohojowski* Jan (ok. 1505-1557) bp kujawski. Słowniki: PSB; Biskupi. Źródła: Narzekanie z wyznaniem wiary nieboszczyka Księdza Biskupa Kujawskiego J.D., c. 1557. [W:] S. Kot: Opposition to the Pope by the Polish Bishops, 1557-1560. Three unique Polish Reformation Pamphlets. Oxford Slav. Papers 4: 1953. Droszewski* Piotr (1829-1869) ziemianin, odkrywca tzw. kamieni mikorzyńskich. Słowniki: PSB. Drozdowski* Adam Wiktor (1849-1920) lekarz chirurg, założyciel Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego, społecznik. Słowniki: Kośmiński; SLek. IV; Szkoła Kaliska; 125 lat Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego 1877-2002. Kalisz 2002 s. 119-21, il. Biografie: B. Makowiec, J. Makowiec: Pionierzy chirurgii w Kaliszu. [W:] II Konferencja Naukowa Lekarzy Ziemi Kaliskiej, 12-13 X 1968. Pamiętnik. Kalisz 1969 s. 49-85. – J. Makowiec: Założyciele Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 1. Kalisz 1972 nr 1 s. 5-8. – E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 154-5. Drozdowski* Józef (zm. 1848) oficer powstań 1830/31 i 1848 r. Słowniki: Bielecki Słownik. Bibliografie: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Drozdowski* Mikołaj (1711- zm. po 1773) brat zakonny, jezuita, aptekarz w Kaliszu. Słowniki: EWoJ. Drozdowski* Seweryn (1934-1993) bibliotekarz, bibliograf, dziennikarz, poeta. Słowniki: SBW. Bibliografie: Bibliografia publikacji pracowników Akademii Ekonomicznej w Poznaniu wydanych w latach 1981-83. Opr. S.D. P. 1991. – Bibliografia publikacji pracowników Akademii Ekonomicznej w Poznaniu wydanych w latach 1984-86. Opr. S.D. P. 1994. – Bibliografia publikacji pracowników AE w P. wydanych w latach 1987-1990. Opr. B. Rossa. P. 1995. – Bibliografia publikacji pracowników AE w P. wydanych w latach 1991-1993. Opr. B. Rossa. P. 1995. =Drozdowski* Zbigniew (+) prof. dr, rektor Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu. Przyczynki: KMP 1976 nr 1 s. 81-3, il. Drożdżyński* Józef (1882-1946) ks. Słowniki: PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 181. – Wojciechowska s. 406. Artykuły: +RAP 1947. Drożdżyński* Maksymilian (1849-1904) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: Zieliński Wykonanie s. 39. Drożdżyński* Stanisław (1894-1965) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Drożyński Antoni (1857-1907) lekarz. AW: 1345. Słowniki: PTPN; AMM; SLek. IV; Kośmiński. Przyczynki: J. Smereka: Polskie doktoraty na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Wrocławskiego w l. 1811- 1939 i ich autorzy w życiu zawodowym, naukowym i społecznopolitycznym. Wr. 1980 s. 112. Drożyński* Leon (1881-?) dermatolog. Słowniki: PTPN. Droździk* Wojciech (1894-1979) działacz ludowy, członek Rady Jedności Narodowej. Słowniki: Anders. Drużbacka* Elżbieta (ok. 1695-1765) poetka.AW: 1347. Słowniki: PSB;Nowy Korbut. Biografie: M. Piszczkowski: Drużbacka i Kniaźnin jako poeci wsi polskiej. Sprawozdania PAU 1947 nr 5 s. 169-72. Przyczynki: W. Borowy: o poezji polskiej w wieku XVIII. Kr. 1948. – W. Borowy: Drużbaciana. PLit. 41: 1950 z. 3/4 s. 869-76 [i odb.]. – W. Kubacki: Metastasiana. PLit. 41: 1950 z. 3/4 s. 877-84. – E. Marczewska-Stańdowa: Uwagi bibliograficzne do „Zbioru rytmów duchownych” E.D. Roczniki Biblioteczne 2: 1958 z. 1/2 s. 131-6, rés. Drużbicki* Kasper herbu Nałęcz (1590-1662) ks., jezuita, kaznodzieja, teolog, pisarz ascetyczny. AW: 1348. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; EK; WSB; Teolodzy; EWoJ; SBWP-W I; Dawni pisarze; Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. Red. J. Krzyżanowski [ i in.]. T. 1. Wwa 1984; Szkoła Kaliska. Ilustracje: Grafika prasowa w XIX wieku. Gabinet Grafiki Bibl. Kórnickiej PAN. Kórnik 2007 s. 95]. Biografie: H. Fros: Ks. K.D. T.J. (1590-1662), wczesny świadek kultu Najświętszego Serca Jezusowego w Polsce. AK 62: 1961 z. 3 s. 272-83. – K. Drzymała: K.D. – apostoł kultu Najśw. Serca Jezusowego w Polsce XVII wieku. Homo Dei 31: 1962 nr 4 s. 308-11. – H. Fros: Zapomniany czciciel Zbawicielowego Serca (o. K.D.). Przew. Kat. 52: 1962 s. 202. – J. Krzyszkowski: O. K.D. TJ. (W trzechsetną rocznicę zgonu). Sacrum Poloniae Millenium 11: 1965 s. 573-613. – K. Drzymała: Ks. K.D. T.J. (1590-1662). NP 33: 1970 s. 143-65. – W. Karkucińska: K.D. KMP 62: 1994 nr 3/4 s. 143-9, il. Przyczynki: A. Klawek: Zarys dziejów teologii katolickiej w Polsce. Kr. 1948. – W. Urban: Praktyczne rady kaznodziejskie księdza K.D. Wiadomości Duszpasterskie 4: 1948 s. 10-3. – J. Poplatek: o życiorysach i pismach K.D. Tyg. Powsz. 8: 1952 nr 6 s. 6. – H. Barycz: Dokumenty i fakty z dziejów reformacji. V. Ostatnia dysputacja braci polskich w Lublinie (1636). Reformacja w Polsce 1953/55 (wyd. 1956). – DWP II s. 39. – K. Górski: Niedrukowane prace o. K.D. T.J. AK 63: 1961 z. 1 s. 96. – K. Górski: Od religijności do mistyki. Lublin 1962 s. 127-30. – C. M. Affholder: Uwagi o charakterze pisma K. D., AK 66: 1963 s. 158-60. – M. Bednarz: Charakterystyczne cechy mistyki O. D. AK 66: 1963 z. 2 s. 113-24. – J. Majkowski: Pobożność maryjna w pismach O. D. AK 66: 1963 z. 2 s. 124-30. – J.M. Szymusiak: Spuścizna literacka O. D. AK 66: 1963 z. 2 s. 153-8. – J. Wojnowski: O. K.D. i jego ascetyka na tle życia Polski Wazów. AK 66: 1963 z. 2 s. 97-112. – Dz. Wlkp. I. – K. Górski: Duchowość chrześcijańska. Wr. 1978 s. 182-92. – J.M. Popławski: K.D. teologia krzyża. Lublin 1997. R: S. Urbański, Stud. Theol. Vars. 1998 nr 1 s. 251-3. – T. Rogalewski: Moc krzyża i męki Chrystusa. z myśli teologicznej o. K.D. TJ. Stud. Theol. Vars. 1997 nr 1 s. 265-72. Drwęska* Izabela z Amrogowiczów (1886-1964) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Przyczynki: G. Łukomski: I. D. w powstaniu wielkopolskim. Wielkopolski Powstaniec 1918/1919 1997 nr 3 s. 6-10. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 135-6, 330-7. Drwęska* Kunegunda (zm. 1775) żona Józefa Wybickiego. Przyczynki: J. Kowalkowski: Małżeństwo Józefa Wybickiego i K.D. w latach 1773-1775. Genealogia. 5: 1995 s. 69-86. – J. Kowalkowski: Miejsce pochowania K.D. ( + 1775), żony Józefa Wybickiego. Genealogia 7: 1996 s. 97-103. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 323. Drwęski* Antoni (XVIII w.) stolnik wschowski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 352. Drwęski* Jarogniew (1875-1921) prawnik, prezydent Poznania. AW: 1351. Słowniki: PSB; WSB; SBPW; PTPN; AMM; Członkowie tajnych tow.; SAdw. II. Źródła: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 369-70. Biografie: Cmentarz Zasł. s. 18, 24, 38-9. – G. Łukomski: J.D. (1875-1921). Pierwszy prezydent Poznania – aktywny zwolennik gospodarczej unifikacji ziem polskich. [W:] Rola Wielkopolski w odbudowie państwa polskiego 1918-1919. IX Ogólnopolskie Seminarium Historyków Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Kościan 9 XII 1988. Koszalin 1989. – J. Marciszewski: Pierwszy prezydent miasta. Gaz. Pozn. 27. 10. 1995 s. 12. – G. Łukomski: J.D. (1873-1921). Życie Uniwersyteckie 1996 nr 5, 6 s. 14-5. – Czy Poznań pamięta swojego pierwszego prezydenta? Rozmowa z Ewą Drweską. Rozmawiała B. Miczko-Malcher. Iks 2001 wrzesień s. 2-4, il. – G. Łukomski: J.D. (18751921). Biografia Wielkopolanina wybitnego na tle epoki. Wwa-P. 2003, 208 s. – W. Łazuga: Znany – nieznany prezydent Poznania. Rzecz o J.D. P. 2005, 246 s., il., bibliogr. Przyczynki: Klanowski. – 50 lat Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. P. 1971 s. 71, 366. – L. Trzeciakowski: Pod pruskim zaborem 1850-1918. Wwa 1973. – Dz. Wlkp. – C. Demel: Wybory do rady miejskiej Poznania (23 marca 1919 r.). KMP 1978 nr 11 s. 33-41. – A. Czubiński[i in.]: Powstanie wielkopolskie. Wwa [i in.] 1978. – Zapiski z działalności rady miejskiej w latach 1919-1921. KMP 1978 nr 4 s. 45-57. – Z. Dworecki: Rada Ludowa na miasto Poznań 1918-1919. KMP 1980 nr 4 25-35. – Zakrzewski. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 101-2, 324-36. Drwęski* Ludwik (1834-1906) ks. AW: 1352. Słowniki: PTPN. Drwęski* Piotr (ok. 1732-1795) pisarz ziemski poznański. Przyczynki: Kwilecki Ziemiaństwo II s. 323-4. Drwęski* Stanisław (1877-1922) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: Wojciechowska s. 411. Drygas* Antoni (1847-1917) nauczyciel gimn., przemysłowiec, działacz społ. AW: 1353. Słowniki: PSB; PTPN; AMOstr. z. 10. Drygas* Arnold Jan (1876-1906) internista, neurolog. AW: 1354. Słowniki: PSB; PTPN; SLek. III. Drygas* Ignacy ((XIX w.) powstaniec 1863. AW: 1355. Słowniki: PSB. Drygas* Stefan (1888-1940) ks., nauczyciel gimn. Słowniki: Martyrol.; PTPN; Księża; AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: J. Domagała: Ci, którzy przeszli przez Dachau. Wwa 1957 s. 96. – Klanowski s. 182. – E. Weiler: Die Geistlichen in Dachau. Mödling (1971) nr 454. – M. Walczak: Nauczyciele wielkopolscy w latach wojny i okupacji 1939-1945. P. 1974 s. 117. – Sześćdziesiąt lat VI Liceum Ogólnokształcącego im. I.J. Paderewskiego w P. P. 1981, passim. Artykuły: +RAP 1947. Dryja* (Drya) Maciej (zm. 1449) kan. gnieźn., dziekan pozn. AW: 4587. Słowniki: PSB. Dryjski* Albert Józef (1889-1956) psycholog, pedagog, doc. UP. Słowniki: Słownik psychologów polskich. P. 1992. Drzazga* Józef (1914-1978) bp sufragan gnieźn., bp warmiński. Słowniki: EK; Biskupi. Źródła: Paliusz dla ordynariusza warmińskiego, ks. bpa J.D. Przew. Kat. Przyczynki: Annuario Pontificio [Vaticano] 1959 s. 696;1969 s. 702; 1973 s. 567. Drzażdżyński* Józef (1898-1988) powstaniec wlkp., działacz społ. Słowniki: SBPW ze Żnina. Drzażdżyński* Stanisław (1850-1927) filolog, nauczyciel gimn. AW: 1356. Słowniki: PSB; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Gniezno. Studia i materiały historyczne. T. 4. Gniezno 1995 s. 208. Drzążyński* Andrzej (1457-1522) opat trzemeszeński. AW: 1357. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; WSB. Drzewicki* Jan h. Ciołek (zm. 1469) kan. pozn., archidiakon i prepozyt warsz., wikariusz gen. pozn. Biografie: Nowacki II s. 210. Przyczynki: Nowacki II s. 229, 237, 253, 301, 303, 403, 467. Drzewicki* Jan (1625-1695) karmelita bosy. Słowniki: PSB. Drzewicki* Klemens (zm. 1469) notariusz publ., kan. i oficjał gen. pozn. Przyczynki: Nowacki II s. 210, 229, 316. Drzewicki* (Drzewiecki) Maciej (1467-1535) kanclerz kor., bp kujawski, abp gnieźn. AW: 1359. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; EWoK; SPKP; WSB; EK; Urzędnicy centralni Spisy; Biskupi. Źródła: H. Rybus: Dwa źródła do biografii M.D. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 3: 1956 z. 2 s. 321-70 [dziennik z lat 1497-1515 (rkps w BN)]. Biografie: W. Pociecha: M.D. kanclerz, arcybiskup gnieźn. (1467-1535). Kr. 1946. – H. Rybus: Prymas M.D. Zarys biografii, 1467-1535. Studia Theologica Varsaviensia 2: 1964 z. 1 s. 79-308 [i odb. Wwa 1964, 230 s.]. R: S. Herbst, KH 74: 1967 nr 1 s. 191-2. Przyczynki: Z. Wojciechowski: Zygmunt Stary (1506-1548). Wwa 1946. – W. Pociecha: Polska wobec elekcji cesarza Karola V w r. 1519. Wr. 1947. – E. Chwalewik: Wojenne straty polskich zbiorów ekslibrisów. Wr. 1949. – L. Zarębski: z dziejów recepcji humanizmu w Polsce. Studia z dziejów kultury polskiej. Wwa 1949 i odb. – W. Pociecha: Królowa Bona. T. 1-4. P. 1949-1958 passim. – H. Barycz: Mikołaj Kopernik w dziejach narodu i kultury polskiej. PZach. 1953 nr 11/12 s. 528. – W. Jaroszyński: Najstarsze szyfry polskie. Wiedza i Życie 1954 nr 11. – E. Chwalewik: Exlibrisy polskie szesnastego i siedemnastego wieku. Wr. 1955. – J. Sawicki: Cocilia Poloniae. Źródła i studia krytyczne. VIII. Synody diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego i ich statuty. Wr. 1955. – J. Skoczek: Wstęp do wyd.: Wybór pism pedagogicznych Polski doby Odrodzenia. Wr. 1956 s. IV. – H. Barycz: Rozwój nauki polskiej w dobie Odrodzenia. Odrodzenie w Polsce. Materiały z Sesji Naukowej PAN 25-30 października 1953 r. T. 2: Historia nauki. Cz. 2 Wwa 1956 s. 46, 109. – B. Suchodolski: Polska myśl pedagogiczna w okresie Renesansu. Odrodzenie w Polsce. Materiały z Sesji Naukowej PAN 25-30 paźxdziernika 1953 r. T. 2: Historia nauki. Cz. 2 Wwa 1956. – L. Hajdukiewicz: Księgozbiór i zainteresowania bibliofilskie Piotr Tomickiego na tle jego działalności kulturalnej. Wr. 1961. – J. Wadowski: Exlibris. Czasopismo księgoznawców i bibliofilów. Rocznik Biblioteki Narodowej 1966 s. 244. – H. Rybus: Prymas M.D. Działalność kościelna w diecezji przemyskiej 1504-1513. Wwa 1968, 260 s. R: R. Nir, KH 79: 1972 nr 1 s. 166-8. – H. Rybus: Działalność synodalna biskupa M.D. w diecezji włocławskiej (1514-1531). Studia Theologica Varsaviensia 7: 1969 nr 1 s. 133-71. – Katedra gnieźnieńska. T. 1. P. 1968 s. 237. – I. Pawlak: Graduał M.D. z 1536 roku. (Dzieje i zawartość). Studia Gnesnensia 3: 1977 s. 229-52. – Bogacka Pastorały s. 206-8. Drzewiecki* Edward (zm. ok. 1971) pedagog, działacz społ. Biografie: Cz. Knoll: Wspomnienie pośmiertne o E.D. z żałobnej karty. KMP 1971 nr 4 s. 117-20, il. Drzewiecki* Konrad (Conrad) (zm. 2007) Przyczynki: T. Śmiełowski: K.D. (Próba charakterystyki laureata Nagrody Młodych miasta Poznania za rok 1956). KMP 1957 s. 161-3. – A. Laboga, T. Orlik: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury za rok 1968. (Część pierwsza). Nagrody indywidualne. KMP 1970 nr 1. – R. Danecki: Od „Smakosza” do „Fregaty”. Na szlaku poznańskiej cyganerii artystycznej. P. 2011, s. 105-9. Drzewiecki* Piotr (1837-1868) lekarz, powstaniec 1863. Słowniki: SLek. IV; Kośmiński; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: M. Paluszkiewicz: Odkrycie trzemeszeńskie. Znak 28: 1976 nr 1 s. 138, 140, 144. Drzewiecki* Władysław Mieczysław (1895-1944) nauczyciel śpiewu i muzyki, muzykolog. Słowniki: WSB; Nauczyciele MM. Biografie: E. Nowaczyk: W.D. i jego dzieło. Księga pamiątkowa. Jednodniówka na 40-lecie Państwowego Gimnazjum im. św. Jana Kantego oraz L.O. im. M. Kasprzaka w P. P. 1960. Drzymała* Michał (1856-1937) rolnik, symbol oporu przeciw germanizacji. AW: 1361. Słowniki: PSB; WSB; Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Wwa 1989; Wolszt. SB. Źródła: Boniecki Fotografie. Biografie: Z. Dworecki: M.D. 1857-1937. P. 1988, 18 s. – Sylwetki Wielkopolan 501-13. – J. Drzeżdżon: M.D. albo tragedia narodowa. Miasteczko Krajeńskie [i in.] 2007, 175 s. Przyczynki: K. Wajda: Wóz D. Wieś wielkopolska i pomorska w walce z germanizacją. P. 1962, 83 s. R: W. Jakóbczyk, RDSG 25: 1963 s. 222-3. – H. Jantos: Ród Drzymałów. Pogadanka dla młodzieży o walce wielkopolskiego chłopa z pruską polityką germanizacyjną na przykładzie historii M.D. Wwa 1962, 19 s. – Z. Romanowski. J. Kołtuniak: M.D. na tle walki ludu polskiego z pruską polityką germanizacyjną. w 25 rocznicę śmierci. Wwa 1962, 54 s. – J. Podgóreczny: M.D. Prawda, legendy, anegdoty. Wwa 1971, 63 s., bibliogr. – O. Korthals: Der polnische Nationalheld Drzymala in Westpreussen. Sein Lebensabend in Grabau (Kreis Wirsitz). Westpreussisches Jahrbuch 23: 1973 s. 127-33. – O. Korthals: Der Wagen des Drzymala im Zwielicht der preussischen Polenpolitik: ein Schulbeispiel polnischer Propaganda vor dem Ersten Weltkrieg. Bonn 1973, 66 s. – K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 41, 48, 174. Dubiska* Irena Stanisław Aniela (1897-1989) skrzypaczka, pedagog. Słowniki: Inowr. SB I. Dubiski* Aleksander (1886-1939) chirurg, powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: J. Kończak: Wspomnienia sprzed sześciu laty. Głos Ostrowski 1946 nr 6,7. – Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 247. Dubiski* Filip Stanisław (1860-1919) powstaniec wlkp., gen. brygady WP. Słowniki: SBPW. Przyczynki: Wojskowe aspekty powstania wielkopolskiego 1918-1919. Opr. S. Nawrocki. P. 1985 s. 190, 303, 310. – B. Polak: Wojsko wielkopolskie 1918-1920. Koszalin 1990 s. 13, 40, 157, 229. =Dubowski* Adam (+). Przyczynki: L. Prorok: A. D. Laureaci Nagród Miasta Poznania w roku 1957. KMP 1957 s. 160-1. Dubrawa* księżna zob. Dąbrówka. Dubski* Stanisław (1879-1919) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża. Przyczynki: Zjazd Wykładowców i Absolwentów Liceum im. H. Kołłątaja w Krotoszynie. Krotoszyn 1986 s. 3. Duchiński* (Ducheński, Duchyński) Filip (1800-po 1846) powstaniec listopadowy, emigrant we Francji. Słowniki: Wolnomularze. Duczmal* Henryk (1908-?) dyrygent orkiestr symfonicznych i chórów, pedagog. Słowniki: Dyrygenci. Duczmal* Jan (1887-1949) farmaceuta, przyrodnik, nauczyciel. Słowniki: SBP; AMOstr. z. 10. Żródła: Wspomnienia – rkp. w Muzeum Regionalnym w Krotoszynie. Biografie: J.D. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 5: 1949 nr 11/12 s. 29. – W. Plewiński: Profesor J.D. (18871949). [W:] Regionalia Krotoszyńskie. Z. 11. Krotoszyn 2000 s. 37-41, il. Przyczynki: Wysiedlenie i poniewierka 1939-1945. P. 1974, s. 131-44. Duczmal* Józef (1897-1951) ks., społecznik. Słowniki: EK; WSB; PTPN; Księża; Członkowie tajnych tow. Biografie: H. Mrugas: Śp. ksiądz kan. J.D. WAG 6: 1951 s. 254. Przyczynki: J. Jachowski: Wspomnienia poznańskiego księgarza i wydawcy. P. 1959 s. 9-10. – W. Gill: z dziejów TTZ w Gimnazjum Krotoszyńskim. Krotoszyn 1967 s. 8. – J. Jachowski: Wspomnienia o ks. kanoniku J.D. – konkurencie niemieckiej Komisji Kolonizacyjnej. Przew. Kat. 1971 nr 20 s. 182-3. – Wojciechowska s. 404. Duczmal* Józef (1900-1975) pedagog, działacz społ., powstaniec wlkp. Słowniki: SBWP-W I; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Wielkopolska Szkoła Edukacji Narodowej. Wr. 1970. – F. Olszanowski: Parafia św. Marcina w Odolanowie. Odolanów 1994. Duda* Jan (1885-1946) nauczyciel jęz. klasycznych, dyr. gimn. Biografie: M. Wolniewicz: Nauczyciel z powołania. Kronika Stowarzyszenia Marynkarzy [Poznań] 1: 1996 s. 36-38. Duda* Józef (1911-1959) botanik, mikrobiolog, prof. WSR w P. Słowniki: WSB. Biografie: K. Zodrow: Prof. dr J.D. Spraw. PTPN 1959 nr 3 s. 269-73. – Prof. dr J.D. Acta Microbiologica Polonica 9: 1960 nr 1 s. 3-7. Przyczynki: Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce (1919-1969). P. 1970 s. 303-4. Artykuły: Kronika WSR w P. (1951-59) P. 1960 s. 29-32, 37-9, 49-52, 152-5. Dudith* Andreas – zob. Dudycz Andrzej. Dudkiewicz* Wojciecha (1896-?) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Dudrak* Andrzej Jan (1835-1873) snycerz, rysownik. Słowniki: PSB; EWoK; SPKP. Przyczynki: J. Jeleniewska-Ślesińska [i in.]: Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie 1816-1895. Wr. 1959 s. 222. Dudziak* Michał (1900-1980 ) powstaniec wlkp., uczestnik kampanii wrześniowej 1939, major WP. Słowniki: SBPW; Kawalerowie VM. T. III, cz. 1. Biografie: P. Bauer: M.D. – powstaniec wielkopolski, oficer WP, żołnierz Września. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1989. Gostyń 1988 s. 20-1, il. – S. Jankowiak, P. Bauer [i in.]: Ziemia Gostyńska w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Gostyń 1989 s. 6, 105-6, 128, 144. Przyczynki: P. Bauer [i in.]: 55 Poznański Pułk Piechoty w obronie ojczyzny 1939. Leszno 1978 Dudziakowie* – rodzina wielkopolska. Przyczynki: M.J. Dudziak: z dorzecza Dniestru nad Wartę. Przemiany społeczno-kulturowe osadników na przykładzie rodu Dudziaków. NRHA 4: 1997 s. 107-21. Dudzik* Zdzisław (1930-1981) chemik, prof. UAM. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1981-1983 s. 23. Dudziński* Juliusz (1893-1939) działacz gosp., polityk. Słowniki: Kto był kim. Biografie: P. Olstowski: J.D. (1893-1939). Legionista, działacz gospodarczy i polityk. Kronika Bydgoska 15: 1993 s. 244-51. Dudziński* Stanisław (1878-1942) ks., społecznik, działacz niepodl. Słowniki: Martyrol.; EK; WSB; Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 178. – W. Sauter: z walk o polskość Babimojszczyzny. P. 1960 s. 41, 47-8, 50-2, 56-7. – H. Malewska: Płonące krzaki nad Obrą. Wwa 1961 s. 104-5. – Wspomnienia powstańców wielkopolskich. P. 1970 s. 108-11. – Wróblewski s. 279. – J. Oleksiński: w 55-rocznicę powstania wielkopolskiego 1918/19 rok. Duchowieństwo katolickie ziemi lubuskiej wobec powstania […]. Novum 15: 1974 nr 1 s. 205. – Wojciechowska s. 409. Artykuły: Roczniki Dziejów Ruchu Ludowego 13: 1971 nr 13 s. 73-4, 78-9, 93-7. Dukalski* Zygmunt Stanisław (1866-1940) lekarz. Słowniki: SLek. I. Bibliografie: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Dukat* Antoni (1876-1931) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Klanowski s. 179. – Wojciechowska s. 404. Dulęba* Piotr (1903-1971) prawnik. Biografie: E. Kaczmarek: P. D. (27.06.1903-01.07.1971). [W:] 75-lecie działalności Zrzeszeń Prawników w Kaliszu. Kalisz 1982. Duliński* Antoni (1866-1925) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Duliński* Franciszek Ksawery (1818-1892) ks., kan. gnieźn., pedagog. AW: 1368. Słowniki: PSB; PTPN; Nauczyciele MM. Duliński* Stefan (1865-1902) inż. rolnik, kolekcjoner. Słowniki: PTPN; SBP; AMOstr. z. 10. Dunarowski* Władysław (1902-1987) nauczyciel, pisarz. Słowniki: Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1. Wwa 1984; SPis. K. i P.; Słownik pisarzy województwa bydgoskiego. B. 1993; BSB V (i fot.); Znaki. Przyczynki: B. Wysocka: Kultura literacka Wielkopolski w latach 1919-1939. P. 1990 s. 146, 174, 200. – J. Sulima-Kamiński: Trzydzieści jeden lusterek. B. 1993 s. 11-2. Dunin* Marcin h. Łabędź (1774-1842) kan. pozn., gnieźn., abp gnieźn. i pozn. AW: 1373. Słowniki: PSB; WSB; EK; Kanoniści; Biskupi. Biografie: Nowacki II s. 116-7. – Z. Zieliński: Metropolici gnieźnieńscy i poznańscy w XIX wieku. Studia Gnesnensia 2: 1976 s. 178-82. – Banaszak: M.D. (1830-1842). [W:] Na stolicy prymasowskiej w Gnieźnie i w Poznaniu. Praca zb. pod red. F. Lenorta. P. 1982 s. 121-59. Przyczynki: M. Laubert: Der polnische Adel und der Erzbischof von Dunin. Forschungen zur Brandenburgischen u. Preussischen Geschichte 52: 1940 nr 2 s. 280-320. – M. Laubert: Die politische Lage der Provinz Posen zur Zeit der Urteilsfällung gegen Erzbischof von D. 1839. DWZW 2: 1941 nr 3/4 s. 217-56. – M. Laubert: Der Aufenthalt des Erzbischofs von Gnesen und Posen M. von D. in Berlin 1839. ZfVereins der Gesch. Berl. 59: 1942 s. 123-5. – M. Laubert: Eine Auseinandersetzung des Oberpräsidenten von Schön mit dem Erzbischof von D. 1838. Weichselland 41: 1942 nr 1/2 s. 11-3. – M. Laubert: Rückwirkungen des Posener Mischehenkonflikts auf die Provinz Posen. Altpreussische Forschungen 20: 1943 s. 144-70. – J. Mitkowski: Arcybiskup D. więźniem w Kołobrzegu. Tygodnik Wybrzeża 1948 nr 46 s. 3. – S. Jezierski: La controverse des mariages mixtes entre le gouvernement prussien et l’archéveque M.D. (1839-1841). Vol. 1-2. Rzym 1955 [maszynopis MS 2124]. – S. Jezierski: Arcybiskup w więzieniu, czyli zatarg o małżeństwa mieszane między rządem pruskim a arcybiskupem M. D., 1837-1841. (Streszczenie tezy doktorskiej z r. 1955). Rzym 1957, 119 s., il., mapa. R: W. Malej, Ateneum Kapłańskie 49: 1957 nr 3 s. 478-80; M. Żywczyński, NP 7: 1958 s. 338-40. – S. Jezierski: De partibus cleri Gnesnensis et Posnaniensis in conflictu archiepiscopi D. cum Gubernio Borussiae (a. 1837-1841). Antemurale 4: 1958 s. 170-2. – M. Żywczyński: Międzynarodowy aspekt sprawy D. Spraw. Tow. Nauk. KUL 9: 1958 s. 11-3. – M. Żywczyński: Der Posener Kirchenstreit in den Jahren 1837-1840 und die „Kőlner Wirren”. Ein Beitrag zu ihrer Geschichte und zur Geschichte der Politik Metternichs. Acta Poloniae Historica 2: 1958 s. 17-41 [i odb.]. – Nowacki II s. 172, 174, 191, 201, 206, 222, 330, 334, 569, 583, 597, 713, 719, 734, 772. – W. Urban: Ostatni etap dziejów Kościola w Polsce przed nowym tysiącleciem (1815-1965(. Rzym 1966. – F. Paprocki: Wielkie Ks. Poznańskie. w okresie rządów Flottwella 1830-1841. P. 1970 s. 199-241. – K. Śmigiel: Florian Stablewski. Gn. 1993 s. 6, 73, 102, 138. – K. Karłowski: z dziejów elekcji kapitulnej abpa gnieźn. i pozn. M.D. [W tegoż:] z dziejów elekcji kapitulnej arcybiskupów gnieźn. i pozn. w l. 1821-1925. P. 2002 s. 77-93. Dunin* Mikołaj (1603-1661) archidiakon pszczewski, kan. kamieniecki, opat oberski. AW: 1374. Słowniki: PSB. Przyczynki: Nowacki II s. 105, 279, 296. Dunin* Rodryg (1870-1928) ziemianin, przemysłowiec. AW: 1376. Słowniki: PSB; PTPN. Dunin* Romuald (XVIII w.) pisarz grodzki radziejowski. Słowniki: Zwierzykowski s. 352. Dunin* Stanisław (1831-1883) ziemianin. Słowniki: PTPN. Dunin* Tomasz (1687-1757) jezuita, nauczyciel, matematyk, filozof, rektor w Kaliszu. AW: 1380. Słowniki: PSB; EWoJ; SBWP-W; Szkoła Kaliska. Dunin* Wawrzyniec (1746-1824) jezuita. AW: 1381. Słowniki: PSB; EWoJ. Duński* Edward (1810-1857) oficer powstania listopadowego 1830/31 i wyprawy Zaliwskiego do Wlkp. Słowniki: Bielecki Słownik. Durczewski* Zdzisław (1908-1944) prahistoryk. Słowniki: PSB. Biografie: J. Kostrzewski: Sp. dr Z.D. Prz. Archeologiczny 7: 1946 z. 1 s. 127-8. Durewicz* Feliks (1576-1642) ks., społecznik. AW: 1384. Słowniki: PSB; EK; SPKP. Przyczynki: Nowacki II s. 637, 770. Durska*-Zakrzewska Aleksandra Urszula Maria (1913-1985) otolaryngolog. Słowniki: SBPNM II z. 3. Biografie: Z. Szmeja: Wspomnienie pośmiertne o doc. dr med. A.D.-Z. Otolaryngologia Polska 1986 z. 5 s. 393-4. Durski* Hieronim (1824-) podróżnik. Przyczynki: Z. Dambek: H.D. w Brazylii. Przyczynek do dziejów inteligencji polskiej na antypodach w XIX wieku. KMP 2010 nr 3 s. 62-71, il. Durzyński* Stefan Marian (1886-1981) ks., poeta, redaktor. Słowniki: EK; Teolodzy; Księża; AMM; Nauczyciele MM; Kanoniści. Biografie: M. Aleksandrowicz: Wspomnienia pośmiertne o księdzu S.D. WAG 36: 1981. Przyczynki: Klanowski s. 180. Duszyński* Stanisław (1872-1911) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Dutkiewicz* Adam (+) geograf na UAM. Biografie: [H.] Sza[fran]: A.D. Redaktor skryptów dla Studium Zaocznego Geografii UAM w Poznaniu. Przyroda Polski Zachodniej 3: 1959 nr 1/2 s. 203. Dutkiewicz* (+) fotograf kaliski. Przyczynki: J. Ihnatowiczowa: Dawni fotografowie kaliscy. Kaliszanie w Warszawie 1992 nr 3 s. 12-7. Dutkiewicz* Jan Józef (1818-1902) powstaniec 1848, malarz. AW: 1386. Słowniki: PSB; SAP II. Przyczynki: K. Drwal: Kresowe barwy Dutkiewicza. Śląsk 2000 nr 12 s. 64. Dutkiewiczowie* – rodzina wielkopolska. Przyczynki: K. Krowicki, W. Ruks: z dziejów jednej rodziny. [W:] Pamiętnik Towarzystwa Przyjaciół Rogoźna 1983-1993. Red. M. Brust. Rogoźno 1993 s. 33-5 [dot. Norberta i Wojciecha D. – uczestników powstania wlkp.]. Dutkowski* Jan (1929-1993) dr w Katedrze Literatur Słowiańskich UAM, czł. PTPN. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 16. Dutkowski* Józef (1885-1956) dyr. gimn. w Wolsztynie. Słowniki: Wolszt. SB. Dużyński* Czesław (1873-1922) ks., społecznik, historyk. Słowniki: Księża; Opalenicki SB I. Biografie: B. Wojcieszak: Ks. C. D. – opalenicki wikary i historyk. Echa Opalenickie 1988 nr 6. Dwornicki* Walenty (1881-1942) ks. Słowniki: Martyrol.; PTPN; Członkowie tajnych tow. Dwornik* Józef (1865-1934) redaktor, społecznik. Słowniki: WSB. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970. Dworzaczek* Alojzy (1869-1931) dyrygent, kompozytor. Słowniki: Dyrygenci; WSB; SMP. Dworzaczek* Włodzimierz (1905-1988) historyk, prof. UAM. Słowniki: SHist. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 27-8. – B. Wysocka: Profesor W.D. (1906-1988). Nurt 1989 nr 1 s. 14-15. – Wybitni hist. wlkp. s. 437-46. – B. Wysocka: W.D. [W:] Wybitni historycy wielkopolscy, s. 523-33. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 263, 271, 282, 284, 287, 290, 397, 527. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 53. – Teki Dworzaczka: J. Wisłocki, A. Bieniaszewski, R.T. Prinke: Spuścizna W.D. PBK Z. 24 (1996) s. 169-82. – K. Wnęk: Teki Dworzaczka [materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV-XX w. Płyta kompaktowa (CD-ROM) : Biblioteka Kórnicka PAN. RH 62: 1996 s. 217-20. – J. Dumanowski: Teki Dworzaczka v. 1.0.0. Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV-XX w. Ziemia Kujawska 12: 1997 s. 239-44 [zbiory zamieszczone na dysku kompaktowym]. – Teki Dworzaczka [Dokument elektroniczny]. Materiały historyczno-genealogiczne do dziejów szlachty wielkopolskiej XV-XX w. Kórnik 1997. R: K. Narojczyk, Echa Przeszłości 2: 2001 s. 209-13. Bibliografie: J. T. Pokrzywniak: Bibliografia publikacji W.D. [za lata 1935-77]. Studia Polonistyczne 5: 1977 s. 5-16. Dworzecki* Zdzisław (zm. 1997) dyrektor Poznańskiego Towarzystwa im. H. Wieniawskiego. Przyczynki: D. Kolbuszewska: Niedokończona rozmowa. GWyb. (P.) 1997 nr 158 s. 4. – K. Kolska: Puste miejsce obok. GWyb. (P.) 1997 nr 153 s. 1. Dyament* Antoni (1802-1885) ks., notariusz kapituły gnieźn. Słowniki: PSB; SPKP. Dybczyński* Sylwester (1878-1946) nauczyciel, społecznik, senator. AW: 1395. Słowniki: WSB; Kto był kim; Posłowie. Przyczynki: 30 lat uczelni. P. 1956 s. 20. Artykuły: +Gł. Wlkp. 1946 nr 300. – Rocznik Akad. Handlowej w Poznaniu 1947/48 s. 11-2, 20. Dybek* Andrzej Franciszek Ksawery senior (1783-1826) lekarz kaliski. AW: 1396. Słowniki: Alb. chirurgów (i fot.). Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Dybizbański* Jan (1895-1942) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; PTPN; Księża; AMM; Członkowie tajnych tow. Dybizbański* Ludwik (1882-1927) aktor, dyr. teatru. Słowniki: SBTP; WSB; BSB i (i fot.). Przyczynki: Poznańskie wspominki. P. 1960 s. 232-3. – J. Formanowicz: Historia Teatru Miejskiego w Bydgoszczy w latach 1920-1939. Wwa [i in.] 1978 s. 7-19, 79-89, 199-201. – Teatr polski w Bydgoszczy. B. 1990 s. 15-8, 29, 31, 93, 105. Artykuły: +KMP 1950 nr 4 s. 353. Dybowski* Janusz Teodor, pseud.: Abstraktor, J.T.D., Jonyszek, Teodor Nałęcz (1909-1977) powieściopisarz, dramatopisarz, kierownik literacki teatru. Słowniki: Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. Red. J. Krzyżanowski [i in.]. Uzupełnienia do wyd. 1. Wwa 1987; SBTP II; Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Pod red. J. Czachowskiej i A. Szałagan. T. 2. Wwa 1994; P. Kuncewicz: Leksykon polskich pisarzy współczesnych. T. 1: A-M. Wwa 1995. Biografie: [M. Leń]: J. T.D. – kaliski pisarz z Kaliskiego. Ziemia Kaliska 1967 nr 46. – J. T.D. Ziemia Kaliska 1969 nr 16 s. 2. Przyczynki: (b.k.) Jubileusz pracy pisarskiej J. T.D. Ziemia Kaliska 1969 nr 26 s. 2. – J.T.D.: 40 lat pracy pisarskiej. Ziemia Kaliska 1969 nr 13 s. 4. – Jubileusz 40-lecia pracy pisarskiej J.T.D. Ziemia Kaliska 1969 nr 17 s. 2. – B. Kunicki: Jubileusz 40-lecia pracy pisarskiej J.T.D. RKal. 3: 1970 s. 349-50. – P. Kuncewicz: Agonia i nadzieja. T. 5: Proza polska po 1956. Wwa 1993. Dybowski* Mieczysław (1885-1975) ks., psycholog, pedagog, adiunkt UP. Słowniki: Słownik psychologów polskich. P. 1992. Dybowski* Stefan (1903-1970) nauczyciel, minister kultury, wykładowca na Uniw. Warszawskim, działacz oświatowy. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Wwa 1989; SBWP-W I; SPKP Supl. II; Słownik badaczy literatury polskiej. T. 2. Red. J. Starnawski. Łódź 1998. Biografie: Zmarł S.D. Ziemia Kaliska 1970 nr 45 s. 2. Dyczkowski* Adam Juliusz (1913-1971) lekarz, uczestnik wojny 1939, żołnierz AK. Słowniki: AMM. Artykuły: +Rocznik Lekarski 1948. Dydyński* Aleksander (1830-1916) ks., społecznik. AW: 1397. Słowniki: Księża. Przyczynki: Wojciechowska s. 405. Dydyński* Józef (1819-1897) ks., dziekan gnieźnieński, historyk. AW: 1398. Słowniki: PSB; EK; PTPN; Kanoniści; Teolodzy; Księża; AMM; BSB I. Przyczynki: Klanowski s. 158. Dydyński* Teodor (1836-1921) prawnik romanista. AW: 1399. Słowniki: PSB; BSB I; Śródka (il.). Biografie: [W:] Zeszyty Naukowe UŁ. Prawo. Z. 59. Łódź 1968 s. 135-49. – Biogramy uczonych polskich. Cz. 1. Wr. [i in.] 1983 z. 1 s. 317-9. Dyk* Aleksander (1883-1969) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Dykczak* Nikodem (1877-1958) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Przyczynki: M. Krzysztofiak: N.D. (1877-1958) – zapomniany średzianin? Średzki Kwartalnik Kulturalny 2003 nr 1 s. 24. Dykier* Tadeusz Maciej (1877-1927) ks., dziekan armii wlkp. Słowniki: Oracki Słownik; WSB; Księża; AMM; SBWP-W I; Członkowie tajnych tow. Biografie: S. Jędraś: Ksiądz T.D. Pan. Leszcz. 1993 nr 5. – S. Jędraś: Ksiądz T.D. [W:] Tegoż: Gmina Osieczna. Osieczna-Leszno 1994 s. 244-5, il. Przyczynki: Z. Lietz: Plebiscyt na Powiślu, Warmii i Mazurach. Wwa 1958 s. 105, 124, 159. – Szkice z dziejów Pomorza. Pod red. G. Labudy. T. 3. Wwa 1961 s. 414. – J. Baczewski: Wspomnienia Warmiaka. Wwa 1961 s. 78. – Klanowski s. 177. – W. Gębik: Burzom dziejów nie dali się zgnieść. Gdynia 1967 s. 81. – Udział duch. s. 63, 66, 94, 96. – E. Wrzesiński: Plebiscyty na Warmii, Mazurach i Powiślu w r. 1920. Olsztyn 1974 s. 143. – J. Pietrzak: Księża kapelani powstania wielkopolskiego. WTK 1974 nr 8-9. – J. Wojciak: Walka polityczna w wyborach do parlamentu Rzeszy i Sejmu pruskiego w Poznańskiem w latach 1898-1914. Wwa-P. 1981 s. 155. – Wojciechowska s. 406. Dykiert* Zygmunt (1890- po 1922) ks., działacz patriot. Słowniki: Księża; AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Klanowski s. 183. Dylewski* Benedykt (1894-1987) otolaryngolog, prof. AM w Lublinie. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 25. Dylewski* Daniel (zm. 1778) mnich i organista klasztoru franciszkanów w Pyzdrach. Słowniki: Chybiński. Dymaczewska* Urszula (1933-1994) archeolog, dr w IHKM w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1993-1995 s. 21. Dymaczewski* Aleksander (1930-1984) archeolog, doc. Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1984-1986 s. 23. Dymalski* Edmund (1917-1992) leśnik, komendant obwodu AK Ostrów Wlkp. Słowniki: SBWP-W II; APLK; Enc. konsp. wlkp. Dymalski* Franciszek (+) architekt. Słowniki: PTPN. Dymała* Jerzy (1925-1997) stomatolog, muzyk w Ostrowie. Słowniki: AMOstr. z. Dymarski* Franciszek (1900-1963) ks., kapelan wojskowy w P., dziekan ostrowski. Słowniki: Anders. Dymek* Walenty (1888-1956) abp pozn. Słowniki: Annuario Pontificio [Vaticano] 1946 s. 463; 1947 s. 287; EK; WSB; Teolodzy; PTPN; Kto był kim; Księża; SBKS: SBWP-W I; Biskupi katol.; Członkowie tajnych tow. Źródła: Boniecki Fotografie. Biografie: F. Bogdański: Nasz arcypasterz. Gł. Katol. 2: 1946 s. 174-5. – Z. Baranowski: Wspomnienia po zmarłym arcypasterzu. MK 8: 1957. – F. Marlewski: Arcybiskup W. Dymek metropolita poznański. Przew. Kat. 47: 1957 s. 158-9. – Nowacki II s. 126-7. – M. Przykucki: Wspomnienie o arcybiskupie W.D. KW 1997 nr 2 s. 77-91. Przyczynki: Okólniki Kurii Metropolitalnej 1946-56. – H. Hubert: Ks. Arcybiskup W.D. jako wikariusz generalny i wizytator. Gł. Katol. 2: 1946 s. 175. – List pasterski i Orędzie do kapłanów arcybiskupa-metropolity W.D. z okazji 25 rocznicy swej sakry biskupiej. MK 8: 1957 nr 1-2 s. 19-57. – F. Marlewski. MK 8: 1957 nr 1-2 s. 1-18. – MK 8: 1957 nr 1-2 s. 36 [pogrzeb]. – MK 8: 1957 nr 1-2 s. 39 [pożegnanie żałobne]. – 0MK 8: 1957 nr 1-2 s. 44 [mowa pogrzebowa] – MK 8: 1957 nr 1-2 s. 49 [akademia żałobna, wspomnienia, testament]. – MK 8: 1957 nr 1-2, poświęcony pogrzebowi arcybiskupa W.D. – S. Kozicki: Historia Ligi Narodowej. (Okres 1887-1907) Londyn 1964 s. 325. – Nowacki II s. 193. – W. Mysłek: Kościół katolicki w Polsce w latach 1918-1939. Wwa 1966. – Serwański – J. Sziling: Polityka okupanta hitlerowskiego wobec Kościoła katolickiego 1939-1945. P. 1970 passim. – Udział duch. s. 33, 38. – Wróblewski s. 279. – Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939. Pod red. C. Strzeszewskiego [i in.]. Wwa 1981. – J. Szews: Towarzystwo Tomasza Zana w Rogoźnie 1873-1918. Rogoźno 1987 s. 13, 15. – z dzijów katolicyzmu społecznego. Lublin 1987. – R. Dzwonkowski: Polska opieka religijna we Francji 1909-1939. P. [ in.] 1988 s. 95, 132, 177, 256. – E. Nadolski: Sympozjum „Odbudowa Poznania 1945-1956 – wkład księdza arcybiskupa W. D.”. KW 1997 nr 2 s. 154-5. – K. Śmigiel: Die Apostolischen Administratoren W.D. und Hilarius Breitinger. [W:] Katholische Kirche unter nationalsozialistischer und kommunististischer Diktatur. Dautschland u. Polen 1939-1989. Hrsg. v. H.-J. Karp [et al.]. Köln 2001 s. 259-64. – E. Serwański: w kręgu myśli zachodniej. Wspomnienia i zapiski Wielkopolanina. Wyd. J. i K. Serwańscy. P. 2003 s. 101, 104-5, 107. Artykuły: +Nowa Wieś 1984 nr 7. Dymiński* Zygmunt (1881-1935) internista, działacz społ. Słowniki: PSB; PTPN; AMM; Członkowie tajnych tow. Dyniewicz* Maksymilian (XIX w.) prawnik. Słowniki: Gerber Studenci s. 47. Dyniewicz* Teodor (1802-1858) kan. gnieźn., regionalista. AW: 1408. Słowniki: PSB; PTPN; EK; AMM. Przyczynki: Dz. Wlkp. II s. 239-42. – Z. Zieliński: Kościół katolicki w Wielkim Księstwie Poznańskim w l. 1848-1865. Lublin 1973 s. 179. Dyrak* Ryszard (1950-1999) archiwista. Biografie: R.D. (1950-1999) – in memoriam. NRHA 7: 2000 t. 1. s. 9-17. Dyrdowska* Maria (1888-1931) lekarka, asystent UP. Słowniki: PTPN. Dytko* Pradel – zob. Pradel Dytko. Dyzmański* Stanisław (1878-1939) malarz, konserwator, założyciel Muzeum Miejskiego w P. Słowniki: SAP II. Przyczynki: Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie 1895-1939. Wr. 1969. – J. Wiercińska: Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1860-1914. Wr. 1969. Dziadulski* Stanisław (zm. 1559) star. koniński. Słowniki: PSB. Dziaduski* Jakub (1490-1568) bp sufragan pozn., bernardyn, gwardian w P. AW: 1414. Słowniki: PSB; Biskupi. Biografie: Nowacki II s. 184-5. Przyczynki: L. Sieciechowiczowa: Życie codzienne w renesansowym Poznaniu 1518-1619. Wwa 1974 s. 90-1. Dziaduski* Jan (1496-1559) kan. pozn., bp sufragan kujawski, bp przemyski. AW: 1415. Słowniki: PSB; EK; Biskupi. Biografie: T. Śliwa: Biskupi przemyscy połowy XVI wieku. I. Stanisław Tarło. II. J.Dz. Kronika Diecezji Przemyskiej 58: 1972 s. 90-109. Działyńscy* – magnacka rodzina z Wlkp. AW: 1419. Słowniki: PSB; EK. Źródła: A. Mężyński, S. Potocki: Katalog korespondencji D., Zamoyskich i rodzin spokrewnionych ze zbiorów Biblioteki Kórnickiej XVII-XX w. Wr. 1972, 443 s., tabl. Przyczynki: J. Fogel: z dziejów archeologii polskiej 2 połowy XIX i początku XX wieku (w kręgu mecenatu Dz. i Zamoyskich). FAP 26: 1975 s. 169-79. – M.J. Lech: Księgozbiór generałostwa Dz. [W:] z badań nad polskimi księgozbiorami historycznymi. T. 5. Szkice i materiały. Red. J. Skrzypek. Wwa 1981. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 47. – W. Molik: o kuchni i sztuce kulinarnej w Pałacu Dz. w połowie XIX wieku. KMP 2003 nr 4 s. 110-22. – W. Molik: o mieszkańcach i życiu codziennym w Pałacu Dz. do początku XX wieku. KMP 2003 nr 2 s. 301-19. – Edyta Bątkiewicz: Między oświeceniowym utylitaryzmem a pracą organiczną. Aktywność obywatelska Dz. na przełomie XVIII i XIX wieku. Grabonoskie Zapiski Regionalne 2006 z. 12 s. 3-17 [działalność polityczna i gospodarcza Ksawerego (1756-1819), Ignacego (1754-1797) i Tytusa (1796-1861) Działyńskich na tle pracy organicznej w Wielkim Księstwie Poznańskim]. – E. Opaliński: Rodziny wielkosenatorskie w Wielkopolsce, na Kujawach i na Mazowszu za Zygmunta III. Wwa 2007 passim. – P. Vogt-Wawrzyniak: Miejsca spoczynku przedwojennych właścicieli Gołuchowa. [W:] Non omnis moriar. Groby i sylwetki ziemian z powiatu pleszewskiego. Dobrzyca 2011, s. 65-79, il. Prace zbiorowe: Elżbieta Jabłońska: Biblioteka Kórnicka skarbnicą zbiorów Działyńskich i Zamoyskich. Ocena stanu zachowania starodruków i rękopisów z XIX/XX wieku. Problemy konserwacji i restauracji. Toruń [Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika] 2005, 272 s., il., bibliografia s. 259-266. Zawiera: Kolekcjonerska pasja hr. Tytusa Działyńskiego – przedstawiciela wielkopolskiej arystokracji s. 11-24; Rok 1826 – Tytus Działyński właścicielem majątku kórnickiego. Powstanie Biblioteki Kórnickiej. Prace nad przystosowywaniem zamku na potrzeby biblioteki s. 25-30; Jan Kanty Działyński właściciel zbiorów Biblioteki Kórnickiej w latach 1861-1880 s. 31-40; Opieka nad zbiorami w czasach Jana Działyńskiego. Nowe pomieszczenia biblioteczne s. 41-47; Czasy Władysława Zamoyskiego (1880-1924). Zygmunt Celichowski opiekunem zbiorów. Prace introligatorskie i profilaktyka konserwatorska s. 48-58; Okres fundacji Zakłady Kórnickie (1925-1953). II wojna światowa. Rok 1949 - ekspertyza stanu zachowania zbiorów wykonana przez Bonawenturę Lenarta s. 59-69; - Rok 1953 - przejęcie Biblioteki Kórnickiej przez Polską Akademię Nauk. Przystosowanie pomieszczeń zamkowych do przechowywania zbiorów. Budowa nowych magazynów. Prace konserwatorskie i restauratorskie s. 70-77; Ocena stanu zachowania starodruków i rękopisów z XIX/XX wieku s. 79-200; Problemy konserwacji i restauracji s. 201-257. Działyńska* Cecylia (1836-1899) działaczka niepodl. AW: 1420. Słowniki: PSB. Przyczynki: Poznańskie wspominki. P. 1960 s. 155. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 351-2. Działyńska* Celestyna [Celina] z Zamoyskich Tytusowa (1804-1883) działaczka charytatywna. AW: 1421. Słowniki: PSB. Ilustracje: Grafika prasowa w XIX wieku. Gabinet Grafiki Bibl. Kórnickiej PAN. Kórnik 2007 s. 158]. Źródła: H. Chłopocka: Korespondencja Augusta Bielowskiego z Biblioteka Kórnicką w l. 1845-1876. PBK 17: 1981 [wymiana listów m.in. z C.D.]. Biografie: K. Potocki: Sylwetki wybitnych ludzi ziemi kórnickiej. Klaudyna z Działyńskich Potocka 1801-1836. C. z Z. Dz. 1804-1883. P. 1987. Przyczynki: D. Pawlicka: Ukochana Siu. G. Pozn. 24.11.2000 s. 9, il. – W.Z. 1853-1924. Red. S. Sierpowski. Kórnik [i in.] 2003 passim. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 130, 328-9, 332, 351, 481, 498. – Danuta Pawlicka: Bestyjo, Szelmo moja. Głos Wielkopolski 2007 nr 34 s. 27, il. Działyńska* Izabella z Czartoryskich (1830-1899) właścicielka Gołuchowa, kolekcjonerka dzieł sztuki, malarka. AW: 1422. Słowniki: PSB; WSB; SAP II. Źródła: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 208, 815. Biografie: Z. Karczewska-Markiewicz: Panna lodowata. P. 1973. R: F. Fornalczyk, KW 3: 1975 nr 1 s. 264-8. Przyczynki: Motty i s. 36, 634; II s. 2334. – J. Białostocki: Niemcewicz i Gros: epilog przyjaźni. BHSz. 1959 nr 2 s. 225. – J. Pieniążek-Odrowąż: Materiały Niemcewiczowskie w Bibliotece Polskiej i Muzeum Mickiewicza w Paryżu. Miscelaneea z lat 1800-1850. Archiwum Literackie Wr. 1963 s. 196. – A. Ryszkiewicz: Francusko-polskie związki artystyczne. Wr. 1967. – T. Jakimowiczówna: Izabeli z Czartoryskich Działyńskiej „paradis terrestre”. Studia Muzealne 1969 z. 7 s. 56, 74. – T. Jakimowicz: Gołuchów. P. 1973. – T. Jakimowicz: Od kolekcji „Curiosites artistiques” ku muzeum. Studia Muzealne 13: 1982 s. 15-73. – K. Krużel: Nicholasa Stogdona „Ryciny z Gołuchowa ponownie odkryte”. Fol. Hist. Artium, Ser. Nowa 5/6: 1999/2000 s. 147-60 [omówienie art. zamieszczonego w „Print Quarterly” nt. kolekcji rycin I. D.]. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 168, 181, 189-90, 331, 364-5, 372, 498. Prace zbiorowe: Izabella i Jan Działyńscy mecenasi kultury. Praca zbior. pod red. Barbary Wysockiej. Gołuchów; Kórnik [Biblioteka Kórnicka PAN, Muzeum Narodowe w Poznaniu - Oddział w Gołuchowie, Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie] 2004, 141 s., il. Zawiera: Kwilecki Andrzej: Mecenat kulturalny ziemian wielkopolskich w wiekach XIX i XX s. 7-22; Wysocka Barbara. Obraz Izabelli z Czartoryskich Dz. w prasie i literaturze s. 23-36; Mężyński Andrzej: Jan Dz. – mecenas czy raczej właściciel Gołuchowa? s. 37-50; Marek Danuta: Działalność kolekcjonerska Izabelli z Czartoryskich Dz. s. 51-70; Dolczewska Barbara. Muzealne nabytk Jana Dz. dla Kórnika s. 71-98; Kąsinowska Róża. Ogrody Działayńskich [w Kórniku i Gołuchowie] s. 99-122; Bojarczuk Tomasz. Ślady Jana Dz. w Arboretum Kórnickim s. 123132; Michocka Stefania: Drugi pogrzeb właścicielki Gołuchowa s. 133-138. Działyński* Adam Tytus (1796-1861) ziemianin, działacz polit. i kult., mecenas nauk, powstaniec 1830 i 1848. AW: 1438. Słowniki: PSB; WSB; Nowy Korbut; EWoK; SPKP; PTPN; SBP; SHist.; Bielecki Słownik. Źródła: T.D.: List […] do niemieckiego bibliografa Friedricha Adolfa Eberta. Oprac. D. Bolewska. PBK 13: 1977 s. 139-44, sum. 274-5. – H. Chłopocka: Korespondencja Augusta Bielowskiego z Biblioteką Kórnicką w latach 1845 do 1876. Część I. Wymiana listów z T.D. w latach 1847 do 1860. PBK 16: 1980 s. 163-233 – R. Ergetowski: Listy J.N. Bobrowicza do T.D. Roczniki Biblioteczne 25: 1981 z. 1-2 s. 203-214. – S.K. Potocki: Kilka mów T.D. PBK 21: 1986 s. 175-209. – P. Nowak: Korespondencja Józefa Muczkowskiego z T.D. (1827-1858). PBK 21: 1986 s. 211-51. – L. Koenigk: Wspomnienie o T.D. Oprac. Z. Nowak. PBK 24 (1996) s. 183-208. – Tytus Działyński: „W samym oknie, przy na wpół spuszczonej firance mieszkam…": listy T Dz. do żony z więzienia w Forcie Winiary [w Poznaniu]. Wstęp Edyta Bątkiewicz. KMP 2011 nr 4 s. 112-127, il. Biografie: Wybitni Wlkp. s. 67-101, il. – Wielkopolanie i s. 41-73, il., bibliogr. – Zasł. Wlkp. s. 32-9. – Sylwetki Wielkopolan s. 390-8. – Wybitni hist. wlkp. s. 76-82. – B. Kosman, M. Kosman: T.Dz. i jego dzieło. 150 lat Biblioteki Kórnickiej. Wr. 1978, 270 s., tabl. R: A. Mężyński, Studia o Książce 10: 1980 s. 236-42; M. Skibicki, ZfO 29: 1980 H. 2/3 s. 447-9. – K. Ewicz: T.Dz. – Edward Raczyński. Wielkopolanie XIX wieku. PBK 17: 1981 s. 249-54. – L. Słowiński: T.Dz. 1796-1861. P. 1984, 33 s., tabl., il. – Stanisław Jędraś: T.Dz. Panorama Leszczyńska 1999 nr 12 s. 22. – P. Matusik: Pan na Kórniku. w 140. rocznicę śmierci T.Dz. Iks 2001 kwiecień s. 15, il. – Stanisław Kazimierz Potocki, Barbara Wysocka: T.Dz. 1796- 1861. Słowo wstępne Stanisław Sierpowski. Kórnik [Polska Akademia Nauk. Biblioteka Kórnicka] 2002, 75 s., il. Rec. B.W. IKS 2002 nr 11 s. 52-3; Sylwia Wilczak: Dziedzictwo panów na Kórniku. Gazeta Wyborcza Poznań 2002 nr 255 s. 7. – Małgorzata Kośka: A. T.Dz. Lublin [„Test”] 2003, 260 s., il. – Marek Rezler: Hrabia Tytus. Głos Wielkopolski 2006 nr 299 s. 19, il. – Piotr Bojarski: Hrabia, kustosz i wydawca. Gazeta Wyborcza Poznań 2011 nr 85 s. 6, il. – B. Wysocka, S.K. Potocki: A. T.Dz. [W:] Wybitni historycy wielkopolscy, s. 73-81. Przyczynki: Z. Grot: Hipolit Cegielski. P. 1947. – S. Świerzewski: Kórnik i jego fundator. Wiedza i Życie 1960 nr 8. – T. Kowalski: Działalność wydawnicza Biblioteki Kórnickiej do roku 1925. PBK 7: 1959 – J. Łuczakowa: Katalog wydawnictw Biblioteki Kórnickiej 1829-1958. Kórnik 1959. – A. Chyczewska [i in.]: Zamek Kórnicki. Muzeum i Biblioteka. P. 1965. – A. Chyczewska: w kręgu mecenatu T.D. Dokumenty prac koncepcyjnych na przebudowę zamku kórnickiego. BHSz. 27: 1965 nr 1 s. 37-50, il. – A. Chyczewska: Polonica Adama Pilińskiego. z zagadnień mecenatu Działyńskich. PBK 1968 s. 120-36. – S. Gibasiewicz: Medal ku czci T.D. Biuletyn Numizmatyczny 1968 nr 30 s. 565, il. – C. Kubalik: T.D. data i miejsce urodzenia. PBK 1968 z. 9/10. – J. Fogel: z dziejów archeologii wielkopolskiej XIX wieku: działalność T. i Jana Działyńskich. FAP 20: 1969 s. 247-67. – Nauka w Wlkp. s. 26, 27, 31, 108, 111, 140, 260, 264, 289, 353, 484, 896, 1046, 1060, 1100, 1102, 1225, 1228, 1230, 11266. – R. Marciniak: Statuty litewskie w planach wydawniczych T.D. PBK 11: 1974 s. 41-55, il. – J. Fogel: z badań nad dziejami archeologii polskiej z poł. XIX i początku XX w. [W:] w kręgu mecenatu Działyńskich i Zamoyskich. FAP 26: 1975 s. 169-79. – H. Chłopocka: Edytorstwo naukowe T.Dz. PBK 12: 1976 s. 65-91, sum. – J. Kaźmierczak: Funkcje ideowe kórnickiej rezydencji T.Dz. PBK 12: 1976 s. 49-63, 250. – R. Marciniak: Biblioteka Kórnicka T.Dz. w r. 1826. PBK 12: 1976 s. 718, sum. – A. Marciniak: Rola Tytusa i jana Działyńskich w rozwoju ośrodka naukowego w Wielkopolsce. P. 1977, 372 k. [dys. doktorska – maszynopis w Archiwum UAM]. – A. Marciniak: Udział T.Dz. w powstaniu i rozwoju Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. PBK 14: 1978 s. 17-49, sum. s. 249-50. – Z. Nowak: Proces T.D. w latach 1831-1838 z rządem pruskim o zasekwestrowane dobra kórnickie. PBK 14: 1978 s. 93-115. – J. Kaźmierczak: T.Dz. zbiór pamiątek narodowych w Kórniku. [W:] AUNC. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo. Z. 9. Toruń 1980 s. 45-74, sum. – A. Marciniak: Rola T. i Jana Dz. w rozwoju ośrodka naukowego w Wielkopolsce. Wwa [i in.] 1980, 141 s. – S. Potocki: Poglądy i działalność polityczno-społeczna T.D.: 17961861. P. 1980, 495 k. [dys. doktorska – maszynopis w Archiwum UAM]. – T. Naganowski: Polityka gromadzenia T.D. PBK 18: 1981 s. 22-36.– T. Dz.: 205 rocznica urodzin. Poradnik Bibliograficzno-Metodyczny 2001 nr 4 s. 56-58. – S.K. Potocki: Początki kolekcjonerstwa i mecenatu kulturalnego T.Dz. PBK 25: 2001 s. 143-50. – Barbara Wysocka: T.Dz. – stan badań. PBK 25: 2001 s. 151-9. – ELKA: Najpiękniejsze listy miłosne. Gazeta Poznańska 2002 nr 185 dod. Expr. Pozn., s. 6, il. – ELKA: Najpiękniejsze listy miłosne. Gazeta Poznańska 2003 nr 150 dod. Expr. Pozn., s. 6, il. – ELKA: Najpiękniejsze listy miłosne. T.Dz. - mądry i zakochany. Ziemia Kaliska 2003 nr 150 dod. Express w Kaliskiej s. 6, il. – Edyta Bątkiewicz: Między oświeceniowym utylitaryzmem a pracą organiczną. Aktywność obywatelska Działyńskich na przełomie XVIII i XIX wieku. Grabonoskie Zapiski Regionalne 2006 z. 12 s. 3-17 [działalność polityczna i gospodarcza Ksawerego (1756-1819), Ignacego (1754-1797) i Tytusa (1796-1861) Działyńskich na tle pracy organicznej w Wielkim Księstwie Poznańskim]. – J. Kowalski: Kolegiata Kórnicka. Od prywatnej świątyni do romantytcznego sejmu Rzeczypospolitej. Kórnik 2007 s. 71-5, 146-51, il. – Danuta Pawlicka: Bestyjo, Szelmo moja. Głos Wielkopolski 2007 nr 34 s. 27, il. [Tytus Dz., Celestyna Dz.]. – Barbara Morasz: Powstaje film o T.Dz. Kórniczanin 2010 nr 17 s. 7, il. – OstrowskaKębłowska Architektura passim. – Kwilecki Ziemiaństwo s. 31, 49, 51, 54-8, 70-1, 79, 101-3, 214, 236, 238, 252, 319. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 103, 122, 126, 159, 167-8, 180, 341, 497. Działyński* Aleksander (zm. 1739) kan. gnieźn., bp sufragan kujawski. AW: 1423. Słowniki: Biskupi. Działyński* Augustyn (1715-1759) podkomorzy wschowski, woj. kaliski, właściciel biblioteki. AW: 1425. Słowniki: PSB; SPKP Supl. [I]; Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 323-4, 342. Biografie: Ligia Nieborak: o Działyńskich z… Konarzewa. Now. Komor. 2003 nr 9 s. 23, il. [Augustyn (1715-1759) i Ksawery (1756-1819) Działyńscy, właściciele Konarzewa, pow. Poznań]. Przyczynki: R. Marciniak: Księgozbiór A. D. (1715-1759) wojewody kaliskiego. PBK 1976 z. 12 s. 191-235 [w aneksie inwentarz księgozbioru z 1759 r.]. – Za ojczyznę i naród. 300 lat Orderu Orła Białego. Wystawa […] 2005-2006. Wwa 2005 s. 136-7 [m.in. portret]. Działyński* Ignacy (1754-1797) Przyczynki: Edyta Bątkiewicz: Między oświeceniowym utylitaryzmem a pracą organiczną. Aktywność obywatelska Działyńskich na przełomie XVIII i XIX wieku. Grabonoskie Zapiski Regionalne 2006 z. 12 s. 3-17 [działalność polityczna i gospodarcza Ksawerego (1756-1819), Ignacego (1754-1797) i Tytusa (1796-1861) Działyńskich na tle pracy organicznej w Wielkim Księstwie Poznańskim]. Działyński* Jakub (1708-1756) woj. malborski, łowczy pozn., chor. kaliski, podkomorzy wschowski, star. nakielski. AW: 1428. Słowniki: PSB; WSB; Bieniaszewski Spisy. Działyński* Jan Kanty (1829-1880) działacz społ. i polit. AW: 1429. Słowniki: PSB; EWoK; SPKP; WSB; PTPN; SBP; AMM; SBWP-W I. Źródła: H. Chłopocka: Korespondencja Augusta Bielowskiego z Biblioteka Kórnicką w l. 1845-1876. PBK 17: 1981 [wymiana listów m.in. z J.D.]. – Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 404. Biografie: w stulecie śmierci J.Dz. P. 1980, 110 s. – A. Mężyński: J.D. (1829-1880). Wr. 1987. – A. Mężyński: Ostatni z Działyńskich. Wr. 1988, 52 s., il. – January Wybieralski: 120 rocznica śmierci ostatniego z Działyńskich. Kórniczanin 2000 nr 4 s. 6-7, il. – Andrzej Mężyński: J.Dz. 1829-1880: ostatni z rodu. Wyd. 2 uzup. Kórnik [Biblioteka Kórnicka] 2002, 76 s., il. Rec. B.W. IKS 2002 nr 11 s. 52-53. – Sylwetki Wielkopolan s. 398-409. – Wybitni hist. wlkp. s. 82-7. – S.K. Potocki: J.Dz. [W:] Wybitni historycy wielkopolscy, s. 82-7. – A. Pihan-Kijasowa, M. Andrzejak: Redaktorzy i główni redaktorzy wydawnictw PTPN. Noty biograficzne. [W:] Rys dziejów Wydawnictwa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk z bibliografią publikacji Towarzystwa 1856-2008. Red. D. Gucia i A. Pihan-Kijasowa. 1. P. 2011, s. 89-90. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 31, 108, 111, 1046, 1060, 1102, 1103, 1151, 1228. – T. AlekKowalski: Formy organizacji i popierania nauki w Wielkopolsce. Wr. 1970. – J. Fogel: z dziejów archeologii wielkopolskiej XIX wieku: działalność Tytusa i J. Działyńskich. FAP 20: 1970 s. 247-67. – W. Molik: J.D. jako mecenas nauki i sztuki. Wwa 1974, 125 s. R: S. Potocki, RH 41: 1975 s. 152-7; B. Kosmanowa, SiMDW 12: 1976 z. 1 s. 197-8; M. Mlekicka, Studia o Książce 7: 1977 s. 258-9. – A. Mężyński: Biblioteka Kórnicka J.Dz. PBK 12: 1976 s. 117-175, tab., sum. – A. Mężyński: Działalność wydawnicza J.Dz. PBK 14: 1978 s. 77-120, sum. s. 250-1. – – A. Marciniak: Rola T. i Jana Dz. w rozwoju ośrodka naukowego w Wielkopolsce. Wwa [i in.] 1980, 141 s. – A. Mężyński: Propozycja modelu badawczego prywatnego mecenatu wydawniczego (na przykładzie działalności J. Dz.). Studia o Książce 11: 1981 s. 71-92, rez., rés. – T. Naganowski: Nabytki J.Dz. PBK 18: 1981 s. 3648. – M. Kosman: Opowieści kórnickie. P. 1983. – A. Mężyński: Gołuchów J.Dz. Studia Muzealne 13: 1982 s. 74-87. – Przybecki. – A. Mężyński: Poklosie monografii „J.Dz. 18291880. PBK 23: 1993 s. 125-37. – J. Dolatowski: Notatki J.D. na marginesach książek o drzewach. Rocz. Dendr. 45: 1997 s. 113-25, sum. – Kwilecki Ziemiaństwo s. 56, 58, 71, 79, 100, 103, 188, 199, 238, 252-3. – Kwilecki Ziemiaństwo III s. 122, 138, 159, 167-8, 364, 419, 497-8. – W.Z. 1853-1924. Red. S. Sierpowski. Kórnik [i in.] 2003 passim. – Maria Łuczak: J. Dz., pan na Kórniku: wspomnienie w 125. rocznicę śmierci. Gazeta Wyborcza Poznań 2005 nr 83 s. 9, il. [dot. głównie uroczystości powitalnej po ślubie z Izabellą Czartoryską w Kórniku, pow. Poznań w 1857 roku]. Artykuły: Studia i materiały z dziejów nauki polskiej. Seria C 1974 z. 18 s. 43-97. Prace zbiorowe: Izabella i Jan Działyńscy mecenasi kultury. Praca zbior. pod red. Barbary Wysockiej. Gołuchów; Kórnik [Biblioteka Kórnicka PAN, Muzeum Narodowe w Poznaniu - Oddział w Gołuchowie, Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie] 2004, 141 s., il. Zawiera: Kwilecki Andrzej: Mecenat kulturalny ziemian wielkopolskich w wiekach XIX i XX s. 7-22; Wysocka Barbara. Obraz Izabelli z Czartoryskich Dz. w prasie i literaturze s. 23-36; Mężyński Andrzej: Jan Dz. - mecenas czy raczej właściciel Gołuchowa? s. 37-50; Marek Danuta: Działalność kolekcjonerska Izabelli z Czartoryskich Dz. s. 51-70; Dolczewska Barbara. Muzealne nabytki Jana Dz. dla Kórnika s. 71-98; Kąsinowska Róża. Ogrody Działayńskich [w Kórniku i Gołuchowie] s. 99-122; Bojarczuk Tomasz. Ślady Jana Dz. w Arboretum Kórnickim s. 123-132; Michocka Stefania: Drugi pogrzeb właścicielki Gołuchowa s. 133-138. Działyński* Ksawery (1756-1819) senator-woj. Ks. Warsz. i Król. Pol. Słowniki: PSB; WSB. Biografie: Andrzej Kwilecki: Ostatni z rodu. Głos Wielkopolski 2000 nr 71 s. 6, il. – Ligia Nieborak: o Działyńskich z… Konarzewa. Now. Komor. 2003 nr 9 s. 23, il. [Augustyn (17151759) i Ksawery (1756-1819) Działyńscy, właściciele Konarzewa, pow. Poznań]. – Włodzimierz Dworzaczek: K. Dz. 1756-1819. Red. Edyta Bątkiewicz, Barbara Wysocka. Kórnik [Biblioteka Kórnicka PAN] 2006, 174 s., il. – (WJ): K. Dz. herbu Ogończyk. Życie Rawicza 2011 nr 50 s. 16, il. Przyczynki: Za ojczyznę i naród. 300 lat Orderu Orła Białego. Wystawa […] 2005-2006. Wwa 2005 s. 334, 402-3 [m.in. portret]. – Edyta Bątkiewicz: Między oświeceniowym utylitaryzmem a pracą organiczną. Aktywność obywatelska Działyńskich na przełomie XVIII i XIX wieku. Grabonoskie Zapiski Regionalne 2006 z. 12 s. 3-17 [działalność polityczna i gospodarcza Ksawerego (1756-1819), Ignacego (1754-1797) i Tytusa (1796-1861) Działyńskich na tle pracy organicznej w Wielkim Księstwie Poznańskim]. Działyński* Marcin (1716-1746) star. nakielski. AW: 1431. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Przyczynki: Ryszard Marciniak: M. Dz. (1716-1746) „studiosus geographiae” w Lejdzie. Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej z. 25: 2001 s. 61-69. Działyński* Michał (XVII w.) opat komendatariusz mogileński. Przyczynki: z dziejów pogranicza kujawsko-wielkopolskiego. Red. D. Karczewski. Strzelno 2007 s. 86. Działyński* Michał (zm. 1617) woj. inowr., brzeski kujawski. AW: 1432. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy. Działyński* Michał (zm. 1713) kaszt. bydg., brzeski kujawski. Słowniki: Zwierzykowski s. 352; Mikulski, Stanek Spisy. Działyński* Mikołaj (zm. po 1490) woj. inowr. AW: 1433. Słowniki: PSB. Przyczynki: Z. Zyglewski: Mikołaj Działyński jako wojewoda inowrocławski w latach 1484-1491. Ziemia Kujawska 13: 1998 s. 53-63. Działyński* Mikołaj (XVII w.) star. kościański. Słowniki: Chłapowski. Działyński* Paweł (zm. 1649) star. kowalski, inowr. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Działyński* Rafał (zm. 1572) kaszt. brzeski, star. kowalski i brodnicki. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy. Działyński* Tytus – zob. Działyński Adam Tytus. Działyński* Zygmunt (zm. 1685) łowczy kor., woj. brzeski, kaliski, star. inowr. AW: 1439. Słowniki: PSB; WSB; Bieniaszewski Spisy; Mikulski, Stanek Spisy; Urzędnicy centralni Spisy. Przyczynki: W. Dworzaczek: Genealogia. Wr. 1959. Dziama* Tomasz (1895-1975) inż. rolnictwa, dyr. Szkoły Mleczarskiej we Wrześni, prof. WSR w Olsztynie, powstaniec śląski. Słowniki: Wrzesiński SB. Przyczynki: F. Karpiński: Dzieje Szkoły Mleczarskiej i mleczarni szkolnej we Wrześni. Wwa 1990. Dziasek* Franciszek (1909-1971) ks., prof. semin. duch. w Gn. i P. Słowniki: EK. Źródła: F. Lenort: Materiały do bibliografii osobowej pracowników naukowo-dydaktycznych Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu. Poznańskie Studia Teologiczne. T. 1. 1972 s. 353416. – F. D.: Pamiętnik czasu pogardy. Przygotował do druku F. Lenort. P. 2005, 231 s., il. Bibliografie: F. Lenort: Materiały do bibliografii pracowników naukowo-dydaktycznych Arcybiskupiego Seminarium Duch. w P. Poznańskie Studia Teologiczne 1: 1972 s. 358-64. Biografie: A. Wietrzykowski: Umiał umierać powoli. Śp. ks. dr F. Dz. Przew. Kat. 61: 1971 nr 48 s. 437-8. – W. Pawelczak: Śp. ks. F. D. MK 23: 1972 nr 10 s. 236-8. – S. Rumiński: Teolog i cierpienie. (F. D. 1909-1971). [W:] Byli wśród nas. Red. F. Lenort. P. 1978 s. 37797. Dzidek* Marian Stanisław (1891-1938) powstaniec wlkp., kapelmistrz. Słowniki: SBL. Biografie: S.M. Dobrowolski: Pamięci M.D. Biuletyn Informacyjny 17 Pułku Ułanów Wielkopolskich im. Króla Bolesława Chrobrego. Londyn 1968 nr 10. – S. Dobrowolski: Pamięci M.D. Przegląd Kawalerii i Broni Pancernej. Nr 128. [Londyn] 1988 s. 233-301. Przyczynki: S. Zakrzewski [i in.]: Szlakiem ułanów Chrobrego. Londyn 1973. – J. Teresiński: Orkiestry wojskowe w Lesznie. Leszczyńskie Zeszyty Muzealne 1990 nr 5. – L. Kukawski: Orkiestra 15 Pułku Ułanów Poznańskich. P. 1999 s. 27. – J. Taborski: 17. Pułk Ułanów Wielkopolskich im. króla Bolesława Chrobrego. Dzieje, tradycja i współczesność. Toruń 2005 s. 210. Dziech* Józef (1891-1957) filolog klas., prof. UP. Słowniki: PTPN; W. Steffen: Śląski słownik biograficzny. T. 1. Katowice 1977; W.K. Cygan: Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny. T. 1. Wwa 2005; P. GrzegorczyK: Twórcy i badacze kultury zmarli w latach 1956-1967. Wwa 1986; EK. Biografie: W. Steffen: J.D. Spraw. PTPN 21: 1957 nr 2 s. 347-8. – J.D. (nekrolog). Kron. UP za rok akad. 1957/1958 s. 137-8. – J. Wikarjak: J.D. 1891-1957. Eos 51: 1961 fasc. 1 s. 7-10. Przyczynki: S. Hammer: Historia filologii klasycznej w Polsce. Kr. 1948 s. 69. Dzieciuchowicz* Stanisław (1907-1972) lekarz. Słowniki: Anders. Biografie: S. Jędraś: Doktor S.Dz. PLudu 1992 z. 1-2 s. 41-42. Dzieciuchowicz* Stefan (1892-1968) działacz społ., powstaniec wlkp. Słowniki: Wrzesiński SB. Przyczynki: A. Ciszak: Września i powiat wrzesiński w okresie powstania wielkopolskiego 1918-1919. Września 1968. Dzieduszycki* Henryk (1795-1845) przemysłowiec, pionier cukrownictwa. Słowniki: PSB. Dziedziński* Aleksander (1839-1904) ks., prof. semin. duch. w Gn. AW: 1441. Słowniki: PTPN; Teolodzy; Księża; AMM. Przyczynki: Nowacki. – Klanowski s. 164. – W. Klimkiewicz: Kardynał Ledóchowski na tle swej epoki 1822-1902. T. 3. P. 1988 s. 306-9. Dziegiecki* Bolesław (1850-1914) ks., społecznik. AW: 1442. Słowniki: Księża. Przyczynki: Zieliński Wykonanie s. 33. – W. Jakóbczyk: Towarzystwo Pomocy Naukowej w Wielkopolsce (1841-1939). P. 1985 s. 137. Dziekczyński* (Dziekciński) Jan (ok. 1550-1610) dr teologii, kan. kolegiaty NMP w P., kan. katedralny, wikariusz gen. i oficjał pozn. AW: 1443. Słowniki: PSB; WSB Biografie: Nowacki II s. 216-7. Przyczynki: Nowacki II s. 272, 274. Dziekoński* Tomasz Sylwester (1790-1875) pedagog, tłumacz, autor podręczników szkolnych. AW: 1444. Słowniki: PSB; Nowy Korbut. Dziekoński* Włodzimierz (1886-1966) urzędnik kolejowy, związkowiec, poseł na Sejm. Słowniki: Kto był kim. Dziembowscy* h. Pomian – rodzina szlachecka z pow. międzyrzeckiego. Biografie: S. Karwowski: Dziembowscy herbu Pomian. Dzieje rodziny od XV do początku XX wieku. Genealogia T. 9 (1997) s. 23-82. Przyczynki: P. Dziembowski: z dziejów rodu Dziembowskich herbu Pomian z powiatu międzyrzeckiego. Uwagi do tekstu W. Dramowicza o rodzinie Dziembowskich [polem.]. NRHA 7: 2000 t. 2 s. 121-9, 173-6. P.M. Dziembowski: Dziembowscy h. Pomian, linia z Bobowicka (XVIII-XX w.). Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny 10: 2003 s. 303-18. Dziembowski* Adam August h. Pomian (XVIII/XIX w.) z pow. międzyrzeckiego. Przyczynki: P. Dziembowski: Testament A.A.D. z dnia 9 czerwca 1806 roku – w zbiorach gorzowskiego archiwum. Przyczynek do genealogii rodziny Dziembowskich herbu Pomian. NRHA 7: 2000 t. 2 s. 45-55. Dziembowski* Czesław (1859-1926) ziemianin. Słowniki: PTPN. Dziembowski* Jerzy Adam (1892-1965) powstaniec wlkp., lotnik, kawaler VM. Słowniki: SBPW; Lotnicy I. Przyczynki: Z. Bulzacki: Lotnictwo w powstaniu wielkopolskim 1918-1919 r. KMP 1969 nr 1 s. 25, 27, 30, 32, 35-6. – Wojskowe aspekty powstania wielkopolskiego 1918-1919. Opr. S. Nawrocki. P. 1985. Dziembowski* Kazimierz (1860-1920) internista, redaktor. AW: 1446. Słowniki: PTPN; AMM; SLek. IV. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 106, 117, 123. – J. Smereka: Polskie doktoraty na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Wrocławskiego w l. 1811-1939 i ich autorzy w życiu zawodowym, naukowym i polityczno-społecznym. Wr. 1980 s. 112-3. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Dziembowski* Konstanty (1823-1890) ziemianin. AW: 1447. Słowniki: PTPN; AMM. Dziembowski* Stefan (1898-1968) ziemianin. Słowniki: PTPN. Dziembowski* Władysław Andrzej (1831-1896) prawnik, powstaniec 1863. AW: 1449. Słowniki: PSB; AMM. Dziembowski* Zygmunt (1888-1945) lekarz. Słowniki: AMM; BSB III (i fot.). Biografie: J. Podgóreczny: Niepospolici ludzie Kujaw i Pomorza. B. 1967, s. 82-3. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1979. Wr. 1979 s. 109, 127. – J. Smereka: Polskie doktoraty na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Wrocławskiego z lat 1811-1939 i ich autorzy w życiu zawodowym, naukowym i społecznopolitycznym. Wr. 1980 s. 113. – K. Morawski: Wspomnienia z Turwi. Kr. 1981 s. 250-1. – S. Szenic: Garść wspomnień. P. 1990, s. 31. Dziembowski* Zygmunt Florian (1858-1918) adwokat, działacz społ. i polit. AW: 1450. Słowniki: PSB; PTPN; AMM; SAdw. Przyczynki: Dz. Wlkp. Dziennicki* Stanisław (1885-1931) ks., działacz społ. i oświatowy. Słowniki: Kto był kim; Posłowie. Dzierożyński* Damazy Antoni Jan (1783-?) prawnik. AW: 1451. Słowniki: PSB. Przyczynki: S. Milewski: Człowiek nie na swoje czasy. Palestranci i redaktorzy. Palestra 1998 nr 7/8 s. 123-5. Dziersław* z Błażejewa (XV w.) kaszt. karzecki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dziersław* z Gryżyny (XIV w.) kaszt. santocki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dziersław* z Iwna (zm. ok. 1385) kaszt. gnieźn. Słowniki: PSB; Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dziersław* z Kwiatkowa (XV w.) kaszt. biechowski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dziersław* z Leszna (XV w.) podkomorzy wschowski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dziersław* Grochola z Ostroroga (XIV w.) kaszt. santocki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dzierzbiński* Kazimierz (XVII w.) sędzia ziemski wschowski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 352. Dzierzgowski* Ignacy (1784-1870) napoleończyk, major, powstaniec listopadowy. Słowniki: PSB; Bielecki Słownik. Dzierzgowski* January Michał (1902-1940) dr chemii, powstaniec wlkp., uczestnik wojny 1920 i 1939. Słowniki: Kawalerowie VM; AMM; Członkowie tajnych tow.; Lotnicy I. Dzierzgowski* Mikołaj (ok. 1490-1559) bp kujawski, abp gnieźn. AW: 1454. Słowniki: PSB; WSB; EK; Biskupi. Biografie: W. Pociecha: Arcybiskup gnieźnieński M. Dz. prymas Polski (ok. 1490-1559). Zarys biograficzny. NP 2: 1947 s. 37-102 [i odb. Kr. 1947, 66 s.]. Przyczynki: Dz. Wlkp. I. – Katedra gnieźnieńska. P. 1968. – R. Gieysztor: Źle i dobrze o ludziach Mazowsza XVI-XVII w. Notatki Płockie 11: 1969 nr 1 s. 13-20 [m.in. o M. Dz.]. Dzierzkiewicz* Franciszek Salezy (1877-1935) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Klanowski s. 178. – Wróblewski s. 279. – Wojciechowska s. 409. Dzierżanowski* Andrzej (zm. 1583) opat cystersów wągrowieckich. Słowniki: PSB. Dzierżanowski* Kazimierz (1872-1940) gen., dowódca OK w P. Źródła: Boniecki Fotografie. Dzierżawski* Aleksander (1890-1944) działacz społ., publicysta. Słowniki: Kto był kim; Posłowie. Dzierżawski* (Dzierżanowski) Bolesław Piotr (1860-1907) chirurg, stomatolog, dziennikarz. Słowniki: SLek. III; Szkoła Kaliska. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Dzierżek (XIV w.) kan. gnieźn. i archidiakon uniejowski. Słowniki: Jabłońska Kapituła s. 122. Dzierzgowski* Michał (190222-1940) powstaniec wlkp., porr. WP, pilot 3 Pułku Lotniczego w P. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Dzierżykraj* (XIII w.) woj. Władysława Odonica i Przemysła I. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dzierżykraj* Nałęcz (XIII w.) kaszt. drzeński, santocki, ujski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dzierżykraj* (XIII w.) kaszt. spicymierski, żarnowski? Słowniki: Bieniak, Szymczakowa Spisy. Dzierżykraj* Nałęcz (XIII w.) kaszt., woj. gnieźn. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dzierżykraj*-Morawski Edward (1892-1961) dyplomata, senator. Słowniki: Kto był kim. Dzierżysław* (XIII w.) kaszt. międzyrzecki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Dzierżyński* Sulima Zygmunt, pseud. Drab (1881-1932) nauczyciel – polonista. Słowniki: Szkoła Kaliska; SBWP-W II. Przyczynki: T. Pniewski: Kalisz z oddali. Kalisz 1988 s. 64-5. – J. Werner, J. Żardecki: To oni nas uczyli. Kaliszanie w Warszawie 1993 nr 4 s. 19-29. Dziewoński* Janusz, pseud. Powalski (1890-1953) aktor, reżyser, dyr. teatru. Słowniki: SBTP. Dzięcielski* Józef Marceli (1768-1839) proboszcz w Izbicy Kujawskiej, bp sufragan kujawskokaliski. Słowniki: PSB; EK; Biskupi. Dzięciołowski* Włodzimierz (1906-1979) prawnik, publicysta. Słowniki: SBL. Biografie: Z. Szurkowski: Adwokat dr W.D. 1906-1979. Palestra 1979 nr 10 s. 72-3. Dzięciołowski* Wojciech (1925-1985) gleboznawca, prof. AR w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1984-1986 s. 29. – A. Mocek: Wspomnienie o prof. W.D. – w 15. rocznicę śmierci. Wieści Akademickie 2000 nr 12 s. 7. Dzięgielewski* Konrad (1903-1977) okulista. Słowniki: PTPN; Biografie: R. Gotz: K. Dz. (19031977). Okulista. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 159-61, bibliogr. Przyczynki: Kron. AM za lata 1950-57 t. 1 s. 76; t. 2 s. 260-1. – Szpital Dziecięcy im. Bolesława Krysiewicza w Poznaniu 1877-1977. Praca zb. Wwa [i in.] 1977 s. 109-10. – R. Gotzowa: Wspomnienia pośmiertne. Klinika Oczna 1978 s. 48, 238, 242. Dzikiewicz* Andrzej (1877-1946) malarz, nauczyciel gimn. rysunku. Słowniki: SAP II. Dzikowski* Franciszek (1921-1992) regionalista, reżyser-amator w Środzie. Biografie: Cmentarz średzki s. 203. Dzikowski* Kazimierz (1897-1978) powstaniec wlkp. Biografie: Cmentarz średzki s. 203-4. Dzikowski* Krzysztof Andrzej (1933-1992) psychiatra, społecznik. Słowniki: AMM. Biografie: Z. Bartkowiak: Wspomnienie o lekarzu medycyny śp. K.D. z żałobnej karty. KMP 60: 1992 nr 1/2 s. 171-3, il. – E. K.: Wspomnienie o dr. K D. Zdrowie Psychiczne 1992 nr 1-2 s. 196 – E.K.: Wspomnienie o dr. K.D. Pediatria Polska 1992 nr 11. – Z. Bartkowiak: Wspomnienie o lekarzu medycyny K.D. Służba Zdrowia z 14 VI 1992 s. 9. – WIL: Wspomnienie pośmiertne o dr. K.D. Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiej Izby Lekarskiej 1992 nr 1-2. Dziorobek* Feliks (1819-1875) urzędnik, powstaniec 1846, 1848 i 1863. Słowniki: AMM. Biografie: Cmentarz Zasł. s. 39-40. Dziorobek* Leon (1858-1899) adwokat, działacz społ. i polit. AW: 1457. Słowniki: PSB; PTPN; SAdw. Dziubek* Jan (1857-1919) ks. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 171. Dziubek* Tadeusz (1915-2000) mikrobiolog, prof. AR w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 19992001 s. 28. Dziubiński* Feliks (1885-1955) działacz robotniczy w Opatowku. Słowniki: Anders. Dziubiński* Paweł (1885-1939) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 181. – Udział duch. s. 79. Dziulikowska* Cecylia (1889-?) pediatra. Słowniki: PTPN. =Dziurkiewicz* Stanisław (1918-1973) ks. Przyczynki: A. Cieciora: Śp. ks. S. Dz. (1918-1973). MK 25: 1974 nr 6 s. 138-9. Dziurzyński* Antoni (1873-1948) inż. gazownictwa, dyrektor Gazowni Miejskiej w P., prezes Polskiego Zrzeszenia Gazowników, Wodociągowców i Techników Sanitarnych. Słowniki: SBTech. IX; Słownik polskich towarzystw naukowych. T. 1. Wr. 1978. Przyczynki: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Technikow Sanitarnych. 50 lat dzialalności w latach 1919-1969. Wwa 1969. – J. Szymański: Rozwój produkcji gazowniczej w Wielkopolsce w latach 18561939. [W:] Studia historyczno-gospodarcze nad Polską Zachodnią. P. 1971. – Rys historyczny Oddziału Wojewódzkiego NOT w Poznaniu w latach 1947-77. P. 1977. – Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych. Działalność w latach 1970-1984. Wwa 1984. – W. Dembecka: Absolwenci Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki w Poznaniu 1919-1945. P. 1986. – J. Lemański: Zarys historii Oddziału Poznańskiego Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych w latach 19381988. P. 1988. – 50 lat dzialalności Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych w Wielkopolsce 1947-1997. Pod red. S. Dzięgielewskiego. P. 1997 Dziwisz* z Remiszewic (XIV/XV w.) kaszt. spicymierski. Słowniki: Bieniak, Szymczakowa Spisy. Dźwikowska* Pelagia (1886-1950) nauczycielka, działaczka harcerska. Słowniki: SBL. Biografie: S. Jędraś: Prof. P.D. – najważniejsze – Ojczyzna i muzyka. Pan. Leszcz. 1990 nr 15 s. 9. – S. Jędraś: P.D. Informator Kulturalny Południowo-Zachodniej Wielkopolski 1990 nr 3 s. 15. Dźwikowski* Franciszek (1884-1969) budowniczy, działacz społ. Słowniki: Inowr. SB i (i fot.). Przyczynki: L. Dombek: Historia 60-lecia KKS „Goplania” Inowrocław. B. 1984 s. 142. Ebbecke* Fryderyk August Henryk (1831-1872) księgarz, nakładca, drukarz. Słowniki: SPKP; SBL. Przyczynki: Günter i Lange – wielkopolskie oficyny wydawnicze. Katalog wystawy. Gniezno 2006 s. 39, 41. Ebert* Fritz (+) burmistrz w Szamocinie. Przyczynki: P. Kr(üger): Bürgermeister E. in Schamotschin. [W:] Antlitz u. Geschichte der Stadt Kolmar Posen. Kiel 1970 s. 318, il. Eborowicz* Wacław Bronisław (1915-1994) ks., prof. semin. duch. w Olsztynie i Pelpinie. Słowniki: AMM. Artykuły: Słowo z 14 IX 1994. Echaust* Bronisław (1834-1919) ks., społecznik. AW: 1460. Słowniki: Księża; PTPN. Echaust* Józef (XIX w.) litograf, właściciel zakladu litograficznego w Międzyrzeczu. Słowniki: Uzupełnienia i sprostowania do t. II SAP. Echaust* Julian (1839-1909) kan. pozn., społecznik. AW: 1462. Słowniki: PSB; EK; PTPN; Wrzesiński SB; Kanoniści; Księża; SBWP-W I; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Nowacki i s. 636; II s. 121, 223. – M. Paluszkiewicz: Odkrycie trzemeszeńskie. Znak 28: 1976 nr 1 s. 130-2, 134, 138-41, 145. – W. Jakóbczyk: Towarzystwo Naukowej Pomocy w Wielkopolsce (1841-1939). P. 1985 s. 67. – L. Bystrzycki: Duchowieństwo polskie Kościoła rzymsko-katolickiego w Wielkopolsce w latach 1815-1918. Koszalin 1986 s. 531. – M. Piotrowska: o początkach teatru amatorskiego w Wielkopolsce południowo-wschodniej. [W:] Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Kalisz 1995 nr 1 s. 76-83. Echaust* Kazimierz (1871-1941) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol; Księża. Przyczynki: H. Urbański: Duchowni w Dachau. Kr. 1945 s.110. – J. Domagała: Ci, którzy przeszli przez Dachau. Wwa 1957 s. 99. – H. Malak: Klechy w obozach śmierci. Londyn 1961 s. 415. – Wojciechowska s. 407. Echaust* Ludwik (+). Źródła: APP nr 974 (i fot.). Eckert* Bolesław (1910-1995) urzędnik, pisarz. Słowniki: SPis. K. i P.; Słownik pisarzy województwa bydgoskiego. Cz. 1. B. 1993; BSB IV. Biografie: Z. Mrozek: B. E. (19101995). Bydgoski Informator Kulturalny 1996 nr 1 s. 66 Eckert* Leon (1869-1931) budowniczy, prezes korporacji budowniczych w P. AW: 1464. Słowniki: PSB; PTPN; Architekci. Eckert* Wojciech (1883-1942) powstaniec wlkp., mjr WP, nauczyciel. Słowniki: SBPW. Przyczynki: B. Polak: Udział ziemi kościańskiej w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Kościan 1970 s. 25, 28, 35-8. – Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Pod red. B. Polaka. Kościan 1975 s. 179-181. Eckhard* Stall Jan (zm. 1584) zegarmistrz w P. Słowniki: WSB. Przyczynki: J. Eckhardt: Dzieje zegara. P. 1953 s. 29. – DWP III s. 215. – Inwentarze mieszczańskie z lat 1528-1636 z ksiąg miejskich poznańskich. P. 1961 s. 244-5. Eckhardt* Joanna (1901-1970) kustosz muzealny. Słowniki: PTPN. Biografie: K. Malinowski: J.E. 1901-1970. Studia Muzealne 8: 1970 s. 161-2. – A. Wasilkowska: Doc. dr J.E. [Nekr.]. BHSzt. 1973 nr 2, bibliogr. Eckhardt* Wojciech (1934-1998) dr inż., mechanik. Biografie: A. Wilczyński: Sylwetka zmarłego dra inż. W. E. (1934-1998). Zesz. Nauk. WSP Bydg., Stud. Tech. Z. 20. B. 2000 s. 139-40. Edgar* Jan, właśc. Balasits (1847-1900) aktor, reżyser. Słowniki: SBTP. Effert* Edmund (1889-1944) ppłk WP, komendant Powiatowej Komendy Uzupełnień w B., dowodca 57 Pułku Piechoty AK w P. Słowniki: WSB; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Biografie: R. Wełniak, A. Ziółkowska: Wielkopolska walcząca. Konspiratorzy w obozie hitlerowskim w Żabikowie. Luboń 2010, s. 31. Eger* Akiva [Akiba] (1761-1837) rabin Poznania i Wlk księstwa Poznańskiego, talmudysta, działacz charytatywny. AW: 1466. Słowniki: SBL; R. Spira: Rabini i uczeni w Polsce w XVI, XVII i XVIII wieku. Kr. 1985; Wielkopolska wybitnych europejczyków, s. 26-7. Biografie: H.I. Leiman: A.E. [W:] Jewish Leaders (1750-1940). Ed. L. Jung. New York 1953 s. 101-13. – M. Faerber: Rabbi A.E. – „Papst der Juden”. Zu seinem 200. Geburtstag. Münchener Jüdische Nachrichten 11: 1961 nr 41 s. 3. – J. Bleich: Rabbi A.E. and the Nascent Reform Movement. [W:] Proceedings of the Ninth World Congress of Jewish Studies Jerusalem, August 4-12, 1985. Div. B vol. 3. Jerusalem 1986 s. 1-8. – J.H. Sinason: The Gaon of Posen. a Portrait of Rebbi Akiva Guens-Eger. Jerusalem [et al.] 1991. – L. Muszyński: Poznańscy rabini. [W:] Almanach – Kalendarz Żydowski. Wwa 1994 s. 28-9. Przyczynki: R. Kotomski: Tutaj leży cadyk. Bezpłatny Tygodnik Poznański 2004 nr 40 s. 10-1. Eger* Salomon (1785-1852) rabin, uczony, kupiec. Słowniki: SBL. Biografie: L. Muszyński: Poznańscy rabini. [W:] Almanach – Kalendarz Żydowski. Wwa 1994 s. 29. Przyczynki: A. Eisenbach: Emancypacja Żydów na ziemiach polskich 1785-1870 na tle europejskim. Wwa 1988 s. 194, 284, 313, 323. – I. Schipper: Dzieje handlu żydowskiego na ziemiach polskich. Kr. 1990 s. 385-7 (reprint). – M. Fuchs: Żydzi w Warszawie. Wwa 1992 s. 83-4. – I. Schipper: Przyczynki do dziejów chasydyzmu w Polsce. Wwa 1992 s. 87-8, 113, 117. – S. Kemlein: Żydzi w Wielkim Księstwie Poznańskim 1815-1848. P. 2001 s. 201-2, 271, 2756, 303. Eglauer* Józef (zm. 1766) snycerz. Słowniki: SAP II oraz Uzupełnienia i sprostowania do t. II. Przyczynki: Sztuka baroku w Wielkopolsce. BHSz. 1958 nr 1 s. 82. – KZSzt. z. 19, 1959 s. 6; z. 6, 1960 s. 36; z. 23, 1966. – B. Jakubowska: Snycerka toruńska w XVIII w. Teka Komisji Historii Sztuki Towarzystwa Naukowego w Toruniu 1965 s. 163. Ehm* Karol Fryderyk (XIX w.) aptekarz w Kaliszu. Słowniki: Gerber Studenci s. 273. Eibich* Ignacy (XVIII w.) właściciel fabryki fortepianów w P. Słowniki: Chybinski. Eibl* (Eibel) Apolonia Emilia Anna z Popków v. Bruner (1844-1876) aktorka, śpiewaczka. Słowniki: SBTP. Eichler* Stefan (1929-1999) dyr. Banku Spółdzielczego w Środzie. Biografie: Cmentarz średzki s. 204. Eichler* Zdzisław (1883-1949) malarz, rysownik, pedagog. Słowniki: SGraf.; SAP II. Przyczynki: Wystawa poznańskich plastyków. P. 1946. – Wystawa pośmiertna Z. E. CBWA P. 1950. – DWP III s. 295. – J. Eichlerowa: Plastyka poznańska w latach 1951-1956. KMP 1956 s. 2437. – K. Kalinowski: Dwadzieścia lat plastyki poznańskiej (1945-19650. KMP Cz. 1, 1964 nr 2, Cz. 2 , 1965 nr 1. – M. Płażewska: Warszawski Salon Aleksandra Krywulta (1880-1964). Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie 1966 s. 372. – J. Wiercińska: Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknychw Warszawie w latach 1860-1914. Wr. 1969. – M. Radojewski: Rysunki i akwarele artystów polskich XVII – XX w. Katowice [i in.] 1969. – Materiały do dziejów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie1895-1939. Opr. J.E. Dutkiewicz [i in.] Wr. [i in.] 1969. – 1919-1969. Państwowa Wyższa Szkoła Plastyczna w Poznaniu. Praca zbiorowa pod red. S. Teisseyre. P. 1971. – J. Pęcherska-Szczepska.: Wspominam Zdobniczą. [W:] Poznańskie wspominki z lat 1918-1939. P. 1973 s. 568-78. – J. Mulczyński: Sztuki plastyczne po II wojnie światowej. [W:] Wielka księga miasta Poznania. P. 1994. – J. Molewska: Szkoła 1919-1994. Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Poznaniu. P. 1994. Eichlerowa* Jadwiga (1908-1988) malarka, rysowniczka, pedagog. Słowniki: SGraf. Biografie: A. Laboga, T. Orlik: J.E. KMP 1965 nr 2 s. 94-5. Przyczynki: Wielkopolska w plastyce. Poznań CBWA. Czerwiec 1951. Katalog. P. 1951. – Doroczna wystaw ZPAP Okręgu Poznańskiego. Poznań CBWA. Maj 1952. Katalog. P. 1952. – Wystawa rysunków ZPAP Okręgu Poznańskiego. Poznań maj – czerwiec 1953. Katalog. P. 1953. – Wystawa plastyczek poznańskich. Poznań CBWA (marzec 1956). Katalog. P. 1955. – Wystawa prac plastyczek. Poznań CBWA marzec 1957. Katalog. P. 1957. – 1919-1969. Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Praca zbiorowa pod red. S. Teisseyre. P. 1971. – K. Kostyrko: Artyści plastycy – zawód, postawy twórcze na przykładzie środowiska poznańskiego. Wwa [i in.] 1987. – A.J. Markiewicz: Plastyka w okresie XX-lecia międzywojennego. Zarys monograficzny. [W:] Wielka księga miasta Poznania. P. 1994. Eichner* Ernst Traugott (1843- po 1915) dyr. gimnazjum inowr. AW: 1468. Słowniki: Inowr. SB IV. Przyczynki: K. Śmigiel: Biskup Antoni Laubitz 1861-1939. Gniezno 1994 s. 75. – Historia Gimnazjum i Liceum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu 1855-1985. Red. R. Kabaciński. Inowr. 1995 s. 17, 41-3, 90-4. Eichstaedt* Jan (1838-1915) kupiec, społecznik. AW: 1469. Słowniki: PSB. Eichstaedt* Mieczysław (1872-1933) dyrygent, kompozytor. Słowniki: PSB; Dyrygenci; WSB; SMP. Artykuły: +Poradnik Muzyczny 1976 nr 4. Eiger* Szlomo (1787-1852) rabin, działacz społ. AW: 1470. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: J.D. Bejt Halevy: Toldot Jehudej Kalisz [Dzieje Żydów Kalisza]. Tel-Awiw 1961 s. 117, 166, 168, 171, 220, 223, 230, 254, 296. – Sejfer Kalisz [Księga Kalisza]. t. 1-2. Tel-Awiw 1964-1968 ss. 415-7. Eisenhart*-Rothe Johann Karl von (1862-1942) landrat Szubina i Bydgoszczy, nadprezydent prowincji pozn. AW: 1471. Słowniki: Genealogisches Handbuch der Adeligen Häuser. B. Bd. 8. 1968 s. 67; Die preussischen Oberpräsidenten 1815-1945. Hrsg. von K. Schwabe. Boppard 1981. Przyczynki: Poznańskie wspominki. P. 1960 s. 265-8. Eitner* Stefan ( 1886-1937) powstaniec wlkp., kpt. WP. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Biografie: R. Czub: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari z Ziemi Gostyńskiej. (1). Kapitan S.E. Gaz. Gost. 1992 nr 20 s. 37. Eitner* Wojciech ( 1886-1937 ) powstaniec wlkp., kpt. WP. Słowniki: SBPW. Biografie: W. Omieczyński: Organizatorzy i dowódcy powstania w Gostyńskiem. [W:] S. Jankowiak, P. Bauer [i in.]: Ziemia Gostyńska w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Gostyń 1989. Przyczynki: B. Polak: Front południowo-zachodni. Grupa „Leszno” powstania wielkopolskiego 1919 r. Kościan 1971. Ekert* (Ekkert) Gustaw (+) fotograf kaliski. Słowniki: J. Ihnatowiczowa: Dawni fotografowie kaliscy. Kaliszanie w Warsz. 1992 nr 3 s. 12-17. Eldsner* Michał (zm. 1590?) papiernik poznański. Słowniki: PSB; EWoK. Biografie: S. Żurowski: Jeszcze o M.E. – szesnastowiecznym papierniku poznańskim. Przegląd Papierniczy 11: 1955 nr 6 s. 185-6; nr 7 s. 217-20; nr 9 s. 281-3. Elertowski* Andrzej (zm 1772) przeor cystersów wągrowieckich, teolog. Słowniki: PSB. Eliasz* de Monte Carmelo (XVII-XVIII w.) karmelita, kompozytor. Słowniki: WSB. Biografie: Z.M. Szweykowski: E. karmelita, nieznany staropolski kompozytor. z dziejów muzyki polskiej. T. 7. B. 1964. Przyczynki: A. Jazdon: E. Karmelita ponownie „odnaleziony”. Muzyka 1995 nr 4 s. 119-22. Elke* Maksymilian Adolf (1901-1940) farmaceuta, ppor. WP. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Biografie: J. Snitko-Rzeszut: Pro Memoria. Wojskowy Przegląd Historyczny 1992 nr 1 s. 450. Przyczynki: T. Kryska-Karski: Materialy do historii Wojska Polskiego. Londyn 1982, 2, poz. 2189. – A. Moszyński: Lista Katyńska. Wwa 1989 s. 52. – J. Tucholski: Mord w Katyniu. Wyd. 1. Wwa 1991 s. 99, 615. Elsner* Franciszek (1835-1911) drukarz, powstaniec 1963. Słowniki: SPKP. Biografie: J. Aleksandrowicz: F. E. uczestnik powstania styczniowego i organizator Stow. Drukarzy Polskich w Poznaniu. Poligrafia 1963 nr 7 s. 9-11. Przyczynki: J. Aleksandrowicz: Drukarnie i drukarze m. Inowrocławia. Inowr. 1962 s. 9. – J. Aleksandrowicz: 75 lat Drukarni Zakładu Wydawnictw CSR w Inowrocławiu 1893-1968. Wwa 1969. Elżanowski* S. (1857-1912) aptekarz. Słowniki: PTPN. Elżbieta* Piastówa (XIII w.) c. Henryka ks. wrocł. Słowniki: Borkowska i s. 21. Emnilda* (zm. 1017) żona Bolesława Chrobrego, matka Mieszka II. Słowniki: PSB; SSS i i VIII; EK. Przyczynki: J. Widajewicz: Skąd pochodziła E. małżonka Bolesława Chrobrego. Życie i Myśl 2: 1951 nr 3-4 s. 475-85 [toż: SO 20: 1960 z. 1 s. 68-79]. – H. Łowmiański: Podstawy gospodarcze i społeczne powstania państwa polskiego i jego rozwoju do początku XII w. KH 67: 1960 z. 4 s. 961-2. – H. Łowmiański: Bolesław Chrobry w Krakowie w końcu X wieku. Małopolskie Studia Historyczne 4: 1961 z. 4 s. 3-12. – J. Dowiat: Polska państwem średniowiecznej Europy. Wwa 1968 s. 107. – H. Łowmiański: Początki Polski. T. 5. Wwa 1973 s. 369-71. – T. Wasilewski: Pochodzenie E., trzeciej żony Bolesława Chrobrego, a geneza polskiego władztwa nad Morawami. KH 94: 1987 z. 2 s. 29-47. – P. Wiszewski: Domus Bolezlai. w poszukiwaniu tradycji dynastycznej Piastów (do około 1138 roku). Wr. 2008 s. 579-81. Ende* Maciej (zm. 1524) kupiec i burmistrz pozn. Słowniki: PSB; WSB. Biografie: M.J. Mika: Burmistrzowie poznańscy wieku XVI. KMP 20: 1947 nr 1 s. 43-4. Endelman* Samuel Zygmunt (1873-1941) lekarz ginekolog. Słowniki: SLek. III. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Endriss* Filip (1876-1940) budowniczy fortepianów i organów. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: K. Rottermund: Kto niegdyś w Kaliszu fortepiany budował. Ruch Muzyczny 1986 nr 5. – Organy i muzyka organowa VI. Prace Specjalne nr 40. Akademia Muzyczna w Gdańsku. Gdańsk 1986. – K. Rottermund: Budownictwo instrumentów muzycznych na terenie Wielkopolski w XIX i połowie XX wieku. P. 2002. Endrulat* Bernhard (1828-1886) pisarz, archiwista w P. AW: 1478. Słowniki: Balde. Przyczynki: W. Leesch; Die deutschen Archivare 1500-1945. Bd. 2. München 1992 s. 139-40. Endemann* Marcin (zm. ok. 1755) złotnik pozn. Słowniki: PSB. Engel* Kazimierz (1885-1945) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Engelmann* Wiktor (XIX w.) fotograf pozn. Biografie: J.M. Jackowski: Sylwetki pierwszych fotografów poznańskich. Foto 1983 nr 12 s. 362-3. Enger* Robert (1813-1873) dr, nauczyciel gimn. AW: 1480. Słowniki: Nauczyciele MM; Balde; AMOstr. z. 3, 10. Przyczynki: Motty II s. 417, 517. – J. Pietrzak: R.E. Dzieje śląskiego inteligenta w Wielkim Księstwie Poznańskim. Sobótka 26: 1971 nr 2 s. 167-81. – J.H. Balde: R.E. (1813-1873), Pädagoge. Der Kulturwart 31: 1983 nr 152 s. 27-8. Engeström* Wawrzyniec (Lars) (zm. 1826) poseł szwedzki w Rzeczypospolitej. AW: 1482. Biografie: M. Ruszczyc: Szwedzki dyplomata i polski szlachcic. Tyg. Powsz. 29: 1975 nr 29 s. 4-5. Engeström* Benzelstjerna Wawrzyniec (1829-1910) poeta, tłumacz, społecznik. AW: 1483. Słowniki: PSB; EK; WSB; PTPN. Biografie: Z. Ciesielski: Saga rodu E. [W:] Zbliżenia skandynawsko-polskie. Gdańsk 1972 s. 9-18. – Dz. Wlkp. II passim. – J. Marciszewski: w szwedzkiej chacie polski charakter. Gaz. Pozn. 29. 09. 1995 s. 12. – K. Klupp: Wielkopolanin ze szwedzkim rodowodem. w 100-lecie śmierci W. B.-E. Winieta 2010 nr 3 s. 3. Englert* Józef (1903- po 1945) chirurg, dyr. Szpitala Miejskiego w Rawiczu, żołnierz AK. Słowniki: Anders; J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Englich* Józef (1874-1924) prawnik, minister skarbu. AW: 1484. Słowniki: PSB; WSB; Kto był kim I; SAdw. II; PTPN; BSB i (i fot.); Ministrowie. Źródła: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 nr 1491. Biografie: Z. Landau: Minister skarbu J.E. (Próba biografii). Sobótka 34: 1979 nr 1 s. 37-53. Przyczynki: A. Próchnik: Pierwsze piętnastolecie Polski niepodległej. Wwa 1957. – J. Ihnatowicz: Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku. Wwa 1967. – Z. Karpiński: o Wielkopolsce, złocie i dalekich podróżach. Wwa 1971. – A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie. Wwa [i in.] 1978. – Hist. B. i s. 564. – S. Wierzchosławski: Elity polskiego ruchu narodowego w Poznańskiem i Prusach Zachodnich w latach 1850-1914. Toruń 1992 s. 145. Enn* Władysław (1845-1908) ks., społecznik. Słowniki: EK; PTPN; Księża; AMOstr. z. 10. Biografie: F. Leśny: Pszczewianie spod znaku Rodła. Pszczew 2006 s. 3-5, il. Przyczynki: W. Berkan: Życiorys własny. P. (b.r.), s. 157. – Zieliński Wykonanie s. 55-6. – Trzeciakowski Kulturkampf s. 127. – Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 191. – E. Achremowicz, T. Żabski: Towarzystwo Literacko-Słowiańskie we Wr. 18361886. Wr. 1973 s. 440. – T. Szułdrzyński: Wspomnienia wielkopolskie. Londyn 1977 s. 70. – Z. Zieliński: z dziejów „Walki o dusze” polskich robotników sezonowych w Niemczech w dobie Kulturkampfu. [W:] Rola Wielkopolski w dziejach narodu polskiego. P. 1979 s. 22939. – Wychodźstwo a Kraj. Studia historyczne. Wwa 1981 s. 92-5. – J. Kozłowski: Rozwój organizacji społeczno-narodowych wychodźstwa polskiego w Niemczech w latach 18701914. Wr. 1987 s. 49, 57-8, 68, 70, 123-4, 247. Artykuły: +NP 24: 1966 s. 253. Enoch* Herman (zm. 1828) lekarz. Słowniki: PSB; SLek. I. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Enoch* Hirsz (+) lekarz kaliski. Słowniki: Enoch* Jakub Kazimierz (1785-1847) lekarz, filantrop. AW: 1485. Słowniki: PSB; SLek. I. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 19741984. Erazm* (zm. ok. 1433) bp sufragan gnieźn., dominikanin. AW: 1490. Słowniki: Biskupi. Ereciński* Tadeusz Feliks (1904-1944) adwokat, historyk prawa. Słowniki: SAdw. II. Ertmański* Jan (1902-1968) bokser, olimpijczyk z 1924 r. Słowniki: Wryk Sport. Przyczynki: F. Stamm: Pamiętnik. Oprac. K. Gryżewski. Wwa 1973 s. 14-16, 18, 21. – S. Garczarczyk: 50 lat pięściarstwa wielkopolskiego 1924-1974. P. 1975 s. 8, 13, 19, 26, 28-9. Erxleben* Friedrich Wilhelm (1867-1933) niem. właściciel ziemski. Słowniki: Balde. Przyczynki: A. von Harnier: Zur Geschichte des deutschen Grossgrundbesitzes im Lande der Netze und Warthe. Essen 1971 s. 91. – Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 7-9, 33-34. Erzepki* Bolesław (1852-1932) filolog, bibliotekarz, wydawca. AW: 1492. Słowniki: PSB; SBL; Nowy Korbut; EWoK; SPKP; WSB; SBW; PTPN; Biogramy uczonych I; Słownik biograficzny archiwistów polskich. T. 1. Wwa [i in.] 1988; Śródka (il.). Źródła: [B. Erzepki: Listy. Oprac.:] A. Knot: Wrocławski sprzymierzeniec Karola Estreichera. Roczniki Biblioteczne 21: 1977 z. 1/2 s. 499-531, rez., Zfg. – Boniecki Fotografie. Sesje i konferencje naukowe: A. Piwoń: Sesja naukowa o B. E. [Pawłowice 29 IX 1978 r.]. RLeszcz. 4: 1980 s. 378-82. Biografie: Życiorysy polskich archiwistów poznańskich i skład osobowy z dnia 8 III 1969 s. 12. – Roczniki Biblioteczne 1977 nr 1/2 s. 499-531. – A. Żalik: B. E., uczony wielkopolski. 1852-1932. Leszno, 1981, 13 s. – Studia Polonistyczne 10: 1982 s. 211-28. – A. Żalik: Archeolog rodem z Pawłowic. PLudu 1989 z. … s. 13-14. – J.E. Kaczmarek s. 330 i passim. Przyczynki: A. Knot: R. Roepell. PZach. 1953 nr 1-3 s. 131. – A. Koehlerówna: Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1857-1957. RH 29: 1957 s. 406-8. – Nauka w Wlkp. s. 112, 251, 269, 482, 484, 489, 662. – E. Achremowicz, T. Żabski: Towarzystwo Literacko-Słowiańskie we Wrocławiu 1836-1886. Wr. 1973 s. 20, 152, 154, 244, 313, 337, 408, 410, 443. – Wspomnienia i szkice znad Warty. P. 1973 s. 121-2. Erzepki* Helena Teofila (1901-1959) socjolog, bibliotekarka. Słowniki: SBSP. Przyczynki: 60 lat socjologii poznańskiej. Red. A. Kwilecki. P. 1981. Erzepki* Romuald (1848-1929) archeolog, bibliofil. Słowniki: SPKP. Przyczynki: E. Chwalewik: Wojenne straty polskich zbiorów ekslibrisów. Wr. 1949 s. 10. Esman* (Essmann) Józef (1814-1873) młynarz , powstaniec. AW: 1495. Słowniki: PSB; WSB. Biografie: J. Roguszczak: Esman (Essman) Józef z Długiej Gośliny. Obywatel 1992 nr 14 s. 11. Przyczynki: Wiosna Ludów. T. 4. Wwa 1951 s. 375, 385-7. – S. Kieniewicz: Społeczeństwo polskie w powstaniu poznańskim 1848. Wwa 1960. – M. Żychowski: Ludwik Mierosławski. Wwa 1963. – Karol Libelt. Wwa [i in.] 1976. – Ziemia wrzesińska s. 169. Esse* Feliks (1906-1979) prof. nadzw., inż. chemik, inicjator i realizator prac badawczych. Słowniki: SBTech. I. Esse* Jan Jakub Teodor (1842-1913) dziennikarz, publicysta. Słowniki: Szkoła Kaliska. =Esse* Teodor (+). Biografie: E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987 [biogram]. Essers* Wacława (1872-1968) malarka, pedagog. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: B. Kowalska: Wokół kaliskiego „Rubensa”. Kopia „Zdjęcia z krzyża” w kościele pojezuickim w Kaliszu. Kaliskie Zeszyty Muzealne 1991 nr 2. Essmann* Tadeusz Antoni (1903-1987) historyk, archiwista działacz społ. Słowniki: BSB i (i fot.). Biografie: T.E. (1903-1987). Kal. Bydg. 22: 1987 s. 186-7. Przyczynki: Bydgostiana 1963 nr 1 passim. – Bibl. archiw. s. 120-1 – Swemu miastu. Kal. Bydg. 1993 (wkładka) s. 21. Artykuły: Bydgostiana 1979 nr 9 s. 7-27, 29-38, 91-2, 114-5. Estkowska* Antonina z Fenrychów (1825-1913) pedagog. AW: 1496. Słowniki: PSB. Estkowski* Ewaryst (1820-1856) pedagog. AW: 1498. Słowniki: PSB; Filozofia w Polsce. Słownik pisarzy. Wr. 1971;WSB; Nowy Korbut; SBWP-W I; Dawni pisarze; Słownik psychologów polskich. P. 1992; KostrzSB Biografie: M. Szulkin: E.E. z dziejów polskiej postępowej myśli wychowawczej. Wwa 1954, 145 s., il., bibliogr. R: L.B., Życie Szkoły 1954 nr 9 s. 495-6; W. Jakóbczyk, SiMDW 1: 1955 z. 1 s. 341-3; K. Wojciechowski, Głos Nauczycielski 1955 nr 13 s. 5. – W. Knapowska: E.E. w świetle badań współczesnych. PZach. 11: 1955 nr 1/2 s. 26672. – J. Kwiatek: E.E. o nauce czytania i pisania. Życie Szkoły 1956 nr 9 s. 1-4. – S. Truchim: E.E. Nowa Szkoła 1956 nr 5 i nadb. – E. Podgórska: E.E. w świetle dotychczasowej bibliografii. Nowa Szkoła 7: 1956 nr 4 s. 407-12. – S. Truchim: E.E. [W:] z dziejów myśli pedagogicznej. Materiały do studiów. Wstęp i red. B. Suchodolski, W. Okoń. Wwa 1958. – F. Kirło-Nowaczyk: Szkoła przy topolowej drodze. Opowieść o E.E. P. 1958, 175 s. – Wybitni Wlkp. s. 337-55. – S. Truchim: E.E. Zarys monografii. Wwa 1959, 242 s., il. – Wielkopolanie i s. 289-306. – L. Słowiński: Nie damy pogrześć mowy. Wizerunki pedagogów poznańskich XIX wieku. P. 1982 s. 275-89. – J. Hellwig: E.E. (1820-1856). Prekursor nowatorstwa pedagogicznego w Polsce. P. 1984, 86 s. – (J.M.): Patron E.E. G. Pozn. 05.08.1994 s. 4, il. Przyczynki: W. Okoń: E.E. i początki polskiej prasy pedagogicznej. Praca Szkolna 22: 1949/50 nr 4 s. 5-10. – Jakóbczyk Studia I. – S. Truchim: „Pismo dla Nauczycieli Ludu”. Pierwsze czasopismo pedagogiczne w Polsce. Przegląd Nauk Historycznych i Społecznych 1954. – J. Ender: Wrocławskie studia E. Sobótka 9: 1954 nr 1 s. 172-5. – W. Knapowska: E.E. w świetle badań współczesnych. PZach. 1955 z. 1/2. – J. i A. Maćkowiakowie: Nauka czytania i pisania w pismach E.E. P. 1956. – S. Truchim: Jeszcze w sprawie wrocławskich studiów E.E. Sobótka 11: 1956 nr 2 s. 277-9. – S. Truchim: „Szkoła Polska” E.E. Przegląd Nauk Historycznych i Społecznych 7: 1956 s. 86-138. – I. Lewańska: Materiały dotyczące walki o kulturę polską na Śląsku w „Szkole Polskiej” E.E. (Notatka informacyjna). [W:] Zeszyty Naukowe WSP w Opolu. Historia literatury. Z. 1. Opole 1957 s. 72-9. – Motty i s. 462, 464, 646, 718; II s. 270, 520, 541, 543. – J. Kwiatek: Towarzystwo Pedagogiczne Polskie. RH 23: 1957 s. 561-80 – Z. Grot: E.E. jako działacz i pisarz polityczny. Sprawy Oświaty i Kultury Województwa Poznańskiego 1960 s. 109-21. – S.Truchim: E.E. jako nauczyciel. Życie Szkoły 1959 nr 11 s. 7-10. – Literackie przystanki nad Wartą. P. 1962 s. 81, 89, 149, 299, 305-7, 309-19, 322-3, 330-1, 334-5, 338, 395. – S. Truchim: Czasopismo „Szkoła Polska” w latach 1850-1852 pod red. E.E. [W] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Seria 1: Nauki Humanistyczno-Społeczne. Z. 27: Historia. Łódź 1962 s. 137-168. – M. Kierecki: Pobyt E.E. w Broniszewicach [1846 r.]. Przegląd Historyczno-Oświatowy 7: 1964 nr 4 s. 487-90. – S. Truchim: Historia szkolnictwa i oświaty polskiej w Wielkim Księstwie Poznańskim 1815-1915. T. 1: 1815-1862. Łódź 1967. – Dz. Wlkp. II. – H. Molenda, S, Molenda: Zorganizowane czytelnictwo dla nauczycieli polskich w Wielkim Księstwie Poznańskim w latach czterdziestych XIX w. Przegląd Historyczno-Oświatowy 1975 nr 3. – Karol Libelt. Wwa-P. 1976 s. 95-6, 98, 124, 257, 266-7, 271. – R. Wieczorek: Wpływ Komisji Edukacji Narodowej na poglądy E.E. w dziedzinie wychowania fizycznego. [W:] Spuścizna Komisji Edukacji Narodowej w dziedzinie wychowania fizycznego. Materiały Ogólnopolskiego Sympozjum zorganizowanego z okazji 200 rocznicy powstania Komisji Edukacji Narodowej. Warszawa, 6-7 XII 1973 r. Wwa 1978. – Ziemia wrzesińska s. 166, 176. – S. Szajek: E.E. – prekursor pedagogiki pracy w Wielkopolsce. Pedag. Pr. [Nr] 34 (1999) s. 17-22. Etter* Tadeusz (1911-1984) bp sufragan pozn., red. „Biblioteki Kaznodziejskiej”, więzień hitler. obozów koncentrac. Słowniki: Annuario Pontificio [Vaticano] 1960 s. 574; Teolodzy; Biskupi. Biografie: Nowacki II s. 193-4. Przyczynki: MK 1959 s. 539-42. Eufemia* Piastówna (XIII w.) c. Władysława Odonica, żona ks. Władysława Opolskiego. Przyczynki: K. Jasiński: Genealogia Piastów wielkopolskich. Potomstwo Władysława Odonica. KMP 1995 nr 2 s. 47-8. Eufemia* Piastówna (XIII w.) c. Przemysła II, klaryska w Gn. Słowniki: Borkowska i s. 21. Eulendorf* Armin von, pseud. Hermann Hoppe (XIX/XX w.) pisarz niemiecki. Przyczynki: M. Wojtczak: Literatur der Ostmark. Posener Heimatliteratur (1890-1918). P. 1998 s. 194. Eulenfeld* Rudolf (1899-1973) żołnierz AK. Słowniki: SBWP-W II. Eulitz* Oskar (1865-1934) księgarz, wydawca. Słowniki: SBL. Przyczynki: Historia Hakaty. P. 1966 s. 237, 415. – Niemcy w Poznańskiem wobec polityki germanizacyjnej 1815-1920. Red. L. Trzeciakowski. P. 1976 s. 288-9. – M. Wojtczak: „Ostmarkenliteratur”. Prowincja Poznańska w literaturze niemieckiej lat 1890-1918. P. 2001 s. 28-31. Eustachiewicz* Lesław (zm. 1998) zołnierz AK, literaturoznawca, teatrolog. Słowniki: AMOstr. z. 10, 14. Eustachiewicz* Tadeusz (XX w.) polonista, naczyciel gimn. w Ostrowie. Przyczynki: E. Serwański: w kręgu myśli zachodniej. Wspomnienia i zapiski Wielkopolanina. Wyd. J. i K. Serwańscy. P. 2003 s. 23-4, 37. Eustachy* Jankowic (XIII w.) kaszt. czarnkowski, wieleński, sędzia Bolesława Pobożnego. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Ewert*-Krzemieniewski Hilary (1885-1951) powstaniec wlkp., star. w Czarnkowie. Słowniki: AMOstr. z. 10. Ewertowie* – rodzina w Wlkp. Przyczynki: A. Smoczkiewiczowa: Polsko-niemieckie losy rodziny z pogranicza nadnoteckiego. KW 2001 nr 4 s. 93-108, il. Eytner* Franciszek (XVIII w.) rzeźbiarz. Słowniki: SAP II. Przyczynki: KZSzt. T. 2, 1954; t. 5, 1959, z. 19 s. 8. – E. Kręglewska-Foksowicz [i in.]: Sztuka baroku w Wielkopolsce. BHSz. 1958 nr 1 s. 82. Fabian* Szymon (1802-1885) farmaceuta. AW: 1503. Słowniki: PSB; WSB; SBP. Biografie: B. Kuźnicka: Sz. F. [W:] Życiorysy zasłużonych farmaceutów. Wwa 1962. Przyczynki: R. Rembieliński, B. Kuźnicka: Historia farmacji. Wwa 1972 s. 146-7. Fabiani* Karol (1716- zm. po 1791) jezuita, kan. kaliski, teolog, kaznodzieja, pedagog. Słowniki: PSB; EK; SBWP-W I; J.B. Nycek: Ludzie i książki. Słownik biograficzny ludzi książki i pióra województwa płockiego. Płock 1983; EK; EWoJ. Przyczynki: J. Poplatek: Komisja Edukacji Narodowej. Kr. 1973. Fabiańczyk* Edward (1913-1942) działacz Stronnictwa Narodowego. Słowniki: Anders. Fabiańczyk* Julian (1900-1975) powstaniec wlkp., działacz niepodl. Słowniki: SBPW. Przyczynki: Południowo-zachodnia Wielkopolska w walce z hitlerowskim okupantem 1939-1945. Opr. B. Polak. Kościan 1972. – Kościan rzemiosłem stał. Pod red. H. Florkowskiego. Kościan 1974. – T. Panecki: Polska Organizacja Walki o Niepodległość we Francji ,, Belgii i Holandii. Wojskowy Przegląd Historyczny 1986 nr 4. Fabiańczyk* Stefan (1895-1958) powstaniec wlkp. słowniki: SBPW. Fabisz* Antoni (1887-1917) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża. Przyczynki: Wojciechowska s. 408. Fabisz* Kazimierz (1858-1915) ks., społecznik. AW: 1505. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 171. – Zieliński Wykonanie s. 39. Fabisz* Paweł Władysław (1819-1881) ks., prob. w Ostrowie Wlkp.; historyk Kościoła, pisarz ludowy, regionalista. AW: 1506. Słowniki: PSB; EK; Kanoniści; PTPN; Teolodzy; SBWPW I; AMOstr. z. 12. Przyczynki: A. Petrani: Nauka prawa kanonicznego w Polsce w XVIII i XIX wieku. Lublin 1961. – S. Książek: Wykształcenie kanonistyczne duchowieństwa archidiecezji gnieźn. i pozn. w l. 1835-1873. Prawo Kanoniczne 25: 1981 z. 3-4 s. 149-223. – H. Tyszkiewicz: Pierwszy kronikarz naszej ziemi. Tyg. Kęp. 1996 nr 34 s. 4. Fabisz* Stanisław (1855-1894) ks., naucz. gimn. Słowniki: PTPN; Teolodzy; Księża; AMM; AMOstr. z. 10. Przyczynki: Klanowski s. 170. – Zieliński Wykonanie s. 39. Fabiś* Edmund (1933-1998) nauczyciel akademicki, kierownik Zakładu Metodyki AWF. Biografie: Pracownicy AWF: z żałobnej karty. GWyb. (P.) 1998 nr 264 s. 9. Fabiś* Wacław (1872-1940) współorganizator Banku Ludowego w Babimoście. Biografie: J. Benyskiewicz: W. F. 1872-1940. PLub. 3: 1973 nr 3 s. 135-8. Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 50, 178-9. Fabricius* Franciszek (1634-1699) ks., jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ; Teolodzy. Fabrowski* Andrzej (zm. 1810) mnich i organista klasztoru franciszkanów w Śremie. Słowniki: Chybiński. Fabrycy* Ludomir (1899-1983) nauczyciel, dyr. Liceum im. A. Asnyka w Kaliszu. Słowniki: Szkoła Kaliska. Przyczynki: J. Werner, J. Żardecki: To oni nas uczyli. Kaliszanie w Warszawie 1993 nr 4 s. 19-29. Faczyński* Marian (1889-1939/1945) malarz. Słowniki: SAP II. Przyczynki: KZSzt. T. 11 z. 19, 1967. Fafko* Jan (zm. po 1462) burmistrz pozn. Słowniki: WSB. Przyczynki: M. Biskup: Zjednoczenie Pomorza Wschodniego z Polską w połowie XV wieku. Wwa 1959 s. 70-1. Artykuły: +KH 82: 1975 s. 255-65. Fajfer* Szloma (ok. 1779- po 1856) antykwariusz. Słowniki: SBWP-W I; SPKP Supl. II. Falencik* Alfons (1911-1991) ks., ekonom w domu Zgromadzenia Misjonarzy Ducha Świętego w B. Słowniki: Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Praca zbiorowa pod red. J. Myszora. T. 2. Wwa 2003. Przyczynki: Informator o osobach skazanych za szpiegostwo w latach 1944-1984. Lublin 1994 s. 245. – T. Kostewicz: Represje karne wobec osób duchownych w latach 1944-1950. Niepodległość i Pamięć 1997 nr 1. Falewicz* Kazimierz (1898-1994) oficer WP i AK. Słowniki: Enc. konsp. wlkp. Falewiczówna* Helena Julia, pseud. Dzika (1920-1942). Słowniki: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945: poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej. Wwa 1988. Falęcki* Marcin (XVI w.) star. kruszwicki. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy. Falęcki* Stanisław (1516-1581) bp sufragan gnieźn., proboszcz żniński. Słowniki: PSB; EK; Biskupi. Falęta* (zm. przed 1283) dziekan gnieźn., bp pozn. Słowniki: PSB; Biskupi; Maciejewski Episkopat s. 258. Źródła: Kat. biskupów s. 20, 104. Biografie: Nowacki II s. 58-9. Przyczynki: J. Nowacki: Nieznane dokumenty z XIII wieku. NP 4: 1948 dok. nr 1-2. Falgowski* Władysław Erazm Maria (1876-1925) lekarz. Słowniki: PTPN. Faliszewska* Zofia z Linkowskich (1889- działała do ok. 1930) tancerka, choreograf. Słowniki: SBTP II. Faliszewski* Stanisław (1883-1945) tancerz, baletmistrz. Słowniki: SBTP; WSB. Faliszewski* Tadeusz (1898-1961) śpiewak, piosenkarz, kierownik artystyczny teatru. Słowniki: SBTP II. Falk*-Zielińska Wanda (1914-1986) artystka. Biografie: T. Śmiełowski: W. F.-Z. – próba portretu artystki (1914-1986). z żałobnej karty. KMP 1988 nr 2 s. 161-8, il. Falkenberg* Bernard (1843-1903) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: W. Klimkiewicz: Kardynał Ledóchowski na tle swej epoki 1822-1902. T. 3. P. 1988 s. 256. Falkowski* Józef Wojciech (1819 lub 1820-1876) inż. komunikacji lądowej i wodnej. Słowniki: PSB; SBTech. I. Falkowski* Juliusz (1815-1892) kaliszanin, podróżnik. Słowniki: W. Słabczyński, T. Słabczyński: Słownik podróżników polskich. Wwa 1992. Falkowski* Marian (1908-1999) botanik, prof. AR w P. Biografie: A. Dobek: Prof. zw. dr M.F. Wieści Akademickie 1999 nr 5 s. 16-7. – M. Grynia: Wspomnienie o prof. M.F. pierwszej doktorantki. Wieści Akademickie 1999 nr 9-10 s. 10. – S. Kozłowski: Odszedł twórca Katedry Łąkarstwa. Wieści Akademickie 1999 nr 5 s. 17 [o M. F.]. – Spraw. Zarządu PTPN 1999-2001 s. 21. – S. Kozłowski, P. Goliński: M.F. – życie i dzieło. [W:] M. Falkowski: Wielkopolskim łąkom, poznańskiemu łąkarstwu. Wstęp i dobór tekstów S. Kozłowski, P. Goliński. P. [PTPN] 2009, s. 11-20. Przyczynki: A. Smoczkiewiczowa: Niemiecki Zakład Fizjologii Roślin na Sołaczu (1939-1945). Słowo o prof. M.F. KMP 2000 nr 1 s. 298-305. Falkowski* Stefan Feliks (1879-1958) lekarz internista, społecznik, poseł na Sejm. Słowniki: Szkoła Kaliska. Biografie: D. Wańka: Sylwetki osób związanych z Koźminkiem. [W:] Koźminek. Zarys dziejów. Kalisz 2000. Falkowski* Wiktor (1889-1942) ks., powstaniec wlkp. Słowniki: Martyrol.; PTPN; Księża; SBWP-W II; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Udział duch. s. 66, 108. Faltynowski* Adolf Józef (1754-1828) misjonarz św. Wincentego a Paulo, rektor Seminarium Duchownego w Gnieźnie. Słowniki: Misjonarze św. Wincentego a Paulo w Polsce. T. II – 1. Kr. 2001. Faltz* Ernest (1779-1855) senator. Słowniki: PSB. Farulewski* Tadeusz (1885-1940) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol; PTPN; Księża. Przyczynki: Wojciechowska s. 411. Faustmann* Wacław (1881-1959) ks., społecznik. AW: 1522. Słowniki: PTPN; Teolodzy; Księża; Szamotulanie; Wrzesiński SB. Faustyniak* Jan (1879-1972) radny, poseł, działacz nar. i ruchu robotniczego. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. Wwa 1987; Kto był kim; BSB II (i fot.); Posłowie; M. Czajka [i in.]: leksykon historii Polski. Wwa 1995. Przyczynki: E. Makowski: Kształtowanie się stosunków społeczno-politycznych w Wielkopolsce w latach 1926-1939. Wwa [i in] 1979 s. 158, 194. – A. Ajnenkiel: Historia Sejmu Polskiego. T. II, cz.2. II Rzeczpospolita. Wwa 1989. Fazanowicz* Jan (1886-1973) nauczyciel gimnastyki, społecznik. Słowniki: WSB. Fechner* Albin (1913-?) śpiewak. Słowniki: SMP. Fechner* Alfons (1916-1974) nauczyciel, działacz sportowy. Słowniki: Anders. Fechner* Marcin (XVI w.) pastor międzyrzecki. Słowniki: PSB. Fedyczkowska* Zofia ( 1900-?) artystka. Biografie: +J. Pogonowski: Słynne śpiewaczki polskie. Śpiewak 1947 nr 7-8. Przyczynki: +J. Korolewicz-Waydowa: Mój pamiętnik. Wr. 1958. – I. Soliński: Pięćdziesięciolecie pracy artystycznej Z.F. Jubileusze. KMP 1961 nr 1 s. 83-6, il. Fedyk* Jan (1881-1960) organizator oświaty rolniczej, kółek rolniczych i spółdzielczości wiejskiej w pow. wrzesińskim. Słowniki: Wrzesiński SB. Fedyk* Kazimierz (+) pedagog, działacz ludowy. Biografie: G. Gradzińska: K.F. – pedagog i metodyk nauczania w szkolnictwie rolniczym, organizator uniwersytetów ludowych, działacz ludowy i kulturalny, społeczny korespondent prasy ludowej. RMNRSz. 19: 1993 s. 325-7. Feingold* Hersz – zob. Stur Jan. Felczak* Zygmunt (1903-1946) publicysta, powstaniec warszawski, wicewojewoda pomorski, działacz polit. Słowniki: PSB; Kunert Słownik; SBKS; BSB II (i fot.); Znaki; Słownik biograficznydziałaczy polskiego ruchu robotniczego. Wwa 1987. Biografie: J. Remer: Z.F. „Epitafium”. Arkona 1946 nr 9/10. – W. Jastrzębski: Z. W. [W:] Zasł. Pomorzanie 65-71. Przyczynki: H. Przybylski: Front Morges w okresie II Rzeczypospolitej. Wwa 1972 s. 91, 216, 235. – B. Krzywobłocka: Chadecja 1918-1937. Wwa 1974, s. 334, 352, 412. – E. Duraczyński: Kontrowersje i konflikty 1939-1941. Wwa 1977 s. 259, 268, 340. – J.M. Majchrowski: Stronnictwo Pracy. Kr. 1979. – C. Demel [i in.]: Działalność Narodowego Stronnictwa Robotników i Narodowej Partii Robotniczej w Wielkopolsce w latach 19171937. Wwa [i in.] 1980 s. 245, 309, 340, 361, 364, 368. – o utrwalenie władzy ludowej w Polsce 1944-1948. Pod red. W. Góry [i in.]. Wwa 1982 s. 77-8, 82-3, 85. – K. Turowski: Dzieje Stronnictwa Pracy w latach 1945-1946. Chrześcijanin w Świecie 1982 nr 1. – A. Friszke:Konflikt we władzach naczelnych Stronnictwa Pracy „Romb” w 1942 roku. PH 1987 nr 1. – A. Andrusiewicz: Stronnictwo Pracy 1937-1950. Wwa 1988, passim. – J. Łojek, J. Myśliński, W. Władyka: Dzieje prasy polskiej. Wwa 1988 s. 168. – W. Bujak: Historia Stronnictwa Pracy 1937-1946-1950. Wwa 1980. – K. Turowski: Historia ruchu chrześcijańsko-demokratycznego w Polsce. T. 1-2. Wwa 1989 s. 406, 414, 424, 425, 431, 465, 469-71, 475, 606-10, 513-5, 528-30, 540-4, 442, 554. – K. Kersten: Narodziny systemu władzy. Wwa 1990 s. 178, 180. – T. Mołdawa: Ludzie władzy 1944-1991. Wwa 1991 s. 288, 348-9. – R. Kozłowski: Partie polityczne w województwie pomorskim (1945-1950). Toruń 1991 s. 215, 248-50, 255-63, 265-6, 268-9, 278-81, 287. – R. Kozłowski: z dziejów Stronnictwa Pracy w woj. pomorskim (1937-1950). ZH 58: 1993 z. 1 s. 2-3. Feldmanowski* Hieronim (1822-1885) nauczyciel, poeta, tłumacz. AW: 1527. Słowniki: PSB; SPKP; WSB; PTPN. Biografie: J.E. Kaczmarek s. 330 i 38, 40, 48, 58-62, 75. Przyczynki: A. Koehlerówna: Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1857-1957. RH 23: 1957 s. 404-5. Felicki* Jan Nepomucen (1889-1979) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; AMM; Członkowie tajnych tow. Artykuły: +RAP 1947. Felicki* Włodzimierz (1891-1957) powstaniec wlkp., dr med., dyr. szpitala w Pniewach. Słowniki: Anders. Feliński* Zygmunt Szczęsny (1822-1895) abp warszawski, powstaniec 1848 r. w Poznańskiem. AW: 1530. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; Hagiografia Polska. T. 1; Biskupi. Źródła: H.E. Wyczawski: Zbiór materiałów do życia i działalności arcybiskupa Z.Sz.F. Studia Theologica Varsaviensia 4: 1966 nr 1. Biografie: R. Żylińska: Ks. Z.Sz.F., arcybiskup metropolita warszawski (1882-1892). Rzym 1965, 83 s. – S. Wyszyński: Z.Sz.F. [W:] Chrześcijanie. Red. B. Bejze. Wwa 1974. – S. Kośnik: Monografia o słudze bożym abpie Z.Sz.F. Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie 65: 1975 nr 9/11. – Z. Ruszczak: Życiorys sługi bożego Z.Sz.F. arcybiskupa i metropolity warszawskiego. Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie 65: 1975 nr 9/11. – H. E. Wyczawski: Arcybiskup Z.Sz.F. 1822-1895. Wwa 1975, 469 s. R: S. Kieniewicz, PH 67: 1976 z. 1 s. 99-107; W. Urban, Studia Theologica Varsaviensia 14: 1976 nr 1 s. 261-70; D. Wereska-Zajączkowska, Novum 18: 1976 nr 2 s. 98-104; E. Jabłońska-Deptuła, Zeszyty Naukowe KUL 20: 1977 nr 1 s. 87-90; Z. Zieliński, Zeszyty Naukowe KUL 20: 1977 nr 1 s. 83-7. – S.A. Frącek: Błogosławiony arcybiskup Z.Sz.F. 1822-1895. Wwa 2002. Przyczynki: W. Mazur: Ks. arcybiskup Z.Sz.F. a Rodzina Marii. Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie 40: 1958 s. 101-19. – Z. Szostkiewicz: Patrzał jedynie na wolę Bożą… z życia wewnętrznego ks. arcybiskupa Z.Sz.F. Przew. Kat. 49: 1959 s. 179-80. – Z. Szostkiewicz: Przed wiekiem… arcybiskup F. walczył o trzeźwość. Przew. Kat. 51: 1961 nr 7 s. 102. – Setny jubileusz pasterzowania ks. arcybiskupa Z.Sz.F. w archidiecezji warszawskiej 10 II 1862 – 14 VI 1863. Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie 45: 1963 s. 197-201. – T. Frącek: w 150 rocznicę urodzin Sługi Bożego Z.Sz.F. arcybiskupa metropolity warszawskiego 1822 – listopad – 1972. Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie 62: 1972 nr 11-2 s. 354-8. – Czynności pasterskie sługi bożego abpa Z.Sz.F. w archidiecezji warszawskiej (9 luty 1862 – 14 czerwiec 1863). Oprac. Siostry Rodziny Maryi. Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie 65: 1975 nr 9/11. – J.F. Duchniewski: Sylwetka duchowa sługi bożego abpa Z.Sz.F. Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie 65: 1975 nr 9/11. – J. Modzelewski: Działalność duszpasterska abpa Z. Sz. F. w archidiecezji warszawskiej. Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie 65: 1975 nr 9/11. – J. Wysocki: Arcybiskup Z.F. i księża zesłańcy. Wiadomości Archidiecezjalne Warszawskie 65: 1975 nr 9/11. – G. Łysoniewski: Idea niepodległości w pismach arcybiskupa Z.Sz.F. Acta UL, Fol. Hist Z. 63. Łódź 1998 s. 51-67, sum. – T. Frącek: Idea odrodzenia w duszpasterskiej działalności błogosławionego arcybiskupa Z.Sz.F. w archidiecezji warszawskiej. Prawo Kanoniczne 47: 2004 nr 3-4 s. 240-1. Feller* Konrad (zm. 1793) mnich i organista klasztoru cystersów w Koronowie. Słowniki: Chybiński. Fellman* Marian (1896-1979) działacz sportowy, regionalista kościański. Słowniki: Słow. region. kościań. Przyczynki: J. Majchrzak: Kościańskie kluby sportowe. [W:] Pamiętnik Towarzystwa Miłośników Ziemi Kościańskiej 1987-1989. Kościan 1994 s. 296-303. Fengler* Jan (zm. po 1759) komendariusz w Skórzewie. Przyczynki: P.M. Dziembowski: Proboszczowie parafii świętego Marcina i świętego Wincentego w Skórzewie. Skórzewo 2010, s. 69. Fengler* Stanisław (1886-1942) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; Księża; AMM. Fenig* Jerzy (zm. 1538) księgarz, nakładca w P. Słowniki: PSB; EWoK; SPKP; WSB. Fenikowski* Franciszek (1922-1982) pisarz. Słowniki: Polscy pisarze; Współcz. pisarze. Przyczynki: Z. Pędziński: Marynistyczna proza F. F. Ziemia i Morze 1956 nr 11. – M. Czermińska: Baśń i historia. (O powieściach F. F.). Gdański Rocznik Kulturalny 1965. – S. Sterna-Wachowiak: Morski spleen: odrealnienie. (O poezji F. F.). Litery 1973. Fenner* Willy (1894-1959) działacz niemiecki w Bydgoskiem. Przyczynki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 34-5. Fenrych* – rodzina wielkopolska. Przyczynki: K. Hilscher: Das Auf u. Ab eines Familie Fenrich. Jb. Weichsel-Warthe 1969 s. 118-20. – W. Fenrych: Spuścizna epistolarna rodziny Fenrychów 1855-1875. Gdańsk 1994. R: T. Stegner, Rocznik Gdański 1996 z. 1 s. 213-5 [udział Polaków w wojnie francusko-pruskiej 1870-71]. Fenrych* Stanisław (1883-1955) pionier przemysłu owocowo-warzywnego. Słowniki: SBL. Przyczynki: A. Miałkowski: Zaczęło się od Marcina Pudliszko. Pudliszki 1980. – S. Gryczka: S. F. – pionier wielkopolskiego przetwórstwa owoców i warzyw. KW 1995 nr 1 s. 95-7. Fenrych* Tadeusz (1882-1942) oficer WP, powstaniec wlkp.społecznik. Słowniki: PSB;WSB; SBWP-W I; Wrzesiński SB; SBPW. Biografie: Z. Grot: T. F. (1882-1942). RDzPWlkp 1: 1947 s. 67-70. – Biografistyka powstania wielkopolskiego 1918-1919. Koszalin 1985 s. 6771. Przyczynki: A. Ciszak: Września i powiat wrzesiński w okresie powstania wielkopolskiego 1918-1919. Września 1968, s. 166-7. – Powstanie wielkopolskie. Pod red. Z. Grota. 0Kościan 1973. A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Wwa [i in.] 1978. – A. Czubiński: Powstanie wielkopolskie. P. 1978. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 115. Ferber* Lambert (1647-1711) ks., jezuita, rektor kolegium w B. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: Historia Residentiae Walcensis Societatis Iesu. Wyd. M. Rohwerder. Kőln 1967 s. 153-5. Feret* Franciszek (+) powstaniec wlkp. Przyczynki: J. Łopata-Łowiński: Powstaniec wielkopolski i śląski z Baborówka [pow. Szamotuły]. Gazeta Szamotulska 1995 nr 17 s. 8. Ferfet* Franciszek (1890-1960) samorządowiec, powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Przyczynki: Wojskowe aspekty powstania wielkopolskiego 1918-1919. Opr. S. Nawrocki. P. 1985. Ferić* Mirosław (1915-1942) por. lotnictwa, pilot dywizjonu 303. Słowniki: Anders. Fernicy* Wincenty (1736-1795) ks., jezuita,, teolog. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: J. Poplatek: Komisja Edukacji Narodowej. Udział byłych jezuitów w pracach Komisji Edukacji Narodowej. Kr. 1973 s. 120, 205. Ferrari* Pompeo (ok. 1660-1736) architekt wojewody pozn. Stanisława Leszczyńskiego. Słowniki: Architekci; EK; SBL; WSB; Malinowski Muratorzy; Wielkopolska wybitnych europejczyków, s. 21-3. Biografie: E. Kręglewska-Foksowicz: Rydzyna. Urbanistyka i zabytki. P. 1969 s. 58. – G. R. Smith: Pompeo Ferrari. a disciple of Carlo Fontana in Poland. [W:] An architectural progress in the Renaissance and Baroque sojurns in and out of Italy. P. 2. University Park, Pa. 1992. R: A. Kusztelski, Busz. 1999 nr 3/4 s. 501-3. Przyczynki: W. Dalbor: Kościół w Lądzie P. F. na tle jego twórczości. P.B. r., 176 k. [dys. doktorska – maszynopis w Archiwum UAM]. – A. Dubowski: Zabytkowe kościoły Wielkopolski. P. 1956. – E. Kręglewska-Foksowicz, E Linette, A. Sławska, J. Powidzki: Sztuka baroku w Wielkopolsce. BHSz. 20: 1958 s. 49-101. – KZSzt. T. V powiat słupecki Wwa 1960 z. 22 s. 7-9; T. V powiat gostyński Wwa 1961 z. 4 s. 16, 21; T. V powiat leszczyński. Wwa 1975 z. 12 s. 25, 522-4, 78; Miasto Poznań cz. 1 Wwa 1983 s. 67-71; Miasto Poznań cz. 2. Wwa 1998 s. 17, 89. – Dz. Wlkp. I. s. 756, 762-3, 768-72. – Ziemia leszczyńska. Red. J. Deresiewicz. P. 1966 s. 333-4, 338-9, 341. – Z. Ostrowska-Kębłowska: Architektura pałacowa drugiej poł. XVIII w. w Wielkopolsce. P. 1969. – E. Linette: Jan Catenazzi – architekt i jego dzieło w Wielkopolsce. Wwa [i in.] 1973. – T. Dobrowolski: Sztuka polska. Od czasów najdawniejszych do ostatnich. Kr. 1974. – A. Miłobędzki: Architektura polska XVII w. Wwa 1980. – A. Kusztelski: Twórczość P.F. Rewizja stanu badań i nowe ustalenia. [W:] Sztuka 1 poł. XVIII wieku. Materiały sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Rzeszów, listopad 1978. Wwa 1981 s. 137-50. – J. Domasłowski: Kościół i klasztor w Lądzie. Wwa [i in.] 1981 s. 32-58. – A. Kusztelski: Twórczość P.F. [W:] Sztuka i poł. XVIII w. Sesja Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Rzeszów 1978. Wwa 1981 s. 137, 14250. – E. Kręglewska-Foksiewicz: Barokowe rezydencje w Wielkopolsce. P. 1982. – E. Linette: Kwestia udziału Pompea i Antoniego Ferrarich w „Fabryce” katedry poznańskiej. Rocznik Historii Sztuki 1988 s. 301-7. – E. Kręglewska-Foksiewicz: Sztuka Leszna do początków XX w. P. 1982. – A. Kusztelski: Zbór ewangelicki św. Krzyża w Lesznie. Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 1992 z. 2 s. 145-57. – A. Bryliński: P.F. – życie prywatne w latach 1702-1736. Rydzyniak 1994 nr 2/1 s. 41, 43-4. – B. Drewniak: Nagrobki braci Leszczyńskich w świątyni farnej w Lesznie. Rydzyniak 1994 nr 2/11 ss. 28-9. – Historia Leszna. Red. J. Topolski. Leszno 1997 s. 124-39. Artykuły: BHSz. 20: 1958. Ferszt* Lejzor Leon (1890-1940 ?) internista, chirurg, lekarz Ubezpieczalni Społecznej w Slupcy. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Festerkiewicz* Franciszek (1879-1947) działacz niepodl., poseł na Sejm RP. Słowniki: Kto był kim. Feuer* Franz (1842- po 1911) budowniczy. Słowniki: SBL. Przyczynki: E. Kręglewska-Foksowicz: Sztuka Leszna do początków XX w. P. 1982 s. 68, 73-5. – J. Perzyński: Informator o nazwach ulic, placów i parków miasta Leszna. Leszno 1982 s. 16. – Dzieje parafii św. Mikołaja w Lesznie. Red. K. Kaczmarek. Leszno 1995 s. 140. Fibak* Jan (1924-2000) chirurg, prof. AM w Poznaniu. Biografie: D. Kolbuszewska: Prof. J.F. Gaz. Wyb. 2000 nr 167 dod. Gazeta Wielkopolska s. 7. – Spraw. Zarządu PTPN 1999-2001 s. 28. Fibak* Mieczysław (1884-1939) organista, dyrygent, nauczyciel muzyki, kierownik chóru Opery Poznańskiej. Słowniki: Dyrygenci; WSB, Wrzesiński SB. Przyczynki: Poznańskie wspominki. P. 1973 s. 442-3. Artykuły: +Życie Śpiewacze 1950 nr 8/9. Fibak* Piotr (1880-1945) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; Księża. Przyczynki: B. Olszewicz: Lista strat kultury polskiej. Wwa 1947 s. 61. Fibiger* Arnold (1847-1915) budowniczy fortepianów. Słowniki: Encyklopedia Muzyczna PWM. Kr. 1979; SBWP-W I. Przyczynki: B. Vogel: Instrumenty muzyczne w kulturze Królestwa Polskiego. Kr. 1980. – K. Rottermund: Przemysł muzyczny Kalisza XIX-XX wieku ze szczególnym uwzględnieniem działalności rodziny Fibigerów. Wr. 1985. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 105. Fibiger* Gustaw (1881-1926) budowniczy fortepianów. Słowniki: Szkoła Kaliska. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 106. Fibiger* Gustaw Arnold (1912-1989) właściciel fabryki fortepianów w Kaliszu. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 106. Fibiger* Rudolf Otton (1852-1919) przedsiębiorca, odlewnik. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: K. Rottermund: Przemysł muzyczny Kalisza XIX i XX wieku ze szczególnym uwzględnieniem działalności rodziny Fibigerów. Wr. 1985. – K. Rottermund: Rodzina Fibigerów a II tom Encyklopedii. Ruch Muzyczny 1987 nr 21. – B. Vogel: Fortepian polski: budownictwo fortepianów na ziemiach polskich od poł. XVIII w. do II wojny światowej. Wwa 1995. – K. Rottermund: Budownictwo instrumentów muzycznych na terenie Wielkopolski w XIX i połowie XX wieku. P. 2002. Fibigerowie* – rodzina przemysłowców kaliskich. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 105-6, 112, 115. Fibigerówna* Elwira (1916-1945). Słowniki: Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945: poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej. Wwa 1988. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 106. Biografie: Armia Krajowa w Kaliszu. Zarys historii wojennej kaliszan 1914-1945. Kalisz 2004 s. 130. Fiebig* Władysław (1861-1933) ks., działacz patriot. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 172. Fiedler* Adolf Gottlob (1771-1850) przemysłowiec. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: OWKalisza II. – G. Missalowa: Studia nad powstaniem łódzkiego okręgu przemysłowego. 1815-1870. T.: Burżuazja. Łódź 1975. – J. Śmiałowski: Fabryka sukiennicza Fiedlerów w Opatówku. Kalisz 1994. – Parafia ewangelicko-augsburska w Kaliszu. Materiały do dziejów. Opr. M. Lisiecka [i in.]. Kalisz 1995. – R. Hauk: Manufaktura A.G. F. w Opatówku 1824-1997. Opatówek 1997. – Materiały do dziejów uprzemysłowienia Królestwa Polskiego. Raporty prezesów Komisji Województwa Kaliskiego z lat 1823-1832. Opr. K. Badziak [i in.]. Łódź 1998. – A.W. Drexlerowa: Wystawy wytwórczości Królestwa Polskiego. Wwa 1999. – Niemieccy osadnicy w Królestwie Polskim 1815-1915. Pod red. W. Caban. Kielce 1999. – S. Przygodzki: Inwentarz pozostałości po Edwardzie Magnusie Fiedlerze właścicielu fabryki sukna w Opatówku. RKal. 2001 s. 129-40. Fiedler* Antoni (1869-1919) wydawca, drukarz i fotograf pozn., działacz niepodl. AW: 1537. Słowniki: PSB; SGraf.; SPKP; WSB; SAP II. Biografie: A. Fiedler: Mój ojciec i dęby. Wwa 1973, 214 s. Przyczynki: Exlibrisy wielkopolskie. Katalog. P. 1958. – J. Jachowski: Wspomnienia poznańskiego księgarza i wydawcy. P. 1959. – J. Jachowski: Wspomnienia o wybitnych księgarzach. Księgarz 15: 1971 nr 1 s. 53-8 [m.in. A. F.]. – G. Jaroszyk: z dziejów przemysłu poligraficznego w Poznaniu w dwudziestoleciu 1919-1939. KMP 1971 nr 1 s. 91. – Dz. Wlkp. II s. 703. – Z. Zakrzewski: Przechadzki po Poznaniu lat międzywojennych. Wwa [i in.] 1983. – J. Majkowski: o sztuce plastycznej w Poznaniu w czasach poprzedzających wojnę światową. Antologia KMP 1990 nr 3/4. – J. Malinowski: Sztuka i nowa wspólnota. Zrzeszenie artystów „Bunt’ 1917-1922. Wr. 1991. – A.J. Markiewicz: Plastyka w okresie XX-lecia międzywojennego. Zarys monograficzny. [W:] Wielka księga miasta Poznania. P. 1994. – „Pozdrowienie z Poznania”. Widoki miasta na pocztówkach z lat 1898-1939. Muzeum Narodowe w Poznaniu – Muzeum Historii Miasta Poznania. Katalog zbiorów. Czerwiec – wrzesień 1995. Opr. M. Warkoczewska. P. 1995. – I. Płażewski: Dzieje polskiej fotografii. 1839-1939. Wwa 2003, s. 149, 151, 152, 392. Artykuły: Księgarz 1971 nr 1 s. 57. Fiedler* Arkady (1894-1985) pisarz, podróżnik. Słowniki: SWPP; Pisarze wlkp.; WSB; SBPW; Polscy pisarze; Współcz. pisarze; Członkowie tajnych tow. Bibliografie: U. Bzdawka: A.F. Poradnik bibliograficzny. P. 1984, 43 s. Źródła: A. F.: … spełnione sny o włóczędze. Rozm. przeprowadziła M. Warneńska. Poradnik Bibliotekarza 1958 nr 7/8 s. 214-7. – A.F.: Mój ojciec i dęby. Wyd. 2. P. 1978, 218 s., il., tabl. – Boniecki Fotografie. Biografie: Poznań literacki. Praca zb. pod red. J. Mańkowskiego. P. 1964 s. 29-33. – Z. Pędziński: A.F. Tygodnik Kulturalny 1965 nr 45. – F. Fornalczyk: A.F. Zeszyty Wielkopolskie 1971 nr 13 – J. Wittlin: Fiedler. Życie Literackie 1974 nr 39. – Sylwetki Wielkopolan 514-28. – A.R. Fiedler: Barwny świat A.F. P. 1977. – B. Tylicka: A.F. Szkic. Wwa 1989, 55 s., bibliogr. – J. Ratajczak: Gdy Warta wpadała do Ukajali. (Szkice o A.F.) P. 1994, 136 s. Przyczynki: T. Konwicki: Książki przyjaciela zwierząt. Odrodzenie 1946 nr 45. – M. Promiński: Książki pierwszej pomocy. Twórczość 1946 nr 11. – Z. Pędziński: A.F. Laureaci Nagród miasta Poznania w roku 1958. KMP 1958 nr 2 s. 73-6. – S. Bratkowski: A.F. Dookoła świata 8: 1961 nr 50 s. 3-5. – F. F(ornalczyk): A.F. [W:] Poznań literacki. P. 1964 s. 29-33, il. – K. Goldbergowa: Nieznane pasje A.F. Literatura 1987 nr 3. – B. Sroka: Moja przyjaźń z A.F. KMP 64: 1996 nr 4 s. 266-79, il. – Z. Szmidt: Muzeum marzeń A.F. [W:] 155 x Wielkopolska. Praca zbior. P. 2000 s. 176-8. – I. Płażewski: Dzieje polskiej fotografii. 1839-1939. Wwa 2003, s. 149, 375, 392. – R. Danecki: Od „Smakosza” do „Fregaty”. Na szlaku poznańskiej cyganerii artystycznej. P. 2011, s. 137-9. Fiedler* Eduard Ludwig (XIX w.) złotnik pozn. Przyczynki: M. Warkoczewska: Złotnik E.L.F. „Quasimodo” z ulicy Wrocławskiej. KMP 2000 nr 1 s. 153-61. Fiedler* Edward Magnus (XIX w.) fabrykant z Opatówka. Przyczynki: Z. Chodyła: Przyczynek do dziejów fabryki sukienniczej Fiedlerów w Opatówku. Rocz. Kaliski 27: 2001 s. 141-51. – S. Przygodzki: Inwentarz pozostałości po E.M.F., właścicielu fabryki sukna w Opatówku. Rocz. Kalis. 27: 2001 s. 129-40. Fiedler* Konrad Oktawian (1886-1939) dziennikarz, radny miejski, działacz społ. i polit. Słowniki: J. Długosz: Słownik dziennikarzy regionu pomorsko-kujawskiego. B. 1988; BSB II (i fot.). Biografie: J. Podgóreczny: Niepospolici ludzie Kujaw i Pomorza. B. 1967 s. 88. – J. Umiński: K.F. Jantarowe Szlaki 1973 nr 11-12 s. 3-5. Przyczynki: Pierwsze miesiące okupacji hitlerowskiej w Bydgoszczy w świetle źródeł niemieckich. Wyd. T. Esman, W. Jastrzębski. B. 1967 s. 126, 240. – W. Jastrzębski: Terror i zbrodnia. Wwa 1974 s. 29, 46. – Z. Mrozek: Życie kulturalno-społeczne, teatralne i literackie Bydgoszczy w latach 19191939. B. 1984 s. 11, 15, 23, 26, 36-7, 61, 81, 131. – W. Pepliński: Prasa pomorska w Drugiej Rzeczypospolitej 1920-1939. Gdańsk 1987 s. 384-5. – J. Umiński: z dziejów Oddziału Bydgoskiego Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w latach 1920-1950. B. 1990 s. 8, 1011, 13-5, 17, 19-20, 28-9. – R. Kuczma: Miejscowi patroni bydgoskich ulic. Kal. Bydg. 1992 s. 121. Fiedler* Robert Aleksander Ludwik (+) pastor z Międzyrzecza. Przyczynki: S. Bąk: o pastorze z Międzyrzecza jeszcze słów kilka. Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego 9: 1973 s. 31-40. Fiedler* Władysław (+) powstaniec wlkp. Źródła: W. F.: Wspomnienia wielkopolskiego. Średzki Kwartalnik Kulturalny 1998 nr 4 s. 10-3. z powstania Fiedotjew*-Jesse Maria (1912-1985) mikolog. Przyczynki: A. Bujakiewicz: M. F.-J. – słów kilka o zapomnianym mikologu poznańskim 27 II 1912 – 28 i 1985. Wiadomości Botaniczne 2000 nr 1/2 s. 53-4. Fiedziuszko* Arnoldyna (1895-1939) lekarka m.in. Brygady Obrony Narodowej w P., działaczka społ. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Fierek* Feliks (1872-1935) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; Wrzesiński SB. Przyczynki: Wróblewski s. 279. Fierek* Władysław (1838-1911) nauczyciel, kompozytor. AW: 1539. Słowniki: PSB; SMP; WSB. Fietz* Edmund (1904-1944) działacz społ., kierownik placówki łączności między Delegaturą Rządu w kraju a Londynem. Słowniki: PSB; Słownik biograficzny dzialaczy ruchu ludowego. Wwa 1989. Fieweger* Teofil (1886-1942) ks. Słowniki: PTPN; SBWP-W II; Martyrol. Figas* Janusz (1953-1987) germanista UAM. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1987-1989 s. 24. Fihlehne* Bernard (XIX w.) fot. pozn. Biografie: Jackowski Jan Maria: Sylwetki pierwszych fotografów poznańskich. Foto 1983 nr 12 s. 362-3. Fijałkowski* Antoni Melchior Optat (1778-1861) bp sufragan płocki, abp warszawski, urodzony w Pszczewie, kształcił się w P. i Gnieźnie. AW: 1540. Słowniki: EK; Biskupi. Przyczynki: F. Ramotowska: Rząd carski wobec manifestacji patriotycznych w Królestwie Polskim w l. 1860-1862. Wr. 1971. – S. Kieniewicz: Powstanie styczniowe. Wwa 1972 [wyd. 2: 1983] s. 60, 114, 120. – R. Bender: Chrześcijanie w polskich ruchach demokratycznych XIX stulecia. Wwa 1975 s. 221-6, 262, 264. – T. Żebrowski: Zarys dziejów diecezji płockiej. Płock 1976 s. 65. Fijałkowski* Henryk Leon (1866-1929) lekarz. Słowniki: SLek. III. Fikus* Feliks (+). Źródła: F. Fikus: Od „Wielkopolanina” do „Rolnika Polskiego”. Prasa Polska 29: 1975 nr 3 s. 28-33; nr 4 s. 37-44 [wspomnienia od września 1939]. – F. Fikus: Polska Podziemna za drutami oficerskich obozów jenieckich. Więź 18: 1975 nr 6 s. 129-40 [wspomnienia z II wojny światowej]. Filip* h. Wieniawa (zm. 1211) bp pozn. AW: 1541. Słowniki: Biskupi; Maciejewski Episkopat s. 255. Źródła: Kat. biskupów s. 17, 101. Biografie: Nowacki II s. 54-5. Przyczynki: A. Gąsiorowski: Najstarsze dokumenty poznanskiego domu joannitów. SŹ 9: 1964 s. 55. Filip* (XIII w.) kustosz gnieźn. AW: 1542. Słowniki: PSB. Filip* (XIV w.) kaszt. lędzki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Filip* z Cielczy, Skokowa (XV w.) kaszt. księski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Filip* z Miłosławia (zm. 1322) kan. gnieźn., kanclerz wlkp. Słowniki: PSB; WSB; Wrzesiński SB. Przyczynki: H. Chłopocka: Procesy Polski z zakonem krzyżackim. P. 1967 s. 71 i n. – J. Bieniak: Wielkopolska, Kujawy, ziemie łęczycka i sieradzka wobec problemu zjednoczenia państwowego w latach 1300-1306. Toruń 1969. Filip* z Miłosławia (zm. 1391) kaszt. krzywiński. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy; Wrzesiński SB. Filip* z Noskowa (XV w.) kaszt. biechowski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Filip* z Sobótki (XIV w.) kaszt. bniński. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Filip* z Żerkowa, Zaniemyśla (zm. 1465?) kaszt. międzyrzecki. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Filipiak* – rodzina. Źródła: E. R. Dabertowa: Osobowym przez czas. Szkice z pamięci. P. 2010, 415 s., il. Filipiak* Bolesław Jan (1909-1978) kardynał, oficjał Trybunalu Metropolitalnego w Gnieźnie, dziekan Roty Rzymskiej. Słowniki: EK; Inowr. SB IV; Kanoniści. Źródła: B.F.: Listy z Rzymu. Rzym 1968 [przemowę napisał I. Posadzy]. – Biografie: W. Raczkowski: Śp. ks. kardynał B.F. (1909-1978). Przew. Kat. z 3 XII 1978. – Z. Grocholewski: Kardynał B.F. (1901-1978), długoletni audytor i dziekan Roty Rzymskiej. Prawo Kanoniczne 25: 1981 z. 34 s. 265-85. – Z. Grocholewski: Wspomnienie o kardynale B.F. Kronika Rzymska 16: 1983 s. 20-2. Filipiak* Jan (1881-1946) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; Inowr. SB II; BSB i (i fot.); Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Bydgoszcz w dobie powstania wielkopolskiego. Pr. zbior. pod red. Z. Grota. B. 1970 s. 52, 77, 83, 92, 100, 104. – Udział duch. s. 102. – Wojciechowska s. 406. – Hist. B. i s. 614-5, 623, 632. – W. Kotowski: Dzieje kościoła Świętej Trójcy. Cz. 1. Studia Gnesnensia 7: 1982/83 s. 152, 154, 157. – J. Szews: Towarzystwo Tomasza Zana w Rogoźnie 1873-1918. Rogoźno 1987 s. 10, 28. – J. Kutta: Ks. J.F. organizator polskiego szkolnictwa w Bydgoszczy. [W:] Bydgoska oświata 1920-1995. Zbiór studiów. Red. A. Bogucki. B. 1996 s. 5-7, il. Artykuły: WAG 1946 nr 2. – Za i przeciw 1967 nr 45. Filipiak* Władysław (1898-1925) ppor. pilot, kawaler VM. Słowniki: Lotnicy I. Filipowicz* Bogdan Teodor (1860- po 1932) handlowiec, działacz społ. i gosp. Słowniki: PTPN; AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Klanowski. – E. Achremowicz, T. Żabski: Towarzystwo Literacko-Słowiańskie we Wrocławiu 1836-1886. Wr. 1973 s. 327, 344-6, 349, 363, 416-7. – M. Paluszkiewicz: Polskie „Gaudeamus” – pieśń filomatów chojnickich. Zeszyty Chojnickie 11: 1981-1983 s. 47-50. Filipowicz* Jakub (1678-1720) ks., jezuita. AW: 1545. Słowniki: PSB; EWoJ. Filipowski* Antoni (1910-1945) nauczyciel, oficer WP i AK. Słowniki: SBL; Enc. konsp. wlkp. Przyczynki: Południowo-zachodnia Wielkopolska w walce z hitlerowskim okupantem 19391945. Kościan 1972. – B. Polak: Leszno w latach 1939-1945. Zeszyty Naukowe Instytutu Nauk Społecznych 1988 nr 7 s. 26-69. – W. Handke: Armia Krajowa na terenie Inspektoratu Rejonowego Leszno. Biuletyn Informacyjny ŚZŻAK Okręg Wielkopolska 1992 nr 2. W. Handke: z dziejów Armii Krajowej w Leszczyńskiem. Leszno 1993. – Okręg Poznański Armii Krajowej w końcowej fazie okupacji (1943-1945). P. 1995. Filipowski* Bolesław (1884-1969) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Opalenicki SB I; Martyrol.; Księża. Przyczynki: M. Wojciechowska: Grenschutz – poprzednik gestapo. Za i Przeciw 1967 nr 45. – Udział duch. s. 92, 94, 102-3. Finance* Jan Karol de (+) nauczyciel, pisarz miejski. Słowniki: Szkoła Kaliska. Findeisen* Karl ( + ) Przyczynki: M. Przybylski: K. F., epizod Wiosny Ludów 1848 roku. Wieści ze Strzelna 1995 nr 14. Fingerhut* (+) fotograf kaliski. Przyczynki: J. Ihnatowiczowa: Dawni fotografowie kaliscy. Kaliszanie w Warsz. 1992 nr 3 s. 12-17. Fingerhut* Jakub syn ( XIX w.) księgarz, wydawca, fotograf kaliski. Słowniki: SBWP-W I; SPKP Supl. II. Przyczynki: J. Ihnatowiczowa: Dawni fotografowie kaliscy. Kaliszanie w Warszawie 1992 nr 3 s. 12-17. Finke* Marian (1906-1986) ks., publicysta, redaktor. Słowniki: Teolodzy; SBWP-W I.; AMOstr. z. 4, 5, 14. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 1984-1986 s. 32. – J. Szpet: Ks. M.F. MK 1987 nr 9. Finowicki* Kazimierz (+) lekarz. Słowniki: PTPN. Fiołka* Wojciech (1884-1952) malarz, działacz społ. i polit. Słowniki: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego. T. 1. Wwa 1978; Kto był kim; BSB i (i fot.); Posłowie. Przyczynki: Sejm Rzeczypospolitej o Pomorzu w 1920 roku. Opr. J. Borzyszkowski. Gdańsk 1985. – A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Wwa [i in.] 1988. Firchau* – rodzina niem. w Wlkp. Przyczynki: O. Firchau: Das Geschlecht Firchau. Mit 1 Abb. Posen 1940, 80 s. Firlej* Andrzej (zm. 1718) kaszt. kamieński. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Firlej* Henryk (1574-1626) abp gnieźn. AW: 1549. Słowniki: PSB; Biskupi. Firlej* Henryk z Dąbrowicy (1599-1635) bp nominat pozn. AW: 1550. Słowniki: PSB; Biskupi. Źródła: 79-80, il., 157, il. Biografie: Nowacki II s. 106. Firlej* Piotr Alojzy (1911-1982) malarz, grafik, pedagog. Słowniki: SGraf.; Słownik biograficzny Pomorza nadwiślańskiego. Pod red. S. Gierszewskiego. Gdańsk 1992 Przyczynki: F.P. Wystawa malarstwa. Toruń BWA, maj – czerwiec 1959. – K. Piwocki: Historia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie 1904-1964. Wr. [i in.] 1965 s. 161. – Wystawa malarstwa i grafiki P.F. Toruń BWA. Październik 1969. Katalog. – 1919-1969. Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Praca zbiorowa pod red. S. Teisseyre. P. 1971. – J. Jaworska: Polska sztuka walcząca 1939-1945. Wwa 1976 s. 131 – P.F. 1911-1982. Wystawa pośmiertna. Toruń Muzeum Okręgowe 1985. Katalog. Toruń 1985. – Z. Kępiński: Tradycje Poznania w dziedzinie sztuk pięknych. [W:] Sztuki plastyczne w Poznaniu 19451980. Praca zbiorowa pod red. T. Kostyrki. P. 1987. Firlik* Franciszek (1909-1941) harcmistrz, komendant wlkp. „Szarych Szeregów”. Słowniki: WSB; Enc. konsp. wlkp. Przyczynki: S. Broniewski: Szare Szeregi. Wwa 1947. – Serwański – Szare Szeregi. Harcerze 1939-1945. Pod red. J. Jabrzemskiego. T. 2. Wwa 1988 s. 283, 28790, 296, 306, 323-5. – E. Serwański: w kręgu myśli zachodniej. Wspomnienia i zapiski Wielkopolanina. Wyd. J. i K. Serwańscy. P. 2003 s. 70-7, 183. Artykuły: Nurt 1976 nr 5. Fischbach* Bolesław Antoni (1903-1987) lekarz, działacz społ., powstaniec warsz. 1944. Słowniki: AMM. Artykuły: +Rocznik Lekarski 1948. Fischbach* Henryk (1876-1942) ks., działacz społ. i narodowy. Słowniki: KostrzSB Fischer* Bruno pastor w Raszkowie w l. 1904-10 i w Kłecku w l. 1910-23. Przyczynki: Rogall Geistlichkeit s. 265. Fischer* Fryderyk Wilhelm (1852- po 1909) skrzypek, dyrygent oper, operetek i orkiestr symfonicznych. Słowniki: Dyrygenci. Fischer* Jerzy Wilhelm Teodor (1811-1889) duchowny ewangelicki. AW: 1554. Słowniki: PSB. Fischer* Józef (zm. 1744) kompozytor i dyrygent w klasztorze norbertanek w Strzelnie. Słowniki: Chybiński. Fischöder* Edward Franciszek (1894-?) internista. Słowniki: PTPN. Fisz* Władysław (1892-1960) lekarz, społecznik. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: Pamiętnik. Konferencja Naukowa Pediatrów Polski Zachodniej. P. 1971. – D. Wańka: Koźminek. Zarys dziejów. Kalisz 2000 s. 88. Fiszer* Edward, krypt. E.F. (1916-1927) poeta. Słowniki: Szkoła Kaliska. Fiszer* Feliks (1905-1969) uczestnik szturmu na Cytadelę pozn. w 1945 r. Słowniki: WSB. Przyczynki: F. Róg-Mazurek: Poznaniacy w walce o Cytadelę. P. 1948. Fiszer* Józef (1874-1936) księgarz. Słowniki: SPKP Supl. [I]. Fiszer* Otton (1818-1893) pisarz Sądu Pokoju w Kaliszu. Słowniki: W. Śliwowska: Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku: słownik biograficzny. Wwa 1998. Fiszer* Stanisław (1769-1812) gen. WP. AW: 1557. Słowniki: PSB; SBWP-W I; Pachoński Słownik. Źródła: W. Fiszerowa: Dzieje moje własne i osób postronnych. Londyn 1975. Przyczynki: G. Zych: Rok 1807. Wwa 1957. – G. Zych: Armia Księstwa Warszawskiego. Wwa 1961. – Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864. T. 2. Wwa 1966. Fiszer* Stanisław (1873-?) lekarz. Słowniki: SLek. I. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Fiszerowa* Wirydianna (1761-1826) pamiętnikarka. AW: 1558. Słowniki: PSB; Dawni pisarze. Źródła: W. F.: Dzieje moje własne i osób postronnych. Wiązanka spraw poważnych, ciekawych i błahych. Tłum. E. Raczyński. Wwa 1993, 437 s. [reprint wyd. Londyn 1975]. Przyczynki: A. Cieński: „Dzieje moje własne” W.F. na tle pamiętnikarstwa oświeceniowego. PLit. 72: 1981 z. 2 s.23-41. Fiutak* Antoni (1901-1941) ks., redaktor, regionalista. Słowniki: Martyrol.; Inowr. SB II; Członkowie tajnych tow. Fiweger* Wiktor Feliks (1865-1938) lekarz, społecznik. Słowniki: SLek. I; SBL. Przyczzynki: Zarys historii lecznictwa w Lesznie 1555-1998. Red. J. Kuczkowski. Leszno 1999 s. 22, 128. Flach* Julian (1872-1941) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; PTPN; Księża; Członkowie tajnych tow. Biografie: K. Niesiołowski: Ks. J.F. WAG 5: 1950 s. 138-40. Przyczynki: Udział duch. s. 58. – J. Szews: Towarzystwo Tomasza Zana w Rogoźnie 1873-1918. Rogoźno 1987 s. 5, 28. Flamm* Dawid (1793-1866) lekarz ginekolog, naukowiec. AW: 1559. Słowniki: PSB; SBWP-W I; SLek. III. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Przyczynki: G. Kusztelak: Polacy na studiach lekarskich w Berlinie (1810-1918). AHFM 1972. – W. Kościelniak, K. Walczak: Kronika miasta Kalisza. Kalisz 1989 s. 122. Flamm* Filip (1828-1895) adwokat, naukowiec. AW: 1560. Słowniki: PSB; SBWP-W I. Przyczynki: F. Seweryn: Wędrówki po stołecznych nekropoliach. Kaliszanie w Warszawie 1992 nr 3 s. 37-9. – S. Milewski: Założyciel periodyków prawniczych. Palestra 2000 nr 5/6 s. 115-7. Flammowie* – rodzina kaliska. Przyczynki: H. Nowaczyk: „U Flammów w Kaliszu”. Ziemia Kaliska 1991 nr 35 s. 7, rys. [Michał Mojżesz F., Helena F., Dorota F., Aleksander Wertheim]. Flatau* Kazimierz (1916-2000) fizyk, nauczyciel w P. Biografie: P. Bystrzycki: Pan K.F. PW 15: 2001 nr 3/4 s. 16-9, il. Flatt* Jerzy Beniamin (1768-1860) nauczyciel Korpusu Kadetów w Kaliszu, agronom w Marymoncie. AW: 1562. Słowniki i noty biograficzne: PSB; WSB; K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 57. Przyczynki: Hist. nauki. Flaum* (Pflaum) Franciszek (1865-1917) rzeźbiarz. AW: 1563. Słowniki: H. Volmer: Allgemeines Lexikon der Bildender Künstler. T. 5. Leipzig 1961; SAP II; WSB. Przyczynki: K. Janicka: o poglądach estetycznych S. Przybyszewskiego. Szztuka i Krytyka 1956 nr 3-4 s. 196, 200-1. – A. Wysocki: Sprzed pół wieku. Wyd. 2. Kr. 1958 s. 75-81. – T. Dobrowolski: Szztuka Młodej Polski. Wwa 1963. – M. Płażewska: Warszawski Salon Aleksandra Krywulta (18801906). Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie 1966 s. 357, 373. – Polskie życie artystyczne ww latach 1890-1914. Praca zbiorowa. Wr. 1967. – M. Wallis: Secesja. Wwa 1967. – J. Wiercińska: Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1860-1914. Wr. 1969. – A. Osęka: Malarstwo, rzeźba, architektura. Wr. 1972 s. 353. – Dz. Wlkp. II s. 708, 720. Flens* Wincenty (1887-1945) burmistrz Bnina. Słowniki: Anders. Fleszar* Stanisław Wiktor (1889- przed 1966) major WP, kierownik Nadzoru Technicznego Intendentury w P., powstaniec śląski, działacz sportowy. Słowniki: W.K. Cygan: Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Slownik biograficzny. T. 1. Wwa 2005. Przyczynki: W. Chocianowicz: w 50-lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Londyn 1969. Flex* Walter ( XX w.) poeta niem. Przyczynki: G. Schulz: Walter Flex am Vorabend des Weltkrieges. Nach einem Notizbuch des Dichters. Wartheland 1: 1941 nr 7 s. 17-20 [mieszkał w Rawiczu]. Fliess Erich (1857-1898) pisarz niemiecki. Przyczynki: M. Wojtczak: Literatur der Ostmark. Posener Heimatliteratur (1890-1918). P. 1998 s. 194-5. Fligier* Franciszek (1843-1915) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Fligierski* Jan (1839-1905) ks., społecznik. Słowniki: Księża; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Wróblewski s. 267. – M. Paluszkiewicz: Odkrycie trzemeszeńskie. Znak 28: 1976 nr 1 s. 145. Florian* (XIV w.) sędzia sieradzki, kaszt. spicymierski. Słowniki: Bieniak, Szymczakowa Spisy. Florian* z Kościelca (zm. 1333) kan. gnieźn., bp płocki. AW: 1570. Słowniki: PSB; Biskupi. Florian* z Wrzącej (zm. 1471) kaszt. biechowski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Florkowski* Maciej Karol (zm. 1739) aptekarz, prezydent P. Słowniki: PSB. Floryszczak* Jakub (+) działacz Związku Wolnomyślicieli w P. Źródła: J.F.: w kręgu ateistów. [W:] Poznańskie wspominki z lat 1918-1939. P. 1973 s. 89-97. Flottwell* Eduard von (1786-1865) naczelny prezes Wielkiego Księstwa Poznańskiego AW: 1571. Słowniki: NDB; Die preussischen Oberpräsidenten 1815-1945. Hrsg. von K. Schwabe. Boppard 1981. Biografie: H. Fenske: Eduard Heinrich Flottwell (1786-1865). [W:] Persönlichkeiten der Verwaltung: Biographen zur deutschen Verwaltungsgeschichte; 16481945. Wyd. K.G.A. Jeserich [et al.]. Stuttgart 1991 s. 154-8. Przyczynki: M. Laubert: Der Oberpräsident Flottwell über die altlutherische Bewegung in der Provinz Posen. Posener evangelisches Kirchenblatt 19: 1940/41, s. 24-7. – F. Paprocki: Wielkie Księstwo Poznańskie w okresie rządów Flottwella (1830-1841). 2 wyd. P. 1994, 342 s. Foch* Ferdinand (1851-1929) marszałek Francji – w Wielkopolsce. Przyczynki: T. Schramm: Wizyta marszałka F. F. w P. KMP 1997 nr 3 s. 234-42. Foerster* Marian (1874-?) lekarz. Słowniki: PTPN. Fogelweder* Stanisław (+) kan. pozn. Przyczynki: J. Domański: Cytata z epigramatu Kw. Lutacjusza Katulusa w liście Jana Kochanowskiego do S. F. Terminus 1999 z. 1 s. 19-24, sum. – J. Mańkowski: Schenschmid, Fogelweder i Jan Kochanowski. Barok 2000 nr 1 s. 181-6, sum. Fogler* Jan (1644-1696) ks., jezuita, teolog. Słowniki: EWoJ. Przyczynki: Historia Residentiae Walcensis Societatis Iesu. Wyd. M. Rohwerder. Kőln 1967 s. 122, 125, 128, 130, 298. Folejewski* Witold (1909-1969) zootechnik, prof. WSR w P. Słowniki: WSB. Przyczynki: Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce 1919-1969. P. 1970, s. 304-5 i n. Biografie: J. Giedymin: Wspomnienie pośmiertne o prof. dr. habil. W. F. Spraw. PTPN 1969 nr 2 s. 349-51. Artykuły: Kronika WSR w P. za l. akad. 1951/52-1958/59 s. 288 i n. – Przegląd Hodowlany 38: 1969 nr 21 s. 24-5. – Przegląd Naukowej Literatury Zootechnicznej 16: 1970 nr 1 s. 5-7. Foller* Karl Wilhelm Theodor Ernst von (1821-1912) nadburmistrz B. Słowniki: BSB II; Balde. Biografie: H. Hoppe: E. v. F., Bürger- und Oberbürgermeister von Bromberg 1857-69. Bromberg 26: 1984 nr 76 s. 4-5. – G. Ohlhoff: E. v. F. Kulturwart 33: 1985 z. 141 s. 23. Przyczynki: G. Meinhardt: Die Entwicklung der Stadt von 1815 bis 1919. [W:] Aus Brombergs Vergangenheit. Wilhelmshaven 1973 s. 84. – W. Samel: Bromberger Stiftungen und Schenkugen. Bromberg 1982 nr 98 s. 1. – M. Romaniuk: Burmistrzowie miasta Bydgoszcz 1815-1919. Kronika Bydgoska 11: 1991 s. 288. Fontana* Albin (XVI w.) budowniczy. Słowniki: Architekci. Forecki* Franciszek (1891-1972) ks., redaktor. Słowniki: EK; Teolodzy; Księża; AMM; Członkowie tajnych tow. Biografie: R. Mieliński: Był redaktorem „Przewodnika”. Przew. Kat. 62: 1972 nr 38 s. 330. – S. Walkowiak: Śp. ks. F. F. (1891-1972). MK 24: 1973 nr 5 s. 118-9. Przyczynki: Udział duch. s. 66. Artykuły: +RAP 1947. Formanowicz* Leon (1878-1942) ks., archiwista, bibliotekarz gnieźn. Słowniki: Martyrol.; PSB; EWoK; SPKP; EK; WSB; PTPN; Słownik biograficzny archiwistów polskich. T. 1. Wwa [i in.] 1988; Teolodzy. Biografie: J. Nowacki: Ks. L. F. (1878-1942). KH 53: 1939-45 s. 4979. – J. Nowacki: Ks. L. F. Przew. Kat. 57: 1967 s. 284. Przyczynki: Korth s. 156-6. – A. Wojtkowski: Rekonstrukcja drugiego zeszytu Katalogu inkunabułów Biblioteki kapitulnej w Gnieźnie księdza L. F. ABMK 18: 1969 s. 81-124, sum. [i nadb.]. – R. Ocieczek: Ks. L.F. – odkrywca unikatu „Officina ferraria” Walentego Roździeńskiego. [W:] Nowe roździeńsciana. Studia o Walentym Roździeńskim i jego dziele „Officina ferraria” z roku 1612. Red. A. Jarosz. Wr. 1985 s. 99-107, sum. – Udział duch. s. 56. Fornalczyk* Feliks (+). Źródła: Ze wspomnień radiowców. Pogranicza 1995 nr 4 s. 94-102 [wspomnienie F. F.]. Przyczynki: J. M(ańkowski): F. F. [W:] Poznań literacki. P. 1964 s. 347, il. – A. Laboga, T. Orlik: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury za rok 1966. Nagrody indywidualne. KMP 1968 nr 1. – G. Banaszkiewicz, M. Genowefiak, Cz. Nawrocki: Nagrody Województwa Poznańskiego za rok 1977. (Część czwarta). Nagroda Literacka im. Jana Kasprowicza: F. F. KMP 1980 nr 2. Forst* Adam (XVI/XVII w.) malarz i snycerz. Słowniki: SAP II. Przyczynki: S. Łempicki: Renesans i humanizm w Polsce. Wwa 1952 s. 368-9. – J. Zachwatowicz: Przemiany architektoniczne w okresie od 1500-1760. [W:] Katedra gnieźnieńska. Praca zbiorowa. T. 1. P. 1970 s. 153. Főrster Gottfried (1700-1760) rektor szkoły luterańskiej w Lesznie. Słowniki: SBL. Forster* Karol (+). Źródła: Berlińskie listy K.F. z lat 1857-1879. Wyd. R. Jaskuła. Kr. 1997, 295 s. R: R. Ergetowski, Roczniki Biblioteczne 42: 1998 s. 148-50. Przyczynki: R. Jaskuła: Związki Aleksandra von Humboldta z K.F. – emisariuszem Hotelu Lambert. KHNT 1996 nr 3/4 s. 109-29, sum. – R. Jaskuła: Karl von Falkenstein i K.F. z dziejów stosunków polskoniemieckich w XIX wieku. Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej 1997 nr 1/2 s. 47-71, Zfg. – Drezdeńskie listy Józefa Ignacego Kraszewskiego do K.F. z lat 1864-1879. Oprac. R. Jaskuła. Czasopismo Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich Z. 9 (1998) s. 95-123. – K.F.: Berlińskie listy […] z lat 1857-1879. Oprac. R. Jaskuła. Kr. 1997. R: R. Ergetowski. Rocz. Bibl. 42: 1998 s. 148-50. Foryś* Stanisław (1914-1994) ks., misjonarz Ducha Świętego w B.,duszpasterz polonijny. Słowniki: Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945-1989. Praca zbiorowa pod red. J. Myszora. T. 2. Wwa 2003. Przyczynki: T. Rostworowski: Zaraz po wojnie. Wspomnienia duszpasterza (1945-1956). Paris 1986 s. 230. – Informator o osobach skazanych za szpiegostwo w latach 1944-1984. Lublin 1994 s. 245. – T. Kostewicz: Represje karne wobec osób duchownych w latach 1944-1950. Niepodległość i Pamięć 1997 nr 1. Fórmanek* Edmund (1912-1994) ksiądz, społecznik. Biografie: H. Florkowski: Ksiądz E.F. PLudu 1995 z. 1-2 s. 43-44. Fórmanowicz* Antoni (1836-1913) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: Wojciechowska s. 404. Franciszek* (XVIII w.) organista klasztoru cystersów w Bledzewie. Słowniki: Chybiński. Frank* Erich von (1880-1953) właściciel majątku Psie Pole. Przyczynki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 35-6. Frank* Leopold (1838-1911) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Biografie: E. Andrysiak: Kaliszanie w „Słowniku lekarzy polskich XIX wieku”. [W:] Zeszyty Naukowe Kaliskiego Towarzystwa Lekarskiego. Z. 5. Kalisz 1999. Franka* Tadeusz (1935-1997) muzyk. Biografie: A.A. Łuczak: Był dla nas przykładem. GWyb. (P.) 1998 nr 211 s. 10. Franke* Carl August (1805-1853) przemysłowiec w B. Słowniki: Balde. Franke* Edward (1865-1936) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Franke* Hermann August Robert (1829-1913) przemysłowiec, radca miejski, obywatel honorowy B. AW: 1589. Słowniki: BSB i (i fot.); Balde. Przyczynki: W. Finger: Bromberger Strassennamen und ihr Ursprung. Deutsche Rundschau 1943 nr 154. – Aus der Chronik einer Bromberger Familie (Franke). Bromberg 1963 nr 11 s. 8. – Hist. B. i s. 471, 517, 533. – G. Ohlhoff: Bromberger Ehrenbürger. Bromberger 1968 nr 27 s. 6. – G. Ohlhoff: Brombergs Ehrenbürger. [W:] Aus Brombergs Vergangenheit. Wilhelmshaven 1973 s. 91. – W. Samel: Bromberger Stiftungen und Schenkungen. Bromberg 1992 nr 98 s. 13. Franke* Maria (1901-?). Źródła: M. Franke: Pamiętnik. Nurt 1984 nr 5 s. 1, 6-8 [wspomnienia dot. P. i czasów i i II wojny światowej]. Frankiewicz* Czesław (1887-1933) pedagog, historyk. Słowniki: PSB. Frankiewicz* Edward (1905-1990) franciszkanin, dr filozofii, historyk. Biografie i noty biograficzne: Do końca wierni. Leszno 2008 s. 27. Frankiewicz* Ludwik (1858-1924) budowniczy, społecznik. AW: 1591. Słowniki: PSB; Architekci; WSB; PTPN. Franko* (XI w.) domniemany bp pozn. Słowniki: PSB; SSS (A. Wędzki). Biografie: Nowacki II s. 44-5. Przyczynki: J. Umiński: w sprawie zatargu św. Stanisława z Bolesławem Szczodrym. PH 37: 1948 s. 140 i następne. – J. Zathey: z dziejów kultu św. Idziego w Polsce. Życie i Myśl 2: 1951 nr 9/10 s. 275-310. Frankowska* Maria (1906-1996) prof., etnograf. Bibliografie: M. Paradowska: Bibliografia prof. doktor M.F. Etnografia Polska 25: 1981 z. 1 s. 16-8 [ok. 70 poz.]. – M. Paradowska: Bibliografia prof. doktor M.F. [W:] Trzeci świat w polskich badaniach etnograficznych. Materiały z sesji zorganizowanej […] z okazji 50-lecia pracy naukowej prof. dr M.F. Red. M. Paradowska. Wwa 1987 s. 42-6. Biografie: M. Paradowska: M.F. (1906-1996). Etnografia Polska 1996 z. 1/2 s. 319-26 [nekr.] – M. Paradowska: Profesor M.F. – etnolog i amerykanista. KW 1999 nr 3 s. 101-4, il. – M. Paradowska: M.F. (1906-1996). Lud 80: 1996 s. 350-3 [nekr.]. Przyczynki: Z. Jasiewicz: Profesor M.F. w pamięci studenta i współpracownika. Lud 81: 1997 s. 329-31. – R. Tomicki: Madryckie spotkanie. Wspomnienie o profesor M.F. Lud 81: 1997 s. 332-6. Frankowski* Eugeniusz (1884-1962) etnolog, antropolog, prof. UP. Słowniki: WSB; PTPN; SBP. Biografie: W. Armon: E.F. ZOW 28: 1962 z. 2 s. 155-7. – T. Dziekoński: Prof. dr E.F. Lud 48: 1962, bibliogr. – K. Wolski: E.F. (1884-1962). PSzL 16: 1962 nr 4 s. 249-51, il. – T. Wróblewski: Prof. dr E.F. (Wspomnienie pośmiertne). z żałobnej karty. KMP 30: 1962 nr 2 s. 94-6, il. – A. Kutrzeba-Pojnarowa: Wspomnienie o profesorze E.F. Etnografia Polska 7: 1963 s. 425-39, il., bibliogr. Przyczynki: A. Kutrzeba-Pojnarowa: Kultura ludowa i jej badacze. Mit i rzeczywistość. Wwa 1977. – W. Armon: E.F. (1884-1962) jako badacz Półwyspu Iberyjskiego. [W:] Polskie badania obcych kultur ludowych. Wr. 1981 s. 23-31. – R. Tomicki: Iberica Frakowsciana. Przyczynki do zainteresowań E.F. baskijską kulturą ludową. Etnografia Polska 2000 z. 1/2 s. 15-37, sum. Bibliografie: T. Dziekoński: Prof. dr E.F. Wykaz ważniejszych prac naukowych. Lud 48: 1962 s. 563-70, il. Frankowski* Józef (XVIII-XIX w.) matematyk, nauczyciel Korpusu Kdetów w Kaliszu, autor monografii Kalisza. AW: 1592. Noty biograficzne: K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 57. Frankowski* Mścisław (1900-1942) działacz społ.-polit. Słowniki: WSB; Enc. konsp. wlkp. Biografie: W. Rodziejczak: Człowiek z pomnika – M.F. Goniec Osiedlowy 2004 nr 6 s. 14. Przyczynki: Serwański Frantz* Karol Marcin (1712-1755) architekt, projektant zamku w Rydzynie. Słowniki: SBL; Architekci. Przyczynki: S. Wiliński: K.M.F., architekt króla polskiego, budowniczym kościoła w Rokitnie. PZach. 3: 1947 nr 11/12 s. 992-6. – S. Wiliński: Kontrakty architekta K.M.F. z roku 1746. Spraw. PTPN 1947 nr 3-4 s. 189-90. – W. Dalbor: Grupa późnobarokowych budowli w Wielkopolsce i ich budowniczy K.M. F. Prace Komisji Historii Sztuki PAU 9: 1948 s. 145-57. – T. Dobrowolski: Sztuka na Śląsku. Katowice [i in.] 1948 s. 268. – W. Dalbor: Związki Wielkopolski i Śląska w architekturze drugiej połowy XVIII w. Prace Komisji Historii Sztuki PTPN 1952 s. 54-8. – G. Grundmann: Die Barockschlősser des Liegnitzer Baumeisters M.F. [W:] Kunstwanderungen in Schlesien. Monachium-Pasing 1966. – E. Kręglewska-Foksowicz: Rydzyna. Urbanistyka i zabytki. P. 1969 s. 58. – E. KręglewskaFoksowicz: Sztuka Leszna. P. 1982 s. 58-9. – E. Kręglewska-Foksowicz: Barokowe rezydencje w Wielkopolsce. P. 1982. – L. Preibisz: Rydzyński kościół św. Stanisława 14101945. Rydzyna 1991, 77 s., il. – A. Kusztelski: Zbór ewangelicki .Św. Krzyża w Lesznie. Kwartalnik Architektury i Urbanistyki 1992 z. 2 s. 145-57. – Historia Leszna. Red. J. Topolski. Leszno 1997 s. 100. – B. Grabowska: Paradyż i Raj Utracony. Gorzów Wlkp. 2010, s. 44-62. Frasunkiewicz* Józef (1816-1891) ks., rektor .semin. duch. w Gn. Biografie: J. Glemp: Rektorzy seminarium duchownego w G. po r. 1835. 3: Ks. J.F. (1816-1891). Studia Gnesnensia 4: 1978 s. 289-300. Frąckowiak* Edward (1905-1980) ks., uczestnik wojny 1939. Słowniki: Martyrol.; AMM. Artykuły: RAP 1947. Frąckowiak* Franciszek (1911-1978) działacz polit. Słowniki: WSB. Biografie: T. Świtała: F.F. Jubileusze. KMP 28: 1960 nr 1/2 s. 167-9, il. Artykuły: Kron. Wlkp. 1978 nr 3. Frąckowiak* Grzegorz Bolesław (1911-1943) bł., werbista. Słowniki: SBWP-W II. Biografie: J. Tyczka: F.B. (br. Grzegorz). Nurty SVD 1985 nr 35. – J. Arlik: Sługa Boży br. G.B.F. [W:] Zgromadzenie Słowa Bożego (misjonarze Werbiści). Nasi misjonarze męczennicy. Pieniężno [i in.] 1994 s. 28-32. – J. Arlik: Sługa Boży Br. Grzegorz Frąckowiak SVD – Dla Ciebie Polsko. Misjonarz 1994 nrr 10. – Męczennicy za wiarę 1939-1945. Praca zb. pod red. W.M. Moroza. Wwa 1996 s. 452-5. – Kościół i Parafia świętego Marcina w Poznaniu 1939-1999. Na podstawie kroniki parafialnej oprac. K. Krzyżaniak. P. 1999, s. 41-2. – T. Kaczmarek: Światło w ciemności: męczennicy 1939-1945. Włocławek 2000. Frąckowiak* Henryk Stanisław (1922-1994) fotografik. Słowniki: SBL. Przyczynki: A. Żalik: z historii amatorskiego ruchu fotograficznego w Lesznie. Leszno 1989. – M. Halec: Żyje w fotografiach. Informator Kulturalny i Turystyczny Południowo-Zachodniej Wielkopolski 1994 nr 4 ss. 7-9. – Kalendarium miasta Leszna. Red. A. Piwoń. Leszno 1996 s. 160. Frąckowiak* Jan (1877- po 1928) poseł, działacz związkowy. Słowwniki: Posłowie; Kto był kim. Frąckowiak* Jan (1898-1970) st. sierżant WP, powstaniec wlkp., komendant Straży Obywatelskiej w Lesznie. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Frąckowiak* Jędrzej (1934-1994) sportowiec i działacz sportowy. Biografie: Cmentarz średzki s. 204. Frąckowiak* Tadeusz (1903-?) neurolog, psychiatra. Słowniki: PTPN. Frąckowiak* Wojciech (1934-1979) mistrz ślusarski w P. Biografie: W. Pezacki: W.F. – zasłużony, poznański mistrz ślusarski (1934-1979). KMP 1996 nr 3 s. 296-305, il. Fredro* Aleksander Antoni (1674-1734) kan. gnieźn., bp chełmski, bp przemyski. AW: 1599. Słowniki: PSB; EK; Urzędnicy centralni Spisy; Biskupi. Freidenberg* Jan Nepomucen (zm. 1789) dyrygent kapeli w klasztorze cystersów w Lądzie. Słowniki: Chybiński. Freimann* Israel Meir (1830-1884) dr, rabin w Ostrowie. AW: 1600. Słowniki: AMOstr. z. 10; SBŻO. Frejer* Kazimierz – zob. Przystański Kazimierz. =Frejtażanka* Bronisława (XX w.) aktorka w P. Przyczynki: J. Ratajczak: B. F. Teatr 1976 nr 10 s. 15-6. Freudenhamer* G[erhard?] (XVII w.) kartograf, lekarz miejski P. Słowniki: PSB; WSB; Materiały do słownika kartografów i geodetów polskich. Wwa 1999. Źródła: Listy Krzysztofa Opalińskiego do brata Łukasza 1641-1653. Wr. 1957 s. 181, 280, 283. Przyczynki: K. Buczek: Dzieje kartografii polskiej od XV do XVIII wieku. Wr. 1963 s. 61. – W. Bonacker: Kartenmacher aller Länder und Zeiten. Stuttgart 1966 s. 94. Artykuły: SiMDW 2: 1956 z. 1 s. 255. Freudenreich* Antoni Henryk August (1808-1884) lekarz, społecznik. Słowniki: AMM; SLek. IV. Biografie: 50b1) R. Czub: Dr A.F. – lekarz, społecznik, działacz organicznikowski. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1988. Gostyń 1987 s. 6-7, il. – S. Jankowiak: Obywatel pracy. Przyjaciel Ludu 1994 z. 1/2 s. 16-7. Przyczynki: Motty II s. 387-90. – W. Jeszke: Szpitalnictwo w powiecie gostyńskim. AHFM 1948 s. 120. Freudenreich* Czesław (1873-1939) właściciel fabryki fajansów w Kole. Słowniki: Anders. Freudenreich* Roman ( XIX/XX w.) właściciel księgarni. Słowniki: SBWP-W I; SPKP Supl. II. Freund* Samuel (1868-1938) dr, rabin w Czarnkowie i Ostrowie. Słowniki: AMOstr. z. 10; SBŻO. Biografie: P. Schulze: Der letzte Landrabiner S. F. 1924-1938. [W:] Beiträge zur Geschichte der Juden in Hannover [= Hannoversche Studien. Bd. 6]. Hannover 1998 s. 112-7. Freyer* – rodzina niem. w Wlkp. Przyczynki: A. Freyer: Stammliste der Freyer aus dem Kreise Schwerin/Warthe. Archiv ostdt. Familienforscher 2: 1959/1963 s. 184-6. Freymark Karl Andreas Wilhelm (1785-1855) dr teologii, generalny superintendent. AW: 1607. Słowniki: E. Kneifel: Die Pastoren der Evangelisch-Augsburgischen Kirche. [1967]; Balde. Przyczynki: T. Gey: Die preussische Verwaltung des Regierungsbezirks Bromberg 18711920. Berlin 1976 s. 59-60. Bibliografie: Gesamtverzeichnis des deutschen Schrifttums 1700-1910. Bd. 41. [1981] s. 254. Frezer* Ludomir (1893-1959) powstaniec wlkp., ppor. WP, działacz społ. Słowniki: Kawalerowie VM. T. II, cz. 2. Frezerówna* Elżbieta w zakonie Franciszka Teresa od Wniebowzięcia NMP (zm. 1736) przeorysza karmelitanek bosych w P. Słowniki: Borkowska i s. 125. Frezerówna* Ludwika w zakonie Franciszka (zm. 1803) ksieni klarysek w Gn. Słowniki: Borkowska i s. 36. Fricius* Wojciech (zm. przed 1646) aptekarz, kupiec. Słowniki: PSB. Friebe* Arthur (1862-1943) pastor ewangelicki w Droszkach. Słowniki: Balde. Przyczynki: A. Golon, J. Steffani: Posener evangelische Kirche. Ihre Gemeinden und Pfarrer von 1548 bis 1945. Lüneburg 1967. Friedberg* Wilhelm Franciszek (1873-1941) paleontolog, geolog, prof. UP. AW: 1611. Słowniki: PSB; WSB; PTPN; Udział Lwowa. Biografie: F. Bieda: W. F. 1873-1941. Roczniki Pol. Tow. Geologicznego 18: 1948 z. 1 s. 27-43, bibliogr. Artykuły: +Spraw. PTPN 1945-46 nr 1 s. 131. Friedenberg* Johann Gustav (1882-1962) pastor. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: Die Pastoren der Evangelischen Kirche in Polen. Eging 1966. Friedländer* Nathan (1828-1886) działacz żydowski w Ostrowie Wlkp. Słowniki: SBŻO. Friske* Marcin (1834-1912) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: W. Klimkiewicz: Kardynał Ledóchowski na tle swej epoki 1822-1902. T. 3. P. 1988 s. 470. Fritsche* – rodzina kaliska. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 117. Froehlich* Wacław (zm. 1796) dyrygent kapeli w klasztorze cystersów w Przemęcie. Słowniki: Chybiński. Froelich* Jan (1845-1913) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM. Fromholz* Antoni (1821-1878) ks., działacz niepodl. AW: 1620. Słowniki: PSB; AMM. Przyczynki: Kościół W. Ks. Pozn. Frycz* Jędrzychowski (XV/XVI w.) podkomorzy wschowski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Fryderyk* z Szachowic (XIV w.) star. króla Wacława, star. kujawski i pomorski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Fryderyk* Jagiellończyk (1468-1503) abp gnieźn., kardynał. Słowniki: PSB; WSB; EK; Biskupi. AW: 1627. Przyczynki: A. Bochnak: Zabytki złotnictwa wiążące się z kardynałem F.J. Spraw. PAU 48: 1947 nr 5 s. 156-7. – T. Kruszyński: Działalność artystyczno-kulturalna kardynała F.J. i jego dary dla katedry wawelskiej. Spraw. PAU 48: 1947 nr 5 s. 157-60. – F. Papée: Aleksander Jagiellończyk. Kr. 1949. Frydrych* Władysław (1900-1972) malarz, rysownik, pedagog. Słowniki: SGraf. Przyczynki: III Ogólnopolska Wystawa Plastyki w Warszawie. Grudzień 1952 – luty 1953. Katalog Wwa 1952. – K. Borucki: Muzeum im. L. Wyczółkowskiego. [W:] Bydgoszcz – historia, kultura, życie gospodarcze. Praca zbiorowa. Gdynia 1959. – M. Turwid: Plastyka. [W:] Bydgoszcz – historia, kultura, życie gospodarcze. Praca zbiorowa. Gdynia 1959. – J. Hojka: Towarzystwo Przyjaciół Sztuki w Bydgoszczy 1956-1967. B. 1968. – M. Bacciarelli: Plastyka w Bydgoszczy w latach 1945-1965. Kronika Bydgoska II B. 1971. – K. Borucki: Plastyka bydgoska w latach 1920-1945. [W:] Bydgoszcz w latach 1920-1970. B. 1972 s. 247-56. – M. Turwid: 25 lat plastyki bydgoskiej (1945-1970). [W:] Bydgoszcz w latach 1920-1970. B. 1972 s. 257-71. – A. Sucharska: Kultura w Bydgoszczy w latach 1945-1980. Praca zbiorowa pod red. S. Michalskiego. Wwa [i in.] 1988 s. 242-9. Frydrychowicz* Tadeusz Stanisław (1895-1967) lekarz, oficer WP i AK. Słowniki: SBWP-W II. Frydrychowicz* Zenon (1851-1929) prawnik, działacz narod. i społ. Słowniki: PSB; BSB I. Przyczynki: W. Kotowski: Dzieje kościoła Świętej Trójcy. Cz. 1. Studia Gnesnensia 7: 1982/83 s. 144, 147. – H. Porożyński: z dziejów Liceum Ogólnokształcącego im. Filomatów Chojnickich. Cz. 2. Słupsk 1987 s. 258. – J. Szews: Filomaci pomorscy. Wwa 1992 s. 382. Fuchs* Jan Jakub (1862- po 1945) lekarz. Słowniki: PTPN; SLek. IV. Fudakowski* Kazimierz Bohdan (1880-1965) działacz społ. i polityczny, senator. Słowniki: Posłowie; Kto był kim; M. Czajka [i in.]: Leksykon historii Polski. Wwa 1995. Źródła: W. Witos: Moje wspomnienia. Opr. E. Karczewski [i in.]. T. 1. Wwa 1988. – W. Witos: Moja tułaczka w Czechosłowacji. Opr. E. Karczewski [i in.]. Wwaa 1995. Przyczynki: A. Ajnenkiel: Historia Sejmu Polskiego. T. II, cz.2. II Rzeczpospolita. Wwa 1989. – K. Świtalski: Diariusz 1919-1935. Opr. A. Garlicki [i in.]. Wwa 1992. Fuhrmann* Ludwik (1783-1829) malarz. AW: 1632. Słowniki: WSB; SAP II. Przyczynki: S. Kozakiewicz: Warszawskie wystawy sztuk pięknych w latach 1819-145. Wr. 1952. – Motty. – T. Dobrowolski: Nowoczesne malarstwo polskie. T. 1. Wwa 1957 s. 197. – A. Banach: Polska książka ilustrowana 1800-1900. Kr. 1959. – Nowacki I. – KZSzt. t. 5, z. 4, 1961 s. 8. – E. Raczyński: Rogalin i jego mieszkańcy. Londyn 1964. – Dz. Wlkp. II. Fuhrmann* Paweł Leon (1875-1937) ks., społecznik. AW: 1631. Słowniki: Księża. Fuk* Franciszek (1828-1910) nauczyciel. Słowniki: Szkoła Kaliska. Fularski* Franciszek (zm. po 1945) budowniczy fortepianów. Słowniki: SBWP-W II. Przyczynki: K. Rottermund: Budownictwo instrumentów muzycznych na terenie Wielkopolski w XIX i połowie XX wieku. P. 2002. Fulde* – rodzina kaliska. Przyczynki: Małyszko Cmentarze s. 116-7. Fulko* – zob. Pełka. Füllkrug* August (XIX w.) pastor w Krotoszynie 1866-1905, od 1889 – superintendent. Przyczynki: Rogall Geistlichkeit s. 265. Füllkrug* Gerhard (1870-1948) dr teol., pastor w Zbąszyniu w l. 1899-1916. Noty biograficzne: H. Kasperska, D. Szczepaniak: Wybitni Polacy, Niemcy i Żydzi ziemi krotoszyńskiej. Ludzie nauki, kultury i sztuki. Krotoszyn 2002 s. 16-7. Przyczynki: Rogall Geistlichkeit s. 265-6. Funck* Wigand (po 1605-1662) drukarz w Lesznie. AW: 1636. Słowniki: PSB; SPKP;WSB; SBL; D. Nikitenko: Mały słownik legniczan. Wr. [1998] s. 21-2. Przyczynki: B. Kocowski: Zarys dziejów drukarstwa na Dolnym Śląsku. Wr. 1948 s. 51, 69. – Ziemia leszczyńska. P. 1966 s. 110. – Jan Jonston. Leszno 1974 s. 14. – Hist. nauki. – R. Marciniak: Zmierzch znaczenia miasta. Od począku XVII wieku do roku 1793. [W:] Dzieje Kościana. T. 1. Red. K. Zimniewicz. Kościan 2000 s. 256-7. Furman* Jan (zm. 1458) kustosz gnieźn., kan. pozn. AW: 1639. Słowniki: PSB. Furmański* Alfred (1909-1944) oficer WP i AK. Słowniki: Enc. konsp. wlkp. Biografie: R. Wełniak, A. Ziółkowska: Wielkopolska walcząca. Konspiratorzy w obozie hitlerowskim w Żabikowie. Luboń 2010, s. 32. Furtak* Erwin (1914-1978) organizator przemyslu cukrowniczego i jego modernzacji, dyrektor Cukrowni Szamotuły. Słowniki: SBTech. IX. Gabler* Władysław (1890-1973) powstaniec wlkp., lekarz, ppłk WP. Słowniki: Członkowie tajnych tow. Biografie: B. Polak: Dowódcy powstania wielkopolskiego i wojska wielkopolskiego1918-1919. Koszalin 1989 s. 91-2. Przyczynki: M. Jarecki: Kapitan dr W.G. – komendant szpitala w obozie jeńców sowieckich pod Strzałkowem. PW 15: 2001 nr 3/4 s. 20-2, il. – M. Jarecki: Obóz jeńców sowieckich pod Strzałkowem 1920-1921. Nasza Wielkopolska 2003 nr 43 s. 20. Gabriel* (zm. 1335) kan., kanclerz i oficjał gen. pozn. Przyczynki: Nowacki II s. 228. Gabriel* z Bydgoszczy zw. Luśnia (zm. 1571) bernardyn, kopista. Słowniki: SPKP. Gabriel* z Czerniejewa (zm. 1610) komisarz prowincji polskiej bernardynów. AW: 1645. Słowniki: PSB. Gabriel* Antoni (1911-1991) konstruktor mechanik. Słowniki: SBWP-W I. Przyczynki: K. Pierzchlewski: Ej, przyleciał „ptaszek”. Południowa Wielkopolska 1984 nr 8-9. – M. Kucharzak: Powrót ziemi bralińskiej do Macierzy. Opole 1966 s. 88-9. Gabriel* Tomasz (1865-1930) ks., działacz niepodl. AW: 1642. Słowniki: SBWP-W I. Przyczynki: F. Gruszka: Wspomnienia i dokumenty z okresu walk o powrót śląskich okolic Bralina i Rychtala do Macierzy w latach 1918-1920. Kępno 1969. – L. Kokociński: Ludzie łabędziego grodu. Kępno 1979. – M. Kucharzak: Powrót ziemi bralińskiej do Macierzy. Opole 1996 s. 79-80. Gabrielski* Korneli (1817-1884) budowniczy. Słowniki: Architekci. Gabryel* Franciszek Adolf (1833-1911) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Przyczynki: Klanowski s. 163. Gabryelewicz* Teodor (1868-1925) kupiec, działacz gospodarczy. Biografie: Cmentarz średzki s. 204. Gaca* Józef (1929-1977) bibliotekarz, działacz społ. Słowniki: SBW. Gacek*-Borna Maria (1920-1992) demograf, dr WSE w P. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 19901992 s. 23. Gadebusz* Jan (1851-1916) aptekarz, drogista. Słowniki: PTPN; AMM. Gadomska*-Czekalska (1901-1990) geolog, doc. UP/UAM. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 19901992 s. 17. Gadomski* Tadeusz Jerzy (1895-1940) internista, lekarz Ubezpieczalni Społecznej w B., społecznik. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Biografie: J. Snitko-Rzeszut: Pro Memoria. Wojskowy Przegląd Historyczny 1989 nr 4 s. 278. Przyczynki: A. Moszyński: Lista Katyńska. Wwa 1989 s. 56. – J. Tucholski: Mord w Katyniu. Wyd. 1. Wwa 1991 s. 103-4, 644. Gadomski* Wacław (1892-1939) powstaniec wlkp. – współorganizator artylerii powstańczej, mjr WP. Słowniki: SBPW; Kawalerowie VM. T. II, cz. 1. Przyczynki: A. Wesołowski: Organizacja i działania artylerii wielkopolskiej. P. 1975 s. 243, 246, 250-4. – R. KryskaKarski: Straty Korpusu Artylerii Wojsk Polskich 1939-1945. Londyn 1979 s. 18. Gaertig* Józef (1874-?) aptekarz. Słowniki: PTPN. Gaertig* Kazimierz (1878-1919) inż. elektryk, właściciel przedsiębiorstwa elektrotechnicznego w P., działacz społ. Słowniki: SBTech. XII; PTPN. Przyczynki: Historia elektryki polskiej. T. 1. Wwa 1976. – 75 lat Stowarzyszenia Elektryków Polskich 1919-94. Zeszyty Historyczne Stowarzyszenia Elektryków Polskich 1994 nr 1. Gagacki* Jakub (1792-1858) ks., działacz społ. i polit. AW: 1656. Słowniki: SBWP-W I. Biografie: D. Szczepaniak: Ksiądz J.G. (1792-1858). Szkice Koźmińskie 46: 2010 s. 72-4, il. Przyczynki: S. Kieniewicz: Społeczeństwo polskie w powstaniu poznańskim 1848. Wwa 1960. – M. Pietrowski: Wiosna Ludów w powiecie krotoszyńskim. RKal. 16: 1983. Gaiński* Tadeusz (zm. po 1784) wikary i kommenadriusz w Skórzewie. Przyczynki: P.M. Dziembowski: Proboszczowie parafii świętego Marcina i świętego Wincentego w Skórzewie. Skórzewo 2010, s. 72. Gajdeczka* Stanisław (1913-?) dyrygent, kompozytor. Słowniki: SMP. Gajerowicz* Stanisław (XIX w.) dziekan kapituły pozn. AW: 1657. Przyczynki: Nowacki II s. 117, 201. Gajewscy* – rodzina szlachecka w Wlkp. AW: nr 1658. Źródła: APP nr 974 [dok. z 1690-1700]. Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 52, 184. Gajewski* Adam (1758-1834) uczestnik insurekcji kościuszkowskiej, założyciel Adamowa. Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 52, 184. Gajewski* Antoni (zm. 1775) kaszt. nakielski, poseł. Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy. Gajewski* Franciszek (1675-1753) kaszt. konarski kujawski. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy. Przyczynki: K. Raniowski: Rody ziemi wolsztyńsko-babimojskiej. Wolsztyn 2005 s. 52, 184. Gajewski* Franciszek (1792-1868) płk wojsk polskich, pamiętnikarz. AW: 1663. Słowniki: PSB; SBWP-W II. Przyczynki: M. Rezler: Barwa i broń formacji kaliskich w powstaniu listopadowym. RKal. 1986 s. 61 i n. – A. Pacholski: Nad pamiętnikiem Gajewskiego. Twórczość 1997 nr 9 s. 64-87. Gajewski* Franciszek (1897-1969) malarz, kapral WP, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Słowniki: BSB II (i fot.); Kawalerowie VM. T. II, cz. 3. Biografie: A. Borucka-Nowicka: F.G. Kronika Bydgoska 4: 1974 s. 266-7. – A. Borucka-Nowicka: Franciszek i Teodor Gajewscy. Kronika Bydgoska 14: 1992 s. 287-94. Przyczynki: Bydgoszcz. Historia – kultura – życie gospodarcze. Gdynia 1959 s. 172-6. – Kultura bydgoska 1945-1984. Pod red. K. Kwaśniewskiej. B. 1984 s. 247-56, 257-71. Gajewski* Jan z Błociszewa h. Ostoja (zm. 1595) sędzia ziemski pozn. Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy. Gajewski* Łukasz (zm. 1703) kaszt. santocki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Gajewski* Rafał Tadeusz (1714-1776) kaszt. rogoziński, star. gnieźn. Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 324. Gajewski* Stefan (ok. 1841-1912) ziemianin. Słowniki: PTPN; AMM. Gajewski* Teodor (1902-1948) rzeźbiarz. Słowniki: PSB; BSB II (i fot.); SAP II; H. Vollmer: Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart. T. 2. Leipzig 1955. Biografie: A. Borucka-Nowicka: Franciszek i Teodor Gajewscy. Kronika Bydgoska 4: 1992 s. 287-94. Przyczynki: M. Turwid: Plastyka. [W:] Bydgoszcz. Historia, kultura, życie gospodarcze. Gdynia 1959 s. 331, 333, 336. -K. Borucki: Tablice pamiątkowe w Bydgoszczy. B. 1963. – K. Borucki: Pomniki w Bydgoszczy zniszczone przez okupanta w latach 19391945. Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Prace Komisji Sztuki 1965 s. 49, 51. – Bydgoskie w dwudziestoleciu 1945-1965. Gdynia 1967. – F.G. 1897-1969. Katalog wystawy w Muzeum im. L. Wyczółkowskiego. Opr. A. Borucka-Nowicka. B. 1969. – Kultura bydgoska 19451984. Pod red. K. Kwaśniewskiej. B. 1984 s. 176-9. Gajewski* Wojciech (zm. 1657) kaszt. rogoziński, star. wschowski. Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy. Gajewski* Zbigniew(1907-1972) działacz socjal. Słowniki: WSB. Gajowczyk* Ignacy (1878-1947) powstaniec wlkp., działacz społ. Słowniki: SBPW. Przyczynki: A. Czubiński [i in.]: Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Wwa [i in.] 1978 s. 203, 361,, 480. Gajowiecki* Leon (1837-1912) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża. Przyczynki: W. Jakóbczyk: Towarzystwo Naukowej Pomocy w Wielkopolsce (1841-1939). P. 1985 s. 136. – Wojciechowska s. 404. – W. Klimkiewicz: Kardynał Ledóchowski na tle swej epoki 1822-1902. T. 3. P. 1988 s. 186. Galant* Wawrzyniec (1904-1992) socjolog, nauczyciel. Słowniki: SBSP. Przyczynki: 60 lat socjologii poznańskiej. Red. A. Kwilecki. P. 1981. Galasiewicz* Jan Kanty (1849-1911) dramatopisarz, aktor. Słowniki: PSB; Nowy Korbut. Biografie: R. Górski: J. K.G. na tle dramatuludowego XIX w. Biuletyn Polonistyczny 1966. Przyczynki: R. Górski: Dramat ludowy XIX w. Wwa 1969.R.: A. Boska. Nowe Książki 1969 nr 22; W. Filler. Kultura 1969 nr 37. Galica* Franciszek (1896-1971) oficer WP i AK. Słowniki: SBL. Biografie: P. Bauer: Pułkownik F.G. Pan. Leszcz. 1989 nr 36 s. 12. Przyczynki: P. Bauer [i in.]: 55 Poznański Pułk Piechoty w obronie ojczyzny we wrześniu 1939 roku. Leszno 1979 s. 57, 87, 154. – P. Bauer [i in.]: Armia Poznań w wojnie obronnej 1939. P. 1983 s. 496. – W. Rezmer: Armia Poznań 1939. Wwa 1992 s. 40, 525. – P. Bauer [i in.]: Batalion Obrony Narodowej „Leszno” 1939 rok. Leszno 1992. – T. Bőhm: Bataliony Obrony Narodowej w Wielkopolsce w latach 1936-1939 i ich rola w kampanii wrześniowej. P. 1996 s. 33-4, 95, 111, 186. – Armia Krajowa rozwój organizacyjny. Red. K. Komorowski. Wwa 1996 s. 119-20. Galiński* Leon (1922-1999) artysta ludowy, muzyk, malarz, rzemieślnik artystyczny. Biografie: J. Nadoliński, W. Występski: Gnieźnianie 1984-2008. Gn. 2011, s. 21-5, il. Przyczynki: A. Gerlach: Jubileusz 50-lecia pracy artystycznej L.G. Gn. 12.10.1986 [ulotka okolicznościowa]. Gall* Iwo Wiktor (1891-1959) scenograf, reżyser, dyrektor teatrów, malarz. Słowniki: SBTP; SBWPW I. Biografie: J.A. Dymkowska: I.G. (Zapomniane palety). Południowa Wielkopolska 1980 nr 5 s. 4. – B. Kowalska: I.G. Kalisia 1994 nr 9. Przyczynki: J. Ciechowicz: Na początku był I.G. Teatra pomorskie. Tytuł 1995 nr 2 s. 157-61. – A. Kietrys: Czy teatr I.G. był „świątynią sztuki”? Trzy sezony w Teatrze „Wybrzeże”. Gdań. Rocz. Kult. 17: 1997 s. 79-92. Galon* Lucjan (1919-1980) pianista, pedagog. Słowniki: S. Dybowski: Słownik pianistów polskich. Wwa 2003. Galon* Rajmund (1906-1986) geograf, geomorfolog, prof. UP. Słowniki: PTPN; Biogramy uczonych VII. Biografie: J. Kondracki: 60-lecie Profesora R.G. PGeogr. 38: 1966 z. 3 s. 337-8. – J. Kondracki: R.G. Nauka Polska 18: 1970 nr 6 s. 96-9. – R.G. Revue de l’Académie Polonaise des Sciences 8: 1971 nr 2 s. 90-2. – S. Leszczycki: R.G. 1906-1986 PGeogr. 59: 187 z. 3 s. 437-40. – W. Niewiarowski: w dziesiątą rocznicę śmierci Profesora R.G. Acta UNC, Geogr. Z. 28 . (1996) s. 3-6, sum. Przyczynki: J. Demek: K sedmdesátinám prof. dr R.G. Sbornik Českoslovanske Společnosti Zeměpisne 82: 1977 z. 1 s. 51-2. – M. Klimaszewski: Osiągnięcia naukowe profesora R.G. w zakresie geomorfologii. PGeogr. 59: 1987 z. 3 s.441-7. Bibliografie: M. Kozieł: Spis prac prof. dra hab. R.G. opublikowanych w l. 1976-1996. Acta UNC, Geogr . Z. 28 (1996) s. 7-11. Galon* Stanisław (1857-?) prawnik. Słowniki: AMM. Przyczynki: Klanowski. Galster* Bohdan (1931-1994) literaturoznawca, prof. UAM. Biografie: Spraw. Zarządu PTPN 19931995 s. 18-9. Galuba* Benon Bernard (1913-?) prawnik, działacz społ., żołnierz ZWZ i AK. Słowniki: AMM. Galuba* Bruno (1917-1944) oficer AK, instruktor Szarych Szeregów. Słowniki: Enc. konsp. wlkp. Galuba* Henryk (1907-1939) prokurator, adwokat. Słowniki: BSB IV. Przyczynki: W. Jastrzębski: Terror i zbrodnia. Wwa 1974 s. 68-9. =Gała* Czesław (1923-?) artysta malarz. Biografie: H. Naglak: Nasza galeria. Cz.G. Gaz. Gost. 1991 nr 17 s. 18, il. – B. Gutekunst: Cz.G. [W:] Cz.G.: malarstwo. Gostyń 1996, wkładka s. 2. Przyczynki: S. Jankowiak: Być sobą… Szkic do konterfektu artysty malarza. [W:] Malarstwo Cz.G.: katalog wystawy. Gostyń 1984 s. 2-3. – H. Gościański: Malarstwo Cz.G. LIK 1984 nr 10 s. 22-3. – Malarstwo Cz.G.: katalog wystawy. Oprac. S. Jankowiak. Gostyń 1984, 16 s., il. – J. Koźbiel: Granity rzucają cień. (Malarstwo Cz. G.). Tygodnik Kulturalny 1986 nr 8 s. 7, il. – Z. Kołomłocki: Ognisko Plastyczne. Uczniowie Cz.G. Gaz. Gost. 1991 nr 11 s. 5. – L. Majchrzak, H. Naglak: Ognisko Plastyczne. Uczniowie Cz. G.: lata 1967-1983. Gaz. Gost. 1991 nr 13 s. 5. – S. Jankowiak: Radość z odzyskanego podwórka. Przyjaciel Ludu 1994 z. 3/4 s. 44-7. – Cz.G.: malarstwo. Oprac. katalogu J. Piskorowska-Nausner. [Wkładka:] Gostyniana w malarstwie Cz.G. – wykaz eksponowanych prac; B. Gutekunst: Cz.G. Gostyń 1996 [4 + 2] s., il. – S. Jankowiak: Rzecz o wierności ziemi ojców. Gostyniana w malarstwie Cz.G. Gaz. Gost. 1996 nr 18 s. 39. Gałczyńska* Maria z Chrzanowskich (1857-1930) właścicielka księgarni w Kaliszu, działaczka społ. i kulturalna. Słowniki: SBWP-W II. Biografie: E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987 [biogram]. Przyczynki: E. Polanowski: Kaliskie emancypantki. Południowa Wielkopolska 1978 nr 3 s. 4, rys. Gałczyński* Bronisław (1846-1918) powstaniec styczniowy, przyrodnik, nauczyciel, społecznik. Słowniki: Szkoła Kaliska. Gałczyński* Bronisław (1882-1933) przyrodnik i ogrodnik, filozof. Słowniki: SBTech. IV/V. Biografie: E. Polanowski: Życie literackie Kalisza 1870-1907. Wwa 1987 [biogram]. Gałczyński* Jan (1654-1730) kanonik gnieźn., oficjał kaliski. Słowniki: EWoJ. Gałczyński* Rafał (zm. 1813?) nauczyciel. Słowniki: Szkoła Kaliska. Gałczyński* Ryszard Jan Kanty (1875-1945) prawnik, dyrektor teatru. Słowniki: Szkoła Kaliska. Gałdyński* Hipolit (1886-1946) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; Członkowie tajnych tow. Artykuły: +MK 1947 s. 301. Gałdyński* Kazimierz (1880-?) laryngolog. Słowniki: PTPN. Gałdyński* Piotr (1833-1915) ks., społecznik. Słowniki: Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 162. – Wojciechowska s. 403. Gałdyński* Tadeusz (1891-1941) ks., społecznik, redaktor. Słowniki: PSB; EK; Martyrol.; PTPN; Teolodzy; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: W. Jacewicz, J. Woś: Martrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w l. 1939-44. T. 4. Wwa 1978 s. 30-2, 66-7. Gałecka* Jadwiga w zakonie Joanna (XVIII/XIX w.) przeorysza dominikanek w P. Słowniki: Borkowska i s. 120. Gałecki* Antoni (1882-1962) fizykochemik, prof. UP. AW: 1677. Słowniki: WSB; PTPN; SBP; Biogramy uczonych III; Śródka (il.). Biografie: W. Wójciak: Wspomnienie pośmiertne o prof. drze A.G. z żałobnej karty. KMP 31: 1963 nr 1 s. 61-3, il. – Munera Poznaniensia. P. 1965 s. 352-63. Przyczynki: Studia z dziejów katedr Wydziału Matematyki, Fizyki, Chemii UJ. Red. S. Gołąb. Kr. 1964 s. 208-10. – Nauka w Wlkp. s. 982, 1107, 1113, 1181, 11887, 1189, 1190, 1201, 1203. – Zarys dziejów nauk przyrodniczych w Polsce. Wwa 1983 s. 295, 313, 322, 324. Artykuły: Rocznik Tow. Nauk. Warszawskiego 1938-1945 [wyd. 1954] s. 8891. – Wiadomości Chemiczne 17: 1963 nr 9 s. 499-505. Gałecki* Franciszek Zygmunt (zm. 1711) gen., kuchmistrz kor., woj. inowr., kaliski, pozn., star. bydg. AW: 1679. Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy; Mikulski, Stanek Spisy; Urzędnicy centralni Spisy; BSB V; Zwierzykowski s. 331-2, 335, 352. Biografie: F. Mincer: F.Z.G. – starosta bydgoski i przyjaciel króla Jana III. Kal. Bydg. 1985 s. 63-6. Przyczynki: Z. Guldon, R. Kabaciński: Szkice z dziejów dawnej Bydgoszczy XVI – XVIII wieku. B. 1975 s. 90, 123. – T. Zielińska: Magnateria polska epoki saskiej. Wr. [i in.] 1977 s. 106. – M. Markiewicz: Rady senatorskie Augusta II. Wr. 1988 s. 104. – J. Poraziński: Sejm lubelski w 1703 r. Wwa [i in.] 1988 s. 19. – F. Mincer: Dzieje polityczne Bydgoszczy w latach 1466-1772. [W:] Hist. B. s. 211, 256, 316. – Dz. B. s. 143, 184-5, 277. Gałecki* Ignacy (zm. ok. 1779) star. bydgoski, marszałek konfederacji barskiej w Sieradzkiem. Słowniki: PSB; BSB V; Mikulski, Stanek Spisy. Przyczynki: Dz. B. 185, 192, 198. Gałecki* Jan (1845-1925) ks., społecznik. AW: 1678. Słowniki: PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: Klanowski s. 196. Artykuły: Życie i Myśl 1986 nr 1/2. Gałęski* Kazimierz (XVII w.) podstoli wschowski. Słowniki: Zwierzykowski s. 353. Gałęzewski* Józef (1900-1942) podharcmistrz, powstaniec wlkp. Słowniki: Inowr. SB IV; Słownik biograficzny konspiracji pomorskiej 1939-1945. Cz. 4. Red. A. Zakrzewska [i in.]. Toruń 1998. Biografie: B. Kasińska: Podharcmistrz i chorąży Rzplitej. Nowiny Inowrocławskie z 15 IX 1988. Przyczynki: M. Mikołajewski: SKS „Kasprowicz”. . Inowr. 1995 s. 23-4. – A. Dombek [i in.]: Tajne organizacje wojskowe w Inowrocławiu i na terenie Kujaw Zachodnich w latach 1939-1945. Inowr. 1997 s. 18-21. Gałka* Andrzej z Dobczyna (zm. po 1451) ks., prof. Akademii Krak., teolog, pisarz, filozof. AW: 1680. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; EK; WSB; Dawni pisarze; Filozofia w Polsce. Biografie: S. Kolbuszewski: J.G. (Z dziejów myśli postępowej na Opolszczyźnie w XV w.). Kwartalnik Opolski 1: 1955 nr 1 s. 40-72. – R. Sękowski: G. z D. [W:] z dziejów postępowej ideologii na Śląsku w. XIV-XVI. Red. E. Maleczyńska. Wwa 1956 s. 98-124. – =H.M. Świderska: a Polish Fellower of Wiclif in the XVth cent. =Univers. of Birmingham Hist. Journ. 6: 1957 s. 88-92. Przyczynki: S. Kolbuszewski: Herezja ks. A.G. Śląsk 1946 nr 5/6. – T. Lehr-Spławiński [i in.]: Polska – Czechy. Dziesięć wieków sąsiedztwa. Katowice 1947 s. 94. – M. Dłuska: Studia z historii i teorii wersyfikacji polskiej. T. 1. Kr. 1948 s. 90. – S. Rospond: Zabytki języka polskiego na Śląsku. Wr. 1948 s. 83. – S. Vrtel-Wierczyński: Wstęp do: Średniowieczna poezja polska świecka. Wyd. 3. Wr. 1953. – K. Budzyk: Przełom renesansowy w literaturze polskiej drugiej połowy XV i pierwszej połowy XVI wieku. Wwa 1953. – K. Budzyk: Przełom wersyfikacyjny w strofice Biernata z Lublina. PLit. 44: 1953. – S. Rospond: Skąd pochodził J. G.? Kwartalnik Opolski 1: 1955 nr 2 s. 148-50. – B. Nadolski: Poezja polsko-łacińska w dobie Odrodzenia. Odrodzenie w Polsce. Materiały Sesji Naukowej PAN 25-30 paźxdziernika 1953 r. T. 4: Historia literatury. Wwa 1956 s. 158. – S. Furmanek: z zagadnień wersyfikacji polskiej. Wwa 1956 s. 166. – S. Kolbuszewski: z dziejów polskiego wiklefizmu. (Streszczenie). Sprawozdania. Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Seria B. 1: 1956-63 s. 21-3. – K. Budzyk: Spór o polski sylabotonizm. Wwa 1957. – E. Maleczyńska: Ruch husycki w Czechach i w Polsce. Wwa 1959. – W. Urban: Studia nad dziejami wrocławskiej diecezji w pierwszej połowie XV wieku. Wr. 1959. – F.M. Bartoš: Dilo a asund polakého husity Óndřeje Galky. Slavia 36: 1967 seš. 1 s. 63-74. – S. Kolbuszewski: Herezje kanonika J.G. Wr. 1964, 110 s. R: A. Kamińska, Kwartalnik Opolski 10: 1964 nr 2 s. 101-2; J. Zaremba, Zaranie Śląskie 27: 1964 z. 4 s. 784-7; Z. Siemiątkowska, Roczniki TeologicznoKanoniczne 14: 1967 z. 4 s. 123-7. – Hist. nauki – S. Urbańczyk: Do interpretacji „Pieśni o Wiklefie: A.G. [W:] Zeszyty Naukowe WSP w Szczecinie. Prace Wydziału Humanistycznego. Nr 8. Szczecin 1979 s. 9-14. – K. Biliński: Biblijne konteksty „Pieśni o Wiklefie” Jędrzeja Gałki z Dobczyna. Pamiętnik Literacki 1997 z. 4 s. 139-44. – P. Kras: Kariera uniwersytecka Andrzeja Gałki z Dobczyna. Rocz. Hum. 2000 z. 2 spec. s. 247-64, Zfg. Bibliografie: B. Nadolski: A.G. z Dobczyna. Bibliografia literatury polskiej okresu Odrodzenia. Wwa 1954. Gałka* Antoni (1889-1965) rolnik, działacz społ., poseł. Słowniki: Posłowie; Kto był kim. Gałka* Kazimierz (1888-1942) ks., społecznik. Słowniki: Martyrol.; PTPN; Księża; AMM. Przyczynki: E. Frankiewicz: Człowiek poza nawiasem. Wwa 1955 s. 10. – Klanowski s. 183. – Udział duch. s. 103, 119. – Wróblewski s. 270. Artykuły: RAP 1947. – J. Zielonka: Sponiewierane rewerendy. Pan. Leszcz. 1985 nr 18 s. 13. Gałkowski* Zygmunt (1911-1945) publicysta, oficer WP. Słowniki: PSB. Gama* da India Gaspar (ok. 1455- zm. ok. 1510) poznański kupiec żydowski, geograf. AW: 1681. Biografie: B. Olszewicz: G. d. G. Żyd poznański w Indiach XV wieku. KMP 58: 1990 nr 3/4 s. 161-72. Przyczynki: J. Modrzejewski: Zaczęło się koło poznańskiego ratusza. Widnokrąg 1954 nr 31 s. 3. – A. Magowska: Walka o pieprz i cukier, czyli portugalskie epizody w życiu poznaniaków w erze wielkich odkryć geograficznych. KMP 2010 nr 3 s. 7-11, il. Gambke* Fryderyk (1871-1956) dyrygent orkiestr symfonicznych i chórow, kompozytor. Słowniki: Dyrygenci. Gamrat* Piotr (1487-1545) abp gnieźn. AW: 1682. Słowniki: PSB; EK; Biskupi. Przyczynki: H. Rybus: Kilka uwag o zniszczonych aktach arcybiskupów gnieźnieńskich i o nieznanym życiorysie P.G. ABMK 2: 1961 z. 1/2 s. 303-16 [i odb. 14 s.]. Ganowicz* Czesław (1881-1938) lekarz, prawnik, pisarz, działacz społ. i polit. Słowniki: PSB; PTPN; AMM. Biografie: Lekarz, literat Cz.G. [W:] S. Helsztyński: Dobranoc, miły książę. Wwa 1971, s. 369-75. – A. Grześkowiak: G.Cz. [W:] Zeszyt regionalny miasta Gostynia. Gostyń 1978 s. 38. – H. Gościański: Cz.G. – lekarz, prawnik, literat, działacz polityczny. [W:] Sławni Gostynianie. Kalendarz 1987. Gostyń 1986 s. 10-1, il. – T. Gryczka: Zapomniany gostynianin. Przyjaciel Ludu 1989 z. 2 s. 28. Ganowicz* Franciszek (+) producent papierosów w P. Przyczynki: Poznańskie wspominki. P. 1960 s. 12. Ganowicz* Ryszard (1931-1998) prof. AR w P., działacz NSZZ Solidarność, senator. Biografie: E. Borkowska-Bagieńska: Wspomnienie o R.G. Wieści Akademickie 1998 nr 11 s. 24. – R. Ofierzyński, H. Mikołajczak [i in.]: Wspomnienia o profesorze R.G. KMP 66: 1998 nr 4 s. 338-56. =Gantkowska*-Jasińska Antonina (+). Przyczynki: J. Mańkowski, T. Orlik: Laureaci Nagród Województwa Poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury za rok 1976. Nagrody Indywidualne: A. G.-J. KMP 1978 nr 3. Gantkowski* Marceli (1825-1902) ks., społecznik. Słowniki: Księża. Gantkowski* Paweł (1869-1938) lekarz, społecznik, prof. UP. AW: 1685. Słowniki: PSB; EK; WSB; SBPW; PTPN; Członkowie tajnych tow. Biografie: K. Kapitańczyk: Manalive. Przew. Kat. 65: 1959 nr 50 s. 791. – Cmentarz Zasł. s. 41-2. – T. Szulc: P.G. (1869-1938). [W:] Księga Pamiątkowa w 80-lecie Uniwersyteckiego Wydziału Lekarskiego w P. Red. R.K. Meissner. P. 2001 s. 184-8. Przyczynki: J. Marczewski: Narodowa demokracja w Poznańskiem. Wwa 1967 s. 159. – Powstanie Wielkopolskie. P. 1968 s. 431. – M. Romaniuk: P.G. Sylwetka abstynenta i działacza trzeźwościowego. Trzeźwymi bądźcie 3: 1983 z. 3 s. 23-8. Gantkowski* Stefan (1863-?) aptekarz. Słowniki: PTPN. Gapczyński* Teofil (1875-1910) ks., społecznik. AW: 1686. Słowniki: EK; PTPN; Teolodzy; SBKS; Księża. Przyczynki: Korth s. 165-6. – N. Kowalski: 80 lat Spółdzielczości RolniczoHandlowej w Rogoźnie. Rogoźno 1986 s. 11, 13. – E. Męclewski: Polski kapłan przed sądem „Hakaty”. Katolik 1986 nr 17. – Kościół św. Wita w Rogoźnie. Rogoźno 2003 s. 91-2. Gapski* Alojzy (1900-1942) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Garbarek* Antoni (1914-1994) kolejarz, żołnierz AK. Słowniki: SBWP-W I; Enc. konsp. wlkp. Przyczynki: B. Nowak: Raszków. Historia i współczesność miasta i gminy. Wr. 1992. Garbowski* Ludwik Marcelian, pseud.: Drzewosz (1872-1954) botanik, fitopatolog. Słowniki: PSB; SBP; Biogramy uczonych V; Śródka (il.). Przyczynki: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych z. 250. Phytophatologia Polona 1981 nr 5 s. 6-122. Garczyk* Michał (1900-1943) podoficer WP i ZWZ. Słowniki: WSB; Enc. konsp. Artykuły: WTK 1970 nr 42. Garczyńscy* – rodzina szlachecka. AW: 1689. Przyczynki: J. Waniewska: Portrety G. ze Zbąszynia. =Roczniki Muzeum Narodowego w Warszawie 23: 1979 s. 261-304, il., rez., rés. [6 wizerunków epitafijnych z 2 poł. XVIII w.]. Garczyńska* Teofila w zakonie Zofia Stefania (zm. 1796) przeorysza karmelitanek bosych w P. Słowniki: Borkowska i s. 129. Garczyński* Antoni (1768-1813) prefekt kaliski. Słowniki: PSB; WSB; SBWP-W II. Przyczynki: J. Wąsicki: Powstanie kościuszkowskie w Wielkopolsce. P. 1957 s. 120. – J. Wąsicki: Powstanie 1806 r. w Wielkopolsce. P. 1958 s. 50. Garczyński* Franciszek (zm. ok. 1757) podkomorzy wschowski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy; Zwierzykowski s. 353. Garczyński* Franciszek h. Sas (zm. 1812) płk WP, powstaniec 1794, komendant placu w Rawiczu. Noty biograficzne: K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 61. Garczyński* Jan Nepomucen (zm. 1838) kpt. jazdy legionów pol. Słowniki: Pachoński Słownik. Garczyński* Józef Patrycy (1803-1861) powstaniec 1848. Słowniki: PSB; WSB. Biografie: J. Marciszewski: Uczestnik dwóch powstań. Gaz. Pozn. 1995 z 10. 11 s. 12. Przyczynki: M. Żychowski: Ludwik Mierosławski (1814-1878). Wwa 1963. – Ziemia wrzesińska 166, 168. Artykuły: Ziemia Kujawska 3: 1971 s. 28-9. Garczyński* Rudolf (XVIII w.) wojewodzic pozn. Słowniki: Zwierzykowski s. 353. Garczyński* Stanisław (zm. 1737) łowczy poznański, kaszt. bydg., inowr. Słowniki: Zwierzykowski s. 314; Mikulski, Stanek Spisy. Garczyński* Stefan (zm. 1755) chor. wschowski, kaszt., woj. kaliski, pozn., pisarz polityczny. AW: 1692. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; WSB; Bieniaszewski Spisy; SBWP-W zeszyt próbny; SBWP-W I; Dawni pisarze; Zwierzykowski s. 315, 340-2. Przyczynki: J. Bieniarzówna: Projekty reform magnackich w połowie XVIII w. PH 1951. – R. Kaleta [i in.]: Prekursorzy Oświecenia. „Monitor” z r. 1763 na tle swoich czasów. Wr. 1953. – B. Suchodolski: Nauka polska w okresie Oświecenia. Wwa 1953. – E. Lipiński: S.G. – ekonomista czasów saskich. Ekonomista 55: 1955 nr 2 s. 123-55, 208 i 211 [omówienie pracy S.G. „Anatomia Rzeczypospolitej Polskiej…”]. – B. Suchodolski: Rozwój i problematyka filozofii Oświecenia w Polsce. T. 2: Wiek XVIII – Oświecenie. Wwa 1956. – K. Kosiński: Drogi staropolskiej satyry politycznej. PHum. 19611 nr 1 s. 49-50. – P. Buchwaldówna: Trzy wydania „Anatomii Rzeczypospolitej Polskiej” S.G. PBK 8: 1963 s. 65-73. – E. Rostworowski: Spór S.G. z Załuskimi o rolę kleru w „Anatomii Rzeczypospolitej”. Sprawozdania z Posiedzeń Komisji PAN. Oddział w Krakowie Lipiec-grudzień 1964 s. 374-6. – E. Rostworowski: Spór S.G. z braćmi Załuskimi o rolę duchowieństwa w „Anatomii Rzeczypospolitej”. [W:] o naprawę Rzeczypospolitej XVII-XVIII w. Prace ofiarowane Władysławowi Czaplińskiemu w 60 rocznicę urodzin. Wwa 1965 s. 213-30. – W. Konopczyński: Polscy pisarze polityczni XVIII w. (do Sejmu Czteroletniego0. Wwa 1966. – W. Korcz: S.G. – wielkopolski ekonomista doby saskiej. [W:] Studia i Materiały WSP w Zielonej Górze. Nauki Społeczno-Polityczne. Nr 1. Zielona Góra 1974 s. 13-22. – =J. Bielawski: Calisiana w filatelistyce. Kalisz 2000. Garczyński* Stefan (XVIII w.) wojewodzic pozn., gen. major wojsk kor. Słowniki: Zwierzykowski s. 353. Garczyński* Stefan Florian (1805-1833) poeta, powstaniec. AW: 1693. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; WSB; Dawni pisarze; EK. Źródła: Z. Sudolski: S.G. w świetle nowych źródeł. Archiwum Literackie 11: 1967 s. 256-347. – Z. Szeląg: z korespondencji S.G. Archiwum Literackie 11: 1967 s. 348-74. Biografie: (L) [M. Leń]: S.G. Kalendarz Ziemi Kaliskiej 1958 s. 28. – S.G. (poeta). Ziemia Kaliska 1960` nr 21 s. 6. – M. Fik: G. Twórczość 30: 1974 z. 2 s. 113-7. – Z. Szeląg: S.G. Zarys biografii. Kielce 1983 215 s. – J.A. Kruszyński: S.G. poeta, żołnierz, tułacz. [W:] S. F. G.: Sonety wojenne. Lubostroń 1997. Przyczynki: J. Berger: Du schlummerst sanft. [niem. wiersz ku czci S. G.]. PBK 6 s. 398-402, sum. – S. Jasińska: Apostata, czyli Wacława życie. PBK 6: 1958 s. 39-165. – S. Jasińska: „Wspomnienie zczasów wojny narodowej polskiej 1831” w nieznanym autografie. PBK 6: 1958 s. 167-76. – S. Jasińska: Nieznany odpis wspomnień obozowych S.G. PBK 6: 1958 s. 382-98, il., sum. – Z. Szeląg: Materiały do twórczości S.G. Archiwum Literackie 11: 1967 s. 120-30. – M. Piwińska: Bóg utracony i Bóg odnaleziony. [W:] Problemy polskiego romantyzmu. T. 1. Wr. 1971 s. 251-301. – J. Maciejewski: Mickiewicza wielkopolskie drogi. P. 1972, passim. – Z. Stajewska: „Wacława dzieje” S.G. Wr. 1976, 179 s. – Z. Stefanowska: Mickiewicz o „Wacława dziejach”. [W:] Próba zdrowego rozumu. Wwa 1976 s. 108-24. – Z. Szeląg: Nieznane utwory S.G. w odpisie Klaudyny Potockiej. Poezja 15: 1980 nr 11 s. 20-30. – J. Leo: Autorskie zamiary S.G. Poezja 15: 1980 nr 11 s. 31-46. – Z. Szeląg: S.G. rodzina i dzieciństwo w świetle nowych źródeł. RKal. 14: 1981 s. 63-74, il. – Sz. Molenda, H. Molenda: Najbardziej z romantycznych… – (Rocznicowy setnik piszących). Ziemia Kaliska 1985 nr 9 s. 6. – M. Strzyżewski: o mickiewiczowskiej nobilitacji poematu S.G. „Wacława dzieje”. Zapomniany krytycznoliteracki aspekt wykładów paryskich Adama Mickiewicza. Pamiętnik Literacki 1998 z. 1 s. 27-38. – A. Pacholski: Romantyk w otchłani. Literatura 1999 nr 3 s. 24-7 [twórczość S. G.]. – G. Szelwach: Korespondencja Adama Mickiewicza ze S.G. Napis Ser. 5 (1999) s. 245-269. – J. Bielawski: Calisiana w filatelistyce. Kalisz 2000. Artykuły: +Archiwum Literackie 15: 1972. Gardo* Brunon Edward (1856-1916) nauczyciel, działacz patriot. Słowniki: Wrzesiński SB. Przyczynki: Wydarzenia wrzesiński. Pod red. Z. Grota. P. 1964, s. 180-2, 185. – L. Gomolec: w obronie mowy ojców. P. 1986, s. 11. – L. Kowalczyk: Wkład Związku Nauczycielstwa Polskiego w rozwój koncepcji kształcenia i dokształcania nauczycieli (19191939). B. 1978, s. 31-5. – L. Kowalczyk, A. Tchorzewski: Licea pedagogiczne w woj. bydgoskim. 1945-1970. B. 1980, s. 9-16. Gardo* Ryszard (1923-1974) kompozytor, muzykolog. Słowniki: WSB. Biografie: A. Laboga, T. Orlik: Laureaci Nagród Miasta Poznania i Województwa Poznańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury za rok 1968. (Część pierwsza). Nagrody indywidualne. KMP 1970 nr 1 s. 57-9. – H. Lorkowska: R.G. (1923-1974). z żałobnej karty. Aneks: Spis kompozycji teatralnych R.G. KMP 1976 nr 3 s. 122-5, il. Przyczynki: H. Lorkowska: R.G. – teatr i muzyka. [W:] Twierdza i teatr. 125 lat Teatru Polskiego w P. (1875-2000). Księga jubileuszowa. Red. K. Kurek. P. 2000 s. 103-9. Gardulski* Bolesław (1885-1961) prawnik, fotografik. Przyczynki: I. Płażewski: Spojrzenie w przeszłość polskiej fotografii. Wwa 1982, s. 212, 213, 218, 219, 242, 259, 261, 274, 286, 292, 312, 313, 320. – I. Płażewski: Dzieje polskiej fotografii. 1839-1939. Wwa 2003, s. 213, 214, 219, 220, 243, 263, 275, 286, 294, 312-4, 321, 387, 388, 393, 397. Garduła* Kazimierz (1894-1940) naczelny lekarz Ubezpieczalni Społecznej i ławnik miejski w Inowr. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr.1997; Wrzesiński SB. Biografie: J. Snitko-Rzeszut: Pro Memoria. Wojskowy Przegląd Lekarski 1989 s. 279. Przyczynki: A. Moszyński: Lista Katyńska. Wwa 1989 s. 57. – J. Tucholski: Mord w Katyniu. Wyd. 1. Wwa 1991 s. 105, 660. – R. Wołągiewicz: Katyń w albumach rodzinnych. Szczecin 1991. Gardzielewski* Paulin (1866-1909) malarz, witrażysta. AW: 1695. Słowniki: PSB; SAP II; SGraf.; WSB. Źródła: Katalog zbiorów MN [w P.]. T. 8. P. 2005 s. 58-9. Przyczynki: DWP III. – Polskie życie artystyczne w latach 1890-1914. Wr. 1967. – Dz. Wlkp. II. – KZSzt. t. 5, z. 12, 1974. – H. Majkowski: o sztuce plastycznej w Poznaniu w czasach poprzedzających wojnę światową. Antologia KMP 1990 nr 3/4. – H. Stępień [i in.]: Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Wwa 1994. – M. Warkoczewska: Adoracja Najświętszego Serca Pana Jezusa : mało znany obraz z kościoła Matki Boskiej Bolesnej. KMP 1998 nr 3 s. 82-6. Garnysz* Maciej Grzegorz (1740-1790) proboszcz inowrocławski, kustosz kruszwicki, bp sufragan kujawski. AW: 1695. Słowniki: PSB; Biskupi. Przyczynki: D. Główka: Być biskupem i ministrem. Majątek ruchomy biskupa chełmskiego i podkanclerzego M.G. (1790 r.). Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 1996 nr 2 s. 177-84, rés. Garstecki* Czesław Bolesław (1896-1953) ks., działacz harcerski. Słowniki: Teolodzy; AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Przybecki. Artykuły: RAP 1947. Garstecki* Maksymilian (1888-1959) inż., przedsiębiorca budowlany w P. Słowniki: Anders. Garsztka* Józef (1847- zm. po 1910) lekarz. Słowniki: SLek. V; Kośmiński. Garsztka* Wojciech (1916-1999) żołnierz AK. Biografie: Cmentarz średzki s. 205. Garwaski* Hieronim (zm. 1583) ks., kanclerz gnieźn. AW: 1699. Słowniki: PSB. Gaszczyński* Julian (1914-1984) działacz społ., polit. i harcerski, regionalista kościański. Słowniki: Słow. region. kościań. Gaszyński* Andrzej (XVI/XVII w.) założyciel szpitala w P. Słowniki: PSB. Gaszyński* Stefan Leopold Marian (1867-1949) ginekolog, społecznik. Słowniki: SLek. III; BSB IV (i fot.); SLek. III. Biografie: L. Zembrzuski: Śp. S.G. Polski Tygodnik Lekarski 1949 nr 31-2 s. 966-7. – J. Podgóreczny: Niepospolici ludzie Kujaw i Pomorza. B. 1967 s. 95-6. Gaudenty* (Radzim Gaudenty) (ok. 965 – ok. 1010) abp gnieźn., brat św. Wojciecha. AW: 1701. Słowniki: PSB; SSS; Hagiografia polska; WSB; P.B. Gams: Series episcoporum Ecclesiae Catholicae. Gratz 1957, s. 347; Biskupi. Źródła: F. Graus: Necrologium Bohemicum – Martyrologium Pragense a stopy nekosmovského pojetí českých dějin. Československý Časopis Historický 15: 1967 s. 808. Biografie: F. Kryszak: Pierwszy arcybiskup gnieźnieński. WAG 14: 1959 s. 319-24. – W. Tkadlčik: Święty R. Zeszyty Naukowe KUL 21: 1978 nr 1 s. 65-70. – Cz. Deptuła: Jeszcze o świętym R. Zeszyty Naukowe KUL 21: 1978 nr 1 s. 70-5. Przyczynki: W. Abraham: Organizacja Kościoła w Polsce. Wyd. 3. P. 1962, s. 142. – Kościół w Polsce. T. 1: Średniowiecze. Pod red. J. Kłoczowskiego. Kr. 1966. – J. Fried: Otton III i B.Ch. Miniatura dedykacyjna z Ewangeliarza z Akwizgranu, zjazd gnieźnieński a królestwa polskie i węgierskie. Analiza ikonograficzna. Wwa 2000, 270 s., il. [m.in. o G.]. – R. Michałowski: Początki arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. [W:] 1000 lat archidiecezji gnieźnieńskiej. Gniezno 2000 s. 27-48. – P. Urbańczyk: Paliusz G. [W:] Viae historicae. Księga jubileuszowa dedykowana prof. L. A. Tyszkiewiczowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Red. M. Goliński [i in.]. Wr. 2001 s. 242-60. – T. Wasilewski: Zjazd gnieźnieński w roku 1000 i powstanie królestwa i metropolii kościelnej w Polsce. [W:] Polska na przełomie i i II tysiąclecia. Red. Sz. Skibiński. P. 2001 s. 107-109. – S. Trawkowski: Wokół początków arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. [W:] Ludzie, Kościół, wierzenia. Studia z dziejów kultury i społeczeństwa Europy Środkowej. Red. W. Iwańczuk [i in.]. Wwa 2001 s. 109-23. – R. Michałowski: Zjazd gnieźnieński. Religijne przesłanki powstania arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Wr. 2005. – G. Labuda: Droga życiowa Radzima – Gaudentego do arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. [W:] o rzeczach minionych. Red. M. Młynarska-Kaletynowa [i in.]. Wwa 2006 s. 179-90. Gauza* Wincenty (1913-1969) dyr. farbyki mebli w Wolsztynie. Słowniki: Wolszt. SB (i fot.). Gawęcki* Wincenty Franciszek (1879-1968) nauczyciel we Wrześni, działacz niepodległościowy. Słowniki: Wrzesiński SB. Biografie: M. Torzewski: Historia Szkoły Podstawowej Nr 1 we Wrześni w l. 1903-2003. Września 2003 s. 32 (fot.). Gawęcki* Witold (1911-1946) rysownik, malarz. Słowniki: PSB; SAP II; SPKP; WSB. Przyczynki: T. Leszner: w pracowniach grafików i plastyków w latach wojny. Cz. 1. Szamotuły 1946 s. 49-55. – O. Nawłocki [T. Leszner]: o exlibrisach W.G. P [1946], 12 s., ekslibrisy. – O. Nawłocki: Exlibrisy lekarzy. P. 1947. – Exposition des ex-libris polonais 1939-1947. Bibliotheque National, Paris. Catalogue. Paris 1947. – Wystawa pośmiertna poznańskich art.plastyków. Poznań Salon Sztuk Plastycznych, 5 i – 2 II. Katalog. P. 1947. – Almanach exlibrisu polskiego XX wieku. Opr. J. Kram. Kr. 1948. – T. Leszner: W.G. – exlibrisy. Cz. 1, 2. Szamotuły 1949. – DWP III. – P. Michałowski: Ekslibrisy wielkopolskie. Katalog wystawy. P. 1958. – P. Michałowski: Ekslibrisy z widokami Wielkopolski. Katalog wystawy. P. 1961. – K. Kalinowski: Dwadzieścia lat plastyki poznańskiej (1945-1965). KMP Cz. 1 – 1964 nr 2. – M. Hendrykowska: Główne tendencje rozwojowe w poznańskiej grafice użytkowej w latach 1945-1980. KMP 1981 nr 2. – L. Turkowski: Księga mojego miasta. Poznańskie wspomnienia z lat 1919-1939. P. 1983 s. 98-9, 199-201. – J. Mikołajczak: Kpinki i docinki. P. 1989. – M. Grońska: Ekslibrisy. Wwa 1992. Bibliografie: Z. Klemensiewicz: Bibliografia ekslibrisu polskiego. Wr. 1952. Gawłowicz* Leon (1873-1931) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 194. – Wróblewski s. 280. Gawrecki* Jan Leopold (1818-1866) ks., pedagog. AW: 1705. Słowniki: PSB; EK; PTPN. Przyczynki: J. Oleksiński: Polacy w seminarium nauczycielskim w Paradyżu. Zeszyty Lubuskie 14: 1975 s. 81, 85-6, 92. – J. Oleksiński: Polskie tradycje seminarium nauczycielskiego w Paradyżu. Przegląd Historyczo-Oświatowy 2: 1977 s. 132, 134, 141. Gawron* Błażej (zm. 1552) kupiec. Słowniki: PSB. Gawron* Roman Stefan (1906-1939) lekarz. Słowniki: J.B. Gliński: Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej. Wr. 1997. Gawroński* Andrzej h. Rawicz (1740-1813) ks., jezuita, prof. Kolegium Jezuickiego w Kaliszu, bp krak., matematyk. AW: 1706. Słowniki: PSB; Biskupi; EK; EWoJ; Szkoła Kaliska. Przyczynki: J. Poplatek. Komisja Edukacji Narodowej. Udział byłych jezuitów w pracach Komisji Edukacji Narodowej. Kr. 1973 s. 83-8. Gawroński* Jerzy (1908-1992) oficer WP i ZWZ-AK. Słowniki: Enc. konsp. wlkp. Gawroński* Julian Leopold Mateusz (1868-1939) pediatra, pedagog. Słowniki: SLek. I. Bibliografie: S. Konopka: Polska bibliografia lekarska XIX wieku (1801-1900). Wwa 1974-1984. Gawroński* Stanisław (ok. 1565-1620) ks., jezuita, filozof. Słowniki: EWoJ. Gawrych* Ludwik, pseud.: Gustaw (1907-1979) żołnierz AK. Słowniki: Czuwaj wiaro! Wielkopolanie w powstaniu warszawskim. P. 2004 s. 17-8, il. Gawrych* Stanisław (1904-1978) dr nak chemicznych, doc. UP. Słowniki: SBTech. IV/V. Gawrych* Wacław (1892-1967) powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW ze Żnina. Gayczak* Kazimierz Marian (1900-1959) inż. mechanik, organizator i dyr. Warsztatów Wagonowych PKP w Ostrowie Wlkp. Słowniki: SBTech. XI. Gayczak* Tadeusz Aleksander (1880-1939) inż. elektryk, organizator przemysłu kablowego, dyr. nacz. fabryki „Kabel Polski” w B. Słowniki: SBTech. XI. Przyczynki: Historia elektryki polskiej. T. 1. Wwa 1976. – Z. Popławski: Dzieje Politechniki Lwowskiej 1844-1945. Wr. 1992. – Politechnika Lwowska 1844-1945. Wr. 1993. – 75 lat Stowarzyszenia Elektryków Polskich 1919-94. Zeszyt Historyczny SEP 1994 nr 1. Gaysler* Witold (1915-1941) lotnik, żołnierz września 1939 r., uczestnik walk o Anglię. Słowniki: AMOstr. z. 8, 14. Gądkowski* (Gantkowski) Bartłomiej (zm. 1554) kanclerz gnieźn. i pozn. AW: 1707. Słowniki: PSB. Gądzikiewicz* Witold Stanisław Ludwik, pseud.: Śliwiński, Wiśniewski (1879-1962) higienista, prekursor polskiej szkoły higieny eksperymentalnej, prof. UP i AM w Poznaniu. Słowniki: PSB; SBP; Biogramy uczonych VI; Śródka (il.); SBPNM i z. 3. Biografie: M. Speiss: W.G. – zasłużony higienista polski. Polski Tygodnik Lekarski 18: 1963 nr 27 s. 1003-4. – M. Kroemeke: Droga naukowa prof. zwycz. dr. fil., dr. wszech nauk lekarskich W.G. (23. 8. 1879 – 28. 12. 1962). Biuletyn Biblioteki Akademii Medycznej w Poznaniu 17: 1971 s. 15065. – A. Środka: W.G. (23 VIII 1879 r. Zawiercie – 28 XII 1962 r. Poznań). AHFM 1987 nr 4 s. 655-6. – J. Jaszke: W.G. (1879-1962). Higienista. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 162-3, bibliogr. Przyczynki: Kron. AM 1: 1959 s. 297-307. – Dzieje nauczania medycyny i farmacji w Warszawie (1789-1850). Praca zbiorowa pod red. M. Łyskanowskiego [i in.]. Wwa 1990 s. 282-5, 436. – J. Jeszke: Katedra Higieny Uniwersytetu Poznańskiego w okresie międzywojennym. [W:] Materialy z sympozjum pt. Katedra Higieny i instytucje działalności prohigienicznej w Poznaniu i Wielkopolsce. Historia i współczesność. Poznań 16-17 września 1994. – A. Zarzycki: Katedra Higieny Uniwersytetu Poznanskiego i Akademii Medycznej w Poznaniu w latach 1945-1972. [W:] Materialy z sympozjum pt. Katedra higieny i instytucje działalności prohigienicznej w Poznaniu i Wielkopolsce. Historia i współczesność. P. 1994. Gąsawski* Hieronim (zm. 1702) aptekarz, filantrop. Słowniki: PSB. Gąsawski* Stanisław i (zm. 1677) aptekarz, mielcarz, rajca pozn. Słowniki: PSB. Gąsawski Stanisław II (zm. 1729) prawnik, sekretarz królewski. Słowniki: PSB. Gąsiorowscy* AW: 1709. Przyczynki: J. Marciszewski: Trzy pokolenia. Gaz. Pozn. 08. 12. 1995 s. 12. Gąsiorowski* (XVIII w.) dyrygent kapeli cystersów w Przemęcie. Słowniki: Chybiński. Gąsiorowski* Andrzej (XVII w.) kaszt. bydg., star. radziejowski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Gąsiorowski* Antoni (+) mieszkaniec Chwaliszewa. Biografie: M. Woźniak: „Ślepy Antek”, bohater z Chwaliszewa. KMP 1995 nr 1 s. 199-206, il. Gąsiorowski* Augustyn (zm. 1752) kaszt. bydg., star. radziejowski. Słowniki: Mikulski, Stanek Spisy. Gąsiorowski* Bronisław (1830-1902) ziemianin. AW: 1714. Słowniki: PTPN. Gąsiorowski* Józef (1804-1886) powstaniec 1830/31, działacz niepodl. AW: 1715. Słowniki: PSB; Bielecki Słownik. Gąsiorowski* Kazimierz (1841-1908) księgarz, wydawca. AW: 1717. Słowniki: SPKP; AMM. Gąsiorowski* Ludwik (1807-1863) lekarz, historyk medycyny, społecznik. AW: 1718. Słowniki: PSB; SPKP; WSB; PTPN; AMM; SHist. Biografie: L. Krakowiecka: L. G. i jego dzieło. w 150 rocznicę urodzenia się L. G. AHFM 20: 1957 z. 1/2 s. 151-7. Przyczynki: A. Koehlerówna: Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. RH 1957 s. 388. – Nauka w Wlkp. s. 265, 290, 921, 927, 939, 940, 943, 944, 1100, 1174. – Kwilecki Ziemiaństwo II s. 260-2. – Przybecki. Artykuły: AHFM 20: 1957 s. 151-7. Gąsiorowski* Maciej (zm. 1726) kaszt. inowr., star. radziejowski. Słowniki: PSB; Mikulski, Stanek Spisy. Gąsiorowski* Maciej (1844-1914) lekarz, działacz niepodl. AW: 1719. Słowniki: PTPN; AMM; Członkowie tajnych tow. Przyczynki: E. Achremowicz, T. Żabski: Towarzystwo LiterackoSłowiańskie we Wrocławiu 1836-1886. Wr. 1973 s. 244, 401, 438. Gąsiorowski* Stefan (1878-1951) księgarz, wydawca. Słowniki: SPKP; WSB. Bibliografie: S. Żynda: Bibliografia wydawnictw Księgarni św. Wojciecha 1895-1969. P. 1970. Przyczynki: S. Pazyra: z dziejów książki polskiej w czasie II wojny światowej. Wwa 1970. – S. Dippel: o księgarzach, którzy przeminęli. Wr. 1976. – J. Marciszewski: Trzy pokolenia. Gaz. Pozn. 1995 z 8. 12 s. 12. Gąszczak* Maria (1914-1943) nauczycielka z ziemi złotowskiej. Biografie: J. Oleksiński: Sylwetki nauczycieli spod znaku „Rodła”. (Z obszaru Dzielnicy V Związku Polaków w Niemczech w Złotowie). Przegląd Historyczno-Oświatowy 22: 1979 nr 3. – B. Konarski: M.M.G. Prz. Zach.-Pomorski 40: 1996 nr 2 s. 179-81. Gdeczyk* Franciszek (1847-1922) działacz społeczny w Pleszewie. Biogramy: A. Ptak: samorząd s. 103-4, il. Gdeczyk* Stanisław (1843-1893) ks. AW: 1720. Słowniki: PTPN. Gdyra* Alfons (1909-1977) lekarz. Słowniki: SBWP-W II. Gecz* Mikołaj II (XV w.) kupiec, wójt P. Słowniki: PSB. Gedeliusz* (Gedelius, Gedelus) Wojciech (zm. ok. 1632) drukarz pozn. i kaliski. Słowniki: PSB; EK; EWoK; SPKP; Drukarze III cz. 1; WSB; SBWP-W I. Przyczynki: K. Bielska: Drukarstwo kaliskie. Jego dzieje i dorobek do upadku Rzeczypospolitej. Roczniki Biblioteczne 1962 nr 3/4 s. 41-77. – K. Bielska: Bibliografia starych druków kaliskich. Do końca XVIII w. Wwa 1980, 210 s. [m.in. W.G.]. Geisler* Paweł (1856-1919) dyrygent orkiestr teatralnych i symfonicznych, kompozytor. Słowniki: Dyrygenci. Geissler* Józef (1904-?) nauczyciel gimn. Źródła: J.G.: Mój życiorys. [W:] Gimnazjum i Liceum ad Sanctam Mariam Magdalenam w Poznaniu. Jednodniówka nr 4. Poznań 1993 s. 52-67. Gelhor* Marcin (zm. 1637) kuśnierz, burmistrz pozn. Słowniki: PSB. Gelhor* Piotr i (zm. 1543) złotnik w P. Słowniki: PSB (Gielor); WSB; SAP II. Przyczynki: J. Eckhardt: Złotnictwo poznańskie w dobie Odrodzenia. Studia Muzealne 1957 s. 173, 1801. – A. Bochnak [i in]: Polskie rzemiosło artystyczne wieków średnich. Kr. 1959 s. 176. – Inwentarze mieszczańskie z lat 1528-1635 z ksiąg miejskich poznańskich. P. 1961 s. 108-9. Gembart* Józef (1743-1821) jezuita, kan. gnieźn. i kaliski, bp sufragan gnieźn. AW: 1729. Słowniki: Biskupi; EWoJ; Szkoła Kaliska. Gembiccy* h. Nałęcz – rodzina szlachecka w Wlkp. AW: 1730. Przyczynki: A. Tomczak: Fragment archiwum G. w Archiwum Diecezjalnym we Włocławku. ZH 37: 1972 z. 3 s. 109-27. Gembicka* Elżbieta (XVII w.) przeorysza cysterek w Ołoboku. Słowniki: Borkowska i s. 55. Gembicka (Gębicka) Zofia w zakonie Benedykta (XVII w.) ksieni cysterek w Oloboku. Słowniki: Borkowska i s. 56. Gembicki* Andrzej h. Nałęcz (zm. przed 1654) kan. gnieźn. i kujawski, bp sufragan gnieźn., bp łucki. AW: 1733. Słowniki: PSB; EK; Biskupi; Szkoła Kaliska. Gembicki* Andrzej (zm. 1688) podkomorzy pozn., star. ujski, pilski i kościański. AW: 1734. Słowniki: PSB; Bieniaszewski Spisy; Chłapowski. Gembicki* Jan (1602-1675) kan. gnieźn., opat komendatoryjny w Trzemesznie, bp kujawski, polityk. AW: 1735. Słowniki: PSB; Urzędnicy centralni Spisy; EK; Biskupi. Przyczynki: A. Tomczak: Fragment archiwum Gembickich w Archiwum Diecezjalnym we Włocławku. ZH 37: 1972 z. 3 s. 109-27. Gembicki* Jan (XVII w.) marszałek sejmiku średzkiego 1696. Słowniki: Zwierzykowski s. 302, 353. Gembicki* Krzysztof (zm. 1659) krajczy kor., kaszt. gnieźn., woj. inowr., star. gnieźn., stawiszyński. Słowniki: PSB; WSB; Bieniaszewski Spisy; Urzędnicy centralni Spisy; Inowr. SB I; Chłapowski. Przyczynki: W. Dworzaczek: Genealogia. Wwa 1959 tabl. 150. – Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego. Wyd. W. Dworzaczek. T. 1 cz. 1 i 2. P. 1962. Gembicki* Mustafa (+) nauczyciel – matematyk. Słowniki: Szkoła Kaliska. Przyczynki: J. Werner, J. Żardecki: To oni nas uczyli. Kaliszanie w Warszawie 1993 nr 4 s. 19-29. Gembicki* Paweł (XVII w.) kaszt. międzyrzecki, łęczycki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Gembicki* Stefan (zm. 1695) kaszt. rogoziński, płocki. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Przyczynki: Dzieje Margonina. Praca zb. pod red. K. Rzepy. P. 2002 s. 50. Gembicki* Stefan (XVII w.) kaszt. rogoziński, woj. łęczycki, star. nakielski. Słowniki: Bieniaszewski Spisy. Gembicki* Wawrzyniec (1559-1624) kan. pozn., kanclerz gnieźn., bp kujawski, abp gnieźn., kanclerz wielki kor. AW: 1740. Słowniki: PSB; WSB; Urzędnicy centralni Spisy; Biskupi; EK. Źródła: W. Polak: Cztery listy hetmana Stanisława Żółkiewskiego do prymasa W.G. z 1619 roku ze sztokholmskiego Riksarkivet. ZH 1999 z. 1 s. 129-43, Zfg. – Listy hetmana Stanisława Żółkiewskiego do kanclerza W.G. z lat 1609-1612 ze sztokholmskiego Riksarkivet. Oprac. D. Bogdan [i in.]. ZH 1996 z. 4 s. 81-109. – K. Polak, W. Polak: List opata oliwskiego Adama Trebnica do prymasa W.G. w sprawie krzyża na katedrze gnieźnieńskiej (1618 r.). Czasy Nowożytne 2: 1997 s. 193-7. Przyczynki: H. E. Wyczawski: Bp Piotr Gembicki. Kr. 1957. – W. Czapliński: Sprawa listu biskupa wrocławskiego (arcyks. Karola) do prymasa polskiego (W. G.) z dnia 14 VIII 1619. =Sporn. Praci Filosof. Fak. Brnen. Univer. 10: 1961 Rada Hist. c. 8 s. 220-77, rez. – Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego. Wyd. W. Dworzaczek. T. 1. P. 1962. – J. Maciszewski: Wojna domowa w Polsce (1606-1609). Wr. 1966. – J. Maciszewski: Polska a Moskwa 1603-1618. Wwa 1968. – Katedra gnieźnieńska. T. 1. P. 1970 s. 226-7. Gemsa* Jan (XV/XVI w.) organista w Kaliskiem. Słowniki: Chybiński. Gendek* Antoni (1915-1944) działacz harcerski, p.o. komendanta Samodzielnego Obwodu AK Września. Słowniki: Wrzesiński SB; Enc. konsp. wlkp. Generowicz* (v. Henerowicz) Marceli (+) właściciel ziemski. Słowniki: W. Śliwowska: Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku. Słownik biograficzny. Warszawa 1998. Genge* Marian (1890-1948) ziemianin, powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW; SBWP-W I; AMOstr. z. 10. Biografie: Biografistyka powstania wielkopolskiego 1918-1919. Koszalin 1985 s. 31. – M. Rezler: M.G. 1890-1948. Południowa Wielkopolska 1989 nr 2 s 3. Przyczynki: M. Rezler: Kompania grabowska. Południowa Wielkopolska 1974 nr 12. – Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Artykuły i przyczynki. Kościan 1975 s. 160, 163-4. – z dziejów Grabowa nad Prosną. Pod red. B. Polaka [i in.]. Kalisz 1990 s. 11-2. Gengell* (Gengel) Jerzy (1657-1727) ks., jezuita, filozof, teolog, polemista, kapelan wojskowy, pisarz. AW: 1740. Słowniki: PSB; Filozofia w Polsce; Teolodzy; SBWP-W I; EWoJ; Szkoła Kaliska. Biografie: J. Jarco: J.G. jako pierwszy historyk ateizmu. Euhemer 15: 1971. – F. Bargieł: Geneza i przyczyny niewiary według J.G. SJ. Rocznik Wydziału Filozoficznego Towarzystwa Jezusowego w Krakowie 1990. – F. Bargieł: J.G. SJ (1657-1727) rozprawa o „Nieśmiertelności duszy ludzkiej”. Forum Philos. T. 4 (1999) s. 235-64. Gensz* Juliusz (+) lekarz kaliski. Słowniki: Kośmiński [dopełnienia]. George* Jan (1828-1910) ks., społecznik. AW: 1742. Słowniki: Księża. Artykuły: Poradnik Gospodarski 1984 nr 6 s. 29. George* Maksymilian (1891-1938) bankowiec, powstaniec wlkp. Słowniki: SBPW. Przyczynki: S. Kubiak [i in.]: Rady robotniczo-żołnierskie w Wielkopolsce 1918-1919. P. 1959 s. 29. – A. Czubiński: Powstanie wielkopolskie. P. 1978 s. 160, 184. – Wojskowe aspekty powstania wielkopolskiego 1918-1919. Opr. S. Nawrocki. PP. 1985 s. 343. Geppert* Ignacy (1884-1942) ks., działacz relig. i społ. Słowniki: Martyrol.; PSB; PTPN; Teolodzy; EK; SPTK; SBKS; SHist.; Księża. Biografie: K. Śmigiel: Ks. I. G. (1884-1942). [W:] ZiZM 215-22. Przyczynki: J. Domagała: Ci, którzy przeszli przez Dachau. Wwa 1957 s. 107. – Jakóbczyk Studia III s. 197. – J. Marczewski: Narodowa Demokracja w Poznańskiem. Wwa 1967 s. 317, 319-20, 409. – Udział duch. s. 49, 64. – Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832-1939. Pod red. C. Strzeszewskiego. Wwa 1981. Geppert* Jan (1878-1950) nauczyciel. Biografie: Z. Smoluchowski: o J.G. z Brenna. Pan. Leszcz. 1989 nr 18 s. 16. Gerard* (zm. 1257) kan. pozn., notariusz Władysława Odonica. Słowniki: PSB. Geras* Tadeusz Leonard (1895-1971) powstaniec wlkp., kpt. WP. Słowniki: SBPW. Przyczynki: L. Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej. Wwa 1985 s. 153, 336. – J. Kuropieska: Obozowe refleksje. Kr. 1985 s. 96-7. Gerber* Gustav Eduard (1820-1901) pedagog, filozof, poseł do sejmu pruskiego, honorowy obywatel B. AW: 1743. Słowniki: Mann Handbuch; BSB II; Balde. Przyczynki: W. Samel: Bromberger Stiftungen und Schenkugen. Bromberg 1982 nr 98 s. 14. – G. Ohlhoff: Bromberger Ehrenbürger. Bromberg 1986 nr 27 s. 6. – H.J. Cloeren: Language and Thought. German Approaches to Analytic Philosophy in the 18 th and 19 th Centuries. Berlin [et al.] 1988 s. 147-62. Gerhard* (Gierchard) Ewald (1974-?) oficer powstania 1830/31, emigrant. Słowniki: Bielecki Słownik. Gerike* (Gericius) Paweł (XVI/XVII w.) pastor luterański, kaznodzieja. AW: 1747. Słowniki: PSB. Gerlib* (XIV w.) kan. pozn., kan. i oficjał gnieźn., uczestnik procesu polsko-krzyżackiego 1320/21. Słownik: Jabłońska Kapituła s. 142. Gerntke* Paweł (1872-1929) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; AMOstr. z. 10. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 193. Gerpe* Julian Edward (1816-1876) lekarz, filantrop. AW: 1752. Słowniki: PSB; PTPN; AMM; SLek. IV. Przyczynki: J. Smereka: Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918. Wr. 1979 s. 39, 78, 104. Gersdorff* Gero Freiherr von (1909-1941) niemiecki działacz w Wielkopolsce. Przyczynki: Saat und Ernte. Lebensbilder Posener deutscher Landwirte. Hrsg. von H. von Rosen. Rosbach 1978 s. 36-7. Gertich* (Gertych) Marcin (1591-1657) senior jednoty braci czeskich. AW: 1755. Słowniki: SBL; WSB; Szamotulanie. Źródła: Akta synodów różnowierczych w Polsce. Opr. M. Sipayłło. T. IV. Wwa 1997. Przyczynki: A. Węgierski: Slavonia reformata. Wwa 1973 (reprint). – J. Dworzaczkowa: Bracia czescy w Wielkopolsce. Wwa 1997. Gertich* (Gertych) Marcin Gracjan (1568-1629) senior jednoty braci czeskich. AW: 1756. Słowniki: PSB; EK; WSB; SBL; Szamotulanie; SHist. Źródła: Akta synodów różnowierczych w Polsce. Opr. M. Sipayłło. T. III Wwa 1983, T. IV Wwa 1997. Przyczynki: J. Śliziński: z działalności literackiej braci czeskich w Polsce (XVI-XVII wiek). Wr. 1959. – W. Czapliński: o Polsce siedemnastowiecznej. Wwa 1966 s. 116. – A. Węgierski: Slavonia reformata. Wwa 1973 (reprint). – J. Dworzaczkowa: Bracia czescy w Wielkopolsce. Wwa 1997. Gertych* Marcin (1591-1654) senior jednoty braci czeskich. AW: 1755. Słowniki: PSB; WSB. Gertych* Mikołaj (1624-1671) senior braci czeskich w Wielkopolsce. AW: 1757. Słowniki: PSB. Gerward* (XI w.) rzekomy bp pozn. Słowniki: Maciejewski Episkopat s. 253. Źródła: Kat. biskupów s. 15, 101, 182. Gerward* (XIII w.) kaszt. śremski. Słowniki: Bielińska, Gąsiorowski, Łojko Spisy. Gerward* z Ostrowa (zm. 1323) kan. kruszwicki, bp kujawski. Słowniki: PSB; EK; Biskupi; Maciejewski Episkopat s. 265-6. Biografie: J. Bieniak: G. z O. herbu Laska (ok. 1260-1323), biskup włocławski. [W:] Ludzie pomorskiego średniowiecza. Szkice biograficzne. Red. J. Borzyszkowski. Wr. 1981 s. 47-53. Przyczynki: E. Długopolski: Władysław Łokietek na tle swoich czasów. Wr. 1951. – S. Librowski: Wizytacje diecezji włocławskiej. ABMK 10: 1965 s. 142-7. – J. Bieniak: Przynależność administracyjno-polityczna kasztelanii nadgoplańskich w latach 1267-1327. [W:] Zeszyty Naukowe UMK. Historia. Nr 2. Toruń 1966 s. 66. – J. Bieniak: Wielkopolska, Kujawy, ziemia łęczycka i sieradzka wobec problemu zjednoczenia państwowego w latach 1300-1306. Toruń 1969 s. 69-79, 73-4. – P. Kriedte: Die Herschaft der Bischöfe von Wloclawek in Pommerellen von den Anfängen bis zzum Jahre 1409. Göttingen 1974 s. 120-48. – J. Maciejewski: Czy możliwe jest odtworzenie itinerarium biskupa włocławskiego G.? PH 1998 z. 2 s. 287-9. – J. Maciejewski: Działalność kościelna G. z Ostrowa, biskupa włocławskiego w latach 1300-1323. B. 1996, 179 s., sum. R: I. Skierska, PHist. 1997 z. 2. s. 347-50; L. Zygner, Ziemia Kujawska 13: 1998 s. 201-4. – B. Śliwiński: Pomorze Wschodnie w okresie rządów księcia polskiego Władysława Łokietka w l. 1306-1309. Gdańsk 2003 s. 227-9. – J. Pakulski: Geneza pieczęci herbowych biskupów i arcybiskupów metropolii gnieźnieńskiej. [W:] Polska heraldyka kościelna. Red. K. Skupieński [i in.]. Wwa 2004 s. 31. – B. Śliwiński: Studia z dziejów zakonu krzyżackiego, Pomorza Wschodniego i Polski w l. 1310-1320. [W:] Studia z Dziejów Średniowiecza. T. 12. Malbork 2006 s. 319-60. Gerwel* Czesław (1909-1974) lekarz, parazytolog, biolog, prof. AM w Poznaniu. Słowniki: WSB; SBP; Biografie: W. Kasprzak: Cz.G. (1909-1974). Parazytolog. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 164-6. – W. Kocięcka: Wstęp. [W:] Cz. Gerwel: Parazytologia lekarska w okresie powojennym. Nowe kierunki badawcze i ich znaczenie w ochronie zdrowia publicznego. Wstęp i dobór tekstów W. Kocięcka. P. [PTPN] 2008, s. 9-43, il. Przyczynki: Nauka w Wlkp. s. 624, 635, 646, 649-50, 951. – 25 lat Akademii Medycznej w Poznaniu. P. 1974 s. 172, 195, 211-2, 304. – Akademia Medyczna w P. P. 1975 s. 142-4. Artykuły: Kron. AM l. 1959 s. 179-82, 189-96. – Służba Zdrowia 1974 nr 39 s. 7. – Trybuna Ludu 1974 nr 263. – Życie Warszawy 1974 nr 223. – Wiadomości Parazytologiczne 21: 1975 nr 1 s. 141-4. Gerwel* Wacław (1912-1976) chirurg, dr med. AM w Poznaniu. Słowniki: WSB. Biografie: M. Marczewski: W.G. (1912-1976). Chirurg. [W:] Szkice do portretów przedstawicieli medycyny poznańskiej 1945-1985. P. 1991 s. 167-8, bibliogr. Przyczynki: M. Marczewski Lekarz Wojskowy 1977 nr 2 s. 131. – M. Marczewski: Kronika Oddziału Chirurgii Og. Szpitala Wojskowego w Poznaniu. Gess* Wolfgang Friedrich (1819-1891) biblista, generalny superintendent w Poznaniu w l. 18791885. Słowniki: Balde. Przyczynki: A. Golon, J. Steffani: Posener evangelische Kirche. Ihre Gemeinden und Pfarrer von 1548 bis 1945. Lüneburg 1967. – Rogall Geistlichkeit s. 32, 266. Gettler* Władysław (1887-1975) drukarz, grafik. Słowniki: SGraf. Przyczynki: Almanach exlibrisu polskiego XX wieku. Opr. J. Kram. Kr. 1948. – +Exlibrisy wielkopolskie. Poznań Muzeum Narodowe 1958. Katalog. P. 1958. – M. Grońska: Ekslibrisy. Wwa 1992. Bibliografie: B. Żynda: Bibliografia wydawnictw Księgarni św. Wojciecha 1895-1969. P. [i in.] 1970. Gębczyński* Stanisław (zm. ok. 1971) płk LWP. Biografie: S. Gębczyński: Płk S.G. z żałobnej karty. KMP 1971 nr 3 s. 96-8, il. Gębicki* Jakub (1569-1633) konsenior kościołów kalwińskich na Kujawach. AW: 1760. Słowniki: PSB; Nowy Korbut; EK. Gębicki* Łukasz (zm. 1670) poeta. Słowniki: PSB; Nowy Korbut. Przyczynki: DWP II. Gębicki* Marcin (XVI w.) złotnik w P. Słowniki: PSB. Gianotti* Stanisław (zm. 1681) prepozyt kapituły Św. Jana w Gnieźnie, bp sufragan kijowski. Słowniki: Biskupi. Gibasiewicz* Feliks (1867-1930) ks., prahistoryk. Słowniki: PSB; PTPN; Księża; SBWP-W I; AMOstr. z. 10. Bibliografie: S. Potocki: Bibliografia prac publikowanych [S.G. (19041986)]. PBK 22: 1988 s. 263-6 [61 poz.]. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 193. Gibasiewicz* Stanisław (1904-1986) numizmatyk, administrator Biblioteki Kórnickiej. Słowniki: SPKP Supl. II; SBW. Biografie: S. Potocki: S.G. 1904-1986. Wiadomości Numizmatyczne 1986 z. 3/4 s. 254-6, il. – S.K. Potocki: S.G. (1904-1986). PBK 22: 1988 s. 261-6, bibliogr. Gibasiewicz* Stanisław Kostka (1865-1910) ks. AW: 1761. Słowniki: PTPN. Gidaszewski* Kazimierz (1851-1926) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża. Przyczynki: Zieliński Wykonanie s. 39. – Wojciechowska s. 409. Gidyński* Józef Kazimierz (1902-1977) prawnik, socjolog. Slowniki: SBSP. Przyczynki: 60 lat socjologii poznańskiej. Red. A. Kwilecki. P. 1981. Gieburowski* Wacław Kazimierz (1877-1943) ks., kompozytor, dyrygent, prof. tytul. UP. AW: 1764. Słowniki: PSB; SMP; Dyrygenci; G. Mizgalski: Podręczna encyklopedia muzyki kościelnej. P. 1959; Grove’s Dictionary of Music and Musicians. T. 3. London 1954; Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna. T. 3. Kr. 1987. – Martyrol.; EK; WSB; PTPN; Teolodzy; Księża; BSB I. Biografie: S. Durzyński: Wspomnienie pośmiertne o śp. Ks. Dr. W.G. P. 1946, 8 s., il. – J. Młodziejowski: Ksiądz W.G. PWlkp 2: 1946 nr 11 s. 313-7. – J. Młodziejowski: Ks. Dr W.G. Ruch Muzyczny 1946 nr 20/21 s. 27-9. – S. Durzyński: Wspomnienie pośmiertne o śp. X. W.G. Życie Muzyczne 1947 nr 3/4 s. 1-8. – Epitafium o ks. Gieburowskim. Życie Śpiewacze 1957 nr 10. – J. Młodziejowski: Ks. dr W.G. Biblioteka Organisty 1957 nr 2/3 s. 7-8. – W. Cieszynka: Wspomnienie o śp. księdzu W.G. [W:] Kalendarz Wielkopolski na rok 1960. Wwa 1959 s. 316-8. – J. Pikulik: Ks. W.G. Przew. Kat. 58: 1968 s. 420-1. – M. Turwid: Ks. W.G. Kal. Bydg. 1981 s. 97-101. – W.J. Ciesielski [i in.]: Znani i nieznani. Ks. W.G. Poradnik Muzyczny 1984 nr 2. – Z. Bernat: Ksiądz W.G. Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 1987 z. 7. – Z. Bernat: Ks. W.G. Człowiek – legenda. P. 1993, 72 s. – A. Koszewski: Ksiądz W.G. jako dyrygent i kompozytor. Monochord 1995 nr 6/7 s. 85-93. – Wielkopolanie XX wieku. Praca zbiorowa pod red. A. Gulczyńskiego. P. 2001 s. 143-52. E. Skalska: Człowiek legenda. Ks. W.G. Iks 2002 luty s. 16, il. Przyczynki: B. Olszewicz: Lista strat kultury polskiej. Wwa 1947 s. 70. – +F. Łukasiewicz: Wspomnienie o Chórze Katedralnym ks. G. Życie Śpiewacze 1948 nr 19-20 s. 2-8. – Dz. UAM s. 56-8, 82-4, 88, 101, 209. – M. Turwid: Światła wspomnień. [W:] Poznańskie wspominki z lat 1918-1939. P. 1973 s. 263-9. – 50 lat Państwowej Wyżzszej Szkoły Muzycznej w Poznaniu. Wwa [i in.] 1972. – K. Winowicz: Dorobek naukowy Józefa Surzyńskiego i W.G. – pierwszych muzykologów poznańskich. [W:] 50-lecie powołania Katedry Muzykologii przy Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. P. 1974 s. 5-19. – J. Waldorff: Eroica. Polityka 1980 nr 14. – Amatorski zorganizowany ruch śpiewaczy Wielkopolski w latach 1892-1992. P. 1992. – Z. Bernat: Pomyłki w biogramach księdza W. G., czyli o ograniczonym zaufaniu do encyklopedii. Poznańskie Studia Teologiczne 1992. – S. Stuligrosz: Ksiądz – artysta. [W tegoż:] Piórkiem Słowika. P. 1995 s. 111-27 i 106, 108, 138, 154, 157, 185, 201, 207, 214-6, 219-20, 223-4. – D. Kolbuszewska: Wacek – muzyk anielski. Gaz. Wyb. (P.) 1997 nr 50 s. 5. Artykuły: +Przew. Kat. 1968 nr 39, 46. Giecewicz* Feliks (1874- po 1942) rzeźbiarz. Słowniki: SAP II. Przyczynki: K. Borucki: Pomniki w Bydgoszczy zniszczone przez okupanta w l. 1939-1945. Prace Wydziału Nauk Humanistycznych, Bydgoskie Towarzystwo Naukowe. Seria D nr 3: Prace Komisji Sztuki. T. 1. 1965 s. 48-50. – J. Wiercińska: Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Waarszawie w latach 1860-1914. Wr. 1969. – K. Borucki: Plastyka bydgoska w latach 1920-1945. [W:] Bydgoszcz w latach 1920-1970. Materialy z sesji popularnonaukowej. B. 1972 s. 248, 250, 254. Gieć* Józef – zob. Goetz Józef. =Giełda* Leon (+) uczestnik walk o Cytadelę pozn. w 1945 r. Przyczynki: W. Rogalewski: Winiarski Gavroche – L.G. Sylwetki poznaniaków. KMP 1970 nr 1 s. 103-8, il. Gierczyński* Edmund (1903-71) ks. dr. Biografie: S. Wiśniewski: Wspomnienie pośmiertne o śp. dr E.G., 1903-1971. WAG 37: 1972 nr 1 s. 23-5. Gierke* Karl Otto Hans von (1895-1939) ziemianin, działacz społ. Słowniki: Inowr. SB. IV. Przyczynki: A. von Harnier: Beitrag zur Geschichte des deutschen Grossgrundbesitzes im Lande der Netze und Warthe. Essen 1971 s. 111, s. XIII. – Z. Cerkaski: Relacja z pobytu w więzieniu inowrocławskim w okresie „krwawej nocy” w październiku 1939 r. Ziemia Kujawska 1986 s. 342, 345. – R. Kirschke: Lojewo – in memoriam. Bad Soden (brw), passim. Gierliński* Jan (1917-1971) ks., dr teologii, historyk, regionalista kościański. Słowniki: Słow. region. kościań. Biografie: M. Koszewski: Ksiądz J.G. Wiadomości Kościańskie 1991 październik 1991 s. 18. Przyczynki: MK 1972 s. 69. – J. Zielonka: Rozmowy z duchami przodków. Wiadomości Kościańskie 1994 listopad s. 14. Gierłowski* Józef (1872-1935) ks., społecznik. Słowniki: PTPN; Księża; AMOstr. z. 10. Przyczynki: Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Wr. 1970 s. 193. – Wojciechowska s. 408. Giersz* Władysław (1844-1916) lekarz. Słowniki: SLek. IV. Gieryk* [Podebrański] Adam (1741-1809) odlewnik czcionek, drukarz, sztycharz. Słowniki: PSB. Gieryn* Michał (1873-1950) lekarz. Słowniki: SLek. V. Gieryn* Narcyz Stanisław (1882-1959) księgarz, nakładca, bibliofil bydgoski. Słowniki: SPKP; BSB II ( i fot.). Biografie: J. Podgóreczny: N.G. Zasłużony księgarz i wydawca. Księgarz 1959 nr 15/16 s. 14-5. – J. Podgóreczny: Niepospolici ludzie Kujaw i Pomorza. B. 1967 s. 101-2. – J. Podgóreczny: w służbie książki i prasy polskiej. Toruń 1978 s. 33-7. – K. Piechocki: N.G. (1882-1959). Panorama Miasta 1992 z 21 II. Przyczynki: z życia i pracy bydgoskiej książnicy. B. 1965. – R. Kuczma: Miejscowi patroni bydgoskich ulic. Kal. Bydg. 1992 s. 122-3. Giesen* Anton (1840-1883) naucz. gimn. w Wagrowcu i Ostrowie. Słowniki: AMOstr. z. 10. Gilewicz* Janusz (zm. ok. 1975) prof UAM. Biografie: F. Domka: Wspomnienie pośmiertne o J.G. z żałobnej karty. KMP 1975 nr 2 s. 107-9, il. Giller* Agaton (1831-1887) działacz polit. i narodowy, historyk, publicysta, spiskowiec, działacz niepodległościowy, członek Rządu Narodowego w powstaniu styczniowym, podróżnik. AW: 1767. Źródła: Kamolowa Zbiory rękopisów s. 17 [o listach A. G.]. Słowniki i noty biograficzne: PSB; Nowy Korbut; WSB; SHist.; SBWP-W I; Dawni pisarze; W. Słabczyński, T. Słabczyński: Słownik podróżników polskich. Wwa 1992; RadwańskaParyska Z., Paryski W. H.: Wielka Encyklopedia Tatrzańska. Poronin 1995; Szkoła Kaliska; W. Śliwowska: Zesłańcy polscy w Imperium Rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku. Słownik biograficzny. Warszawa 1998; K. Walczak: Loże masońskie i organizacje parawolnomularskie Kalisza. Kalisz 2004 s. 83. Źródła: Listy A.G. do o. Wacława Nowakowskiego z lat 1878-1887. Oprac. J. Marecki. Krakowski Rocznik Archiwalny 4: 1998 s. 103-18. Biografie: M. Kozłowski: A. G.: członek Rządu Narodowego 1863 roku, konspirant, dziennikarz, historyk. – (Znani…zapomniani). Kalisia 1994 nr 16; 1995 nr 17 s. 32. – A.G. Opatowianin 1999 nr 9 s. 6. Przyczynki: J. Bieniarzówna: z dziejów liberalnego i konspiracyjnego Krakowa (1833-1848). Krr. 1948. – S. Kieniewicz: Konspiracje galicyjskie 1831-1845. Wwa 1950. – S. Kieniewicz: Historiografia polska wobec powstania styczniowego. PH 1953 z. 1-2. – S. Kieniewicz: Sprawa włościańska w powstaniu styczniowym. Wr. 1953. – W. Ziemacki: A.G. „słowniczek oroczońsko-polski”. LP 4: 1953 s. 337-8. – M. Leń, H. Wrotkowski: Młodość S. i A.G. Ziemia Kaliska 3: 1959 nr 10 s. 6 ,8. – P. Jasienica: Dwie drogi. o powstaniu styczniowym. Wyd. 2. Wwa 1963. – J. Jarzębowski; Mówią ludzie roku 1863. Londyn 1963. – S. Król: Cytadela Warszawska. X Pawilon – carskie więzienie polityczzne (1833-1856). Wwa 1969. – S. Kieniewicz: Powstanie styczniowe. Wwa 1983. – H. Florkowska-Frančić: Emigracyjna działalność A.G. po powstaniu styczniowym. Wr. 1985, 227 s. R: E. Halicz ZfO 40: 1991 nr 1 s. 141-3. – (jn): Kaliszanie mniej znani. Gaz. Pozn. 1984 nr 115 s. 6. – J. Trynkowski: A.G. i jego „Opisanie Zabajkalskiej krainy”. Studia Łomżyńskie T. 5 (1995) s. 47-62. – J. Fiećko: Rosja, Polska i misja zesłańców. Syberyjska twórczość A.G. P. 1997, 272 s. R: A. Kuczyński, Z.J. Wójcik, Wrocławskie Studia Wschodnie [Nr] 2 (1998) s. 258-60; M. Micińska, PHist. 1998 z. 1