Numer 8

Do Dzwonka
Szkoła Podstawowa nr 32 im. L. Kruczkowskiego w Sosnowcu
"Wiersz staroświecki"
staro wiecki"
I aby w nas paskudne jędze
j dze
Pomódlmy się
si w Noc Betlejemską,
Betlejemsk , Pozamieniały się
si w owieczki,
W Noc Szczęśliwego
Rozwiązania,
zania, A w oczach mądre
Szcz liwego Rozwi
m dre łzy stanęły
stan ły
By wszystko się
si nam rozplątało,
rozpl tało,
Jak na choince barwnej świeczki.
wieczki.
Węzły,
zły, konflikty, powikłania.
ks. Jan Twardowski
Oby się
si wszystkie trudne sprawy
Porozkręcały
Porozkr cały jak supełki,
Własne ambicje i urazy
Zaczęły
mieszyć
Zacz ły śmieszy
mieszy jak kukiełki.
W tym
numerze:
Grudzień 2013
święta
Święta w regionie
2
Kolędy
3
Płatki śniegu
4
Humor
5
Moda
6,
7
Krzyżówka
8
Święta w Zagłębiu Dąbrowskim
(...) Boże Narodzenie w Zagłębiu Dąbrowskim nazywano Godnymi Świętami. W Wigilię o świcie młodzi chłopcy robili mieszkańcom różne niewybredne psikusy. Bywało, że rozbierali wóz lub sanie na części,
wciągali na dach stodoły lub chałupy i tam
je składali. Stawiali również koryta z wodą
pod drzwi i malowali wapnem szyby w
oknach domów, w których mieszkały dziewczęta, a na drzwiach i ścianach rysowali kredą lub czarną farbą wizerunki ludzi, zwierząt
- czyli tak zwane dziady.
Przebieg dnia wigilijnego uważany
był za przepowiednię na rok następny. Gospodarz tego dnia starał się nie wydawać
pieniędzy. Gospodyni natomiast naganiała
domowników do różnych robót gospodarskich, aby „w pracy cały rok przeszedł”. Jedzono postne śniadanie – żur z grzybami i
ziemniaki. Robiono ostatnie porządki w gospodarstwie. Podłogę uprzątniętej izby zaścielano słomą, a każdym kącie ustawiano
snopek owsa lub żyta.
Wszyscy, a zwłaszcza dzieci, z niecierpliwością oczekiwali pierwszej gwiazdki. Gdy wreszcie ją ujrzano, posypywano
stół sianem i przykrywano białym obrusem,
po czym domownicy zbierali się wokół stołu. Gospodarz żegnając się, brał opłatek,
którym łamał się najpierw z gospodynią, potem z dziećmi. Do każdego mówił: „łam
mnie a służ mnie”. Domownicy kłaniali się
do ziemi, obejmowali gospodarza za nogi.
Gdy wszyscy przełamali się opłatkiem, siadali na ławkach przy stole. Przestrzegano
przy tym zasady, by liczba osób zasiadających za stołem była parzysta – panowało
przekonanie, że w przeciwnym razie ktoś z
obecnych mógł nie dożyć następnych świąt.
Natomiast liczba potraw na zagłębiowskim
stole wigilijnym musiała być nieparzysta. W
zależności od zamożności przygotowywano
trzy albo siedem potraw. Podstawę stanowiły:
kasza
jęczmienna
z
„siemaszką” (siemiatką), kasza z grzybami
Str. 2
oraz tak zwane płatki, czyli kluski z kaszy
tatarczanej z makiem. Podawano także kapustę z grzybami i bigos, czyli ziemniaki polane sosem z gotowanych, suszonych śliwek,
które przecierano i lekko słodzono. Po wieczerzy gospodarz zanosił opłatek bydłu.
W oczekiwaniu na pasterkę śpiewano
kolędy. Dziewczęta miotłą wypędzały z izby
chłopaków i przystępowały do wróżb zapowiadających, która pierwsza wyjdzie za
mąż. Najpopularniejsza wróżba polegała na
tym, iż wpuszczano do izby gąsiora. Panny
otaczały go kołem i czekały cierpliwie, którą
z nich skubnie jako pierwszą.
Przed wyjściem z domu na pasterkę
gospodarze szli do sady i tam potrząsali
drzewami mówiąc: „wstańcie drzewka,
rodźcie i na pasterkę msze pójdźcie. Miało
to zapewnić urodzaj w nadchodzącym roku.
Pierwszy dzień świąt miał charakter
rodzinny, gdyż spędzano go w domu. 26
grudnia święcono w kościele owies i groch.
Po odczytaniu ewangelii część ziarna rzucano na księdza (na pamiątkę ukamienowania
św. Szczepana) a resztę przechowywano do
wiosny, aby zapewnić sobie dobre zbiory. W
tym dniu gospodarz wymiatał słomę z izby.
Część dawał bydłu, by dobrze się chowało,
natomiast z pozostałej robił powrósła, którymi obwiązywał drzewa owocowe. Rozpoczynał się czas kolędowania.(...)”
(K. Sobczyńska, Wł. Byszewski: „Obrzędy i
zwyczaje doroczne” w: „Folklor Zagłębia
Dąbrowskiego”)
(Jerzy Przeździecki: „Troje znad Czarnej
Przemszy”.)
Do Dzwonka
Jak powstały kolędy?
Kolędy to pieśni śpiewane w czasie świąt Bożego Narodzenia aż do 2 lutego święta Matki Boskiej Gromniczej.
Źródła kolęd należy upatrywać w rzymskich obchodach pierwszego dnia stycznia.
Z tej okazji w Rzymie odwiedzano
się, składano sobie nawzajem podarki i
śpiewano pieśni. Zwyczaje te przejęło
chrześcijaństwo, łącząc je z okresem Bożego Narodzenia, uważanym za początek
rachuby nowego czasu.
Początkowo ich twórcy treści
czerpali z Ewangelii i nazwano ją kolędą.
Z biegiem czasu pieśni coraz częściej sięgały do pobożności ludowej i jako świeckie nazwane zostały pastorałkami.
Do Polski zwyczaj kolędowania
dotarł jeszcze w XV wieku. Są one śpiewane powszechnie przez wszystkich.
Teksty kolęd pisali najwięksi polscy poeci. Kolędy związane są również z rodzinną twórczością ludową. Nie ograniczały się tylko do roli pieśni religijnej
czy obrzędowej. W pewnych okresach
historycznych stały się pieśniami patriotycznymi, symbolizującymi polskość.
Str. 3
Kiedy w latach okupacji niemieckiej hitlerowcy zabronili śpiewania hymnu, Polacy
śpiewali czwartą zwrotkę
kolędy Bóg się rodzi.
Najstarsza zachowana
polska kolęda pochodzi z
1424 roku, a zaczyna się od
słów Zdrów bądź, Królu
Anielski. Pierwotnie kolędy
tłumaczono na język polski
z łaciny.
Na przełomie XVII i XVIII
wieku powstała jedna z najważniejszych polskich kolęd
W żłobie leży, stworzona do melodii poloneza. Tekst innej kolędy Bóg się rodzi
napisał Franciszek Karpiński, czołowy
poeta polskiego oświecenia. W drugiej
połowie XVII wieku powstała kolęda o
charakterze kołysanki Lulajże Jezuniu,
która stanowiła inspirację dla wielu późniejszych kompozytorów, między innymi
Fryderyka Chopina. Do najbardziej znanych kolęd świata należy Cicha Noc, występująca we wszystkich językach. W
Polsce śpiewane są przede wszystkim
pieśni: Dzisiaj w Betlejem, Jezus Malusieńki, Lulajże Jezuniu czy Pójdźmy
wszyscy do stajenki.
Kolędy i pastorałki mogą pomóc w
lepszym rozumieniu i przeżywaniu świąt.
Niech ich dźwięki rozbrzmiewają w Waszych domach podczas wieczerzy wigilijnej, jak również w trakcie całego okresu
Bożego Narodzenia.
Życzę Wam wszystkim
wesołych świąt Bożego Narodzenia!
Natalia Różewicz, klasa 5a
Do Dzwonka
Jak powstał śnieg?
Dawno temu żyło sobie dwóch
braci
- Słoneczny i
Mroźny.
Mieszkali oni
wraz
z matką. Bracia,
choć
byli
bliźniakami, bardzo
się od siebie
różnili i nigdy nie mogli się ze sobą
zgodzić. Kiedy dorośli, postanowili
wyruszyć w świat w poszukiwaniu
lepszego życia
i
szczęścia. Poszli w różne
strony.
Słoneczny trafił na
południe, gdzie
zamieszkał nad ciepłym błękitnym
morzem. W jego krainie zawsze było
pięknie i
świeciło słońce.
Mroźny
ruszył
na północ,
gdzie
znalazł swoje
miejsce
w
krainie
lodu.
Mijały miesiące i lata, a bracia
wciąż nie mogli dojść do porozumienia. Pewnego razu matka postanowiła pogodzić synów. Bracia pogodzili się, jednak nigdy nie zamieszkali razem. Matka, chcąc być
sprawiedliwą, dzieliła swój czas
między każdego z nich. U każdego
gościła po pół roku. Kiedy mieszkaStr. 4
ła ze Słonecznym - było ciepło i zielono
na
świecie. A kiedy
przenosiła
się do
Mroźnego- robiło
się
wietrznie
i
chłodno. Mroźny syn
chciał jej
umilić
czas spędzany z nim, dlatego obsypywał wszystko wokół miękkim,
białym puchem, który wytwarzał,
gdy dmuchał zimnym powietrzem
wysoko na niebie.
Odtąd,
gdy
matka jest u
Mroźnego
syna, ten z radości mocno
dmucha i na
Ziemię
spada
biały, delikatny
śnieżek.
Dzieci lepią z niego śnieżne
kulki i zabawne bałwanki.
Emilia Masłowska, klasa 5a
Śnieg – opad atmosferyczny w postaci kryształków lodu o kształtach głównie
sześcioramiennych gwiazdek, łączących
się w płatki śniegu. Po opadnięciu na ziemię tworzy porowatą pokrywę śnieżną,
także nazywaną śniegiem.
Śnieg powstaje, gdy w chmurach para
wodna krystalizuje, tworząc kryształy lodu. (Wikipedia)
Do Dzwonka
Niech się spełnią świąteczne życzenia:
te łatwe i trudne do spełnienia.
Niech się spełnią te duże i te małe,
te mówione głośno lub wcale.
Niech się spełnią wszystkie one krok po kroku,
tego życzymy w Nowym Roku.
Redakcja Do Dzwonka
Świąteczny humor
- Bo rodzice nie kupowaliby mi
takich głupich prezentów.
Jasiu, co chcesz dostać pod choinkę?
- Tę ciężarówkę, którą dziadek
trzyma pod poduszką.
Dzieci wybierają zawody aktorek, piosenkarzy, strażaków, policjantów itp.
Tylko Jaś mówi, że chciałby zostać św.
Mikołajem.
- Czy dlatego Jasiu, że roznosi prezenty?
- pyta nauczycielka.
- Nie. Dlatego, że pracuje raz w roku.
Są święta Bożego Narodzenia.
Nagle Jasiu przychodzi do mamy
i mówi:
-Mamo, choinka się pali.
-Synku, nie mówi się "pali" tylko
"świeci".
Po chwili Jasiu znów przychodzi:
-Mamo, a teraz firanka się świeci.
Mały chłopczyk pyta kolegę:
- Jak myślisz, czy święty Mikołaj
istnieje?
- Istnieje.
- A skąd wiesz?
święta
Str. 5
Szyk świąteczno-noworoczny
Hej! Witam Was w ostatnim w tym Rok tuż tuż, więc, czy wiecie już, co ubrać na
roku wydaniu naszej gazetki. Święta i Nowy kolację wigilijną i sylwestra? Jeżeli nie, to
przeczytajcie moje rady.
Modne w tym sezonie są miękkie,
włochate i kolorowe sweterki. Mogą być duże, obszerne lub całkiem dopasowane. Na
pewno Was otulą i w dodatku będziecie
świetnie w nich wyglądać;-) Następna rzecz
to skóra. Bardzo polecam spódnicę „pod kloszem” właśnie w wersji skórzanej, którą odważnie możemy włożyć na wigilię. Nie radzę
jednak ubierać się w skórę od stóp do głów,
bo może z tego wyniknąć niezła wpadka. Możecie także wykorzystać skórzany look na zabawę sylwestrową.
Dżins jest zawsze modny, zmieniają
się tylko jego fasony i dodatki. Teraz króluje
styl kowbojki, czyli rurki, dżinsowa koszula i
dla odważnych filcowy kapelusz. Bardzo fajną rzeczą, o której należy wspomnieć, jest
połączenie dżinsu ze skórą. Dwa razy więcej
mody.
Na wszystkich ubraniach dominuje
wzór szachownicy. Jest on idealny na świąteczne dni
Str. 6
Do Dzwonka
Szyk świąteczno-noworoczny
moją uwagę.
Wracając do tematu świąt, powiem parę słów na temat fryzur i dodatków do włosów. Coraz więcej
gwiazd decyduje się na krótkie fryzury. I bardzo dobrze, bo szybko się je
układa i są modne. Wielbicielom
długich włosów polecam tradycyjne
koki i wymyślne kucyki oraz różne
warkocze. Z dodatków mogę wymienić opaskę do włosów w stylu glamour. Możecie zrobić taką samą w domu, wystarczy, że na zwykłą plastikową opaskę nakleicie mocnym klejem
sztrasy kub koraliki.
Cóż, to tyle co mam do powiedzenia. Życzę Wam WESOŁYCH
ŚWIĄT I SZCZĘŚLIWEGO NOWEGO ROKU! Do zobaczenia w 2014
roku!
Przejdźmy teraz do kurtek, czapek i
tym podobnych rzeczy. Na płaszczach oprócz kolorów takich jak czerń, szarość,
czewień bardzo hot - jest krata.
Pewne fasony kurtek nigdy nie
wychodzą z mody, są to między
innymi parki. To idealny krój dla
wszystkich dziewczyn.
Czapki idealne na ten sezon to w
wersji beanie, z daszkiem i z
pomponem.
Jeśli tęsknicie za swoim ulubionych T-shirtem z lata to załóżcie
ogrzewacze nadgarstków, czyli
długie rękawiczki bez palców
albo tzw. getry na ręce, które
ochronią przed gęsią skórką.
Buty - to zimą szczególnie bardzo ważny element garderoby. Co polacają styliści i czasopisma o modzie? Złote, sportowe fasony!
Z biżuterii mogą polecić
punkowe kolczyki na całe ucho z
lat 80-tych. Bardzo przykuły one
święta
Marta Boroń, klasa 6a
Str. 7
Szkoła Podstawowa
nr 32
im. L. Kruczkowskiego
w Sosnowcu
Redakcja gazetki:
Marta Boroń
Natalia Różewicz
Emilia Masłowska
Opiekun:
Teresa Patoła
Świąteczna krzyżówka