Strona Urzędu Miasta i Gminy Piwniczna

AKTUALNOŚCI
ZAPROSZENIE NA KRAKOWSKIE WYSTAWY ZWIĄZANEGO Z PIWNICZNĄ ARTYSTY ZYGMUNT RADNICKI (1894–1969)
01/04/2015
Muzeum Narodowe i Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie zaprezentują prace z lat 1913-1969
Zygmunta Radnickiego – jednego z najmłodszych przedstawicieli pokolenia artystów, które tworzyło
nowoczesną sztukę w Polsce. Kolejno lwowska, paryska i krakowska twórczość malarza przetwarza
najważniejsze prądy awangardowe początku XX w. - kubizm, ekspresjonizm i futuryzm w ramach
ugrupowania formistów, Cézannowski postimpresjonizm, wreszcie dojrzały koloryzm. Uczeń Józefa
Pankiewicza stworzył własny, oryginalny język, by jako pedagog i rektor krakowskiej Akademii
inspirować autorów tak wybitnych jak Andrzej Wróblewski. Prace malarza wchodzą w skład wielu kolekcji
muzealnych, jednak to pierwsza od 45 lat monograficzna prezentacja, którą MNK i ASP przywracają
Radnickiemu należne miejsce w historii polskiej sztuki eksperymentalnej.
Natalia i Zygmunt Radniccy z dziećmi Ireną i Andrzejem zaczęli przyjeżdżać do Piwnicznej około 1930 r.
na letnie wakacje. Mieszkali wówczas na Podoliku w domu rodziców Stanisława i Franciszka Lichoniów.
Radnicki wybrał Piwniczną po lekturze przewodnika Mieczysława Orłowicza, który podkreślał wybitne
walory piwniczańskiego krajobrazu.
Mając pewną kwotę z podziału spadku po ojcu Zygmuncie Radnickim seniorze, zdecydowali się na
budowę domu letniskowego na zakupionej na Międzybrodziu parceli. Dom w wersji parterowej powstał
późnym latem 1932 r. Projektował go F. Kapłoński – lwowski architekt w stylu późnego modernizmu. W
1934 nadbudowano piętro i w takiej postaci dom istnieje do dziś.
Dom w Piwnicznej był jednym z miejsc, w którym, poza rodziną, spotykali się przedstawiciele kręgów
naukowych i artystycznych przedwojennego Lwowa jak: Jadwiga i Stanisław Łempiccy, Zofia i Juliusz
Petry'owie, Eugeniusz Romer.
W latach 1942-45 Zygmunt Radnicki stale mieszkał na Międzybrodziu i pracował w Szkole Rzemieślniczej
w Nowym Sączu. Od zakończenia wojny aż do śmierci malarz spędzał w Piwnicznej praktycznie wszystkie
wolne chwile. Z uwagą obserwował piękno i zmienność tutejszego krajobrazu, którego motywy były
stale obecne w jego twórczości aż do początku lat 60. O znaczeniu tej inspiracji świadczą słowa:
„powinno malować się wszystko z natury i tak, jak jest w naturze – nic nie dodając, ani nie ujmując, bo w
naturze jest wszystko, co nam do obrazu potrzeba; ogromne bogactwo formy i barwy najcudniejsze,
kontrasty i harmonie, światła i cienie – trzeba to tylko przeżyć okiem artysty”. Po przejściu na emeryturę
w 1965 pasją malarza stał się piwniczański ogród – tworzył w nim kompozycje z kwiatów, krzewów i
drzew.
Zygmunt Radnicki zmarł w czasie jesiennego pobytu w Piwnicznej 5.11.1969.
Zygmunt Radnicki (1894–1969)
Gmach Główny Muzeum Narodowego w Krakowie
1 kwietnia – 2 sierpnia 2015
Zygmunt Radnicki. Uczeń i nauczyciel
Galeria Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
1 kwietnia – 29 kwietnia 2015
Link do strony Muzeum: http://mnk.pl/wystawy/zygmunt-radnicki-1894-1969
Zygmunt Radnicki (1894 – 1969) był jednym z najmłodszych przedstawicieli pokolenia artystów, które
tworzyło nowoczesną sztukę w Polsce. Prace z lat 1913 -1969 tego znakomitego malarza prezentujemy
na wystawach w Gmachu Głównym MNK i w nowo otwartej Galerii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie,
zorganizowanych przez obie instytucje.
„Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie od paru lat wydaje albumy poświęcone twórczości wybitnych
artystów związanych z tą uczelnią” – pisze w albumie towarzyszącym wystawom artysty w MNK i w ASP
Dyrektor MNK Zofia Gołubiew. – „Kolejny tom poświęcony jest Zygmuntowi Radnickiemu (1894-1969),
artyście niedostatecznie znanemu, a w rezultacie – niedocenionemu. Jego postać i dzieło koniecznie
należy przypomnieć, jako jednego z twórców eksperymentalnych, poszukujących.”
Radnicki urodził się w Czortkowie koło Tarnopola, w okresie międzywojennym mieszkał i pracował we
Lwowie. Po II wojnie światowej swoje życie zawodowe związał z Krakowem i krakowską Akademią Sztuk
Pięknych, której był profesorem i rektorem. Przede wszystkim był jednak artystą – zajmował się
malarstwem i grafiką.
Jeszcze przed I wojną światową Radnicki rozpoczął studia na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, lecz
w 1915 roku został powołany do wojska i Akademię skończył dopiero w 1924 roku. Trzy lata wcześniej
wziął udział w wystawie formistów, awangardowego ugrupowania, czerpiącego inspirację m.in. z
kubizmu, ekspresjonizmu, futuryzmu, z którym związani byli tacy artyści jak: Leon Chwistek, Tytus
Czyżewski, Zbigniew i Andrzej Pronaszko, August Zamoyski, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Kazimierz
Szczuka, Jan Hrynkowski. W 1925 roku Radnicki dostał stypendium w Paryżu, gdzie studiował u Józefa
Pankiewicza w paryskiej filii krakowskiej ASP i uległ fascynacji malarstwem Paula Cézanne’a, co zaważyło
na całej jego późniejszej twórczości. Radnicki umiał połączyć doświadczenia, jakie wyniósł z formizmu,
Cezanne’a i koloryzmu (przyjaźnił się z „kapistami”, przede wszystkim z Janem Cybisem) tworząc
własny, oryginalny język malarstwa. Jako pedagog wywarł wpływ na wielu artystów, m.in. tak wybitnych
jak Andrzej Wróblewski.
Twórczość Zygmunta Radnickiego została pokazana na wystawie w Gmachu Głównym Muzeum
Narodowego w Krakowie i Galerii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Część wystawy prezentowana w
Galerii ASP ukazuje Radnickiego jako ucznia, który tam rozpoczął w roku 1913 swoją karierę artystyczną,
by ją zakończyć jako profesor i rektor uczelni. Ekspozycja prac Zygmunta Radnickiego w Sali „Koloryzm”
w Galerii Sztuki Polskiej XX wieku odzwierciedla znaczenie sztuki tego artysty w historii sztuki polskiej.
Jego dzieła, dotąd niepokazywane w ramach wystawy stałej, znalazły się tam w kontekście prac kolegów,
którzy wywarli na niego znaczący wpływ lub towarzyszyli rozwojowi jego twórczości.
Na wystawie w MNK prezentujemy 55 obrazów i 60 prac na papierze, natomiast w nowo otwartej Galerii
Akademii Sztuk Pięknych będzie można zobaczyć 2 obrazy i 30 prac na papierze.
Kurator: Światosław Lenartowicz
Koordynator: Bogusław Ruśnica
Aranżacja: Luiza Berdak
Organizatorzy: Muzeum Narodowe w Krakowie i Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie
Patroni medialni: TVP Kraków, Radio Kraków, Off Radio Kraków, Karnet, Local Life, Krakow.pl,
TelewizjaM