Na tropie przeszłości

Lernen aus der Geschichte e.V.
http://www.lernen-aus-der-geschichte.de
Der folgende Text ist auf dem Webportal
http://www.lernen-aus-der-geschichte.de veröffentlicht.
Das mehrsprachige Webportal publiziert fortlaufend Informationen zur historisch-politischen Bildung in Schulen,
Gedenkstätten und anderen Einrichtungen zur Geschichte des 20. Jahrhunderts. Schwerpunkte bilden der
Nationalsozialismus, der Zweite Weltkrieg sowie die Folgegeschichte in den Ländern Europas bis zu den politischen
Umbrüchen 1989.
Dabei nimmt es Bildungsangebote in den Fokus, die einen Gegenwartsbezug der Geschichte herausstellen und bietet einen
Erfahrungsaustausch über historisch-politische Bildung in Europa an.
Sladami przeszlosci
Dokumentacja rekonstrukcji wnetrza synagogi, która stala na terenie naszej szkoly.
Odpowiedzialni: Martina Mieritz, Gisela Sandow oraz uczennice i uczniowie klas V i VI
Synagoga, która do roku 1956 stala na naszym podwórku szkolnym jako ruina, z powodu zniszczen wojennych zostala wysadzona w powietrze i zburzona.Po wplywem starych
ilustracji powstalo pragnienie przypomnienia takze plastycznego o zydowskiej swiatyni, aby los naszych zydowskich wspólmieszkanców Dzielnicy Bawarskiej nie poszedl w
zapomnienie, aby podazyc ich sladami i dla wszystkich uwidocznic ich wiare, bowiem ich wiara stala sie ich losem podczas II wojny swiatowej.
A przeciez wiara ta stanowi korzenie chrzescijanstwa i naszej kultury, o czym nigdy nie powinnismy zapominac. Takze te rozwazania byly podlozem pomyslu, aby wnetrze
synagogi uczynic w naszej szkole znowu widocznym dla wszystkich i postawic w ten sposób kolejny pomnik*).
Kamienie pamieci, jak mówil starszy kantor, pan Nachama, przy okazji zlozenia kamienia pamieci, maja w judaizmie szczególne znaczenie. Groby zydowskie nigdy nie sa
usuwane i kazdy, kto odwiedza mogile zydowska, kladzie na grób kamien pamieci.
Projekt ten zostal zaplanowany i zrealizowany w ramach “tygodnia projektowego” w maju 1998 r. W budynku szkolnym znalazla sie odpowiednia sciana na parterze,
bezposrednio obok pokoju nauczycielskiego. Uczennice i uczniowie mieli na podstawie starych ilustracji wniesc wlasne pomysly realizacji. I tak projekt otrzymal
nastepujace motto:
“Niczym mali architekci wnetrz”
Aby pozyskac do udzialu w projekcie mozliwie wiele uczennic i uczniów posiadajacych rózne umiejetnosci, obie nauczycielki wybraly tekst w formie plakatu:
,,W poszukiwaniu korzeni lokalizacji naszej szkoly pragniemy plastycznie odtworzyc wnetrze synagogi wedlug starych dokumentów. Przy tej okazji dowiemy sie ogólnie czegos
o synagogach. Poza tym trzeba bedzie obrabiac kamienie, wykonac elementy z masy papierowej, malowac sciany i obrabiac drewno. Wszystko to chcemy robic wspólnie, aby
wnetrze synagogi, która stala na terenie naszej szkoly,zyla nadal w naszym budynku szkolnym.”
Dla wystawy bylo wazne, aby widoczne byly swiete zwoje Tory w arce oraz pulpit, przy którym czyta sie ze zwojów Tory. W sumie mial powstac obraz wnetrza rytualnego
pomieszczenia synagogi, tak aby stojacy przed nim mial wrazenie, ze stoi w synagodze i patrzy na arke Tory.
Kazda z uczennic i kazdy z uczniów wybral(a) sobie stale zadanie w ramach calosci projektu odpowiednio do wlasnych umiejetnosci. Kto zakonczyl swoja czesc zadania, mógl
przylaczyc sie do pracy innych uczennic i uczniów.
Jako podklad sluzyla wylacznie czarno-biala fotografia calego wnetrza. Wielu szczególów niestety nie mozna bylo dokladnie rozpoznac, tak wiec przy realizacji korzystano z
pomyslów uczennic i uczniów.
Uczennice i uczniowie pracowali nad swoim zadaniem z wielkim zaangazowaniem. Intensywnie zajeli sie wykonaniem malowidel sciennych. Bardzo pochlonelo ich
namalowanie okna. Mimo kurzu i brudu sprawnie i w skupieniu obrabiali kamienie. Z wielkim trudem i wytrwale pilowali drewno, wygladzali i bejcowali. Jedna z grup pracujac nad
kopula z masy papierowej mimo kilku nieudanych prób nie zniechecala sie i kontynuowala prace systematycznie i starannie. Zbudowano nawet dodatkowo prowizorium, poniewaz
wlasciwa kopula musiala jeszcze schnac przez kilka tygodni, zanim mogla zostac pokryta mlotowina miedziana, poniewaz przypuszczalismy, ze byla uformowana z miedzi.
Z przyczyn technicznych pulpit musial stac przy samej scianie, tak ze konieczne byly zmiany proporcji. W sumie nie byla mozliwa konstrukcja w skali 1:1, poniewaz sciana
nie byla odpowiednio wysoka.
Niektóre dzieci obrabialy kamienie, które nastepnie trzeba bylo polaczyc w dwa filary, na których spoczywaly gwiazdy Dawida.
Na scianie potrzebny byl najpierw bialy podklad, zanim mogly zostac wykonane wlasciwe prace malarskie. Sciane nalezalo pomalowac i umiescic na niej atrape okna
wykonana wedlug pomyslu uczniów.
Gwiazdy Dawida powstaly z kartonu w kolorze zlotym.Nad kopula ponizej okna byl balkon wykonany z przycietego drewna i obejcowany.Zarówno pulpit jak i podesty nosne kopuly
zostaly zbudowane z drewna i oklejone folia imitujaca marmur.Do wykonania kolumn laczacych podesty z kopula uzyto czworokatnych kantówek, które dzieci przy pomo cy
tarników i pilników przemienily w kolumny ozdobne. Te z kolei – jak wszystkie widoczne elementy drewniane – obejcowano.Pod kopula przy scianie znajdowala sie arka Tory,
swiety przybytek mieszczacy w sobie zwoje Tory. W tym celu odpowiednia fotografie przedstawiajaca otwarta arke powiekszono i wykonano zaslone z czerwonego materialu.Takze
pulpit zostal pokryty niebieskim suknem, jakie naklada sie w synagogach w dni wielkich swiat.Kiedy wszystkie elementy byly gotowe, uczennice i uczniowie mogli przymo cowac je
do sciany. Fotografia i zaslona zostaly zawieszone, a na zakonczenie przymocowano pulpit pokryty suknem.
Wszystkie prace wykonano starannie i z wielka wytrwaloscia. Ich wykonanie sprawialo wszystkim uczennicom i uczniom przyjemnosc. Wymagalo to wiele trudu i pracy, bogactwa
pomyslów i improwizacji, ale przeciez
chodzi o ,,kamien pamieci”
*) Gra slów w jezyku niemieckim: “Denkmal” – “pomnik”; “Denk-mal” – “pomnij”