Arkusz

……………………
kod pracy ucznia
………………………………………….
pieczątka nagłówkowa szkoły
PRZEDMIOTOWY KONKURS Z PRZYRODY
DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
ETAP SZKOLNY
Drogi Uczniu,
witaj na I etapie konkursu z przyrody. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo
odpowiedzieć na wszystkie pytania.
Arkusz liczy 12 stron i zawiera 28 zadania . Przed
rozpoczęciem pracy sprawdź czy Twój test jest
kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś Komisji
Konkursowej.
Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem
bądź piórem.
Przy rozwiązywaniu zadań możesz korzystać z przyborów
kreślarskich.
Nie używaj korektora. Jeśli się pomylisz przekreśl błędną
odpowiedź i wpisz poprawną.
W przypadku testu wyboru prawidłową odpowiedź
zaznacz stawiając znak X na literze poprzedzającej treść
wybranej odpowiedzi.
Jeżeli pomylisz się, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i
zaznacz znakiem X inną odpowiedź.
Oceniane będą tylko odpowiedzi, które zostały
umieszczone w miejscu do tego przeznaczonym.
Przy każdym zadaniu podano maksymalną liczbę
punktów możliwą do uzyskania za jego rozwiązanie.
Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem.
Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.
W zadaniach otwartych przedstaw tok rozumowania
prowadzący do wyniku ( uzasadnienie odpowiedzi).
Pracuj samodzielnie.
Powodzenia !
Czas pracy:
60 minut
Liczba punktów
możliwych do
uzyskania:
49 pkt.
Zadanie 1.
(0 – 2 pkt.)
Na konturowej mapie Polski zaznaczono cztery fragmenty rzek. Określ, w jakim
kierunku geograficznym płynie rzeka na zaznaczonym fragmencie.
1. ……………………………………………
3. ……………………………………………
2. ……………………………………………
4. ……………………………………………
Zadanie 2.
(0 – 1 pkt.)
Której z podanych ryb Janek na pewno nie może złowić w jeziorze?
a) płoć
b) węgorz
Zadanie 3.
(0 – 1 pkt.)
c) dorsz
Rozchylanie liści drzew w ciągu dnia związane jest:
a) z ich wrażliwością na dotyk
b) ze zwiększeniem powierzchni przy odżywianiu
c) ze zwiększeniem powierzchni pobierania wody
d) z ochroną kwiatów przed nadmiernym światłem
d) szczupak
Zadanie 4.
(0 – 1 pkt.)
Gaz z większego naczynia można zmieścić w naczyniu o mniejszej objętości.
Jaka właściwość gazu na to pozwala?
a) lotność
Zadanie 5.
b) krystaliczność
c) krzepliwość
d) ściśliwość
(0 – 1 pkt.)
Zaznacz szereg prawidłowo pokazujący przynależność piżmaka do kolejnych
większych grup zwierząt.
a) piżmak → gryzonie → ssaki → kręgowce → zwierzęta
b) piżmak → ssaki → kręgowce → gryzonie → zwierzęta
c) piżmak → ssaki → gryzonie → kręgowce → zwierzęta
d) piżmak → kręgowce → gryzonie → ssaki → zwierzęta
Zadanie 6.
(0 – 1 pkt.)
Stolicą państwa, na granicy którego znajdują się dwa najwyższe szczyty Himalajów,
jest:
a) Nowe Delhi
b) Katmandu
c) Islamabad
d) Pekin
Zadanie 7.
(0 – 1 pkt.)
W którym zestawie wymienione są wyłącznie parki narodowe
na pojezierzach?
a)
1.Drawieński Park Narodowy
2.Wigierski Park Narodowy
3.Park Narodowy „Bory Tucholskie”
4.Biebrzański Park Narodowy
b)
1.Drawieński Park Narodowy
2.Wigierski Park Narodowy
3.Park Narodowy „Bory Tucholskie”
4.Słowiński Park Narodowy
c)
1.Wigierski Park Narodowy
2.Park Narodowy „Bory Tucholskie”
3.Woliński Park Narodowy
4.Biebrzański Park Narodowy
znajdujące
Zadanie 8.
(0 – 1 pkt.)
Zaznacz imię i nazwisko pierwszego Polaka, który zdobył wszystkie 14 szczytów o
wysokości ponad 8 tysięcy metrów.
a)
b)
c)
d)
Krzysztof Wielicki
Marek Kamiński
Jerzy Kukuczka
Leszek Kamiński
Zadanie 9.
(0 – 1 pkt.)
Mama uprała pościel i powiesiła ją na sznurach na podwórku. Dzieci były tym bardzo
zdziwione, ponieważ na dworze był mróz. Odpowiedz, co się dalej stanie z pościelą?
a) Pościel zamarznie i w tym stanie będzie wisiała, aż temperatura podniesie się
powyżej 00 C
b) Pościel nie zamarznie i nie wyschnie
c) Pościel nie zamarznie, a po pewnym czasie wyschnie
d) Pościel zamarznie, ale po pewnym czasie wyschnie
Zadanie 10.
(0 – 1 pkt.)
Trzy jednakowe, zapalone świeczki zostały jednocześnie umieszczone w różnych
pojemnikach. W jakiej kolejności świeczki te będą gasły?
a) 1,
3, 2
b) 2, 1, 3
Zadanie 11.
c) 3, 2, 1
d) 2, 3, 1
(0 – 1 pkt.)
Z wody morskiej o dużym zasoleniu można uzyskać sól kamienną. Jaki proces
można w tym celu wykorzystać?
a) filtrowanie
b) odparowywanie
c) zlewanie wody znad osadu
d) wypłukiwanie
Zadanie 12.
(0 – 1 pkt.)
Dlaczego z wody o małej objętości, powstaje w czasie gotowania para wodna o dużej
objętości?
a) odległości międzycząsteczkowe są większe w parze niż w cieczy;
b) cząsteczki wody rozszerzają się w czasie ogrzewania;
c) przemianie wody w parę towarzyszy wzrost liczby cząsteczek;
d) cząsteczki wody odpychają się w czasie ogrzewania.
Zadanie 13.
(0 – 1 pkt.)
Pod kulką zawieszoną na siłomierzu umieszczono inną kulkę. Wskazanie siłomierza
zmieniło się. Co można powiedzieć o obydwu kulkach? Wskaż stwierdzenie błędne.
a) Kulki 1 i 2 są naelektryzowane
różnoimiennie.
b) Kulki 1 i 2 są namagnesowane
i zwrócone do siebie biegunami
jednoimiennymi.
c) Kulki 1 i 2 są naelektryzowane
ujemnie.
d) Kulki 1 i 2 są naelektryzowane
dodatnio
Zadanie 14.
(0 – 1 pkt.)
Który z narysowanych samochodów, jadących z taką samą prędkością, musi
pokonać największy opór powietrza? (zaznacz)
Zadanie 15.
(0 – 2 pkt.)
Wykres przedstawia średnie temperatury
w Suwałkach – polskim „biegunie zimna”.
w
poszczególnych
miesiącach
Korzystając z wykresu odpowiedz na pytania:
1.W którym miesiącu jest najzimniej?
a) w grudniu
b) w styczniu
c) w lutym
d) w marcu
2.Ile jest miesięcy, w których średnia temperatura w Suwałkach jest niższa niż 00 C?
a) 2
b) 3
c) 4
d) 5
Zadanie 16.
(0 – 1 pkt.)
Na stokach pagórków zaznaczono dwa punkty X i Z. Odczytaj, na jakiej wysokości
one leżą, a następnie wybierz właściwą odpowiedź.
a) Punkt X jest położony wyżej niż punkt Z
b) Punkt Z jest położony wyżej niż punkt X
c) Punkty X i Z są położone na tej samej wysokości
Zadanie 17.
(0 – 1 pkt.)
Podkreśl zdanie fałszywe.
a)
b)
c)
d)
W przyrodzie krzemionka spotykana jest jako krzemień lub kwarc
Bezbarwny kryształ kwarcu nazywa się cytrynem, a żółty – kryształem górskim
Dawniej z krzemienia wykonywano narzędzia
Kwarc stanowi jeden z najważniejszych składników skał magmowych
Zadanie 18. (0 – 5 pkt.)
Podane poniżej nazwy skał zaklasyfikuj do odpowiedniej grupy.
piaskowiec, granit, wapień, gnejs, gips, glina, węgiel kamienny, bazalt
Skały
magmowe
Skały osadowe
Okruchowe
Organiczne
Chemiczne
Skały
przeobrażone
Zadanie 19.
(0 – 5 pkt.)
Do podanych wysokości dopisz nazwy szczytów i kontynenty, na których one się
znajdują.
Wysokość szczytu
Nazwa szczytu
Kontynent
2 230 m n.p.m.
4 807 m n.p.m.
5 895 m n.p.m.
6 960 m n.p.m.
8 848 m n.p.m.
Zadanie 20.
(0 – 3 pkt.)
Dobierz odpowiedni rodzaj pokarmu dla 12-letniego chłopca, Eskimosa i starszej
osoby oraz wskaż przyczynę, która uzasadnia taki wybór. Odpowiednie wyrażenia
dobierz z umieszczonych pod tabelką list.
Osoba
Rodzaj pokarmu
Przyczyna
Eskimos
Osoba starsza
Chłopiec 12- letni
Rodzaje pokarmu: Przyczyny:
A
pokarm ubogi w tłuszcze
1 małe zapotrzebowani na energię
B
pokarm bogaty w tłuszcze
2 niska temperatura środowiska
C
pokarm bogaty w białko
3 rozwój organizmu
Zadanie 21.
(0 – 2 pkt.)
Rysunki przedstawiają oświetlenie Ziemi w różnych porach roku. W oparciu o niżej
zamieszczone rysunki wykonaj zadania.
Podkreśl właściwą odpowiedź:
a) 22 czerwca, kiedy w Polsce rozpoczyna się lato. Oświetlenie Ziemi
przedstawiono w sposób właściwy dla tego dnia na rysunku:
A,
B,
C,
D.
b) Polski podróżnik Marek Kamiński wybrał się na wyprawę na Antarktydę
w najbardziej odpowiedniej porze roku – w czasie dnia polarnego. Dzień
polarny na Antarktydzie ilustruje rysunek:
A,
B,
Zadanie 22.
C,
D.
(0 – 2 pkt.)
Która godzina czasu słonecznego jest w Moskwie ( 56
Warszawie ( 52 0 N 210 E ) jest 1230 ?
0
N
38
0
E ),
gdy w
Uwaga! Różnica długości geograficznej o 1o odpowiada różnicy czasu słonecznego
wynoszącej 4 minuty.
Obliczenia
Zadanie 23. (0 – 2 pkt.)
Harcerze zbliżając się do lasu wydali okrzyk zachwytu. W jakiej odległości znajduje
się las , jeżeli echo powróciło po czasie 3 sekund?
Uwaga! Dźwięk pokonuje w powietrzu około 334 m w czasie 1 sekundy
Obliczenia
Zadanie 24.
(0 – 2 pkt.)
Najwyższym wzniesieniem na Pojezierzu Mazurskim jest Dylewska Góra
(312 m n.p.m.).
Jakie ciśnienie panuje na szczycie Dylewskiej Góry jeżeli na poziomie morza
ciśnienie wynosi 1013 hPa. Wynik podaj w pełnych hektopaskalach.
Uwaga! Ciśnienie atmosferyczne przy powierzchni Ziemi maleje o 0,13 hPa
przy wzroście wysokości o 1 m.
Obliczenia
Zadanie 25.
( 0 -1 pkt.)
Wskaż nazwę kraju, którego mieszkańcy mogą obserwować Słońce w zenicie.
a) Indie
b) Polska
c) Kanada
d) Norwegia
Zadanie 26.
( 0 – 2 pkt.)
Jelenia Góra leży na wysokości 347 m n.p.m. natomiast Śnieżka leży na wysokości
1602 m n.p.m. W Jeleniej Górze jest temperatura + 20oC. Jaka jest temperatura na
szczycie Śnieżki? Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.
Uwaga! Temperatura powietrza przy powierzchni Ziemi maleje o 3oC na każde
100 m wzrostu wysokości n.p.m.
Obliczenia
Zadanie 27.
( 0 -1 pkt.)
Bardzo ciekawym, charakterystycznym dla ryb narządem zmysłu jest linia boczna.
Piotrek szuka w podręczniku odpowiedzi z nią związane. Udziel mu właściwych
informacji, wpisując je poniżej.
Gdzie ona występuje? ………………………………………………………………………..
Jak jest zbudowana?......................................................................................................
………………………………………………………………………………………………….
Jaką pełni rolę?..............................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 28.
(0 – 5 pkt.)
Na mapie konturowej świata wpisz w kółka numery przyporządkowane obiektom
geograficznym.
1. Ocean Atlantycki 2. Morze Śródziemne
3. Morze Arabskie 4. Kilimandżaro
5. Nizina Zachodniosyberyjska 6. Wyżyna Brazylijska
7. Półwysep Labrador
8. Wyżyna Tybetańska
9. Pustynia Namib 10. Półwysep Arabski
Mapa konturowa świata