docrozwój motoryczny dzieci
download 
Reklamacja Transkrypt
rozwój motoryczny dzieci
www.aikido.koszalin.pl ROZWÓJ MOTORYCZNY DZIECI Charakterystyka rozwoju fizycznego i motorycznego dzieci w okresie młodszym szkolnym Rozwój ontogenetyczny w okresie wczesno szkolnym to nie tylko poziom rozwoju umysłowego dziecka zezwalający mu na podjęcie nauki i stopieo rozwoju społecznego umożliwiający pracę i zabawę w zespole rówieśników, ale także stan rozwoju fizycznego i motorycznego. Poznanie tempa rozwoju zdolności motorycznych jest warunkiem racjonalnych działao zmierzających do umożliwienia sterowania kształtowaniem sprawności fizycznej. Przebieg krzywych rozwoju poszczególnych zdolności motorycznych jest inny dla każdej z osobna. Uwarunkowane są one rozwojem fizycznym oraz rozwojem i formowaniem się tych układów i narządów, które odpowiedzialne są za ich przejawianie się w ruchu. Największe nasilenie rozwoju motoryki przypada na młodszy wiek szkolny. Poniżej opisano okresy rozwoju człowieka w aspekcie jego rozwoju motorycznego. Wejście do szkoły przypada na stabilną fazę fizycznego rozwoju dziecka, na okres systematycznego zbliżania się do pełni harmonii rozwojowej. Można to sobie wyobrazid w postaci następującego schematu: na wznoszącą się w górę linię fizycznego rozwoju jednostki zaczyna w pewnym jej punkcie, odpowiadającym początkowi nauki szkolnej, działad zespół czynników hamujących jej wznoszenie się lub zniekształcających jej przebieg. To zniekształcenie może byd większe lub mniejsze, zahamowanie długie lub krótkotrwałe, może się również w ogóle nie ujawnid (Przewęda). Wstrząs, związany z nagłą zmianą warunków życia, a szczególnie ograniczenia, jakie narzuca instytucja szkolna w zakresie ruchliwości dziecka, nie pozostają bez wpływu dla rozwoju motoryczności. Okres wczesnoszkolny obejmujący wiek od 7 do 12-13 roku życia u chłopców i do 10-11 roku życia u dziewcząt, charakteryzuje duża aktywnośd fizyczna i potrzeba ekspansji ruchowej. Okres ten określany jest „złotym wiekiem motoryczności”. W miejsce nadpobudliwości i rozrzutności ruchowej pojawia się celowośd i ekonomia ruchów. Prawie wszystkie zdolności motoryczne osiągają optymalny poziom rozwoju. Największy rozwój szybkości wypada na okres 7-11 lat. Zdolnośd ta nie wykazuje dużego zróżnicowania pod względem dymorfizmu płciowego, nieznaczną przewagę nad chłopcami osiągają dziewczęta. Z chwilą wstąpienia w progi szkoły nieznacznie rozwijają się zdolności siłowe. W okresie 7-11 lat obserwuje się mało znaczący rozwój siłowy zarówno u dziewcząt i chłopców. U obu płci siła gwałtownie przyrasta między 12 a 14 rokiem życia. Około 14 roku życia u dziewcząt następuje regres w rozwoju tej cechy. Zdolnośd do wyzwolenia największej siły w jak najkrótszym czasie, czyli moc uwarunkowana jest rozwojem wyżej opisanych zdolności. Do 12 roku życia występują niewielkie wahania w rozwoju, z przewagą na korzyśd chłopców. Maksymalna wartośd www.aikido.koszalin.pl Autor: Bartosz Ciechanowicz www.aikido.koszalin.pl mocy przypada u dziewcząt na wiek 10 lat, u chłopców znacznie później w wieku 15 lat. Zwinnośd osiąga najszybszy rozwój w młodszym wieku szkolnym u chłopców w wieku 10 lat, u dziewcząt nieco wcześniej w wieku 9 lat. W tym okresie tempo rozwoju zdolności zwinnościowych jest słabe i utrzymuje się do następnego okresu rozwojowego. W zakresie wytrzymałości najwyraźniej zaczyna się kształtowad różnica między chłopcami a dziewczętami. U chłopców rozwija się ona progresywnie i w wieku 14-15 lat osiąga największy rozwój. U dziewcząt już od 12 roku życia następuje powolny regres rozwoju wytrzymałości (Okoo). W wieku 7-9 lat i 10-13 u chłopców oraz 10-11 lat u dziewcząt obserwuje się słaby rozwój zdolności gibkościowych. Nieznaczny rozwój gibkości przypada na wiek 9-10 lat u obu płci (Drabik). Młodszy wiek szkolny jest z biologicznych względów korzystnym etapem rozwoju motorycznego dziecka. Po przejściowych wahaniach spowodowanych dostosowywaniem się organizmu do nowych sytuacji szkolnych oraz innymi przemianami, jak na przykład zmianą uzębienia mlecznego na stałe, zanikają dziecięce cechy budowy i funkcji występujące u uczniów klas I— III i stopniowo dziecko zaczyna coraz bardziej upodobniad się w wyglądzie, ruchach i w zachowaniu do dorosłego. Przyrost wzrostu maleje na rzecz przekształceo w budowie. Rozrasta się kościec i układ mięśniowy. Do około dwunastego roku życia włókna mięśni szkieletowych szybko grubieją, a liczba jąder komórkowych zmniejsza się do ilości podobnej jak u dorosłych. Jednocześnie mięśnie ulegają wybitnemu usprawnieniu, wyrażającemu się m. in., wzrostem siły i obniżeniem czasu reakcji. Zmienia się także obraz sylwetki dzieci, przy czym zaczynają występowad wyraźniejsze różnice w budowie ciała chłopców i dziewcząt. Jest to wynikiem rozrostów szerokościowych mocniej akcentowanych u chłopców w obrębie barków, a u dziewcząt bioder. Klatka piersiowa nabiera też dorosłych kształtów. W tym wieku obserwuje się dużą sprawnośd narządów wewnętrznych, jak serce, płuca, układ trawienia. Skład krwi dziecka upodabnia się do składu krwi dorosłego, a tętno staje się regularne. Układ nerwowy nabiera cech równowagi, dzięki czemu maleje niepokój ruchowy dziecka. Z powyższego wynika, że młodszy wiek szkolny w życiu dziecka charakteryzuje się korzystnym układem cech rozwijających się w ontogenezie. Proporcjonalnośd rozrostu i wysoki stopieo rozwoju właściwości morfologicznych, sprawnośd funkcji, dobra współpraca między poszczególnymi układami, wrażliwośd zmysłów, ogólna odpornośd ustroju, znaczne przystosowanie do warunków środowiskowych, duża samodzielnośd biologiczna (przy wysokim poziomie rozwoju umysłowego i swoistej doskonałości motorycznej) — wszystko to pozwala określid młodszy wiek szkolny jako etap wyróżniający się ogólną harmonią rozwoju. Jest to jakby gromadzenie rezerw w organizmie i nabieranie sił do przejścia przez następny trudny okres — dojrzewanie płciowe (Przewęda). www.aikido.koszalin.pl Autor: Bartosz Ciechanowicz
