PRZESTĘPSTWA GOSPODARCZE PRZEŁOMU XX I XXI WIEKU
Transkrypt
PRZESTĘPSTWA GOSPODARCZE PRZEŁOMU XX I XXI WIEKU
WSTĘP Rozdział 1 - PRZESTĘPSTWA GOSPODARCZE PRZEŁOM U XX I XXI WIEKU NA TLE POLSKICH CZYNNIKÓW KRYM INOGENNYCH Pojęcie i formy przestępczości gospodarczej Badania nad etiologią przestępczości gospodarczej Współczesna przestępczość w Polsce - główne zagroŜenia Przestępstwa gospodarcze i przestępstwa "towarzyszące" Perfekcjonizacja i uzawodowienie przestępczości Światowe tendencje w przestępczości gospodarczej Sylwetka przestępcy gospodarczego Triada: biznes - polityka - przestępczość Definicja i uwarunkowania oszustwa Rozdział 2 - OSZUSTWA BANKOWE, GIEŁDOWE I W RAM ACH AKREDYTYWY OSZUSTWA BANKOWE Przestępczość bankowa na tle innych zagroŜeń Formy przestępstw ekonomiczno - finansowych Przestępstwa na szkodę banków M odus operandi sprawców oszustw bankowych i ubezpieczeniowych Największe malwersacje bankowe BCCI - oszustwa i pranie pieniędzy na miarę afery stulecia Oszustwo na opcjach waniliowych - największa afera bankowa Banki a światowe afery finansowe związane z fałszowaniem sprawozdań finansowych Wykorzystywanie "śpiących rachunków" Banki a lokaty z oszustw podatkowych Poszukiwanie "dowodowego śladu transakcyjnego" MANIPULACJE (OSZUSTWA) GIEŁDOWE Prawo "pierwszego miliona" a informacje poufne Rozwój rynku kapitałowego Sztuka wyboru akcji: wiedza, intuicja czy przypadek Zasady inwestowania na giełdzie Pułapki gry giełdowej M odus operandi sprawców manipulacji giełdowych na przykładzie praktyki śledczej FBI M anipulowanie informacją, "Pudełkowanie" "Jazda na gapę" "Stowarzyszenie wspólnego obrotu" "SprzedaŜ wewnętrzna" Fałszywe zgłoszenia do KPW "Czysty handel" "Bicie piany" "M alowanie wstęgi" "Transakcje z wyprzedzeniem" "Transakcje ukartowane" i "zajeŜdŜanie" "Zmiana rąk" "Przemieszczenie transakcji" "Handel po godzinach" Gromadzenie dowodów w postępowaniu karnym Pompowanie cen i inne głośne afery M aklerzy giełdowi na usługach mafii Przestępstwa na polskim rynku kapitałowym Perfekcjonizm sprawców a problemy wykrywcze Współdziałanie maklera z inwestorem M anipulant - makler - publicysta Pierwsze sprawy o "insider trading" Fałszerstwa i oszustwa "Białe kołnierzyki" w "spółdzielni" Poszukiwany obrotny makler wart 10 milionów zł Ochrona publicznego obrotu papierami wartościowymi Klasyfikacja przepisów Szczegółowe postanowienia art. 178 - 184 ustawy Fałszowanie informacji Kryminologiczne i kryminalistyczne aspekty zapobiegania Rozpoznawanie transakcji podejrzanych Profilaktyczne procedury biur maklerskich oparte o "chińskie mury" Potrzebny profesjonalizm Determinanty skutecznego działania Zalecenia dla ostroŜnego inwestora OSZUSTWA W RAM ACH AKREDYTYWY Handlowe transakcje dokumentowe w rozliczeniach bankowych Definicja akredytywy w przepisach międzynarodowych Definicja i rodzaje akredytyw w polskim prawie bankowym Rola "Jednolitych zwyczajów i praktyki..." Uwaga na "rozsądną staranność" i "cechy zewnętrzne" Zapobieganie oszustwom w ramach akredytywy Akredytywa z Wysp Dziewiczych Najsłynniejsze oszustwa w ramach akredytywy Akredytywa w aferze ziemniaczanej M iędzynarodowa afera fałszerzy i oszustów na przykładzie materiałów Interpolu Wnioski pod rozwagę pracowników organów ścigania, urzędników bankowych i klientów banków Rozdział 3 - OSZUSTWA KREDYTOWE ZASADY UDZIELANIA KREDYTU BANKOWEGO Jak dobrze sprzedać kredyt, czyli współczesne zalety marketingu i reklamy Ryzyko kredytowe i jego obszary Sylwetka idealnego kredytobiorcy a korzyści kredytodawcy Skutki nadmiernego zadłuŜenia Pojęcie kredytodawcy i kredytu Pojęcie zdolności kredytowej Definicja umowy kredytowej Prawne zabezpieczenie kredytu Kredyt konsumencki Złe kredyty UWARUNKOWANIA OSZUSTW KREDYTOWYCH. WYNIKI ANALIZ ORAZ OCENA ROZWOJU ZAGROśEŃ Z historii oszustw kredytowych Sytuacja kryminogenna na tle przemian społeczno - gospodarczych Oszustwa finansowe jako problem międzynarodowy. Działanie sprawców z zewnątrz banku. Działanie sprawców wewnątrz banku Kredyt, najlepszym "skokiem na bank" = pierwsza połowa lat 90. XX w. Krakowscy oszuści bankowi Firma Art. -Polus oraz jej grupa fałszerzy i oszustów Spółki Bella Arte, Totus i inni OskarŜeni bankowcy, czyli jak umiejętnie wykorzystać nieudolność banku Niekompetencja i korupcja - jako czynniki ułatwiające działalność oszustów M odus operandi sprawców zorganizowanej grupy oszustów Kredyt za wszelką cenę? Początki stabilizacji systemu bankowego na przełomie XX i XXI w. i kolejne afery bankowe Poczucie bezkarności jako najgroźniejszy czynnik kryminogenny - wciąŜ aktualny Decydenci i zorganizowani przestępcy w rozbitym układzie korupcyjno - podatkowym śemek i jego "ofiary" jako przestępny układ bankowo - kredytowy Typowe formy działania oszustów kredytowych na przełomie XX i XXI wieku Uwagi wstępne Kredyt dla "słupa", czyli skutki kradzieŜy toŜsamości Samochód dla oszusta za pieniądze banku Zastaw hipoteczny w ocenie skorumpowanego rzeczoznawcy Fałszywe dokumenty finansowe, handlowe i podatkowe jako podstawa do udzielenia kredytu Cichy kredyt Pracownik banku ponad prawem, czyli inne naruszenia prawa i procedury kredytowej M otywy działania oszustów kredytowych M echanizm oszustwa kredytowego na podstawie wyników analiz i badań własnych W stadium ubiegania się o kredyt W stadium wykorzystania kredytu Przestępne formy działania osób odpowiedzialnych PRZECIWDZIAŁANIE OSZUSTWOM KREDYTOWYM Rozpoznawcza i profilaktyczna rola procedur bankowych, nadzoru i kontroli Zasada ograniczonego zaufania a procedura kredytowa M odel wzorcowej procedury kredytowej i jej podstawowe etapy Obowiązek doskonalenia procedur oraz zasad nadzoru i kontroli Profesjonalna staranność audytora Zalety i wady kontroli System działań kontrolnych w stadium wykorzystania kredytu Kontrolne zadania jednostki nadrzędnej Profilaktyczna rola biura informacji kredytowej Rozpoznawcze i profilaktyczne działania innych instytucji ZNACZENIE REGULACJI PRAWNYCH Oszustwo gospodarcze, inaczej kapitałowe Oszustwo kredytowe jako czyn podstawowy z art. 297 ı 1 k.k. Odpowiedzialność urzędnika bankowego - art. 297 ı 2 k.k. Czynny Ŝal, czyli uniknięcie odpowiedzialności karnej - art. 297 ı 3 k.k. Łagodny stan prawny czy wyrozumiałość sądu? NOWE I PROJEKTOWANE REGULACJE PRAWNE Ustawa antylichwiarska, Upadłość konsumencka - wyjście z zadłuŜenia dla osób fizycznych. REAKCJA BANKÓW NA ZAISTNIAŁE PRZESTĘPSTWA Bank jako instytucja pokrzywdzona Przepisy kodeksu karnego chroniące bank jako wierzyciela Art. 300 k.k. - udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia wierzyciela w razie groŜącej niewypłacalności. Art. 301 ı 1 k.k. - przeniesienie majątku na nowo utworzoną jednostkę gospodarczą Art. 302 ı 1 k.k. - pokrzywdzenie niektórych wierzycieli Formułowanie zawiadomienia o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa Pojednanie banku z wierzycielem BIEGŁY I JEGO WIADOM OŚCI SPECJALNE W BADANIU PRZESTĘPCZOŚCI GOSPODARCZEJ I PATOLOGII OBROTU GOSPODARCZEGO PRZEDAWNIENIE - KLĘSKA BANKU I ŚLEDZTWA CZY BEZRADNOŚĆ SĄDU RECEPTY NA UNIKNIĘCIE ZŁYCH KREDYTÓW I UJAWNIENIE OSZUSTWA Rozdział 4 - KREDYT W SYSTEM IE KONSORCJUM ARGENTYŃSKIEGO Wprowadzenie Pojęcie systemu argentyńskiego, czyli kredytu z kosztami wstępnymi Kusząca reklama Raport Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Wybrane warunki zawarte w postanowieniach umowy Wyniki postępowań UOKiK i organów ścigania Opinie poszkodowanych Symptomy działania firm w systemie argentyńskim Jak funkcjonuje nowe prawo Rozdział 5 - INWESTOWANIE W ŁAŃCUSZKI, PIRAM IDY, PARABANKI Wprowadzenie "Inwestycje" Ponziego i jego następców "Łańcuszki" i piramidy finansowe - zasady działania Skyline i Titan - mistrzowska socjotechnika MMM - największa piramida rosyjska Sude i inne piramidy albańskie oraz skutki ich działalności Przegląd polskich piramid i parabanków Historia BKO, czyli skandaliczne Ŝycie i śmierć pierwszego aferzysty III RP Parabanki a skutki efektywnej roli ścigania karnego Podstawa prawna ścigania parabanków Galicyjski Trust Kapitałowo - Inwestycyjny S.A. Prywatna Agencja Lokacyjna Adaldan Jak ścigano agitatora do gry komputerowej SKYLINE Konsorcjum Finansowo-Inwestycyjne Colloseum Parabanki XXI wieku Wzlot i upadek Warszawskiej Grupy Inwestycyjnej - WGI Interbrok Investment - wyłącznie dla VIP-ów Inne firmy - inne wyrafinowane oszustwa M odus operandi sprawcy i zasady rozpoznawania afer inwestycyjnych M agia oszustwa finansowego Uwagi na temat zapobiegania Aneks - Wzór umowy z BKO Rozdział 6 - NOWE PROJEKTY OSZUSTW NA TLE BIEśĄCYCH POTRZEB SPOŁECZNYCH Wprowadzenie Oferta Organizacji Finansowania Inwestycji (OFI) "Gold Dore Certificates" (GDCs) - certyfikaty tylko dla VIP-ów Humanitarian Project Funding with a Bank Guarantee Długoterminowy tani kredyt pod gwarancję bankową Wysoko dochodowy program finansowy za gwarancję bankową Kredyt bezzwrotny dla gmin dotkniętych powodzią Eldorado i Las Vegas pod Białą Podlaską Inne projekty w formie kredytów lub dotacji unijnych Rozdział 7 - ZAGROśENIA Z CYBERPRZESTRZENI SPAM JAKO ZWIASTUN OSZUSTWA Z CYBERPRZESTRZENI Wprowadzenie Rozpoznawanie przestępczości internetowej Wyniki analiz Internet Fraud Complaint Center Wszystko zaczyna się od reklamy internetowej Pojęcie i rodzaje spamu Skutki otrzymywania niechcianych informacji Rodzaje spamów - wyniki badań własnych Analiza spamów finansowych Phishing i akcje śmieciowe oraz korzystne oferty współpracy Wybrane efekty ścigania spamerów. Czarna lista spamerów Wybrane regulacje UE i polskie przepisy prawne Kilka rad dla inwestora wykorzystującego niechciane informacje PAŃSTWO W CYBERPRZESTRZENI, JEGO OFERTY I OSZUSTWA Uwaga na Dominion of M elchizedek. Atol Taongi Konstytucja i prawo bankowe M elchizedeku Cyberbanking i inne oszustwa ZałoŜyciele M elchizedeku i ich przeszłość biznesowo-kryminalna OSZUSTWA Z WYKORZYSTANIEM KART PŁATNICZYCH Rozpoznane formy fałszerstw i oszustw przy uŜyciu kart płatniczych Przestępne wykorzystywanie Internetu Sniffery pakietów Spoofing WWW Phishing Inne rozpoznane formy działania Skimming bankomatowy Wykorzystywanie kart zagubionych i skradzionych Przerabianie i podrabianie kart płatniczych "Biały plastik" (technika White Plastic) Karty niedoręczone Nielegalne wykorzystanie numeru karty Carding i inne metody działania WciąŜ ryzykowne transakcje internetowe Specyfika przestępstw komputerowych Przestępstwa komputerowe przewidziane w kodeksie karnym Inne przestępstwa związane z powszechnym stosowaniem komputerów Rozdział 8 - NIGERYJSKIE OSZUSTWA ZALICZKOWE Wprowadzenie Największe afery zaliczkowe Polscy biznesmeni ofiarami oszustów nigeryjskich Pojęcie nigeryjskiego oszustwa zaliczkowego, czyli z kosztami wstępnymi M echanizmy oszustwa zaliczkowego według FBI Geneza i uwarunkowania zaliczkowych oszustw nigeryjskich Rozpoznane rozmiary i skutki oszustw nigeryjskich Fenomenologia kryminalna Adresaci i ofiary oszustów M ago-mago, czyli magiczne tworzenie dolarów i banków "Nigeryjski łącznik" - efekty polskiego śledztwa dziennikarskiego M odus operandi sprawców Przytłoczony bogactwem oferent oczekuje pomocy Etapy działania oszusta Zaliczka za prowizję i polskie dokumenty finansowo - bankowe Symptomy oszustwa nigeryjskiego Niespodziewane efekty biznesowej wizyty w Nigerii Sylwetka sprawcy i organizacja "przedsiębiorstw" przestępczych Główne warianty oszustw zaliczkowych Wariant nigeryjski - uniwersalny Wariant panamski - pranie pieniędzy Wariant wysokiej specjalizacji - PIB czyli Pierwszorzędne Instrumenty Bankowe Przegląd podejrzanych ofert Kontrakt "rządowy" Zakup polskich złotych, jako sugestia prania pieniędzy i tworzenie nowych miejsc pracy Program handlowy dla dobrego banku Oferta przy okazji rzekomej zmianie adresu Kryminalistyczno - finansowa charakterystyka podejrzanych ofert Syntetyczne ujęcie rozpoznanych metod działania sprawców oraz podstawowe wskazania zapobiegawcze Wybrane przedsięwzięcia profilaktyczne wybranych instytucji OstrzeŜenia M inisterstwa Gospodarki i Ambasady Nigerii Propozycje profilaktycznych czynności banków Rozpoznawcze i zapobiegawcze działania policyjne ANEKS WYKAZ TERM INÓW STOWANYCH W BANKOWOŚCI I ICH SKRÓTY, KTÓRYM I SĄ NASYCONE OFERTY OSZUSTÓW PRZYKŁADY OFERT NADSYŁANYCH DO INSTYTUCJI FINANSOWO BANKOWYCH WYKAZ NAJCZĘŚCIEJ WYSTĘPUJĄCYCH OSÓB I FIRM NADSYŁAJĄCYCH PODEJRZANE OFERTY Rozdział 9 - CIEMNA I ZŁOTA LICZBA PRZESTĘPSTW GOSPODARCZYCH "Złota reguła 10 procent" Rozpoznawanie przestępczości "utajonej" Pojęcie i uwarunkowania oraz skutki występowania ciemnej liczby przestępstw Terminologia i zakres pojęć dotyczących przestępstw kryminalnych "Teoria obwarzanka" a ciemna liczba oszustw gospodarczych Złota liczba przestępstw i jej niektóre aspekty Działalność i perypetie szefa Broadway International Limited "Złoty" przestępca a władza polityczna i gospodarcza Kazus "złotego przestępcy" Ciemna liczba a ekonomiczne skutki przestępczości Rozpoznane dochody z działalności przestępczej Sektory oszustw gospodarczych Wady statystyk przestępczości Brak wiarygodności czy manipulacje Kreatywna statystyka policyjna dla propagandy sukcesu Co do ukrycia mają inne policje? Wnioski z dotychczasowych analiz i badań kryminologicznych Podsumowanie i wnioski