warzywnictwo

w arzywnictwo
EGZOTYCZNE TUNELE
Podczas
wyjazdu
co słych a ć
zorganizowanego
przez firmę Nickerson-Zwaan Sp. z o.o.
do siedziby przedsiębiorstwa Hazera Genetics w Izraelu (więcej informacji
na ten temat w kolejnym numerze „Hasła”) miałem okazję zobaczyć tunele foliowe, w jakich w tamtejszych warunkach uprawia się rośliny. Spełniają one
tam nieco inną rolę niż w naszym kraju –
podczas gorącego i suchego lata głównym zadaniem tuneli jest ograniczenie
ilości światła docierającego do roślin
oraz obniżenie temperatury, a podczas
Fot. 2. Wodny panel, przez który sączy się zimna woda, umieszczono wzdłuż jednej ze
okresu deszczowej pogody chronienie
ścian obiektu…
upraw przed intensywnymi opadami.
W głównej siedzibie firmy Hazera Gene-
sion odmian mieszańcowych. Panujący
w szczycie – co powoduje, że panują
tics w Berurim łączna powierzchnia tu-
w Izraelu klimat umożliwia całoroczną
w nich wyrównane warunki klimatycz-
neli wynosi 2,5 ha (fot. 1). Wykorzystuje
produkcję roślin – pomidory uprawiane
ne. Latem ważne jest utrzymanie w nich
się je zarówno podczas hodowli nowych
są w dwóch cyklach od września do lu-
temperatury niższej niż na zewnątrz,
odmian pomidorów, papryki czy ogór-
tego i od marca do sierpnia. Konstrukcje
dlatego osłony wyposażone są w sys-
ków, jak i do komercyjnej produkcji na-
tuneli są stosunkowo wysokie – 3–3,5 m
tem bocznego wietrzenia wspomagany przez wentylatory, które wymuszają
ruch powietrza wewnątrz. W niektórych
tunelach zamontowano wysokociśnieniowe zraszacze, które uruchamiają się
co 5 minut na 5 sekund – obniża to temperaturę wewnątrz i podwyższa wilgotność powietrza. W najnowszych obiektach wykorzystuje się do tego celu
swego rodzaju wodny panel (termicover), umieszczony wzdłuż jednej ściany bloku foliowego (fot. 2). Panel składa
się z pofalowanych pasków specjalnego
Fot. 1. Kompleks tunelowy w siedzibie firmy Hazera Genetics
reklama
96
HASŁO OGRODNICZE 1/2011
Fot. 3. …na przeciwległej zamontowano wentylatory
zasysające schłodzone i wilgotne powietrze
papieru i doprowadzana jest do niego
z góry zimna woda, która stopniowo
przesiąka w dolne partie. Wewnątrz tunelu na przeciwległej ścianie zamontowane są wentylatory (fot. 3), które
reklama
zasysają schłodzone i wilgotne powietrze z panelu do wnętrza obiektu. System ten nieźle się sprawdza i pozwala
obniżyć temperaturę we wnętrzu tune-
Fot. 5. Rośliny uprawia się w podłożu
uzyskanym ze skały wulkanicznej
lu o kilka stopni Celsjusza. By utrzymać
wkłady papierowe w czystości, co jakiś
czas przepłukuje się je roztworem chloru. Równocześnie w tym samym obiekcie zamontowane jest urządzenie do
osuszania powietrza, które z kolei wykorzystuje się w okresie deszczowej
pogody – konwerter ciepła i osuszacz
powietrza (KCOP, fot. 4) pochodzący
z izraelskiej firmy Agam Greenhouse
Energy Systems (czyt. też HO 8/2010).
W tunelach uprawia się rośliny
w podłożu otrzymywanym ze skały wulkanicznej (fot. 5), które po każdym cyFot. 4. Konwerter ciepła i osuszacz
klu produkcji jest dezynfekowane. Ro-
powietrza ma za zadanie obniżyć
śliny nawadnia się i nawozi przy użyciu
wilgotność powietrza w okresie
mikserów nawozowych wyposażonych
deszczowej pogody
w sterowniki, które umieszczono
HASŁO OGRODNICZE 1/2011
97
w arzywnictwo
w specjalnych przybudówkach na zewnątrz tuneli – jeden zestaw przypada
na dwa tunele (fot. 6). W Izraelu poważnym problemem w uprawie pomidorów
okazuje się wirus żółtej kędzierzawości
liści pomidora (Tomato Yellow Leaf Curl
Virus – TYLCV), którego wektorem jest
mączlik szklarniowy. By ograniczyć występowanie wirusa, wykonuje się wiele
zabiegów zwalczających tego szkodnika, a wszystkie wietrzniki oraz wejścia
do tuneli zabezpiecza siatkami, które
uniemożliwiają (a przynajmniej ograniczają) przenikanie mączlików do wnętrza obiektów.
Fot. 6. Na zewnątrz tuneli znajdują się przybudówki, w których zamontowano
urządzenia do fertygacji
Mariusz Podymniak
fot. 1–6 M. Podymniak
W kierunku oszczędności
co słych a ć
Ogrodnicy zajmujący się produkcją warzyw pod osłonami co-
obiekty). Na całym areale uprawiana jest tylko jedna odmiana
raz częściej wdrażają w swoich gospodarstwach rozwiązania
pomidora – Admiro F1 (fot. 1). Ogrodnik zamawia szczepioną
umożliwiające oszczędzanie energii, zmniejszenie kosztów ro-
pikówkę, a dalsze etapy produkcji rozsady odbywają się w gos-
bocizny lub zużywanych środków produkcji. Takie m.in. dzia-
podarstwie. Przeznaczona jest do tego szklarnia wyposażona
łania są podejmowane również w gospodarstwie Andrzeja
w lampy do doświetlania asymilacyjnego. Źródłem energii
Chechlińskiego, położonym w miejscowości Cuple na Lubelsz-
elektrycznej są w niej dwa zasilane olejem napędowym agre-
czyźnie. W gospodarstwie tym pomidory pod osłonami upra-
gaty prądotwórcze (z silnikami Volvo i Perkins) o łącznej mo-
wiane są na powierzchni 13 ha szklarni (w tym 7 ha to nowo-
cy 1 MW. Jak ocenia kierujący produkcją Mateusz Długosz,
czesne szklarnie o wysokości 6 m w słupie, a 5 ha – starsze
nie jest to jednak najlepsze rozwiązanie (częste są problemy
z pracą agregatów, zwłaszcza
przy niskiej temperaturze zimą), dlatego planowana jest
budowa własnej stacji transformatorowej, co pozwoli na
pobieranie energii bezpośrednio z sieci energetycz-
Fot. 1. W nowych
szklarniach gospodarstwa
A. Chechlińskiego pomidory
uprawia się w wełnie
mineralnej na wiszących
rynnach
98
HASŁO OGRODNICZE 1/2011