Dieta wysokobłonnikowa – zasady, produkty, wskazania i

Dieta wysokobłonnikowa – zasady,
produkty, wskazania i
przeciwwskazania
Zaparcia to problem wielu ludzi, zwłaszcza kobiet. Najczęściej mamy do
czynienia z zaparciami czynnościowymi, to znaczy wywołanymi zwolnieniem
pasażu treści pokarmowej przez jelita. Źródło takiego stanu rzeczy leży w
większości przypadków w niewłaściwej diecie i braku aktywności fizycznej.
Dotkliwy jest przede wszystkim niedobór błonnika wynikający z
nadkonsumpcji produktów wysokoprzetworzonych zawierających nikłe jego
ilości. Aby wspomóc pracę jelit, w pierwszej kolejności (jeśli zaparcia nie
wynikają z zaburzeń elektrolitowych, chorób jelit, nowotworów lub innych
poważnych przyczyn) warto podjąć się zmiany dotychczasowego stylu życia i
sposobu żywienia.
Dieta wysokobłonnikowa
Dieta wysokobłonnikowa dedykowana jest przede wszystkim osobom z zaparciami
czynnościowymi. Błonnik, jako niedająca się strawić przez ludzkie enzymy część
komórek roślinnych, spełnia wiele istotnych funkcji – skraca czas pasażu jelitowego,
redukuje poziom cholesterolu, stymuluje działanie mikroflory jelitowej, pozytywnie
wpływa na glikemię. Zalecane wystarczające dzienne spożycie błonnika u osób
dorosłych określono na 25 g. Jednak z danych amerykańskich wynika, że optymalna
ilość to 38 g dla mężczyzny i 25 g dla kobiety. Ścisłe normy nie zostały jednak
określone. Dieta bogatoresztkowa powinna charakteryzować się zwiększoną podażą
błonnika nierozpuszczalnego (celuloza, ligniny) do około 40 g na dobę lub więcej.
Dieta wysokobłonnikowa – zasady
Podstawową zasadą diety jest zwiększenie podaży błonnika wraz z produktami
żywnościowymi i tym samym zwiększenie ilości spożywanej wody, która niezbędna jest
do wyzwolenia jego funkcji. Jeżeli do tej pory twoja dieta składała się głównie z
oczyszczonych zbóż (biała mąka, jasne pieczywo, biały ryż), a warzywa gościły na
twoim stole okazjonalnie – prawdopodobnie zawartość błonnika w codziennej diecie jest
niewystarczająca. Zwiększenie tej ilości powinno odbywać się stopniowo. W każdym
tygodniu wprowadzaj jedną korzystną zmianę – dotychczas spożywane pieczywo
zamień na to pełnoziarniste, biały ryż na brązowy, słodycze na owoce, a warzywa
dodawaj do każdego posiłku. O nawodnieniu musisz jednak pamiętać każdego dnia. Dla
kobiet dobowa podaż wody powinna wynosić co najmniej 2 l, dla mężczyzn – 2,5 l.
Wodę uzupełniamy także wraz z płynnymi posiłkami i napojami. Zwrócić należy jednak
uwagę, że dieta obfitująca w sód wzmaga wydalanie wody z organizmu, podobnie jak
alkohol czy dieta wysokobiałkowa.
Dieta wysokobłonnikowa – produkty zalecane i zakazane
Grupa
produktów
Pieczywo
Zalecane
Przeciwwskazane
Żytnie razowe, np. graham,
Białe pieczywo, kajzerki, bułki
Pieczywo
pieczywo chrupkie, pumpernikiel
drożdżowe, pieczywo cukiernicze
Mąka wysokooczyszczona, mąka
kukurydziana
Mąka
Mąka z pełnego przemiału
Kasza
Gryczana, pęczak, brązowy ryż,
jaglana, płatki owsiane, otręby
Manna, kukurydziana
Warzywa,
owoce,
cukry
Każdy rodzaj warzyw, owoce,
głównie pestkowe, galaretki
Słodycze, czekolada, przetwory
wysokosłodzone
Napoje
Woda, fermentowane napoje
mleczne, napary z ziół, słaba
herbata
Alkohol, mocna kawa, herbata
Oprócz wymienionych powyżej grup produktów, w obrębie których warto dokonać
zmiany jest jeszcze kilka ważnych wskazówek:
spożywaj co najmniej 5 porcji warzyw i dodatkowo 1 porcję owoców każdego dnia;
ogranicz do minimum tłuszcze zwierzęce na korzyść olejów roślinnych (olej
rzepakowy, lniany, oliwa z oliwek);
unikaj smażenia i tradycyjnego pieczenia, zastąp je gotowaniem w wodzie lub na
parze, pieczeniem w folii, duszeniem;
pij minimum 2 litry wody dziennie. Porcji wody nie zastępuj słodkimi sokami,
napojami gazowanymi. Można natomiast spożywać soki warzywne.
Dieta wysokobłonnikowa – wskazania
Dieta ta stosowana jest przede wszystkim w leczeniu zaparć czynnościowych jelit. Taki
sposób żywienia może jednak okazać się pomocny w procesie odchudzania, gdyż
zwiększona podaż błonnika w posiłku zmniejsza apetyt i tym samym przyjmowanie
kalorii. Dieta bogata w błonnik to dieta racjonalna, oparta na produktach bogatych w
składniki odżywcze. Pomimo to istnieją pewne przeciwwskazania jej stosowania.
Dieta wysokobłonnikowa – przeciwwskazania
Diety bogatoresztkowej nie zaleca się osobom cierpiącym na stany zapalne żołądka,
jelit, trzustki, dróg żółciowych, nieswoiste zapalenia jelit w okresie zaostrzeń, osobom
niedożywionym. Z błonnikiem związana jest też obecność kwasu fitynowego, który
utrudnia wchłanianie żelaza, wapnia i cynku, co jest istotne np. u osób cierpiących na
niedokrwistość z niedoboru żelaza. Z racji zmniejszenia wchłaniania tłuszczu utrudnione
jest jednocześnie wchłanianie witamin w nim rozpuszczalnych – A, D, E i K.
Warto przyjrzeć się swojemu jadłospisowi i przeanalizować go pod kątem zawartości
błonnika. Szczególnie jeśli cierpisz na zaparcia lub nadwagę. Zdrowa, dorosła osoba
potrzebuje włókna pokarmowego w sporych ilościach Aby zapewnić to swojemu
organizmowi wystarczy dokonać kilku korzystnych zmian.
Literatura:
Thor Piotr; Podstawy patofizjologii człowieka; Uniwersyteckie Wydawnictwo
Medyczne „Vesalius”
Jarosz Mirosław; Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja; Instytut
Żywności i Żywienia 2012
Maciej Bienkiewicz i in.; Błonnik pokarmowy i jego znaczenie w profilaktyce
zdrowotnej; Probl Hig Epidemiol 2015, 96(1): 57-63
Author: Paulina Hetwer
Link do artykułu: http://bonavita.pl/dieta-wysokoblonnikowa-zasady-produktywskazania-i-przeciwwskazania