Szczelinowanie a środowisko naturalne

SZCZELINOWANIE
A ŚRODOWISKO NATURALNE
Warszawa, 2014
Szczelinowanie a środowisko naturalne
Skład płynu szczelinującego
Węglan potasu lub sodu; 0,011%
Glikol etylenowy; 0,043%
Chlorek potasu; 0,060%
Kwas cytrynowy; 0,004%
Proppanty
9,50%
Izopropanol; 0,085%
Guma guar lub hydroksuceluloza; 0,056%
Woda
90,00%
Chemikalia
Destylator ropy naftowej; 0,088%
Kwas solny; 0,123%
Sole boranowe; 0,007%
Formamid; 0,002%
Aldehyd glutarowy; 0,001%
Nadsiarczan amonu; 0,010%
Źródło: Primer A., Modern Shale Gas Development in the United States, US Department of Energy, 2009
2
Szczelinowanie a środowisko naturalne
Zużycie wody w podziale na kategorie (USA, 2005)
Źródło: http://fracfocus.org/water-protection/hydraulic-fracturing-usage
3
Szczelinowanie a środowisko naturalne
Zużycie wody w produkcji energii elektrycznej
Źródło: USDOE
4
Szczelinowanie a środowisko naturalne
Zabezpieczenie warstw wodonośnych
Orurowanie odwiertu
Źródło: Truthland movie
Odwiert po cementowaniu
Źródło: C.Ewen, D. Borchardt, S. Richter, R. Hammerbacher, Hydrofracking
Risk Assessment, 2012
5
Szczelinowanie a środowisko naturalne
Schemat budowy i orurowania odwiertu
Źródło: ORLEN, Gaz łupkowy, podstawowe informacje, http://www.pgi.gov.pl/pl/dokumenty-in/doc_download/668-gazlupkowywwwpdf.html
6
Szczelinowanie a środowisko naturalne
Bezwodne szczelinowanie z wykorzystaniem LPG
W celu zmniejszenia zużycia wody w procesie szczelinowania opracowano
bezwodną technologię z wykorzystaniem gazu LPG. W technologii tej stosuje się
zżelowany gaz, aby mógł transportować proppanty zapobiegające zamykaniu się
szczelin w złożu gazu łupkowego. Zaletą tej technologii jest brak problemów z
utylizacją płynu szczelinującego.
W trakcie przechodzenia z formy płynnej w gazową objętość LPG wzrasta
wielokrotnie, zwiększając tym samym ciśnienie. Po szczelinowaniu LPG wraca do
postaci gazowej (z żelowej) i wydostaje się na zewnątrz odwiertu pozostawiając
proppanty w szczelinach skalnych. Metoda oparta na LPG nie pozostawia w ziemi
substancji chemicznych, oraz zmniejsza efekt refluksu.
7
Szczelinowanie a środowisko naturalne
Raport Instytutu Energii z University of Texas/Austin na temat
wpływu prac poszukiwawczych i wydobywczych gazu łupkowego na
środowisko naturalne:
“Nie znaleziono żadnych bezpośrednich dowodów na to, że proces
szczelinowania hydraulicznego zanieczyszcza wody gruntowe”.
8
Szczelinowanie a środowisko naturalne
Najważniejsze wnioski przedstawione w raporcie brzmią następująco:
• nie ma dowodów na to, że szczelinowanie zanieczyszcza wody gruntowe chemikaliami,
• nie zaobserwowano wycieków płynów szczelinujących z obszarów szczelinowania,
• wiele raportów dotyczących zanieczyszczenia wód podziemnych odnosi się do zdarzeń
na konwencjonalnych złożach gazu ziemnego oraz ropy naftowej, nie mających związku ze
szczelinowaniem hydraulicznym,
• najczęstszą przyczyną wycieków substancji chemicznych do wód jest nieszczelna
cementacja odwiertu lub uszkodzenie jego orurowania,
• metan obecny w ujęciach wodnych najczęściej pochodził ze źródeł naturalnych i
zazwyczaj był obecny w wodzie przed rozpoczęciem prac związanych z gazem łupkowym,
• większym zagrożeniem dla wód gruntowych jest wyciek z nieszczelnych zbiorników
powierzchniowych, aniżeli sam proces szczelinowania,
• emisja zanieczyszczeń w związku z wydobyciem gazu łupkowego jest znacznie mniejsza
niż z innych obszarów działalności człowieka,
• w wielu przypadkach firmy wydobywcze w zakresie ochrony środowiska podejmują
więcej działań, aniżeli wymaga tego prawo.
9