Biodostępność i znaczenie prozdrowotne polifenoli roślinnych

Biodostępność i znaczenie prozdrowotne polifenoli roślinnych

Zrównoważona produkcja roślin warzywnych
i leczniczych – osiągnięcia i wyzwania
20 czerwca 2013 – SGGW
Biodostępność i znaczenie
prozdrowotne polifenoli roślinnych
prof. dr hab. Zbigniew Janeczko
mgr Justyna Makowska-Wąs
Katedra Farmakognozji
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum
Zainteresowanie substancjami bioaktywnymi
• Profilaktyka chorób cywilizacyjnych,
• Poprawa jakości życia
• Starzenie się społeczeństw w Europie i USA
• Zainteresowanie alternatywną medycyną
• Obniżenie kosztów ochrony zdrowia
• Wzrost badań naukowych o efektach leczniczych
naturalnych substancji
W USA powstało National Nutraceutical Centre Charleston
– koordynuje badania uprawowe, medyczne i
przemysłowej produkcji nutraceutyków.
Polifenole
• to substancje bogate w podstawniki fenolowe (ArOH)
• charakter chemiczny etc.
• z różnych grup metabolitów wtórnych
- flawonoidy
- nie-flawonoidy:
kwasy fenolowe (C6-C1)
stilbeny
lignany
• przykładowe struktury
fenol
OH
POLIFENOLE
O
FLAWONOIDY
O
O
O
FLAWON
IZOFLAWON
O
O
+
OH
OH
O
ANTOCYJANIDYNA
FLAWONOL
O
OLIGOMERY
FLAWAN-3-OLU
O
O
FLAWANON
OH
FLAWAN-3-OL
POLIFENOLE c.d.
KURKUMINOIDY
STILBENY
O
O
OH
FENOLOKWASY
HO
HO
OH
OCH3
COOH
OCH3
kurkumina
OH
COOH
trans - resweratrol
HO
OH
HO
OH
OCH3
kwas kawowy
OH
OH
CH3
OCH3
O
OH
O
HO
H3CO
kwas galusowy
OH
HO
OH
LIGNANY
OH
sekoizolarycyresinol
O
O
OH
HO
kwas chlorogenowy
OH
OH
OCH3
pinorezinol
Biodostępność (polifenoli)
Co to jest biodostępność?
Dostępność biologiczna (F) określa ułamek dawki leku, jaki
dostaje się do krążenia ogólnego oraz szybkość, z jaką ten proces
zachodzi.
Metabolizm – etapy ADME
Absorption – wchłanianie leku
Distribution – rozmieszczenie leku w kompartmentach
organizmu
Metabolism – biotransformacja leku
Excretion – wydalanie leku
(M+E=Eliminacja)
Czynniki wpływające na nią:
Czynniki wpływające na dostępność biologiczną:
•
charakter fizyko-chemiczny:
budowa
wielkość cząsteczek
hydrofilowość / lipofilowość
stereoizomeria
•
czynniki fizjologiczne:
zmniejszenie lub nasilenie motoryki przewodu
pokarmowego
równoczesne podanie innych substancji/leków
upośledzenie wchłaniania
metabolizm
wpływ pożywienia
•
czynniki technologiczne:
słaba rozpuszczalność substancji
zjonizowanie cząsteczek w przewodzie pokarmowym
duża wielkość cząstek
postać farmaceutyczna
formulacja postaci leku
Grupa polifenoli
Zawartość w pożywieniu
Najbogatsze źródła w diecie
(mg/100g lub mg/100 ml; SD)
(zawartość)
antocyjany
115  259
bez czarny (1316), aronia (878),
czarna porzeczka (595)
flawanole
180  560
kakao (3410), ciemna czekolada (1589),
orzechy laskowe (495)
flawanony
23  25
flawony
4  12
flawonole
11  21
czerwona cebula (158), szpinak (119),
szalotka (112)
izoflawony
66  106
mąka sojowa (466), prażona soja (246),
tempeh (148)
poch. kwasu
hydroksybenzoesowego
29  121
kasztan jadalny (1215),
orzechy włoskie (449), maliny (121)
poch. kwasu
hydroksycynamonowego
35  78
stilbeny
0.7  1.1
lignany
550  625
sok pomarańczowy (38-51),
sok grejpfrutowy (46)
pszenna mąka pełnoziarnista (73),
karczochy (58), czarne oliwki (27)
kawa (278), cykoria (203), karczoch (202)
czerwone wino (3.4), brusznica (3.0),
czerwona porzeczka (1.6)
olej sezamowy (1294), mączka lniana (867),
mączka sezamowa (776)
Na podstawie: Perez –Jimenez et al. Agric Food Chem 2010;58:4959
POLIFENOLE
ŻOŁĄDEK
TKANKI
I KOMÓRKI CIAŁA
oligomery  monomery
JELITO CIENKIE
Glikozydy
hydroliza
enzymatyczna
WĄTROBA
metylacja
Aglikony
Koniugacja
glukuronidacja
sulfonowanie
ŻÓŁĆ
OKRĘŻNICA
Wydalanie z moczem
Glikozydy
KAŁ
Aglikony
?
Jelito grube – szacuje się, ze znajduje się tam około
1012 na gram bakterii, co jest największym
zagęszczeniem organizmów żywych jakie kiedykolwiek
opisano.
Duda-Chodak A. J Physiol Pharmacol 2012;63(5):497
Mikroflora/bakterie jelitowe metabolizują polifenole przy
udziale własnych enzymów takich jak: β-glukozydaza, βglukuronidaza, esterazy, hydrogenazy, dehydroksylazy,
demetylazy, dekarboksydazy, izomerazy
OH
OH
OH
HO
HO
O
HO
O
O
OH
OH
OH
O
FLAWONOL (kwercetyna)
OH
FLAWANON (naryngenina)
IZOFLAWON (genisteina)
OH
OH
OH
OH
HO
O
HO
O
OH
O
O
OH
OH
OH
FLAWAN-3-OL (epikatechina)
+
OH
ANTOCYJANY (cyjanidyna)
Selma et al. J Agric Food Chem 2009;57:6485
Przykładowy szlak metabolizmu – kwercetyna i
pochodne flawan-3-olu
OH
OH
HO
OH
OH
O
HOOC
OH
kwas 3’,4’-dihydroksyfenylooctowy
O
kwercetyna
OCH 3
OH
OH
HOOC
HOOC
kwas 3’-hydroksyfenylooctowy
flawan-3-ol
kwas 3’-metoksy-4’hydroksyfenylooctowy
R1
γ-walerolakton
R1
OH
OH
HO
O
R2
OH
R2
O
O
OH
R1=H, R2=OH (epi)katechina
R1=OH, R2=OH (epi)galokatechina
R1=H, R2=H 5-(4’-hydroksyfenylo)-γ-walerolakton
R1=H, R2=OH 5-(3’,4’-dihydroksyfenylo)-γ-walerolakton
R1=OH, R2=OH 5-(3’,4’,5’-trihydroksyfenylo)-γ-walerolakton
Główne czynniki wpływające na biodostępność
polifenoli z diety
Czynniki zewnętrzne czynniki środowiskowe (tj, ekspozycja na słońce, stopień
dojrzałości); dostępność pożywienia
Czynniki związane z przetwarzaniem żywności temperatura, homogenizacja,
liofilizacja, gotowanie/przetwarzanie, przechowywanie
Czynniki związane z żywnością rodzaj produktu, obecność (pozytywnych lub
negatywnych) czynników wpływających na absorpcję (tłuszcz, błonnik)
Interakcje z innych związkami wiązanie z białkami (albuminy) lub polifenolami
Czynniki związane z budową polifenoli struktura chemiczna, zawartość w diecie
Inne czynniki związane z pracą jelit (aktywność enzymów, pasaż jelitowy, mikroflora
okrężnicy)
Czynniki systemowe (wiek i płeć, choroby i/lub patologie, czynniki genetyczne)
Na podstawie
D’Archivio at al. Bioavailability of the Polyphenols: Status and Controversies. Int J Mol Sci 2010;11:1321
POLEPSZANIE BIODOSTĘPNOŚCI
• współrozpuszczalność
glicyryzyna w wyciągach
• stopień rozdrobnienia
*
mikronizacja
• nośniki
**
β-cyklodekstryny, liposomy (Phytosome®)
albuminy
• promotory wchłaniania
monoterpeny
piperyna
• nanotechnologia
nanosfery (10-1000 nm)
* Mauludin R. et al. International Journal of Pharmaceutics 2009;370:202
** www.phytosomes.info
Powstające przy udziale bakterii jelitowych metabolity
mogą wchłaniać się do krwioobiegu.
Charakteryzują się często własną aktywnością
farmakologiczną.
Ten efekt – metabolizm koegzystujących bakterii do łatwo
wchłanialnych metabolitów – istotny jest szczególnie dla
dużych polifenoli (jak rozbudowane glikozydy, galo- i
elagotaniny czy procyjanidyny (skondensowane garbniki).
Zróżnicowanie mikrobiologicznej ekologii jelita – jest to
także czynnik różnicujący populacyjnie (*izoflawony –
szybcy metabolizerzy).
FLAWONOIDY
-ROZPUSZCZALNOŚĆ
-STAŁA pKa
-ŚRODOWISKO KWAŚNE
-SRODOWISKO ALKALICZNE
-CHARAKTERYSTYCZNE REAKCJE
-Z BIAŁKAMI
-JONAMI METALI
FLAWONOIDY SĄ NAJCZĘŚCIEJ ŻÓŁTYMI LUB BEZBARWNYMI
ZWIĄZKAMI POLIFENOLOWYMI (WYJĄTEK —
ANTOCYJANOZYDY).
GLIKOZY: ROZPUSZCZALNE W WODZIE (OK. 10%) I ALKOHOLU
ETYLOWYM, NIEROZPUSZCZALNE W ETERZE, CHLOROFORMIE I
BENZENIE.
AGLIKONY: PRAKTYCZNIE NIEROZPUSZCZALNE W
WODZIE , ROZPUSZCZAJĄ SIĘ W ROZPUSZCZALNIKACH
ORGANICZNYCH: W OCTANIE ETYLU, ACETONIE, METANOLU
NIEKTÓRE ZWIĄZKI POCHODNE FLAWONU LUB FLAWANONU,
NP. DIOSMINA, HESPERYDYNA, SĄ BARDZO TRUDNO
ROZPUSZCZALNE I MOGĄ KRYSTALIZOWAĆ W SOKU
KOMÓRKOWYM.
DZIAŁANIE FLAWONOIDÓW NA ORGANIZM JEST W
ZNACZNYM STOPNIU ZALEŻNE OD ICH
ROZPUSZCZALNOŚCI.
TOKSYCZNOŚĆ TYCH ZWIĄZKÓW JEST MINIMALNA,
DLATEGO MOGĄ BYĆ DŁUŻEJ STOSOWANE, TAKŻE U
OSÓB STARSZYCH.
KOMPLEKSY FLAWONOIDOWE ZAWARTE W
SUROWCACH ROŚLINNYCH WYWIERAJĄ SILNIEJSZY
WPŁYW NA ORGANIZM NIŻ CZYSTE ZWIĄZKI
DZIAŁANIE FARMAKOLOGICZNE
POLIFENOLI
a) wpływ uszczelniający i wzmacniający na ściany
naczyń
kapilarnych — w związku z czym
mają zastosowanie
jako środki
zapobiegające krwawieniom, wybroczynom,
żylakom, a także w miażdżycy;
b) działanie diuretyczne
c) wpływ na krążenie (przepływ wieńcowy) w
mięśniu
sercowym oraz hipotensyjny
niektórych flawonoidów (np. Crataegus sp.);
d) działanie spazmolityczne, m.in. na mięśnie gładkie
naczyń krwionośnych;
e) działanie antyagregacyjne na płytki krwi
f) działanie przeciwzapalne,
g) działanie chroniące wątrobę (flawonolignany);
AKTYWNOŚĆ PRZECIWUTLENIAJĄCA
.
OH
.
OH
R
B
O
O
OH
RH
.
R RH
B
O
B
.
FL O
FL OH
HO
Me
AKTYWNOŚĆ ANTYOKSYDACYJNA
FLAWONOIDÓW ZWIĄZANA JEST Z DWOMA
CZYNNIKAMI:
OH
B
o
A
C
# BARDZO WYSOKĄ
REAKTYWNOŚCIA Z RÓZNYMI
RODNIKAMI
OH
O
HO
Me
Me
# WYSOKĄ STABILNOŚCIĄ TWORZONYCH
POŚREDNIO “RODNIKÓW
ANTYOKSYDACYJNYCH”
FLAWONOIDY
 DLACZEGO ?
◦
◦
◦
◦
NIETOKSYCZNE ?,
MUTAGENEZA ?
NIE KUMULUJĄ SIĘ ?
INTERAKCJE ?
ROZPOWSZECHNIENIE
LEKI CZY SUPLEMENTACJA ?
PODSTAWOWE UKŁADY FLAWONOIDÓW
• FLAWONY
• FLAWONOLE
• FLAWANONY
• FLAWANOLIGNANY ?
• KATECHINY
• ANTOCYJANOZYDY
• IZOFLAWONY
ZWIĄZKI FLAWONOIDOWE
STOSOWANE W TERAPII
• DIOSMINA
• RUTOZYD
• HESPERYDYNA
• NARYNGINA
• SYLIMARYNA (SYLIBINA)
• KATECHINY, PROANTOCYJANIDYNY
ANTOCYJANOZYDY
• GENISTYNA
LEKI ZAWIERAJĄCE FLAWONOIDY
• RUTINA, RUTISOL, RUTINOSCORBIN, RUTOVEN,
DETRALEX, DAFLON, DIOSMIN DIOSMININ,
OTREX 600
HESPERYDYNIN,
• SYLIMAROL, SYLIMAROSOL, SYLICYNAR,
LEGALON
• PYCNOGENOL, VINCORED (?)
• DIFRAREL, STRIX, MYRTOCYAN,
• SOYFEM, SOYFEM PLUS, PHYTOFEM
BIODOSTĘPNOŚĆ FLAWONOIDÓW
•WCHŁANIANIE Z PRZEWODU
POKARMOWEGO (FARMAKOEKONOMIKA)
DMSO, GLIKOL PROPYLENOWY, CYKLODEKSTRYNY, LIPOSOMY, MIKRONIZACJA
•METABOLIZM TRZEWIOWY
METABOLIZM WĄTROBOWY
WIĄZANIE SIĘ Z BIAŁKAMI OSOCZA KRWI
BIODOSTĘPNOŚĆ FLAWONOIDÓW c.d.
OKRES PÓŁTRWANIA
WYDALANIE Z MOCZEM
WYDALANIE Z KAŁEM
(RECYRKULACJA)
KUMULACJA ? TAK
ZATRUCIE – NIE
Flawony
OH
OH
OH
O
HO
HO
O
HO
OH
HO
HO
O
HO
O
O
OH
OH
HO
HO
Iziwiteksyna
O
OH
Izoorientyna
H OH O
H OH O
OH
OH
OH
OH
HO
HO
O
HO
OH
O
HO
O
O
OH
OH
Witeksyna
Orientyna
OH
OH
O
HO
O
O
OH
HO
O
HO
OH
O
Apigenina
O
HO
OH
OH
O
O
Luteolina
Bajkaleina
FLAWONY
FLAWONY ( rumianek, mięta, rozmaryn
miłorząb, głóg, ..... )
HO
HO
apigenina,
luteolina,
bajkaleina,
diosmetyna
OH
O
HO
OH
o
HO
OH
O
C-GLUKOZYD APIGENINY
(WITEKSYNA)
diosmina
WITEKSYNA (FLAWONY)
DZIAŁANIE:
-ROZSZERZAJĄCE NACZYNIA KRWIONOŚNE (W
DOŚWIADCZENIACH NA PSACH
UDOWODNIONO ZWIĘKSZENIE
PRZEPŁYWU KRWI PRZEZ NACZYNIA
DO
80%),
HO
HO
-OBNIŻAJĄCE CIŚNIENIE KRWI,
OH
O
HO
-USPOKAJAJĄCE.
OH
o
HO
OH
O
C-GLUKOZYD APIGENINY
(WITEKSYNA)
DIOSMINA
(FLAWONY)
-STOSUNKOWO DOBRZE RESORBUJE SIĘ Z PRZEWODU
POKARMOWEGO (mikronizacja).
- MA DZIAŁANIE PRZECIWOBRZĘKOWE I PODWYŻSZAJĄCE TONUS ŻYŁ:
znosi bolesność i skurcze .
-WPŁYWA HAMUJĄCO NA SYNTEZĘ NORADRENALINY ORAZ
WYDZIELANIE HISTAMINY.
-STOSOWANA W LECZNICTWIE W PRZEWLEKŁEJ NIEWYDOLNOŚCI
KRĄŻENIA ŻYLNEGO (PREPARAT DAFLON, DIOSMIN, DETRALEX IN.).
-KSYLOZYD I GLUKOZYD DIOSMETYNY ZMNIEJSZAJĄ STĘŻENIE
CHOLESTEROLU W SUROWICY KRWI.
- hamuje adhezję i agregację trombocytów, poprawia reologię krwi
OH
O
HO
Flawonole
OH
HO
O
KEMFEROL
OH
OH
O
HO
(kasztanowiec, perełkowiec
japoński, głóg, gryka,
dziurawiec, ruta, fiołek....)
Kolor : żółty
Kwercetyna: źle rozpuszczalna w wodzie
10-50 mM (pH=7.4), dobrze w alkoholu i
mieszaninie a/w (jako wyodrębniona
substancja)
W pirydynie; DMSO, formamidzie,
roztworach alkaliów,
glikol propylenowy, cyklodekstryny,
liposomy (poprawa wchłaniania)
RUTYNA
O - GLUKOZA(6
HO
1)RAMNOZA
O
kemferol,
kwercetyna,
rutozyd
mirycetyna,
moryna,
galangina,
ramnetyna
FLAWONOLE
BIODOSTĘPNOŚĆ:
-25% kwercetyny po podaniu doustnym
wchłania się w jelicie cienkim :
-efekt pierwszego przejścia, metabolizm
wątrobowy,
-wiązanie z albuminami krwi,
-dystrybucja do różnych tkanek,
-maksymalne stężenie 0,7 do 7 godz. po
podaniu,
-czas połowicznej eliminacji po 24 godz.
FLAWONOLE
RUTYNA (RUTOZYD): słaba rozpuszczalność w
wodzie, alkoholu, mieszaninie w/a (ok. 10%); pirydyna,
DMSO, formamid, roztwory zasad,
BIODOSTĘPNOŚĆ:
-praktycznie wchłania się jako monoglukozyd i aglikon;
w jelicie grubym ulega hydrolizie przez glikozydazy
enterobakterii anaerobowych do kwercetyny a także
dalszemu rozkładowi do odpowiednich fenolokwasów
-we krwi i w moczu występują jako koniugaty z
kwasem glukuronowym i siarkowym
- czynniki poprawiające wchłanialność
-glikol propylenowy, cyklodekstryny, liposomy,
DMSO, alkohol
OH
HO
O
OH
O OH
HO
O
O
OH
OH
OH
COOH
HIMAK
( 3-O--D-GLUKURONID MIRYCETYNY)
FIRMA: S. P. WYPUŚCIŁA NA RYNEK PREPARAT Z
CHARAKTERYSTYKĄ FARMAKOKINETYCZNĄ
O. 600 (Diosmin) tab., 1 tabletka zawiera 600 mg
diosminy*
W badaniach na zwierzętach diosmina podana
doustnie dobrze się wchłania z przewodu
pokarmowego; max.: stęż. we krwi po 5 godz.
Dystrybucja zachodzi powoli: w naczyniach o
zwiększonej przepuszczalności oraz w żyle
odpiszczelowej stężenie diosminy narasta do 9 h od
chwili
podania i utrzymuje się przez 96 h; eliminacja
*
preparatu zachodzi z głównie moczem (79%) a także
żółcią i kałem
FLAWANONY
HESPERYDYNA
(cytrusy, lukrecja, wierzba, limba...),
-żółte kryształy, bez smaku i zapachu;
rozp. w rozcieńczonych alkaliach,
pirydynie, słabo w metanolu,, na
gorąco w kwasie octowym,
rozpuszczalność w wodzie 1:50;
izolacja z surowca na gorąco wodą i
metanolem.
- nierozpuszczalna: w acetonie,
benzenie i chloroformie,
- mikronizacja; preparat Detralex
hesperetyna,
naryngenina,
pinocembryna,
likwirytygenina,
HESPERYDYNA,
Hamuje uwalniania histaminy z komórek
mastoczyarnych, hamuje fosfodiesterazę
wpływając na cAMP i cGMP
Związek bezpieczny, bez efektów
ubocznych, brak przeciwwskazań do
stosowania (nawet w okresie ciąży i
karmienia)
Nie toksyczny, nie kumuluje się, brak efektów
mutagennych i kancerogennych.
GLYCINE MAX (SOJA HISPIDA)
SKŁADNIKI BIOLOGICZNIE
AKTYWNE:
GENISTEINA
DAIDZEINA
GLYCITEINA
DAIDZYNA
GENISTYNA
GLYCITYNA
6”-O-ACETYLODAIDZYNA,
6”-O-ACETYLOGENISTYNA,
6”-O-ACETYLOGLYCITYNA
genisteina
daidzeina
6”-MALONYLO-POCHODNE
estradiol
BIAŁKO (40%), OLEJ (20%), MAKRO- I MIKROEL.
FORMOMONETYNA
DAIDZEINA
EKWOL
DESMETYLANGOLENSYNA
HO
OH
O
HO
HO
OH
DIOSCOREA TOCORO
O
OH
O-DEMETYLANGOLENSYNA
EKWOL
NAJAKTYWNIEJSZY
METABOLITY IZOFLAWONÓW
KONJUGACJA
GLUKURONIDY, SIARCZANY
MOCZ I ŻÓŁĆ
BAKT. GLUKURONID.
WĄTROBA
RECYRKULACJA
DEKONJUGACJA
ZOFLAWONY SOJOWE WCHŁANIAJĄ SIĘ Z
PRZEWODU POKAREMOWEGO OD 13-35%
CH3 OH
MECHANIZM DZIAŁANIA
WYKAZUJĄ AKTYWNOŚĆ
ESTROGENNĄ
O
HO
OH
HO
O
ESTRADIOL
DAIDZEINA
IN VIVO I IN VITRO WIĄŻĄ SIĘ Z
RECEPTORAMI ESTROGENOWYMI
HAMUJĄ: KINAZĘ TYROZYNOWA
EPIDERMALNY CZYNNIK WZROSTU
PROLIFERACJĘ KOMÓREK ZŁOŚLIWYCH
RÓŻNICOWANIE I ANGIOGENEZĘ
SPEŁNIAJĄ ROLĘ NATURALNYCH ZWIĄZKÓW
PRZECIWRAKOWYCH
CZY FITOESTROGENY DZIAŁAJĄ
KARDIOPROTEKTYWNIE
ESTROGENY
ESTROGENY ZMIENIAJĄ POZIOM
POZIOM LIPIDÓW
LIPIDÓW W
W OSOCZU
OSOCZU
DZIAŁAJĄ JAK AGONIŚCI ESTROGENÓW U KOBIET PO MENOPAUZIE
I MOGĄ OKAZYWAĆ WŁAŚCIWOŚCI KARDIOPROTEKTYWNE
PODOBNIE JAK ESTROGEN,
SPOŻYWANIE ESTROGENÓW SOJOWYCH W CODZIENNEJ DIECIE
CHRONI UKŁAD SERCOWO-NACZYNIOWY PRZEZ BEZPOŚREDNIE
ODDZIAŁYWANIE NA LIPIDY
Pi ra n o i zo fl a w o n y
Me
O
O
Me
Me
OH
O
HO
O
Me
Kraussianon 1
Eriosema kraussianum
( Papilionaceae)
-Osiąga aktywność spazmolityczną 80-65% efektywności
Sildenafilu w stosunku do mięśniówki gładkiej ciał jamnistych
PROANTOCYJANIDYNY
(OLIGOMERY)
FLAWAN-3-OL
PROANTOCYJANIDYNY( głóg, kasztanowiec,
winorośl, oczar, chmiel,
herbata, kakao,
winogrona, wierzba,
sosna, czereśnia...)
katechina,
epikatechina,
galokatechina
epigalokatechina
POLIFENOLE CZARNEJ HERBATY
(teaflawiny, tearubiginy)
Choroby sercowo-naczyniowe
1.Choroby naczyń
wieńcowych
Zielona i czarna herbata
4.807 kobiet i mężczyzn w Holandii
6 filiżanek
herbaty dziennie
Tylko u 68%badanych w tej grupie wystąpiło ryzyko
ataku serca w porównaniu z nie spożywającymi tego
napoju
4 filiżanki
herbaty
12 letnie badania 8 522Japończyków
dziennie
Ryzyko śmierci spowodowane zaburzeniami krążenia
wieńcowego 58% mniejsze w porównaniu z badanymi
spożywającymi tylko 3 filizanki dziennie lub mniej
Brak efektu protekcyjnego u kobiet pijących zieloną
herbatę na śmiertelność spowodowaną chorobą
naczyń wieńcowych
3 filiżanki herbaty dziennie; 11% spadek ryzyka ataku
serca
2. Zawał serca
U 5. 910 kobiet japońskich, nie palących i nie pijących
alkoholu przez 4 lata; protekcyjny przeciwzawałowy
wpływ herbaty spożywanej w ilości 1-5 filiżanek
dziennie ziel. herb.
W grupie 552 Holendrów spożywających przez 15 lat 2-5
filiżanki herbaty dziennie stwierdzono spadek liczby
zawałów o 31% w porównaniu z grupą pijącą mniej niż 14 f/d
3.Wpływ na funkcje endotelium
Czarna herbata wpływa na
normalizację endotelium naczyń
Galusan
epikatechiny
Obserwowano endotelium-zależną wazodilatację 2 godz.
po wypiciu 1 filiżanki czarnej herbaty lub 3 filiżanek
zielonej herbaty przez 4 tygodnie, w porównaniu z grupą
kontrolną piącą wodę.
Brak efektu wazodilatacyjnego w 2 godz. po przyjęciu
200 mg kofeiny, dawce odpowiadającej 1 filiżance
czarnej herbaty sugeruje wpływ polifenoli na ten efekt.
U pacjentów z podniesionym cholesterolem spożywanie
3 filizanek czarnej herbaty przez 4 tygodnie również
poprawiło endotelium- zależną wazodilatację
.
OH
.
OH
R
B
OH
RH
B
.
Me
OH
B
o
C
OH
O
Me
Me
O
FL O
HO
HO
.
R RH
B
FL OH
A
O
O
ANTYOKSYDACYJNA AKTYWNOŚĆ
FLAWONOIDÓW ZWIĄZANA JEST Z DWOMA
CZYNNIKAMI:
# BARDZO WYSOKĄ
REAKTYWNOŚCIA Z RÓZNYMI
RODNIKAMI
# WYSOKĄ STABILNOŚCIĄ TWORZONYCH
POŚREDNIO “RODNIKÓW
ANTYOKSYDACYJNYCH”
OWOCE
Antocyjanozydy
(borówka czernica, bez czarny, aronia,
czarna porzeczka, hibiskus...)
Związki rozpuszczalne w wodzie, alkoholu,
mieszaninie woda alkohol
Barwa: pomarańczowa czerwona fioletowa
-barwa trwała w środowisku kwaśnym
-pH 7-8 niebieska, powyżej 8 oliwkowo –
brunatna
-Reakcje z jonami magnezu, wapnia,
ołowiu,
żelaza, kwasem pikrynowym,
białkiem
cyjanidyna,
pelargonidyna,
delfinidyna,
malwidyna
Antocyjanozydy
Stwierdzono wyjściowe związki w osoczu krwi, brak
moczu (Aronia)
w
Wzrost aktywności antyoksydacyjnej osocza 60120 min po podaniu soku z żurawiny. Sok z
czarnej
jagody – brak aktywności
przeciwutleniającej
Zmniejszenie przepuszczalności i kruchości naczyń
krwionośnych
Poprawa krążenia peryferyjnego, a także mikrokrążenia
ocznego
Retinopatia cukrzycowa
ARONIA MELANOKARPA- ARONIA
CZARNOOWOCOWA
ANTOCYJANY: GALAKTOZYD, GLUKOZYD,
ARABINOZYD, KSYLOZYD CYJANIDYNY
DEPSYDY : KWAS CHLOROGENOWY I
NEOCHLOROGENOWY (ODPOWIEDNIO 35.5 I
21.5MG/100G)
PROCYJANIDYNY POCHODNE EPIKATECHINY
POŁĄCZONE Z GLIKOZYDAMI CYJANIDYNY –
STRUKTURA TA (JEDYNA ZNANA) PRZYCZYNIA SIĘ DO
ZWIĘKSZENIA BIODOSTĘPNOŚCI TYCH POŁĄCZEŃ
(OSZMIAŃSKI I WSP. 1989, 1995)
Witaminy: P, C, B2, ; substancje mineralne: bor, molibden, mangan, miedź
Geriasol, Bioaron zalecane są w nadciśnieniu w miażdżycy, nieżycie żołądka, hemoroidach, w zaburzeniach krążenia w
naczyniach włosowatych w obrzękach oparzeniach
Antocyjany aronii w osoczu i w moczu pacjentów pijących soki aroniowe
Objaśnienia:
A; B- osocza po pierwszych 6-tygodniach picia; C- mocz
1-cyjanidyno-3-galaktozyd; 2- cyjanidyno-3-glukozyd; 3-cyjanidyno-3-arbinozyd;
4-cyjanidyno-3-ksylozyd;
SAMBUCUS NIGRA –BEZ
CZARNY
ANTOCYJANOZYDY
OH
-
OH
[Cl]
+
HO
O
HO
OH
OH
O
OH
O
HO
_
3 GLUKOZYD CYJANIDYNY
-3-O-GLUKOZYD CYJANIDYNY, 3,5-O-DIGLUKOZYD
CYJANIDYNY, 3-O-SAMBUBIOZYD CYJANIDYNY, 3-OSAMBUBIOZYD-5-O-GLUKOZYDCYJANIDYNY, 3-ORAMNOGLUKOZYD CYJANIDYNY, 3-O-KSYLOZYD
CYJANIDYNY
-KWAS SZIKIMOWY, CHLOROGENOWY
-GLUKOZYD CYJANOGENNY – SAMBUNIGRYNA, CUKRY, PEKTYNY
ŚRODEK ŁAGODNIE PRZECZYSZCZAJĄCY,
ANYOCYJANY DETERMINUJĄ AKTYWNOŚĆ
PRZECIWUTLENIAJĄCĄ SUROWCA – KAGAN I WSP.
UWAŻAJĄ, ŻE GLIKOZYDY ANTOCYJANOWE BZU SĄ W
.
STANIE REGENEROWAĆ TOKOFEROL (TocOH) Z RODNIKA
TOKOFEROKSYLOWEGO (TocO )
(J. Agr. Food Chem. 1998)
VACCINIUM MYRTILLUS-czarna
jagoda (borówka czernica)
OCH3
-
OH
[Cl]
+
HO
O
OCH3
HO
OH
O
-
OH
OH
[Cl]
+
HO
O
OH
HO
O
HO
_ GLUKOZYD MALWIDYNY
OH 3
OH
O
OH
OH
OH
O
HO
_ GLUKOZYD DELFINIDYNY
3
3-GALAKTOZYD DELFINIDYNY
3-GALAKTOZYD
MALWIDYNY
ANTOCYJANY: GLIKOZYDY DELFINIDYNY,
CYJANIDYNY, PETUNIDYNY, PEONIDYNY,
MALWIDYNY
GLUKURONOZYD KWERCETYNY
KATECHNA, EPIKATECHINA, GARBNIKI
SKONDENSOWANE
PEKTYNY, WITAMINA C
MYRTOCYAN, STRIX – ZABURZENIA
MIKROKRĄŻENIA OCZNEGO
AKTYWNOŚĆ PRZECIWZAPALNA, PRZYSPIESZA
GOJENIE RAN, PRZECIWWRZODOWA,
PRZECIWMIAŻDŻYCOWA, OCHRONNA NA
NACZYNIA, PRZECIWBIEGUNKOWA
Winorośl właściwa –Vitis vinifera L.
ANTOCYJANY: 3-glukozydy
delfinidyny, petunidyny, cyjanidyny,
peonidyny, 41,2% 3-glukozydu
malwidyny,
HO
OH
OH
O
OH
OH
OH
HO
OH
Acylowane glikozydy kwasami fenolowymi: (kumarowy,
kawowy, ferulowy
dimer proantocyjanidynowy
O
OH
OH
Poch flawanu: (+)-katechina, (-) epikatechina, (-)galokatechina, 3-O-galusan (-) epikatechiny
Leukoantocyjanidyny (flawan –3,4-diole, glikozydy ? )
Oligomery proantocyjanidynowe (wolne lub związane z
kwasem galusowym
Pochodne kwasu benzoesowego, glukoza, fruktoza, resweratrol, triterpeny (kwas
oleanolowy), linalol, octan linalilu, geraniol,
HO
OH
AKTYWNOŚĆ
PRZECIWUTLENIAJĄCA
RO
R=H RESWERATROL
R=GLUKOZA
OGRANICZA
PROCESY
MIAŻDŻYCO
WE
(ZAWAŁY,
ZATORY)
1.HAMOWANIE UTLENIANIA
LDL LUDZKICH
LIPOPROTEIN
2.HAMOWANIE AGREGACJI
PŁYTEK KRWI
3. WZROST FRAKCJI HDL
W OFTALMOLOGII (PROANTOCYJANIDYNY)
FRAGARIA X ANANASSATRUSKAWKA
3-GLUKOZYD PELARGONIDYNY
KWAS ASKORBINOWY (WIT. C)
CAŁKOWITA AKTYWNOŚĆ PRZECIWUTLENIAJĄCA
DLA SUMY FENOLI JEST NIŻSZA W PORÓWNANIU Z
CZARNĄ I CZERWONĄ PORZECZKĄ
WYŻSZA DLA TRUSKAWKI W MODELU
ANTYOKSYDACYJNYM NA LUDZKICH LDL
LIPOPROTEINACH
DELFINIDYNA>CYJANIDYNA>MALWIDYNA>P
ELARGONIDYNA
RIBES NIGRUM –
PORZECZKA
CZARNA
OWOCE ZAWIERAJĄ:
3-RUTYNOZYDY I 3-GLUKOZYDY
CYJANINY I DELFINIFYNY, WITAMINĘ C
(0,12%), WITAMINY Z GRUPY B, KWAS
CYTRYNOWY, PEKTYNY, CUKRY, SOLE
MINERALNE: POTAS I ŻELAZO..
DZIAŁANIE I ZASTOSOWANIE:
*BOGATE W WITAMINY I
ANTOCYJANY OWOCE
ZWIĘKSZAJĄ ODPORNOŚĆ
ORGANIZMU NA
INFEKCJE.
*ANTYOKSYDANT
OXYCOCCUS PALUSTRIS –
ŻURAWINA BŁOTNA
„VITABUTIN”
KWASY: CYTRYNOWY, CHINOWY, JABŁKOWY I
BENZOESOWY;
WITAMINY C, A, B1, B2,
GLIKOZYDY FLAWONOIDOWE POCHODNE;
KWERCYTYNY, KEMFEROLU;
ANTOCYJANY; CYJANIDYNA, DELFINIDYNA,
PEONIDYNA, MALWIDYNA; ,
PROANTOCYJANIDYNY, TANOIDY
WŁAŚCIWOŚCI LECZNICZE:1.W STANACH ZAPALNYCH
DRÓG MOCZOWYCH, 2.ANTYOKSYDANT, 3.CHOROBA
WRZODOWA, 4.WŁAŚCIWOŚCI PRZECIWBAKTERYJNE I
PRZECIWGRZYBICZE, 5. CHOROBY PRZYZĘBIA
Dopiero ostatnie badania przeprowadzone przez
naukowców z Rutgers w New Jersey rzuciły nowe
światło na rozwiązanie tej zagadki. Wyizolowali oni
z owoców żurawin cykliczne proantocyjanidyny
(11).
PROANTOCYJANIDYNY Z ŻURAWINY
BŁOTNEJ
ACYLGLUKOZYDY CYJANIDYNY
OH
-
OH
[Cl]
HO
O
OH
O
BRASSICA
OLERACEAKAPUSTA
CZERWONA
HO
HO
+
O
O
OH
HO
O
O
O
R1
R2
OH
OH
R1 = KWAS SYNAPINOWY
R2= KWAS FERULOWY
HO
OH
SKŁAD CHEMICZNY
SUBSTANCJE MINERALNE: 150-306 MG/100G,
WAPŃ 45-77MG/100G,MAGNEZ, MANGAN, ŻELAZO
15 ANTOCYJANOZYDÓW W TYM 5 ACYLOWYCH
POCHODNYCH CYJANIDYNY
B-KAROTEN, WITAMINY: C, KWAS FOLIOWY,
B6, BIOTYNA, B1, B2, A
ZWIĄZKI INDOLOWE: TRYPTOFAN, INDOLO-3KARBINOL
GLUKONASTURTINA –PREKURSOR FENYLO-ETYLO
IZOTIOCJANIANU
GLUKOBRASSICYNA- PREKURSOR INDOLO-3KARBINOLU
MED.. LUD. OKŁADY-OWRZODZENIA, ODMROŻENIA,
SOK ZE ŚWIEŻEJ KAPUSTY-LECZENIE WRZODÓW
ŻOŁĄDKA, W REUMATYŹMIE
WYNIKI BADAŃ FARMAKOLOGICZNYCH I KLINICZNYCH
1. WPŁYWA NA METABOLIZM ESTROGENÓW- MOŻE
CHRONIĆ PRZED NOWOTWORAMI PIERSI (INDOLO3-KARBINOL),
2. DIINDOLILOMETAN, WYKAZAŁ WŁAŚCIWOŚCI
PROTEKCYJNE W BADANIACH NA ZWIERZĘCYM
MODELU RAKA PIERSI,
3. 250 ML DZIENNIE PRZEZ 10-14 DNI OGRANICZA
SYMPTOMY TOWARZYSZĄCE WRZODOM
ŻOŁĄDKA
CZERWONA KAPUSTA, KAPUSTA BRUKSELKA,
BROKUŁY, KALAFIORY I INNE
N
OS O-3
N
CH2 C S GLUK
OS O3
-
C S GLUK
N
H
GLUKONASTURTINA
GLUKOBRASICYNA
MIROZYNAZA
-GLUK
R-N=CS, R-CN+S, R-S-CN } + SO 4-IZOTIOCJANIAN, NITRYL, TIOCJANIAN
SULFORAFANY ?
H
N
SULFORAFANY
(IZOTIOCJANIANY)
OH
INDOLO-3-KARBINOL
formastat.gif
90 x 150 pikseli - 11k
www.smartbodyz.com/ Formastat-I3C-anti-estrogen-Order.
WZROST DETOKSYKACJI WĄTROBY I AKTYWNOŚCI
WĄTROBOWYCH ENZYMÓW ODTRUWAJĄCYCH II FAZY,
(TRANSFERAZA GLUTATIONOWA, NAD(P)H, REDUKTAZA
CHINONOWA, GLUKURONOZYLOTRANSFERAZA). ENZYMY TE
ELIMINUJĄ KARCINOGENY ( M.IN..WOLNE RODNIKI)
-OCHRONA PRZED MUTACJAMI, NOWOTWORAMI I
TOKSYCZNYMI DLA ORGANIZMU SUBSTANCJAMI
-DEAKTYWACJA METABOLITÓW ESTROGENU
INNE FENOLE
OH
HO
COOH
CH CH CO O
HO
OH
HO
5
1
O CO
HO
HO
CH CH
OH
COOH
OH
KWAS GALUSOWY
CYNARYNA
OH
HO
CH
CH
COOH
HO
OH
RESWERATROL
HO
KW. KAWOWY
HO
O-
O
OH
OH
OH
HO
O
H3CO
OH
O
OCH3
OH
HO
KURKUMINA
O-G LUKOZYD-TRANS-RESWERATROLU