Kalkulacja kosztów - bez rozwiazan

Transkrypt

Kalkulacja kosztów - bez rozwiazan
Rachunek kosztów pełnych kalkulacja
dr Adam Chmielewski
Jakie są cele rachunku kosztów?
kalkulacja kosztów
wycena zapasów
ustalanie wyniku finansowego
podejmowanie decyzji, np.:
cenowych
asortymentowych
pomiar osiągnięć
przedsiębiorstwa
ośrodków odpowiedzialności
zarządzanie kosztami
poszukiwanie relacji przyczynowo-skutkowych
redukcja kosztów
koszty
produkcji
ogólne
zarządu i sprzedaŜy
bezpośrednie
pośrednie
produkt
zapasy
wynik finansowy
sprzedane
1
Czym są koszty bezpośrednie i pośrednie?
obiekt kosztu – to czego koszt jest kalkulowany, np.
• produkt
• departament
• działanie
koszt bezpośredni – koszt, którego wartość moŜna na podstawie
dokumentu źródłowego przypisać do obiektu kosztowego:
• materiały bezpośrednie
• płace bezpośrednie
• koszt utrzymania maszyny słuŜącej tylko jednemu produktowi (jeśli
produkt jest obiektem kosztowym)
koszt pośredni – koszt, którego alokacja na poszczególne obiekty
kosztowe wymaga zastosowania kluczy podziałowych, np.:
• ogrzewanie hali produkcyjnej
klasyfikacja kosztów moŜe być odmienna dla róŜnych obiektów
kosztowych !!!
koszt wytworzenia produktu
(wg § 28.3 i 28.4 ustawy o rachunkowości)
koszty bezpośrednie
koszty pośrednie
koszty zmienne
koszty stałe
koszt utrzymania wolnych
mocy produkcyjnych
+ magazynowanie
tylko wtedy, gdy jest niezbędne w procesie produkcji
(np.: dojrzewanie serów, produkcja chemikaliów)
+ koszt zaciągniętych zobowiązań
zobowiązania zaciągnięte na rzecz konkretnego produktu
długi proces produkcji lub sprzedaŜy
Rachunek kosztów pełnych - kalkulacja
Fabryka zabawek wytwarza
drewniane samochody- huśtawki
Styczeń
koszty produkcji
samochody
materiały
24 000
płace
14 000
k. pośrednie
8 000
Razem
46 000
k. ogólne
10 000
wielkość produkcji
samochody
1 150 sztuk
Jaki jest jednostkowy koszt produkcji samochodu?
Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 950 samochodów po 60 za sztukę?
2
Fabryka zabawek wytwarza
drewniane samochody- huśtawki
Luty
koszty produkcji
samochody
wielkość produkcji
materiały
24 000
płace
14 000
samochody
1 000 szt.
k. pośrednie
9 000
nieskończone
samochody
200 * 75%
Razem
47 000
k. ogólne
10 000
Jaki jest jednostkowy koszt produkcji: a) produktu zakończonego?
b) produktu niezakończonego?
Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 1200 samochodów po 60 za sztukę?
Fabryka zabawek wytwarza
drewniane samochody- huśtawki
Marzec
koszty produkcji
samochody
wielkość produkcji
materiały
24 000
płace
17 250
samochody
k. pośrednie
11 500
Razem
52 750
nieskończone
samochody
k. ogólne
10 000
1 200
200 * 50%
Jaki jest jednostkowy koszt produkcji: a) produktu zakończonego?
b) produktu niezakończonego?
Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 1200 samochodów po 60 za sztukę?
Fabryka zabawek wytwarza
drewniane samochody- huśtawki
Kwiecień
koszty produkcji
samochody
wielkość produkcji
materiały
19 800
płace
16 500
samochody
k. pośrednie
11 000
Razem
47 300
nieskończone
samochody
k. ogólne
10 000
1 100
0
Jaki jest jednostkowy koszt produktu?
Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 1100 samochodów po 60 za sztukę?
3
Fabryka zabawek wytwarza
drewniane samochody- huśtawki
Maj
koszty produkcji
samochody
wielkość produkcji
materiały
36 000
płace
27 000
małe samochody
1 000
k. pośrednie
19 800
duŜe samochody
400
Razem
82 800
k. ogólne
10 000
DuŜy samochód jest dwa razy
większy od małego
Jaki jest jednostkowy koszt produkcji : a) małego samochodu?
b) duŜego samochodu?
Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 800 małych samochodów po 60
za sztukę i 400 duŜych po 110?
Fabryka zabawek wytwarza
drewniane samochody- huśtawki
Czerwiec
koszty produkcji
samochody
materiały
46 200
płace
30 000
małe samochody
1 000
k. pośrednie
18 000
duŜe samochody
400
Razem
94 200
cięŜarówki
200
k. ogólne
10 000
wielkość produkcji
CięŜarówka wymaga tylu materiałów co
duŜy samochód, ale tej samej ilości
pracy i kosztów pośrednich co mały.
Jaki jest jedn. koszt samochodu: a) małego b) duŜego c) cięŜarówki?
Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano wszystkie samochody: małe po 60,
duŜe po 110, cięŜarówki po 90?
Fabryka zabawek wytwarza
drewniane samochody- huśtawki
Lipiec
koszty produkcji
samochody
materiały
44 000
płace
29 250
małe samochody
1 000 + 200 * 25%
k. pośrednie
19 500
duŜe samochody
400 + 100 * 50%
Razem
92 750
k. ogólne
10 000
wielkość produkcji
Jaki jest jedn. koszt samochodu: a) małego b) duŜego?
Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano wszystkie samochody: małe po 60,
duŜe po 110?
4
Fabryka wytwarza drewniane
samochody- huśtawki i wieszaki
Wrzesień
koszty produkcji
samochody
wieszaki
materiały
25 200
8 000
płace
18 000
3 000
k. pośrednie
Razem
7 000
43 200 + ?
k. ogólne
11 000 + ?
wielkość
produkcji
małe samochody
1 200
wieszaki
6 000
10 000
Jaki jest jednostkowy koszt małego samochodu i wieszaka?
a) rozlicz koszty pośrednie proporcjonalnie do płac
b) rozlicz koszty pośrednie proporcjonalnie do materiałów
c) rozlicz koszty pośrednie proporcjonalnie do …
Alokacja kosztów
pośrednich
Rachunek kosztów pełnych
koszty produkcji
koszty
bezpośrednie
produkt 1
koszty
bezpośrednie
produkt 2
koszty
bezpośrednie
produkt 3
przypisanie kosztów
koszty
pośrednie
alokacja kosztów
nośnik kosztów
produkt 1
produkt 2
produkt 3
stawka nośnika kosztów –
kwota powstała poprzez
podział całkowitych
kosztów działania przez
łączną liczbę nośników
kosztów tego działania
5
Koszty pośrednie
koszty pośrednie produkcji – koszt związany z procesem produkcji
bądź świadczenia usługi, którego na podstawie dokumentu źródłowego
nie moŜna przypisać do konkretnego obiektu kosztowego
koszty zarządu (koszty ogólnozakładowe) – koszty utrzymania
przedsiębiorstwa, nie związane z procesem produkcji, np.:
•
•
•
•
•
zarząd
księgowość
informatyka
ochrona
sprzątanie
koszty sprzedaŜy – koszty związane z procesem sprzedaŜy, np.:
marketing
transport produktów do klienta
koszty utrzymania punktów sprzedaŜy
Alokacja kosztów pośrednich
kalkulacja doliczeniowa – kalkulacja stosowana do alokacji
kosztów pośrednich na:
jednostkę wyrobu – KALKULACJA JEDNOSTKOWA
koszty pośrednie
budynek A
budynek B
budynek C
Alokacja kosztów pośrednich
kalkulacja doliczeniowa – kalkulacja stosowana do alokacji
kosztów pośrednich na:
zlecenie produkcyjne – KALKULACJA ZLECENIOWA
koszty pośrednie
remont mieszkania
Kowalski
malowanie biura firmy X
remont szkoły nr 298
6
Alokacja kosztów pośrednich
kalkulacja doliczeniowa – kalkulacja stosowana do alokacji
kosztów pośrednich na:
asortyment produktów – KALKULACJA ASORTYMENTOWA
malowanie ścian
koszty pośrednie
tapetowanie
układanie glazury
Alokacja kosztów pośrednich
nośnik kosztów – zmienna, np. wielkość działania lub
produkcji, która powoduje powstanie kosztu (pociąga za sobą
koszty)
wartościowy
ilościowy
płace bezpośrednie,
materiały bezpośrednie,
koszty bezpośrednie ogółem,
przychody ze sprzedaŜy
maszynogodziny,
roboczogodziny,
ilość wytworzonych produktów
Zoe’s Auto Cars – studium przypadku
Preliminarz kosztów na rok 20XX
Wynagrodzenia dwóch mechaników ekspertów
(60 000 $ kaŜdy; łącznie 3 600 roboczogodzin)
120 000 $
Wynagrodzenia trzech mechaników specjalistów
(35 000 $ kaŜdy; łącznie 5 400 roboczogodzin)
105 000 $
Premie
90 000 $
Koszty ogólne
26 000 $
Amortyzacja i utrzymanie stanowisk pracy
(podnośniki, narzędzia, itd.)
64 000 $
Amortyzacja i utrzymanie specjalistycznych narządzi i maszyn
(3 600 maszynogodzin)
54 000 $
Łączne koszty
459 000 $
Jaki jest koszt roboczogodziny (stawka nośnika kosztów)?
stawka nośnika kosztów
459 000 $ / (3600 + 5400) * 1,2 =
61,20 $
7
Zoe’s Auto Cars – kalkulacja zleceniowa
Kalkulacja kosztów zlecenia
CZĘŚCI
Ilość
Cena jednostkowa
Razem
Tłumik
Część
1
38,00 $
38,00 $
Rura wydechowa
1
15,00 $
15,00 $
Razem części
53,00 $
ROOCIZNA
Czynność
Wymiana układu wydechowego
Godziny
Stawka
Razem
2
61,20 $
122,40 $
Razem robocizna
122,40 $
Razem
Łączne koszty
175,40 $
Zoe’s Auto Cars – proponowane pule kosztów
łączne koszty
robocizna
mechanicy
eksperci
koszty
pośrednie
części
mechanicy
specjaliści
maszyny i
urządzenia
specjalistyczne
pozostałe
maszyny i
wyposaŜenie
cost pools
Kalkulacja zleceniowa - metodologia
zidentyfikuj zlecenie, które ma być obiektem kosztów
zidentyfikuj koszty bezpośrednie tego zlecenia
wyodrębnij pule kosztów pośrednich i przypisz im odpowiednie
kwoty kosztów
znajdź klucze podziałowe (nośniki kosztów), według których będą
alokowane koszty pośrednie
policz stawkę narzutu na kaŜdą jednostkę klucza podziałowego
(nośnika kosztów)
dokonaj alokacji kosztów pośrednich, przypisz konkretnemu
zleceniu odpowiednią kwotę kosztów pośrednich
policz łączny koszt zlecenia, uwzględniając koszty bezpośrednie i
pośrednie związane z tym zleceniem
8
Zoe’s Auto Cars – stawki kluczy podziałowych
Stawki robocizny
Elementy
MECHANICY EKSPERCI
Wynagrodzenie
MECHANICY SPECJ.
120 000 $
Premie
Łączne koszty
Narzut kosztów ogólnych
Koszt z narzutem
Łączne roboczogodziny
Koszt na roboczogodzinę
105 000 $
48 000 $
42 000 $
168 000 $
147 000 $
20 %
20 %
201 600 $
176 400 $
3 600
5 400
56,00 $
32,67 $
Stawki kosztów pośrednich
Elementy
Specjalne narzędzia
Pozostałe narzędzia
54 000 $
90 000 $
Koszty
Narzut kosztów ogólnych
Koszt z narzutem
Łączne maszynogodziny
Koszty na maszynogodzinę
20 %
20 %
64 800 $
108 000 $
3 600
9 000
18,00 $
12,00 $
Zoe’s Auto Cars – kalkulacja zleceniowa
Analiza zapotrzebowania
Zlecenie 1732
Zlecenie 2326
Mechanicy eksperci - roboczogodziny
Elementy
0
4
Mechanicy specjaliści - roboczogodziny
2
2
Łączna liczba godzin
2
6
Sprzęt specjalistyczny - maszynogodziny
0
4
Skalkuluj koszt zlecenia uŜywając dotychczasowej metody kalkulacji
Kalkulacja kosztu zlecenia – stary system kalkulacji kosztów
Elementy
Zlecenie 1732
Części
Zlecenie 2326
53,00 $
412,00 $
Robocizna i koszty maszyn
122,40 $
367,20 $
Łączne koszty
142,34 $
779,20 $
Zoe’s Auto Cars – kalkulacja zleceniowa
Analiza zapotrzebowania
Zlecenie 1732
Zlecenie 2326
Mechanicy eksperci - roboczogodziny
Elementy
0
4
Mechanicy specjaliści - roboczogodziny
2
2
Łączna liczba godzin
2
6
Sprzęt specjalistyczny - maszynogodziny
0
4
Skalkuluj koszt zlecenia uŜywając nowej metody kalkulacji
Kalkulacja kosztu zlecenia – nowy system kalkulacji kosztów
Elementy
Części
Mechanicy - eksperci
Mechanicy - specjaliści
Maszyny specjalistyczne
Pozostałe maszyny
Łączne koszty
Zlecenie 1732
Zlecenie 2326
53,00 $
412,00 $
0$
224 000 $
65,34 $
65,34 $
0$
72,00 $
24,00 $
72,00 $
142,34 $
854,34 $
Porównaj rezultaty.
9
Alokacja kosztów pośrednich
metoda wspólnego narzutu – wszystkie koszty pośrednie są
rozliczane za pomocą jednego klucza podziałowego
metoda zróŜnicowanych narzutów – klucze podziałowe dobierane są
do poszczególnych miejsc powstawania kosztów
narzuty rzeczywiste – narzuty wyliczone na podstawie rzeczywistych
danych (wyliczany na koniec okresu)
stabilizowane (planowe) – narzuty przyjęte na podstawie planów lub
danych z poprzednich okresów
moŜliwy do uŜycia w kaŜdym momencie (np. kosztorysowanie)
kalkulacja raz do roku a nie co miesiąc
pozwala uniknąć problemu niewykorzystanych mocy produkcyjnych
wymaga analizy odchyleń
10

Podobne dokumenty