Kalkulacja kosztów - bez rozwiazan
Transkrypt
Kalkulacja kosztów - bez rozwiazan
Rachunek kosztów pełnych kalkulacja dr Adam Chmielewski Jakie są cele rachunku kosztów? kalkulacja kosztów wycena zapasów ustalanie wyniku finansowego podejmowanie decyzji, np.: cenowych asortymentowych pomiar osiągnięć przedsiębiorstwa ośrodków odpowiedzialności zarządzanie kosztami poszukiwanie relacji przyczynowo-skutkowych redukcja kosztów koszty produkcji ogólne zarządu i sprzedaŜy bezpośrednie pośrednie produkt zapasy wynik finansowy sprzedane 1 Czym są koszty bezpośrednie i pośrednie? obiekt kosztu – to czego koszt jest kalkulowany, np. • produkt • departament • działanie koszt bezpośredni – koszt, którego wartość moŜna na podstawie dokumentu źródłowego przypisać do obiektu kosztowego: • materiały bezpośrednie • płace bezpośrednie • koszt utrzymania maszyny słuŜącej tylko jednemu produktowi (jeśli produkt jest obiektem kosztowym) koszt pośredni – koszt, którego alokacja na poszczególne obiekty kosztowe wymaga zastosowania kluczy podziałowych, np.: • ogrzewanie hali produkcyjnej klasyfikacja kosztów moŜe być odmienna dla róŜnych obiektów kosztowych !!! koszt wytworzenia produktu (wg § 28.3 i 28.4 ustawy o rachunkowości) koszty bezpośrednie koszty pośrednie koszty zmienne koszty stałe koszt utrzymania wolnych mocy produkcyjnych + magazynowanie tylko wtedy, gdy jest niezbędne w procesie produkcji (np.: dojrzewanie serów, produkcja chemikaliów) + koszt zaciągniętych zobowiązań zobowiązania zaciągnięte na rzecz konkretnego produktu długi proces produkcji lub sprzedaŜy Rachunek kosztów pełnych - kalkulacja Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Styczeń koszty produkcji samochody materiały 24 000 płace 14 000 k. pośrednie 8 000 Razem 46 000 k. ogólne 10 000 wielkość produkcji samochody 1 150 sztuk Jaki jest jednostkowy koszt produkcji samochodu? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 950 samochodów po 60 za sztukę? 2 Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Luty koszty produkcji samochody wielkość produkcji materiały 24 000 płace 14 000 samochody 1 000 szt. k. pośrednie 9 000 nieskończone samochody 200 * 75% Razem 47 000 k. ogólne 10 000 Jaki jest jednostkowy koszt produkcji: a) produktu zakończonego? b) produktu niezakończonego? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 1200 samochodów po 60 za sztukę? Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Marzec koszty produkcji samochody wielkość produkcji materiały 24 000 płace 17 250 samochody k. pośrednie 11 500 Razem 52 750 nieskończone samochody k. ogólne 10 000 1 200 200 * 50% Jaki jest jednostkowy koszt produkcji: a) produktu zakończonego? b) produktu niezakończonego? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 1200 samochodów po 60 za sztukę? Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Kwiecień koszty produkcji samochody wielkość produkcji materiały 19 800 płace 16 500 samochody k. pośrednie 11 000 Razem 47 300 nieskończone samochody k. ogólne 10 000 1 100 0 Jaki jest jednostkowy koszt produktu? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 1100 samochodów po 60 za sztukę? 3 Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Maj koszty produkcji samochody wielkość produkcji materiały 36 000 płace 27 000 małe samochody 1 000 k. pośrednie 19 800 duŜe samochody 400 Razem 82 800 k. ogólne 10 000 DuŜy samochód jest dwa razy większy od małego Jaki jest jednostkowy koszt produkcji : a) małego samochodu? b) duŜego samochodu? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano 800 małych samochodów po 60 za sztukę i 400 duŜych po 110? Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Czerwiec koszty produkcji samochody materiały 46 200 płace 30 000 małe samochody 1 000 k. pośrednie 18 000 duŜe samochody 400 Razem 94 200 cięŜarówki 200 k. ogólne 10 000 wielkość produkcji CięŜarówka wymaga tylu materiałów co duŜy samochód, ale tej samej ilości pracy i kosztów pośrednich co mały. Jaki jest jedn. koszt samochodu: a) małego b) duŜego c) cięŜarówki? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano wszystkie samochody: małe po 60, duŜe po 110, cięŜarówki po 90? Fabryka zabawek wytwarza drewniane samochody- huśtawki Lipiec koszty produkcji samochody materiały 44 000 płace 29 250 małe samochody 1 000 + 200 * 25% k. pośrednie 19 500 duŜe samochody 400 + 100 * 50% Razem 92 750 k. ogólne 10 000 wielkość produkcji Jaki jest jedn. koszt samochodu: a) małego b) duŜego? Ile wyniósł wynik firmy jeśli sprzedano wszystkie samochody: małe po 60, duŜe po 110? 4 Fabryka wytwarza drewniane samochody- huśtawki i wieszaki Wrzesień koszty produkcji samochody wieszaki materiały 25 200 8 000 płace 18 000 3 000 k. pośrednie Razem 7 000 43 200 + ? k. ogólne 11 000 + ? wielkość produkcji małe samochody 1 200 wieszaki 6 000 10 000 Jaki jest jednostkowy koszt małego samochodu i wieszaka? a) rozlicz koszty pośrednie proporcjonalnie do płac b) rozlicz koszty pośrednie proporcjonalnie do materiałów c) rozlicz koszty pośrednie proporcjonalnie do … Alokacja kosztów pośrednich Rachunek kosztów pełnych koszty produkcji koszty bezpośrednie produkt 1 koszty bezpośrednie produkt 2 koszty bezpośrednie produkt 3 przypisanie kosztów koszty pośrednie alokacja kosztów nośnik kosztów produkt 1 produkt 2 produkt 3 stawka nośnika kosztów – kwota powstała poprzez podział całkowitych kosztów działania przez łączną liczbę nośników kosztów tego działania 5 Koszty pośrednie koszty pośrednie produkcji – koszt związany z procesem produkcji bądź świadczenia usługi, którego na podstawie dokumentu źródłowego nie moŜna przypisać do konkretnego obiektu kosztowego koszty zarządu (koszty ogólnozakładowe) – koszty utrzymania przedsiębiorstwa, nie związane z procesem produkcji, np.: • • • • • zarząd księgowość informatyka ochrona sprzątanie koszty sprzedaŜy – koszty związane z procesem sprzedaŜy, np.: marketing transport produktów do klienta koszty utrzymania punktów sprzedaŜy Alokacja kosztów pośrednich kalkulacja doliczeniowa – kalkulacja stosowana do alokacji kosztów pośrednich na: jednostkę wyrobu – KALKULACJA JEDNOSTKOWA koszty pośrednie budynek A budynek B budynek C Alokacja kosztów pośrednich kalkulacja doliczeniowa – kalkulacja stosowana do alokacji kosztów pośrednich na: zlecenie produkcyjne – KALKULACJA ZLECENIOWA koszty pośrednie remont mieszkania Kowalski malowanie biura firmy X remont szkoły nr 298 6 Alokacja kosztów pośrednich kalkulacja doliczeniowa – kalkulacja stosowana do alokacji kosztów pośrednich na: asortyment produktów – KALKULACJA ASORTYMENTOWA malowanie ścian koszty pośrednie tapetowanie układanie glazury Alokacja kosztów pośrednich nośnik kosztów – zmienna, np. wielkość działania lub produkcji, która powoduje powstanie kosztu (pociąga za sobą koszty) wartościowy ilościowy płace bezpośrednie, materiały bezpośrednie, koszty bezpośrednie ogółem, przychody ze sprzedaŜy maszynogodziny, roboczogodziny, ilość wytworzonych produktów Zoe’s Auto Cars – studium przypadku Preliminarz kosztów na rok 20XX Wynagrodzenia dwóch mechaników ekspertów (60 000 $ kaŜdy; łącznie 3 600 roboczogodzin) 120 000 $ Wynagrodzenia trzech mechaników specjalistów (35 000 $ kaŜdy; łącznie 5 400 roboczogodzin) 105 000 $ Premie 90 000 $ Koszty ogólne 26 000 $ Amortyzacja i utrzymanie stanowisk pracy (podnośniki, narzędzia, itd.) 64 000 $ Amortyzacja i utrzymanie specjalistycznych narządzi i maszyn (3 600 maszynogodzin) 54 000 $ Łączne koszty 459 000 $ Jaki jest koszt roboczogodziny (stawka nośnika kosztów)? stawka nośnika kosztów 459 000 $ / (3600 + 5400) * 1,2 = 61,20 $ 7 Zoe’s Auto Cars – kalkulacja zleceniowa Kalkulacja kosztów zlecenia CZĘŚCI Ilość Cena jednostkowa Razem Tłumik Część 1 38,00 $ 38,00 $ Rura wydechowa 1 15,00 $ 15,00 $ Razem części 53,00 $ ROOCIZNA Czynność Wymiana układu wydechowego Godziny Stawka Razem 2 61,20 $ 122,40 $ Razem robocizna 122,40 $ Razem Łączne koszty 175,40 $ Zoe’s Auto Cars – proponowane pule kosztów łączne koszty robocizna mechanicy eksperci koszty pośrednie części mechanicy specjaliści maszyny i urządzenia specjalistyczne pozostałe maszyny i wyposaŜenie cost pools Kalkulacja zleceniowa - metodologia zidentyfikuj zlecenie, które ma być obiektem kosztów zidentyfikuj koszty bezpośrednie tego zlecenia wyodrębnij pule kosztów pośrednich i przypisz im odpowiednie kwoty kosztów znajdź klucze podziałowe (nośniki kosztów), według których będą alokowane koszty pośrednie policz stawkę narzutu na kaŜdą jednostkę klucza podziałowego (nośnika kosztów) dokonaj alokacji kosztów pośrednich, przypisz konkretnemu zleceniu odpowiednią kwotę kosztów pośrednich policz łączny koszt zlecenia, uwzględniając koszty bezpośrednie i pośrednie związane z tym zleceniem 8 Zoe’s Auto Cars – stawki kluczy podziałowych Stawki robocizny Elementy MECHANICY EKSPERCI Wynagrodzenie MECHANICY SPECJ. 120 000 $ Premie Łączne koszty Narzut kosztów ogólnych Koszt z narzutem Łączne roboczogodziny Koszt na roboczogodzinę 105 000 $ 48 000 $ 42 000 $ 168 000 $ 147 000 $ 20 % 20 % 201 600 $ 176 400 $ 3 600 5 400 56,00 $ 32,67 $ Stawki kosztów pośrednich Elementy Specjalne narzędzia Pozostałe narzędzia 54 000 $ 90 000 $ Koszty Narzut kosztów ogólnych Koszt z narzutem Łączne maszynogodziny Koszty na maszynogodzinę 20 % 20 % 64 800 $ 108 000 $ 3 600 9 000 18,00 $ 12,00 $ Zoe’s Auto Cars – kalkulacja zleceniowa Analiza zapotrzebowania Zlecenie 1732 Zlecenie 2326 Mechanicy eksperci - roboczogodziny Elementy 0 4 Mechanicy specjaliści - roboczogodziny 2 2 Łączna liczba godzin 2 6 Sprzęt specjalistyczny - maszynogodziny 0 4 Skalkuluj koszt zlecenia uŜywając dotychczasowej metody kalkulacji Kalkulacja kosztu zlecenia – stary system kalkulacji kosztów Elementy Zlecenie 1732 Części Zlecenie 2326 53,00 $ 412,00 $ Robocizna i koszty maszyn 122,40 $ 367,20 $ Łączne koszty 142,34 $ 779,20 $ Zoe’s Auto Cars – kalkulacja zleceniowa Analiza zapotrzebowania Zlecenie 1732 Zlecenie 2326 Mechanicy eksperci - roboczogodziny Elementy 0 4 Mechanicy specjaliści - roboczogodziny 2 2 Łączna liczba godzin 2 6 Sprzęt specjalistyczny - maszynogodziny 0 4 Skalkuluj koszt zlecenia uŜywając nowej metody kalkulacji Kalkulacja kosztu zlecenia – nowy system kalkulacji kosztów Elementy Części Mechanicy - eksperci Mechanicy - specjaliści Maszyny specjalistyczne Pozostałe maszyny Łączne koszty Zlecenie 1732 Zlecenie 2326 53,00 $ 412,00 $ 0$ 224 000 $ 65,34 $ 65,34 $ 0$ 72,00 $ 24,00 $ 72,00 $ 142,34 $ 854,34 $ Porównaj rezultaty. 9 Alokacja kosztów pośrednich metoda wspólnego narzutu – wszystkie koszty pośrednie są rozliczane za pomocą jednego klucza podziałowego metoda zróŜnicowanych narzutów – klucze podziałowe dobierane są do poszczególnych miejsc powstawania kosztów narzuty rzeczywiste – narzuty wyliczone na podstawie rzeczywistych danych (wyliczany na koniec okresu) stabilizowane (planowe) – narzuty przyjęte na podstawie planów lub danych z poprzednich okresów moŜliwy do uŜycia w kaŜdym momencie (np. kosztorysowanie) kalkulacja raz do roku a nie co miesiąc pozwala uniknąć problemu niewykorzystanych mocy produkcyjnych wymaga analizy odchyleń 10