Informator - germaniak.eu
Transkrypt
Informator - germaniak.eu
CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE Informator o egzaminie gimnazjalnym od roku szkolnego 2011/2012 Informator o egzaminie gimnazjalnym od roku szkolnego 2011/2012 opracowany przez Centralną Komisję Egzaminacyjną we współpracy z okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi w Gdańsku, Jaworznie, Krakowie, Łodzi, Łomży, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu oraz z Instytutem Badań Edukacyjnych w Warszawie Warszawa 2010 Centralna Komisja Egzaminacyjna ul. Józefa Lewartowskiego 6, 00-190 Warszawa tel. 22 536 65 00 [email protected] Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdańsku ul. Na Stoku 49, 80-874 Gdańsk tel. 58 320 55 90 [email protected] Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Jaworznie ul. Adama Mickiewicza 4, 43-600 Jaworzno tel. 32 616 33 99 [email protected] Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie os. Szkolne 37, 30-119 Kraków tel. 12 683 21 01 [email protected] Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży ul. Nowa 2, 18-400 Łomża tel. 86 216 44 95 [email protected] Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łodzi ul. Ksawerego Praussa 4, 94-203 Łódź tel. 42 634 91 33 [email protected] Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu ul. Gronowa 22, 61-655 Poznań tel. 61 852 13 07 [email protected] Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie ul. Grzybowska 77, 00-844 Warszawa tel. 22 457 03 35 [email protected] Okręgowa Komisja Egzaminacyjna we Wrocławiu ul. Tadeusza Zielińskiego 57, 53-533 Wrocław tel. 71 785 18 52 [email protected] SPIS TREŚCI PODSTAWY PRAWNE EGZAMINU ............................................................................................ 5 OPIS EGZAMINU .......................................................................................................................... 7 CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA Język polski................................................................................................................... 11 Historia i wiedza o społeczeństwie ................................................................................ 35 CZĘŚĆ MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZA Matematyka................................................................................................................... 61 Przedmioty przyrodnicze ............................................................................................... 79 CZĘŚĆ EGZAMINU Z JĘZYKA OBCEGO NOWOŻYTNEGO Języki obce nowożytne .................................................................................................. 99 Język angielski ............................................................................................................ 105 Język francuski ............................................................................................................ 121 Język hiszpański .......................................................................................................... 137 Język niemiecki ........................................................................................................... 153 Język rosyjski .............................................................................................................. 167 Język ukraiński ............................................................................................................ 185 Język włoski ................................................................................................................ 201 PODSTAWY PRAWNE EGZAMINU Egzamin gimnazjalny przeprowadza się w ostatnim roku nauki w gimnazjum na mocy art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572, z późn. zm.). Zakres wiadomości i umiejętności sprawdzanych na egzaminie określa podstawa programowa kształcenia ogólnego wprowadzona rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (DzU z 2009 r. nr 4, poz. 17). Zasady przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego określają następujące akty wykonawcze: • rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (DzU nr 83, poz. 562, z późn. zm.) • rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 8 kwietnia 2008 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w publicznych szkołach i placówkach artystycznych (DzU nr 65, poz. 400, z późn. zm.). Podstawę dostosowania formy i warunków egzaminu do indywidualnych potrzeb uczniów niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie stanowią następujące akty wykonawcze: • rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (DzU nr 19, poz. 167) • rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 stycznia 2005 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach (DzU nr 19, poz. 166). Niniejszy informator opracowano na podstawie upoważnienia zawartego w art. 9a ust. 2 pkt 1 lit. b cytowanej ustawy. W informatorze oprócz podstawy prawnej egzaminu podano jego zwięzły opis oraz przykładowe zadania egzaminacyjne wraz z rozwiązaniami. W zestawach egzaminacyjnych mogą wystąpić także zadania innego typu oraz zadania odnoszące się do innych wymagań edukacyjnych spośród określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Jedynym skutecznym sposobem przygotowania uczniów do egzaminu jest nauczenie ich tego, co jest niezbędne do spełnienia wszystkich wymagań z podstawy programowej. OPIS EGZAMINU Główne zmiany Od roku szkolnego 2011/2012 egzamin gimnazjalny będzie przeprowadzany na nowych zasadach. • Egzamin będzie sprawdzał opanowanie przez uczniów wiadomości i umiejętności określonych w wymaganiach ogólnych i szczegółowych zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. • Egzamin będzie się składał z takich samych części jak dotychczasowy, ale każda część będzie miała inną strukturę. Inaczej też będzie wyglądać zaświadczenie o szczegółowych wynikach egzaminu gimnazjalnego. • Część egzaminu z języka obcego nowożytnego będzie podzielona na dwa poziomy: podstawowy i rozszerzony. Do sześciu języków obcych, z których obecnie można zdawać egzamin, dojdzie język ukraiński*. Zasady ogólne Egzamin gimnazjalny obejmuje wiadomości i umiejętności zawarte w wymaganiach określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego w odniesieniu do wybranych przedmiotów nauczanych w trzecim i wcześniejszych etapach edukacyjnych. Egzamin ma formę pisemną. Przystąpienie do egzaminu jest warunkiem ukończenia gimnazjum, ale nie określa się minimalnego wyniku, jaki zdający powinien uzyskać, toteż egzaminu nie można nie zdać. Części egzaminu Egzamin gimnazjalny składa się z trzech części: humanistycznej, matematyczno-przyrodniczej i części dotyczącej języka obcego nowożytnego. Część humanistyczna składa się z zadań z zakresu języka polskiego oraz zadań z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie. Zadania z języka polskiego mogą mieć formę zamkniętą lub otwartą. Wśród zadań otwartych z języka polskiego znajduje się dłuższa wypowiedź pisemna. Zadania z historii i wiedzy o społeczeństwie mają formę zamkniętą. Część matematyczno-przyrodnicza składa się z zadań z zakresu matematyki oraz zadań z zakresu przedmiotów przyrodniczych: biologii, chemii, fizyki i geografii. Zadania z matematyki mają formę zamkniętą lub otwartą. Zadania z przedmiotów przyrodniczych mają formę zamkniętą. W części dotyczącej języka obcego nowożytnego gimnazjalista dokonuje wyboru jednego z siedmiu języków: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego, rosyjskiego, ukraińskiego i włoskiego, z zastrzeżeniem, że gimnazjalista może wybrać tylko ten język, którego uczył się w gimnazjum jako przedmiotu obowiązkowego. Ta część egzaminu ma dwa poziomy: podstawowy i rozszerzony. * Egzamin z języka ukraińskiego będzie można zdawać od roku szkolnego 2013/2014. 8 Informator o egzaminie gimnazjalnym Przebieg egzaminu W celu przystąpienia do egzaminu gimnazjalnego należy złożyć pisemną deklarację wyboru języka obcego. Deklarację składa się dyrektorowi gimnazjum nie później niż 20 września roku szkolnego, w którym gimnazjalista przystępuje do egzaminu. W imieniu uczniów niepełnoletnich deklarację składają ich rodzice lub prawni opiekunowie. Osoby pełnoletnie składają deklarację samodzielnie. Egzamin odbywa się w kwietniu. Każdą część egzaminu przeprowadza się innego dnia. Części humanistyczna i matematyczno-przyrodnicza trwają po 150 minut. Część egzaminu z języka obcego nowożytnego trwa 60 minut na każdym z poziomów: podstawowym i rozszerzonym. Wyniki egzaminu Prace egzaminacyjne sprawdzają wykwalifikowani egzaminatorzy według jednolitych kryteriów. Po sprawdzeniu prac ustala się wyniki egzaminacyjne w następujących sześciu zakresach: • język polski • historia i wiedza o społeczeństwie • matematyka • przedmioty przyrodnicze • język obcy nowożytny na poziomie podstawowym • język obcy nowożytny na poziomie rozszerzonym. Każdy zdający otrzyma zaświadczenie o szczegółowych wynikach swojego egzaminu. Dla każdego z powyższych zakresów będą podane dwie liczby: wynik procentowy oraz wynik centylowy. • Wynik procentowy to odsetek punktów (zaokrąglony do liczby całkowitej), które zdający zdobył za zadania mierzące wiadomości i umiejętności z danego zakresu. Na przykład jeśli zdający za zadania matematyczne zdobył 23 punkty spośród 30 możliwych do zdobycia, to uzyska wynik procentowy równy 77. • Wynik centylowy to odsetek liczby gimnazjalistów (zaokrąglony do liczby całkowitej), którzy uzyskali z danego zakresu wynik taki sam lub niższy niż zdający. Na przykład zdający, którego wynik centylowy w zakresie matematyki wynosi 85, dowie się, że 85% wszystkich gimnazjalistów uzyskało za zadania matematyczne wynik taki sam jak on lub niższy, a 15% gimnazjalistów uzyskało wynik wyższy. Wyniki egzaminacyjne są ostateczne i nie mogą być podważone na drodze sądowej. CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA CZĘŚĆ EGZAMINU Z JĘZYKA OBCEGO NOWOŻYTNEGO JĘZYKI OBCE NOWOŻYTNE Trzecia część egzaminu gimnazjalnego sprawdza, w jakim stopniu gimnazjalista spełnia wymagania z zakresu języka obcego nowożytnego określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla III etapu edukacyjnego. Poszczególne zadania zestawu egzaminacyjnego mogą też – w myśl zasady kumulatywności przyjętej w podstawie – odnosić się do wymagań przypisanych do etapów wcześniejszych (I i II). Podstawa programowa dzieli wymagania na ogólne i szczegółowe. Wymagania ogólne nawiązują do działań językowych składających się na kompetencję komunikacyjną opisaną w Europejskim Systemie Opisu Kształcenia Językowego i określają nadrzędne cele kształcenia językowego. Wymagania szczegółowe rozwijają i doprecyzowują cele ogólne, m.in. wyznaczają zakres kształconych umiejętności, tematykę zadań oraz możliwe rodzaje tekstów wykorzystywanych w procesie kształcenia językowego. Gimnazjalista przystępuje do trzeciej części egzaminu z jednego z sześciu języków: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego, rosyjskiego i włoskiego. Od roku szkolnego 2013/2014 będzie można również wybrać język ukraiński. Gimnazjalista może wybrać tylko ten język, którego uczył się w gimnazjum jako przedmiotu obowiązkowego. Część egzaminu gimnazjalnego z języka obcego nowożytnego ma dwa poziomy: podstawowy i rozszerzony. Zestaw zadań na poziomie podstawowym sprawdza spełnienie wymagań określonych w podstawie programowej dla poziomu III.0, obowiązującego osoby, które rozpoczęły naukę języka obcego w I klasie gimnazjum. Zestaw zadań na poziomie rozszerzonym sprawdza spełnienie wymagań dla poziomu III.1, obowiązującego osoby, które kontynuowały w gimnazjum naukę języka obcego rozpoczętą w szkole podstawowej. Do trzeciej części egzaminu na poziomie podstawowym ma obowiązek przystąpić każdy gimnazjalista. Trzecia część egzaminu na poziomie rozszerzonym jest obowiązkowa tylko dla uczniów, którzy w gimnazjum kontynuowali naukę języka obcego rozpoczętą w szkole podstawowej. Mogą do niej przystąpić także pozostali gimnazjaliści, jeśli zechcą sprawdzić poziom swoich umiejętności językowych. Gimnazjaliści, przystępujący do trzeciej części egzaminu na obu poziomach, rozwiązują zadania z tego samego języka. Informator przedstawia w części wspólnej dla wszystkich języków zakres umiejętności sprawdzanych w trzeciej części egzaminu, rodzaje zadań oraz kryteria oceniania wypowiedzi pisemnych na poziomie rozszerzonym. Kolejne sekcje poświęcone są poszczególnym językom i zawierają listę struktur gramatycznych oraz przykładowe zadania egzaminacyjne wraz z rozwiązaniami. Dla każdego zadania podano najważniejsze wymagania ogólne i szczegółowe, do których to zadanie się odnosi. Nie wymieniono wymagań, których spełnienie jest istotne, ale nie gwarantuje wykonania zadania. Na przykład dla zadań sprawdzających umiejętność rozumienia wypowiedzi nie podaje się wymagań związanych ze znajomością środków językowych, wychodząc z założenia, że ta wiedza jest koniecznym warunkiem zrozumienia tekstu mówionego i pisanego. Zadania w informatorze nie wyczerpują wszystkich typów zadań, które mogą wystąpić w zestawie egzaminacyjnym. Nie ilustrują również wszystkich wymagań z zakresu języków obcych w podstawie programowej. Należy zauważyć, że w tej części egzaminu nie da się sprawdzić spełnienia niektórych wymagań lub da się to zrobić jedynie w ograniczonym stopniu. Na przykład, ze względu na brak egzaminu ustnego i zadań otwartych na poziomie podstawowym, umiejętność reagowania ustnego jest sprawdzana na egzaminie jedynie pośrednio, 100 Informator o egzaminie gimnazjalnym za pomocą zadań zamkniętych w części Znajomość funkcji językowych. Dlatego informator nie może być jedyną ani nawet główną wskazówką do planowania procesu kształcenia w szkole. Tylko realizacja wszystkich wymagań z podstawy programowej może zapewnić wszechstronne wykształcenie gimnazjalistów w zakresie wybranego języka obcego. Zestaw zadań egzaminacyjnych z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym i na poziomie rozszerzonym obejmuje następujące części: Poziom podstawowy Rozumienie ze słuchu Rozumienie tekstów pisanych Znajomość funkcji językowych Znajomość środków językowych Poziom rozszerzony Rozumienie ze słuchu Rozumienie tekstów pisanych Znajomość środków językowych Wypowiedź pisemna Rozumienie ze słuchu Podstawę zadań sprawdzających wiadomości i umiejętności w zakresie rozumienia ze słuchu stanowią krótkie teksty dwukrotnie odtwarzane w sali egzaminacyjnej z płyty CD, na której – oprócz tekstów w języku obcym – nagrane są instrukcje w języku polskim dotyczące rozwiązywania zadań. Poziom podstawowy RODZAJE I TEMATYKA TEKSTÓW; WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Poziom rozszerzony LICZBA ZADAŃ określone w podstawie programowej III.1: 1.1. – 1.15; 2.1. – 2.6. teksty autentyczne i adaptowane; czytane przez rodzimych użytkowników języka ok. 10 minut ok. 12 minut całe nagranie z dwukrotnie odczytanymi tekstami, poleceniami i przerwami na wykonanie zadań zadania zamknięte: wybór wielozadania zamknięte: wybór wielokrotny (w tym z opcjami odpowie- krotny, prawda/fałsz, dobieranie dzi w formie ikonograficznej); prawda/fałsz, dobieranie 3–4 2–3 UDZIAŁ W WYNIKU SUMARYCZNYM 30% ŹRÓDŁA TEKSTÓW CZAS TRWANIA TYPY ZADAŃ określone w podstawie programowej III.0: 1.1. – 1.14.; 2.1. – 2.5. 25% Języki obce nowożytne 101 Rozumienie tekstów pisanych Zadania sprawdzające wiadomości i umiejętności w zakresie rozumienia tekstów pisanych oparte są na tekstach zamieszczonych w zestawie zadań. Poziom podstawowy Poziom rozszerzony RODZAJE I TEMATYKA TEKSTÓW; WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE określone w podstawie programowej III.0: 1.1. – 1.14.; 3.1. – 3.4. ŹRÓDŁA TEKSTÓW LICZBA ZADAŃ teksty autentyczne i adaptowane zadania zamknięte: wybór wielokrotny, prawda/fałsz, dobieranie 3–4 3–4 UDZIAŁ W WYNIKU SUMARYCZNYM 30% TYPY ZADAŃ określone w podstawie programowej III.1: 1.1. – 1.15.; 3.1. – 3.7. 25% Znajomość środków językowych Zadania sprawdzające znajomość środków językowych (leksykalno-gramatycznych) oparte są na pojedynczych zdaniach lub krótkich tekstach zamieszczonych w zestawie zadań. Poziom podstawowy Poziom rozszerzony TEMATYKA TEKSTÓW; ZAKRES ŚRODKÓW LEKSYKALNYCH; WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE określone w podstawie programowej III.0: 1.1. – 1.14. ZAKRES ŚRODKÓW GRAMATYCZNYCH LICZBA ZADAŃ określony w częściach informatora dotyczących poszczególnych języków teksty autentyczne i adaptowane zadania zamknięte: wybór wielozadania otwarte: uzupełnianie luk krotny, dobieranie podanymi wyrazami w odpowiedniej formie, parafraza zdań, tłumaczenie fragmentów zdań na język obcy, układanie fragmentów zdań z podanych elementów leksykalnych 2–3 2–3 UDZIAŁ W WYNIKU SUMARYCZNYM 15% ŹRÓDŁA TEKSTÓW TYPY ZADAŃ określone w podstawie programowej III.1: 1.1. – 1.15.; 8.1.; 8.3. 25% Znajomość funkcji językowych (wyłącznie w zestawie zadań na poziomie podstawowym) Zadania w tej części zestawu egzaminacyjnego sprawdzają znajomość funkcji językowych oraz podobieństw i różnic w sposobie ich realizacji w języku polskim i obcym. Znajomość tych zagadnień uwzględniona jest w podstawie programowej w wymaganiach szczegółowych dotyczących (a) reagowania na wypowiedzi w formie ustnej lub pisemnej oraz (b) świadomości językowej. Podstawę części zadań sprawdzających wiedzę z zakresu znajomości funkcji językowych stanowią wysłuchane krótkie (jedno-, dwuzdaniowe) wypowiedzi, odtwarzane dwukrotnie z płyty CD, wraz z instrukcjami w języku polskim dotyczącymi rozwiązywania zadań. Pozostała część zadań oparta jest na krótkich tekstach lub materiale ikonograficznym zamieszczonych 102 Informator o egzaminie gimnazjalnym w zestawie zadań. Poziom podstawowy TEMATYKA TEKSTÓW; WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE określone w podstawie programowej III.0: 1.1. – 1.14.; 6.1. – 6.8.; 7.1. – 7.4.; 13 TYPY ZADAŃ LICZBA ZADAŃ zadania zamknięte: wybór wielokrotny, dobieranie 3–4 UDZIAŁ W WYNIKU SUMARYCZNYM 25% Wypowiedź pisemna (wyłącznie w zestawie zadań na poziomie rozszerzonym) Zadanie polega na napisaniu krótkiego (50–100 słów) tekstu użytkowego (listu prywatnego, wiadomości, e-maila) z elementami opisu, relacjonowania, zaproszenia, wyrażania i uzasadniania opinii i uczuć itp., zgodnie ze szczegółowymi wskazówkami podanymi w poleceniu. W każdym poleceniu podane są trzy elementy, które uczeń powinien rozwinąć w wypowiedzi. Poziom rozszerzony TEMATYKA TEKSTÓW; WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE określone w podstawie programowej III.1: 1.1. – 1.15.; 5.1. – 5.9.; 7.1. – 7.10. TYP ZADAŃIA zadania otwarte każda wypowiedź jest oceniana przez egzaminatora w następujących kryteriach: • treść • spójność i logika wypowiedzi • zakres środków językowych • poprawność środków językowych. Kryteria oceniania wypowiedzi pisemnych są zamieszczone poniżej wraz z krótkim komentarzem. OCENIANIE UDZIAŁ W WYNIKU SUMARYCZNYM 25% Kryteria oceniania wypowiedzi pisemnych Treść. W ocenie treści bierze się najpierw pod uwagę, do ilu elementów z polecenia uczeń się odniósł w swojej wypowiedzi, a następnie ile z tych elementów rozwinął w zadowalającym stopniu. Wypowiedź kwalifikuje się do jednego z pięciu poziomów zgodnie z poniższą tabelą. Do ilu elementów uczeń się odniósł 3 2 1 0 3 Poziom 4 Ile elementów rozwinął 2 1 Poziom 3 Poziom 2 Poziom 2 Poziom 1 Poziom 1 0 Poziom 1 Poziom 1 Poziom 0 Poziom 0 Na przykład wypowiedź ucznia, który odniósł się do 2 elementów i oba rozwinął, zostanie zakwalifikowana do poziomu 2. Spójność i logika wypowiedzi. W ocenie spójności bierze się pod uwagę, czy i w jakim stopniu tekst funkcjonuje jako całość dzięki jasnym powiązaniom (np. leksykalnym, gramatycznym) wewnątrz zdań oraz między zdaniami lub akapitami tekstu. W ocenie logiki wypowiedzi bie- Języki obce nowożytne 103 rze się pod uwagę, czy i w jakim stopniu wypowiedź jest klarowna (np. czy nie jest jedynie zbiorem przypadkowych myśli). Poziom 2 wypowiedź jest w całości lub w znacznej większości spójna (logiczna) zarówno na poziomie poszczególnych zdań, jak i całego tekstu Poziom 1 wypowiedź zawiera usterki w spójności (logice) na poziomie poszczególnych zdań oraz/lub całego tekstu Poziom 0 wypowiedź jest w znacznej mierze niespójna (nielogiczna); zbudowana jest z trudnych do powiązania w całość fragmentów Zakres środków językowych. W ocenie zakresu środków językowych bierze się pod uwagę zróżnicowanie struktur leksykalno-gramatycznych użytych w wypowiedzi. Poziom 2 zadowalający zakres środków językowych; oprócz środków językowych o wysokim stopniu pospolitości w wypowiedzi występuje kilka precyzyjnych sformułowań Poziom 1 ograniczony zakres środków językowych; w wypowiedzi użyte są głównie środki językowe o wysokim stopniu pospolitości Poziom 0 bardzo ograniczony zakres środków językowych w znacznym stopniu uniemożliwiający realizację polecenia Pod pojęciem „precyzyjne sformułowania” rozumiemy wyrażanie myśli z wykorzystaniem słownictwa swoistego dla tematu i unikanie słów oraz struktur o wysokim stopniu pospolitości, takich jak miły, interesujący, fajny, np. Kino mi się podoba, ponieważ w salach są wygodne fotele i duży ekran, zamiast Kino mi się podoba ponieważ jest duże i fajne. W precyzji wyrażania myśli mieści się również charakterystyczny dla danego języka sposób wyrażania znaczeń, np. There is a book on the table, zamiast On the table is a book; Дождь идёт zamiast Дождь падает; Im Kino gibt es vier Säle, zamiast Das Kino hat vier Säle; Ce soir, on s’appelle, zamiast Ce soir, on se téléphone; Este chico me cae bien, zamiast Me gusta este chico. Poprawność środków językowych. W ocenie poprawności środków językowych bierze się pod uwagę błędy gramatyczne, leksykalne i ortograficzne oraz ich wpływ na komunikatywność wypowiedzi. Poziom 2 brak błędów lub nieliczne błędy niezakłócające komunikacji, lub nieliczne błędy sporadycznie zakłócające komunikację Poziom 1 liczne błędy niezakłócające komunikacji lub sporadycznie zakłócające komunikację Poziom 0 liczne błędy w znacznym stopniu zakłócające komunikację Uwagi dodatkowe 1. Wypowiedź nie podlega ocenie, jeżeli jest • nieczytelna • całkowicie niezgodna z poleceniem • niekomunikatywna dla odbiorcy (np. napisana fonetycznie) • odtworzona z podręcznika lub innego źródła (nie jest wówczas uznawana za wypowiedź sformułowaną przez zdającego). 2. Jeżeli wypowiedź zakwalifikowano do poziomu 0 w kryterium treści, we wszystkich pozostałych kryteriach należy ją również zakwalifikować do poziomu 0. 104 Informator o egzaminie gimnazjalnym 3. Jeżeli wypowiedź zakwalifikowano do poziomu 1 w kryterium treści, we wszystkich pozostałych kryteriach można ją również zakwalifikować najwyżej do poziomu 1. 4. Jeżeli wypowiedź zawiera 40 słów lub mniej, jest oceniana wyłącznie w kryterium treści. W pozostałych kryteriach należy ją zakwalifikować do poziomu 0. 5. W ocenie poprawności środków językowych w wypowiedziach uczniów ze stwierdzoną dysleksją nie bierze się pod uwagę błędów ortograficznych. Różnice pomiędzy poziomem podstawowym a rozszerzonym Podstawowe różnice pomiędzy poziomem wiedzy i umiejętności sprawdzanych w zadaniach egzaminacyjnych z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym i rozszerzonym wynikają zarówno z podstawy programowej jak i z typów zadań występujących na egzaminie. Różnice te dotyczą przede wszystkim (w przypadku poziomu rozszerzonego): a. zakresu umiejętności językowych: • sprawdzana jest umiejętność tworzenia krótkiej wypowiedzi pisemnej • sprawdzany jest szerszy zakres umiejętności w pozostałych zadaniach b. zakresu znajomości środków językowych: • zakres tematyczny tekstów w zadaniach na rozumienie ze słuchu oraz rozumienie tekstów pisanych jest szerszy • znajomość środków językowych sprawdzana jest produktywnie, nie tylko receptywnie; zdający musi zastosować odpowiednie środki leksykalno-gramatyczne, nie tylko wskazać właściwą formę spośród kilku podanych • teksty stanowiące podstawę zadań w części sprawdzającej rozumienie ze słuchu oraz rozumienie tekstów pisanych charakteryzują się większą różnorodnością środków językowych c. zakresu tekstów stosowanych w zadaniach na rozumienie ze słuchu oraz rozumienie tekstów pisanych: • typy tekstów są bardziej urozmaicone • teksty są nieznacznie dłuższe i o nieznacznie większym stopniu złożoności • teksty sprawdzające rozumienie ze słuchu są czytane nieznacznie szybciej. JĘZYK NIEMIECKI Struktury gramatyczne RODZAJNIK 1. Użycie rodzajnika nieokreślonego, np. Das ist ein Auto. 2. Użycie rodzajnika określonego, np. Das Auto ist rot. 3. Użycie rzeczownika bez rodzajnika, np. Ich habe Durst. Sie kommt aus Deutschland. RZECZOWNIK 1. Odmiana rzeczownika w liczbie pojedynczej, np. der Mensch – des Menschen dem Menschen – den Menschen 2. Tworzenie liczby mnogiej, np. die Tage, die Väter, die Menschen, die Bilder, die Autos 3. Rzeczowniki złożone, np. Klassenzimmer, Warmwasser 4. Rzeczowniki zdrobniałe: -chen, -lein, np. das Häuschen, das Büchlein 5. Rzeczowniki określające zawód i wykonawcę czynności, np. die Lehrerin, der Fahrer 6. Rzeczowniki z przyrostkami, np. -heit (Kindheit), -keit (Möglichkeit), -schaft (Freundschaft), -tät (Universität), -ung (Zeitung) 7. Rzeczowniki tworzone od nazw miast, krajów i części świata, np. die Warschauerin, der Deutsche, der Europäer 8. Rzeczowniki tworzone od bezokoliczników, np. das Essen, das Radfahren 9. Rzeczowniki tworzone od przymiotników, imiesłowów i liczebników, np. das Kleine, der Reisende, der Zweite 10. Odmiana imion własnych, np. Peters Hund, Claudias Buch 11. Rzeczownik po określeniu miary i wagi, np. ein Kilo Kartoffeln, ein Liter Wasser 12. Rekcja najczęściej używanych rzeczowników, np. Antwort auf ZAIMEK 1. Zaimki osobowe, np. ich, mir, mich 2. Zaimek nieosobowy es 3. Zaimek zwrotny sich 4. Zaimki dzierżawcze, np. mein, sein, unser, Ihr 5. Zaimki wskazujące, np. dieser, jener 6. Zaimki pytające, np. wer, was, wann, welcher, was für ein, warum, wo, wohin, woher 7. Zaimki nieokreślone, np. alle, einige, etwas, jeder, jemand, man 8. Zaimki względne, np. der, welcher 9. Zaimek wzajemny einander PRZYMIOTNIK 1. Przymiotnik jako orzecznik, np. Das Fahrrad ist modern. 2. Przymiotnik jako przydawka: • z rodzajnikiem określonym, np. das kleine Kind, die neuen Autos • z rodzajnikiem nieokreślonym, zaimkiem dzierżawczym i z przeczeniem kein, np. ein großer Hund, meine liebe Schwester, keine schwierigen Aufgaben • bez rodzajnika, np. frisches Brot, kluge Schüler • po liczebnikach i zaimkach liczebnych, np. vier kleine Katzen, alle guten Autos, viele nette Lehrer 3. Regularne i nieregularne stopniowanie przymiotnika, np. klein – kleiner – der/die/das kleinste, am kleinsten, gut – besser – der/die/das beste, am besten 154 Informator o egzaminie gimnazjalnym 4. Przymiotniki utworzone od nazw miast, krajów i części świata, np. Berliner Bahnhof, deutsch, amerikanisch 5. Przymiotniki z przedrostkiem un-, np. unglücklich, ungeduldig 6. Rekcja najczęściej używanych przymiotników, np. zufrieden mit LICZEBNIK 1. Liczebniki główne, np. zehn, einhundert 2. Liczebniki porządkowe, np. der/die/das zehnte, der/die/das einhundertste 3. Użycie liczebników w oznaczeniu miary i wagi, powierzchni i objętości, np. zwei Quadratmeter, sieben Kilo 4. Liczebniki mnożne i nieokreślone, np. zweimal, viel PRZYSŁÓWEK 1. Przysłówki zaimkowe wo-, da- w pytaniu i odpowiedzi, np. Worüber sprecht ihr? Wir sprechen darüber. 2. Regularne i nieregularne stopniowanie przysłówków, np. oft – öfter (häufiger) – am öftesten (am häufigsten) 3. Przysłówki czasu i miejsca, np. heute, dort, hier, oben, unten PARTYKUŁA np. sehr, besonders, viel, erst, sogar, immer, etwa, eben, ziemlich, aber Der Arzt ist sehr nett. Sie hat Erdkunde besonders gern. Mein Vater spielt ziemlich gut Gitarre. Du bist aber ein guter Fahrer! PRZYIMEK 1. Przyimki z celownikiem, np. bei (bei meiner Oma), mit (mit dem Bus), seit (seit letztem Jahr) 2. Przyimki z biernikiem, np. für (für dich), ohne (ohne meine Eltern) 3. Przyimki z celownikiem lub biernikiem, np. an (Ich hänge das Bild an die Wand.), auf (Die Lampe steht auf dem Tisch.) CZASOWNIK 1. Formy czasowe: Präsens, Futur I, Präteritum, Perfekt, np. Ich gehe in die Schule. Ich werde in die Schule gehen. Ich ging in die Schule. Ich bin in die Schule gegangen. 2. Czasowniki posiłkowe sein, haben, werden 3. Czasowniki nieregularne ze zmianą samogłoski, np. helfen, lesen, schlafen 4. Czasowniki rozdzielnie i nierozdzielnie złożone, np. abfahren, bestellen 5. Czasowniki zwrotne, np. sich waschen, sich freuen 6. Czasowniki modalne w czasie Präsens i Präteritum: können, müssen, wollen, dürfen, sollen, mögen 7. Czasownik lassen, np. Ich lasse mein Fahrrad reparieren. 8. Formy imiesłowowe czasownika Partizip II, np. gemacht, gekommen, gebracht 9. Tryb rozkazujący, np. Gib mir das Buch!, Setzen Sie sich!, Macht die Tür zu! 10. Bezokoliczniki z zu i bez zu, np. Er hat heute keine Lust, mit seinen Freunden auszugehen. Ich höre ihn singen. 11. Tryb przypuszczający: Konjunktiv II Präteritum, np. Andreas möchte mich heute besuchen. Ich hätte gerne eine Million Euro. Wenn ich einen Freund hätte, wäre ich glücklich. 12. Tryb warunkowy: Konditional I (würde + Infinitiv I), np. Ich würde heute gern ins Kino gehen. 13. Strona bierna określająca stan, np. Die Bibliothek ist geschlossen. 14. Rekcja najczęściej używanych czasowników, np. sprechen über, helfen bei Język niemiecki 155 SKŁADNIA 1. Zdania pojedyncze: • oznajmujące, np. Wir machen Hausaufgaben. • pytające, np. Macht ihr Hausaufgaben? Was macht ihr? • rozkazujące, np. Macht Hausaufgaben! 2. Szyk wyrazów: • prosty, np. Peter geht am Sonntag schwimmen. • przestawny, np. Am Sonntag geht Peter schwimmen. • szyk zdania podrzędnie złożonego, np. Ich denke, dass unser Lehrer sehr nett ist. 3. Przeczenia nein, nicht, kein i ich miejsce w zdaniu, np. Er hat kein Geld. Geht ihr heute nicht zum Englischkurs? Nein, wir gehen nicht zum Kurs. 4. Zdania złożone współrzędnie ze spójnikami, np. aber, denn, oder, und, sondern, deshalb, deswegen, sonst, also, trotzdem Normalerweise gehen wir spazieren, aber bei dem Regen bleiben wir zu Hause. Wir bleiben zu Hause, denn das Wetter ist heute schlecht. Monika kann gar nicht singen, trotzdem will sie Sängerin werden. 5. Zdania złożone współrzędnie bezspójnikowe, np. Die Sonne scheint, es ist warm. 6. Zdania podrzędnie złożone: • zdania podmiotowe, np. Es gefällt mir nicht, dass du so wenig lernst. • zdania dopełnieniowe, np. Er sagt, dass er keine Zeit hat. Ich weiß nicht, wo er wohnt. Ich muss meine Mutter fragen, ob ich ins Gebirge mitfahren darf. • zdania okolicznikowe przyczyny, np. Sie kommt später, weil sie erst ihre Hausaufgaben machen muss. • zdania warunkowe rzeczywiste, np. Wenn die Sonne scheint, gehen wir spazieren. • zdania porównawcze, np. Der Film ist nicht so lustig, wie ich dachte. Das Buch ist besser, als ich dachte. • zdania okolicznikowe czasu, np. Als ich noch zur Schule ging, ging ich oft ins Kino. Wenn das Mittagessen fertig ist, rufe ich euch. • zdania okolicznikowe celu, np. Sie fahren an die Ostsee, um dort zu baden. • zdanie przydawkowe, np. Der Junge, der dort steht, ist sehr traurig. Przykładowe zadania na poziomie podstawowym ROZUMIENIE ZE SŁUCHU Zadanie 1 Usłyszysz dwukrotnie pięć krótkich tekstów. Na podstawie informacji zawartych w nagraniu w pytaniach 1–5 z podanych odpowiedzi wybierz właściwą. Zakreśl literę A, B lub C. 156 Informator o egzaminie gimnazjalnym 1. Welcher Mann ist der Großvater von Thomas? A. B. C. 2. Wie viel kostet das Spiel heute? A. B. C. 20 Euro 40 Euro 50 Euro 3. Was bestellt die Frau? A. B. C. 4. Wo kann man so eine Durchsage hören? A. in einem Hotel B. im Kaufhaus C. im Kino 5. Worüber spricht Ilona? A. über ihre Ferien B. über ihre Schule C. über ihr Hobby Transkrypcja 1. Sonja: Hallo, Thomas. Thomas: Hallo, Sonja. Sonja: Bist du alleine gekommen? Thomas: Nein, mit meinem Großvater. Sonja: Ich sehe ihn nicht. Thomas: Er steht dort bei seinen Freunden. Sonja: Ist er der bärtige Mann mit der Brille? Thomas: Er hat einen grauen Bart, aber er trägt keine Brille. 2. Hallo, Peter. Hier ist Alex. Ich weiß, dass du jetzt nicht telefonieren kannst, aber ich habe eine wichtige Nachricht für dich. Wenn du willst, könnte ich dir das Computerspiel kaufen, über das wir gesprochen haben. Heute bekomme ich darauf 50 Prozent Rabatt; ich bezahle also 20 Euro statt 40. Ruf mich bitte zurück. Ich bin bis 16.30 Uhr im Laden. Tschüs. Język niemiecki 157 3. Kellner: Frau: Kellner Frau: Kellner Frau: Guten Tag. Was darf ich Ihnen bringen? Ich hätte gern einen Cheeseburger. Tut mir leid, aber wir haben keine Cheeseburger mehr. Haben Sie vielleicht noch Pommes frites? Aber natürlich! Einen Moment, bitte! Ich habe meine Meinung geändert. Ich nehme doch keine Pommes. Bringen Sie mir bitte eine vegetarische Pizza mit viel Käse. 4. Liebe Kunden! Heute haben wir ein Sonderangebot für Sie. Jeder, der über 200 Euro für Sportkleidung oder Sportschuhe ausgibt, bekommt eine kostenlose Kinokarte oder die Chance, einen wunderschönen Aufenthalt in einem Fünfsternehotel in Spanien zu gewinnen. 5. Jan: Ist das wahr, dass du dem Foto-Klub Jena beigetreten bist? Ilona: Ja, und das ist wirklich toll! Wir treffen uns zweimal in der Woche nach der Schule. Im Moment machen wir oft Foto-Exkursionen: Wir gehen in verschiedene Stadtteile, um dort Fotos zu machen. Das ist so entspannend, dass ich mich wie in den Ferien fühle. Jan: Hmm, klingt super! Wymagania ogólne II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie bardzo proste i krótkie wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie i powoli, w standardowej odmianie języka […]. Wymagania szczegółowe 2.3. Uczeń znajduje w tekście określone informacje (1, 2, 3). 2.5. Uczeń określa kontekst wypowiedzi (4). 2.2. Uczeń określa główną myśl tekstu (5). Rozwiązanie 1. B, 2. A, 3. C, 4. B, 5. C Zadanie 2 Usłyszysz dwukrotnie tekst. Na podstawie informacji zawartych w nagraniu zaznacz w tabeli znakiem X, które ze zdań (1–3) są zgodne z treścią nagrania (R – richtig), a które nie (F – falsch). R 1. Anna möchte heute Inline-Skates fahren. 2. Anna kann nicht verreisen. 3. Anna informiert über ihren Unfall. Transkrypcja F (Anrufbeantworter) Hallo, Caroline! Hier ist Anna. Du, mir geht es gar nicht gut. Ich rufe dich aus der Uni-Klinik an. Vorgestern bin ich Inline-Skates gefahren und böse hingefallen. Ich habe mir den Arm gebrochen. Es ist ein komplizierter Bruch – sie haben mich gestern operiert. Leider muss ich noch ungefähr eine Woche in der Klinik bleiben. Das heißt, dass wir nächste Woche nicht zusammen in die Ferien fahren können. Vielleicht machen wir unsere Reise ja in den nächsten Ferien. Was meinst du? Ruf mich doch bitte zurück. Meine Telefonnummer lautet 926 501 555. Tschüs. 158 Informator o egzaminie gimnazjalnym Wymagania ogólne II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie bardzo proste i krótkie wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie i powoli, w standardowej odmianie języka […]. Wymaganie szczegółowe 2.3. Uczeń znajduje w tekście określone informacje (1, 2). 2.4. Uczeń określa intencję nadawcy/autora tekstu (3). Rozwiązanie 1. F, 2. R, 3. R ZNAJOMOŚĆ FUNKCJI JĘZYKOWYCH Zadanie 3 Usłyszysz dwukrotnie cztery pytania (1–4). Do każdego z nich dobierz właściwą odpowiedź (A–E). Wpisz rozwiązania do tabeli. Jedna odpowiedź została podana dodatkowo i nie pasuje do żadnego pytania. A. Noch zwei Tage. B. Dreimal täglich. C. Seit drei Tagen. D. Am besten Tropfen. E. Du musst im Bett bleiben. 1. 2. 3. 4. Transkrypcja Pytanie 1. Was soll ich gegen den Schnupfen nehmen? Pytanie 2. Wie lange hast du schon Husten? Pytanie 3. Wie lange muss ich im Bett bleiben? Pytanie 4. Wie oft muss ich das Medikament einnehmen? Wymagania ogólne IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w prostej rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej […]. Wymagania szczegółowe 6.3. Uczeń uzyskuje i przekazuje proste informacje i wyjaśnienia. Rozwiązanie 1. D, 2. C, 3. A, 4. B Zadanie 4 Uzupełnij dialogi (1–3), wybierając spośród podanych odpowiedzi brakującą wypowiedź jednej z osób. Zakreśl literę A, B lub C. 1. X: Wie findest du den neuen Film von Sofia Coppola? Y: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Ich bin der gleichen Meinung. B. Ich kann sie nicht finden. C. Den habe ich noch nicht gesehen. Język niemiecki 159 2. X: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Y: Ja, bitte, mit Milch und ohne Zucker. A. Trinken Sie oft Kaffee? B. Möchten Sie jetzt einen Kaffee? C. Haben Sie den Kaffee bei Tchibo gekauft? 3. X: Wohin fährst du in den Ferien? Y: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . A. Ich fahre zu meiner Oma aufs Land. B. Ich fahre immer mit dem Zug. C. Ich fahre nicht gern Auto. Wymagania ogólne IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w prostej rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej […]. Wymagania szczegółowe 6.3. Uczeń uzyskuje i przekazuje proste informacje i wyjaśnienia. Rozwiązanie 1. C, 2. B, 3. A ROZUMIENIE TEKSTÓW PISANYCH Zadanie 5 Do każdego tekstu (1–4) dopasuj odpowiednie zdanie (A–E). Jedno zdanie zostało podane dodatkowo i nie pasuje do żadnego tekstu. 1. 2. Liebe Lena, du musst bitte unbedingt am 22. Juni (Samstag) zu meiner Feier kommen. Beginn: 18.00 Uhr. Liebe Grüße Emilie Shar Pei sucht liebevolles Zuhause!! Leider muss ich meinen Shar Pei abgeben. Er ist 2 Jahre alt und superlieb, liebt Kinder, nur mit anderen Hunden versteht er sich leider nicht. 3. 4. GESUND UND NATÜRLICH! Ein neuer, ganz gefährlicher Virus ist im Umlauf! Wenn Sie eine E-Mail mit dem Titel BAD-TIMES erhalten, lesen Sie sie nicht und löschen Sie sie sofort! 160 A. B. C. D. E. Informator o egzaminie gimnazjalnym Jemand möchte jemanden warnen. Diesen Text kann man in einem Forum für Tierfreunde lesen. Diesen Text kann man in einem Reisebüro lesen. Diesen Text kann man in einem Bioladen sehen. Jemand möchte jemanden einladen. Wymagania ogólne II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie […] krótkie i proste wypowiedzi pisemne […]. Wymagania szczegółowe 3.4. Uczeń określa kontekst wypowiedzi (2, 3). 3.3. Uczeń określa intencje nadawcy/autora tekstu (1, 4). Rozwiązanie 1. E, 2. B, 3. D, 4. A Zadanie 6 Przeczytaj informacje o trzech książkach (A–C) oraz zdania o czterech osobach (1–4). Do każdej osoby dopasuj właściwą książkę. Wpisz odpowiednią literę w kratkę obok każdego zdania. Jedna książka pasuje do dwóch osób. A. Ich, die Andere In liebevoller Weise erzählt die Autorin die Geschichte einer jungen Türkin in Deutschland. Man sieht, dass die deutsche und die türkische Kultur ganz anders sind. Gleichzeitig beobachtet man die Menschen in verschiedenen alltäglichen Situationen und bemerkt, dass sie eigentlich ähnliche Probleme haben. Ein wundervolles Buch mit Liebesgeschichte. B. Versteh mich nicht falsch! Wer schon einmal im Ausland versucht hat, nur mit Händen und Füßen nach dem Weg zu fragen, der weiß, wie schwer das sein kann: Weil man gleiche Gesten in anderen Ländern verschieden interpretieren kann. Gleiche Geste – anderes Land – andere Interpretation. Die Autoren haben sich auf der ganzen Welt umgesehen und in wunderschönen Bildern die Unterschiede gut sichtbar gemacht. Ein guter Begleiter für den nächsten Sommerurlaub. C. Ich und die Kanzlerin Es ist eigentlich ein Tagebuch – der Praktikumsbericht von Jasmin Behringer. Sie macht ein Praktikum im Bundeskanzleramt in Deutschland. Also ganz nah an der Kanzlerin und den wichtigen Entscheidungen. Das Buch präsentiert den Deutschen Bundestag und das Kanzleramt aus der Perspektive einer jungen, klugen Frau: amüsant und alles andere als langweilig. Es gibt darin auch eine Liebesgeschichte. 1. Monika will in Zukunft Politikerin werden. Sie liest gern alles über Politik. 2. Mark interessiert sich für das Leben der Ausländer in Deutschland. 3. Alexandra interessiert sich für das heutige Deutschland, nur Politik findet sie langweilig. 4. Felix bereitet sich auf eine Reise rund um die Welt vor. Wymagania ogólne II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie […] krótkie i proste wypowiedzi pisemne […]. Język niemiecki 161 Wymaganie szczegółowe 3.2. Uczeń znajduje w tekście określone informacje. Rozwiązanie 1. C, 2. A, 3. A, 4. B ZNAJOMOŚĆ ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH Zadanie 7 Przeczytaj tekst. Spośród wyrazów podanych w ramce wybierz właściwe, poprawne pod względem gramatycznym i leksykalnym uzupełnienie luk 1–3. Wpisz odpowiednią literę (A–F) obok numeru luki. Trzy wyrazy zostały podane dodatkowo i nie pasują do żadnej luki. A. Vater B. lebte C. lesen D. reiste E. spielen F. Wunderkind Wolfgang Amadeus Mozart 1. ________ von 1756 bis 1781 in Salzburg. Er und seine fünf Jahre ältere Schwester Maria Anna lernten bei ihrem Vater Leopold Klavier 2. _______ und Komposition. Als Wolfgang 6 Jahre alt war, spielte er mit seinem 3. ________ und seiner Schwester zum ersten Mal vor Publikum. Alle liebten das kleine Genie. Wymagania ogólne I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych) […]. Wymaganie szczegółowe 1. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych i ortograficznych) […]. Rozwiązanie 1. B, 2. E, 3. A Przykładowe zadania na poziomie rozszerzonym ROZUMIENIE ZE SŁUCHU Zadanie 1 Usłyszysz dwukrotnie trzy wypowiedzi. Na podstawie informacji zawartych w nagraniu dopasuj do każdej wypowiedzi (1–3) odpowiadające jej zdanie (A–D). Jedno zdanie zostało podane dodatkowo i nie pasuje do żadnej wypowiedzi. A. Sie war mit den Geschenken zufrieden. B. Sie geht vielleicht zur Geburtstagsparty. C. Sie will mit ihren Eltern nach Hause fahren. D. Sie hat sich über das Essen im Freien gefreut. 162 Informator o egzaminie gimnazjalnym 1. 2. 3. Transkrypcja 1. Hallo, Frank! Hier spricht Veronika. Ich habe gerade eine Einladung zu Emils Geburtstagsparty bekommen. Da sie am Freitag sein wird, weiß ich nicht, ob ich hingehen werde. Freitags trainiere ich eigentlich Volleyball. Gehst du zu Emil? Melde dich mal! Tschüs. 2. Hallo, Detlef! Hier ist Petra. Vielen Dank noch einmal dafür, dass ich zu deiner Geburtstagsparty eingeladen war. Die Feier war große Klasse. Vor allem hat mir das Grillen im Garten gefallen. Ich hoffe, du hast dich über die Geschenke gefreut. Tschüs. 3. Hallo, Mama! Hier Ilona. Die Geburtstagsfeier bei Karin ist nun zu Ende. Ich bin richtig müde und will nur noch ins Bett. Nach dem Kuchenessen haben wir Musik gehört und viel getanzt. Wir räumen jetzt noch kurz auf und, wenn Papa dann Zeit hat, könnt ihr mich bitte in einer halben Stunde abholen. Ist das o.k.? Danke! Tschüs. Wymagania ogólne II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste, krótkie wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka […]. Wymagania szczegółowe 2.3. Uczeń znajduje w tekście określone informacje. Rozwiązanie 1. B, 2. D, 3. C ROZUMIENIE TEKSTÓW PISANYCH Zadanie 2 Przeczytaj tekst, z którego usunięto cztery zdania. Wpisz w luki (1–4) litery, którymi oznaczono brakujące zdania (A–E), tak aby otrzymać spójny i logiczny tekst. Jedno zdanie zostało podane dodatkowo i nie pasuje do żadnej luki. Lieber Thomas, vielen Dank für Deine letzte E-Mail. Du hast mir über Deine Probleme mit Englisch geschrieben. Für mich war es auch schwierig, Englisch zu lernen. 1. _____ Aber meine Mutter hat mir ein neues Computerprogramm zum Englischlernen gekauft. Es ist wirklich toll! 2. _____ Ich löse viele Tests und höre authentische Texte. Durch das Internet lerne ich neue Freunde kennen. 3. _____ Im Sommer möchte ich nach England fahren. 4. _____ Vielleicht möchtest Du mitkommen? Oder erlauben das Deine Eltern nicht? Bitte antworte mir schnell. Viele Grüße Michael. Język niemiecki 163 A. Da will ich einen dreiwöchigen Englischkurs besuchen. B. In der Schule habe ich eine Klassenarbeit in Englisch geschrieben. C. Ich kann sogar mit Jugendlichen in England chatten. D. Jetzt kann ich täglich am Computer Übungen machen. E. Am Anfang hatte ich große Probleme mit der Aussprache. Wymagania ogólne II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie […] proste wypowiedzi pisemne […]. Wymaganie szczegółowe 3.6. Uczeń rozpoznaje związki pomiędzy poszczególnymi częściami tekstu. Rozwiązanie 1. E, 2. D, 3. C, 4. A Zadanie 3 Przeczytaj informacje o upodobaniach kulinarnych trzech osób (1–3) oraz informacje o czterech lokalach gastronomicznych (A–D). Do każdej osoby dopasuj jeden lokal, który by jej najbardziej odpowiadał. Wpisz odpowiednie litery obok numerów osób. Jeden lokal został podany dodatkowo i nie pasuje do żadnej osoby. 1. ________ Damian ist eine Naschkatze. Er mag alles, was süß ist. Es darf aber nicht zu wenig sein – kleine Portionen kommen gar nicht in Frage. Er mag warme Speisen, aber Fleisch isst er überhaupt nicht und Fisch nur ab und zu. 2. ________ Jana mag Süßes, aber sie macht jetzt Diät. Torten und Kekse kommen also nicht in Frage. Jetzt isst sie mageres Fleisch und viel Gemüse, aber keine Kartoffeln. Fisch ist gut für ihre Diät, aber sie mag ihn nicht. A. Ist die traditionelle deutsche Küche zu schwer für Sie? Bei uns können Sie Gerichte aus aller Welt ausprobieren! Die asiatische und mediterrane Küche ist unsere Spezialität, aber wir bieten unseren Gästen mehr. Leichte und leckere Speisen sind ideal für alle, die auf ihre Figur achten. Als Nachtisch bekommen Sie Obst mit kalorienarmer Schlagsahne! B. Schätzen Sie Tradition? Wollen Sie nicht mehr ständig Kalorien zählen? Träumen Sie von Sauerbraten mit Knödeln und Rotkraut oder von einem richtigen Steak mit Kartoffeln wie bei Mama? Kommen Sie mal vorbei und Ihr Traum wird Wirklichkeit! Und wir haben den besten Apfelstrudel der Welt! 164 Informator o egzaminie gimnazjalnym 3. ________ Martin mag die deutsche Küche. Mittags nimmt er sich immer viel Zeit für eine warme Mahlzeit. Schweinebraten mit Klößen und viel Soße ist sein Leibgericht. Er würde lieber eine zweite Portion davon haben als eine süße Nachspeise. Nur für Schokoladeneis macht er da eine Ausnahme … C. Sie haben nicht viel Zeit für ein richtiges Mittagessen, aber Sie wollen etwas Gutes essen? Bei uns finden Sie warme und kalte Imbisse aller Art. Immer frisch für Sie: echte deutsche Bratwürste, Fischburger, Kartoffelsalat und Sandwichs. Es gibt auch Kekse für Naschkatzen! D. Wollen Sie kein Fleisch zu Mittag essen? Sind Fischburger auch nichts für Sie? Dann sind Sie bei uns richtig! Wir bieten allen Naschern ein besonderes Mittagessen: Pfannkuchen mit verschiedenen Füllungen. Wenn Sie keine Lust auf Süßes haben, können Sie Pfannkuchen mit Champignons oder Spinat bekommen … Und als Dessert können Sie das beste Schokoladeneis in der Stadt haben! Wymagania ogólne II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie […] proste wypowiedzi pisemne […]. Wymaganie szczegółowe 3.3. Uczeń znajduje w tekście określone informacje. Rozwiązanie 1. D, 2. A, 3. B ZNAJOMOŚĆ ŚRODKOW JĘZYKOWYCH Zadanie 4 Przeczytaj tekst i uzupełnij go, wpisując w każdą lukę (1–5) jeden wyraz z ramki w odpowiedniej formie. Wymagana jest pełna poprawność gramatyczna i ortograficzna wpisywanych wyrazów. Jeden wyraz został podany dodatkowo i nie pasuje do żadnej luki. brauchen ein ich persönlich wirklich wissen DENIS R. (19, GYMNASIAST, FRANKFURT) ERZÄHLT ÜBER SEINE GRAFFITI-KUNST Warum ich angefangen habe, mit der Sprühdose Farbe auf Wände zu sprayen, weiß ich nicht. Ein Freund von 1. ____________ hat ein Buch gehabt, in dem Bilder waren. Die fand ich cool. Dann bin ich zu so 2. ____________ speziellen Sprüherladen gegangen, wo man Farbsprays kaufen kann; da sind sie billiger als im Baumarkt. Mit so einer Sprühdose kann man schnell arbeiten. Für ein buntes Bild 3. ____________ man höchstens eine Stunde – wenn man gut ist. Wer das oft macht, wird richtig gut darin, bekommt Respekt von den anderen Sprayern. Am Anfang habe ich erst mal viele Skizzen gemacht und versucht, meinen eigenen Stil zu entwickeln. Das ist auch das eigentliche Ziel von Graffiti. Man drückt sich einfach selbst aus.