1. System zarządzania bazą danych (SZBD) – system

1.
2.
System zarządzania bazą danych (SZBD) – system oprogramowania, który pozwala użytkownikom definiować, tworzyć i
utrzymywać bazę danych oraz kontrolować do niej dostęp. Elementy SZBD to: sprzęt, oprogramowanie, dane, procedury i ludzie.
Zalety SZBD: kontrola redundancji, spójność danych, wspólny dostęp do danych, poprawa integralności i bezpieczeństwa
danych. Wady: złożoność, możliwy spadek efektywności, większy zasięg awarii.
Trójwarstwowa architektura ANSI-SPARC.
Głównym zadaniem trójwarstwowej architektury jest oddzielenie fizycznej reprezentacji bazy danych od różnych sposobów widzenia
danych w bazie przez użytkowników.
Warstwa zewnętrzna – opisuje jak użytkownicy widzą bazę danych i w jaki sposób uzyskują do niej dostęp. W tej warstwie zawarte są
wszystkie istotne dla jej użytkowników informacje o bazie danych.
Warstwa konceptualna – to zebrany, zbiorowy sposób widzenia bazy danych. Warstwa ta opisuje, jakie dane są przechowywane w bazie i
jakie są ich wzajemne związki. Zawiera zatem logiczną strukturę całej bazy danych. Warstwa ta przedstawia więc:

Wszystkie encje, ich atrybuty i występujące pomiędzy nimi związki;

Reguły spójności danych;

Informacje semantyczne o danych;

Informacje dotyczące bezpieczeństwa i integralności danych.
Warstwa wewnętrzna – to fizyczna reprezentacja bazy danych w komputerze. Opisuje sposób przechowywania danych w bazie.
3. Języki bazy danych.

Języki definicji danych (JDD) – to język, który pozwala administratorowi lub użytkownikowi opisywać i nazywać encje, atrybuty
i relacje wymagane przez aplikacje, a także więzy (warunki) integralności i bezpieczeństwa – czyli definiowane struktury danych
zawartych w bazie.

Język manipulowania danymi (JZD) – język, który dostarcza zestawu operacji przeznaczonych do manipulowania danymi
przechowywanymi w bazie, czyli:
 Dopisywanie nowych danych do bazy;
 Modyfikowanie danych przechowywanych w bazie;
 Usuwanie danych z bazy;
 Wyszukiwanie danych zwartych w bazie.

Język sterowania danych (Data Control Language – DCL) – umożliwia sterowanie transakcjami tj. akceptacja lub wycofanie.

Język zapytań (Query Language) – umożliwia pobieranie informacji z bazy za pośrednictwem określonych zapytań, warunków.
4. Klucze główne i klucze obce.
Klucz główny – to jedna lub więcej kolumn tabeli, w których wartości jednoznacznie identyfikują każdy wiersz w tabeli. Każda relacja musi
mieć klucz główny. Dzięki temu możemy zapewnić, aby wiersze nie powtarzały się. Jest najważniejszym ze wszystkich kluczy. To on
reprezentuje całą tabelę w bazie danych. Musi też spełniać wszystkie te same kryteria, co klucz kandydujący, składa się z jednego lub wielu
pól, których wartości jednoznacznie identyfikują wartości w tabeli. W polu zadeklarowanym jako klucz główny nie może być wartość pusta
oraz każda wartość musi być unikatowa. Dzięki niemu możliwe jest tworzenie relacji pomiędzy tabelami.
Klucz obcy – jest kolumną lub grupą kolumn tabeli, która czerpie swoje wartości z tej samej dziedziny co klucz główny tabeli powiązanej z
nią w bazie danych. Ciągłość jest utworzona pomiędzy tabelami poprzez zaznaczenie, iż wartość z jednej tabeli, której jest kluczem obcym,
jest powiązana z wartością z innej tabeli, gdzie jest kluczem głównym. Wartość klucza obcego nie może istnieć bez powiązania z kluczem
głównym.
5. Anomalie aktualizacji.
Anomalie aktualizacji dzieli się na:

Anomalie wstawienia – przy nowym pracowniku informacje o biurze mogą być błędnie wpisane – niespójność bazy;

Anomalie usuwania – po usunięciu informacji o pracowniku znikają informacje o biurze;

Anomalie modyfikacji – gdy zmiana adresu biura trzeba zmienić we wszystkich rekordach pracowników tego biura.
6.
Więzy integralności.



Wymagana obecność danych (NOT NULL);
Więzy dziedzin atrybutów (dopuszczalny zbiór wartości atrybutu, dopuszczalny zakres długości i format atrybutu);
Integralność encji: każda tabela musi posiadać klucz główny, a wartość klucza głównego muszą być w ramach tabeli unikalne i
nie równe NULL;
Integralność referencyjna: każda wartość klucza obcego może być albo równa jakiejś wartości klucza głównego występującej w
tabeli powiązanej lub ewentualnie NULL;
Więzy ogólne (dodatkowe warunki poprawności danych określone przez użytkowników lub administratorów bazy danych).


Podaj 3 podstawowe grupy poleceń definicji i modyfikacji obiektów SQL.
Na język SQL składają się 3 podstawowe grupy poleceń. Rozróżnienie to jest ważne ze względu na charakterystyczne cechy i
ograniczony zakres stosowania poleceń z każdej z grup.

Polecenia DDL – służą do tworzenia, usuwania i modyfikacji obiektów bazodanowych a także do zarządzania
przywilejami. CREATE, DROP, ALTER, RENAME, GRANT i REVOKE

Polecenia DML – służą do operowania na danych znajdujących się w bazie, a więc do odczytywania, wstawiania,
usuwania i modyfikacji tych danych. SELECT, INSERT, DELETE, UPDATE

Polecenia TCL – pozwalają zarządzać transakcjami. COMMIT, ROLLBACK, SAVEPOINT, SET TRANSACTION
8. Co realizuje polecenie SELECT.
Polecenie SELECT pozwala na wyszukiwanie danych w bazie. Jest najczęściej używaną instrukcją SQL i ma następującą postać ogólną:
SELECT [DISTINCT | ALL]{*|[wyrażenie_kolumnowe [AS nowa_nazwa]],}
FROM NazwaTabeli [alias[,
[WHERE warunek_selekcji_wierszy]
[GROUP BY lista_kolumn][HAVING warunek_selekcji_grup]
[ORDER BY lista_kolumn]; gdzie
SELECT – wskazuje, które kolumny powinny pojawić się w wyniku;
DISTINCT – eliminuje powtórzenie po wykonaniu rzutowania na wybrane kolumny;
FROM – określa tabelę, z której będziemy korzystać;
WHERE – pozwala wybrać wiersze spełniające zadany warunek selekcji wierszy;
GROUP BY – tworzy grupy wierszy po tej samej wartości wskazanej kolumny;
HAVING – pozwala wybrać grupy ze względu na podany warunek selekcji grup;
ORDER BY – określa uporządkowanie wyniku.
7.
9. Co realizuje klauzula GROUP BY.
Klauzula GROUP BY tworzy grupy wierszy o tej samej wartości wskazanej kolumny.
10. Jaki jest zakres stosowania funkcji agregujących.
Za pomocą funkcji agregujących dostępnych w języku SQL można obliczyć różnego rodzaju wartości statystyczne dla zbiorów
wartości. Takie funkcje można stosować w kwerendach i wyrażeniach agregujących we właściwości SQL obiektu Query Def lub przy
tworzeniu obiektu Recordset opartego na kwerendzie SQL
Zastosowanie funkcji agregujących: W standardzie ISO zdefiniowanych jest pięć funkcji agregujących:
COUNT – zwraca liczbę wartości występujących w określonej kolumnie;
SUM – zwraca sumę wartości występujących w określonej kolumnie;
AVG – zwraca średnią wartość występujących w określonej kolumnie;
MIN – zwraca najmniejszą wartość występującą w określonej kolumnie;
MAX – zwraca największą wartość występującą w określonej kolumnie.
Funkcje agregujące mogą być stosowane jedynie na liście SELECT i w klauzuli HAVING