Bibliografia

dr Zofia Brzozowska
Katedra Filologii Słowiańskiej UŁ
BIBLIOGRAFIA
Monografie:
1. Święta księżna kijowska Olga. Wybór tekstów źródłowych, Łódź 2014.
2. Sofia – upersonifikowana Mądrość Boża. Dzieje wyobrażeń w kręgu kultury bizantyńskosłowiańskiej, Łódź 2015 [=Byzantina Lodziensia XXIV].
Artykuły:
1. Personifikacja Sophii – Mądrości Bożej w kulturze średniowiecznej Bułgarii i Rusi, [in:] Per
aspera ad astra. Materiały z XVI Ogólnopolskiego Zjazdu Historyków Studentów, t. II: Powszechna historia średniowiecza, ed. A. Świątek, Kraków 2008, s. 35-54.
2. „Теремная затворница” czy samowładna caryca? – miejsce kobiety w systemach władzy
obszaru Slavia Orthodoxa, [in:] Stereotypy a Słowiańszczyzna, ed. M. Skowronek, Łódź
2009, s. 145-159.
3. Między Bizancjum, Habsburgami a Rzecząpospolitą – przemiany orła dwugłowego w herbie
państwa rosyjskiego w latach 1645–1725, „Nowożytnicze Zeszyty Historyczne”, 1, 2009,
s. 97-102.
4. Ideał chrześcijańskiego władcy – św. św. Konstantyn i Helena w kulturze duchowej
i politycznej Bizancjum (337–843 r.), „Teka Historyka”, 36/37, 2009, s. 152-164.
5. „Była najmądrzejsza ze wszystkich ludzi” – księżna Olga w przekazie latopisów kijowskich
i nowogrodzkich, w tradycji i legendzie, „Vade Nobiscum”, 1, 2009, s. 47-69.
6. Торговые и культурные отношения Великого Новгорода с Кенигсбергом и другими
прусскими городами в XIV–XV веках, в свете новгородских грамот на бересте, „Vade
Nobiscum”, 2, 2009, s. 19-23.
7. Święci książęta Rusi – Olga i Włodzimierz, „Vade Nobiscum”, 4, 2010, s. 173-181.
8. Wyobrażenia na temat serafinów i cherubinów w traktacie „Hierarchia niebiańska” PseudoDionizego Areopagity i ich reminiscencje w tradycji ikonograficznej chrześcijaństwa wschodniego, [in:] Polska i Europa w średniowieczu. Przemiany strukturalne. Podmioty i przedmioty w badaniach historycznych, ed. M. Adamczewski, Warszawa 2011, s. 11-26.
9. Twórczość literacka kobiet w średniowiecznej Serbii (XIII–XV w.), „Vade Nobiscum”, 7,
2011, s. 41-50.
10. „Schede basilike” konstantynopolitańskiego diakona Agapeta i jego wpływ na myśl polityczną
średniowiecznej Rusi, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia historica”, 87, 2011, s. 329342.
11. Geneza tytułu „car” w świetle zabytków średniowiecznego piśmiennictwa słowiańskiego,
„Die Welt der Slaven. Sammelbände“, 46, 2012, s. 34-39.
12. The Church of Divine Wisdom or of Christ – the Incarnate Logos? Dedication of Hagia
Sophia in Constantinople in the light of Byzantine Sources from 5th to 14th century, “Studia
Ceranea. Journal of the Waldemar Ceran Research Centre for the History and
Culture of the Mediterranean Area and South-East Europe”, 2, 2012, s. 85-96.
13. Wizerunki władczyń moskiewskich XVI i XVII w. w bylinach i folklorze rosyjskim, „Studia
Wschodniosłowiańskie”, 12, 2012, s. 41-56.
14. Łacinniczka na tronie XIII-wiecznej Serbii. Wizerunek królowej Jeleny z Andegawenów w pismach arcybiskupa Danila II, „Balcanica Posnaniensia. Acta et studia”, 19, 2012, s. 7183.
15. Bizantyński ideał władcy i jego staroruskie rozwinięcie w świetle Pouczenia księcia kijowskiego Włodzimierza Monomacha, „Slavia Orientalis”, 62, 2013, s. 77-86.
16. Określenia pereł w tekstach staro-cerkiewno-słowiańskich redakcji ruskiej jako przykład
orientalizmów, „Die Welt der Slaven. Sammelbände”, 49, 2013, s. 34-38.
17. Sofia – Mądrość Boża. Przymiot, energia czy odrębna osoba Boska w teologii Kościoła
wschodniego (do XV w.), „Hybris. Internetowy magazyn filozoficzny”, 20, 2013, s. 1-21.
18. Księżna Milica – między sakralizacją władzy monarszej, oficjalnym kultem cerkiewnym
i narodowym mitem, „Poznańskie Studia Slawistyczne”, 5, 2013, s. 59-73.
19. U początków Świętej Rusi. Koncepcje monarchiczne metropolity kijowskiego Iłariona (XI w.)
i ich związek z bizantyńską „teologią polityczną”, „Studia Wschodniosłowiańskie”, 13,
2013, s. 29-40.
20. The Ideal Christian Rulers – Sts. Constantine and Helena in the Spiritual and Political
Culture of Kievan Russia, [in:] Sveti car Konstantin i hrisćanstvo, ed. D. Bojović, vol. 1,
Nisz 2013, s. 497-508.
21. Recepcia byzantskeho prava na uzemi Slavia Orthodoxa v 10. az 13. storoci, „Historia
nova”, 6, 2013, s. 137-143.
22. Język przekładów Ksiąg Mądrościowych Starego Testamentu w XIII-wiecznych paremijnikach słowiańskich (na przykładzie Prz 9, 1-6), „Die Welt der Slaven. Sammelbände”,
53, 2014, s. 32-38.
23. Sophia – the Personified Wisdom of God in the Culture of Novgorod the Great from 13th to
15th Century, “Studia Ceranea. Journal of the Waldemar Ceran Research Centre for
the History and Culture of the Mediterranean Area and South-East Europe”, 4, 2014,
s. 13-26.
24. Antyczne i bizantyńskie reminiscencje w ruskiej myśli politycznej na początku XII w.
w świetle pism metropolity kijowskiego Nikefora I, „Colloquia Russica”, 4, 2014 [Rurikids
in Dynastic Relations: Politics, Customs, Culture, Religion (10th-16th c.), ed. V. Nagirnyy], s. 80-90.
25. „Połocki matriarchat”? Rządy kobiet w jednym z księstw ruskich w latach 30.–50. XII w.,
[in:] Kobiety i władza w czasach dawnych, ed. B. Czwojdrak, A. Kluczek, Katowice 2015,
s. 176–195.
26. Boginie przedmuzułmańskiej Arabii (Al-Lat, Al-Uzza, Manat), [in:] Bizancjum i Arabowie.
Spotkanie cywilizacji (VI–VIII w.), ed. T. Wolińska, P. Filipczak, Warszawa 2015, s. 6489.
27. The Goddesses of Pre-Islamic Arabia (Al-Lāt, Al-‘Uzzā, Manāt), [in:] Byzantium and the
Arabs: the Encounter of Civilizations from Sixth to Mid-Eighth Century, ed. T. Wolińska,
P. Filipczak, Łódź 2015 [=Byzantina Lodziensia XXII] (w druku)
Przekłady tekstów staro-cerkiewno-słowiańskich i staroruskich:
1. Pochwała księcia moskiewskiego Iwana Kality. Edycja i przekład źródła, „Slavia Antiqua”,
53, 2012, s. 207-214.
2. Pochwała wielkiej księżnej włodzimierskiej Marii. Edycja i przekład nieznanego zabytku
literatury staroruskiej, „Slavia Antiqua”, 54, 2013, s. 299-312.
3. Testament of knyaz Fedor Andreevič Sanguszko(vič), „Studia Ceranea. Journal of the
Waldemar Ceran Research Centre for the History and Culture of the Mediterranean
Area and South-East Europe”, 3, 2013, s. 205-212 (z Michałem Zytką)
4. Pochwała Olgi, włączona w obręb Pamięci i pochwały księcia ruskiego Włodzimierza Jakuba
Mnicha, XI w.; Żywot prologowy św. Olgi (południowosłowiański), XII–XIII w.; Żywot
prologowy św. Olgi (ruski), XII–XIII w.; Kanon ku czci św. Olgi, przypisywany Cyrylowi
z Turowa, XII–XIII w.; Słowo o tym, jak ochrzciła się Olga, przełom XIV i XV w.; Żywot św.
Olgi (tzw. pskowski), lata 50. XVI w.; Żywot św. Olgi (tzw. pskowski, redakcja skrócona),
XVI w.; Żywot obszerny św. Olgi, włączony do Księgi stopni rodowodu carskiego, ok. 1560
r., [in:] Święta księżna kijowska Olga. Wybór tekstów źródłowych, Łódź 2014, s. 44-202.
5. Zapis Tudora Doksowa; Jan Egzarcha, Opis pałacu Symeona; Anastazy Synaita, Komentarz do Księgi Przysłów (9, 1-6); Pouczenie bogatych (kompilacja fragmentów Schede basilike
Agapeta); Menologion presławski (?), [in:] M.J. Leszka, K. Marinow, Carstwo bułgarskie.
Polityka–społeczeństwo–gospodarka–kultura. 866–971, Warszawa 2015, s. 352-359.
6. Staroruskie „Słowo o mądrości” przypisywane Cyrylowi z Turowa (edycja i przekład),
„Slavia Antiqua”, 56, 2015 (w druku)
7. Itinerarium Stefana z Nowogrodu z opisem konstantynopolitańskiego portu Kontoskalion
(1348/1349). Edycja i przekład, [in:] Metropolia na styku mórz i kontynentów. Wczesnoi średniobizantyński Konstantynopol jako miasto portowe, ed. M.J. Leszka, Łódź 2015
[=Byzantina Lodziensia XXIII] (w druku)
Przekłady na język rosyjski:
1. M.J. Leszka, Между Константинополем и Константинополем. Из истории
столичного статуса Никеи в XIII в., „Balcanica Posnaniensia. Acta et Studia”, 19,
2012, s. 39-50.
2. M.J. Leszka, Отношение Константинопольского патриарха Николая Мистика
к вопросу сбора чрезвычайных налогов с Церкви в пользу государства,
„Palaeobulgarica”, 39.1, 2015, s. 86-93.
3. M.J. Leszka, Был ли Симеон I Великий знатоком истории Древнего Рима?
К вопросу о достоверности свидетельства патриарха Николая Мистика, „КирилоМетодиевски студии” (w druku)
Recenzje:
1. [rec:] Уршуля Вуйчицка, Древнерусская литература с элементами истории
и культуры Древней Руси, Быдгощ 2010, с. 368 – „Studia Ceranea. Journal of the
Waldemar Ceran Research Centre for the History and Culture of the Mediterranean
Area and South-East Europe”, 1, 2011, s. 222-226.
2. [rec:] Uczniowie Apostołów Słowian. Siedmiu świętych mężów, ed. M. Skowronek,
G. Minczew, Kraków 2010, ss. 222 – „Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne”, 6,
2011, s. 325-330.
3. [rec:] Священное Писание как фактор языкового и литерату-рного развития.
Материалы Международной конференции „Священное Писание как фактор
языкового и литературного развития (в ареале авраамических религий)”. СанктПетербург. 30 июня 2009 г., ed. Е.Н. Мещерская, Санкт-Петербург 2011, c. 336 –
„Studia Ceranea. Journal of the Waldemar Ceran Research Centre for the History
and Culture of the Mediterranean Area and South-East Europe”, 2, 2012, s. 236-238.
4. [rec:] Георгиjе Сфранцес, Хроника. Пад Византиjског царства. Превео и прирелио
Младен Станковић, Предањске студиjе, Београд 2011, pp. 304 – „Studia Ceranea.
Journal of the Waldemar Ceran Research Centre for the History and Culture of the
Mediterranean Area and South-East Europe”, 3, 2013, s. 215-216.
5. [rec:] Ярослав Н. Щапов, Византийская «Эклога законов» в русской письменной
традиции. Исследование, издание текстов и комментарий, Издательство Олега
Абышко, Санкт-Петербург 2011, pp. 240 – „Studia Ceranea. Journal of the
Waldemar Ceran Research Centre for the History and Culture of the Mediterranean
Area and South-East Europe”, 3, 2013, s. 216-218.
6. [rec:] Mirosław J. Leszka, Symeon I Wielki a Bizancjum. Z dziejów stosunków bułgarskobizantyńskich w latach 893–927, Łódź 2013, ss. 368 – „Byzantinoslavica”, 72, 2014, s.
374-377.
7. [rec:] Mariusz Bartnicki, Władca i poddani w historiografii ruskiej XI–XIII wieku, Lublin
2015, ss. 344 – „Przegląd Nauk Historycznych”, 14.1, 2015 (w druku)
Kronika:
1. Na skrzyżowaniu tradycji, „Kronika. Pismo UŁ”, 4-5, 2009, s. 28-29.
2. Cywilizacja bizantyńsko-prawosławna, „Kronika. Pismo UŁ”, 4, 2010, s. 29-30.
3. Spotkania z nauką, „Kronika. Pismo UŁ”, 5, 2011, s. 49-50.
4. Siedmiu świętych mężów, „Kronika. Pismo UŁ”, 1, 2012, s. 41-42.
5. Cywilizacja bizantyńsko-prawosławna, „Kronika. Pismo UŁ”, 1, 2013, s. 35-36.