Białostocki rynek pracy w kontekście problemu migracji

Wojewódzki Urząd Pracy
w Białymstoku
Białostocki rynek pracy w
kontekście problemu migracji
Białystok, 14 października 2008
Białostocki rynek pracy – podstawowe dane
•
największe miasto północnowschodniej Polski i stolica
województwa podlaskiego
•
pełni funkcję administracyjnego,
gospodarczego, naukowego i
kulturalnego centrum Podlasia
•
rozwinięty przemysł
elektromaszynowy (elektroniczny,
maszynowy i metalowy), drzewny,
rolno-spożywczy (największy w
Polsce Polmos), materiałów
budowlanych, ośrodek przemysłu
włókienniczego, huta szkła oraz
elektrociepłownia; istotna rola w
gospodarce Miasta budownictwa
mieszkaniowego.
Źródło: Województwo podlaskie Podregiony Powiaty Gminy
2007, Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok 2007, s.45
Podmioty gospodarcze – potencjalne miejsca pracy
Podmioty gospodarcze w 2007r.
- wg wiodących sekcji PKD
handel i
naprawy
•
W Białymstoku działa 29,5 tys.
podmiotów gospodarczych
(33% ogółu podmiotów w regionie)
•
31% podmiotów działa w handlu i
naprawach,
17% w obsłudze nieruchomości i
firm,
10% w budownictwie,
8,8% w transporcie, gospodarce
magazynowej i łączności
9121
obsługa
nieruchomości
i firm
4878
2842
budownictwo
transport,
gospodarka
magazynowa i
2642
przetwórstwo
przemysłowe
•
•
•
2101
0
2000 4000 6000 8000 10000
Żródło: Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarczych
w województwie podlaskim w 2007r., Urząd Statystyczny w
Białymstoku, Białystok 2008, Tabl.12.I
Zasoby pracy Białegostoku – struktura pracujących
•
Białystok największym w regionie
rynkiem pracy – obejmuje 24% ogółu
pracujących na Podlasiu
•
Liczba pracujących (w jednostkach
zatrudniających pow. 9 osób)
78 tys. osób, z czego:
rolnictwo
1%
przemysł i
budownict
wo
35%
usługi
64%
usługi
rynkowe
34%
usługi
nierynkowe
30%
Źródło: Województwo podlaskie Podregiony Powiaty
Gminy 2007, Urząd Statystyczny w Białymstoku,
Białystok 2007, s.107
- 30,5 tys. – w usługach rynkowych,
- 26,6 tys. - w usługach nierynkowych,
- 19,6 tys. – w przemyśle i
budownictwie,
- 1,1 tys. w rolnictwie
Zasoby pracy Białegostoku cd. – struktura zatrudnienia w
sektorze przedsiębiorstw
Przeciętne zatrudnienie w sektorze
przedsiębiorstw Białegostoku w 2007r.
hotele i
restauracje
transport, 2,1%
gosp.
magaz. i
łączność
5,0%
budownictwo
9,5%
pozostałe
12,6%
przemysł
38,7%
handel i
naprawy
32,1%
Opracowanie własne na podstawie danych
Urzędu Statystycznego w Białymstoku
•
Przeciętne zatrudnienie w sektorze
przedsiębiorstw Białegostoku w
2007r. wynosiło 38 tys. osób
(ok. 40% ogółu zatrudnionych w
województwie)
Zatrudnienie wg wiodących sekcji PKD:
• Przemysł – 14,7 tys. osób,
• Handel i naprawy – 12,2 tys. osób,
• Budownictwo – 3,6 tys. osób,
• Transport, gospodarka magazynowa
i łączność – 1,9 tys. osób,
• Hotele i restauracje – 0,8 tys. osób.
Zasoby pracy Białegostoku cd. – bezrobocie na
białostockim rynku pracy
•
•
Liczba bezrobotnych w Białymstoku - 8086 osób (30.06.2008r.),
czyli 19% bezrobotnych w całym województwie.
Stopa bezrobocia rejestrowanego - 7,3%, dla porównania: w powiecie
białostockim -10,0%, w woj. podlaskim - 9,1%, w kraju – 9,3%.
18,0
16,0
14,0
12,0
10,0
8,0
6,0
4,0
2,0
0,0
17
16,1
15,5
m. Białystok
woj. podlaskie
13,3
10,7
13,8
13,3
9,1
12,9
10,7
2003
2004
2005
Opracowanie własne na podstawie danych WUP w Białymstoku
2006
8,1
7,3
2007
2008 (31.08)
Zasoby pracy Białegostoku cd. – cechy charakterystyczne
bezrobocia
•
•
•
•
•
•
•
•
Cechy wyróżniające bezrobocie w Białymstoku na tle całego regionu i
stanowiące jego specyfikę:
zdecydowanie niższy procent wśród ogółu bezrobotnych osób młodych do 25
roku życia (13% wobec 20% w skali województwa),
wyższy udział osób starszych w wieku powyżej 50 lat (29% wobec 23%),
niższy odsetek osób długotrwale bezrobotnych (52% wobec 60%),
dwukrotnie wyższy odsetek osób bezrobotnych z wykształceniem wyższym
(16% wobec 8%),
niższy odsetek osób bez wykształcenia średniego (48% wobec 58%),
większy udział wśród ogółu bezrobotnych specjalistów (14% wobec 7,5%) i
pracowników biurowych (5,5% wobec 3,0%) w mniejszy – robotników
przemysłowych i rzemieślników (20% wobec 23%),
bardzo wysoki procent osób niepełnosprawnych (10% wobec 5,5%),
większy procent osób bezrobotnych pracujących poprzednio w handlu i
naprawach (27% wobec 19%), a mniejszy – w przetwórstwie przemysłowym
(19,5% wobec 23%).
Struktura ofert pracy zgłaszanych przez Białostockich
pracodawców do PUP
•
W Białymstoku powstaje najwięcej miejsc pracy. W I półroczu 2008r.
białostoccy pracodawcy zgłosili do PUP w Białymstoku 2, 5 tys. ofert
pracy, czyli ponad 16% ofert zgłaszanych w całym województwie.
•
•
•
Najwięcej ofert dotyczyło pracy w:
zakładach przetwórstwa przemysłowego (22%),
administracji publicznej i obronie narodowej (21%)
w handlu i naprawach (15%).
•
•
•
•
Białostoccy pracodawcy poszukiwali przede wszystkim:
robotników przemysłowych i rzemieślników (21% ofert),
techników i innego średniego personelu (15% ofert),
specjalistów (13,5% ofert)
pracowników biurowych (13% ofert).
Aktualnie poszukiwane zawody na białostockim rynku pracy
Jak wynika z Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych,
najwięcej propozycji zatrudnienia w Białymstoku zgłoszono w
zawodach:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
robotnik gospodarczy – 177 ofert,
pracownik biurowy – 164 oferty,
sprzedawca – 93 oferty,
pracownik administracyjny – 70 ofert,
kierowca samochodu ciężarowego – 67 ofert,
specjalista administracji publicznej – 59 ofert,
samodzielny księgowy – 48 ofert,
szwaczka – 47 ofert,
magazynier – 45 ofert,
sprzątaczka – 42 oferty
Źródło: „Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w mieście Białystok i
powiecie białostockim w I półroczu 2008r.”, Powiatowy Urząd Pracy w Białymstoku, s.8
Niedobór pracowników w zawodach – wprowadzenie
Białostocki rynek pracy to rynek nierównowagi w
zakresie popytu i podaży pracy.
• aż 83 % zawodów funkcjonujących na tym rynku to
zawody nadwyżkowe (nadwyżka zasobów pracy
(bezrobotnych) w stosunku do zapotrzebowania
zgłaszanego ze strony pracodawców),
• zawody deficytowe (w których pracodawcy sygnalizują
problemy ze znalezieniem kandydatów do pracy) to
14%.
• Zawody o zrównoważonym popycie na pracę i podaży
pracy stanowią jedynie 3% zawodów.
Niedobór pracowników w zawodach – zawody deficytowe na
białostockim rynku pracy
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Najbardziej deficytowe zawody na białostockim rynku pracy:
administrator sieci informatycznej,
kierownik działu badawczo-rozwojowego,
inżynier budowy mostów,
inspektor dozoru technicznego,
specjalista do spraw organizacji i rozwoju transportu,
laborant weterynaryjny,
operator żurawia jezdniowego,
projektant systemów komputerowych,
asystent prawny,
sprzątacz domowy,
pozostali pracownicy obsługi biurowej gdzie indziej niesklasyfikowani,
rozbieracz-wykrawacz,
palacz kotłów c.o. wodnych rusztowych,
monter sieci telekomunikacyjnych,
drukarz,
laborant chemiczny
Źródło: „Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w mieście Białystok i powiecie
białostockim w I półroczu 2008r.”, Powiatowy Urząd Pracy w Białymstoku, s.10
Przyczyny niedoboru pracowników
• wzrost zapotrzebowania na pracowników z
wykształceniem wyższym technicznym (kierunki
budowlane, informatyczne), w związku z rozwojem
budownictwa oraz szeroko rozumianej branży
przemysłowej,
• zbyt mała liczba absolwentów kończących techniczne
szkoły wyższe w stosunku do potrzeb pracodawców,
• na rynku pracy mniejsza liczba robotników
wykwalifikowanych w zawodach budowlanych,
kierowców samochodów ciężarowych – być może
przyczyną jest odpływ pracowników za granicę
Migracje wewnętrzne i zagraniczne ludności na pobyt stały
w latach 2004-2007
Saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych
ludności na pobyt stały
Wyszczególnienie
2004
2005
2006
2007
Napływ
Odpływ
w liczbach bezwzgl.
ogółem
w tym zagranicznych
Saldo
migra
cji na
1000
ludno
ści
Podlaskie
12834
14342
-1655
-147
-1,4
Białystok
2814
2829
-228
-114
-0,8
Podlaskie
12162
14000
-1941
-103
-1,6
Białystok
2529
2857
-294
34
1,0
Podlaskie
13738
15732
-2838
-844
-2,4
Białystok
3049
3142
-250
-157
-0,9
Podlaskie
14006
16188
-2528
-346
-2,1
Białystok
2666
3235
-637
-68
-2,2
Źródło: Ludność w województwie podlaskim w 2004r., 2005r., 2006r., 2007r., Urząd Statystyczny w Białymstoku, Białystok
2004, 2005, 2006, 2008, s.108
Procesy migracyjne
•
Województwo podlaskie charakteryzuje wysoki poziom natężenia
procesów migracyjnych.
•
Podlasie jest jednym z czołowych regionów pod względem liczby
emigrantów.
•
Jednakże na tle całego regionu Białystok nie należy do miejsc o
silnych tradycjach migracji zarobkowych (są to: Siemiatycze, Mońki,
Brańsk i okolice)
•
W latach 2004-2007 obserwuje się wzrost odpływu ludności z
Białegostoku, ale zjawisko to dotyczy przede wszystkim migracji
wewnętrznych, tj. do innych regionów kraju.
•
Saldo migracji zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych z roku na
rok rośnie. Jak wynika z porównania wskaźników salda, migracje w
samym mieście Białymstoku odbywają się na mniejszą skalę niż w
całym regionie.
Saldo migracji wewnętrznych i zewnętrznych na pobyt stały
na 1000 ludności w woj. podlaskim w 2006r.
Źródło: Województwo podlaskie Podregiony Powiaty Gminy 2007, Urząd Statystyczny
w Białymstoku, Białystok 2007, 95
Działalność EURES – Europejskie Służby Zatrudnienia
W I półroczu 2008 w ramach sieci EURES wpłynęło 146
propozycji zatrudnienia z krajów Europejskiego Obszaru
Gospodarczego (EOG), które pochodziły m.in.
z krajów:
Republika Czeska, Niemcy, Wielka Brytania, Irlandia,
Włochy, Hiszpania, Holandia, Dania, Słowenia, Cypr,
Malta, Francja, Finlandia, Norwegia, Estonia, Litwa,
Austria, Szwecja, Szwajcaria.
Źródło: Informacja o sytuacji na rynku pracy Powiatowego Urzędu Pracy w Białymstoku za I
półrocze 2008 roku, Powiatowy Urząd Pracy w Białymstoku, Białystok 2008, s.18 i nast.
Działalność EURES – Europejskie Służby Zatrudnienia (cd.)
Najwięcej ofert zgłoszono w branży:
• gastronomicznej: kucharz, barman, kelner/kelnerka, rzeźnik-wykrawacz,
• budowlanej: grupy budowlane, inżynier budowy, stolarz, pracownik
budowlany,
• mechanicznej: inżynier mechanik, konstruktor mechanik, mechanik
przemysłowy, technik mechanik samochodowy, blacharz samochodowy,
lakiernik samochodowy, ślusarz narzędziowy, spawacz, operator maszyn
CNC, tokarz,
• handlowo - biurowej: pracownik obsługi klienta, asystent menedżera
kawiarni, animator kultury, kierownik sklepu, sprzedawca,
• medycznej: opiekun do dziecka, opiekun osób starszych, dentysta,
technik dentystyczny, lekarz pierwszego kontaktu, pielęgniarka,
• informatycznej: programista, inżynier, informatyk,
• inne: pracownik leśny, pracownik sezonowy w rolnictwie, zbiór owoców,
pracownicy pralni chemicznej, pokojówka, drwal, kierowca, pracownicy
restauracji.
Oferta dla przebywających zarobkowo za granicą i planujących powrót
do Polski - www.up.podlasie.pl
Dziękuję za uwagę
Wojewódzki Urząd Pracy
ul. Pogodna 22
15-354 Białystok
[email protected]
www.up.podlasie.pl