Top Agrar 06/2014r.

obory
Zadbaj
o pewne stąpanie krów
Śliskie posadzki to zmora wielu obór wolnostanowiskowych
i przyczyna ogromnych strat.
Jak temu zaradzić – swoim
doświadczeniem dzielą się
rolnicy z Wielkopolski.
G
dy w krótkim czasie dwie krowy „rozjechały się” na śliskiej posadzce, postanowiłem
coś z tym zrobić – opowiada Ireneusz Chmiel z Trzuskołonia w powiecie gnieźnieńskim. Rolnik na użytkowanych 110 ha utrzymuje obecnie 90
krów o średniej rocznej wydajności
10 500 kg mleka. Zwierzęta przebywają na głębokiej ściółce, w wolnostanowiskowej oborze wybudowanej w
2005 roku.
– Po ok. 5 latach użytkowania powierzchnia posadzki stała się bardzo
śliska i praktycznie co roku jedną krowę trzeba było wybrakować z powodu
kontuzji – wspomina rolnik. Informuje, że śliska posadzka na ganku paszowym była przyczyną nie tylko urazów,
ale także wielu zaburzeń metabolicznych. Niebezpieczna posadzka utrudniała pobieranie pasz, co skutkowało
przede wszystkim ketozami. – Szwankowała zdrowotność, brakowanie wynosiło ok. 35% i musiałem kupować
jałówki na remont stada – wspomina
hodowca. Zaznacza, że kłopoty te nie
wynikały z wysokiej wydajności krów,
ale były następstwem błędów w utrzymaniu.
– Sytuację opanowałem i od 2 lat jałówek już nie kupuję, ponieważ bra-
Po podłużnie rowkowanej posadzce na korytarzu spacerowym krowy pewnie stąpają
– mówi Ireneusz Chmiel.
tb 20
top agrar Polska 6/2014
Krowy muszą pewnie poruszać się po całej
oborze, tj. po ściołowej części legowiskowej, jak i po betonowych posadzkach. Rowkowana powierzchnia zwiększa przyczepność racic.
nie stała się śliska. Skuteczną metodą
zwiększenia przyczepności racic na
betonowej posadzce okazało się jej nacinanie.
Wycinanie rowków w betonie: W
kowanie krów ograniczyłem do 10%
– opowiada rolnik. Informuje, że przy
pomocy doradcy udoskonalił żywienie
krów oraz zmodernizował posadzkę
na ganku paszowym. Dobre jakościowo pasze objętościowe, zbilansowana
dawka pokarmowa oraz niczym niezakłócony dostęp do stołu paszowego zaowocowały lepszym pobraniem pasz.
Dzięki temu przypadki ketoz nie są
już dużym problem.
Mierny efekt frezowania: – Śliska po-
sadzka w oborze od dawna nie dawała
mi spokoju. Wypożyczyłem frezarkę
do betonu i wyfrezowałem 5 m2 powierzchni ganku paszowego – wspomina Ireneusz Chmiel. Zajęło mu to
pół dnia i efekt był mierny, ponieważ
po kilku tygodniach posadzka ponow-
maju ubiegłego roku zamówiłem profesjonalną usługę renowacji betonowej
posadzki. Polegała ona na wycinaniu
na jej powierzchni rowków o głębokości 1 cm i szerokości także 1 cm w odstępie co 6–7 cm – opowiada rolnik.
Nacięcia są wykonane jedynie wzdłuż
korytarza spacerowego i zdaniem rolnika to wystarczy, aby krowy się nie
ślizgały.
– Teraz racice krów nie rozjeżdżają się
już na boki, co wcześniej było przyczyną bardzo poważnych kontuzji – opowiada rolnik. Informuje, że podłużne
nacięcia na powierzchni posadzki nie
utrudniają usuwania obornika za pomocą ładowacza czołowego (Tura).
Słoma w oborniku bardzo dobrze czyści rowki, których krawędzie zwiększają przyczepność racic. Hodowca nie
zauważył, aby w ciągu rocznego użytkowania posadzki i codziennego wypychania obornika łyżka ładowacza
uszkodziła krawędzie nacięć.
– Za wykonanie podłużnych rowków na powierzchni ok. 130 m2 zapłaciłem ok. 3250 zł. Uzyskany efekt
jest wart tego wydatku – mówi Ireneusz Chmiel. – Minął rok od renowacji posadzki i żadna krowa nie doznała kontuzji z powodu poślizgnięcia, nie
ma też urazów racic – mówi hodowca.
Dobra motoryka poruszania
to dobre zdrowie krów
Na problem śliskich posadzek zwrócili także szczególną uwagę hodowcy
na fermie Ever Milk we Wróblewie,
na której mleko produkuje 350 krów
o średniej rocznej wydajności 9650 l
mleka. Ferma wchodzi w skład spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
EVER GREEN POLSKA, specjalizującej się w produkcji roślin ozdobnych
i drzewek choinkowych, gospodaruje
na powierzchni 2500 ha. Mleko produkowane jest w nowoczesnych, wolnostanowiskowych oborach, które modernizowano w 2011 r.*
– Na pierwszy rzut oka, wydawać by
się mogło, że zwierzęta przebywają w
komfortowych warunkach. Jednak śliskie posadzki psuły ten wizerunek do
6/2014 top agrar Polska
tb 21
obory
Aby krowy chętnie wchodziły na stanowiska udojowe, posadzka w poczekalni nie może być śliska.
Również pewne stąpanie
zapewnić należy wokół
poideł i na przepędach –
Waldermar Perełka.
jesieni ubiegłego roku – opowiada Mariusz Starczewski, dyrektor operacyjny
we wspomianiej spółce. – W poczekalni posadzka była tak śliska, że krowy
tb 22
top agrar Polska 6/2014
poruszały się w niej przy ścianie gęsiego, jedna z drugą i omijały jej środek – mówi Waldemar Perełka, kierownik produkcji zwierzęcej na fermie
bydła mlecznego we Wróblewie. Hodowcy informują, że z powodu śliskich
posadzek, brakowanie krów wynosiło ok. 32%, w tym ok. 10% mlecznic eliminowano z powodu kontuzji
na śliskich posadzkach. Podkreślają,
że urazy zwierząt to łatwo zauważalne skutki niebezpiecznych posadzek.
Straty z powodu śliskich posadzek nie
kończą się na wybrakowanych krowach. Uwzględnić trzeba pogorszenie
płodności, bo krowy nie manifestują
rui oraz większe brakowanie z powodu chorób metabolicznych.
– Śliska posadzka przy stole paszowym niweczy wszystkie starania o poprawne żywienie krów. Co z tego, że
kiszonki są dobrej jakości, skoro krowy
jej nie pobierają, bo nie mogą spokojnie stać przy stole paszowym – mówi
kierownik fermy.
Rewitalizacja posadzek: – Jesienią
ubiegłego roku zdecydowaliśmy się
na renowację posadzek we wszystkich
newralgicznych miejscach w oborze.
Polegała ona na krzyżowym nacinaniu
powierzchni betonu. Teraz posadzki w
poczekalni, porodówce, okolicach poideł i przepędach mają na powierzchni
romby, w sumie jest to ok. 650 m2 –
opowiada dyrektor. Zdaniem Mariusza Starczewskiego, nacinanie betonowych posadzek w oborach skutecznie
zwiększa ich przyczepność. Nie jest
przekonany do tzw. metody termicznej, polegającej na traktowaniu betonu wysoką temperaturą za pomocą
palników gazowych. Dyrektor uważa, że wysoka temperatura osłabia powierzchnię betonu, który szybko się
wyciera i traci atypoślizgowe walory.
Hodowcy z Wróblewa zaobserwowali w praktyce zwiększenie przy-
Zdaniem Mariusza Starczewskiego, podłużne nacięcia betonowej posadzki na głębokość 1
cm w odstępach co ok. 7 cm zapobiegają ślizganiu się krów.
czepności betonowych posadzek metodą odciskania
rombów na świeżym betonie. – Tym sposobem został
wykonany korytarz spacerowy w jednej z obór w momencie jej budowy – opowiada kierownik fermy.
Jego zdaniem, odciśnięte
romby nie mają tak wyraźnych krawędzi, jak wykonane metodą wycinania. Tym
samym posadzka odciskana
ma mniejszą przyczepność
dla racic. – Ale lepsza jest
powierzchnia z wyciskanym wzorem niż zupełnie
gładka – konkluduje Waldemar Perełka.
Radykalna poprawa: – Do
pielęgnacji i zdrowotności
racic przywiązujemy dużą
wagę – opowiadają hodowcy z Wróblewa. Informuje, że jesienią ub.r. nie tylko
poprawili przyczepność posadzek, ale wykonali także
gruntowną korekcję racic,
którą powtórzyli w wiosną
tego roku.
– To było warte zachodu,
ponieważ w ciągu ostatnich
6 miesięcy nie wybrakowaliśmy żadnej krowy z powodu racic czy rozjechania się
krowy – informuje kierownik fermy. Jego zdaniem,
dobra posadzka ogranicza
także częstość urazów racic. Jako dowód przytacza
następujące dane: przed renowacją posadzek ok. 16%
krów miało zakładane opatrunki na racicach podczas
ich korekcji. Wiosną tego
roku takich opatrunków założono o 6% mniej. 10% założonych opatrunków było
spowodowane infekcjami
raic, a nie urazami.
Podłużnie czy krzyżowo:
Hodowcy z Wróblewa zachęceni efektem nacinania
posadzek tylko w newralgicznych miejscach obory
obory postanowili zrewitalizować je we wszystkich
korytarzach spacerowych.
Ale mają dylemat: czy nacinać je tylko podłużnie, czy
tak jak dotychczas – krzyżowo.
Różnica w cenie jest
znaczna. Nacinanie podłużne na głębokość 1 cm w rozstawie co ok. 7 cm to wydatek 25 zł/m2, a nacięcie na
krzyż o tej samej głębokości
kosztuje 35 zł/m2. – Decyzji jeszcze nie podjęliśmy,
na próbę na jednym korytarzu spacerowym posadzkę
nacięliśmy tylko podłużnie
i obserwujemy zachowanie
krów – mówi dyrektor. Jego
zdaniem, wystarczające dla
bezpiecznego poruszania się
krów w oborze jest nacięcie
podłużne. Ponadto podłużne rowki nie przeszkadzają
w usuwaniu obornika. Natomiast Waldemar Perełka
opowiada się za nacinaniem
na krzyż, ponieważ w większym stopniu eliminuje ryzyko poślizgnięć.
– Troska o dobrostan nie
jest celem samym w sobie.
Dążymy do poprawy efektywności produkcji mleka, zadowala nas wydajność
rzędu 11 tys. l, użytkowanie
krów przez 4 laktacje i zużycie 2,5 porcji nasienia na
ciążę – mówią hodowcy z
Wróblewa.
les
6/2014 top agrar Polska
tb 23