docISTOTA ZARZĄDZANIA ORGANIZACJĄ Zarządzanie to jedna z
download 
Reklamacja Transkrypt
ISTOTA ZARZĄDZANIA ORGANIZACJĄ Zarządzanie to jedna z
• ISTOTA ZARZĄDZANIA ORGANIZACJĄ według terytoriów (piony: kraj, Europa Zach., Europa Wsch. i Azja) • Zarządzanie to jedna z najbardziej prowokujących, pobudzających i ryzykownych działalności w realnym według segmentów rynków (piony: zaopatrzeniowy, konsumencki, świecie. Miejsca pracy dla ludzi, dobrobyt ich rodzin, osobiste majątki i zdrowie społeczeństwa, bogactwo państw i narodów - wszystko to zależy od umiejętności STRUKTURY ORGANIZACYJNE i poświęcenia menedżerów, którzy sami muszą dbać o John Bank, Zarządzanie przez jakość Organizacje są tworami dzięki którym osiągane są cele których nie mogą zrealizować pojedynczy ludzie przechowywanie rezerwuarem wiedzy - służącym organizacje są do przechowywania technik i metod działania, • zaspokajanie potrzeb pracowników - są źródłem zarobków, dają funkcjonalnej ze strukturą wg grup wyrobów. Jednostki rozsądzanie sporów, gdyż był jedynym uznanym zajmujące się poszczególnymi grupami wyrobów autorytetem. Doprowadziło to do tego, że przed kontrolują fazy procesy podlegając jednocześnie Mojżeszem od rana do wieczora stały tłumy czekające kontroli funkcjonalnej wyspecjalizowanych pionów. na jego decyzję. Jetro, teść Mojżesza, poradził mu jak W jednostkach zajmujących się produkcją jednostkową lub okresowym świadczeniem usług dla Dodatkowe funkcje organizacji to: • Po wyjściu Izraelitów z Egiptu Mojżesz musiał przejąć rozwiązać zaistniałą sytuację: czy ich niezorganizowane grupy. Struktura macierzowa zwaną strukturą podwójnego podporządkowania polega na skrzyżowaniu struktury swoje powodzenie i nieustannie śledzić zmiany... . poczucie przynależności, bezpieczeństwa, prestiżu i samorealizacji. Wdrażaj ich w przepisy i prawa oraz wskazuj im drogę, wybranych po której mają chodzić, czyny które mają spełniać. organizowana jest w postaci projektów (budowa klientów podstawowa działalność Upatrz sobie z całego ludu mężów dzielnych i tych budynku czy statku). Pewne specjalistyczne aspekty ustanów nad nimi jako przełożonych nad tysiącem projektów albo nad setką, albo nad pięćdziesiątką, albo nad kontrolowane dziesiątką aby sądzili lud w każdym czasie. Tobie zaś funkcjonalne. ( finanse, przez jakość, marketing wyspecjalizowane ) są komórki niech przedkładają każdą ważniejsza sprawę, a każdą Tradycyjnym hierarchicznym strukturom wysmukłym pomniejszą niech rozsądzą sami. pozostałym po erze przemysłowej zarzuca się że są Organizacje mogą być: • komercyjne - nastawione na osiąganie zysku, • publiczne - realizujące odpłatnie funkcje ważne dla społeczności, • non profit - realizują uzupełniające funkcje Cechy doskonałych organizacji w/g Petersa i Watermana: skłonność do działania • kontakt z klientem • wewnętrzna przedsiębiorczość i zaangażowanie pracowników • kultywowanie wartości • rozwijanie znormalizowaną praktykę, struktura organizacyjna zadania oraz kieruj się zasada wyjątku, to znaczy te są katalizowane przez funkcjonujące systemy pozwól, by sprawy rutynowe załatwiane były na informacyjno – decyzyjne zorientowane pionowo a nie najniższych szczeblach, a sam rozstrzygaj jedynie poziomo. wielkie, wyjątkowe problemy. Opracowano na podstawie: James A.F. Stoner, Struktury Charles Wankel, Kierowanie. gospodarczej muszą być otwarte (liczne relacje z ery społeczno – systemami zarządzania i wyznawanymi wartościami( w jaki dzieli się działania organizacji, grupuje je i globalne koordynuje. obejmuje Dodatkowo żąda się by organizacje te potrafiły podział pracy, departamentalizację, ustalanie hierarchii efektywnie zarządzać wiedzą i uczyć się w trakcie Projektowanie organizacji rozproszone korporacje sieciowe ). swego funkcjonowania ( koncepcja organizacji uczącej i koordynowanie. części, w wyniku czego poszczególne osoby ponoszą Wyznaczniki struktury organizacyjnej. • nie za całość zadania. Zadania strategiczne posiadania czy wchodzenie na nowe obszary tnie, czwarty zaostrza, piąty szlifuje koniec aby organizacji oraz wykorzystania wszystkich innych wpływają zasadniczo na kształt struktury organizacyjnej. Od lat 30-tych obowiązuje powszechnie Smith Badania nad naturą i przyczynami zasobów dla osiągnięcia ustalonych celów. • Opisany proces pracy pozwalał dziesięciu osobom użycia zasobów. wykonać w ciągu jednego dnia 48 000 szpilek. Bez podwładnych. specjalizacji te same dziesięć osób było w stanie Departamentalizacja – grupowanie podobnych i • określanie wartości • stanowienie celów operacje całej organizacji, na kolejnych szczeblach • określanie sposobów działania znajdują się kierownicy niższych szczebli. Hierarchie • określanie komórek organizacyjnych i ich zależności strukturami płaskimi. • gromadzenie i rozwijanie zasobów, Koordynowanie – integracja działalności odrębnych • przydzielanie zasobów części organizacji, aby skutecznie osiągać jej cele. Kontrolowanie • kontrola skuteczności • pomiar wydajności i porównanie z wartościami przyjętymi • określanie działań korygujących procesów Ludzie. Dobrze wykształcona posuniętą autonomię u w realizacji Dostępność usług. Usługi pomocnicze takie jak transport, księgowość, zasilanie w energię itp. mogą być nabywane spoza organizacji. Prowadzi to do zjawiska zwanego outsourcingiem. PLANOWANIE i JEGO FAZY Proces planowania polega na określaniu: • usuwanie zasobów zbędnych • reagowanie na uwagi i wnioski komputerów pośrednich szczebli zarządzania. • budowanie systemów i procesów • dostarczanie pozytywnych przykładów automatyzacje • wieloszczeblowe nazywamy strukturami wysmukłymi. Hierarchię z niewielka ilością szczebli nazywamy • wyjaśnianie i współokreślanie zadań Zastosowanie na zadań. Prowadzi to bezpośrednio do redukcji organizacyjnej na którego szczycie znajduje się celów strukturę teorią X pozwala na delegowanie uprawnień i Hierarchia – układ wielu szczebli w strukturze najwyższy rangą menedżer odpowiedzialny za • przekazywanie wartości i uzgadnianie na pozwala daleko • analizowanie sytuacji Przewodzenie: wpływ informacyjnych. • logicznie powiązanych czynności w działy. Organizowanie: istotny umotywowana kadra pracująca zgodnie z Fazy procesu zarządzania: Planowanie: ma przetwarzania danych oraz ich przekazywanie. wykonać 200 szpilek dziennie. Kontrolowanie - porównywanie założonych celów z realizacją i wyciąganie wniosków. D. organizacyjną. Dotyczy to też technologii Organizowanie - gromadzenie i przygotowywanie do zachowania Alfreda Technologia. Technologia stosowana w firmie Planowanie - ustalanie celów i sposobów ich realizacji. na powiedzenie Chandlera: struktura podąża za strategią. bogactwa narodów. wpływanie Strategia. organizacji, takie jak utrzymywanie stanu osadzić główkę. • organizacyjne nowej Struktura organizacyjna to układ określający sposób, Zarządzanie to proces planowania, organizowania, • nad wewnętrznych pęknięć organizacyjnych biegnących przewodzenia i kontrolowania działalności członków • przeważ wzdłuż granic funkcji (silosy funkcjonalne). Pęknięcia Jeden robotnik wyciąga drut , drugi go prostuje, trzeci • często zadań. Wyznacz osoby o uzdolnieniach kierowniczych odpowiedzialność za ograniczony zbiór czynności, a połączenie dyscypliny - wygoda i ustanów hierarchię zarządzania. Deleguj władzę i i tolerancji Przewodzenie własna interesem klienta. Słaba integracja jest rezultatem Podział pracy – rozkładanie złożonego działania na prosta • rezultacie i się). kompetencji • wysoki poziom izolacji w stosunku do otoczenia. W postępowania otoczeniem) oraz silnie zintegrowane wewnętrznie autonomia jednostek • zamknięte i słabo zintegrowane. Zamknięcie oznacza zarządzania brzmią następująco: Ustanów zasady przeprowadź szkolenie zawodowe i przygotuj opisy społeczne. • Rady Jetro przetłumaczone na język współczesnego Poprawianie koordynacji hierarchicznych organizacji • celów do osiągnięcia, wysmukłych można osiągać poprzez: • działań realizacyjnych, • • spłaszczanie struktur i podzlecanie • odpowiedzialności komórek i ludzi (outsourcing) • harmonogramów realizacyjnych, podział organizacji na mniejsze autonomiczne • niezbędnych zasobów i umiejętności części, • aktywne zarządzanie procesami pracy Rola planowania w zarządzaniu jednostką • budowanie otwartej kultury informacyjnej, organizacyjną zależy od: • rozwój interaktywnych baz danych. • stopnia swobody decyzyjnej kierownictwa, • niestabilności otoczenia organizacji, • rozmiarów organizacji. Typowe struktury organizacyjne: • • funkcjonalne (piony: produkcji, marketingu finansów) Proces planowania powinien być traktowany przez według grup wyrobów (piony: leki etyczne, komórki organizacji jako integralna część procesu OTC, środki higieniczne) zarządzania. Formalne wyodrębnienie komórek i stanowisk planistycznych prowadzi do biurokratyzacji zewnętrzne Umiejętności kierownicze. • techniczne • społeczne - umiejętność współpracy z ludźmi, • koncepcyjne - zewnętrznego wymaga się od organizacji by - zdolność posługiwania organy się Władza formalna to oficjalne prawo do wywierania metodami i narzędziami danej dziedziny, planowanie miało elastyczny charakter. Elastyczność można osiągnąć poprzez obniżenie formalizacji procedur planistycznych oraz w drodze uspołecznienia procesu planowania. umiejętność oceny sytuacji, dobierania celów i koordynacji działań. wpływu. Władza nieformalna to praktyczna zdolność do wywierania wpływu. W Według H. Mintzberga organizacji komercyjnej władza formalna kierowników wywodzi się z konstytucji i tworzy całą Etapy procesu planowania: • stanowienie misji i celów Według Mintzberga role to zorganizowane zbiory • analiza sytuacji zachowań. Wyróżnia on trzy grupy ról: • diagnoza sytuacji • • strategia działań • • programy działań ceremonialne • procedury kontroli i korekty • Źródła władzy formalnej opierają się na: reprezentacyjne - zewnętrzne funkcje przewodzenie - zarządzanie swoim • Rodzaje planów. łącznikowanie - kontakty poziome w organizacji • Klasyfikacja według zakresu: • strategiczne - określają sposoby realizacji misji, • • operacyjne - określają sposoby wcielania w i przetwarzanie informacji, życie planów strategicznych. • monitorowanie sytuacji - gromadzenie upowszechnianie - • jednorazowe - służą realizacji unikalnych celów, • trwale obowiązujące - służą realizacji celów rzecznikowanie - • • projekty - ograniczone w czasie zbiory działań o • programy - złożone zbiory działań określające wiedzy - akceptacja wiedzy i uzyskiwanych wyników • wzorcach odniesienia - podziw dla postawy i działań wzorca (władza polityczna liniową posiadają ci kierownicy którzy odpowiadają bezpośrednia za realizowanie celów oddziałów. regulowanie - Władzę sztabową posiadają te osoby które świadczą podejmowanie decyzji likwidujących zakłócenia, niepowtarzalnym charakterze, Źródła władzy nieformalnej opierają się na: przedsiębiorczość - podejmowanie decyzji rozwojowych i doskonalących, Plany jednorazowe to : mocy prawa - legalne źródło władzy. organizacji: prezes, dyrektorzy zakładów, kierownicy decyzyjne: • stałych. karaniu - prawo do karania, • Władzę przekazywanie informacji przełożonym i na zewnątrz, • nagradzaniu - prawo do nagradzania, • przekazywanie informacji i decyzji podwładnym, • • • informacyjne: Klasyfikacja według powtarzalności: drabinę władzy: konstytucja - prawo własności właściciele - rada nadzorcza - kierownicy interpersonalne: zespołem, bezpośrednio wobec kierowników liniowych usługi wspomagające. Są to doradcy, asystenci. Władza • przydział zasobów - dysponowanie zasobami • negocjowanie sztabowa to w dużej mierze władza ekspercka. organizacji i własnym czasem etapy osiągania celu i podział na mniejsze jednostki, - poszukiwanie kompromisowych rozwiązań Władzę funkcjonalną posiadają ci kierownicy którzy mają formalne prawo wpływania i kontrolowania budżety - zestaw celów działań i zasobów do ich kierowników liniowych w zakresie swoich funkcji. Są to realizacji w danej jednostce czasu, • finansujące, klienci oraz opinia społeczna. Według R. Katza: Ze względu na rosnącą niestabilność otoczenia • organizacje zewnętrzne regulujące funkcjonowanie organizacji, tej działalności. zazwyczaj kierownicy do spraw produkcji, marketingu biznes plany - zestawy celów i zasobów do czy finansów. realizacji w ciągu 3 - 5 lat. • plany strategiczne - zestawy wartości, celów i Według J.S. Livingstona efektywny kierownik powinien działań do realizacji w dłuższej perspektywie posiadać czasowej. problemów. umiejętność wczesnego Umiejętność ta wykrywania jest nazywana wykrywaniem słabych sygnałów. Wzorowy kierownik Plany trwale obowiązujące to: powinien wyprzedzać problemy. Pozwala mu to • osiągnąć przewagę nad innymi. wytyczne polityki - zawierają wskazówki • stanowiskom władzy i odpowiedzialności za wykonywanie określonych działań. Władza formalna daje poczucie bezpieczeństwa i siły. Delegowanie te uczucia osłabia, zmusza do sięgania postępowania standaryzujące zachowania • Szczeble zarządzania powstają w drodze delegowania władzy. Delegowanie to przydzielanie poszczególnym po źródła władzy nieformalnej: wiedzę i władzę pracowników ( polityka firmy w zakresie W chwili obecnej zdolność do wyprzedzającej reakcji zapasów, polityki personalnej. zaczyna procedury - zbiór instrukcji określających konkurencyjnej. Według Livingstona dobry kierownik Delegowanie może prowadzić do powstania struktur sposoby funkcjonowania ( procedury obsługi powinien wysmukłych z wieloma szczeblami zarządzania lub klientów, reklamacji, rejestracji pacjentów) opisującymi jego postawę. Powinien on posiadać : płaskich z niewielką ich ilością. Obecnie dominuje reguły - określają dopuszczalne i • tendencja do budowy struktur płaskich. niedopuszczalne działania ( kwadrans stanowić główne charakteryzować się odniesienia. przewagi źródło trzema cechami potrzebę kierowania - czerpie on zadowolenie z osiągania rezultatów poprzez pracę innych, • akademicki, z pracy wychodzimy godzinę po swych podwładnych). potrzebę przywództwa - wywiera wpływ na zasadzie osobistego autorytetu, posiadanej KULTURA ORGANIZACYJNA wiedzy i umiejętności, • Niechęć do planowania. zdolność empatii - umiejętnie współgra z My wygramy, a uprzemysłowiony Zachód przegra: na emocjami swego zespołu. wiele więcej was nie stać, ponieważ swoją klęskę Występują dwa źródła niechęci do procesu nosicie w sobie. Organizacje wasze są taylorowskie: planowania: Skuteczni kierownicy są: • konieczność formułowania celów - lęk przed • świadomi źródeł swej władzy, niepowodzeniem, brak znajomości własnej • rozpoznają ale gorsze jest to, że wasze głowy również. Jesteście zachodzące pomiędzy zmiany zawarte w planach - opór prze • zmianami przenosi się na plany w których • kierowników i wykonawców oraz, z drugiej, na tych co świadomie kształtują swoją osobowość, są w dużym stopniu autonomiczni w swych • KIEROWNIK I JEGO UMIEJĘTNOŚCI • nie nadużywają władzy, • odpowiada im osiąganie was sztuką odpowiedniego przekazywania pomysłów szefa w ręce robotników. budują wspierające ich alianse, Co do nas, to jesteśmy już posttaylorowscy: my celów poprzez działania innych.. Im wyżej wdrapuje się małpa tym lepiej widać jej tyłek. myślą i tych co przykręcają śrubki. Zarządzanie jest dla poglądach, zmiany te są zawarte. całkowicie przekonani, że dobremu funkcjonowaniu przedsiębiorstwa sprzyja podział na, z jednej strony, różnymi typami władzy, organizacji, brak znajomości otoczenia, • różnice wiemy, że przedsiębiorstwo stało się tak skomplikowane, tak trudne i tak niepewny jest jego byt Analiza przykładu: Coldwell Banker Relocation Services, Inc. Henry w otoczeniu coraz bardziej zagrażającym, nieprzewidywalnym i konkurencyjnym, iż aby mieć szansę na przełamanie tych zagrożeń, każdego dnia Mintzberg powinno ono mobilizować całą inteligencję wszystkich Poziom realizacji celów organizacji zależy w dużym WŁADZA W ORGANIZACJI swoich pracowników. stopniu od efektywności pracy jej kierowników. Według P. Druckera na efektywność kierownika składa się Władza to możność wywierania wpływu na innych, jego sprawność i skuteczność. czyli możliwość doprowadzania do zmiany postaw lub w służby przyszłości przedsiębiorstwa. Uważamy, że zachowań osób indywidualnych i grup. przedsiębiorstwa należy bronić przy pomocy ludzi i że Sprawność to umiejętność właściwego działania to odpłaci się ono stukrotnie. znaczy umiejętność osiągania efektów współmiernych do nakładów. Synonimem sprawności jest wydajność. Dla nas zarządzanie jest sztuką mobilizowania i zaprzęgania całej inteligencji wszystkich pracowników Niemal wszyscy potrafią znieść przeciwności losu, jednak jeśli chcecie sprawdzić siłę charakteru Skuteczność to umiejętność robienia właściwych rzeczy. Skuteczność polega miedzy innymi właściwym doborze priorytetów. człowieka - dajcie mu władzę. Konosuke Matsushita na Abraham Lincoln Kultura organizacyjna to zbiór ważnych pojęć takich Na organizację pracownicy przez wpływ swe wywierają : kierownicy, jak normy, wartości, postawy i przekonania, wspólnych organizacje, właściciele, dla członków organizacji. Bardziej rozbudowana definicja określa kulturę jako: • artefakt – zjawisko silosów organizacyjnych, • • uznawane jest wewnętrzną, komunikacja pionowa, • podstawowe założenia – dla moich losów w wewnętrzne, Układ wspólnych, podstawowych założeń które grupa przyswoiła sobie w trakcie rozwiązywania problemów • wartości – najważniejsza rekrutację przesunięcia wewnętrznej organizacji ważniejsze są dobre relacje z • integracji, dostatecznie dobrze funkcjonujący, by szefem niż myślenie kategoriami interesu zewnętrzną. można go było uznać za zasadny, a zatem - którego klienta. dostosowania się do otoczenia i należy nauczać nowych członków jako poprawnego rekrutację Rekrutacja wewnętrzna i zewnętrzna dotyczy sposobu postrzegania, myślenia i odczuwania w W odniesieniu do tych problemów. dominowała kultura zwana kulturą władzy. Liczyło się W procesie rekrutacji zachodzi potrzeba oceny przede wszystkim zdanie szefa, rola pracownika zgłaszających się kandydatów. Dokonuje się jej polegała na sprawnym wykonywaniu dokładnych poprzez : E. Schein typowych organizacjach ery przemysłowej zazwyczaj kadry kierowniczej i stanowisk specjalistów. poleceń. Przyczyny zainteresowania kulturą organizacyjną: • poszukiwanie • organizacji, kulturą wyniku. Wiele firm usiłowało wykorzystać • źródeł sukcesów organizacji • testy, • rozmowy W latach 80 – tych i 90 – tych w przekształcających się kwalifikacyjne, japońskich, organizacjach ( głównie tych zorientowanych na • ośrodki oceny, powrót do metod jakościowych w badaniach wiedzę ) pojawiły się nowe elementy kultury zwanej • rekomendacje. intensywne poszukiwanie przewagi źródeł pojawiające się okazje i zrealizować wykładnicze Rozwój zasobów ludzkich. konkurencyjnej w warunkach globalizacji rynku i tempo swego wzrostu. zaostrzonej konkurencji. mechanizmy motywacyjne: ścieżki kariery, opcje na Rozwój zasobów ludzkich odbywa się poprzez akcje, indywidualne budżety szkoleniowe. szkolenia i doskonalenie. organizacji do zmieniającego się otoczenia oraz Kultura wyniku oprócz początkowo szybkiego wzrostu Szkolenie – uczenie całych grup personelu i kadry zapewnia wewnętrzną integrację bez konieczności organizacji zaowocowała też efektami negatywnymi. wykonywania pewnych czynności, zachowań, postaw i uciekania się do mnożenia przepisów, które mają być Do propagowanych wartości (np. zasady komunikacji z zastąpione przez samokontrolę. wypalanie pracowników, rozwodów, rosnąca Kultura organizacyjna ułatwia dostosowanie się Przykłady antynomii kulturowych różnych organizacji: • Stworzono silne nowe jej mankamentów zaliczyć należy: szybkie wzrastająca stopniowo liczba fluktuacja. Jako negatywne następstwo kultywowanej kultury wyniku bezterminowe umowy o pracę – kontrakty można również traktować popularne ostatnio zjawisko Doskonalenie – rozwijanie pojedynczych osób w kreatywnej księgowości. zakresie kwalifikacji i umiejętności niezbędnych na terminowe • danym lub przyszłym stanowisku pracy. traktowanie reklamacji nauczenia się – jako okazji utrudnianie do realizacji reklamacji • otwarte użyciem telefonu, trening w zakresie asertywności, zarządzanie konfliktem. omawianie trudnych spraw – Kultura wyniku jako jeden z elementów składowych gospodarki globalnej dość niefrasobliwie traktowała Szkolenia powinny być planowane w firmie w oparciu problem zasobów. Obecnie środowiska wrażliwe o przeprowadzoną analizę potrzeb szkoleniowych ekologicznie zmieniają ten stan. organizacji. Analizę taką wykonuje się na podstawie funkcjonowanie obszarów tabu. wywiadów z kadrą kierowniczą, wybranymi Nowe zjawiska kultury organizacyjnej pojawiającej się pracownikami oraz organizacjami współpracującymi Kulturę przedsiębiorstwa tworzą: w wielu firmach dobrze scharakteryzowała J. Godfrey: • (klienci , dostawcy). wierzenia, wartości i normy, • • mity i opowieści, bohaterowie, • rytuały zbiorowe, • tabu, strefy zakazane. • • Przykłady antynomii w zakresie wierzeń, wartości i norm: • • wykorzystywanie cudzych rozwiązań < - > tworzenie rozwiązań autonomicznych • • • pracuj, żyj, kochaj, ucz się – zamiast – pracuj, Plany rozwoju poszczególnych osób powinny wynikać pracuj, pracuj, z przeprowadzanych rutynowo ocen pracowniczych. dąż do sensu istnienia i pieniędzy – zamiast - Oceny takie mogą być realizowane na podstawie: przede wszystkim pieniądze, • buduj sieci wzajemnych kontaktów – zamiast - przełożonych, podwładnych, liczy się hierarchia władzy, współpracowników, klientów, bądź asertywny w kontaktach z klientem – • zamiast – liczy się głównie interes organizacji, video z systemu ochrony, nagrane rozmowy arkuszy ocen wypełnianych przez dokumentacji roboczej firmy (filmy dbaj o utrzymanie i odnowienie zasobów – telefoniczne, komputerowe rejestry sprzedaży ciągłe doskonalenie < - > niechętny stosunek zamiast – wykorzystuj albo pozbądź się itp.) do nadgorliwości zasobów, • rośnij w naturalny sposób zamiast – liczy się (podziękowania klientów, prośby o głównie wzrost, skierowanie określonych pracowników, skargi i utrzymywanie kontaktów wewnątrz grupy po • pracy < - > brak kontaktów dbaj o pracę i rodzinę – zamiast – albo praca albo Mity to odwoływanie się do historii przedsiębiorstwa i dokumentów zewnętrznych zażalenia). rodzina. jego sukcesów i klęsk. Tworzą i umacniają obraz organizacji. Mity dotyczyć mogą sposobu pracy szefa, Analiza przykładu: Czy tę fuzję można uratować? Techniki szkolenia i rozwoju. systemu awansów, zwolnień. ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI Rytuały zbiorowe: • doroczne promowanie wyników firmy, • comiesięczne party komórki w piątek, • uroczystości nagradzania najlepszych sprzedawców czy innowatorów, • Szkolenia i inne techniki zapewniające rozwój pracowników powinny być starannie dobierane w celu Zarządzanie zasobami ludzkimi to: święto firmy czy firmowa olimpiada sportowa. maksymalizacji efektu końcowego. ...działania organizacji nastawione na Najpopularniejsze techniki z tego zakresu to: przyciąganie, rozwój i utrzymanie • efektywnie działającej siły roboczej. • Tabu, strefy zakazane szczególnie przykre wpadki firmy, • możliwe zagrożenia rodzące strach przed ich mniejsze znaczenie są natomiast specjalnie zarządzania organizacjami. wyposażone np. w zdublowane wyposażenie analizą, (systemy komputerowe w banku czy systemy przyzwyczajenia i nawyki kierownictwa. sterowania w samochodzie, Przyciąganie zasobów Trzy warstwy kultury organizacyjnej to: • • ludzkich. szkolenia interaktywne z użyciem komputerów wyposażonych w specjalne programy szkoleniowe, ludzi, stosowane rozwiązania organizacyjne ( Planowanie zasobów ludzkich odbywa się na • demonstrowanie zachowań w oparciu o firm, ubiór profesorów wielu uczelni składający się z podstawie porównania zamierzeń strategicznych firmy, • studiowanie zalecanej literatury (pozycje marynarki klubowej i szarych spodni ) obecnych zasobów (ich poziomu, struktury, kwalifikacji uznawane wartości – to co jest uznawane w i umiejętności) oraz przewidywanych ruchów organizacji za ważne (wyraźne określanie naturalnych. zawodowej członka założenia – przyjmowane założenia prowadzące uznawanych nieświadomie wartości w do (akceptowany środowisku akademickim model kariery pionowej). składowe hierarchicznych, kultury funkcjonalnie analiz przypadków opisujących przykładowe sytuacje, planowane do wyeliminowania przez : • • • symulacja procesów podejmowania decyzji w oparciu o komputerowe modele symulacyjne, wcześniejsze • emerytury, odgrywanie ról z rejestrowaniem na taśmie video, Różnice in plus (nadmierne zatrudnienie) mogą być podstawowe powszechnie zwykłe czy tak zwane programowane) • • społeczności akademickiej), Typowe • artefakty – rzucające się w oczy zachowania pozycji • szkolenie na tak zwanych szkolnych stanowiskach pracy na których wydajność ma R.W. Griffin Podstawy • szkolenie na stanowisku pracy przez doświadczonego instruktora, wykłady. przesunięcia wewnętrzne, organizacyjnej zorientowanych • zwolnienia, Utrzymywanie zasobów • prywatyzację ludzkich. pracowniczą części organizacji. organizacji ery przemysłowej: Różnice in minus mogą zostać uzupełnione poprzez: Dla właściwego zarządzania zasobami ludzkimi w Błędy, wpadki ,pomyłki to nieodłączne elementy • organizacji system wynagrodzeń ma równie ważne działalności gospodarczej. Kultura organizacyjna firmy w pełni do adresata, znaczenie jak system ocen pracowniczych. Właściwe która zdecydowana jest uczyć się na swych błędach • skonstruowany system wynagrodzeń umożliwia: jest znacznie bardziej efektywna niż tej która traktuje pracy, • przyciąganie nowych odpowiednich do potrzeb błąd jako hańbiące zdarzenie warte jedynie , w • pracowników, najlepszym wypadku, przemilczenia. chwalonej osoby. milcz przez chwilę by pochwała dotarła zachęcaj rozmówcę do dalszej takiej podkreśl ogólne zadowolenie z pracy • utrzymywanie w firmie wartościowych pracowników, Silni ludzie popełniają tyle samo okropnych błędów co • motywowanie pracowników do lepszej pracy. ludzie słabi. Różnica polega jednak na tym, ze ludzie Tak jak i krytyka pochwała powinna nastąpić szybko silni przyznają się do błędów, śmieją się z nich i po ocenianym zdarzeniu. Jeśli pochwała dotyczy Konstruując system płać należy podjąć decyzje czerpią naukę. I w ten sposób stają się jeszcze jednostki wtedy nie powinna odbywać się publicznie. dotyczące: silniejsi. Pochwała zespołu powinna być publiczna • Richard J. Needham poziomu płac – określamy przeciętny poziom Przywództwo płać w stosunku do branży i firm okolicznych, • płaca wyższa pozwala na prowadzenie Jeśli wymagamy od swych pracowników badawczo Przywództwo aktywnej polityki rekrutacyjnej, rozwojowych stałej inwencji i kreatywności zaś od zwolenników. struktury płac – określamy poziom płac na pracowników działów handlowych zaangażowania i poszczególnych stanowiskach, przyjmowane przebojowości to sama firma powinna ich wspierać w Przywódcy zróżnicowanie powinno odzwierciedlać chwilach klęsk i niepowodzeń. przywódcze: • obecne i przyszłościowe priorytety firmy, • zasad przeszeregowań – określają zasady Przez wiele lat byłem w drodze, a teraz gdy zostałem awansu finansowego na tym samym kierownikiem, stanowisku pracy. bardzo samotnym bywa się w trasie. Kiedy jeździ się postanowiłem nie zapominać, jak to zdolność realizują dwie zjednywania zasadnicze sobie funkcje zadaniowe - przyczyniają się do realizacji zadań grupy, • podtrzymujące – zapewniają trwałość i rozwój grupy. od klienta do klienta i każdy mówi, że twoje towary są W celu przeciwdziałania nadmiernej fluktuacji ( tak na za drogie, a sama firma wygląda na podejrzaną , to Sposób realizacji funkcji przywódczych zależy od: stanowiskach kierowniczych jak i specjalistycznych ostatnią rzeczą jakiej potrzebujesz , jest świadomość , • czy robotniczych) wskazane jest wspólne planowanie że twój szef też jest przeciw tobie. Musisz być pewien, karier. Wspólne oznacza tu współpracę działu że twoja firma jest po twojej stronie. Tom zasobów ludzkich i samego zainteresowanego. przywódcy • sytuacji - charakterystyki sytuacji w jakiej oczekiwań członków grupy, Przełożony który wspiera swych podwładnych w możliwości tkwiących w zatrudnionym momentach dla nich trudnych i sięga po pomoc do personelu, podwładnych gdy sam popada w tarapaty może liczyć • na zrozumienie i wsparcie ze strony podwładnych. zwiększanie zaangażowania Twórcze uczenie się na błędach wymaga by w firmie pracowników w realizowanej pracy oraz nie było obszarów tabu wyłączonych spod oceny. zwiększenie zainteresowania własnym Tematy rozwojem, tabu blokują uniemożliwiają zapobieganie odejściom przepływ krytyczną informacji ocenę która Przewaga armii izraelskiej w wojnie 1956 roku nad lepiej uzbrojoną i posiadającą lepsze pozycje armią egipską przypisuje się wyższej kulturze organizacyjnej tej armii, specyficznemu rozumieniu Żołnierzy traktowano i uczono traktować innych w istniała pełna komunikacja wzajemna, występował Konstruktywna ocena wysoki poziom koordynacji a rywalizacja pomiędzy Generalnie można stwierdzić, że planowanie karier różnymi jednostkami została ograniczona do minimum. zwiększa produktywność i innowacyjność firmy, obniża Konstruktywna ocena zwana z angielska feedbackiem stanowi silne wzmocnienie realizatorów w trakcie koszty zarządzania zasobami ludzkimi. wykonywania zadań. Ocena opóźniona lub niezbyt metodycznie przeprowadzona już takiego efektu nie MOTYWACJA I PRZYÓDZTWO spełnia. W praktyce rzadko który kierownik oficjalnie Motywacja jednak wynajdywane są rozliczne usprawiedliwienia neguje potrzebę przeprowadzania ocen. Często dla ich niestosowania: • Wszyscy pracowali celów; rolą na rzecz osiągania wspólnych naczelnego dowództwa było zatem przewodzenie a nie wydawanie rozkazów. (G.E. Berkley, The Administrative Revolution) Jednym z elementów jaki powinien zostać wzięty pod uwagę w momencie planowania działań przywódczych jest taki czynnik sytuacyjny jak poziom rozwoju grupy jeśli mówisz zbyt często podwładnym, że dobrze pracują to zaczynają lekceważyć Najpotężniejszą bronią na ziemi jest będącej celem oddziaływania. Opisuje to ewolucyjny model przywództwa Herseya i Blancharda. pracę, rozpalona dusza ludzka. • Ferdynand jeśli wytykasz błędy to psujesz atmosferę i powodujesz napięcia, Foch, Marszałek Francji W miarę rozwoju zespołu zmieniane jest oddziaływanie na niego: • nie mamy na ocenę czasu, • nie potrafimy tego robić profesjonalnie. • faza 1 - niedoświadczony zespół jest ściśle instruowany Dwanaście zasad wydobywania z ludzi tego co w nich przez przełożonego jak realizować zadania (nakazywanie) najlepsze: Na poprawny schemat konstruktywnej krytyki składają Od ludzi, którymi kierujesz, oczekuj tego co • opisz precyzyjnie zachowanie którego • Zauważaj potrzeby drugiego człowieka. • Wysoko ustawiaj poprzeczkę doskonałości. • Stwórz środowisko, w którym niepowodzenie nie inspirowanie), • opisz swoje odczucia jakie wzbudziło końcowy, zrób krótką przerwę by pracownik miał czas na zastanowienie się nad faza 4 - • Jeśli ktoś zdąża tam gdzie ty - dołącz do niego. • Wykorzystuj wzorce, by zachęcać do sukcesu. twoją • Okazuj uznanie i chwal osiągnięcia. • Stosuj mieszankę wzmocnienia pozytywnego i pracownika negatywnego. postępowania, Typy przywództwa. postaraj się by pracownik wyraził swą opinię, • Lew postawiony na czele baranów powoduje, że przedstaw jakiego zachowania oczekujesz, • • współzawodnictwa wykorzystuj w sposób umiarkowany. przywódca wspiera autonomicznie pracujący zespół (coaching) wypowiedzią, • techniczna strona realizowanych (inspirowanie), • • faza 3 - zadań nie jest objęta troską przywódcy oceniane zachowanie, jaki jest jego efekt oznacza przegranej. faza 2 - stosowana jest władza oparta na instruowaniu i odniesieniu (nakazywanie i dotyczy krytyka, • • się poniższe czynności: najlepsze. Potrzebę tym ludzki sposób, rola hierarchii była mocno ograniczona, brakiem perspektyw w formie. • w przywództwa: i jest nieodłącznym elementem procesu uczenia się. wartościowych pracowników sfrustrowanych • i znajduje się grupa. ujawnianie nieznanych, potencjalnych • umiejętności grupy - poziomu zawodowego, nawyków i Procedura planowania kariery pozwala na: • wiedzy, • Keegan, kierownik działu sprzedaży - doświadczeń przywódcy, barany dostają lwiego serca, natomiast baran na czele lwów powoduje, że lwy baranieją . doprowadź do wygłoszenia zobowiązania podkreśl do przez zmiany Napoleon Takie postacie z praktyki zarządzania jak Lee Iacocca, wartość pracownika Jack Walsh czy Bill Gates nazywane są obecnie wymieniając obszary w których jest dobry i przywódcami transformacyjnymi. Są oni w stanie wyraź nadzieję na zmiany. zmienić zasadniczo swą firmę czy branżę daleko wychodząc poza dotychczasowe standardy. • Nagradzaj współpracę. • Pozwalaj by w grupie zdarzały się burze. • Utrzymuj Krytyka powinna zostać dokonana w zasadzie bez świadków oraz bezzwłocznie po krytykowanym zajściu. własną motywację na podwładnym do osiągania celów, klasyfikuje te potrzeby i pomaga podwładnym w zdobyciu wiary że wysokim Schemat pochwały z kolei obejmuje następujące poziomie. Przywódca transakcyjny ustala co jest potrzebne są w stanie osiągnąć te cele. punkty: Alan Loy • opisz precyzyjnie zachowanie objęte Przywódca transformacyjny (charyzmatyczny) dzięki McGinnis, Sztuka motywacji pochwałą, swej wizji i energii inspiruje zwolenników oraz wywiera • określ jakie są twoje odczucia w duży wpływ na swą organizację. Potrafi odradzać Twórcze wykorzystywanie niepowodzeń związku z chwalonym zachowaniem, opisz organizacje schyłkowe oraz tworzyć nowe oparte na korzyści organizacji, zmienionych zasadach. zaangażowanie. Demonstrowane zaangażowanie upadek systemu komunistycznego menedżera w realizację bieżących i przyszłych zadań przyspieszenie • pozytywny stosunek do ludzi i ich rozwoju, pobudza motywację podwładnych. Należy unikać światowej. • przyznawanie się do błędów i brak skłonności syndromu drogowskazu który nie kroczy po drodze przestał być jednak handel a stały się inwestycje tak do obarczania błędami innych, którą wskazuje. Podwładni są zazwyczaj bardzo finansowe jak również bezpośrednie. • zdolność do współpracy z różnymi typami ludzi, wyczuleni na tego typu brak zgodności pomiędzy wrażliwość i takt w kontaktach warstwą słowną przekazów i warstwą faktograficzną. • procesu spowodowały Cechy skutecznych przywódców: Głównym integracji narzędziem gospodarki tego procesu Inwestycje finansowe realizowane w różnych krajach, w interpersonalnych, oparciu o zintegrowany system instytucji finansowych stały się jednak przedmiotem krytyki. spokój i pewność siebie, Budowanie własnego entuzjazmu i zaangażowania • stałość nastrojów, menedżera jest utrudnione jeśli wykonywana praca lub Brak związku pomiędzy transakcjami finansowymi a • integralność jej środowisko są przez niego oceniane negatywnie. W realnymi procesami gospodarczymi doprowadził, w • takiej sytuacji pozostaje albo zacząć przekształcać latach 1998-1999 do kryzysu w licznych państwach Cechy nieskutecznych przywódców: pracę i jej środowisko albo zmienić zatrudnienie. regionu • niewrażliwość, Bierne trwanie na stanowisku na którym pracuje się w opracowaniem • skłonność do ubliżania, zasadzie na pół gwizdka jest czystą stratą tak czasu rynku finansowego. • złośliwość, • dystans, • nieprzewidywalność zachowań. można rozwijały się w sposób niezagrożony. W latach 199798 • unikanie rozmów o pracy, wyniósł 40%. Wzrost ten osiągnięty został głównie • niechętne wychodzenie rano do pracy, dzięki inwestycjom zlokalizowanym w obszarze Triady. • oczekiwanie na okazję na wyjście poza firmę. przyrównać do wspólników którzy inwestycji światowych Wyniosły one 68% ogółu inwestycji. Największym Rynku. GLOBALIZACJA GOSPODARKI ŚWIATOWEJ jego koncepcje i wartości. Globalizacja to tendencja w organizacjach Europa środkowo – wschodnia a inwestycje zagraniczne. do prowadzenia interesów na skalę światową a nie wybitnym przywódcy można doszukać się regionalną czy narodową. elementów skromności. Czuwa on by zbytnio się nie i nie demonstrować siły W roku 1998 z kwoty 664 mld USD ulokowanych poza swego granicami oddziaływania. Zalecenia w tym zakresie można działaj otwarcie, nie kryj swych intencji, • • bądź spontaniczny i naturalny, • nic nie rób dla zewnętrznego efektu, kieruj się • nagłaśniaj swe działania stosownie do potrzeb, • w tak zwanych Wschodniej zainwestowano 17.5 mld USD. • W liberalizacja przepisów w zakresie handlu, • rozwój technik latach 1990-1999 inwestorzy zagraniczni zainwestowali w tym regionie ok. 100 mld USD z czego 75% przypada na Polskę, Węgry, Czechy i inwestycji i przepływu kapitału, akcentuj zespół a nie siebie, krajów ustanie zimnej wojny dzielącej świat na wrogie obozy, swym wnętrzem i przekonaniami, własnych inwestycjach bezpośrednich w Europie Środkowo- U podstaw globalizacji legły następujące przesłanki: sformułować w pięciu punktach: • bezpośrednich Jest to wyraźny efekt procesu tworzenia Wspólnego partnerstwa. podzielają wzrost odbiorcą tych inwestycji stała się Unia Europejska. Zaakceptowany przywódca traktuje członków zespołu afiszować nad światowego poczucie że jest się piątym kołem u wozu, Relację jaka wiąże przywódcę z członkami jego W prace • element równości i nie ma nic wspólnego z dominacją. swoich trwają monitorowania W tym samym okresie inwestycje bezpośrednie Objawy omawianego wyżej niedostosowania to: Dobrze rozumiane przywództwo zawiera w sobie jak Obecnie zasad jak i możliwości własnego rozwoju. Przywództwo a równość. zespołu Pacyfiku. telekomunikacyjnych i Rosję. W Polsce wśród inwestycji zagranicznych 65% przypada na kraje UE zaś 15% na USA. szybkiego transportu. bierz pełną odpowiedzialność za wynik, nie zwalaj odpowiedzialności za niepowodzenia na podwładnych. Rozwój transportu kontenerowego skrócił czas postoju statku handlowego w porcie z tygodnia do 36 godzin. W latach mijającej dekady kraje Środkowo - Wschodniej Europy włączyły się także, jako aktywni inwestorzy w światową gospodarkę globalną. Ich Tekst notatki dla prasy przygotowanej przez Dwighta Eisenhowera na wypadek niepowodzenia operacji desantowej w Normandii w 1944 roku brzmiał: Przeciętny koszt 3 – minutowej , transatlantyckiej rozmowy telefonicznej zmalał w latach 1960 – 2000 z 45 dolarów do 1 –2 dolarów, a przy wykorzystaniu Nasze lądowanie nie powiodło się i rozkazałem wycofać oddziały. Moja decyzja przeprowadzenia technologii internetowej (Voice Over Internet) do kilku informacjach, jakimi dysponowałem. Krzysztof Wyjaśnienie tego fenomenu kryje się w szczupłości skutecznych strategii. rynków macierzystych. Zmusza to dynamiczne firmy z swoje zadania dzielnie i z poświęceniem. Jeżeli uchybienia, to wyłącznie ja jestem za to odpowiedzialny. Automotywacja przywódcy tych Efekty upowszechnienia Internetu: • do rozbudowy ich oddziałów zagranicznych. Dla przykładu przytoczyć można kraje • Wzrost siły i wymagań odbiorców. bałtyckie (Litwa, Łotwa, Estonia) specjalizujące się w • Krystalizowanie się łańcuchów tworzenia obsłudze logistycznej handlu na linii Unia Europejska - wartości. Rosja. Ich firmy spedycyjno-transportowe reprezentują Wzrost poziomu konkurencji. znaczny potencjał nawet jak na warunki europejskie. Motywacja wewnętrzna ma szczególne znaczenie w Pełne przypadku przywódców. bowiem gospodarczego i społecznego wymaga w zasadzie oczekiwać od podwładnych, że będą posiadali można państw Zmniejszenie znaczenia fizycznej odległości. • Nie wielonarodowych. Zadziwiające jest to, że dotyczy to głównie małych państw z tego regionu takich jak: Obłój, Tworzywo Wojsko, siły powietrzne i marynarka wojenna wykonały niepowodzenie wyniknęło z jakiegokolwiek błędu lub niektóre firmy można zaliczyć już do kategorii firm Łotwa, Słowenia czy Chorwacja. centów. ataku w danym momencie i miejscu opierała się na najlepszych własne inwestycje zagraniczne spowodowały, że wykorzystanie w transformacji życia Cechy gospodarki globalnej: • Dominacja gospodarek państw należących do dostępu do łączy szerokopasmowych pozwalających wewnętrzne źródło duchowego napędu w sytuacji gdy tak zwanej triady składającej się z trzech grup na ich przełożony jest go pozbawiony. państw: poprzez standardowy modem. Wykorzystanie takich • USA, Kanada Meksyk, łączy • Unia Europejska • Azja Płd-Wsch. Australia Pierwsza i najważniejsza zasada motywowania głosi, transmisję nie mniej niż pięć razy szybszą niż umożliwia telepracę, telekonferencje oraz wygodne przesyłanie dźwięku i obrazu. że nigdy nikogo nie uda ci się zainspirować, jeżeli • tobie samemu brakuje inspiracji. Motywować innych może tylko przywódca posiadający wewnętrzną Rozerwanie powiązań pomiędzy przepływami materialnymi, finansowymi i informacyjnymi. Przemiany światowego rynku w latach 1960 –1990. Zmiana definicji granic branż. motywację. Przykład ma ogromna siłę przekonywania. John Adair Anatomia Biznesu. Motywacja Dominacja W latach 1960-1990 poziom wymiany technik informacyjnych i Internetu. międzynarodowej wzrósł o 2000 %. Wraz ze wzrostem handlu światowego uległa osłabieniu dominująca Praca przywódcy to ciągłe zmienianie otoczenia. Taka postawa daje swego pozycja USA, która pojawiła się po II wojnie światowej. Proces osłabienia pozycji USA w światowej doświadczony, zaczynasz rozumieć problemy innych. gospodarce dobrze ilustruje ilość firm amerykańskich Łatwiej ci uzyskać wyważoną ocenę postępowania zaliczonych do światowej setki: innych. Poza tym rozwijając się sam, dostarczasz cennego przykładu, stajesz się wzorcem godnym • 1960 - 70 z USA Nasilenie się konkurencji pomiędzy globalnymi firmami wpłynęło na ożywienie życia gospodarczego w krajach o rozwiniętej gospodarce. Przenoszenie produkcji do krajów tańszych doprowadziło do gwałtownego rozwoju gospodarczego państw dotychczas mających naśladowania. Własna Skutki globalizacji. dwie korzyści. Po pierwsze pracując nad sobą stajesz się bardziej wysoka motywacja pozwala na demonstrowanie zaraźliwego entuzjazmu. Entuzjazm osoby którą się ceni łatwy jest do przeniesienia na • 1970 - 66 - II - • 1985 - 45 - II - • 1991 - 30 - II - peryferyjne znaczenie. Dotyczy to szczególnie regionu Pacyfiku i Ameryki Południowej. W latach 90 –tych odsetek ludzi żyjących w skrajnej biedzie na tych terenach spadł z 27.6% do 15,3%. innych. Proces transferu entuzjazmu jest tym bardziej skuteczny im wyższe są kompetencje Globalizacja wiążąca się z szybkim przepływem osoby promieniującej entuzjazmem. Przemiany światowego rynku w latach 90 –tych. informacji pozytywnie wpłynęła demokratyzację społeczeństw w krajach rozwijających się. W krajach Kolejnym elementem własnych motywacji przywódcy W latach 90-tych takie zjawiska jak: szybki rozwój rozwiniętych który powinien być rozwijany i demonstrowany to krajów regionu Pacyfiku i Ameryki Łacińskiej oraz obywatelskiego. umocnił się model społeczeństwa wzrostu Jednocześnie całe regiony zaczęły świata się pogrążać w coraz większej biedzie i tracić dystans do czołówki. Dotyczy to całej Afryki, Ameryki Środkowej • czy niektórych krajów Środkowego Wschodu. organicznego. Jest to widoczne przetrwania niż fuzje. Przy tworzeniu joint ventures szczególnie w tak zwanych nowych branżach i problemem zakresie przedsięwzięć rozwojowych. kierunków rozwoju, taktyk inwestowania czy sposobów są uzgodnienia szczegółowe co do Koncentracja aktywności – wiele organizacji planowania globalnych koncentruje się na procesach przeprowadzone i ewidencjonowania. badania Jak zagrożenie pokazują rozpadem badawczo rozwojowych, montażu i organizacji pojawia się zazwyczaj po kilku latach funkcjonowania. W krajach korzystających z dobrodziejstw globalizacji sieci handlowej. Duże obszary produkcji są Dotyczy to szczególnie joint ventures powoływanych istotnie realizowane na zasadzie outsourcingu. wzrósł przeciętny poziom zamożności społeczeństwa. Jednocześnie widać coraz wyraźniej • Budowanie światowych marek do życia w krajach rozwijających się. Po kilku latach – Firmy ustają często przyczyny które legły u podstaw rosnącą nierównomierność rozkładu dochodów. W produkujące i sprzedające produkty masowe powołania USA górne 2.7 mln obywateli zarabia tyle samo co perfekcyjnie opanował już nowe technologie i organizacyjne know- dolne marek takich jak: Nike, Shell czy McDonald’s 100 mln. Przeciętny szef amerykańskiej wykorzystują siłę globalnych how. wspólnej Partner firmy. zagraniczny Partner z kolei miejscowy nauczył się miejscowego rynku i ma już własne lokalne kontakty. korporacji zarabia około 400 razy więcej niż jego Dobrą ilustracją tej tezy jest los przedsięwzięć szeregowy podwładny Innym negatywnym skutkiem organizacji motoryzacyjnych Sobiesława Zasady budowanych gospodarczych: początkowo w oparciu o Mercedesa. Pozbawiony • międzynarodowy - nabywa zasoby i sprzedaje wsparcia swego niemieckiego partnera S. Zasada Nowym zjawiskiem globalnej gospodarki stały się swe wyroby i usługi w dużej części na terenie sprzedał swe fabryki. łatwo rozprzestrzeniające się po świecie kryzysy innych krajów (Wal-Mart, Nokia) globalnej konkurencji jest rosnąca niepewność zatrudnienia przejawiająca się w pracy okresowej. finansowe. Ostatnie takie zjawisko pojawiło się w Azji Poziomy • działalności wielonarodowy - prowadzi operacje głównie na Płd – Wschodniej w 1997 roku. • powoduje większych zmian organizacyjnych, globalny - nie jest związana z żadnym krajem znikają firmy nie (jak to ma często miejsce przy przejęciach), nie powstają też nowe (jak to ma miejsce w przypadku joint ventures). Alianse wtedy przynoszą Ludzie na ogromnych obszarach globu zaczęli się ubierać w Alianse strategiczne. Funkcjonowanie aliansów nie rynku międzynarodowym (General Motors), (Nestlé) Innym negatywem postępującego procesu globalizacji jest wyraźna standaryzacja kultury. ponadnarodowej Dwa wyzwania globalizacji. korzyści gdy partnerzy wzajemnie się uzupełniają, obniżają dżinsy, odżywiać w restauracjach Mcdonalds’a i bowiem koszty funkcjonowania i chodzić do kina na amerykańskie filmy. Kulturę Firmy funkcjonujące na globalnym rynku muszą przyspieszają rozwój. Alianse dotyczyć mogą: badań masową pokonać dwie bariery: zewnętrzną i wewnętrzną. rozwojowych zaczęły w coraz większym stopniu Barierę zewnętrzną tworzą: marketingowych a nie narodowi i lokalni twórcy. Marketing zastąpił nam gust. wspólnej produkcji Laboratories) i innych obszarów. • znajomość światowego rynku, • umiejętność pracy w warunkach różnic Dyskusja: Czy globalizacja to jest samo zło. kulturowych i organizacyjnych, Podstawa: Tekst: Encyklika Caritas In Veritate o kompetencje logistyczne i w zakresie zarządzania globalizacji. Naomi Klein, kanadyjska dziennikarka, autorka biblii • antyglobalistów wydanej pod tytułem „No Logo”. (farmaceutyki), (Mazda 121 i Ford Fiesta), logistyki (3M i Abbott kształtować dyrektorzy kreatywni działów i agencji rozproszoną terytorialnie organizacją. W ciągu ostatnich kilku lat żywiołowo rozwijający się ruch ŚRODOWISKO ORGANIZACJI Barierę wewnętrzną tworzą: anty- (alter-) globalistów zaczął w coraz większym stopniu • wpływać na regulacje WTO, MFW i Banku Światowego zdolność do dotrzymywania światowego poziomu Organizacja w czasie swojego funkcjonowania pobiera kosztów i jakości, zasoby ze swego otoczenia i oddaje mu swoje wyniki. kształtujące globalną rzeczywistość. Widać to wyraźnie • choćby po przebiegu spotkania WTO w Cancun w Meksyku. poziom innowacyjności pozwalający konkurować Do końca lat sześćdziesiątych środowisko w którym ofertą z całym światem, funkcjonowały organizacje było relatywnie stabilne i zdolność do stałego regenerowania organizacji poświęcano mu niewiele uwagi. słabo zorganizowane. W procesie zarządzania • stosownie do zmieniającego się otoczenia. Gdzieś pomiędzy Seattle a Cancun, Genuą i Waszyngtonem, Obydwie bariery stawiają przed firmami aspirującymi Dubajem i Docha, w zaciszu gabinetów, wśród wieców i do globalnego rynku wymaganie w zakresie transparentów demonstracji tworzy się nowy porządek zarządzania na światowym poziomie. Sposobem na przełamanie obydwu barier jest wyznawana przez gospodarczy i społeczny. Właśnie ten nowy porządek zauważyć istotne przyspieszenie dynamiki zmian środowiska społeczno-gospodarczego. Rosnący poziom zorganizowania gospodarki i społeczeństwa zmusił praktyków i teoretyków zarządzania do wiele firm globalnych zasada: myśl globalnie działaj wzbogacony o opinie organizacji pozarządowych za Poczynając od lat siedemdziesiątych dało się poświęcenia większej uwagi trendom obserwowanych lokalnie. zmian oraz relacjom zachodzącym na linii organizacje kilkanaście lat nieuchronnie zmieni korporacje transnarodowe i organizacje międzynarodowe. Strategie ekspansji firm globalnych: Maciej Kuźmicz, Globalizacja z ludzką twarzą, GW 13-14.09.2003 przejęcia W latach siedemdziesiątych i na początku • fuzje osiemdziesiątych powszechnie studiowano prace dwu • alianse • joint venture • franchising • rozwój organiczny futurystów: Alvina Tofflera ( Szok przyszłości - 1970, Trzecia fala - 1980) oraz Johna Naisbitta (Megatrendy - 1980) Według Alvina Tofflera cywilizacja zachodnia gospodarczego prowadzone są w różnych • dysponowane technologie krajach kontynentach. • zasoby ludzkie surowców, • atrakcyjny rynek produkcja części i montaż oraz sprzedaż • znana marka realizowane oddalonych • system dystrybucji miejscach. Decyzje lokalizacyjne wynikają • rzadkie surowce na różnych przetwórstwo są w różnych głównie z przesłanek ekonomicznych. przechodzi od społeczeństwa przemysłowego do postindustrialnego. Nadchodzące zmiany nazwane Rozproszenie operacji – różne fazy procesu Projektowanie, • • Strategiczne przesłanki przejęć / fuzji / aliansów / j.v.: Cechy firmy globalnej: • i jej otoczenie. . • zostały przez tego autora trzecią falą. Cechy charakterystyczne nowego rodzącego się społeczeństwa według Tofflera to: • wyrobów i usług indywidualnych, • efektywne systemy zarządzania (praca w domu, zakupy za pośrednictwem Efektywność przejęć / fuzji / aliansów / jv. komputera), także dzięki technikom telekomunikacyjnym i informatycznym aktywnie Przejęcia i fuzje. Jest to najdroższa forma wchodzenia zarządzają posiadaną wiedzą. na nowe rynki lub umacniania się na obecnych. ...firmy wielonarodowe dysponują przynajmniej Powinna być stosowana w zasadzie w ostateczności jedną przewagą nad swymi gdy zostaną wyczerpane inne możliwości. Staje się rywalami: firmy łatwo dostosowywać globalne mogą pomysły mniejszymi przeplatać i z całego świata. Rzeczywiście, najlepsze firmy wielonarodowe zmieniają się w brokerów jedyną drogą zglobalizowanych ekspansji takich na jak: rynkach • wzrost znaczenia jakości życia, ochrona natury, • traktowanie wiedzy jako głównego czynnika rozwoju, wysoce farmaceutyki czy • rozwój nowych przemysłów opartych na informacji, elektronice i genetyce, samochody osobowe. wiedzy, • pojawienie się rynku globalnego i regionalnych wykwalifikowani w zieraniu ludzi , którzy Badania dowodzą niskiej skuteczności tej drogi razem by się nie spotkali: na przykład wlóskich ekspansji. Według M. Portera z 2000 nabytków z jednoczesnym upadkiem rynków projektantow z japońskimi komputerowcami dokonanych w latach 1950-1980 przez 33 duże firmy, narodowych.. lub do roku 1986 wycofano się z ponad połowy zakupów. tajwańskich reklamodawców z niemieckimi chemikami. J. Micklethwait, A. Wooldridge, Czas przyszły doskonały, Zysk i S-ka • zmiana charakteru pracy w wielu zawodach dzięki rozwojowi telekomunikacji i informatyki Przepływ wiedzy – poprzez przesuwanie pracowników pomiędzy oddziałami firmy a odejście od masowej produkcji w kierunku Według firmy konsultingowej Mc Kinsey, wśród badanych transakcji przejęcia, tylko w 23% okazało się ekonomicznie uzasadnionymi. Aktywne kształtowanie portfela interesów – w Za historyczną datą w pojawienia się nowego społeczeństwa można uznać rok 1956, w którym liczba tzw. białych kołnierzyków w USA przekroczyła liczbę robotników. drodze fuzji, przejęć i aliansów firmy globalne Joint ventures. Organizacje powoływane przez kilku John Naisbitt sformułował 10 trendów, które będą przyspieszają swój rozwój wynikający ze partnerów dają szybsze efekty i mają większą szansę kształtowały przyszłość: • usunąć, a tam gdzie jest to niemożliwe , punkt ciężkości przesuwa się na informację, Na środowisko makro składają się cztery jego każdego stanowiska pracy, elementy: obciążające środowisko i dbać o zachowanie • zasobów naturalnych. Należy tu uwzględniać • pracodawcy będą konkurowali o najlepszych środowisko polityczne - tworzą organizacje pracowników, • • polityczne ich programy, system władzy wszystkie istniejące technologie, przyjazne dla państwowej i samorządowej i jego praktyczne środowiska. funkcjonowanie, udział państwa w sojuszach przyszłe stanowiska pracy będą wymagały wysokich i wszechstronnych kwalifikacji, • • elementy jak: PKB na głowę, skłonność do spłaszczenie struktur i ograniczenie inwestowania i konsumowania, infrastruktura kierownictwa średniego szczebla, gospodarcza, poziom i struktura płac, polityka przedsiębiorczość pracowników będzie istotną • w zarządzaniu wzrośnie rola intuicji i umiejętności przewidywania, technicznymi. 6. kontrolowania zgodności z polityką ekologiczną; jeżeli procedury te wymagają pomiarów i badań, samorządowych, kursy walut, bilans handlowy i dokonuje się zapisów i dba o aktualizację środowisko społeczne - wyznaczane przez • wyników. 7. dostosowania się do jej potrzeb, wzrośnie troska o zdrowie, także ze strony wypadek niestosowania się przedsiębiorstwa do wartości, zasad polityki ekologicznej lub celów ochrony środowisko technologiczne - tworzy dostępna i środowiska. 8. • aby tak dalece - jak jest to możliwe - ograniczyć oddziaływanie ewentualnych skutków wypadków i katastrof technicznych. zanieczyszczenie - negatywne oddziaływanie pracodawców zainteresowanych zdrową i na środowisko naturalne procesów produkcyjnych wydajną kadrą, i procesów eksploatacji oraz utylizacji wyrobów i nowe kadry kierownicze będą preferowały Wspólnie z władzami są opracowywane szczegółowe procedury i ciągle aktualizowane , Innym wymiarem środowiska organizacji jest środowisko ekologiczne. Współczesne problemy ekologiczne naszej cywilizacji to: 9. • działalności przedsiębiorstwa przekazywane są do wiadomości publicznej; w tym zakresie zmiany klimatyczne - zanieczyszczenie niezależność myślenia, przedsiębiorczość, skutkuje ociepleniem, zmianami prądów morskich liberalizm, otwartość na problemy społeczne. oraz powstawaniem dziury ozonowej, • wyczerpywanie się zasobów - nadmierna eksploatacja wykorzystywanych zasobów grozi ich Trendy opisane przez Tofflera i Naisbitta rzeczywiście szybkim wyczerpaniem ( ropa naftowa, wody istotnie wpływają na działalność gospodarczą. głębinowe, drewno), Wszystkie informacje służące zrozumieniu skutków oddziaływania na środowisko ich opakowań, • Sa ustalone i ciągle aktualizowane procedury na czynniki demograficzne, styl życia i kultywowane system edukacyjny będzie ściśle współpracował z gospodarką w celu Są ustalane i stosowane procedury ekonomiczna władz państwowych i rozwijana technologia. • spowodowanych wypadkami i katastrofami płatniczy kraju, • Podejmowane są wszystkie możliwe środki, aby uniknąć emisji materiałów i energii środowisko ekonomiczne - tworzą go takie informatyzacja przedsiębiorstw spowoduje • zwiększy się aktywność zawodowa kobiet, 5. wojskowych i organizacjach międzynarodowych, siłą rozwojową przedsiębiorstw, • ograniczyć do minimum emisje i odpady naukę i kreatywność, podnosi to znaczenie powinien być prowadzony otwarty dialog z opinia publiczną. 10. Klienci są informowani we właściwy sposób o wszystkich aspektach ochrony środowiska związanych z obsługą, użytkowaniem i finalnym składowaniem produktów przedsiębiorstwa. Obserwujemy bowiem: Przedstawione problemy ekologiczne naszej • zanikanie niezależności gospodarczej państw cywilizacji tworzą coraz silniejszą presję na z jednoczesną globalizacją działań i organizacje by te stawały się organizacjami czystymi. powstaniem jednolitego rynku, Organizacja czysta unika nadmiernego zużycia Analiza przykładu: PEST typowej prywatnej szkoły wyższej. ODPOWIEDZIALNOŚĆ SPOŁECZNA ORGANIZACJI I ETYKA BIZNESU zasobów naturalnych, stosuje nieuciążliwe dla • aktywizację małych i średnich przedsiębiorstw, • środowiska naturalnego procesy produkcyjne, istotną zmianę stylów życia , skracanie wieku wytwarza nieuciążliwe w eksploatacji i utylizacji emerytalnego, starzenie się społeczeństw, wyroby oraz ich opakowania. o jej odpowiedzialności społecznej i moralnej. Skoro wydłużanie się czasu nauki, Presja na rozwiązywanie problemów ekologicznych • upodmiotowienie pracowników poprzez przez organizacje gospodarcze realizowana jest zapewnienie im udziału w zarządzaniu firmą, między innymi poprzez rynek. Badania przeprowadzone w USA w roku 1991 ujawniły istnienie • wzrost aspiracji pracowniczych oczekujących atrakcyjnych warunków pracy (zmienny czas • przeciętnych, bojkotuje firmy i wyroby nieekologiczne, skłonna jest zapłacić więcej za wydłużenie horyzontu czasowego przy zwiększenie tempa reagowania na potrzeby gorący zwolennicy ruchu zielonych (22%), grupa posiada dochody wyższe od szybkich karier, podejmowaniu decyzji gospodarczych oraz produkty traktowane jako ekologiczne, • sympatycy ruchu zielonych (20%), grupa podobna do poprzedniej pod względem rynku. dochodów ale o mniejszej skłonności do płacenia wyższych cen za produkty ekologiczne, Otoczenie charakteryzowane jest w teorii zarządzania • za pomocą czterech kategorii: • • dochodach, popierająca werbalnie ekologizm, spokojne - luźno współzależne; cechuje się często nie przejawiająca preferencji w stosunku towarów ekologicznych, • spokojne - zwarte; cechuje się statycznością silnych powiązań ograniczających swobodę • neutralni (28%), grupa o przeciętnych brakiem ścisłych powiązań między jego elementami i statycznością, wygodni (11%), grupa niskich dochodach, sporadycznie kupująca produkty ekologiczne, • nieświadomi (19%), grupa o niskich wyboru, dochodach słabo zorientowana w niespokojne - reagujące; cechuje się problematyce ekologicznej. dynamiką zmian powiązań otoczenia i jego aktywnym oddziaływaniem, • burzliwe - cechuje się dynamiką zmian, nieprzewidywalnością. budżety wielu firm są większe niż budżety niejednego państwa to nie należy się dziwić że żąda się od nich by w swym postępowaniu stosowały się do zasad ogólnie uznanych za etyczne. następującej struktury społecznej: pracy, praca w domu) oraz możliwość robienia • Wraz ze wzrostem rozmiarów przeciętnej współczesnej organizacji globalnej rośnie przekonanie Odpowiednią presję ekologiczną na firmy wywierają również rządy. Świadczyć może o tym poniższy dokument Rady Europy. Etyka to nauka o wartościach kierujących ludzkim postępowaniem, o prawach i obowiązkach, o regułach moralnych i o wzajemnych stosunkach miedzy ludźmi. W różnych częściach świata systemy etyczne tam funkcjonujące wpływały w inny sposób na charakter rozwijających się tam organizacji i ich wyniki. Etyka protestancka pochwalała dorabianie się w interesach jako sposób na utrzymanie siebie i swojej rodziny a także zatrudnianych współpracowników. Nie pochwalała jednak ostentacyjnej konsumpcji i zbytku. Z kolei konfucjanizm funkcjonujący w wielu krajach Dalekiego Wschodu wspierał z jednej strony paternalizm organizacyjny z drugiej zaś kultywował rolę rodziny, pochwalał skromność i umiar, cierpliwość i wytrwałość. Wartości to przedmioty względnie trwałych pragnień. Wyznawane wartości sterują postępowaniem ludzi i ich zorganizowanych grup czyli organizacji. W zbiorowościach ludzkich podzielających wyraźnie sformułowane systemy wartości wyraźnie rośnie ich efektywność. Trzech ludzi pracowało przy budowie katedry. Środowisko organizacji jest dzielone na bezpośrednie Zasady dobrego zarządzania środowiskiem Zapytano ich co robią? Zarabiam na życie - (otoczenie mikro) i pośrednie (otoczenie makro). naturalnym odpowiedział pierwszy. Środowisko mikro tworzą tak zwani interesariusze w/g rozporządzenia RE 1836/93 Rozbijam kamienie i jestem w tym najlepszy odpowiedział drugi. (stakeholderzy) czyli siły wyraźnie zainteresowane losem danej organizacji i próbujące na nią 1. odpowiedzialności za środowisko. tylko pośrednio są w stanie wpłynąć na losy danej 2. Skutki oddziaływania na środowisko każdej Środowisko mikro daje się podzielić na: nowej działalności , każdego nowego produktu i • każdej nowej procedury są oceniane przed ich wewnętrzne które tworzą pracownicy i ich organizacje oraz właściciele i ich reprezentacje ( np. rady nadzorcze), • wprowadzeniem. 3. zewnętrzne które tworzą: klienci, konkurenci, i wszystkie znaczące następstwa tej działalności finansowych, władze państwowe i samorządowe, dla środowiska są ściśle kontrolowane. ekologiczne) oraz media. 4. P.F. Drucker: Tasks Responsibilities Practices Prawa jednostki ludzkiej to przestrzeń jej dozwolonego działania. Obowiązki zaś to konieczność określonego działania. Prawa i obowiązki pracowników, ich Oddziaływanie aktualnej działalności na środowisko lokalne jest oceniane, nadzorowane dostawcy i dystrybutorzy, organizacje rynków grupy szczególnych interesów (konsumenckie i Pomagam przy budowie katedry - odpowiedział trzeci. szczeblach wymagana jest świadomość oddziaływać. Środowisko pośrednie tworzą siły które organizacji. Od wszystkich pracobiorców na wszystkich Podejmowane są wszystkie znaczące środki , aby uniknąć szkodliwego obciążenia, bądź je przełożonych oraz samej organizacji wyznaczają etyczny kontekst jej działania. Normy moralne to reguły wyznaczające postępowanie w sytuacjach charakteryzujących się sprzecznością interesów. Powszechnie akceptowane w naszym kręgu kulturowym normy to: dotrzymywanie obietnic, przestrzegać deklarowanych wartości unikanie stosowania siły fizycznej, wzajemna pomoc, etycznych. • szacunek dla innych ludzi oraz szacunek dla własności. Etyka biznesu zajmuje się normami postępowania związanymi z życiem organizacji. • Konsekwencja - konsekwentnie realizowana • zrezygnuj z ilościowych zadań planowych jest misja poprzez realizacje wytyczonych • usuń przeszkody na drodze do odczuwania celów zgodnie z deklarowanymi wartościami. • zrezygnuj z haseł i sloganów adresowanych do pracowników Perspektywa - kierownictwo firmy i jej załoga Wiele współczesnych organizacji stara się ma świadomość perspektywy strategicznej: doprowadzić do sformalizowania propagowanych gdzie jesteśmy, dokąd zmierzamy, jak to norm postępowania pracowników, kadry i całej chcemy osiągnąć. dumy z jakości pracy • wprowadź intensywny program oświaty i szkolenia • organizacji. Po sformułowaniu tego typu zestawy norm działaj by dokonać przekształceń Filozofia TQM sprawdziła się w tak odrębnych są następnie intensywnie nagłaśniane i zalecane do Dyskusja: Jakie są przyczyny narastania problemu stosowania w życiu codziennym organizacji. społecznej Powstające dokumenty przyjmują postać misji globalnych. organizacji, tak zwanego credo czy rozbudowanego Postawa: tekst: Cytat z Encykliki Caritas In pomiędzy USA a Polską. Z tego powodu można kodeksu etycznego postępowania Veritate; zakładać, że znajdzie ona zastosowanie w firmach odpowiedzialności organizacji O odpowiedzialności społecznej organizacji. polskich jako stały składnik procesu zarządzania a nie przejściowa efemeryda. konsumentów czy ruchy antyglobalistów do zwracania Dyskusja: Czy kodeksy etyczne firm są potrzebne. uwagi na etyczny i społeczny wymiar swego Podstawa: Tekst: Kreda i kodeksy firmowe. Jedna z maksym Deminga głosi: poza sytuacjami funkcjonowania. Tak na przykład było z firmą Nike patologicznymi, każdy człowiek chce robić dobrze. której zarzucono produkcję swoich butów w ZARZĄDZANIE PRZEZ JAKOŚĆ azjatyckich fabrykach zatrudniających dzieci. Firma Shell była atakowana za swą działalność w Nigerii miejscowych władz lokalnego działacza kulturalnego broniącego plemiennego dziedzictwa kulturalnego. • dotyczące przekazu firma czyniące z naszych klientów we Poglądy Deninga na motywację pracowników są (od początku do podstawie przeprowadzonych badań stwierdził że róże podejścia do pracowników. Nazwał je teoriami X i Quality (jakość) • zapewni koncentrowanie się na jakości dostarczanej klientowi. • naszych Management (zarządzanie) • zwolenników, wzrost wartości udziałów posiadanych zbliżone do teorii Y Mc Gregora. Mc Gregor na menedżerowie w swej pracy stosują w zasadzie dwa od góry do dołu. • satysfakcjonujące miejsca pracy dla zatrudnionych, usługi w całej organizacji • zaspokajającym obecne i przyszłe potrzeby biznesu. nasza zastosowania końca), Dzięki moralnym, odpowiedzialnym i dochodowym przedsięwzięciom do wszystkich rodzajach przemysłu i usług; dźwięków i zapewniamy przekaz danych w stopniu prawa. Każdy z tych elementów jest wystarczającym wyrzucenia z pracy. Total (kompleksowa) możliwa • usługi do tego. Jako patologie Deming traktuje: alkoholizm, powodem do automatycznego i natychmiastowego Total Quality Management. Przykład misji firmy telekomunikacyjnej pełne Zadaniem kierownictwa jest dać mu szansę i warunki kradzieże, nieobecności w pracy, korupcję, i łamanie Filozofia Kompleksowego Zarządzania przez Jakość - • Prowadzimy Chile, Meksyk, itp. Przed laty różnice między USA i Koreą Płd. były większe 20 lat temu, niż obecnie Często firmy globalne są zmuszane przez zrzeszenia która przyczyniła się bezpośrednio do śmierci z rąk cywilizacjach jak Korea Płd., Japonia, USA, Tajwan, jest to metoda Y. Analiza przypadku: Dziwna historia W. E. Deminga. Teoria X rozwiązywania problemów i osiągania znacznej poprawy. • odpowiedzialności za naszą społeczność. Deklarowane wartości naszej firmy to: • będzie możliwe. Kierowanie z punktu widzenia TQM zorientowane jest na : Moralność • Przeciętna istota ludzka z natury nie lubi pracować i będzie unikać pracy, gdy tylko to przez naszych akcjonariuszy oraz ducha wspólnej Prowadzić interesy uczciwie, z myślą rozwijanie pracowników, • propagowanie pracy zespołowej, • identyfikowanie potrzeb klientów, • doskonalenie procesów, • rozwijanie • biznesowymi, Zapewnić uczciwe i równe traktowanie Aby ludzie ponosili wystarczające wysiłki zmierzające do osiągnięcia celów organizacji, • zarówno o rynku jak i klientach. • pracowników. • relacji trzeba ich zmuszać kontrolować, kierować nimi, a nawet grozić im karami. • Przeciętna jednostka ludzka jest leniwa: woli aby z partnerami nią kierowano, pragnie unikać odpowiedzialności, ma stosunkowo niewielkie ambicje, budowanie wizerunku odpowiedzialnej a nade wszystko pragnie bezpieczeństwa. firmy. • Dostarczać pełnych i dokładnych Teoria Y informacji udziałowcom. • praktykowaniem wyznawanych wartości. • • Koncepcja TQM została opracowana w USA przez Przodować w społeczności Odpowiedzialność Japonii, gdzie występowała pod nazwą (Total Quality Poznawać oczekiwania klientów i wypełniać na czas zobowiązania. zaczerpniętych Pokazywać szacunek wszystkim • systemu zarządzania • (osiąganie lepszej produktywności). Ludzie w służbie celów, w odniesieniu do angażują się, sprawują • Przeciętny człowiek uczy się we właściwych odpowiedzialność, ale dążyć do niej. Deminga (1900-1992). To właśnie Deming: udziałowców. • • 20 latach praktyki w Japonii, Zachęcać pracowników do udziału w twórczość do i pomysłowość, rozwiązywania problemów organizacji są rozpowszechnione w populacji pracowników. zaadaptował wiele kulturowych cech • Wyobraźnia, potrzebne Japonii do firm USA, Dochodowość • wprowadził zasady TQM do USA, po • pracach na rzecz społeczności. • lub warunkach nie tylko przyjmować na siebie Filozofia TQM wyrażona została najlepiej przez W.J. Wypełniać zobowiązania wobec zabawie samokierowanie i samokontrolę. pracownikom i ich ideom. • w Zaangażowanie w cele jest funkcją nagród, których technik poprawy jakości ukierunkowanych głównie na strat jak związanych z ich osiąganiem. produkcją JIT oraz szereg specyficznych, własnych eliminowanie • z naturalny wypoczynku. Control - TQC). TQM wykorzystuje szereg metod i technik • Wysiłek fizyczny i umysłowy w pracy jest równie W.J. Deminga i J. Jurana lecz zdobyła uznanie w W warunkach współczesnego życia przemysłowego intelektualne możliwości przeciętnej istoty ludzkiej są sformułował swoje 14 punktów jako jedynie częściowo wykorzystane. syntezę ogromnej wiedzy, doświadczenia i • Dostarczać klientom wysokiej jakości praktyki. Aby jednak pracownik mógł funkcjonować zgodnie z usług optymalizując koszty. teorią Y muszą być spełnione cztery warunki • konieczne: Zachęcać personel do przejawiania • Czternaście wskazań Deminga. inicjatywy i otwierać przed nimi szansę. właściwy człowiek na właściwym miejscu ( nie każmy drwalowi robić mebli), • Przynosić udziałowcom rozsądny dochód. Są to wytyczne dla menedżerów wprowadzających w Nie wystarczy jednak deklarować i upowszechniać wartości i etyczne normy postępowania. Całe funkcjonowanie firmy musi być je potwierdzać co dnia. Cel - firma jest sterowana wartościami i Duma - pracownicy są dumni ze swej firmy i • nie polegaj na masowej kontroli jakości przestań zamawiać jedynie na podstawie ceny • Cierpliwość - wszyscy w firmie wierzą, iż w perspektywie wieloletniej opłaca się stale i wciąż doskonal system produkcji i obsługi • jej działalności. • • wprowadź nowoczesne metody szkolenia na stanowisku pracy • zapewnij przywództwo • wyeliminuj lęk • przełamuj bariery pomiędzy różnymi służbami pracownikom dano szansę do nabycia motywacji (odpowiedzialność, dobry klimat z szefem, pochwały i docenianie pracy, przyjmij nową filozofię za swoją • pracownik dostał pełne i właściwe instrukcje do pracy, usług nadziejami zawartymi w wizji. • • do doskonalenia wyrobów i • • dążeniu pracownik ma właściwe narzędzia i przeszkolenie do pracy, ruch doskonalenia jakości do swoich organizacji: doprowadź do wytrwałości Pięć zasad siły etycznej organizacji. • satysfakcja). Osiąganie wyjątkowych efektów wymaga stworzenia w pracy kultury i atmosfery typowej dla tak zwanej burzy mózgów. Polega ona na tym że: • opiera się na pozytywnej synergii ludzi razem pracujących (nastrój jak na imieninach), • • • wertowaniu dokumentacji, wywiadach ( tak z wykorzystuje koncepcję ciągłej poprawy (wszystko zawsze da i powinno się zrobić Sytuacje problemowe mogą być dwojakiego rodzaju: lepiej), • ramach tego etapu liczne dane ilościowe mogą eliminuje strach i zahamowania (jak na znana jak również możliwe warianty podlegać obróbce statystycznej. imieninach gdzie trudno jest dojść do głosu), postępowania - jest to zazwyczaj powtarzalny cierpliwie przyjmowane są najdziwniejszych opinie, unika się pochopnej krytyki (zabija ona • pracownikami jak i klientami czy dostawcami). W dobrze ustrukturyzowane - istota problemu jest • problem decyzyjny Diagnoza sytuacji ma za zadanie wyjaśnić naturę źle ustrukturyzowane - niejasna materia problemu i istniejące warunki brzegowe. Używane są chęć do myślenia i wygłaszania własnych opinii) problemu, trudne do zdefiniowania warianty - tutaj takie narzędzia analityczne jak szkielet ryby słucha się innych, szczególnie podwładnych jest to zazwyczaj zagadnienie niepowtarzalne Ishikawy czy mapy myśli Tony Buzana. Narzędzia te, (oni znają swoją pracę najlepiej). wymagające kreatywnego podejścia swobodnie rozwijane w przestrzeni dwuwymiarowej lepiej sprawdzają się w momencie analizowania System jakości. Postulat racjonalności w rozwiązywaniu problemów natury problemy niż zwykle stosowane struktury oznacza konieczność zapewnienia racjonalności w listowe. podwójnym tego słowa znaczeniu. Chodzi tutaj o Jest to wypracowany przez organizację racjonalność metodologiczną i rzeczową. Warunków brzegowych poszukuje się stawiając niepowtarzalny system zarządzania odpowiadający Racjonalność metodologiczna oznacza zgodność pytania co trzeba zrobić by w ogóle rozwiązać jej specyfice. Celem tego systemu jest: postępowania z posiadanymi informacjami i problem. Szuka się odpowiedzi na pytania jakie zalecanymi metodami. Racjonalność rzeczowa rozwiązania są dopuszczalne. • poprawianie jakości produktów i usług aż do poziomu klasy światowej, oznacza zgodność spodziewanych wyników ze • obniżanie kosztów całościowych, zidentyfikowanymi potrzebami. • stałe przekroczenie oczekiwań klienta, • wygrywanie konkurencji globalnej. Kreowanie rozwiązań o charakterze modyfikacji procesu polega na częściowej zmianie charakterystyki Proces rozwiązywania problemu ograniczany bywa elementów procesu (np. pozbywanie się zbędnych licznymi barierami utrudniającymi jego efektywny czynności) lub na niewielkiej zmianie logiki procesu. Celem nadrzędnym takiego systemu jakości jest przebieg: Przełomowe rozwiązania polegają na wymyślaniu zadowolenie klienta. Wynika to z powodu że: • procesów o zupełnie nowej logice. O ile w pierwszym • bariera informacyjna – zbyt skąpa informacja każdy niezadowolony zewnętrzny klient powoduje utratę wielu innych klientów, • • każdy zachwycony klient to najefektywniejsza i darmowa reklama. utrudnia diagnozę problemu oraz kreowanie przypadku sprawdza się analityczne myślenie to w wariantów decyzyjnych i ich ocenę, drugim sięga się po takie techniki kreatywne jak burza bariera zasobowa – dostępne zasoby ludzkie, mózgów czy myślenie równoległe (de Bono). rzeczowe oraz dostępny czas dają efekt podobny do bariery informacyjnej, Wybór ostatecznego rozwiązania skierowanego do bariera społeczna – ścierające się opinie i realizacji musi opierać się na ocenie stopniu na satysfakcjonawaniu klientów wewnętrznych interesy różnych grup ograniczają zaproponowanych wariantów . Oceny powinny czyli własnych pracowników. Proces ten jest zgodny z metodyczność procesu i zmuszają do licznych uwzględniać koszty, niezbędne kwalifikacje i poniżej cytowanym cytatem. kompromisów, umiejętności a także uwarunkowania czasowe. • Budowanie satysfakcji klienta opiera się w dużym • Droga do satysfakcji klienta prowadzi bariera organizacyjna – osoby rozwiązujące przez satysfakcję pracownika. problem mają ograniczone kompetencje co Najczęściej stosowane kryteria w ocenie wariantów dezorganizuje proces i obniża motywacje. decyzyjnych obejmują: • Bill Mariot ekonomiczność – porównywane są nakłady niezbędne do poniesienia z Metodyczne rozwiązywanie problemów obejmuje możliwymi potencjalnymi efektami, realizację siedem dość skomplikowanych etapów: Każdy klient wewnętrzny to bezpośredni odbiorca • zdefiniowanie problemu, • wyników mojej pracy. Każdy niezadowolony • zbieranie danych, wykorzystania dostępnych zasobów, łatwość realizacji – możliwość wewnętrzny klient to zepsucie łańcucha tworzenia • diagnoza problemu, • wartości co bezpośrednio prowadzi do obniżenia • kreowanie rozwiązań, nieprzewidzianych konsekwencji decyzji, wydajności i konkurencyjności firmy. • wybór określonego rozwiązania, • realizacja i kontrolowanie wyniku Współczesne systemy zarządzania jakością stosują: • • kompleksowość podejścia, • niepewność – możliwość wystąpienia czas – brany jest pod uwagę termin realizacji i czas jej trwania, • korekta diagnozy lub zastosowanych funkcjonalność – oceniana jest użyteczność spodziewanych wyników rozwiązań lub upowszechnianie • ciągłą poprawę, • benchmarking, • inżynierię współbieżną, Definiowanie problemu polega na określeniu obszaru pewności - decyzja dokładnie wyznacza rezultat • • nowoczesne metody kontroli jakości, problemowego i sposobu podejścia. W określaniu ryzyka - rezultaty decyzji mogą zaistnieć o • • graficzne techniki prezentacji. obszaru problemowego przydaje się podejście • niepewności - nie są znane charakterystyki sukcesu Decyzje są podejmowane w sytuacji: systemowe. Częsty błąd jaki jest popełniany polega na ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW I określonym prawdopodobieństwem lokalizowaniu problemu tuż obok jego symptomów tak PODEJMOWANIE DECYZJI statystyczne możliwych rezultatów decyzji w płaszczyźnie czasowej jak i organizacyjnej. Skuteczni decydenci podejmują trafne decyzje. Decyzje te są zarazem decyzjami najważniejszymi. Starają się raczej przemyśleć istotę problemu niż rozwiązywać natychmiast piętrzące się problemy. Spojrzenie systemowe na problem zmusza do Podjecie decyzji wymaga zawsze zorganizowania akcji starannego wyliczenia wszystkich jego objawów i służącej jej realizacji. Oznacza to że musi być poszukiwania przyczyn także poza ich najbliższym określona osoba odpowiedzialna, harmonogram sąsiedztwem. realizacji i niezbędne środki. Tajemnicą wielu nieudanych strategii jest fakt, że nigdy nie próbowano Szybkie i pozornie skuteczne rozwiązywanie powtarzalnych problemów nie buduje przyszłości ani decydenta ani jego organizacji. Skuteczni decydenci dużo czasu i energii poświęcają procesowi wdrożenia podjętych decyzji. Decyzja nie wdrożona do realizacji pozostaje pobożnym życzeniem. Skuteczna skomplikowana decyzja może być podjęta tylko w sytuacji zrozumienia istoty problemu Mając zarysowaną naturę problemu należy określić poważnie zająć się ich realizacją po ich oficjalnym czy trzeba modyfikować istniejące rozwiązania czy podjęciu. Tego typu werbalne plany są zazwyczaj niezbędne są rozwiązania przełamujące. Modyfikacja traktowane niepoważnie przez pracowników. wymagać będzie zebrania wielu szczegółowych danych na etapie następnym. Dane te powinny Implementacja decyzji wymaga zatem ustalenia : pochodzić z własnej organizacji lub z otoczenia. • Rozwiązania przełamujące w mniejszym stopniu • jakie działania są niezbędne, bazują na dostępnych danych. Wykraczają bowiem • kto ma uczestniczyć w realizacji, poza dotychczasowe schematy myślowe. kto o decyzji powinien wiedzieć, • jakie są potrzebne środki • jakie umiejętności są niezbędne Typy sytuacji problemowych: decyzyjnego. Zazwyczaj nie opierają się one na • obiegowych i dominujących poglądach lecz na problem jest symptomem szerszego znanego zjawiska/a/ wynikach dogłębnej analizy sytuacji decyzyjnej. • Wykonanie takiej decyzji powinno być staranne i możliwie najprostsze. • P. Drucker, Menedżer skuteczny • Skuteczny decydent kontroluje realizacje swych decyzji. Osiąga się to poprzez analizę raportów, problem jest unikalny ale na poziomie organizacje zebrań oraz wizyty kontrolne. Wizyty te decydenta/b/ służą porównaniu ustnych i pisemnych raportów ze problem jest rzeczywiście unikalny i stanem faktycznym. Kontrola może być realizowana jednostkowy/c/ przez specjalistyczne służby lub osobiście przez problem zwiastuje pojawienie się nowej decydenta kategorii zjawiska/d/ Problem pojawia się wówczas gdy realizacja procesu nie przebiega zgodnie z planem lub uzyskane wyniki są co prawda na poziomie planowanym ale w dłuższej perspektywie czasowej nie zapewniają organizacji możliwości przetrwania i rozwoju. Po stwierdzeniu zaistnienia sytuacji problemowej wiele podejmowanych wówczas działań ma charakter Realizacja przyjętego rozwiązania powinna być Najczęstszy błąd w identyfikacji problemu decyzyjnego śledzona nie tylko z punktu widzenia reżimu polega na traktowaniu zjawiska /a/ jako serii zjawisk wykonawczego (I pętla uczenia się) ale także /b/. Inny błąd to traktowanie zjawiska unikalnego jako uzyskiwanych rezultatów (II pętla uczenia się). jeszcze jeden przejaw stałej reguły. Z tego Ewentualna korekta diagnozy lub wybranych wyprowadza się zalecenie by zawsze przy próbie rozwiązań powinna być źródłem nauki na przyszłość. identyfikacji problemu traktować go jako zjawisko szersze stereotypowy i opiera się na bardzo uproszczonym mechanistycznym widzeniu otaczającej rzeczywistości. Zbieranie danych ma za zadanie dostarczenie materiału do wnioskowania. Polegać może ma Grupowe rozwiązywanie problemów może pogłębiać • konflikty dzielące grupę i paraliżować cały proces Proces decyzyjny rozdzielanie złożonych problemów na mniejsze elementy składowe za pomocą decyzyjny. diagramu Ishikawy. Decyzja jest wyborem miedzy dostępnymi Grupy interaktywne wykorzystywane są do rozwiązaniami. Proces decyzyjny zaczyna się od podejmowania decyzji o dużym ciężarze gatunkowym i gromadzenia opinii o zdarzeniu lub procesie którego słabym ustrukturyzowaniu takich jak strategie rozwoju dotyczy decyzja. Opinie sterują doborem danych które czy kreowanie nowych wyrobów. Diagram Ishikawy służy głównie do analizy struktury wewnętrznej określonego problemu. Ułatwia tym samym jego rozwiązanie. W tym zastosowaniu diagramu przesuwamy się od głowy w lewo. służą weryfikacji opinii. Aby wygłaszać opinie potrzebna jest pewna początkowa wiedza. Opinie Grupy delfickie pracują bez kontaktu osobistego w/g pozwalają gromadzić dane w sposób zorganizowany i ścisłego scenariusza. Używane są do budowy prognoz koncentrować się na istotnych aspektach. i ogólnych scenariuszy rozwoju. Diagram może także służyć do powiązania w łańcuch przyczynowo skutkowy drobnych problemów i określania problemu o szerszej skali. Wtedy posuwamy się od strony lewej do prawej w kierunku Na podstawie opinii formułowane są wstępne tezy Grupy nominalne pracują bez swobodnej dyskusji służące formułowaniu tak obszaru dopuszczalnych jednak w kontakcie osobistym ze sformalizowanym rozwiązań jak również alternatywnych wariantów procesem wyłaniania z rozwiązań indywidualnych decyzji. rozwiązania ostatecznego. głowy wykresu. W heurystycznych technikach używanych do określania list problemów diagram ten może służyć do ujednolicenia poziomu szczegółowości zgłaszanych Prawidłowe decyzje rzadko są formułowane na Korzyści grupowego podejmowania decyzji: zasadzie wstępnego konsensusu. Dobry decydent • doprowadza do decyzji poprzez różnicę poglądów. wiedzy i doświadczenia, Różnica w poglądach w trakcie dyskusji nad • podejmowaną decyzją czyni ją bardziej przejrzystą. decyzyjnych, Dodatkowo różnice w poglądach służą pobudzaniu • wyobraźni decyzji, • Proces decyzyjny zachodzi czasami w warunkach powstaje wiele alternatyw osiąga się większy poziom akceptacji • interpersonalna decyzję należy podjąć za wszelką cenę gdyż jej Wady grupowego podejmowania decyzji: • rosną koszty procesu decyzyjnego, błędna • grupa może zostać zdominowana przez jedną niepodejmowanie decyzji pozwoli na osobę. Do kanonu umiejętności menedżerskich należy biegłość w sterowaniu procesem grupowego Skuteczny decydent umie podejmować decyzje w podejmowania decyzji. Umiejętności te powinny warunkach braku pełnej informacji. Jeśli problem obejmować: decyzyjny nie ma strategicznego wymiaru dążyć • należy by takie sytuacje decyzyjne były rozwiązywane obszarów pokrewnych oraz osoby uznawane za kreatywne i posiadające szerokie zainteresowania. Administracyjny model podejmowania decyzji opiera przewodniczyć osoba mająca doświadczenie w pracy opartej na burzy mózgów. Zadaniem przewodniczącego jest wprowadzenie uczestników w Pomysły powinna rejestrować osoba spełniająca funkcje sekretarza grupy. Sekretarz powinien dbać o wierne oddawanie zapisywanych pomysłów zgłaszanych prze uczestników sesji. uczestników, • zawodowe i społeczne. Pracy zespołu powinna powstrzymywanie się z własną opinią do czasu zakończenia wstępnych wypowiedzi przez niższe szczeble. okresowe podsumowywanie różnic i osiągniętych konsensusów się na obserwacji Herberta A. Simona, że nie zawsze racjonalnego działania. Model ten zakłada że poszukiwaniem rozwiązań, Ta część zespołu powinna istotę i diagnozę problemu wyklarowanie się sytuacji decyzyjnej lub decyzje decyzje podejmowane są zgodnie z logiką i zasadami specjaliści z danego obszaru który jest objęty Członkowie powinni reprezentować zbliżone pozycje brak może mieć gorsze skutki niż decyzja uczyni bezprzedmiotową Zespół biorący udział w burzy mózgów powinien składać się z kilkunastu osób. Powinni go tworzyć tworzyć jego większość. Pozostali to specjaliści z poprawia się komunikacja presji sytuacyjnej: • problemów. wykorzystywane są duże zasoby By sesja burzy mózgów mogła być efektywna nie powinna się odbywać w miejscu pracy pod presją upływającego czasu i bieżących zadań. Zespół powinien pracować poza stałym miejscem pracy, w otoczeniu harmonijnych warunków przyrodniczych, z Techniki stosowane w rozwiązywaniu problemów i podejmowaniu decyzji. dala od tłumów ludzkich i zgiełku. Zespół powinien być uwolniony od bieżących trosk związanych z decydenci: zakwaterowaniem i wyżywieniem. Przed sesją W fazie definiowania problemu, dla ustalenia co jest • dysponują zazwyczaj niekompletną informacją, problemem do rozwiązania a co nie, wykorzystana • nie są w pełni racjonalni w osądach i może być reguła Pareta opierająca się krzywej • wartościowaniu, nierównomiernego rozkładu. Wiele zjawisk z życia realizują często pierwszą ze zdefiniowanych społeczno gospodarczego rozkłada się w ten sposób alternatyw decyzyjnych. że około jednej piątej obiektów dysponuje około czteroma piątymi skumulowanej wartości cechy. Skłonność do ryzyka decydenta wyznacza rodzaj i Pareto zauważył powyższą prawidłowość w kontekście sposób podejmowania decyzji. Ideałem jest rozkładu dochodów osobistych. Reguła Pareta podejmowanie decyzji w oparciu o tzw. skalkulowane pozwala ustalić istotne priorytety wykorzystywane do ryzyko. Firmy które chcą być programowo elastyczne klasyfikacji analizowanych zjawisk. wkomponowują ryzyko w skład swej kultury organizacyjnej. Decydenci ostrożni rzadko podejmują decyzje skuteczne, zazwyczaj nijakie. W oparciu o regułę Pareta wyróżniana jest kategoria Współpraca z nimi jest dokładnie rejestrowana i wymiar etyczny. Alternatywy decyzyjne mogą różnić analizowana po to by kreować później nowe elementy się z punktu etycznego. Rozpowszechnienie się etyki oferty i obsługi. służących rozwiązaniu zdefiniowanego problemu. Pomysły nie powinny być oceniane przez innych członków grupy. Sesja nie powinna dłużej trwać niż godzinę. Po jej zakończeniu członkowie powinni mieć prawo zgłaszania indywidualnie dodatkowych propozycji. Zgłoszone propozycje ( umieszczone na arkuszach flip chartu powinny być dostępne dla zajęć. W trakcie sesji oceniającej zgłoszone propozycje są oceniane i modyfikowane. Należy usunąć te które budzą sprzeciw i co do których przeważa opinia negatywna. Pozostałe powinny zostać przekazane biznesu poszerza wartościowanie w procesie decydentom podejmującym ostateczną decyzję. W fazie diagnozy problemu wykorzystywane są takie narzędzia jak: technika grupy nominalnej, wykres Decydenci nie powinni brać udziału w obydwu sesjach burzy mózgów. Ishikawy czy mapy myśli. często w sposób grupowy - przez komitety, rady itp. Do ocen wypracowanych wariantów decyzji Technika grupy nominalnej to technika heurystyczna Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji Pierwsza sesja polega na zgłaszaniu pomysłów kluczowych klientów którzy obsługiwani są przy użyciu W procesie podejmowania decyzji występuje także W dużych organizacjach decyzje podejmowane są się innym technikom relaksacyjnym. uczestników w trakcie przerwy lub podczas innych innych procedur niż cała reszta zwykłych klientów. decyzyjnym jeszcze o jeden wymiar. kreatywną zespół powinien odbyć spacer lub oddać używana do pobudzania kreatywności grupy w jednoosobowo pozwala na duża szybkość działania i procesie rozwiązywania skomplikowanych problemów zwiększa poczucie odpowiedzialności. Zalecane jest w lub podczas ich definiowania. sytuacjach kryzysowych charakteryzujących się duża • presją czasową. Ten tryb pracy powoduje problemów objęte procesem identyfikacji. ograniczenia informacyjne (uboższa baza • informacyjna) i społeczne (nieakceptowanie przez sporządzają własne listy problemów. podwładnych). • koordynator definiuje kategorie wykorzystana może zostać technika profilowania. Jest to standardowa technika służąca w marketingu do oceny konkurentów i ich wyrobów. Może zostać wykorzystana także w fazie definiowania problemów. Polega na realizacji kolejnych etapów: • członkowie grupy indywidualnie członkowie grupy porządkują swe • • własne list poczynając od zagadnień Grupowe analizowanie problemów i podejmowanie najważniejszych ( w ich opinii ) na najmniej decyzji usuwa te mankamenty spowalnia jednak prace ważnych kończąc. i może prowokować elementy tak zwanego myślenia • grupowego: po jednym problemie, wykreślając z własnej • nacisk na jednomyślność – auto cenzura i tak listy te które już zostały zgłoszone przez zwani stróże jednomyślności ograniczają innych. • kolejno, każdy członek grupy zgłasza • wyższa skłonność do ryzyka – mniejsze poprzez: • określić kryteria oceny wariantów, stosując zdefiniowane kryteria ocenić poszczególne warianty, • wykreślić profile. Metoda dobrze się sprawdza gdy jest realizowana przez kilka osób jednocześnie. Kryteria oceny powinny zostać opracowane na zasadach konsensusu zaś same oceny powinny zostać uśrednione. potrzebną różnorodność w myśleniu, poczucie odpowiedzialności oraz nacisk na sformułować w sposób jednoznaczny oceniane warianty, lista globalna jest porządkowana ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI zmianę usytuowanie na liście niektórych jednomyślność mogą obniżać ocenę ryzyka problemów wynikającą z innej oceny ich zawartego w proponowanych wariantach. ważności dokonaną przez grupę, Cechy charakterystyczne projektów: • ściśle określony cel, • niepowtarzalny charakter, • złożoność wewnętrzna, Analiza przypadku: Edukacja Jerry’ego. • autonomia zewnętrzna Analiza przypadku: Projekt Apex. możemy już liczyć na państwo, sami jesteśmy odpowiedzialni za wszystko. To nowy podział społeczny: na zdolnych i niezdolnych podejmować ryzyko. Ryszard ZARZĄDZANIE INFORMACJĄ W języku polskim słowo projekt odpowiada dwu Kapuściński, Lapidarium słowom angielskim: project i design. Project oznacza przedsięwzięcie, design oznacza nadawanie kształtu, Dane to surowe nie poddane przetwarzaniu liczny i formy. fakty. Informacja to dane uporządkowane i półwiecze. Cel projektu zazwyczaj ma trzy wymiary: • spełnienie wymagań (performance), Cechy informacji wykorzystywanej w zarządzaniu: • koszty realizacji (cost), • dokładna – zgodna z prawdą materialną • czas realizacji (time) • aktualna – nadążająca za biegiem procesów, • Projekty można klasyfikować według różnych • kryteriów: • Charakteru: o wewnętrzne – odbiorcą jest własna organizacja, o zewnętrzne – odbiorcą jest klient Bill Gates, Biznes szybki jak myśl istotna – odpowiadająca swym zakresem Nowa potrzebom użytkownika, perspektywę. adekwatna – odpowiadająca swym poziomem posiadających rozległą wiedzę świat będzie pełen agregacji i ilością potrzebom użytkownika możliwości, to przed tymi, którzy jej nie zdobędą, epoka niesie O ile ze sobą także dla ludzi wykształconych, bolesną pojawi się widmo bezrobocia, ubóstwa i rozpaczy, Komputerowe systemy informatyczne gromadzące i gdyż dotychczasowe stanowiska znikną, a stare przetwarzające szczegółowe informacje o zdarzeniach systemy się rozpadną. zewnętrzny, zachodzących w organizacji nazywane były systemami • Stopnia nowości: transakcyjnym. Systemy te charakteryzowały rozbudowanymi zbiorami informacyjnym w których się Gordon Dryden, Jeannete Vos, Rewolucja w uczeniu o o pewnych cechach powtarzalności, o nietypowe, nowatorskie, gromadzone są szczegółowe informacje dotyczące Zmiana • Rozmiaru: przebiegu materialnych procesów pracy oraz zaszłości przeprojektowania organizacji w sposób ułatwiający jej • wielkie (kosmiczne – Apollo, wojskowe księgowych. dostosowanie się do zmian w otoczeniu lub osiąganie • duże (budowa statku, wdrożenie na podstawie szczegółowych baz danych systemów • transakcyjnych udostępniają wysoce zagregowane i budżetu przedsiębiorstwa) Zarządzanie projektami to dziedzina zarządzania skomplikowane na autonomicznych bazach danych, wykorzystujące algorytmy przetwarzania danych, zajmująca się zastosowaniem dostępnej wiedzy, modelujące rzeczywiste procesy w celu dostarczenia umiejętności, narzędzi oraz technik w celu spełnienia specyficznych potrzeb i oczekiwań zleceniodawców projektów. podejmowania jednostkowych mało zrutynizowanych W. R. Duncan, A Guide to the Project Management…, decyzji. informacji potrzebnych koordynowanie i kontrolowanie) • działania operacyjne (podstawowe) • działania wspierające (obsługa prawna, informatyczna, księgowa, informatyczna, biurowa) do Lewin zaproponował trójstopniowy model rozmrożenie – przekonywanie grup i osób • wprowadzenie – zmiany są realizowane w sposób metodyczny • zamrożenie – nowe rozwiązania są pod szczególnym nadzorem do czasu pełnego przyswojenia. David B. Gleicher zaproponował prosty wzór ogólny, Obecne planowanie, organizowanie, motywowanie, dążenie objętych zmianą, do Project Management Institute, 1996. działania kierownicze (wyznaczanie celów, K. • Systemy wspomagania decyzji to systemy pracujące Całość działań związanych ze zrealizowaniem systematyczne wprowadzania zmiany organizacyjnej: selektywne informacje kadrze kierowniczej. Definicja zarządzania projektami. projektów można podzielić na trzy grupy: to Systemy informowania kierownictwa to systemy które systemu informatycznego w banku) małe (budowa garaży, sporządzanie planowa nowych celów. – Manhattan), • W ciągu najbliższych dziesięciu lat prowadzenie przedsiębiorstwa zmieni się bardziej niż przez ostatnie przetworzone w sposób wygodny dla użytkownika. systemy klasy ERP (enterpriese resource planning) obejmujące większość transakcji zachodzących wewnątrz organizacji oraz systemy CRM (customer relationship managenent) i SCM (supply chain management) obejmujące transakcje zachodzące na styku z otoczeniem zastępują stare ułatwiający kierownikom ocenę, czy prawdopodobne jest powodzenie prób zmian: C = (A x B x D) > X C - zmiana, A - poziom niezadowolenia z istniejącego stanu, B - jasno określony stan pożądany, D - pierwsze praktyczne działania w kierunku stanu systemy transakcyjne i informowania kierownictwa. pożądanego, Systemy te coraz częściej pracują w czasie rzeczywistym (rejestracja zdarzenia jest równoległa z X - koszty zmiany (w postaci energii, emocji, nakładów finansowych itd.). jego zaistnieniem) z rozproszonymi bazami danych udostępnianymi jednocześnie na potrzeby wielu Jedną z reakcji z jakimi musi się zmierzyć osoba przeprowadzająca zmianę we wczesnym jej etapie jest systemów. opór. W praktyce występują różne jego źródła: Organizacja powołując projekt do życia, poprzez wyposażenie jego szefa we władzę i zasoby realizuje Efektywne wdrożenie systemów klasy ERP, SCM i określoną politykę projektową. Wyposażenie szefa CRM wymaga starannego przygotowania organizacji. projektu w silną władzę i zasoby (szczególnie płynną Przygotowanie to powinno polegać przede wszystkim gotówkę i linie kredytowe) prowadzi do powstania na starannym mapowaniu procesów zachodzących w silnych autonomicznych ośrodków działania w organizacji prowadzącym nie tylko do identyfikacji organizacji. Tego typu ośrodki czynią macierzystą procesów ale również pozwalającym na ustalenie organizację elastyczną w działaniu i efektywną. pojedynczych aktywności składających się na • lęk przed utratą osiągniętego bezpieczeństwa, niepewnej i mało przejrzystej. • strach przed utratą własnych kompetencji i prestiżu przy nowej organizacji pracy. • Warunkiem koniecznym funkcjonowania sprawnych i Identyfikacja aktywności składających się na procesy efektywnych projektów w organizacji jest: powinna uwzględniać potrzeby informacyjne systemu wynik rachunkowości pracy. dysponowanie odpowiednimi zasobami oraz sytemu operacyjnego i • • zmiana jest postrzegana jako negatywnej oceny dotychczasowej strategicznego zarządzania. • rzeczowymi i finansowymi możliwymi do przydzielania, koniecznością dobrze znane i znalezienia się w sytuacji poszczególne procesy. • przed pożegnania się z tym, co zwyczajne oraz wyprowadzenie zmiany wymaga poniesienia wysiłku związanego z W ostatnich latach systemy informatyczne organizacji obarczane są nowymi zadaniami wynikającymi z nabyciem nowych umiejętności oraz nowej posiadanie odpowiednich kandydatów na koncepcji organizacji uczącej się. Organizacje próbują rutyny pracy i współdziałania. kierowników dysponujących niezbędna wiedzą i wykorzystać narzędzia informatyczne do praktycznej umiejętnościami, realizacji baz wiedzy. Dostępne poprzez sieć bazy funkcjonowanie w organizacji tak zwanej kultury organizacyjnej zwanej pro-projektową. • zmiana może skutkować zmianą subiektywnie odczuwanej wysoce przetworzonej informacji zgromadzonej w relacji między nakładami a efektami pracy wyniku dotychczasowego funkcjonowania pozwalają przynajmniej częściowo uniezależnić się od ludzkiej pamięci mającej dotychczas monopol na przechowywaniu wiedzy. W kulturze pro-projektowej: • Analiza przypadku: Jeden dzień pracy Johna. projekty organizacyjne, mimo ich przejściowego charakteru, traktowane są jako Sposoby zmniejszania oporu przed zmianą: • otwarta polityka informacyjna, • partycypacyjny styl zarządzania , • dobre przygotowanie organizacyjne zmian, • przygotowanie organizacyjną firmy, kwalifikacji i umiejętności zespołu do nowego sposobu funkcjonowania, stały element dynamizujący strukturę ZARZĄDZANIE ZMIANĄ • realizacja przez zarząd funkcji przywództwa strategicznego, • przynależność do zespołu projektowego jest traktowana jest tak samo naturalnie jak przypisanie do stałej komórko organizacyjnej, • projekty nie są postrzegane jako cierń na zdrowym ciele organizacji i to cierń który generuje zazwyczaj niepotrzebne nikomu konflikty. Żyć we współczesnej cywilizacji to żyć na wulkanie – człowiek musi być gotów do szybkich zmian, musi • sprawna realizacja poprzednich programów zmian mieć więcej giętkości, więcej zdolności adaptacyjnych, nauczyć się samodzielnie podejmować decyzje W większych organizacjach z kadry kierowniczej rozstrzygające o jego życiu, rozwinąć w sobie (wyższej i średniej) wyodrębnia się węższe zespoły nieustającą gotowość podejmowania ryzyka. Dziś nie zwane agentami zmian. Członków tych zespołów selekcjonuje się na podstawie ich indywidualnych predyspozycji i pozycji( formalnej i nieformalnej ) zajmowanej w organizacji. Agent zmiany to lider, który potrafi: • mówić o przyszłości i przedstawiać jej obraz • zarządzać złożonością, nieoznaczonością i • skonstruować system inspirujący grupę do niepewnością wprowadzania zmian • mówić prawdę i opierać się naciskom grupowym • dostrzegać swe pomyłki i wyciągać z nich wnioski. Aktywne zarządzanie informacją w procesie zmiany obejmuje następujące działania:. • • Zarządzanie mozaiką (przed zmianą): zwalczanie plotek i ustosunkowanie się do pogłosek • • dostarczenie maksymalnej ilości informacji dyskutowanie wyprzedzające przyszłe problemy • sygnalizowanie kierunku zmian i sposobu ich • Zarządzanie analogią (w momencie • odwoływanie się do udanych procesów zmian • pokazywanie wprowadzania ogłaszania zmiany): w innych firmach negatywnych efektów zaniechania • • podkreślanie kontynuacji Zarządzanie symbolami ( w trakcie realizacji zmiany): • celebrowanie procesu zmiany • komunikowanie wizji i strategii • określenie oczekiwanych sposobów zachowań i podanie przyczyn tego stanu rzeczy • Zarządzanie rezultatami (po zmianie) • stworzenie forum dla oceny zmiany • przedstawienie publiczne faktycznych rezultatów • przyznanie się do błędów i pomyłek Na program projektowanych zmian składają się większe i mniejsze przedsięwzięcia. Te większe często są organizowane jako wyodrębnione poza strukturą organizacyjną czasowe aktywności zwane projektami.
