Potencjał przestrzenny

Potencjał przestrzenny
dr hab. Inż. arch. Michał Stangel
Politechnika Śląska
1/50
PDF:https://www.academia.edu/5717925/ODN
OWA_MIAST_W_SPO%C5%81ECZE%C5%83
STWIE_INFORMACYJNYM._TECHNOLOGIE_I
NFORMACYJNE_I_KOMUNIKACYJNE_W_PR
OCESACH_REWITALIZACJI
PDF:
https://www.academia.edu/5743432/KSZTA%C5%81TO
WANIE_WSP%C3%93%C5%81CZESNYCH_OBSZAR%C
3%93W_MIEJSKICH_W_KONTEK%C5%9ACIE_ZR%C3
%93WNOWA%C5%BBONEGO_ROZWOJU_pe%C5%82n
y_tekst_
2/50
Konkurs: Nowa Huta Przyszłości, 2012 – I nagroda
Koncepcja - Struktura funkcjonalno-przestrzenna, skala 1:10 000 (ARCA, Stangel, 2012)
3/50
Nowe Centrum Tczewa – ARCA M. Stangel
- I nagroda w konkursie – 2014
- Koncepcja urbanistyczna (weryfikacja branżowa) 2014-2015
- MPZP – 2015
(www.nct.tczew.pl)
4/50
Idea rozwoju zrównoważonego
w odniesieniu do urbanistyki
• Zrównoważony, trwały rozwój oznacza przede wszystkim
racjonalne, oszczędne i wydajne gospodarowanie
zasobami. (zasoby miasta: przestrzeń, czas
(mieszkańców), energia czy kapitał społeczny
• Optymalne wykorzystanie zasobów - nie tylko
oszczędność, ale maksymalizacja użyteczności
• To, co dobre dla ludzi, jest też dobre dla klimatu i planety
to znaczy, że jeśli na przykład zamiast samochodem
będziemy poruszać się rowerem i pieszo, nie tylko będziemy
zdrowsi i szczęśliwsi, ale zmniejszymy zużycie energii
i emisję dwutlenku węgla (Jan Gehl)
5/50
Sustainable Urbanism / Zrównoważona urbanistyka
• Koncentracja i gęstość / miasto zwarte
• Przemieszanie i kompletność funkcji (w dzielnicy,
zespole urbanistycznym, jednostce sąsiedzkiej)
• Zrównoważona mobilność
• Kompozycja urbanistyczna
• Przyroda, biosfera, ochrona środowiska
• Zielona konstrukcja i technologia
• Gospodarka, Środowisko, społeczeństwo
• Nowe narzędzia projektowe
6/50
Kadr z filmu Stanisława Barei pt. "Poszukiwany, poszukiwana" (1972)
7/50
Koncentracja i gęstość / miasto zwarte
• Policentryczna struktura
urbanistyczna
• "Zdekoncentrowana
koncentracja" - alternatywa
dla rozpraszania zabudowy
• Przemieszanie funkcji i
dostępność funkcji
usługowych
• Tworzenie jednostek
sąsiedzkich o określonej
specyfice
• Dogęszczanie struktury
miejskiej
• Rewitalizacja obszarów
zdegradowanych
Miasto rozproszone / strefowanie funkcjonalne
Tradycyjna struktura miejska
Źródło ilustracji: (c) Congres For New Urbanism,
www.cnu.org
8/50
Konkretyzacja idei zrównoważonego rozwoju w urbanistyce – miasto zwarte
w różnych skalach: miasto, zespół zabudowy, budynek + przestrzeń publiczna
Modelowa policentryczna struktura miejska,
(Urban Task Force, 1999)
Zrównoważona Jednostka Sąsiedzka (Farr, 2007)
Lund Science Village.
Schmidt Hammer Lassen Architects (2012)
FountainBridge masterplan,
www.7narchitects.com
9/50
Potencjał przestrzenny
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Lokalizacja – bliskość centrum
Jakość pejzażu - waterfront
Wielkość terenu – skala przedsięwzięcia
Wielofunkcyjność - kompletna dzielnica
„Masa krytyczna” funkcji wielkomiejskich
Projekty flagowe
Dziedzictwo historyczne twórczo wykorzystane
Komunikacja i dostępność
Przestrzenie publiczne
10/50
Lokalizacja – bliskość centrum
BO01 Malmo - http://malmo.se/images/18
11/50
Jakość pejzażu - waterfront
BO01 Malmo - http://malmo.se/images/18
12/50
Masa krytyczna funkcji wielkomiejskich
13/50
Masa krytyczna funkcji wielkomiejskich
Strefa Kultury, Katowice, fot. MS
14/50
[w architekturze] Nie ma nic gorszego, niż dobra odpowiedź
na źle postawione pytanie
- Alejandro Aravena, kurator Biennale Architektury w Wenecji 2016
15/50
Wielofunkcyjność - kompletna dzielnica
Nova Karolina, Ostrava (www.technoprojekt.cz)
16/50
Nova Karolina, Ostrava, fot. MS
17/50
Nova Karolina, Ostrava, fot. MS
18/50
Przemieszanie i kompletność funkcji
• Przemieszanie funkcji –
lepsze wykorzystanie
infrastruktury, itd.
• Mieszkanie i praca blisko
• Dostęp do usług
podstawowych lokalnie
• Szkoła podstawowa,
przedszkole, rekreacja…
• Hierarchiczność funkcji
Rogers i Power, 2000 (tłum. Tomasz Jeleński, 2010)
• Nowe funkcje;
„Trzecie miejsca”
• Nowe style życia –
„zrównoważony styl życia”
• Różnorodność i jakość oferty
usługowej
• Atrakcje (ang. amenities)
• Hierarchiczność/ sieciowość
funkcji; możliwość wyboru
Lofty, Gliwice. Aut. Medusa Group. Fot. MS
19/50
Miasto zwarte /
gęsta tkanka miejska
Rogers i Power, 2000 (tłumaczenie: Tomasz Jeleński, 2010)
Opr. własne na podst. Rogers i Power, 2000
fot. MS
20/50
Leon Krier,
Architektura wspólnoty
21/50
Lund Science Village. Schmidt Hammer
Lassen Architects (2012)
22/50
Kompozycja urbanistyczna
Źródło: Malmö City
Planning Office, Urban
planning and architecture,
http://www.malmo.se/
Osiedle Bo01, Malmö. Fot. MS, 2011 23/50
Projekty flagowe
24/50
25/50
Dziedzictwo historyczne - twórczo wykorzystane
http://gonzalezgarrido.com/portfolio/wiener-gasometer/
26/50
http://www.panoramio.com/photo/38053065
27/50
Boston, Quincy Market, http://www.marjorierwilliams.com/the-new-boston-public-market/
28/50
Rotterdam, Submarine Wharf (ISOCARP Congress 2015), fot. MS
29/50
Rotterdam
30/50
http://www.medusagroup.pl/projekty/uzytecznosci-publicznej/wieza-cisnien/
31/50
http://www.dezeen.com/2015/12/30/van-dongen-koschuch-theatre-de-kampanje-den32/50
helder-netherlands-docklands/
http://www.dezeen.com/2015/12/30/van-dongen-koschuch-theatre-de-kampanje-den33/50
helder-netherlands-docklands/
http://www.thestar.com/news/gta/2013/01/01/saving_torontos_heritage_buildings_the
34/50
_smart_way.html
http://www.archdaily.com/172407/dresden%25e2%2580%2599s-military-historymuseum-daniel-libeskind
35/50
Komunikacja i dostępność
Zrównoważona
mobilność
36/50
Zrównoważona mobilność
Źródło: Marcin Hyła, „Zrozumieć rowerzystę”, 2011
• Różnorodność, wybór,
promocja, zachęty - "nowa
kultura mobilności"
• Mieszkanie bez samochodu
("car free ")
• Shared space
• Rower - korzyści
mnożnikowe dla miast;
"autostrady rowerowe"
• Ewolucja środków
transportu
• Optymalizacja - systemy
informatyczne
• Dostęp, współużytkowanie rowery miejskie, car sharing
• Osobista mobilność na
żądanie (PMoD, MOD)
37/50
Zrównoważona mobilność
Źródło: MIT City Car. Mit Senseable City Lab, 2012
Źródło; GM, http://media.gm.com
38/50
Przestrzeń publiczna
39/50
Przestrzeń publiczna
Millenium Park, Chicago
Foto: http://conspiracygrimoire.com/wp-content/uploads/cloud_gate.jpg
40/50
Jaka POWINNA być
PRZESRZEŃ PUBLICZNA?
41/50
10 KORZYŚCI z dobrej przestrzeni publicznej,
według organizacji Project for Public Spaces
Sprzyja zdrowiu mieszkańców.
Zwiększa bezpieczeństwo.
Redukuje przestępczość.
Zwiększa wykorzystanie transportu publicznego.
Przyciąga inwestycje.
Sprzyja rozwojowi turystyki.
Sprzyja lokalnej przedsiębiorczości.
Sprzyja wydarzeniom kulturowym.
Zachęca do wolontariatu.
Podnosi jakość środowiska miejskiego.
Źródło: Jak przetworzyć Miejsce. Podręcznik kreowania udanych przestrzeni publicznych
Tłumaczenie książki How to Turn a Place Around wydanej przez Project for Public Spaces, tłum.: T. Jeleński, W. Kosiński.
42/50
Elementy systemu przestrzeni publicznych...
Źródło: Creative Sheffield City Development Company, www.creativesheffield.co.uk
43/50
Elementy systemu przestrzeni publicznych...
Foto: © Anna Ciążeńska, 2009
44/50
Relacje – zabudowa i przestrzeń publiczna
Warszawa, Kabaty, Fot. MS, 2013
45/50
Garnizon, Gdańsk – Wrzeszcz. Fot. MS, 2014
46/50
„Za każdym razem, kiedy opisuję jakieś miasto,
mówię coś o Wenecji.”
- Italo Calvino, Niewidzialne miasta
47/50
Potencjał przestrzenny
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Lokalizacja – bliskość centrum
Jakość pejzażu - waterfront
Wielkość terenu – skala przedsięwzięcia
Wielofunkcyjność - kompletna dzielnica
„Masa krytyczna” funkcji wielkomiejskich
Dziedzictwo historyczne twórczo wykorzystane
Projekty flagowe
Komunikacja i dostępność
Przestrzenie publiczne
48/50
Podsumowanie Kongresu ISOCARP, Gdynia 2014
49/50
Potencjał przestrzenny
dr hab. Inż. arch. Michał Stangel
Politechnika Śląska
[email protected]
https://politechnikaslaska.academia.edu/MichalStangel
50/50