PROJEKT Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Szczytno do
Transkrypt
PROJEKT Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Szczytno do
Załącznik do Uchwały ...................... Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia .......... 2016 r. Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Szczytno do 2020 roku "Szczytno 2020" >PROJEKT< 1 Spis treści Zagadnienia wstępne .............................................................................................................................. 3 1. Opis powiązań programu z dokumentami strategicznymi i planistycznymi gminy .............................. 4 2. Diagnoza czynników i zjawisk kryzysowych oraz skala i charakter potrzeb rewitalizacyjnych ........... 9 2.1. Uwarunkowania .............................................................................................................................. 10 2.1.1. Informacje podstawowe ............................................................................................................... 10 2.1.2. Uwarunkowania historyczno-kulturowe ....................................................................................... 10 2.1.3. Uwarunkowania przyrodnicze ..................................................................................................... 21 2.2. Diagnoza sfer i delimitacja obszarów problemowych ..................................................................... 29 2.2.1. Diagnoza sfery społecznej .......................................................................................................... 29 2.2.1.1. Struktura demograficzna .......................................................................................................... 29 2.2.1.2. Bezrobocie i pomoc społeczna ................................................................................................. 30 2.2.1.3. Bezpieczeństwo mieszkańców ................................................................................................. 33 2.2.1.4. Identyfikacja problemów ........................................................................................................... 36 2.2.2. Diagnoza sfery gospodarczej ...................................................................................................... 36 2.2.2.1. Podmioty gospodarcze ............................................................................................................. 36 2.2.2.2. Zatrudnienie .............................................................................................................................. 39 2.2.2.3. Tereny inwestycyjne ................................................................................................................. 40 2.2.2.4. Identyfikacja problemów ........................................................................................................... 42 2.2.3. Diagnoza sfery środowiskowej .................................................................................................... 42 2.2.3.1. Tereny zielone i wody powierzchniowe .................................................................................... 42 2.2.3.2. Ochrona powietrza ................................................................................................................... 43 2.2.3.3. Identyfikacja problemów ........................................................................................................... 44 2.2.4. Diagnoza sfery przestrzenno-funkcjonalnej ................................................................................ 44 2.2.4.1. Zagospodarowanie przestrzenne ............................................................................................. 44 2.2.4.2. Infrastruktura usług publicznych ............................................................................................... 47 2.2.4.3. Identyfikacja problemów ........................................................................................................... 50 2.2.5. Diagnoza sfery technicznej ......................................................................................................... 50 2.2.5.1. Gospodarka wodno-ściekowa i gospodarka odpadami............................................................ 50 2.2.5.2. Zasoby mieszkaniowe .............................................................................................................. 51 2.2.5.3. Identyfikacja problemów ........................................................................................................... 52 3. Zasięgi przestrzenne obszarów rewitalizacji ..................................................................................... 53 4. Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji (planowany efekt rewitalizacji) .................... 66 5. Cele rewitalizacji oraz odpowiadające zidentyfikowanym potrzebom rewitalizacyjnym ................... 66 5.1. Analiza SWOT ................................................................................................................................ 66 5.2. Cele i kierunki działań..................................................................................................................... 71 6. Lista planowanych, podstawowych projektów i przedsięwzięć rewitalizacyjnych ............................. 72 7. Charakterystyka pozostałych rodzajów przedsięwzięć rewitalizacyjnych realizujących kierunki działań, mających na celu eliminację lub ograniczenie negatywnych zjawisk powodujących sytuację kryzysową .............................................................................................................................................. 77 8. Mechanizmy zapewnienia komplementarności między poszczególnymi projektami/przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi oraz pomiędzy działaniami różnych podmiotów i funduszy na obszarze objętym programem rewitalizacji ....................................................................... 83 9. Indykatywne ramy finansowe w odniesieniu do przedsięwzięć, z indykatywnymi wielkościami środków finansowych z różnych źródeł ................................................................................................. 85 10. Mechanizmy włączenia mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów i grup ....................... 88 11. System realizacji (wdrażania) programu rewitalizacji ...................................................................... 89 12. System monitoringu i oceny skuteczności działań i system wprowadzania modyfikacji w ............. 89 2 Zagadnienia wstępne Na podstawie art. 5a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 r. z póź. zm. 446) Burmistrz Miasta Szczytno podał do publicznej wiadomości, że w dniu 28 kwietnia 2016 r. Rada Miejska w Szczytnie podjęła uchwałę nr XV/116/2016 w sprawie przystąpienia do sporządzenia Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Szczytno do 2020 roku. Podstawą metodologiczną sporządzania LPR Szczytno 2020 jest opracowane przez Ministra Infrastruktury i Rozwoju „Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 20142020” Na potrzeby opracowania dokumentu i projektowania interwencji wspierających rewitalizację współfinansowaną ze środków programów operacyjnych w ramach perspektywy finansowej 20142020 zdefiniowano następujące zagadnienia za obowiązującymi wytycznymi: 1) Rewitalizacja – to kompleksowy proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez działania całościowe (powiązane wzajemnie przedsięwzięcia obejmujące kwestie społeczne oraz gospodarcze lub przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne lub środowiskowe), integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej gospodarki, skoncentrowane terytorialnie i prowadzone w sposób zaplanowany oraz zintegrowany poprzez programy rewitalizacji. 2) Stan kryzysowy – stan spowodowany koncentracją negatywnych zjawisk społecznych (w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym), współwystępujących z negatywnymi zjawiskami w co najmniej jednej z następujących sfer: a. gospodarczej (w szczególności w zakresie niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw), b. środowiskowej (w szczególności w zakresie przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia, ludzi bądź stanu środowiska), c. przestrzenno-funkcjonalnej (w szczególności w zakresie niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, deficytu lub niskiej jakości terenów publicznych), d. technicznej (w szczególności w zakresie degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz braku funkcjonowania rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska). 3) Obszar zdegradowany – obszar, na którym zidentyfikowano stan kryzysowy. Dotyczy to najczęściej obszarów miejskich. Obszar zdegradowany może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic pod warunkiem stwierdzenia sytuacji kryzysowej na każdym z podobszarów. 4) Obszar rewitalizacji - obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechującego się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym, z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego, zamierza się prowadzić rewitalizację. Obszar rewitalizacji może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic, lecz nie może obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkałych przez więcej niż 30% mieszkańców gminy. 5) Program rewitalizacji - inicjowany, opracowany i uchwalony przez radę gminy wieloletni program działań w sferze społecznej oraz gospodarczej lub przestrzenno-funkcjonalnej lub technicznej lub środowiskowej, zmierzający do wyprowadzenia obszarów rewitalizacji ze stanu kryzysowego oraz stworzenia warunków do ich zrównoważonego rozwoju, stanowiący narzędzie planowania, koordynowania i integrowania różnorodnych aktywności w ramach rewitalizacji. 6) Projekt rewitalizacyjny - projekt wynikający z programu rewitalizacji, tj. zaplanowany w programie rewitalizacji i ukierunkowany na osiągnięcie jego celów albo logicznie powiązany z treścią 3 i celami programu rewitalizacji, zgłoszony do objęcia albo objęty współfinansowaniem UE z jednego z funduszy strukturalnych albo Funduszu Spójności w ramach programu operacyjnego, co oznacza wskazanie (wymienienie) go wprost w programie rewitalizacji albo określenie go w ogólnym (zbiorczym) opisie innych, uzupełniających rodzajów działań rewitalizacyjnych. Dla prowadzenia rewitalizacji wymagane są: a. uwzględnienie rewitalizacji jako istotnego elementu całościowej wizji rozwoju miasta b. pełna diagnoza służąca wyznaczeniu obszaru rewitalizacji oraz analizie dotykających go problemów (diagnoza obejmuje kwestie społeczne oraz gospodarcze lub przestrzenno-funkcjonalne lub techniczne lub środowiskowe) c. ustalenie hierarchii potrzeb w zakresie działań rewitalizacyjnych d. właściwy dobór narzędzi i interwencji do potrzeb i uwarunkowań danego obszaru e. zsynchronizowanie działań w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzennofunkcjonalnej, technicznej, środowiskowej f. koordynacja prowadzonych działań oraz monitorowanie i ewaluacja skuteczności rewitalizacji g. realizacja wynikającej z art. 5 ust. 1 rozporządzenia ogólnego zasady partnerstwa polegającej na włączeniu partnerów w procesy programowania i realizacji projektów rewitalizacyjnych w ramach programów operacyjnych oraz konsekwentnego, otwartego i trwałego dialogu z tymi podmiotami i grupami, których rezultaty rewitalizacji mają dotyczyć Obszar Miasta Szczytno jest jednym z obszarów wymagających restrukturyzacji i rewitalizacji oraz obszarem o słabym dostępie do usług publicznych - obszary strategicznej interwencji województwa warmińsko-mazurskiego. Obszary o słabym dostępie do usług publicznych i Obszary wymagające restrukturyzacji i rewitalizacji to dwa z dziewięciu obszarów strategicznej interwencji (OSI), które zostały zidentyfikowane podczas procesu aktualizacji Strategii rozwoju województwa warmińskomazurskiego w 2013 r. Obszary strategicznej interwencji odzwierciedlają potencjały i problemy rozwojowe w układzie terytorialnym, które są przedmiotem zainteresowania Strategii. Mając na względzie postanowienia Umowy Partnerstwa, zgodnie z którymi istotne wyzwanie dla Polski stanowi zapewnienie warunków dla właściwej rewitalizacji, tj. zintegrowanego i kompleksowego, przygotowywanego i prowadzonego z uwzględnieniem realnej partycypacji społecznej, przeciwdziałania procesom degradacji związanym m.in. z postępującą degradacją tkanki miejskiej (w tym mieszkaniowej), erozją stosunków społecznych, niekorzystnymi procesami demograficznymi (migracje, depopulacja), przestrzennymi (suburbanizacja), infrastrukturalnymi (niesprawny transport, niska efektywność energetyczna), kulturowymi (degradacja materialna obiektów dziedzictwa kulturowego, spadek uczestnictwa w kulturze) oraz środowiskowymi (zanieczyszczenie środowiska), konieczne jest stworzenie optymalnych mechanizmów przyczyniających się do jak najefektywniejszej realizacji projektów rewitalizacyjnych. 1. Opis powiązań programu z dokumentami strategicznymi i planistycznymi gminy Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Szczytno do 2020 roku jako jeden z dokumentów o charakterze planistycznym, opracowanych na potrzeby programowania rozwoju społeczno-gospodarczego miasta tworzony jest w oparciu o najważniejsze dokumenty strategiczne na poziomie europejskim i krajowym. Zaangażowanie w tworzenie dokumentu mieszkańców, przedstawicieli samorządu i specjalistów z różnych obszarów funkcjonowania miasta zapewniło odpowiednie relacje i spójność z najważniejszymi politykami i strategiami na poziomie lokalnym, krajowym i europejskim, co potwierdza interdyscyplinarny charakter procesu rewitalizacji. Strategia "Europa 2020" Strategia stanowi nową długookresową strategię rozwoju Unii Europejskiej. Jej główne cele sprowadzają się do przyśpieszenia wzrostu gospodarczego oraz zwiększenia zatrudnienia w Unii Europejskiej. Wyzywania dla krajów UE na bieżące dziesięciolecie zostały sformułowane w trzech komplementarnych obszarach priorytetowych: • rozwój inteligentny: rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji; • rozwój zrównoważony: wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej; 4 • rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną. Przezwyciężenie kryzysu w obszarze wykluczenia społecznego oraz ożywienie gospodarcze wyznaczonych do rewitalizacji obszarów zdegradowanych jest jednym z celów LPR Szczytno 2020 Strategia Rozwoju Kraju 2020 Główny dokument określający strategię rozwojową kraju do 2020 roku, stworzony w celu przyspieszenia rozwoju Polski w najbliższych latach, jest częścią systemu zarządzaniem rozwojem kraju. Stanowi bazę dla strategii zintegrowanych, które realizują założone w niej cele i uszczegóławiają ją. Zakłada ona dwukierunkowe działania – z jednej strony likwidację istniejących barier rozwojowych, z drugiej wykorzystanie najmocniejszych stron gospodarki Polski. Celem strategicznym kraju wskazanym w SRK 2020 jest wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społecznych i instytucjonalnych potencjałów zapewniających szybszy i zrównoważony rozwój kraju oraz poprawę jakości życia ludności. Koncentracja funduszy powinna nastąpić w trzech głównych obszarach strategicznych: 1. Konkurencyjna gospodarka - wyznaczone cele: - Wzmocnienie stabilności makroekonomicznej; - Wzrost wydajności gospodarki; - Zwiększenie innowacyjności gospodarki; - Rozwój kapitału ludzkiego; - Zwiększenie wykorzystania technologii cyfrowych; - Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko; - Zwiększenie efektywności transportu. 2. Spójność społeczna i terytorialna - wyznaczone cele: - Integracja społeczna; - Zapewnienie dostępu i określonych standardów usług publicznych; - Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równoważenia rozwoju oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych. 3. Sprawne i efektywne państwo - wyznaczone cele: - Przejście od administrowania do zarządzania rozwojem; - Zapewnienie środków na działania rozwojowe; - Wzmocnienie warunków sprzyjających realizacji indywidualnych potrzeb i aktywności obywatela. LPR Szczytno 2020, poprzez zintegrowane podejście do polityki lokalnej oraz integrację działań rozwojowych z racjonalną i zrównoważoną gospodarką przestrzenną, wpisuje się w cele nakreślone w ramach II i III obszaru strategicznego: Konkurencyjna gospodarka i Spójność społeczna i terytorialna. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie Dokument ten wyznacza ramy polityki rozwoju regionalnego, koncentrując się na wzmacnianiu i wykorzystaniu endogenicznych potencjałów wszystkich terytoriów oraz procesów rozwojowych głównych ośrodków wzrostu. Rewitalizacja, zgodnie z KSRR, to proces obejmujący kompleksowo działania dążące do przywracania lub nadawania nowych funkcji zdegradowanym obszarom miejskim we wszystkich wymiarach, tj. w wymiarze infrastrukturalnym, gospodarczym i społecznym. Wsparcie procesów rewitalizacyjnych odzwierciedlone jest w założeniach celu polityki 2. Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych („spójność”) poprzez dążenie do zatrzymania procesów marginalizacji na obszarach tracących dotychczasowe funkcje społecznogospodarcze i pobudzenie zdolności do rozwoju dzięki procesom rewitalizacyjnym. LPR Szczytno 2020 wpisuje się w założenia celu 2.3. Restrukturyzacja i rewitalizacja miast i innych obszarów tracących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze, zgodnie z którym działania rewitalizacyjne powinny doprowadzić do poprawy sytuacji społeczno-gospodarczej miasta, poprzez lokalizację nowych funkcji oraz działania wspierające m.in. kapitał ludzki oraz modernizację struktury gospodarczej. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 Wyznaczenie ram dla procesów rewitalizacji tkanki miejskiej jest istotnym elementem Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK), określającej, że charakterystyczną cechą Polski w 2030 roku będzie spójność społeczno-gospodarcza i terytorialna. KPZK zakłada, że równoległe procesy na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym i międzynarodowym będą zmierzać do integracji polskiej przestrzeni. LPR Szczytno 2020 wpisuje się, poprzez realizację działań rewitalizacyjnych, przyczyniających się do odzyskania atrakcyjności wybranych obszarów miasta i do podtrzymania korzystnych warunków życia z wykorzystaniem istniejącego potencjału kulturowego i 5 zachowaniem funkcji symbolicznych oraz przyrodniczych obszaru w procesie jego adaptacji do nowych funkcji, w działanie 2.3.2. Restrukturyzacja i rewitalizacja obszarów zdegradowanych i miast oraz, poprzez maksymalne wykorzystanie obszarów już zagospodarowanych na cele społeczne i gospodarcze, w działanie 6.2. Uporządkowanie regulacji zapewniających sprawność i powszechność działania systemu planowania przestrzennego. Krajowa Polityka Miejska Celem strategicznym Krajowej Polityki Miejskiej (KPM) jest poprawa konkurencyjności i wzmocnienie zdolności polskich miast oraz ich obszarów funkcjonalnych do kreowania szybszego wzrostu gospodarczego, tworzenia nowych miejsc pracy i poprawy życia mieszkańców. Podejście LPR Szczytno 2020, integrujące terytorialnie działania różnych podmiotów w różnych sferach, powinno umożliwić realizację tego celu w skali miasta Szczytno. Strategia Rozwoju Polski Wschodniej do 2020 roku Strategia opracowana dla pięciu województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego i świętokrzyskiego oraz warmińsko-mazurskiego. Celem strategicznym dokumentu jest „wzrost poziomu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej całej Polski Wschodniej i każdego z jej województw w rozszerzonej Unii Europejskiej z uwzględnieniem zasad trwałego i zrównoważonego rozwoju”. Cele kierunkowe strategii to: spójność gospodarcza, spójność społeczna i spójność terytorialna z uwzględnieniem zasady trwałego i zrównoważonego rozwoju. Cel strategiczny oraz cele kierunkowe strategii uwzględnione zostały w LPR Szczytno 2020 w ramach następujących celów strategicznych: • Niwelowanie negatywnych zjawisk i wzmocnienie kapitału społecznego na obszarze rewitalizowanym • Tworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości i wspieranie odpowiedzialnego biznesu na obszarze rewitalizowanym • Podniesienie jakości przestrzeni publicznych i wzrost jakości usług publicznych w celu poprawy standardu życia mieszkańców obszaru rewitalizowanego Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego województwa warmińsko-mazurskiego do roku 2025 Strategia jest podstawą programową dla Regionalnego Programu Operacyjnego dla Warmii i Mazur na lata 2014-2020. Cel główny Strategii województwa brzmi: „Spójność ekonomiczna, społeczna i przestrzenna Warmii i Mazur z regionami Europy”. przy czym: - spójność ekonomiczna oznacza wzrost gospodarczy - spójność przestrzenna to włączenie się województwa do sieci transportowej w Polsce i Europie - spójność społeczna rozumiana jest jako tworzenie miejsc pracy i wzrost przedsiębiorczości. Cele strategiczne wynikają z przyjętych trzech priorytetów i uwzględniają fakt występowania zależności między nimi. Sformułowano 4 cele strategiczne: - wzrost konkurencyjności gospodarki, - wzrost aktywności społecznej, - wzrost liczby i jakości powiązań sieciowych, - nowoczesna infrastruktura rozwoju. Program rewitalizacji jest w szczególności spójny z poniższymi celami i kierunkami działań: Cel strategiczny - Wzrost konkurencyjności gospodarki Cele operacyjne Kierunki Działań 1. wzrost konkurencyjności regionu poprzez rozwój inteligentnych specjalizacji • • Współpraca Aktywność promocyjna i wystawiennicza 2. wzrost innowacyjności firm • Kapitał ludzki • Zachęty dla utrzymywania i wzrostu zatrudnienia w firmach Współpraca przedsiębiorstw z wyższymi uczelniami i szkołami zawodowymi Szkoły i uczelnie Informacja i promocja • 3. wzrost liczby miejsc pracy • • 6 Cel strategiczny - Wzrost aktywności społecznej Cele operacyjne Kierunki Działań • • Aktywni mieszkańcy Organizacje pozarządowe Instytucje publiczne (w tym w szczególności system edukacji i instytucje kultury) Współpraca Informacja i promocja • • • • • Edukacja. Profilaktyka i wsparcie potrzebujących Instytucje kultury i organizacje pozarządowe Infrastruktura Informacja i promocja • • • 4. rozwój kapitału społecznego 5. wzrost dostępności i jakości usług publicznych Cel strategiczny - Nowoczesna infrastruktura rozwoju Kierunki Działań Cele operacyjne 6. dostosowanie do potrzeb sieci nośników • Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i energii węglowodorów łupkowych • 7. poprawa jakości i ochrona środowiska przyrodniczego • Zapewnienie ochrony i racjonalnego użytkowania zasobów naturalnych Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego Istotnym elementem Strategii jest wyznaczenie Obszarów Strategicznej Interwencji (OSI), wynikające z idei koncentracji interwencji na określonych zagadnieniach w ściśle zdiagnozowanej przestrzeni. Obszar miasta Szczytno został włączony do dwóch Obszarów Strategicznej Interwencji (OSI): - OSI – OBSZARY O SŁABYM DOSTĘPIE DO USŁUG PUBLICZNYCH Powiązanie OSI z polityką krajową (KSRR): budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych (wspieranie obszarów wiejskich o najniższym poziomie dostępu mieszkańców do dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe). Oczekiwane efekty interwencji: wzrost dostępu do usług publicznych; aktywizacja społeczna; poprawa połączeń komunikacyjnych z lokalnymi ośrodkami wzrostu; wzrost przedsiębiorczości. - OSI – OBSZARY WYMAGAJĄCE RESTRUKTURYZACJI I REWITALIZACJI Powiązanie OSI z polityką krajową (KSRR): Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych (restrukturyzacja i rewitalizacja miast i innych obszarów tracących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze). Oczekiwane efekty interwencji: wzrost kapitału społecznego; podniesienie jakości edukacji; wzrost przedsiębiorczości; rewitalizacja miast; wzrost jakości życia; wzrost współpracy międzygminnej; poprawa połączeń komunikacyjnych z otoczeniem (rynki pracy); specjalizacja miast i miasteczek i podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej terenu. Ważnym elementem dokumentu jest określenie inteligentnych specjalizacji regionu Warmii i Mazur dziedzin gospodarki regionu, które mają największy potencjał rozwojowy do konkurowania nie tylko na arenie krajowej, ale i międzynarodowej. W województwie warmińsko-mazurskim zidentyfikowano następujące specjalizacje: - ekonomia wody – z uwagi na największe w Polsce zasoby wód powierzchniowych i rozwój bazujących na nich branżach gospodarki; - żywność wysokiej jakości – specjalizacja bazująca na silnej pozycji rolnictwa w regionie; - drewno i meblarstwo – z uwagi na bogate tradycje sektora drzewnego i meblarskiego w regionie. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Warmińsko - Mazurskiego Celem głównym polityki przestrzennej województwa jest Zrównoważony rozwój przestrzenny województwa, realizowany poprzez wykorzystanie cech i zasobów przestrzeni regionu, dla zwiększenia jego spójności w wymiarze przestrzennym, społecznym i gospodarczym, z uwzględnieniem ładu przestrzennego oraz zachowania wysokich walorów środowiska i krajobrazu. 7 Przestrzenne rozmieszczenie działań proponowanych do realizacji w ramach LPR Szczytno 2020, wpisują się w cel 1. polityki przestrzennej województwa: Dążenie w gospodarowaniu przestrzenią do uporządkowania i harmonii pomiędzy różnymi elementami i funkcjami tej przestrzeni dla ochrony ładu przestrzennego, jako niezbędnego wyznacznika równoważenia rozwoju, natomiast zagospodarowanie i rozwój przestrzeni publicznej oraz poprawa dostępu do usług publicznych wpisuje się w Cel 2. Podwyższenie konkurencyjności regionu, w szczególności poprzez podnoszenie innowacyjności i atrakcyjności jego głównych ośrodków miejskich Strategia Ziemi Szczycieńskiej do roku 2020 Dokument powstał w wyniku współpracy samorządów lokalnych Ziemi Szczycieńskiej (powiatu i gmin). Jest wyrazem troski samorządów o jak najlepsze wykorzystanie szans, które wynikają z nowej perspektywy finansowej UE, ale również z realizacji polityk rozwoju: krajowej i regionalnej. Powstała, by wesprzeć starania samorządów Ziemi Szczycieńskiej w realizacji zadań rozwiązujących problemy bądź budujących przewagi więcej niż jednej gminy, które wymagają współpracy i łączenia wysiłków rozwojowych. Celem głównym jest "Wzrost znaczenia gmin powiatu szczycieńskiego w województwie warmińsko-mazurskim w wymiarze: ludnościowym, akademickim, trzech inteligentnych specjalizacji Warmii i Mazur: „ekonomii wody”, „żywności wysokiej jakości”, „drewna i meblarstwa”". Tak sformułowany cel główny obejmuje kompleksowo wszystkie najważniejsze zagadnienia rozwoju społeczno-gospodarczego. Cel główny realizowany będzie poprzez cztery uzupełniające się cele strategiczne: 1. Wzrost poziomu kapitału społecznego i kapitału ludzkiego 2. Wzrost konkurencyjności 3. Wzrost innowacyjności 4. Wzrost integracji Każdy cel strategiczny będzie realizowany poprzez projekty i działania wynikające z kierunków działań. Konkretne przedsięwzięcia będą przygotowywane na bieżąco, odpowiednio do możliwości finansowych samorządów lokalnych oraz innych podmiotów Ziemi Szczycieńskiej, a także wymagań programów operacyjnych: wojewódzkiego i krajowych. Opracowany Program rewitalizacji obejmuje kompleksowo wszystkie zagadnienia rozwoju społecznogospodarczego zawarte w celu głównym strategii (ludnościowym, akademickim i inteligentnych specjalizacji). W nawiązaniu do celów strategicznych realizowane będą działania: związane z poprawą kapitału społecznego, opartego na inicjatywach lokalnych i budowie społeczeństwa obywatelskiego, stworzenia na terenie powiatu jak najlepszych warunków do życia i prowadzenia działalności gospodarczej w tym najlepszych warunków infrastrukturalnych, jak i działań „miękkich” ukierunkowanych na przedsiębiorczość oraz inicjowanie i wspieranie procesów współpracy międzyinstytucjonalnej i biznesowej, opartej na zaufaniu, zmierzającej do osiągnięcia synergii w budowaniu konkurencyjnego i innowacyjnego obszaru. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla obszaru gmin położonych na terenie powiatu szczycieńskiego, mrągowskiego oraz nidzickiego Plan Gospodarki Niskoemisyjnej powstał w celu wskazania kierunków i sposobów zrównoważonego i niskoemisyjnego rozwoju gmin położonych na terenie powiatu szczycieńskiego (miasto Szczytno, gminy: Szczytno, Pasym, Dźwierzuty, Jedwabno, Rozogi, Świętajno, Wielbark), mrągowskiego (gmina Piecki) oraz nidzickiego (gmina Janowo). Dla samorządów lokalnych, w tym obszarów funkcjonalnych, zachętą do realizacji celów wynikających z pakietu klimatyczno-energetycznego, jest uprzywilejowanie tych jednostek, które będą posiadać opracowany Plan Gospodarki Niskoemisyjnej. Priorytetem musi być systematyczna budowa gospodarki niskoemisyjnej. Niezbędnym jest zmniejszenie oddziaływania szkodliwych substancji na środowisko, zwiększenia udziału energii pochodzącej z OZE oraz stabilności dostaw energii elektrycznej, a także poprawa jakości i funkcjonowania systemu transportowego. W działaniach powinny zostać uwzględnione również mechanizmy dążące do racjonalizacji zużycia energii. CEL STRATEGICZNY to "Budowa gospodarki niskoemisyjnej, dążącej do redukcji emisji gazów cieplarnianych i zwieszenia udziału energii pochodzącej z OZE, gwarantującej korzyści środowiskowe, ekonomiczne i społeczne". Planowane w ramach działań rewitalizacyjnych przedsięwzięcia będą realizować cele główne PGN: 1) Zwiększenie produkcji energii z OZE 2) Racjonalizacja zużycia energii 3) Ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery 8 4) Rozwój energetyki 5) Promowanie efektywności energetycznej w przedsiębiorstwach Planowane do realizacji działania w ramach LPR i zgodne z PGN, wpłyną na poprawę stanu środowiska przyrodniczego, zdrowia i jakości życia mieszkańców. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta Szczytno Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego jest głównym dokumentem planistycznym określającym politykę przestrzenną miasta. W Studium określone zostały główne kierunki rozwoju przestrzennego poszczególnych funkcji w mieście. Studium określa następujące kierunki terytorialnego rozwoju: • Dla funkcji mieszkalno-usługowych z zabudową intensywnie wykorzystującą teren w kierunku północno-wschodnim, północno-zachodnim z zabudową niską ekstensywnie wykorzystującą teren na południe od torów kolejowych • Dla funkcji przemysłowo-składowych - na południowy - wschód od istniejącego zespołu przemysłowo - składowego (na południe od torów kolejowych) oraz na północ od istniejącego cmentarza • Obszary o funkcji turystycznej i rekreacyjnej na terenach wokół brzegów jeziora Domowe Małe i Domowe Duże, na terenach sportowych wspólnych miasta i Wyższej Szkoły Policji oraz na terenach gminy Szczytno w rejonie Szczycionka wzdłuż planowanego kanału • Obszar śródmiejski stanowi koncentrację usług ogólno miejskich • Jeziora Domowe Małe i Domowe Duże są jeziorami pełniącymi funkcje rekreacyjne i sportów wodnych Jako obszar wymagający przekształceń, rehabilitacji i rekultywacji SUiKZP wskazuje obszar ograniczony jez. Domowe Duże, ulicami Kościuszki, Sienkiewicza, Mickiewicza, Konopnickiej, Leyka, Piłsudskiego, Kolejową, Chrobrego i Pasymską do Łaniewskiego. Przekształcenia obejmować powinny: - porządkowanie bloków zabudowy mieszkaniowo-usługowej - likwidację zabudowy prowizorycznej i gospodarczej - uzupełnienia zabudową „plombową” - wygospodarowanie nowych miejsc postojowych. Realizacja zamierzeń w tym obszarze winna uwzględniać ustalenia wynikające z ochrony konserwatorskiej (dawne strefy „A” i „B”). Wskazane jest aby doprowadzić do rewaloryzacji całego obszaru. Dla części obszarów uchwalono Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego. Na terenie miasta uchwalonych jest 23 obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. 2. Diagnoza czynników i zjawisk kryzysowych oraz skala i charakter potrzeb rewitalizacyjnych Diagnoza zawarta w niniejszym programie rewitalizacji obejmuje analizę wszystkich sfer a w szczególności pogłębioną analizę kwestii społecznych dla określenia potrzeb podjęcia wyprzedzających działań o charakterze społecznym (dotyczącym rozwiązywania problemów społecznych oraz pobudzającym aktywność lokalną), co pozwoliło na przygotowanie działań rewitalizacyjnych o bardziej złożonym, kompleksowym charakterze i oddziaływaniu. Takie działania mają na celu podniesienie skuteczności i trwałości projektów rewitalizacyjnych oraz gotowości i świadomości mieszkańców co do możliwości partycypacyjnego współdecydowania o obszarze objętym programem rewitalizacji. Diagnoza obejmuje analizę poniższych sfer: a. gospodarczą (w szczególności w zakresie niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw) b. środowiskową (w szczególności w zakresie przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia, ludzi bądź stanu środowiska) c. przestrzenno-funkcjonalną (w szczególności w zakresie niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, deficytu lub niskiej jakości terenów publicznych) 9 d. techniczną (w szczególności w zakresie degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz braku funkcjonowania rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska) Skalę negatywnych zjawisk odzwierciedlają mierniki rozwoju opisujące powyższe sfery, które wskazują na niski poziom rozwoju lub dokumentują silną dynamikę spadku poziomu rozwoju, w odniesieniu do wartości dla całej gminy. 2.1. Uwarunkowania 2.1.1. Informacje podstawowe Szczytno to otoczona lasami i jeziorami, stolica powiatu szczycieńskiego. Miasto położone jest w odległości 50 km od stolicy regionu Olsztyna oraz 180 km od Warszawy. Szczytno jest miastem o charakterze turystycznym, w centrum znajdują się dwa jeziora: Domowe Małe i Domowe Duże. Ogólna powierzchnia gruntów miasta Szczytno wynosi 1062 ha (11 km2), w tym: • powierzchnia lądowa - 992 ha • grunty pod wodami razem - 70 ha Powierzchnia obszaru w granicach administracyjnych miasta Szczytno wynosi 9,96 km2. powiat szczycieński na tle województwa Miasto Szczytno na tle powiatu źródło: http://www.zpp.pl/ 2.1.2. Uwarunkowania historycznohistoryczno-kulturowe Początki miasta Szczytna sięgają co najmniej okresu średniowiecza. W połowie XIV wieku Krzyżacy zbudowali tu pierwszy zamek strzegący południowych rubieży ich państwa. Niewykluczone, że ten drewniany obiekt został wzniesiony, jak sugerują niektóre opracowania w miejscu wcześniejszego osadnictwa pruskiego, jednak wobec braku źródeł historycznych i archeologicznych teza ta pozostaje jedynie w sferze domniemań. Pewnym jest natomiast, że około 1360 roku na północ od zamku powstała osada bartnicza zwana później Bartną Stroną i z nią wiąże się początki Szczytna. Jednakże jest to pogląd błędny gdyż osada ta o określonym profilu gospodarczym rozwijała się własnym rytmem - jak wiele podobnych osad na tym terenie i nigdy nie przejawiała dążeń miastotwórczych, zadowalając się w zupełności uzyskanym w roku 1539 prawem chełmińskim. Przez całe stulecia stanowiła odrębny organizm gospodarczy i administracyjny luźno związany z dziejami miasta. Dopiero w 1913 roku po włączeniu jej terenu w obręb miasta Szczytna może być mowa o Bartnej Stronie jako części miasta. Od tego czasu wieś ta wręcz ogranicza rozwój miasta w kierunku północnym. Głównym czynnikiem miastotwórczym na tym terenie był zamek krzyżacki, który po zniszczeniu w 1370 roku przez Litwinów został odbudowany jako murowany, dobrze ufortyfikowany obiekt będący siedzibą prokuratorii krzyżackiej podległej komturowi elbląskiemu. Zamek taki musiał posiadać zaplecze gospodarcze co w sposób naturalny prowadziło do powstania w jego bezpośredniej bliskości osady służebnej (folwarku), a istnienie ośrodka administracyjnego skupiało w sposób naturalny osadnictwo. W ten sposób zaczął funkcjonować folwark - Fiugaty i osada na wschód od zamku zwana Lischke. 10 Osada ta rozwijała się prawdopodobnie od czasu budowy zamku a następnie od okresu po 1410 roku, kiedy to osłabiony Zakon zaprzestał totalnej kontroli wszystkich przejawów życia społecznego co dało impuls do spontanicznego rozwoju osadnictwa w miejscach najbardziej ku temu dogodnych. Poza tym okres pewnego spokoju, który nastał po wojnie 1409-1411 sprzyjał rozwojowi kontaktów handlowych, również między Mazowszem a Państwem Krzyżackim. Tak więc należy stwierdzić mimo braku źródeł, że osada Lischke rozwinęła się w sposób znaczny przed połową XV wieku, a istnienie przy tzw. drodze warszawskiej dwóch karczm oraz kościoła należy interpretować jako wynik rozwoju procesu osadniczego a nie jako jego przyczynę, gdyż kościoły budowane były w miejscach już istniejących skupisk ludności (pomijając miasta lokowane na surowym korzeniu). Gdyby zatem w tym rejonie nie było żadnego osadnictwa, kościół zostałby wzniesiony na Bartnej Stronie lub w pobliżu Fiugatów. Istnienie karczm natomiast świadczy o dużym ruchu handlowym wzdłuż drogi warszawskiej, co dawało podstawy egzystencji. Brak źródeł nie pozwala na określenie układu przestrzennego rozwijającej się osady, należy jednak sądzić, że funkcjonowała ona na obszarze między zamkiem a drogą warszawską. Pierwsza wzmiankowana w źródłach regulacja układu przestrzennego osady wiąże się z rozbudową zamku, który po 1525 roku stał się jedną z rezydencji księcia elektora Prus, mająca miejsce w latach 1579-1581. Dla potrzeb rzemieślników, którzy osiedlali się tu w związku z rozbudową zamku, przydzielono parcele, co powodowało konieczność rozmieszczenia i regulacji układu przestrzennego, Prawdopodobnie wówczas utworzono pierwociny zasadniczego układu późniejszego miasta tworząc ulicę Rynkową oraz pierwszy podział parcelacyjny. Brak podstaw gospodarczych do rozwoju osady w oparciu o produkcję rolną i dogodne położenie przy uczęszczanym szlaku komunikacyjnym wymusiły konieczność rozwoju w oparciu o handel i rzemiosło. W 1616 roku mieszkańcy uzyskali ograniczony przywilej lokacyjny zmieniający status osady na miasteczko. Przywilej ten został ograniczony na skutek protestów Pasymia, który w nowopowstałym organizmie upatrywał groźnego konkurenta dla własnych interesów. W tym miejscu należy zastanowić się nad historią fortyfikacji tego organizmu osadniczego. W dotychczasowej literaturze mówi się o wybudowaniu głównie w celach fiskalnych wokół miasta w 1726 roku palisady z pięcioma bramami, jednakże w innym miejscu wspomina się o uniknięciu przez Szczytno zniszczeń na skutek najazdu tatarskiego w 1656 roku dzięki silnej obsadzie zamku wybrańcom rekrutującym się z okolicznej ludności. Przy założeniu, że Szczytno było organizmem otwartym należy mniemać, iż nie powstrzymałoby Tatarów od splądrowania miasta, bez konieczności jednoczesnego zdobywania ufortyfikowanego zamku. Nasuwa się zatem sugestia, iż miasto już przed połową XVII wieku posiadało jakieś umocnienia, które pozwoliły załodze na skuteczną obronę przed najazdem. Z pewnością nie były to mury, które w tym okresie stawały się już fortyfikacją anachroniczną, jednak mogłyby je zastąpić fortyfikacje w formie wałów ziemnych, których budowanie na terenach Mazur jest poświadczone dla innych miasta (Mrągowo). Obwałowanie takie mogło przebiegać po liniach zbliżonych do późniejszej palisady. Wyjaśnienie tej kwestii pozostaje jednak w sferze przyszłości. Należałoby tu jedynie zasugerować konieczność przeprowadzenia badań archeologicznych w rejonie przebiegu palisady zaznaczonej na planie Bertrama z 1753 roku, które mogą potwierdzać przedstawioną tu tezę. W ciągu XVII i XVII wieku Szczytno mimo trapiących je klęsk elementarnych (pożary, epidemie) rozwija się w sposób harmonijny powiększając systematycznie zurbanizowany obszar od centrum wokół ulicy rynkowej w kierunku przedmieść. Po kolejnym pożarze w początkach XVIII wieku (1716 r.) zostaje odbudowany kościół, tym razem już jako obiekt murowany. Dynamiczny rozwój miasta powoduje nadaniu mu w 1723 roku pełnych praw miejskich. W ciągu XVIII wieku traci zupełnie swoje znaczenie zamek i zostaje w znacznym stopniu rozebrany a miasto powiększa swój obszar o jego teren. Materiał budowlany uzyskany z rozbiórki zamku wykorzystywany jest przez mieszczan do budowy murowanych kamienic. Na przełomie XVIII i XIX wieku miasto przeżywa poważny kryzys gospodarczy. Jest to związane z przerwaniem naturalnych dróg handlu po dokonaniu rozbiorów Polski. Upada wówczas całkowicie piwowarstwo, znaczny regres przeżywają również inne dziedziny wytwórczości. Stan ten pogłębiają jeszcze niepokoje związane z wojnami napoleońskimi. Dopiero po 1818 roku obserwuje się ponownie rozwój miasta związany z ulokowaniem w Szczytnie władz powiatowych. Mimo niekorzystnej sytuacji gospodarczej w 2 ćwierci XIX wieku miasto rozwija się dzięki dużemu znaczeniu handlowemu. Ustawa przemysłowa z 1845 roku kładzie podwaliny pod rozwój produkcji przemysłowej. Dzięki niej następuje koncentracja poszczególnych rodzajów wytwórczości. Rozwój miasta manifestuje się przede wszystkim inwestycjami na jego terenie. W końcu XIX wieku powstaje szereg budowli użyteczności publicznej takich jak sąd (1867r.), gimnazjum 11 (1883r.), starostwo (1885r.), poczta (1892r.). W 1886 roku został ulokowany w Szczytnie stały garnizon wojskowy, który dał impuls do dalszego rozwoju przestrzennego miasta związanego z koniecznością obsługi dodatkowego dużego skupiska ludzi. Rozwojowi przemysłu służyło poprawienie sytuacji komunikacyjnej miasta związane z budową linii kolejowej. W 1884r., zostaje uruchomione pierwsze połączenie komunikacyjne Szczytna z Olsztynem, w następnych latach Szczytno staje się ważnym węzłem komunikacyjnym dzięki budowie połączeń z Ełkiem (1884r.), Nidzicą (1900r.) i Biskupcem (1909r.). Budowa linii kolejowych częściowo zaburzyła historycznie ukształtowaną sieć drożną, Miedzy innymi linia kolejowa przeszła dawną drogą SzczytnoPisz a inna spowodowała konieczność korekty przebiegu drogi do Nidzicy. Usytuowanie linii kolejowej, stacji i parowozowni na południowych rubieżach miasta ograniczyło jego naturalny kierunek rozwoju na południe i spowodowało, że z czasem kolej znalazła się wewnątrz miasta. Spowodowało to pewne niekorzystne zjawiska w postaci otoczenia zabudową mieszkalną dzielnicy przemysłowej, która rozwinęła się na przełomie XIX i XX wieku w oparciu linie kolejowe. Jeszcze w XIX wieku na terenie Szczytna ulokowano kilka tartaków i cegielni, z których nie pozostały dotychczas żadne trwałe ślady. Pozostały natomiast do chwili obecnej zbudowana w 1895r. rzeźnia i w 1904r. gazowania. Dzięki niej miasto uzyskało na początku XX wieku gaz świetlny, a w tym samym czasie zostało również zaopatrzone w wodę i skanalizowane. Wieżę ciśnień istniejącą dotychczas zbudowano w 1908r.. Piwowarstwo będące od zarania dziejów Szczytna, podstawą egzystencji miasta znalazło swoją kontynuację w browarze Dauma, który został zbudowany w 1898r.. Rozwijające się miasto wymaga budowy również innych obiektów użyteczności publicznej. Na przełomie XIX i XX w. powstają dwa nowe kościoły dla grup wyznaniowych: kościół katolicki na Bartnej Stronie (1897r.), która wówczas jest jeszcze formalnie odrębnym organizmem administracyjnym ale już ściśle związanym z miastem i kościół baptystów (1903r.). W 1908r. już na południe od linii kolejowej powstaje zespół szpitala. Rozwijające się szybko w 2 połowie XIX wieku miasto wymaga dodatkowych terenów dla prawidłowego funkcjonowania, dlatego też kilkakrotnie następuje w tym czasie powiększanie jego obszaru. W 1868r. miasto formalnie przejmuje użytkowanie terenu po zamku w 1894r. zakupuje jezioro Miejskie. W latach 1901 i 1906 wchłania przedmieścia Fiugaty i Wolność, a w roku 1913 mimo protestów mieszkańców zostaje włączona w obręb miasta Bartna Strona. Już przed I Wojną Światową zaczynają się rozwijać osiedla domków jednorodzinnych o charakterze podmiejskim na nowo włączonych do miasta terenach. Proces ten zostaje jednak przerwany wybuchem wojny. W trakcie działań wojennych Szczytno zostaje zniszczone w dużym stopniu. Szczególnie ucierpiało centrum miasta. Po zniszczeniach miasto szybko odbudowano dokonując pewnej modernizacji układu urbanistycznego polegającej na wyprostowaniu i poszerzeniu ważniejszych ulic. W odbudowie Szczytna pomagały miastu inne miasta niemieckie przekazując nie tylko środki finansowe lecz także konkretne działania myśli architektonicznej, stąd na terenie miasta pojawiły się obiekty odbiegające architekturą od tutejszych tradycji. Niestety II Wojna Światowa unicestwia większość z nich. W okresie międzywojennym nadal obserwuje się rozwój przestrzenny miasta. Nadal powstają osiedla domków jednorodzinnych o charakterze podmiejskim. Niektóre z nich zdołały osiągnąć wyraz urbanistyczny dzięki zakończeniu ich realizacji przed rokiem 1939 (ulice Broniewskiego, Pułaskiego, Władysława IV, Gdańska, Chopina, Partyzantów), inne ledwo zaczęte tworzą niewielkie zespoły starej zabudowy. Wyrazem rozwoju miasta w okresie międzywojennym może być fakt, że niemal wszystkie cmentarze zakładane w XIX wieku na przedmieściach miasta, jeszcze w okresie międzywojennym znalazły się w jego wnętrzu. Dotyczy to zarówno cmentarzy ewangelickich, rzymskokatolickiego jak i żydowskiego. Również jeden z cmentarzy z I Wojny Światowej został "wchłonięty" przez miasto. Ostatnią dużą inwestycją miejską zrealizowaną przed II Wojną Światową była budowa w miejscu zamku ratusza. Ta monumentalna budowla w znacznym stopniu zniszczyła zachowane jeszcze relikty zamku, a pozostałe przesłoniła. Budowa ratusza została zakończona w 1937r.. W czasie II Wojny Światowej Szczytno a w szczególności jego centrum znowu znacznie ucierpiało. Duża ilość budynków położonych w historycznej części miasta legła w gruzach. Nie przemyślana polityka inwestycyjna realizowana w okresie powojennym spowodowała poważne naruszenie charakteru starego miasta. Zostały wprowadzone budowle zupełnie nie odpowiadające skalą i wyrazem architektonicznym miejsca oraz szpecące otoczenie zachowanej starej zabytkowej zabudowy. Obiekty objęte ochroną prawną poprzez wpis do rejestru zabytków nieruchomych lp. Ulica Numer 1. BARCZEWSKIEGO 2A 2. BARTNA STRONA 034 Obiekt SALA GIMNASTYCZNA WRAZ Z ŁĄCZNIKIEM CHATA DREWNIANA 12 Nr Rejestru Data Wpisu A-4384 14 lutego 2006 A-1195 28 sierpnia 1972 3. CURIE SKŁODOWSKIEJ 8 4. CURIESKŁODOWSKIEJ 003 5. CURIESKŁODOWSKIEJ 012 6. CURIESKŁODOWSKIEJ 1 7. 8. 9. 10. 11. 12. KASPROWICZA KĘTRZYŃSKIEGO KONOPNICKIEJ KONOPNICKIEJ KONOPNICKIEJ KONOPNICKIEJ 1 13. KOŚCIUSZKI 012 14. 15. 16. 17. 18. 19. LINKI LIPPERTA ŁOMŻYŃSKA MICKIEWICZA NIEPODLEGŁOŚCI PASYMSKA 002 001 20. PASYMSKA 13/ SIKORSKIEGO 2 21. PIŁSUDSKIEGO 111 22. POLNA 16 23. POLSKA 035 24. 25. POZNAŃSKA SIENKIEWICZA 001 26. SIENKIEWICZA 27. SIENKIEWICZA 001 28. SIENKIEWICZA 003 29. 30. 31. 32. SIENKIEWICZA SIENKIEWICZA SIENKIEWICZA SPACEROWA 002 004 006 33. ŚWIERCZEWSKIEGO 34. WARSZAWSKA 001 35. WARSZAWSKA 5 016 072 072 038 005 011 006 WILLA Z OGRODEM (OBECNIE BUDYNEK POWIATOWEJ STACJI SANITARNO EPIDEMIOLOGICZNEJ) BUDYNEK MIESZKALNY KAMIENICA Z PRZEDOGRÓDKIEM, ZACHOWANĄ CZĘŚCIĄ OGRODZENIA I DZIAŁKĄ SZPITAL KOMPLEKS BUDYNKÓW SZKOŁY (SZKOŁA I SALA GIMNASTYCZNA Z ŁĄCZNIKIEM) BUDYNEK SZKOŁY CMENTARZ RZYMSKO-KATOLICKI CHAŁUPA KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NMP PLEBANIA CHAŁUPA KAMIENICA WRAZ Z OTOCZENIEM W GRANICACH DZIAŁKI HOTEL DOM CMENTARZ ŻYDOWSKI BROWAR KOŚCIÓŁ ŚW. STANISŁAWA KOSTKI ZAJAZD /OB.DOM MIESZKALNY/ BUDYNEK MIESZKALNY-KAMIENICA NAROŻNA WRAZ Z PRZEDOGRÓDKIEM ORAZ NAJBLIŻSZYM OTOCZENIEM OBEJMUJĄCYM DZIAŁKI ZESPÓŁ KOSZAR, OB. WYŻSZA SZKOŁA POLICJI KAMIENICA MIESZCZĄCA OBECNIE PRZEDSZKOLE MIEJSKIE NR 9 A-4605 21 listopada 2013 A-4444 21 grudnia 2006 A-3634 30 listopada 1993 A-4380 10 lutego 2006 A-4381 A-2375 A-125 A-1550 A-1555 A-4071 A-3248 A-3078 A-2374 A-3905 A-4052 A-3876 10 lutego 2006 21 marca 1988 28 września 1953 11 czerwca 1984 3 lipca 1984 26 czerwca 1998 26 października 2009 23 grudnia 1991 28 stycznia 1991 21 marca 1988 17 lipca 1996 26 marca 1998 12 marca 1996 A-4451 24 stycznia 2007 A-3203 4 listopada 1991 A-4540 DOM POLSKI A-2287 CMENTARZ WOJENNY ZAMEK Z FOSAMI I OTOCZENIEM ZAŁOŻENIE OBRONNE PRZEDZAMCZA TZW. "RATUSZ" KOŚCIÓŁ CHRZEŚCIJAN BAPTYSTÓW DOM (KAMIENICA MIESZCZAŃSKA) DOM (KAMIENICA) DOM (KAMIENICA) WIEŻA WODOCIĄGOWA CMENTARZ KOMUNALNY D.EWANGELICKO-AUGSBURSKI KOŚCIÓŁ EWANGELICKI Z WYPOSAŻENIEM WNĘTRZA I CMENTARZEM - OTOCZENIEM DAWNY BUDYNEK STAROSTWA A-2373 A-178 9 października 2006 19 października 1987 21 marca 1988 6 listopada 1956 A-860 5 kwietnia 1968 A-3100 5 lutego 1991 A-3710 8 lipca 1994 A-3887 A-3892 A-3893 A-3803 26 kwietnia 1996 21 maja 1996 21 maja 1996 2 marca 1995 A-2372 21 marca 1988 A-179 7 września 1949 A-4618 6 lutego 2015 A-4435 źródło: Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków Obiekty objęte ochroną prawną poprzez wpis do rejestru zabytków archeologicznych lp. 1. Nr Rejestru Obiekt NAWARSTWIENIA KULTUROWE STAREGO MIASTA WRAZ Z ZAMKIEM źródło: Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków 13 C-153 Data Wpisu Nr stanowiska 18 maja 1992 st. I Zasięg ochrony archeologicznej nawarstwień kulturowych źródło: Załącznik graficzny do decyzji z dnia 18 maja 1992 Gminna Ewidencja Zabytków została przyjęta Zarządzeniem Burmistrza Miasta Szczytno Nr VI/275/12 z dnia 24.05.2012r. lp 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Wykaz obiektów wpisanych do Gminnej Ewidencji Zabytków Adres Obiekt Andersa 1 Andersa 1 Andersa 4 Andersa 6 Barcza 8 Barcza 11 Barczewskiego 2 oficyna budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalno-usługowy 14 Nr karty adresowej 1 2 3 4 5 6 9. Barczewskiego 2A sala gimnastyczna wraz z łącznikiem 10. Barczewskiego 6 budynek mieszkalny 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Bartna Strona 1 Bartna Strona 3 Bartna Strona 6 Bartna Strona 34 Bartna Strona 35 Bohaterów Westerplatte 6 Bohaterów Westerplatte 9 Bohaterów Westerplatte 11 Bohaterów Westerplatte 12 20. Bohaterów Westerplatte 21. Bohaterów Westerplatte 22. 23. Chrobrego 4 Chrobrego 8 24. Curie-Skłodowskiej 2 25. Curie-Skłodowskiej 3 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. Curie-Skłodowskiej 5 Curie-Skłodowskiej 8 Curie-Skłodowskiej 12 Curie-Skłodowskiej 12 Curie-Skłodowskiej 17 Curie-Skłodowskiej 19 Kajki 7 Kajki 9 Kajki 11 Kasprowicza 1 Kochanowskiego 6 Kolejowa 1 Kolejowa 1 Kolejowa 2 Kolejowa 4 Konopnickiej 7 Konopnickiej 16 Konopnickiej 25 Konopnickiej 34 Konopnickiej 38 Konopnickiej 41/43 Konopnickiej 46 Konopnickiej 58 Konopnickiej 63 Konopnickiej 64 Konopnickiej 70 52. Konopnickiej 70 53. Konopnickiej 70 54. 55. 56. Konopnickiej 72 Konopnickiej 72 Kościuszki 4 budynek mieszkalny budynek mieszkalny dom chata drewniana budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny dom budynek mieszkalny, Zespół stacji kolejowej: wieża ciśnień/wodociągowa Zespół stacji kolejowej: parowozownia murowana z obrotnicą budynek administracyjny – Urząd finansowy budynek mieszkalny kompleks budynków szkoły (szkoła i sala gimnastyczna z łącznikiem): 1 budynek szkolny 2 sala gimnastyczna z łącznikiem budynek mieszkalny - kamienica z przedogródkiem, z zachowaną częścią ogrodzenia i działką budynek mieszkalny dom murowano-drewniany szpital zespół szpitala: kaplica murowana budynek mieszkalny dom budynek mieszkalny dom budynek mieszkalny budynek szkoły budynek mieszkalny dworzec kolejowy toaleta dworcowa budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny chałupa budynek mieszkalny budynek mieszkalny chałupa budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny Stodoła murowana-drewniana w zespole kościoła paraf. Stodoła murowana-drewniana w zespole kościoła paraf. kościół Wniebowzięcia NMP plebania budynek mieszkalny 15 7 Wpisany 18.04.2016 r. 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19/1 19/2 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 57. 58. 59. Kościuszki 7 Kościuszki 8 Kościuszki 10 60. Kościuszki 12 61. Kościuszki 14 62. Kościuszki 14 63. Kościuszki 14 64. Kościuszki 14 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. Kościuszki 15 Kościuszki 18 Kościuszki 18a Krzywa 2 Lemańska 6 Leyka 4/6/8/10/12/14 Leyka 46 Leyka 50 Linki 2 Linki 4 75. Linki 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99. 100. 101. Lipperta 1 Lipperta 2 Lipperta 8 Łomżyńska 2 1 Maja 4 1 Maja 6 1 Maja 6/Żeromskiego 1 Maja 7 1 Maja 8 1 Maja 9 1 Maja 10 1 Maja 12 1 Maja 13 1 Maja 16 1 Maja 17 1 Maja 18 1 Maja 24 1 Maja 26 1 Maja 28 1 Maja 36 1 Maja 38 3 Maja 7 3 Maja 8 3 Maja 12 3 Maja 13 3 Maja 14 102. Mickiewicza 5 budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalny budynek mieszkalny kamienica wraz z otoczeniem w granicach działki zespół budynków Straży Pożarnej - zespół garaży I zespół budynków Straży Pożarnej - zespół garaży II zespół budynków Straży Pożarnej - wieża strażacka zespół budynków Straży Pożarnej budynek administracyjny Kamienica dom budynek mieszkalny gazownia-budynek administracyjny budynek mieszkalny dom budynek mieszkalny budynek mieszkalny hotel budynek mieszkalny Wieża ciśnień/wodociągowa w zespole stacji kolejowej dom budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy oficyna budynek mieszkalny budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalny budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalny budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalny budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny browar budynek główny w zespole browaru (leżakownia, rozlewnia, fermentownia, 1 magazyn, ekspedycja), obecnie budynek o analogicznych funkcjach w zespole 2 budynek kotłowni, magazyny słodu i 16 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 79 90 91/1 91/2 103. Mickiewicza 7 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124. Mickiewicza 7 Mickiewicza 10 Narońskiego 1d Narońskiego 3 Narońskiego 5 Niepodległości 1 Niepodległości 4 Niepodległości 5 Niepodległości 7 Niepodległości 9 Niepodległości 11 Niepodległości 15 Niepodległości 21 Odrodzenia 17 Odrodzenia 19 Odrodzenia 21 Odrodzenia 31 Odrodzenia 36 Odrodzenia 39 Odrodzenia 41 Odrodzenia 43 125. Odrodzenia 45 126. 127. 128. 129. 130. 131. Ogrodowa 2 Ogrodowa 8 Ogrodowa 17 Ogrodowa 32 Ogrodowa 34 Ogrodowa 36 młyna w zespole browaru, obecnie budynek o analogicznych funkcjach w zespole budynek bednarni i lodowni w zespole 3 browaru, obecnie myjnia i rozlewnia w zespole browaru budynek mieszkalny właścicieli w 4 zespole browaru, obecnie biurowy i mieszkalny w zespole browaru 5 bramy wjazdowe w zespole browaru restauracja i hotel/d.spichlerz i budynek mieszkalny w zespole gorzelni zespół gorzelni - spichlerz szkoła budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny kościół św. Stanisława Kostki szkoła budynek mieszkalny budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy budynek mieszkalno-usługowy spichlerz murowano-drewniany, ob. budynek usługowy budynek mieszkalny ze spichlerzem spichlerz budynek mieszkalny budynek mieszkalno-gospodarczy budynek mieszkalny budynek mieszkalny 132. Paderewskiego 26 budynek mieszkalny 133. 134. 135. 136. budynek mieszkalny budynek mieszkalny zajazd / obecnie dom mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny – kamienica narożna wraz z przedgródkiem i najbliższym otoczeniem obejmującym działki budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny dom/budynek koszarowy budynek koszarowy budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny Paderewskiego 27 Pasymska 5 Pasymska 6 Pasymska 7 137. Pasymska 13/Sikorskiego 2 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144. 145. Pasymska 15/17 Pasymska 18 Pasymska 20 Piłsudskiego 2 Piłsudskiego 4 Piłsudskiego 20 Piłsudskiego 23 Piłsudskiego 26 17 91/3 91/4 91/5 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 brak weryfikacji 118 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 146. Piłsudskiego 37 147. Piłsudskiego 111 148. 149. 150. 151. Podleśna 1 Podleśna 7B Pola 1 Polna 5 152. Polna 9 153. Polna 9 154. Polna 16 155. Polska 10 156. Polska 13A 157. Polska 18 158. Polska 22 budynek mieszkalny zespół koszar ob. Wyższa Szkoła Policji budynek koszarowy w zespole koszar, obecnie budynek 1 administracyjny w zespole Wyższej Szkoły Policji garaż i budynek gospodarczy w 2 zespole koszar, obecnie garaż w zespole Wyższej Szkoły Policji budynek koszarowy w zespole koszar, obecnie budynek 3 dydaktyczno-socjalny w zespole Wyższej Szkoły Policji budynek kasyna dla podoficerów w zespole koszar, obecnie budynek 4 administracyjno-socjalny w zespole Wyższej Szkoły Policji budynek koszarowy w zespole koszar, obecnie budynek 5 dydaktyczno-socjalny w zespole Wyższej Szkoły Policji budynek stajni w zespole koszar, 6 obecnie budynek dydaktyczny w zespole Wyższej Szkoły Policji sala sportowa w zespole koszar, 7 obecnie sala sportowa w zespole Wyższej Szkoły Policji budynek lazaretu w zespole koszar, 8 obecnie budynek administracyjny w zespole Wyższej Szkoły Policji budynek biurowy w zespole koszar, obecnie budynek administracyjno9 socjalny w zespole Wyższej Szkoły Policji budynek koszarowy „Kaserne I” w zespole koszar, obecnie budynek 10 administracyjno-dydaktyczny w zespole Wyższej Szkoły Policji budynek aresztu w zespole koszar, obecnie budynek administracyjno11 dydaktyczny w zespole Wyższej Szkoły Policji budynek kasyna w zespole koszar, 12 obecnie budynek dydaktyczny w zespole Wyższej Szkoły Policji budynek mieszkalny budynek mieszkalny dom budynek mieszkalny zespół młyńsko-tartaczny: budynek kaszarni młyn kamienica mieszcząca obecnie przedszkole miejskie nr 9 kamienica – ob. budynek mieszkalny budynek mieszkalny szkoła – d. budynek szkolny Lehrerseminar, następnie gimnazjum Hindenburgschule poczta 18 132/1 132/2 132/3 132/4 132/5 132/6 132/7 132/8 132/9 133/10 132/11 132/12 133 134 135 136 137 138 139 140 159. 160. 161. 162. Polska 26 Polska 35 Polska 35A Polska 38 198. Wasińskiego 9 199. Żwirki i Wigury 10 budynek administracyjno-usługowy dom Polski dom budynek stacji pomp (wodociągi miejskie) budynek administracyjny w zespole stacji wodociągów budynek gospodarczy w zespole stacji wodociągów budynek gospodarczy w zespole stacji wodociągów budynek gospodarczy w zespole stacji wodociągowej budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny budynek mieszkalny założenia obronne przedzamcza zamek z fosami i otoczeniem tzw. Ratusz dom (kamienica mieszczańska) kościół chrześcijan baptystów dom (kamienica) dom (kamienica) budynek mieszkalny sąd więzienie/areszt budynek mieszkalny dom budynek mieszkalny budynek mieszkalny wieża wodociągowa kościół ewangelicki plebania budynek administracyjny - d.Starostwo Powiatowe, ob. Urząd Skarbowy budynek mieszkalny/dom budynek mieszkalny /dom budynek mieszkalny/dom budynek mieszkalny/dom budynek produkcyjny, w zespole dawnej rzeźni budynek produkcyjny, w zespole dawnej rzeźni budynek , w zespole dawnej rzeźni młyn – ob. hotel 200. Bartna Strona 4 Zespół gorzelni; spichlerz + komin 201. Polska 28 (26) Budynek administracyjno-usługowy 202. Polska 38 (ul.Wasińskiego 9) Rzeźnia miejska 203. Polska 38 (ul.Krzywa 2) Gazownia 204. Polska 38 (ul.Wasińskiego 9) Rzeźnia miejska – bud.II 163. Polska 38 164. Polska 38 165. Polska 38 166. Polska 38 167. 168. 169. 170. 171. 172. 173. 174. 175. 176. 177. 178. 179. 180. 181. 182. 183. 184. 185. 186. 187. 188. 189. 190. Polska 42 Polska 51 Poznańska 6 Poznańska 7 Poznańska 8 Poznańska 24/26 Poznańska 28/30 Sienkiewicza Sienkiewicza 1 Sienkiewicza 1 Sienkiewicza 2 Sienkiewicza 3 Sienkiewicza 4 Sienkiewicza 6 Sienkiewicza 7 Sienkiewicza 8 Sienkiewicza 10 Sikorskiego 3 Sikorskiego 5 Sikorskiego 7 Sobieszczańskiego 4 Spacerowa Warszawska 1 Warszawska 1 191. Warszawska 5 192. 193. 194. 195. Wasińskiego 2 Wasińskiego 4 Wasińskiego 5 Wasińskiego 5A 196. Wasińskiego 9 197. Wasińskiego 9 19 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 ? brak weryfikacji brak weryfikacji brak weryfikacji brak weryfikacji brak weryfikacji 205. Polska 38 Budynek stacji wodociągowej 206. Polska 38 Dom brak weryfikacji brak weryfikacji źródło: Urząd Miejski w Szczytnie Wykaz innych obiektów wpisanych do Gminnej Ewidencji Zabytków Nr rejestru zabytków Adres/obiekt lp. Obiekt obecny/dawny/ podstawa prawna A-2375/(d. 1. Kętrzyńskiego cmentarz rzymskokatolicki, 3922) A-2374/ (d.A2. Łomżyńska cmentarz żydowski 3923) cmentarz komunalny, d.ewangelicko3. Piłsudskiego A-2372/(d.3925) augsburski A-2373/(d.A4. Poznańska cmentarz wojenny 3824) A-179/(d.203 5. Warszawska 1 cmentarz przykościelny (S/3) i 1097) 6. Śląska cmentarz komunalny /czynny Szczytno nawarstwienia kulturowe starego miasta 7. C-153/(A-118) Śródmieście wraz z zamkiem historyczne założenie urbanistyczne Śródmieście starego miasta Szczytno w granicach 8. Szczytna zaznaczonych na załączniku graficznym Szczytno Zarządzenie nr ul.Marii Park Miejski położony przy 9. 61/2015 Skłodowskiejul.Marii Skłodowskiej-Curie 22.12.2015 r. Curie Aleja 600 N – droga wojewódzka MrągowoZarządzenie nr 10. przydroża Kałęczyn-Szczytno odcinek wjazdowy do 60/2015 lipowa Szczytna (ulica Mrongowiusza) 18.12.2015 r. źródło: Urząd Miejski w Szczytnie 20 Nr karty adreso wej 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 Historyczny układ urbanistyczny miasta 2.1.3. Uwarunkowania przyrodnicze Miasto Szczytno położone jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego w makroregionie Pojezierze Mazurskie prowincji Niżu Zachodniorosyjskiego. Przez miasto przebiega granica dwóch mezoregionów: Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Teren m. Szczytno położony jest w jednostce tektonicznej Niecka Gdańsko-Mazurska. Powierzchniowa budowa geologiczna terenu miasta jest zróżnicowana. To zróżnicowanie przebiega zgodnie z jednostkami morfologicznymi. 21 Położenie m. Szczytna na tle podziału fizycznogeograficznego Polski wg J. Kondrackiego: źródło: Program ochrony środowiska miasta Szczytna Układ sieci wód powierzchniowych jest dość skomplikowany. Związane jest to ze specyfiką rzeźby, charakteryzującej się młodymi formami geologicznymi: wzgórza, liczne dolinki i wgłębienia. Teren położony jest w zlewni rzeki Omulwi. Charakterystycznym elementem są występujące w środkowej części miasta dwa jeziora: Jezioro Domowe Duże i Jezioro Domowe Małe. Jeziora te oraz jezioro Szczycionek były w przeszłości hydrologiczne połączone. Obecnie tylko Jezioro Domowe Małe ma odpływ powierzchniowy do Kanału Domowego (dalej rzeką Sawicą). Jezioro Domowe Duże jest jeziorem hydrologicznie zamkniętym, choć łączy go z Jeziorem Domowym Małym kanał o długości ca 50 m. Jeziora te są zbiornikami płytkimi o podobnej, małej głębokości. Na terenie Szczytna występują dwie warstwy wodonośne. Na terenie miasta Szczytno istnieje 12 ha gruntów leśnych oraz zadrzewionych i zakrzewionych, na które składają się także parki, zieleńce, zieleń uliczna i osiedlowa. Ponadto na obszarze miasta istnieje użytek ekologiczny "Mała Biel" (teren wodno-bagienny z ustanowioną ochroną rzadkich zbiorowisk wodnych) powierzchni 1,7 ha oraz 23 obiekty objęte ochroną pomnikową. Obszary zielone zlokalizowane są w różnych częściach miasta. Ochrona przyrody i różnorodności biologicznej i tereny zielone w obszarze miasta Szczytno Jedn. miary 2014 OCHRONA PRZYRODY I RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ Obszary prawnie chronione ogółem ha 1,70 użytki ekologiczne ha 1,70 Pomniki przyrody ogółem szt. 23 TERENY ZIELENI Tereny zieleni parki spacerowo - wypoczynkowe, obiekty ogółem (w miastach i na wsi) szt. 2 parki spacerowo - wypoczynkowe, powierzchnia ogółem (w miastach i na wsi) ha 13,30 zieleńce, obiekty 22 ogółem (w miastach i na wsi) zieleńce, powierzchnia ogółem (w miastach i na wsi) zieleń uliczna, powierzchnia ogółem (w miastach i na wsi) tereny zieleni osiedlowej, powierzchnia ogółem (w miastach i na wsi) parki, zieleńce i tereny zieleni osiedlowej, powierzchnia ogółem (w miastach i na wsi) cmentarze, obiekty ogółem (w miastach i na wsi) cmentarze, powierzchnia ogółem (w miastach i na wsi) lasy gminne, powierzchnia ogółem (w miastach i na wsi) Tereny zieleni - wskaźniki udział terenów zieleni w powierzchni ogółem Żywopłoty wg lokalizacji ogółem (w miastach i na wsi) Nasadzenia i ubytki wg lokalizacji w gminach nasadzenia, drzewa ogółem (w miastach i na wsi) nasadzenia, krzewy ogółem (w miastach i na wsi) ubytki, drzewa ogółem (w miastach i na wsi) źródło: Główny Urząd Statystyczny szt. 9 ha 3,60 ha 1,10 ha 12,50 ha 29,40 szt. 7 ha 10,70 ha 8,70 % 2,8 m 5150 szt. 138 szt. 285 szt. 83 Dużym atutem miasta Szczytno jest położenie w regionie o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych, nie zdegradowanych działalnością człowieka. Obszar miasta Szczytno leży w obrębie strefy ochronnej Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 213 Olsztyn a także leży w bezpośrednim sąsiedztwie następujących obszarów objętych ochroną prawną: 1. Obszar Natura 2000 PLH280052 "Ostoja Napiwodzko-Ramucka" o powierzchni 32 612,78 ha obejmującego znaczną część Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej położonej na Pojezierzu Olsztyńskim. 2. Spychowski Obszar Chronionego Krajobrazu o powierzchni 12.101,8 ha położony w powiecie szczycieńskim na terenie gmin: Dźwierzuty, Szczytno i Świętajno oraz w powiecie piskim na terenie gminy Ruciane-Nida. Utworzony rozporządzeniem Nr 133 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 12 listopada 2008r. w sprawie Spychowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. Nr 178, poz. 2615). 3. Obszar Chronionego Krajobrazu Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej o powierzchni 13.1425,2 ha w powiecie olsztyńskim na terenie gmin: Purda, Stawiguda i Olsztynek, w powiecie szczycieńskim na terenie gmin: Pasym, Wielbark, Jedwabno, Szczytno oraz w powiecie nidzickim na terenie gmin: Nidzica i Janowo. Utworzony Uchwałą Nr XV/284/12 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 27 marca 2012 r. w sprawie wyznaczenia Obszaru Chronionego Krajobrazu Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej a następnie zmieniony Uchwałą Nr XXXVII/755/14 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 26 maja 2014 r. 4. Użytek ekologiczny "Mała Biel" utworzony został w 2007r. i chroni teren wodno-bagienny z rzadkimi zbiorowiskami wodnymi w skali regionalnej. Celem jest ochrona awifauny miasta Szczytno, zwiększenie bioróżnorodności fauny i flory poprzez unaturalnienie obszaru mokradeł - przywrócenie funkcji fizjocenotycznych (ostoi ptaków i zagrożonych gatunków roślin). Obszar położony pomiędzy ulicami: Żeromskiego, Leyka, 1 Maja, Polską stanowił w przeszłości teren łąkowo - bagienny. W latach 2009-2010 przeprowadzono na terenie użytku inwestycję obejmującą przebudowę istniejących fragmentów założenia oraz budowę ścieżki edukacyjnej wraz z tablicami informacyjno-dydaktycznymi. 23 źródło: http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/ 24 Obiekty przyrodnicze objęte ochroną prawną poprzez ustanowienie użytku ekologicznego (2016r.) Rodzaj użytku Obowiązująca ekologicznego podstawa prawna Data Obręb Nr Działek (jak w akcie wraz z oznaczeniem Opis lokalizacji Opis utworzenia ewid. ewidencyjnych prawnym o miejsca ogłoszenia ustanowieniu) aktu prawnego teren wodno-bagienny z ustanowioną ochroną Teren wodnoUchwała Nr X/101/97 rzadkich zbiorowisk wodnych bagienny Rady Miejskiej w położony w skali regionalnej, ochrona Część działek nr Szczytnie z dnia 30 awifauny miasta Szczytno, pomiędzy 377, 378/6, 379 i Teren wodnopaździernika 2007 w zwiększenie 380/107 ulicami: bagienny sprawie ustanowienia obręb 2 bioróżnorodności fauny i flory Żeromskiego i położonych w użytku ekologicznego stanowiska miasta Mała Biel 30-10-2007 Leyka w miasta Szczytno poprzez pod nazwą "Mała Biel" obrębie 2 miasta rzadkich Szczytno unaturalnienie obszaru Szczytno o łącznej Szczytnie z Dz. Urz. Województwa zbiorowisk powierzchni 3,5650 dwoma mokradłowego wodnych Warmińsko niewielkimi przywrócenie funkcji Mazurskiego Nr 195 ha zbiornikami fizjocenotycznych (ostoi poz. 2490 z dnia 17 ptaków i zagrożonych wodnymi. grudnia 2007r. gatunków roślin). źródło: Urząd Miejski w Szczytnie Nazwa użytku ekologicznego (jak w akcie prawnym o ustanowieniu) Obiekty przyrodnicze objęte ochroną prawną poprzez ustanowienie pomnika przyrody (2016r) Obwód na Obowiązująca podstawa prawna wraz z oznaczeniem Opis pomnika wysokości Wys. Opis lokalizacji miejsca ogłoszenia aktu prawnego przyrody 1,3 m [m] [cm] Uchwała Nr XXIX/253/05 Rady Miejskiej w Szczytnie z Kasztanowiec biały dnia 23 czerwca 2005 r.w sprawie ustanowienia (Aesculus 23-06-2005 350 15 rośnie przy ul. Sienkiewicza pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. hippcastanum), o Woj.. Warmińsko Mazurskiego obwodzie 350 cm Uchwała Nr XXIX/253/05 Rady Miejskiej w Szczytnie z Wierzba babilońska dnia 23 czerwca 2005 r.w sprawie ustanowienia 23-06-2005 (Salix x Sepulcralis), o 345 17 rośnie przy ul. Mickiewicza pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. obwodzie 345 cm Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XXIX/253/05 Rady Miejskiej w Szczytnie z Dąb szypułkowy rośnie obok nieruchomości `23-06-2005 dnia 23 czerwca 2005 r.w sprawie ustanowienia (Qercus robur), o 320 20 Kochanowskiego 2D pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. obwodzie 320 cm Data utworzenia Lp. pomnika przyrody 1 2 3 25 4 23-06-2005 5 23-06-2005 6 23-06-2005 7 23-06-2005 8 28-05-2004 9 28-05-2004 10 28-05-2004 11 28-05-2004 12 28-05-2004 13 28-05-2004 Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XXIX/253/05 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 23 czerwca 2005 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XXIX/253/05 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 23 czerwca 2005 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XXIX/253/05 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 23 czerwca 2005 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XXIX/253/05 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 23 czerwca 2005 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 320 cm 320 rośnie na terenie 20 nieruchomości Kochanowskiego 2A Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 320 cm 320 20 rośnie przy ulicy CurieSkłodowskiej 8 Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 360 cm 360 20 rośnie przy ulicy CurieSkłodowskiej 8 Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 350 cm 350 rośnie w pasie drogowym drogi powiatowej ul. 28 Wincentego Pola (obok nieruchomości Pola 3) Lipa szerokolistna (Tilia plathyphylos), o obwodzie 390 cm 390 20 rośnie na terenie nieruchomości Pasymska 13 Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 310 cm 310 23 rośnie na terenie nieruchomości Pasymska 11 Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 300 cm 300 25 rośnie na terenie nieruchomości Pasymska 7 Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 345 cm 345 25 rośnie na terenie nieruchomości Pasymska 7 Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 265 cm 265 20 rośnie na terenie nieruchomości Pasymska 7 Kasztanowiec biały 330 10 rośnie na terenie 26 14 28-05-2004 15 28-05-2004 16 28-05-2004 17 28-05-2004 18 28-05-2004 19 28-05-2004 20 28-05-2004 21 16-04-1992 22 16-04-1992 dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XX/177/2004 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 Maja 2004 r.w sprawie ustanowienia pomników przyrody na terenie m. Szczytna. Dz. Urz. Woj.. Warmińsko Mazurskiego Uchwała Nr XXXII/277/2014 z dnia 1 września 2014r. w sprawie pomników przyrody na terenie Miasta Szczytno poprzedzona została Rozporządzeniem Wojewody Olsztyńskiego Nr 43 poz.66 Dz. Urz. Woj. Olsztyńskiego nr 7 z 16.04.1992r. Uchwała Nr XXXII/277/2014 z dnia 1 września 2014r. w sprawie pomników przyrody na terenie Miasta Szczytno poprzedzona została Rozporządzeniem Wojewody (Aesculus hippcastanum), o obwodzie 330 cm nieruchomości Pasymska 7 Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 220 cm 220 20 rośnie przy ul Marii Konopnickiej Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 285 cm 285 20 rośnie przy ul Marii Konopnickiej Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 292 cm 292 23 rośnie przy ul Marii Konopnickiej Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 250 cm 250 23 rośnie przy ul Marii Konopnickiej Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 245 cm 245 23 rośnie przy ul Marii Konopnickiej Dąb szypułkowy (Qercus robur), o obwodzie 185 cm 185 23 rośnie przy ul Marii Konopnickiej Dąb bezszypułkowy (Qercus petraea), o obwodzie 280 cm 280 23 rośnie przy ul Marii Konopnickiej Lipa 482 ul. Warszawska 1 przy 30 Kościele Ewangelicko Augsburskim Dąb 340 27 27 Ul. 1 Maja, podwórze między budynkami nr 28 i 32 Olsztyńskiego Nr 43 poz.66 Dz. Urz. Woj. Olsztyńskiego nr 7 z 16.04.1992r. Uchwała Nr XXXII/278/2014 z dnia 1 września 2014r. w sprawie pomników przyrody na terenie Miasta Szczytno 23 11-12-1992 poprzedzona została Rozporządzeniem Nr 166 poz. 309 Wojewody Olsztyńskiego Dz. Urz. Woj. Olsztyńskiego nr 25 z 11.12.1992r. źródło: Urząd Miejski w Szczytnie Klon 28 462 26 Ul. Poznańska 20 2.2. Diagnoza sfer i delimitacja obszarów problemowych 2.2.1. Diagnoza sfery społecznej 2.2.1.1. Struktura demograficzna Według danych GUS na koniec 2014 roku obszar miasta Szczytno zamieszkiwało 24185 osób, w tym 11538 mężczyzn i 12647 kobiet, co przy całkowitej powierzchni miasta - 9,96 km² daje gęstość zaludnienia na poziomie 2428 os./km². Jedn. miary Ludność wg miejsca zameldowania/zamieszkania i płci ogółem, faktyczne miejsce zamieszkania, stan na 31 XII ogółem osoba mężczyźni osoba kobiety osoba źródło: Główny Urząd Statystyczny 2012 2013 2014 24805 24489 24185 11856 11682 11538 12949 12807 12647 Od co najmniej 2007 roku obserwuje się tendencję spadkową w liczbie ludności, co odzwierciedla tendencje demograficzne kraju. 25487 25378 25303 25213 25207 25030 24621 24371 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Na liczbę ludności Szczytna wpływ ma przyrost naturalny, który od lat utrzymuje się na ujemnym poziomie oraz stale ujemne saldo migracji. Miasto Szczytno charakteryzuje korzystna struktura według ekonomicznych grup wieku. Najwięcej jest osób w grupie wieku produkcyjnego, co stanowi potencjał dla rozwoju miasta, choć procentowy udział tej grupy mieszkańców nieznacznie maleje. Jednocześnie rośnie udział osób w wieku poprodukcyjnym. Ruch naturalny wg płci Przyrost naturalny ogółem mężczyźni kobiety Migracje na pobyt stały gminne wg płci migrantów, w ruchu wewnętrznym i zagranicznym saldo migracji wewnętrznych ogółem mężczyźni 29 Jedn. miary 2012 2013 2014 - -62 -34 -28 osoba osoba -160 -166 -204 -84 -90 -105 -80 -57 -23 -49 -21 -28 kobiety saldo migracji zagranicznych ogółem mężczyźni kobiety Migracje na pobyt stały gminne wg płci migrantów i kierunku (miasto, wieś) saldo migracji ogółem źródło: Główny Urząd Statystyczny Wskaźnik obciążenia demograficznego ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym Udział ludności wg ekonomicznych grup wieku w % ludności ogółem w wieku przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku poprodukcyjnym źródło: Główny Urząd Statystyczny osoba -76 -76 -99 osoba osoba osoba -30 -14 -16 -84 -36 -48 -30 -16 -14 osoba -190 -250 -234 Jedn. miary 2012 2013 2014 osoba 54,3 osoba 106,4 111,8 120,7 osoba 28,0 29,6 31,3 % % % 17,1 64,8 18,1 17,0 64,1 19,0 16,5 63,6 19,9 56,1 57,3 2.2.1.2. Bezrobocie i pomoc społeczna Jednym z głównych problemów mieszkańców Szczytna jest bezrobocie. To właśnie ta sytuacja, w której znajdują się osoby pozostające bez pracy warunkuje korzystanie wielu osób z usług Powiatowego Urzędu Pracy. Stopa bezrobocia w powiecie szczycieńskim jest stale wyższa od średniej wojewódzkiej i średniej krajowej. Na koniec 2015 r. kształtowała się na poziomie 17,6 % przy średniej wojewódzkiej na poziomie 16,3% i krajowej 9,8%. Bezrobotni zarejestrowani na koniec 2014 z obszaru miasta Szczytno wg GUS to 1738 osób. Zjawisko wysokiego bezrobocia jest jednym z głównych problemów społeczno-gospodarczych miasta. Jedn. miary 2012 2013 2014 ogółem osoba 2025 1961 1738 mężczyźni osoba 956 977 905 osoba 1069 984 833 % 12,6 12,5 11,3 % 11,5 11,9 11,2 % 13,8 13,1 11,4 Bezrobotni zarejestrowani wg płci kobiety Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym wg płci ogółem mężczyźni kobiety źródło: Główny Urząd Statystyczny Szczególne wsparcie PUP w Szczytnie kierowane jest do osób znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy, czyli do osób: • do 25 roku życia • które ukończyły szkołę wyższą, do 27 roku życia • długotrwale bezrobotnych • powyżej 50 roku życia 30 • • bez kwalifikacji zawodowych niepełnosprawnych Bezrobotni zarejestrowani w szczególnej sytuacji 1200 1000 800 600 400 200 0 do 25 roku życia które ukończyły szkołę wyższą, do 27 roku życia długotrwałe bezrobocie 2011 2012 powyżej 50 roku bez kwalifikacji niepełnosprawni życia zawodowych 2013 2014 Jednym z głównych problemów społecznych Szczytna jest ubóstwo. Kwalifikując klientów ośrodków pomocy społecznej do grupy ludzi ubogich za główne kryterium przyjmuje się wysokość dochodów danego gospodarstwa domowego. Ubóstwo jest więc utożsamiane z niskimi środkami finansowymi. Należy jednak pamiętać, iż jest ono następstwem długotrwałego pozostawania bez odpowiedniej ilości środków finansowych, zapewniających godny byt, pozwalający zaspokoić wszystkie elementarne potrzeby ludzkie. W 2014 roku z pomocy MOPS skorzystało 2309 osób z 1086 rodzin, co stanowiło 9,5% mieszkańców całego miasta, w tym aż 1589 osób poniżej kryterium dochodowego. j.m. Gospodarstwa domowe korzystające z pomocy społecznej wg kryterium dochodowego ogółem poniżej kryterium dochodowego powyżej kryterium dochodowego Osoby w gospodarstwach domowych korzystających z pomocy społecznej wg kryterium dochodowego i ekonomicznych grup wieku ogółem ogółem poniżej kryterium dochodowego ogółem powyżej kryterium dochodowego ogółem Zasięg korzystania z pomocy społecznej wg kryterium dochodowego i ekonomicznych grup wieku ogółem ogółem poniżej kryterium dochodowego 31 2012 2013 2014 gosp. 1177 1216 1086 gosp. 930 907 765 gosp. 247 309 321 osoba 2761 2759 2309 osoba 2120 1961 1589 osoba 641 % 799 720 11,0 11,2 9,5 ogółem powyżej kryterium dochodowego ogółem Korzystający ze świadczeń rodzinnych rodziny otrzymujące zasiłki rodzinne na dzieci dzieci, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny - ogółem dzieci w wieku do lat 17, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny udział dzieci w wieku do lat 17, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny w ogólnej liczbie dzieci w tym wieku źródło: Główny Urząd Statystyczny % 8,5 8,0 6,5 % 2,6 3,2 3,0 923 837 760 osoba 1686 1555 1418 osoba 1539 1419 1298 % 35,7 34,0 31,8 Ogólna kwota wypłaconych świadczeń rodzinnych w 2014 r. wyniosła ponad 5,33 mln zł. Następuje sukcesywny spadek kwot zasiłków rodzinnych. Kwoty świadczeń rodzinnych wypłaconych w roku ogółem kwota świadczeń rodzinnych kwota zasiłków rodzinnych (wraz z dodatkami) kwota zasiłków pielęgnacyjnych źródło: Główny Urząd Statystyczny j.m. 2012 2013 2014 tys. zł tys. zł tys. zł 6181 2945 1899 5868 2930 1917 5335 2601 1860 Znaczna część osób korzystających z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Szczytnie to osoby, które cechuje niezaradność w opiece i wychowaniu dzieci oraz w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Jednym z głównych problemów, które pojawiają się w dysfunkcyjnej rodzinie to złe warunki mieszkaniowe i inne problemy. DODATKI MIESZKANIOWE Liczba i kwoty wypłaconych dodatków mieszkaniowych ogółem liczba kwota w zasobie gminnym liczba kwota w zasobie spółdzielczym liczba kwota w zasobie wspólnot mieszkaniowych liczba kwota w zasobie prywatnym liczba kwota w zasobie towarzystwa budownictwa społecznego liczba kwota w zasobie innym liczba kwota źródło: Główny Urząd Statystyczny j.m. 2014 szt. zł 4361 804551 szt. zł 1728 334903 szt. zł 905 145574 szt. zł 966 168463 szt. zł 36 3870 szt. zł 53 7662 szt. zł 673 144079 Zadania z zakresu pomocy społecznej na terenie miasta wypełnia głównie Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczytnie, który jest jednostką organizacyjną powołaną uchwałą Rady Miejskiej w Szczytnie do realizacji na terenie miasta zadań statutowych wynikających z ustaw dotyczących pomocy społecznej i przepisów wykonawczych wydanych na ich podstawie. Utworzenie i utrzymanie Ośrodka, w tym zapewnienie środków na wynagrodzenia pracowników, jest zadaniem obowiązkowym gminy wynikającym z art.17 ust 18 Ustawy o pomocy 32 społecznej. Pomoc społeczna udzielana jest w sytuacjach, gdzie zostały zagrożone podstawowe warunki egzystencji osoby lub rodziny, albo jakość życia obniżyła się poniżej społecznie akceptowanego minimum. Głównym celem pomocy społecznej jest wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia przez nie niezbędnych potrzeb życiowych i zapewnienie sobie godnych warunków bytu. Pomoc taka poprzez podjęte działania ma doprowadzić w końcowym efekcie do usamodzielnienia się i zintegrowania ze środowiskiem. Od lutego 2004 roku w strukturach Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej został utworzony Klub Integracji Społecznej. Uruchomienie i funkcjonowanie Klubu jest podyktowane potrzebą włączenia osób bezrobotnych, zagrożonych wykluczeniem społecznym, będących długotrwałymi klientami pomocy społecznej w trudny proces reintegracji zawodowej i społecznej. W Szczytnie znajduje się szereg placówek i instytucji o charakterze pomocowym: Dom Pomocy Społecznej, Zespół Opieki Zdrowotnej, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Przychodnia Terapii Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia, Ponadlokalne Centrum Rehabilitacyjno-Edukacyjne, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Zespół Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych, Sąd Rejonowy w Szczytnie, Prokuratura Rejonowa w Szczytnie, Powiatowa Komenda Policji, Powiatowy Urząd Pracy. 2.2.1.3. Bezpieczeństwo mieszkańców Przestępczość i naruszenia prawa stanowią czynnik w znacznym stopniu destabilizujący funkcjonowanie społeczności lokalnej. Wpływają one nie tylko na obniżenie poczucia bezpieczeństwa mieszkańców i kreowanie niekorzystnego wizerunku miasta, ale również na kształtowanie przyszłych negatywnych zachowań i postaw, szczególnie ludzi młodych. Komenda Powiatowa Policji w Szczytnie cyklicznie opracowuje analizy stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego, na terenie działania Komendy Powiatowej Policji w Szczytnie, na potrzeby dyslokacji służb. Na podstawie danych zebranych w przedmiotowych analizach można określić ilość przestępstw dokonanych w poszczególnych rejonach miasta Szczytno. Miasto Szczytno podzielone jest na cztery rejony na potrzeby działań Policji. Po przeanalizowaniu danych z 2015 roku oraz I półrocza 2016 roku wynika, że na wymienionych poniżej ulicach miasta doszło do zdarzeń z tzw. 7-miu kategorii przestępstw, tj. kradzieży mienia, kradzieży z włamaniem, rozboju, uszkodzenia ciała, bójki i pobicia, uszkodzenia mienia, kradzieży pojazdów lub włamania do pojazdów. • liczba przestępstw na terenie miasta Szczytno w 2015 roku - 717 • liczba przestępstw na terenie miasta Szczytno w I połowie 2016 roku - 287 lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. Zdarzenia w obszarach szczególnie niebezpiecznych w 2015 r. ulica Ilość zdarzeń Polska 26 Żeromskiego 13 Piłsudskiego 9 Solidarności 7 Chrobrego 6 Lipperta 5 Konopnickiej 5 Leyka 6 Linki 4 Sobieszczańskiego 4 Odrodzenia 4 Narońskiego 4 Pasymska 5 Wasińskiego 1 Andresa 1 Barcza 3 Mazurska 1 Sienkiewicza 2 Leśna 2 Sikorskiego 2 Tetmajera 1 Ostrołęcka 1 Niepodległości 1 33 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. Piastów Jagiellończyka Przemysłowa Polna Jeziorna Bema Łomżyńska Kętrzyńskiego Chopina 3 Maja Reja Boh. Września Boh. Westerplatte Kościuszki Paderewskiego Drzymały 1 Maja Lanca Lemańska Żwirki i Wigury Władysława IV Ogrodowa Działkowa Wileńska Warmińska Dąbrowskiego Kolejowa Kochanowskiego Wańkowicza Poznańska Barczewskiego Moniuszki Wielbarska Kasprowicza Partyzantów Korczaka Łaniewskiego Polna Wiejska Grudziądzka Gnieźnieńska Sportowa Skłodowskiej Plac Wolności razem 2 1 1 3 1 1 1 1 1 3 3 2 3 3 1 1 4 2 2 1 1 2 1 2 1 2 2 2 1 1 2 2 3 1 1 1 1 1 1 2 1 1 2 2 186 źródło: Komenda Powiatowa Policji w Szczytnie lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Zdarzenia w obszarach szczególnie niebezpiecznych w I połowie 2016 r. ulica Ilość zdarzeń Barcza 5 Odrodzenia 4 1 Maja 4 Polska 4 Żeromskiego 4 Chrobrego 3 Piłsudskiego 3 Spacerowa 3 Solidarności 1 34 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. Tetmajera Lidzbarska Kętrzyńskiego Gdańska Ogrodowa Dąbrowskiego Osiedleńcza Linki Lemańska Poznańska Gnieźnieńska Wyspiańskiego Łomżyńska Działkowa Warszawska Śląska Osuchowskiego Lipperta Nauczycielska Wileńska Pasymska Władysława IV Konopnickiej Żwirki i Wigury razem 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1 1 1 1 1 2 1 1 1 2 2 1 1 60 źródło: Komenda Powiatowa Policji w Szczytnie Ponadto w KPP w Szczytnie złożono zawiadomienia o przestępstwach znęcania się nad rodziną. Czyny, wobec których prowadzone były postępowania, zaistniały w określonych miejscach zamieszkania poszczególnych rodzin. Dane dotyczące prowadzonych procedur przeciwdziałania przemocy w rodzinie na terenie miasta Szczytno, zgodnie z kompetencjami zawartymi w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 roku w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”, posiada Zespół Interdyscyplinarny przy Urzędzie Miasta Szczytno. • liczba przestępstw dotyczących znęcania się nad rodziną na terenie miasta Szczytno w 2015 roku - 19 • liczba przestępstw dotyczących znęcania się nad rodziną na terenie miasta Szczytno w I połowie 2016 roku - 13 • liczba wszczętych przez KPP w Szczytnie procedur przeciwdziałania przemocy w rodzinie (NK) w 2015 roku - 115 • liczba wszczętych przez KPP w Szczytnie procedur przeciwdziałania przemocy w rodzinie (NK) w I połowie 2016 roku - 22 lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Prowadzone postępowania w zakresie znęcania się nad rodziną w 2015 r. ulica Ilość zdarzeń Niepodległości 2 Poznańska 1 Kajki 2 Powstańców Warszawy 1 Leśna 1 Bartna Strona 1 Piłsudskiego 2 Pasymska 1 Sikorskiego 1 Warmińska 1 1 Maja 1 Boh. Westerplatte 1 Leyka 1 35 14. 15. 16. Ogrodowa Barczewskiego Nauczycielska razem 1 1 1 19 źródło: Komenda Powiatowa Policji w Szczytnie Prowadzone postępowania w zakresie znęcania się nad rodziną w I połowie 2016 r. lp. ulica Ilość zdarzeń 1. Tetmajera 1 2. Leyka 1 3. Korczaka 1 4. Boh. Września 1 5. Wiejska 1 6. Królowej Jadwigi 1 7. Gdańska 1 8. Władysława IV 1 9. Solidarności 1 10. Nauczycielska 1 11. Batorego 1 12. Chopina 1 13. Wyszyńskiego 1 razem 13 źródło: Komenda Powiatowa Policji w Szczytnie 2.2.1.4. Identyfikacja problemów • • • • • • • • • • Niekorzystne prognozy demograficzne - stały spadek liczby ludności Wzrost odsetka osób w wieku poprodukcyjnym w stosunku do osób w wieku przed- i produkcyjnym Zwiększenie obciążenia ludności w wieku produkcyjnym ludnością w wieku poprodukcyjnym Stale wyższa od średniej wojewódzkiej i krajowej stopa bezrobocia Stale ujemne saldo migracji występowanie miejsc wymagających wypracowania przedsięwzięć na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom Niski poziom kapitału społecznego Niska motywacja osób bezrobotnych, trwałe bezrobocie Istniejące braki w zakresie infrastruktury dla osób niepełnosprawnych oraz konieczność rozwoju profesjonalnej opieki specjalistycznej osób niepełnosprawnych Wzrastający problem spożywania alkoholu i substancji psychoaktywnych 2.2.2. Diagnoza sfery gospodarczej 2.2.2.1. Podmioty gospodarcze Szczytno z racji położenia stanowi centralny ośrodek rozwoju gospodarczego w powiecie. Miasto położone w sąsiedztwie Portu Lotniczego Olsztyn-Mazury w Szymanach oraz niespełna 50 kilometrów od stolicy Warmii i Mazur - Olsztyna, jest miejscem idealnym do budowania i rozwoju działalności biznesowej. Dobre skomunikowanie miasta z dużymi aglomeracjami takimi jak Warszawa, Białystok czy Elbląg czyni je atrakcyjnym dla inwestorów. Duża dostępność surowców i potencjalnych podwykonawców jest kolejnym atutem Szczytna. Otwarty na inwestorów Samorząd tworzy dobry klimat do rozpoczynania działalności gospodarczej, a tereny inwestycyjne zlokalizowane są w atrakcyjnych częściach miasta. Istotne jest również otoczenie. Ponad 95% podmiotów gospodarczych stanowi sektor prywatny (2223 podmioty ), w tym ponad 69% (1630 podmiotów) to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Na przestrzeni ostatnich lat maleje liczba podmiotów gospodarczych ogółem, w szczególności maleje liczba osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą natomiast nieznacznie rośnie liczba podmiotów prawa handlowego. Sytuacja ta powodowana jest między innymi negatywnymi tendencjami demograficznymi. 36 Podmioty wg sektorów własnościowych podmioty gospodarki narodowej ogółem sektor publiczny - ogółem sektor publiczny - państwowe i samorządowe jednostki prawa budżetowego sektor publiczny - spółki handlowe sektor prywatny - ogółem sektor prywatny - osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą sektor prywatny - spółki handlowe sektor prywatny - spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego sektor prywatny - spółdzielnie sektor prywatny - fundacje sektor prywatny - stowarzyszenia i organizacje społeczne źródło: Główny Urząd Statystyczny 2012 2013 2014 2358 110 2352 109 2333 110 55 54 55 6 2248 1667 89 20 10 8 84 6 2243 1647 91 19 9 10 85 5 2223 1630 98 20 9 10 89 Najwięcej podmiotów gospodarczych działa w sferze usług i handlu. Wśród podmiotów analizowanych wg grup rodzajów działalności PKD 2007 - 1905 podmiotów klasyfikowana jest jako pozostała działalność, 383 to przemysł i budownictwo oraz 45 to rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo (na 2333 podmioty zarejestrowane). Podmioty wg grup rodzajów działalności PKD 2007 (2014r.) ogółem rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo przemysł i budownictwo pozostała działalność Sektor przedsiębiorstw ma znaczący udział w generowaniu produktu krajowego brutto. Polskie przedsiębiorstwa tworzą 73% PKB, a MSP generują 48,5% PKB. Spośród wszystkich grup przedsiębiorstw największy udział w tworzeniu PKB mają mikroprzedsiębiorstwa − ok. 30% (dane za 2012 r.). Drugim wyróżniającym się elementem tego obrazu jest sektor małych i średnich przedsiębiorstw. Jego znaczenie wynika przede wszystkim z większościowego udziału w liczebności przedsiębiorstw (99,8%), tworzeniu miejsc pracy (70%), udziale w tworzeniu wartości dodanej brutto przedsiębiorstw (48,5% w 73%) oraz nakładach inwestycyjnych przedsiębiorstw (48%). Sytuacja ogólnokrajowa ma również odzwierciedlenie w ośrodkach lokalnych jak miasto Szczytno. Tu udział mikroprzedsiębiorczości stanowi ponad 95% podmiotów gospodarczych. 37 Podmioty wg klas wielkości (2014r.) 0-9 10 - 49 50 - 249 250 - 999 Analizując bilans firm nowo powstałych i zlikwidowanych na przestrzeni ostatnich trzech lat należy stwierdzić, ze tak rośnie liczba podmiotów rejestrowanych jak i liczba podmiotów wyrejestrowanych, co odzwierciedla naturalne ruchy w gospodarce wolnorynkowej. Natomiast w roku 2014 liczba przedsiębiorstw zlikwidowanych przewyższyła liczbę przedsiębiorstw nowo powstałych. PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ - WSKAŹNIKI Podmioty - wskaźniki podmioty wpisane do rejestru REGON na 10 tys. ludności jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności jednostki wykreślone z rejestru REGON na 10 tys. ludności podmioty wpisane do rejestru na 1000 ludności podmioty na 1000 mieszkańców w wieku produkcyjnym osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 1000 ludności osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą na 100 osób w wieku produkcyjnym fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne na 1000 mieszkańców fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców nowo zarejestrowane fundacje, stowarzyszenia, organizacje społeczne na 10 tys. mieszkańców podmioty nowo zarejestrowane na 10 tys. ludności w wieku produkcyjnym udział podmiotów wyrejestrowanych w ogólnej liczbie podmiotów wpisanych do rejestru REGON udział nowo zarejestrowanych podmiotów sektora medycznego w liczbie nowo zarejestrowanych podmiotów ogółem udział nowo zarejestrowanych podmiotów sektora kreatywnego w liczbie nowo zarejestrowanych podmiotów ogółem udział nowo zarejestrowanych podmiotów sektora przetwórstwa rolno-spożywczego w ogólnej liczbie nowo zarejestrowanych podmiotów ogółem źródło: Główny Urząd Statystyczny Jedn. miary 2012 2013 2014 - 951 960 965 - 78 82 86 - 68 78 87 95 96 96 146,7 149,9 151,7 - 67 67 67 - 10,4 10,5 10,6 - 3,71 3,88 4,09 - 37 39 41 - 1 3 1 - 121 128 136 % 7,2 8,2 9,1 % 4,62 2,49 8,61 % 3,59 6,97 4,78 % 0,51 0,00 0,00 Na terenie Ziemi Szczycieńskiej zarejestrowanych jest ok 40 spółek z udziałem kapitału zagranicznego, co plasuje powiat szczycieński w konkurencji o zagranicznych inwestorów w połowie stawki wojewódzkiej. W powiecie funkcjonuje kilka podmiotów z list największych inwestorów zagranicznych w Polsce, z czego dla miasta Szczytno istotną rolę pełni tu Podstrefa Szczytno WMSSE. Podstrefa Szczytno powstała w 1997 r. i jest jedną z trzech pierwszych podstref, które 38 powstały na terenie Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Stanowi ona kompleks działek o łącznej powierzchni 42,4ha, z tego tereny pozostałe jeszcze do zainwestowania stanowią obszar 8,2 ha. Podstrefa zatrudnia obecnie około 500 pracowników. Podmioty działające na obszarze Podstrefy Szczytno: - ABCAN sp. z o.o. - opakowania metalowe dla przemysłu spożywczego - ATIS sp. z o.o. - urządzenia elektroniczne wspomagające naukę - Doradca Komplex sp. z o.o. - komponenty smakowe - FORTRESS Poland sp. z o.o. - prefabrykacja domów drewnianych - PAECH sp. z o.o. - elementy betonowe - PPH SAS Andrzej Świderski - makarony - Sanit Plast Adam i Eulalia Filipczak sp. j. - armatura sanitarna - SMILE sp. z o. o. - elektryczny sprzęt AGD - Cetco Poland sp. z o. o. - materiały izolacyjne oraz poza strefą: − FM Bravo sp. z o.o. zlokalizowana w Szczytnie przy ul. Dąbrowskiego 6 − Safilin Sp. z o.o. przy ul. Gnieźnieńskiej 2 2.2.2.2. Zatrudnienie Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego jest silnie uzależniony od aktywności ekonomicznej ludności zamieszkującej dany teren. Najważniejszymi cechami rynku pracy, tworzonego przez osoby aktywne zawodowo, są cechy ilościowe, takie jak rozmiar zatrudnienia i bezrobocie, oraz cechy jakościowe np. kwalifikacje, umiejętności i wykształcenie siły roboczej. Zarówno dla rozwoju istniejących działalności, jak i przyciągania przyszłych inwestorów, ważne jest poprawienie zdolności ośrodków kształcenia ustawicznego do szybkiego przekwalifikowania pracowników. Takich zdolności obecnie brakuje a mogą one stanowić ważne wsparcie dla lokalnej społeczności. Pracujący wg płci w latach 2012-2014 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 2012 2013 ogółem 2012 Pracujący wg płci w gminach ogółem 6216 mężczyźni 2817 kobiety 3399 Pracujący na 1000 ludności ogółem 251 źródło: Główny Urząd Statystyczny mężczyźni 2014 kobiety 2013 2014 6453 2841 3612 5973 2432 3541 264 247 39 2.2.2.3. Tereny inwestycyjne Regionalna inteligentna specjalizacja "drewno i meblarstwo" ma swoich przedstawicieli na Ziemi Szczycieńskiej – zarówno za sprawą dużych firm: IKEA Industry oddział w Wielbarku oraz FM Bravo spółka z o.o., ale też poprzez liczne mniejsze podmioty zajmujące się produkcją mebli i wyrobów z drewna oraz powiązanymi usługami (np. renowacją). Jednocześnie, z punktu widzenia eksportu, nie jest to specjalizacja tak silna jak ma to miejsce w sąsiednich powiatach – nidzickim czy piskim. Na Ziemi Szczycieńskiej nie funkcjonuje samorząd gospodarczy tej branży ani żadna instytucja otoczenia biznesu dedykowana wsparciu tej gałęzi gospodarki. Podmioty z terenu powiatu nie należą do zewnętrznych tego typu inicjatyw. Do Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego należy tylko jeden podmiot z powiatu szczycieńskiego. Dla przyszłego rozwoju tej branży w powiecie podstawowe znaczenie mają zasoby leśne. Co istotne, perspektywicznie zasoby surowca będą rosły, co można wykorzystać jako atut w przyciąganiu kolejnych inwestorów. Jednak z drugiej strony pojawia się kwestia nie w pełni przygotowanych gruntów inwestycyjnych. Przygotowanie odpowiedniej oferty jest niezbędne przed rozpoczęciem ewentualnych działań promocyjnych. Miasto Szczytno dysponuje zasobami terenów pod inwestycje – grunty te wymagają częściowo odpowiedniego przygotowania. Obecnie samorząd dysponuje ofertami terenów inwestycyjnych zlokalizowanych w centrum oraz na obrzeżach miasta: • ul. Pasymska Powierzchnia (ha): 1,5805 Przeznaczenie: Turystyka/Rekreacja Infrastruktura: Dostępne są wszystkie media. Położenie: − Odległość od drogi krajowej : 0,1km - droga krajowa nr 53 − Odległość od lotniska: 8km - Szymany - Port Lotniczy Olsztyn - Mazury − Odległość od portu morskiego: 157km - Elbląg − Odległość od kolei: 1km - Szczytno Działka położona jest w sąsiedztwie zrealizowanej inwestycji miejskiej – ścieżki pieszo – rowerowej wokół Jeziora Domowego Dużego. W pobliżu znajduje się teren przeznaczony na parking. • Ostrołęcka Działka nr 70/1 i 70/3 – pow. 8,5000ha; Przeznaczenie: produkcja, składy, magazyny; Infrastruktura: brak uzbrojenia; Położenie: - odległość od drogi krajowej (km): przylega do drogi krajowej nr 53; - odległość od lotniska (km): Warszawa 170km; Port Lotniczy Olsztyn – Mazury w Szymanach: 8km. - odległość od portu morskiego (km): Elbląg 157km; - odległość od kolei (km): 2,1km Szczytno • Dąbrowskiego Działka nr 185/8; 187/1; 187/2; 187/4 i 186/6– pow. 2,5100ha; Przeznaczenie: produkcja, składy, magazyny; Infrastruktura: brak uzbrojenia; Położenie: - odległość od drogi krajowej (km): 0,9km droga krajowa nr 57; - odległość od lotniska (km): Warszawa 170km; Port Lotniczy Olsztyn – Mazury w Szymanach: 8km. - odległość od portu morskiego (km): Elbląg 157km; - odległość od kolei (km): 0,7km Szczytno • Przemysłowa Działka nr 425/22 – pow. 3,0587ha; Przeznaczenie: produkcja, składy, magazyny; Infrastruktura: brak uzbrojenia; Położenie: - odległość od drogi krajowej (km): 0,2km droga krajowa nr 57; - odległość od lotniska (km): Warszawa 170km; Port Lotniczy Olsztyn – Mazury w Szymanach: 8km. - odległość od portu morskiego (km): Elbląg 157km; 40 - odległość od kolei (km): 1,2km Szczytno • Wielbarska Działka nr 425/16 - pow. 5,4270ha; Przeznaczenie: produkcja, składy, magazyny, usługi; Infrastruktura: brak uzbrojenia; Położenie: - odległość od drogi krajowej (km): przylega do drogi krajowej nr 57; - odległość od lotniska (km): Warszawa 170km; Port Lotniczy Olsztyn – Mazury w Szymanach: 8km. - odległość od portu morskiego (km): Elbląg 157km; - odległość od kolei (km): 1,7km Szczytno • Pomorska Działka nr 69/2 – pow. 4,5034ha; Przeznaczenie: mieszkalno-usługowe; Infrastruktura: brak uzbrojenia; Położenie: - odległość od drogi krajowej (km): 0,6km droga krajowa nr 57; - odległość od lotniska (km): Warszawa 170km; Port Lotniczy Olsztyn – Mazury w Szymanach: 8km. - odległość od portu morskiego (km): Elbląg 157km; - odległość od kolei (km): 2,5km Szczytno Ponadto istotne dla rozwoju przedsiębiorczości i korzyści dla miasta Szczytno jest obecność tuż przy granicy miasta Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. W granicach oddziaływania na obszar Miasta Szczytno znajdują się dwie podstrefy Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej - Podstrefa Szczytno i Podstrefa Wielbark. Podstrefa Szczytno dysponuje obecnie obszarem gruntów przeznaczonych pod inwestycje gospodarcze. Obok dobrego uzbrojenia, korzystnego położenia, możliwości szerokiego wyboru nieruchomości główną zachętą do inwestowania na tych terenach jest pomoc publiczna udzielana inwestorom. Strefą zarządza Warmińsko-Mazurska Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A., której udziałowcami są samorządy i Skarb Państwa. Głównym celem funkcjonowania strefy jest przyśpieszenie rozwoju gospodarczego w północno-wschodnim regionie Polski. Lokalizacja: m. Korpele Maksymalna dostępna powierzchnia: 8,2 ha Przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego: Tereny przemysłowo-składowe Położenie: 0,5 km droga krajowa nr 53 Bocznica kolejowa: Szczytno 2 km Najbliższe lotnisko: Port Lotniczy Olsztyn - Mazury (Szymany) Najczęściej wymienianą przez przedsiębiorców barierą w zwiększeniu konkurencyjności jest niedostateczna jakość dróg. Dotyczy to zarówno dróg lokalnych, jak i tych o znaczeniu regionalnym, przebiegającym przez miasto Szczytno. Przedsiębiorcy badani na potrzeby "Strategii Ziemi Szczycieńskiej do roku 2020" zwracali również wagę na konieczność poprawy poziomu 41 bezpieczeństwa na tych drogach – również bezpieczeństwa pieszych i rowerzystów. Brak obwodnicy miasta skutkuje tym, że ulice są w znaczący sposób obciążone transportem ciężarowym. W konsekwencji drogi te ulegają postępującej degradacji. 2.2.2.4. Identyfikacja problemów • • • • • • • • • • • Niska dynamika wzrostu liczby działalności gospodarczych Ujemne saldo rejestrowania działalności gospodarczej Słaba oferta turystyczna w stosunku do popularnych obszarów i ośrodków wynikająca z uwarunkowań miasta Niedostateczna liczba miejsc pracy w stosunku do zasobów siły roboczej Znikomy odsetek przedsiębiorstw zatrudniających więcej niż 50 osób Niski poziom innowacyjności gospodarki Niewystarczająca promocja gospodarcza i turystyczna miasta pomimo starań samorządu Brak spójnej koncepcji promocji turystycznej miasta w oparciu o walory kulturowe i przyrodnicze z udziałem lokalnego biznesu Brak samorządów gospodarczych branży IS - Drewno i meblarstwo i instytucji otoczenia biznesu tej gałęzi gospodarki Brak jednolitego profilu IS - Żywność wysokiej jakości Brak wykształconego rynku produktów lokalnych, który koncentrowałby miejscową ofertę 2.2.3. Diagnoza sfery środowiskowej 2.2.3.1. Tereny zielone i wody powierzchniowe Środowisko naturalne jest jednym z kluczowych zasobów, które determinują atrakcyjność miejsca jako obszaru interesującego dla turystów oraz wpływają na jakość życia mieszkańców. Istotne jest podejmowanie działań zmierzających do umiejętnego gospodarowania zasobami naturalnymi, a jednocześnie zapewniającymi ochronę potencjału środowiskowego. Miasto Szczytno, jak i całe województwo warmińsko-mazurskie jest jednym z najmniej zanieczyszczonych województw i dlatego zostało objęte programem Zielone Płuca Polski. Całe województwo charakteryzuje się generalnie dużą powierzchnią gruntów leśnych i gruntów o szczególnych walorach przyrodniczych prawnie chronionych z bogatą fauną i florą. Obszary zielone zlokalizowane są w różnych częściach miasta, zajmują 2,8% powierzchni i stanowią luźno rozrzucone enklawy. Ważnym elementem środowiska ekologicznego na terenach miejskich są tereny leśne oraz tereny zieleni urządzonej. Stanowią one bardzo istotny czynnik warunkujący prawidłowe funkcjonowanie miasta i jakość życia mieszkańców m.in. poprzez pozytywny wpływ na jakość powietrza atmosferycznego, poprawę estetyki przestrzeni miejskiej i możliwość tworzenia warunków rekreacji mieszkańców. Konieczna jest jednak poprawa jakości istniejących terenów zieleni osiedlowej i ogólnodostępnej poprzez odpowiednie zagospodarowanie oraz urządzenie obiektami małej architektury. Istniejące zbiorniki wodne to Jezioro Domowe Duże - płytkie, trudno mieszające się, gdzie w okresie letnim obserwowano niekiedy całkowite wyczerpanie tlenu rozpuszczonego w wodach naddennych wykazywało cechy zbiornika silnie zeutrofizowanego z zakwitami glonów, wody z pogranicza klasy II i wód pozaklasowych, podatne na degradację (III kategoria) i Domowe Małe - o cechach zbiornika silnie zanieczyszczonego o znacznym przetlenieniu wód powierzchniowych latem i z całkowicie odtlenionymi wodami naddenymi zawierającymi siarkowodór, bardzo wysokie zawartości związków biogennych (fosfor i azot) oraz substancji organicznych, wody pozaklasowe. Po wybudowaniu kanalizacji deszczowej oraz rewitalizacji terenu wokół Jeziora Domowego Małego i Jeziora Domowego Dużego nastąpiła ich rekultywacja metodą inaktywacji fosforu z wykorzystaniem koagulantu PAX (chlorki poliglinu). Metoda doprowadziła do redukcji fosforu w wodzie poprzez jego strącenie i trwałe zablokowanie w osadach dennych. Istotą działań jest utrzymanie obecnego stanu, monitorowanie poziomu wód w okresie długofalowym i niedopuszczenie do ponownych zanieczyszczeń substancjami czynnymi i ściekami bytowymi. 42 Lokalizacja terenów zielonych i zbiorników wodnych na obszarze miasta Szczytno: Istotnym elementem zagospodarowania przestrzennego w powiązaniu ze środowiskiem jest realizacja zrównoważonego budownictwa z uwzględnianiem powierzchni biologicznie czynnych, co nie znajduje odzwierciedlenia w realizacjach inwestorskich. Większość inwestycji realizowanych jest z uwzględnieniem minimalnych obowiązujących norm i parametrów projektowych. Budynki lokalizuje się na coraz mniejszych nieruchomościach, na których musi być miejsce nie tylko dla obiektu budowlanego, ale również na naturalną wegetację roślin tj. powierzchnię biologicznie czynną. Plany zagospodarowania przestrzennego lub decyzje o warunkach zabudowy określają wskaźnik powierzchni zainwestowania w stosunku do wskaźnika powierzchni biologicznie czynnej, jednak inwestorzy często zabudowują działkę na jak największym obszarze, pozostawiając jedynie wymagane minimum dla powierzchni zielonych. 2.2.3.2. Ochrona Ochrona powietrza Głównym czynnikiem kształtującym sytuację w zakresie jakości powietrza jest niska emisja. Generalnie emisje energetyczne ze źródeł istniejących na terenie miasta pochodzą z kotłowni osiedlowych i lokalnych, dostarczających ciepło dla potrzeb gospodarki komunalnej oraz kotłowni zakładowych, wytwarzających ciepło dla potrzeb lokalnego przemysłu. Indywidualne źródła ciepła zainstalowane w domach jednorodzinnych lub wspólnotach są opalane paliwami stałymi. Są to źródła wymagające ciągłej obsługi oraz generujące znaczne zanieczyszczenia powietrza w zależności od rodzaju paliwa. Nośnikami energii wykorzystywanymi przez indywidualne źródła są głównie węgiel i drewno. Indywidualne źródła ciepła nie są wyposażone w urządzenia odpylające, recyrkulacje spalin, analizatory jakości spalania, systemy nadzoru nad sprawnością produkcji energii. Działania ograniczające emisję zanieczyszczeń muszą być podejmowane bezpośrednio przez mieszkańców gospodarstw domowych, w związku z czym problem ten jest obecnie trudny do rozwiązania. Przez Szczytno (w szczególności centrum) przebiegają następujące drogi: • droga krajowa nr 53 (Olsztyn-Ostrołęka) • droga krajowa nr 57 (Bartoszyce-Pułtusk) • droga krajowa nr 58 (Olsztynek-Szczuczyn). • droga wojewódzka nr 600 do Mrągowa przez Rybno 43 Emisja komunikacyjna oddziałuje najbardziej w centrum miasta i na głównych trasach prowadzących do turystycznych rejonów powiatu. Brak obwodnicy miasta skutkuje tym, że ulice miejskie są w znaczący sposób obciążone transportem ciężarowym. Stopień zanieczyszczenia powietrza, wynikający z analizy kontrolnych badań prowadzonych przez Inspekcję Sanitarną, jak również przeprowadzane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska kontrole przestrzegania decyzji o dopuszczalnej emisji zanieczyszczeń do powietrza, wskazują na nieprzekraczanie norm dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń poza jednostkowymi, okresowymi przypadkami przekroczeń w niektórych źródłach emisji. 2.2.3.3. Identyfikacja problemów • • • • • • Duży udział niskiej emisji, która jest głównym czynnikiem pogarszającym jakość powietrza atmosferycznego w mieście Gospodarka cieplna oparta na kotłowniach lokalnych, brak dostatecznej liczby przyłączy do sieci ciepłowniczej, ogrzewanie z wykorzystaniem węgla i miału węglowego Brak wykorzystania odnawialnych źródeł energii, niska sprawność instalacji Uciążliwości związane z ruchem samochodowym (zanieczyszczenia i hałas drogowy) Brak energooszczędnego oświetlenia ulicznego Braki w zakresie termoizolacji budynków indywidualnych i publicznych pozwalających na oszczędzanie energii 2.2.4. Diagnoza sfery przestrzennoprzestrzenno-funkcjonalnej 2.2.4.1. Zagospodarowanie przestrzenne Już w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego, który jest głównym dokumentem planistycznym określającym politykę przestrzenną miasta jako obszar wymagający przekształceń, rehabilitacji i rekultywacji wskazuje obszar ograniczony jez. Domowe Duże, ulicami Kościuszki , Sienkiewicza, Mickiewicza, Konopnickiej, Leyka, Piłsudskiego, Kolejową, Chrobrego i Pasymską do Łaniewskiego. Przekształcenia obejmować powinny: - porządkowanie bloków zabudowy mieszkaniowo-usługowej - likwidację zabudowy prowizorycznej i gospodarczej - uzupełnienia zabudową „plombową” - wygospodarowanie nowych miejsc postojowych. Ponadto dla części obszarów uchwalono Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego. Na terenie miasta obowiązują 24 uchwalone miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. 1) mpzp Szczytno – Śródmieście - jednostka A - uchwała Nr XV/175/2000 z 23.03.2000r. 2) mpzp Szczytno – Śródmieście - jednostka D - uchwała Nr XV/176/2000 z 23.032000r. 3) mpzp miasta Szczytno – jednostka „A” (Bartna Strona)- uchwała Nr XV/177/2000 z 23.03.2000 4) mpzp Śródmieścia miasta Szczytno – jednostka C - uchwała Nr XLIV/433/02 z 12.06.2002r. 5) mpzp śródmieścia miasta Szczytno - jednostka E - uchwała Nr V/47/03 z 31.012003r. 6) mpzp Śródmieścia Miasta Szczytno – jednostka B - uchwała Nr IX/69/03 z 29.05.2003r. 7) mpzp „Miasto Szczytno – rejon ulic Mrongowiusza i Mazurskiej” uchwała Nr XV/109/03 z 27.11. 2003 8) mpzp „Miasto Szczytno – Bartna Strona” uchwała Nr XXXVIII/248/05 Rady Miejskiej z 29.04.2005 roku - nieobowiązujący 9) zmiana mpzp Szczytno – śródmieścia jednostka A i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego śródmieścia miasta Szczytno – jednostka C - uchwała Nr XXVIII/249/05 z 29.04.2005r. 10) mpzp „Miasto Szczytno – Osiedle Kochanowskiego II” - uchwała Nr XI/375/06 z 14.06.2006r. nieobowiązujący 11) mpzp „Miasto Szczytno – Zespół Szkół Nr 2” (zmiana mpzp śródmieścia miasta Szczytno jednostka D) uchwała Nr VI/62/07 z 30.05. 2007 roku 12) mpzp „Śródmieścia miasta Szczytno jednostka B w rejonie ulic Tadeusza Kościuszki i Bolesława Chrobrego (zmiana mpzp śródmieścia miasta Szczytno - jednostka B) uchwała Nr X/99/07 z 30.10. 2007 roku 44 13) mpzp Szczytno Śródmieście - jednostka A w rejonie Placu Juranda (zmiana mpzp śródmieścia miasta Szczytno - jednostka A) stanowiący treść uchwały Nr XX/193/08 z 29.09. 2008 roku 14) mpzp Szczytno Śródmieście jednostka D w rejonie ulic Polskiej i Bogumiła Linki (zmiana mpzp śródmieścia miasta Szczytno - jednostka D) stanowiący treść uchwały Nr XXII/211/08 z 19.12.2008 r. 15) zmiana mpzp Śródmieścia miasta Szczytno jednostka B w rejonie kwartału ulic Warszawskiej, Odrodzenia, 3 Maja i Ogrodowej (zmiana mpzp śródmieścia miasta Szczytno - jednostka B) uchwała Nr XXVII/248/09 z 26.06.2009r 16) zmiana mpzp Śródmieścia miasta Szczytno – jednostka E (rejon ulicy Żeromskiego) stanowiąca treść uchwały nr XXXIV/297/10 Rady Miejskiej z 20.04.2010 r 17) mpzp „Miasto Szczytno – kwartał ulic Marszałka J. Piłsudskiego – Solidarności” stanowiący treść uchwały nr XXXVIII/323/10 Rady Miejskiej z 31.08.2010r. 18) mpzp Szczytno Śródmieście jednostka D w rejonie ulic Kolejowej i Bogumiła Linki (zmiana mpzp śródmieścia miasta Szczytno - jednostka D) stanowiący treść uchwały Nr III/14/2010 Rady Miejskiej z 21.12.2010 r. 19) mpzp „Miasto Szczytno – kwartał ulic Przemysłowa – Wielbarska uchwała nr V/28/2011 z 29.03.2011 20) mpzp „Miasto Szczytno –jezioro Domowe Duże uchwała nr VI/37/2011 z 28.04.2011 21) mpzp jednostka A-ul.Tadeusza Kościuszki (zmiana mpzp Szczytno-Śródmieście - jednostka A) uchwała Nr XVI/139/2012 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 27 czerwca 2012 roku 22) zmiana mpzp „Miasto Szczytno – Bartna Strona” uchwała Nr XXV/211/2013 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 27 czerwca 2013 r. 23) zmiana mpzp "Miasto Szczytno Osiedle Kochanowskiego II" uchwała nr XXXVIII2352013 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 18.12.2013 r. 24) zmiana mpzp śródmieścia miasta Szczytno jednostka B w kwartale ulic Chrobrego, 3 Maja, Lipperta, Barczewskiego - uchwała nr XXX2552014 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 26 lutego 2014 r. 25) zmiana mpzp "Miasto Szczytno - kwartał ulic J. Piłsudskiego - Solidarności w rejonie ulic Piłsudskiego - Wiejska" - uchwała nr XXX2562014 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 26 lutego 2014 r. 26) zmiana mpzp "Miasto Szczytno – rejon Placu Wolności i Jeziora Domowego Małego" - uchwała nr XV/113/16 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 28 kwietnia 2016 r. 45 Pokrycie obszaru miasta Szczytno uchwalonymi MPZP źródło: Urząd Miejski w Szczytnie 46 Według danych dotyczących powierzani geodezyjnej kraju (dane GUGIK) na obszarze miasta istnieje 638 ha gruntów zabudowanych i zurbanizowanych: POWIERZCHNIA GEODEZYJNA KRAJU (DANE GUGIK) grunty zabudowane i zurbanizowane razem w tym: grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny mieszkaniowe grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny przemysłowe grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny inne zabudowane grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny zurbanizowane niezabudowane grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny rekreacji i wypoczynku grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny komunikacyjne - drogi grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny komunikacyjne - kolejowe grunty zabudowane i zurbanizowane - tereny komunikacyjne - inne źródło: Główny Urząd Statystyczny 2014 j.m. 638 ha 245 46 143 23 41 111 25 4 ha ha ha ha ha ha ha ha 2.2.4.2. Infrastruktura usług publicznych W celu analizy obszaru pod względem świadczonych usług publicznych, analizie poddano poziom dostępu i jakość infrastruktury społecznej, rozumianej jako podstawa usług socjalnych i kulturalnych. Infrastrukturą tą mogą być szpitale, domy pomocy społecznej, szkoły oraz przedszkola, jak również obiekty kulturalne czy też obiekty sportowe. Infrastruktura ta i dostęp do niej ma istotne znaczenie dla jakości życia mieszkańców, służy podnoszeniu poziomu edukacji i będącej istotnym czynnikiem wpływającym na rozwój gospodarki. Z drugiej strony miejskie obiekty kulturalne są istotne ze względu na wpływ infrastruktury kulturalnej na atrakcyjność osiedleńczą i lokalizacyjną obszaru. Wyposażenie miasta w infrastrukturę społeczną zabezpieczającą dostęp do obiektów oraz jakość świadczonych usług edukacyjnych pozostaje na niskim poziomie. Jedn. miary 2012 2013 2014 AMBULATORYJNA OPIEKA ZDROWOTNA przychodnie ogółem praktyki lekarskie w miastach przychodnie na 10 tys. ludności Żłobki i kluby dziecięce żłobki oddziały żłobkowe kluby dziecięce Dzieci objęte opieką w żłobkach i w wieku żłobkowym dzieci w wieku do 3 lat ogółem ogółem dzieci objęte opieką w żłobkach ogółem odsetek dzieci objętych opieką w żłobkach ogółem źródło: Główny Urząd Statystyczny ob. -ob. 22 9 9 20 9 8 21 8 9 ob. ob. ob. 0 0 0 0 1 0 1 0 1 osoba 698 667 593 osoba 0 22 24 % 0,0 3,3 4,0 Obecnie na terenie miasta nie funkcjonuje już żaden żłobek (jedynie oddział żłobkowy przy Miejskim Przedszkolu). Żłobki i kluby dziecięce to inwestycja w społeczeństwo i gospodarkę. Badania pokazują, że wzrost finansowania opieki nad najmłodszymi dziećmi przekłada się na większą aktywność rodziców. Tymczasem Polska ma najmniej miejsc w przedszkolach i żłobkach z wszystkich krajów Unii. Z danych wynika, że w Szczytnie miejsc w przedszkolach jest tylko dla ok 80 procent dzieci w wieku od 3 do 6 lat, choć odsetek ten powinien wynosić 90 procent. 47 Jedn. miary 2012 PRZEDSZKOLA ogółem ob. 9 oddziały 39,00 miejsca msc. 829 dzieci osoba 776 źródło: Główny Urząd Statystyczny 2013 2014 9 38,00 832 816 10 41,00 868 810 Szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne w Szczytnie stanowi 5 szkół podstawowych (w tym 3 prowadzone przez Gminę Miejską Szczytno) i 4 gimnazja (w tym 2 prowadzone przez Gminę Miejską Szczytno): • SZKOŁA PODSTAWOWA Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI NR 2 im. Wojciecha Kętrzyńskiego (ul. Kętrzyńskiego 6) • SZKOŁA PODSTAWOWA NR 3 im. Marii Skłodowskiej-Curie (ul. Marii Curie Skłodowskiej 2) • SZKOŁA PODSTAWOWA NR 6 im. Orła Białego w Szczytnie (ul. Bohaterów Września 1939r. 2) • GIMNAZJUM NR 1 im. Henryka Sienkiewicza (ul. Kasprowicza 1) • GIMNAZJUM Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI NR 2 im. Polskich Olimpijczyków (ul. Lanca 1) Szkoły wymagają nakładów inwestycyjnych, poprawy efektywności energetycznej, modernizacji systemów grzewczych, rewitalizacji zdekapitalizowanej substancji. Instytucje kultury w mieście nie przekraczającym 25 tyś mieszkańców nie powinny być analizowane wglądem swej lokalizacji ale ilości, różnorodności i jakości oferty skierowanej do mieszkańców. Obecnie w Szczytnie funkcjonują jedynie 2 biblioteki odwiedzane rocznie przez 3492 czytelników (co stanowi ok 143 czytelników na 1000 mieszkańców). W mieście nie funkcjonuje żadne kino, istnieje tylko 1 placówka muzealna i 1 dom kultury. W muzeum na przestrzeni ostatnich lat nieznacznie rośnie liczba zwiedzających, co jest bezpośrednim efektem ponad trzykrotnego zwiększenia wydarzeń edukacyjnych realizowanych w muzeum. 2014 Placówki biblioteczne biblioteki i filie księgozbiór czytelnicy w ciągu roku Biblioteki - wskaźniki ludność na 1 placówkę biblioteczną (łącznie z punktami bibliotecznymi ujętymi zgodnie z siedzibą jednostki macierzystej) księgozbiór bibliotek na 1000 ludności czytelnicy bibliotek publicznych na 1000 ludności Muzea muzea łącznie z oddziałami zwiedzający muzea i oddziały zwiedzający muzea i oddziały na 10 tys. mieszkańców źródło: Główny Urząd Statystyczny 2 46258 3492 12093 1912,7 143 1 8198 3364 Obiekty kulturalne oraz historyczna przestrzeń publiczna wymagają rewitalizacji wraz z dostosowaniem do aktualnych wymogów i oczekiwań turystycznych, w tym wyposażenia w celu zwiększenia atrakcyjności. Obok Miejskiego Domu Kultury pożądana jest budowa amfiteatru, co zwiększyłoby możliwości realizacji wydarzeń kulturalnych i organizację festiwali. W granicach administracyjnych miasta znajduje się 9,7 km ulic leżących w ciągach dróg krajowych; 0,7 km w ciągu drogi wojewódzkiej nr 600 Mrągowo-Szczytno; 5,7 km dróg powiatowych; 42,605 km dróg gminnych; 8,508 km dróg miejskich niepublicznych. Ciągi głównych szlaków komunikacyjnych (dróg krajowych) przebiegają przez centrum miasta, co uniemożliwia korzystne gospodarowanie przestrzenią i tworzenie miejsc publicznych przyjaznych mieszkańcom. Obecny układ drogowy tworzy "wąskie gardła" dla tranzytowego ruchu samochodowego, co zwiększa zanieczyszczenie powietrza i poziom hałasu w centrum miasta, które jest gęsto zabudowane. 48 Inteligentna Specjalizacja Warmii i Mazur - "Ekonomia wody” Ekonomia wody bazuje na bogatych zasobach wód powierzchniowych. Samorządy powiatu szczycieńskiego stawiają rozwój turystyki pośród swych dotychczasowych celów strategicznych. Atutem uzasadniającym takie zamierzenie są walory przyrodniczo-krajobrazowe, choć należy pamiętać, że są one również cechą sąsiadów. Na tle województwa jeziorność miasta Szczytno jest wyższa (ok 6,6%) w stosunku do całej Ziemi Szczycieńskiej (ok. 3% powierzchni powiatu) przy średniej wojewódzkiej ok 5%. Pod tym względem pozycja konkurencyjna pobliskich Wielkich Jezior Mazurskich jest zdecydowanie silniejsza (aż 14%), gdzie również lepiej rozwinięta jest infrastruktura turystyczna i większa rozpoznawalność obszaru. Wymaga to od samorządów powiatu szczycieńskiego wypracowania spójnej promocji, w tym wzmocnienia wizerunku. Gmina Miejska Szczytno ma tu szczególne zadanie bowiem Jezioro Domowe Duże uznawane jest przez specjalistów za najlepsze miejsce w Polsce do rozgrywania slalomu w narciarstwie wodnym. OSI - Obszary o słabym dostępie do usług publicznych źródło: Strategia Ziemi Szczycieńskiej do roku 2020 Według "Strategii Ziemi Szczycieńskiej do roku 2020" większość gmin Ziemi Szczycieńskiej zaklasyfikowana została do grona obszarów o słabym dostępie do usług publicznych. W analizie uwzględniono między innymi takie zagadnienia jak: liczba lekarzy na 1000 mieszkańców, liczba osób na 1 łóżko w szpitalach, 1 zakład opieki zdrowotnej, 1 aptekę, uczniowie przypadający na 1 komputer z dostępem do Internetu, odsetek dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym, liczba imprez organizowanych przez domy i ośrodki kultury, kluby i świetlice na 1000 mieszkańców. Według przeprowadzonej na potrzeby strategii diagnozy natężenie problemów jest wysokie w przypadku Gminy Miejskiej Szczytno, które wypadło w części analizowanych zmiennych poniżej średniej wartości dla województwa warmińsko-mazurskiego. Strategia regionalna zakłada wobec tych obszarów wzrost dostępu do usług publicznych, aktywizację społeczną, wsparcie przedsiębiorczości i poprawę połączeń komunikacyjnych z lokalnymi ośrodkami wzrostu. 49 OSI - Obszary wymagające restrukturyzacji i rewitalizacji źródło: Strategia Ziemi Szczycieńskiej do roku 2020 Według "Strategii Ziemi Szczycieńskiej do roku 2020" do tego OSI zaliczono gminy miejskie i miejskowiejskie, w których liczba ludności w mieście przekracza 5 tysięcy. Ośrodki te narażone są na utratę konkurencyjności w wyniku konkurencji zewnętrznej. Oczekiwane efekty regionalnej interwencji to m.in. wzrost kapitału społecznego, podniesienie jakości edukacji, wzrost przedsiębiorczości, rewitalizacja, wzrost współpracy międzygminnej. Na terenie całej Ziemi Szczycieńskiej do tej kategorii zaklasyfikowane zostało wyłącznie miasto Szczytno, co potwierdzają obserwowane zjawiska i dane analizowane na potrzeby niniejszego dokumentu. 2.2.4.3. Identyfikacja problemów • • • • • • • • • Brak szerokiej i zróżnicowanej oferty kulturalnej w powiązaniu z inicjatywą mieszkańców Słaby dostęp do usług publicznych Brak perspektywicznego tworzenia bazy usług w sektorze osób starszych na rynku usług publicznych i komercyjnych Niska jakość terenów i przestrzeni publicznych Suburbanizacja - przejmowanie mieszkańców przez gminy wokół ośrodka miejskiego na skutek przenoszenia się ludności Niedostateczny stan techniczny budynków użyteczności publicznej, zlokalizowanych głównie w śródmieściu uwzględniający niską emisyjność Niska jakość infrastruktury przedszkolnej i edukacyjnej, w szczególności techniczna Niedostateczne zagospodarowanie terenów zielonych, placów publicznych i terenów rekreacji związanej z osiedlami i zespołami zabudowy spółdzielczej Nie w pełni wykorzystane tereny nad Jeziorami ograniczające możliwość rozwoju funkcji rekreacyjno-turystycznych miasta 2.2.5. Diagnoza sfery technicznej 2.2.5.1. Gospodarka wodnowodno-ściekowa i gospodarka odpadami W tworzeniu przyjaznych warunków dla mieszkańców istotne miejsce zajmuje infrastruktura techniczna. Pod względem wyposażenia w sieci wodociągowo-kanalizacyjne obecnie miasto nie generuje problemów. Miasto jest prawie w pełni skanalizowane i zwodociągowane, wszystkie ścieki odprowadzane są do oczyszczalni ścieków. Kwestią do rozwiązania pozostaje sprawność kanalizacji deszczowej. Mieszkania wyposażone w instalacje - w % ogółu mieszkań wodociąg łazienka 50 j.m. 2014 % % 99,9 97,8 centralne ogrzewanie Wodociągi długość czynnej sieci rozdzielczej ludność korzystająca z sieci wodociągowej Kanalizacja długość czynnej sieci kanalizacyjnej ludność korzystająca z sieci kanalizacyjnej Korzystający z instalacji w % ogółu ludności wodociąg kanalizacja gaz Różnica pomiędzy odsetkiem ludności korzystającej z wodociągu i z kanalizacji wg lokalizacji ogółem Długość sieci kanalizacyjnej w relacji do długości sieci wodociągowej ogółem źródło: Główny Urząd Statystyczny gospodarka ściekowa ścieki odprowadzone ogółem ścieki oczyszczane razem oczyszczane biologicznie i z podwyższonym usuwaniem biogenów w % ścieków ogółem Ludność korzystająca z oczyszczalni ogółem zbiorniki bezodpływowe oczyszczalnie przydomowe źródło: Główny Urząd Statystyczny % 90,0 km 57,7 osoba 24180 km 79,9 osoba 22243 % % % 100,0 92,0 91,9 % 8,0 - 1,4 j.m. dam3 dam3 2014 1079,0 1079 % 100,0 osoba 24185 szt. 208 szt. 1 Gmina Miejska Szczytno obejmuje systemem selektywnego zbierania odpadów komunalnych wszystkie nieruchomości, wszystkie odpady komunalne przekazane zostały do Regionalnych Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych. Gmina osiąga poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami w wysokości 23,98%. Wymagany poziom zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 29 maja 2014r wynosi min 14%. Ograniczona została ilość kierowanych na składowisko odpadów biodegradowlanych do poziomu 0% masy odpadów wytworzonych w 1995r. Wymagana ilość do 50%. W 2015r. została zakupiona działka na terenie miasta Szczytno pod budowę Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Budowa poprzedzona jest akcją edukacyjną społeczeństwa odnośnie selektywnej zbiórki. Uruchomienie punktu wymaga w pierwszej kolejności wypracowania odpowiednich nawyków w mieszkańcach miasta. Obecna lokalizacja PSZOK w Nowym Gizewie, ze względu na znaczną odległość od granic miasta powoduje, że mieszkańcy niezbyt chętnie przekazują do punktu inne odpady nie podlegające zbiórce selektywnej, głównie odpady niebezpieczne i budowlane. W dalszym ciągu z obrzeży miasta sprzątane są porzucone odpady budowlane, zużyty sprzęt elektroniczny, odpady wielkogabarytowe. 2.2.5.2. Zasoby mieszkaniowe Zasoby mieszkaniowe miasta Szczytno na koniec 2014 roku obejmowały 8858 mieszkań (w 2635 budynkach ogółem) o powierzchni użytkowej 574745 m2. Przeciętna powierzchnia mieszkania wynosi 64,9 m2, co daje wskaźnik przeciętnej powierzchni użytkowej mieszkania na 1 osobę na poziomie 23,8 m2. Pomimo wzrostu tego wskaźnika na przestrzeni analizowanych lat pozostaje on wciąż na niższym poziomie niż średnia dla kraju (26,7 m2). W Szczytnie istnieje 63 mieszkania socjalne o łącznej powierzchni 1793 m2. Zasoby mieszkaniowe gmin (komunalne) mieszkania powierzchnia użytkowa mieszkań Zasoby mieszkaniowe mieszkania 51 j.m. 2014 m2 63 1793 - 8858 izby powierzchnia użytkowa mieszkań Budynki mieszkalne w gminie ogółem Zasoby mieszkaniowe - wskaźniki przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania na 1 osobę mieszkania na 1000 mieszkańców źródło: Główny Urząd Statystyczny m2 34152 574745 - 2635 m2 m2 - 64,9 23,8 366,3 Na przestrzeni ostatnich 3 lat sukcesywnie spada liczba nowobudowanych budynków mieszkalnych. W 2014 roku oddano do użytkowania jedynie 18 budynków mieszkalnych (w tym 17 budownictwa jednorodzinnego i 1 wielorodzinny). Mieszkania oddane do użytkowania wg form budownictwa ogółem mieszkania izby powierzchnia użytkowa przeznaczone na sprzedaż lub wynajem mieszkania izby powierzchnia użytkowa indywidualne mieszkania izby powierzchnia użytkowa Budynki nowe oddane do użytkowania ogółem ogółem (PKOB = 1) mieszkalne (PKOB = 11) budynki jednorodzinne tj: budynki jednomieszkaniowe oraz budynki jednorodzinne nieprzystosowane do stałego zamieszkania (PKOB = 111) budynki o trzech i więcej mieszkaniach (PKOB = 1122) budownictwo indywidualne ogółem (PKOB = 1) mieszkalne (PKOB = 11) Budynki niemieszkalne, zbiorowego zamieszkania oraz domy letnie oddane do użytkowania rozbudowane, budynki zbiorowego zamieszkania (PKOB = 1130), budynki rozbudowane, budynki zbiorowego zamieszkania (PKOB = 1130), powierzchnia użytkowa źródło: Główny Urząd Statystyczny j.m. 2012 2013 2014 m2 116 390 8063 65 259 5020 38 161 3791 m2 98 289 5246 40 116 2000 20 58 1000 m2 18 101 2817 25 143 3020 18 103 2791 - 33 23 54 27 24 18 - 18 25 17 - 5 2 1 - 26 18 48 25 21 17 szt 1 m2 286 Sytuację mieszkaniową w mieście rozpatrywać można również poprzez ilość wypłacanych dodatków mieszkaniowych. Prawo do dodatków mieszkaniowych mają najubożsi lokatorzy i właściciele mieszkań, których nie stać na miesięczne opłaty czynszu. Osoby ubiegające się o dodatek mieszkaniowy muszą posiadać tytuł prawny do zajmowanego lokalu i spełniać kryterium dochodowe. W 2014 roku wypłacono łącznie 4361 dodatków mieszkaniowych na kwotę 804 551 zł. 2.2.5.3. Identyfikacja problemów • • • Niski wskaźnik powierzchni biologicznie czynnych przy realizacji nowych inwestycji Zły stan techniczny obiektów mieszkalnych (w tym instalacji i urządzeń technicznych) wymagający modernizacji i estetyzacji Degradacja obiektów o wartości historycznej wymagająca działań konserwatorskich 52 • • • Przebieg głównych trasach komunikacyjnych przez centrum miasta powodujące hałas, emisję zanieczyszczeń do atmosfery, niszczenie zabytkowej tkanki miasta oraz zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego (w tym w szczególności dla pieszych) Niska efektywność energetyczna budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej Niski udział odnawialnych źródeł energii w ogólnym bilansie energetycznym 3. Zasięgi przestrzenne obszarów rewitalizacji Nowe podejście do zagadnienia rewitalizacji na lata 2014-2020 przewiduje, że aspekt społeczny jest najistotniejszy w działaniach na danym obszarze. Inwestycje infrastrukturalne mają być realizowane jedynie w kontekście rozwiązania problemu społecznego. Nie mogą być celem samym w sobie. Realizowane działania muszą być kompleksowe, wielowymiarowe, skoncentrowane terytorialnie i wzajemnie ze sobą powiązane, integrujące interwencję na rzecz społeczności lokalnej, przestrzeni i lokalnej gospodarki. Ich celem jest realizacja zapisów Strategii Europa 2020 dotyczących zwalczania ubóstwa i wykluczenia społecznego. Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020 przygotowane przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ograniczają łączną powierzchnię obszarów zdegradowanych wyznaczonych do rewitalizacji do maksymalnie 20% powierzchni gminy i 30% jej mieszkańców. Wytyczne w zakresie rewitalizacji definiują obszar zdegradowany jako obszar, na którym zidentyfikowano stan kryzysowy. Natomiast stan kryzysowy to stan spowodowany koncentracją negatywnych zjawisk społecznych (w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym), współwystępujących z negatywnymi zjawiskami w co najmniej jednej ze sfer: gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej, technicznej. Delimitacji obszarów dokonano przy założeniu, że może on obejmować więcej niż jedno terytorium wsparcia (zgodnie z wytycznymi Ministra Infrastruktury Rozwoju w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych). Delimitacja przestrzenna obszarów rewitalizacji została dokonana w oparciu o indywidualne kryteria ilościowe i jakościowe dotyczące wykluczenia społecznego, gospodarki, edukacji i bezpieczeństwa oraz w oparciu o zapisy Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Szczytno. Przebieg granic obszarów zdegradowanych był tworzony w oparciu o "Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Szczytno - aktualizacja z uwzględnieniem okresu planowania 2008-2013", którego zapisy wskazywały istnienie zjawisk niepożądanych w różnych rejonach miasta już w poprzedniej perspektywie finansowej i dla których działania rewitalizacyjne należy kontynuować by wyprowadzić obszar i zamieszkującą społeczność z istniejącego stanu kryzysowego. Bazując na powyższym materiale przystąpiono do aktualizowania danych w obrębie wyjściowych jednostek terytorialnych przyrównując wyżej wspomniane wskaźniki i kryteria do średniej obszaru miasta przy uwzględnieniu istniejących w nowej perspektywie finansowej warunków brzegowych i limitów. Wyznaczając obszary uwzględniano zasadę, że wsparcie otrzymają projekty wynikające z programów rewitalizacji a obszary rewitalizowane będą wyznaczane z uwzględnieniem kryteriów przestrzennych, ekonomicznych oraz społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem stopnia nasilenia problemów społecznych na danym obszarze, głównie związanych z deprywacją materialną i społeczną mieszkańców danego obszaru, wynikającą m.in. ze znacznego oddalenia od rynku pracy czy niewystarczającego dostępu do dobrej jakości niedrogich usług publicznych. Analiza poszczególnych sfer, ich uwarunkowań oraz diagnoza zjawisk problemowych dla obszaru miasta została przedstawiona w pierwszej części dokumentu. Na tej podstawie wyprowadzono wskaźniki i mierniki, które zbadano na obszarach wstępnie wytypowanych (na podstawie dotychczas obowiązującego LPR) przesuwając granice po uwzględnieniu limitu procentowego powierzchni i ludności. Zgodnie z Wytycznymi w zakresie rewitalizacji skalę negatywnych zjawisk powinny odzwierciedlać mierniki i wskaźniki, które wskazują na niski poziom rozwoju lub dokumentują silną dynamikę spadku poziomu rozwoju, w odniesieniu do wartości dla całego miasta. Nowe podejście do zagadnienia rewitalizacji na lata 2014-2020, przewiduje, że to aspekt społeczny jest najistotniejszy w działaniach rewitalizacyjnych, w związku z czym mierniki (wskaźniki) w tym zakresie uznane zostały za kluczowe. Podstawowe wnioski z przeprowadzonej diagnozy miasta, dostęp do danych oraz definicja stanu kryzysowego (koncentracja negatywnych zjawisk społecznych współwystępujących z negatywnymi zjawiskami gospodarczymi) z uwzględnieniem istotnych obszarów funkcjonalnoprzestrzennych oraz analiza potrzeb mieszkańców w zakresie niezbędnych przedsięwzięć i inwestycji (badania ankietowe na potrzeby LPR) pozwoliły na wypracowanie następujących mierników (wskaźników) do wyboru obszarów zdegradowanych: 53 54 lp. wskaźnik kategoria wskaźnika społeczny 1. średnia gęstość zaludnienia 2. odsetek osób w wieku produkcyjnym w ogólnej liczbie ludności gospodarczy 3. odsetek osób w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności gospodarczy 4. stosunek osób w wieku nieprodukcyjnym do osób w wieku produkcyjnym gospodarczy 5. stosunek osób w wieku poprodukcyjnym do osób w wieku przedprodukcyjnym gospodarczy 6. stosunek osób w wieku poprodukcyjnym do osób w wieku produkcyjnym gospodarczy 7. liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczy definicja Gęstość zaludnienia wpływa na jakość życia. Bardziej korzystne warunki zamieszkania są na obszarach o mniejszej gęstości zaludnienia. Mniejsze nasilenie ruchu umożliwia większy komfort wypoczynku, a więc i lepszą jakość życia Wskaźnik pokazuje aktualna siłę roboczą w danym obszarze. Szczególne znaczenie zwłaszcza z punktu widzenia rynku pracy mają zmiany jakie mogą nastąpić dla populacji osób w wieku produkcyjnym. Im wyższy tym korzystniejsza sytuacja gospodarcza. Wskaźnik obciążenia ludności koniecznością utrzymywania osób starszych. Zbyt wysokie wartości tego wskaźnika, skądinąd korzystnie świadczące o zamożności i zdrowotności danego społeczeństwa, są jednak niekorzystne z punktu widzenia finansów publicznych (mała liczba osób płacących podatki przy dużej liczbie osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej, ochrony zdrowia itp.). Wskaźnik obciążenia ludności pracującej osobami starszymi oraz dziećmi, czyli grupami wymagającymi wsparcia i opieki. Wskaźnik pośrednio wskazuje jakie potrzeby usług publicznych wymaga dany obszar (żłobki, przedszkola, placówki opieki nad osobami starszymi) Wskaźnik pokazuje relację starszego pokolenia wobec młodego. W perspektywie pokolenie przedprodukcyjne stanie się aktywną siłą roboczą i przejmie obowiązek utrzymania obecnego jeszcze pokolenia poprodukcyjnego i części pokolenia będącego aktualnie w fazie produkcyjnej. Wskaźnik obciążenia ludności pracującej koniecznością utrzymywania osób starszych. Starzejące się społeczeństwo ma istotny wpływ na zrównoważony rozwój i stabilność działań gospodarczych. Wzrost tego wskaźnika powoduje potencjalną przeszkodę dla pracowników we wspieraniu systemów zabezpieczenia społecznego i ochrony zdrowia. Nastąpi wzrost obciążenia budżetu państwa wydatkami na emerytury i renty, wzrost zapotrzebowania na miejsca w domach opieki społecznej czy wzrost ogólnych wydatków na służbę zdrowia Wskaźnik świadczy o przedsiębiorczości mieszkańców danego 55 badane odchylenie powyżej średniej źródło danych Urząd Miejski w Szczytnie poniżej średniej Urząd Miejski w Szczytnie powyżej średniej Urząd Miejski w Szczytnie powyżej średniej Urząd Miejski w Szczytnie powyżej średniej Urząd Miejski w Szczytnie powyżej średniej Urząd Miejski w Szczytnie poniżej średniej Centralna gospodarczych w CEiDG na 100 osób obszaru. Działalność gospodarcza to głównie małe i średnie przedsiębiorstwa, które odgrywają kluczową rolę w tworzeniu PKB 8. liczba osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej na 100 osób społeczny 9. odsetek osób korzystających z pomocy społecznej poniżej kryterium dochodowego wśród osób korzystających z pomocy społecznej społeczny 10. odsetek osób korzystających z pomocy społecznej powyżej kryterium dochodowego wśród osób korzystających z pomocy społecznej odsetek rodzin otrzymujących zasiłki rodzinne na dzieci w ogólnej liczbie mieszkańców społeczny 11. społeczny 12. liczba zarejestrowanych bezrobotnych w ogólnej liczbie mieszkańców społeczny 13. udział osób długotrwale bezrobotnych wśród zarejestrowanych społeczny Osoby korzystające ze świadczeń ogółem to suma pobierających poszczególne rodzaje świadczeń pieniężnych i niepieniężnych zgodnie z ustawą o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. Ocena zjawisk generujących zapotrzebowanie na świadczenia pomocy społecznej jest podstawą podejmowania działań wspomagających usamodzielnianie osób znajdujących się w trudnej sytuacji, rozwijania nowych form pomocy społecznej, a także alokacji środków przeznaczonych na wypłacanie należnych świadczeń Pomoc społeczna jest kierowana do osób i rodzin o najniższych dochodach. Osoby korzystające z pomocy poniżej kryterium dochodowego to często osoby poniżej minimum egzystencji, który uwzględnia potrzeby uznane w danych warunkach za podstawowe i których niezaspokojenie może powodować biologiczne zagrożenie życia oraz rozwoju psychofizycznego człowieka. Większość gospodarstw z dochodem powyżej ustalonego kryterium to beneficjenci świadczeń niepieniężnych i osoby korzystające z usług opiekuńczych. Zbiorowość gospodarstw uprawnioną do korzystania ze świadczeń można określić jako gospodarstwa zagrożone ubóstwem. Wskaźnik ujmuje rodziny, które korzystają z uprawnień do świadczeń rodzinnych. System jest nastawiony na wsparcie w wychowaniu dzieci w rodzinach gorzej sytuowanych oraz na wsparcie tych rodzin w sytuacji, gdy znajdują się w nich osoby niepełnosprawne lub ciężko chore Wielkość opisująca nasilenie zjawiska bezrobocia w danej populacji. Dotyczy wszystkich bezrobotnych, niezależnie od przyczyn pozostających bez pracy. Nie uwzględnia rzeczywistej stopy bezrobocia z racji np. braku rejestracji czy odmowy zarejestrowania z powodu braku formalnego. Bezrobocie długotrwałe rozumie się jako stosunek liczby osób bezrobotnych powyżej 12 miesięcy do liczby osób zarejestrowanych. Wskaźnik świadczy o skuteczności instytucji rynku pracy, zdolności bezrobotnych do ewentualnego 56 powyżej średniej Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczytnie powyżej średniej Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczytnie powyżej średniej Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczytnie powyżej średniej Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczytnie powyżej średniej Powiatowy Urząd Pracy w Szczytnie powyżej średniej Powiatowy Urząd Pracy w Szczytnie 14. udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym społeczny 15. udział osób bezrobotnych z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym wśród zarejestrowanych społeczny 16. udział osób bezrobotnych z wykształceniem wyższym wśród zarejestrowanych społeczny 17. liczba aptek na 10000 mieszkańców społeczny przekwalifikowania się lub uzupełnienia wykształcenia i kwalifikacji koniecznych do znalezienia zatrudnienia. Bezrobocie długotrwałe rozumie się jako stosunek liczby osób bezrobotnych powyżej 12 miesięcy do liczby osób w wieku produkcyjnym obszaru. Przez ludność w wieku produkcyjnym rozumie się ludność w wieku zdolności do pracy. Wysoki współczynnik wskaźnika pokazuje brak aktywności zawodowej w grupie stanowiącej zasadniczą siłę roboczą obszaru. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych z wykształceniem gimnazjalnym lub niższym niż gimnazjalnym w ogólnej liczbie bezrobotnych zarejestrowanych. Poziom i rodzaj wykształcenia jest czynnikiem decydującym o szansach na rynku pracy, gdzie maleją szanse osób o najniższym poziomie wyksztalcenia. Zgodnie z danymi GUS ponad 80% osób posiadających wykształcenie wyższe jest zatrudniana na czas nieokreślony. Z drugiej strony zaledwie połowa osób z wykształceniem podstawowym na stałą umowę o pracę. Wysoki współczynnik bezrobotnych z wykształceniem wyższym jest zjawiskiem szczególnie niepokojącym i świadczy o niedostosowaniu rodzaju wykształcenia do aktualnych potrzeb lokalnego rynku pracy. Nie tylko sam fakt ukończenia studiów wyższych jest dla potencjalnych pracodawców najważniejszy. Kluczową rolę odgrywają wiedza, kompetencje i umiejętności praktyczne, które absolwent posiada po ukończeniu studiów. Poziom i dostępność kluczowych usług, w tym do aptek bezpośrednio wpływa na jakość życia w danym obszarze. Bliskość apteki ma kluczowe znaczenie dla osób starszych, którzy najczęściej zmagają się z chorobami. 57 powyżej średniej Powiatowy Urząd Pracy w Szczytnie powyżej średniej Powiatowy Urząd Pracy w Szczytnie powyżej średniej Powiatowy Urząd Pracy w Szczytnie poniżej średniej Główny Urząd Statystyczny Zadaniem samorządu na etapie programowania rewitalizacji jest zidentyfikowanie sytuacji kryzysowej, a spośród niej wyznaczenie konkretnego obszaru lub obszarów o relatywnie najgorszej sytuacji, tym samym predestynowanych do objęcia kompleksową interwencją w zakresie rewitalizacji. Z uwagi, na fakt, że należy kontynuować podjęte dotychczas działania w wyznaczonych ze względu na wewnętrzne uwarunkowania miasta oraz istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego, w poprzedniej perspektywie obszarach, obecne obszary kryzysowe zostały wyznaczone w procesie porównania wewnątrzmiejskiego w zakresie określonych wskaźników w stosunku do średniej miejskiej z uwzględnieniem limitów określonych obowiązującymi obecnie wytycznymi (maksymalnie 20% powierzchni gminy oraz zamieszkanie przez nie więcej niż 30% mieszkańców gminy). Zachowanie ciągłości programowej (polegającej na kontynuacji lub rozwijaniu wsparcia z polityki spójności 20072013) ma w procesach rewitalizacji kluczowe znaczenie. Zmiany wprowadzane w programie rewitalizacji odpowiadają na te potrzeby zmian, które wynikają głównie z ewaluacji, opartej na systematycznym monitoringu. Delimitację przeprowadzono analizując natężenie mierników w stosunku do średniej miasta przyznając punkty w systemie 0-1 w sytuacji przekroczenia wartości referencyjnej. Założono, że sytuacja kryzysowa występuje wtedy gdy na 17 badanych zjawisk minimum 50% będzie prezentować gorsze wskaźniki od średniej miasta a koncentracja negatywnych zjawisk społecznych będzie współwystępować z negatywnymi zjawiskami gospodarczymi. 58 stan na: połowa 2016 obszar miasto Szczytno obszar I - śródmieście obszar II - wschód powierzchnia liczba [km2] ludności 9,96 23 285 0,70 3 441 0,28 3 540 liczba osób w liczba osób liczba osób wieku w wieku w wieku przedprodukcyj produkcyjny poprodukcyj nym m nym 3 714 14 419 5 152 474 1 971 996 524 2 100 916 liczba zarejestrowanych liczba osób podmiotów korzystający gospodarczych w ch z pomocy CEiDG społecznej 1 495 1 695 259 200 108 139 w tym liczba osób korzystających z pomocy społecznej poniżej kryterium dochodowego 1 570 126 92 stan na: połowa 2016 obszar miasto Szczytno obszar I - śródmieście obszar II - wschód w tym liczba osób korzystających z liczba rodzin liczba pomocy społecznej otrzymujących zarejestrowa powyżej kryterium zasiłki rodzinne nych dochodowego na dzieci bezrobotnych 125 772 1 009 74 99 153 47 54 141 59 w tym, Liczba osób w tym, Liczba w tym, Liczba bezrobotnych z osób osób wykształceniem bezrobotnych z długotrwale podstawowym wykształceniem bezrobotnych lub gimnazjalnym wyższym 560 274 147 92 52 11 77 35 30 liczba aptek 15 10 0 stan na: połowa 2016 obszar miasto Szczytno obszar I - śródmieście obszar II - wschód stan na: połowa 2016 obszar miasto Szczytno obszar I - śródmieście obszar II - wschód stan na: połowa 2016 obszar miasto Szczytno obszar I - śródmieście obszar II - wschód społeczny średnia gęstość zaludnienia [os/km2] 2 338 4 916 12 643 gospodarczy gospodarczy gospodarczy gospodarczy odsetek osób w odsetek osób w stosunek osób w wieku wieku wieku produkcyjnym w poprodukcyjnym w nieprodukcyjnym do ogólnej liczbie ogólnej liczbie osób w wieku ludności ludności produkcyjnym 61,92 22,13 0,61 57,28 28,95 0,75 59,32 25,88 0,69 społeczny liczba zarejestrowanych liczba osób podmiotów korzystających ze gospodarczych w świadczeń pomocy CEiDG na 100 społecznej na 100 osób osób 6,42 7,28 7,53 5,81 3,05 3,93 społeczny gospodarczy społeczny społeczny gospodarczy stosunek osób w stosunek osób w wieku wieku poprodukcyjnym do poprodukcyjnym do osób w wieku osób w wieku przedprodukcyjnym produkcyjnym 1,39 0,36 2,10 0,51 1,75 0,44 społeczny społeczny odsetek osób odsetek osób korzystających z korzystających z pomocy społecznej odsetek rodzin pomocy społecznej powyżej kryterium otrzymujących udział długotrwale poniżej kryterium dochodowego wśród zasiłki rodzinne na bezrobotnych dochodowego wśród osób korzystających dzieci w ogólnej wśród osób w osób korzystających z z pomocy liczbie wieku pomocy społecznej społecznej mieszkańców produkcyjnym 92,63 7,37 3,32 3,88 63,00 37,00 2,88 4,67 66,19 33,81 1,53 3,67 społeczny społeczny liczba zarejestrowanych udział osób długotrwale bezrobotnych w ogólnej bezrobotnych wśród liczbie mieszkańców zarejestrowanych 4,33 55,50 4,45 60,13 54,61 3,98 60 udział osób bezrobotnych z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym wśród zarejestrowanych 27,16 33,99 24,82 społeczny społeczny udział osób bezrobotnych z wykształceniem wyższym wśród liczba aptek na 10000 zarejestrowanych mieszkańców 14,57 6,44 7,19 29,06 21,28 0,00 obszar obszar I - śródmieście obszar II - wschód razem powierzchnia [km2] 0,70 0,28 0,98 liczba ludności 3 441 3 540 6 981 wskaźniki społeczne wskaźniki gospodarcze 6 4 - 5 6 - razem 11 10 - W wyniku przeprowadzonych prac, popartych szczegółowymi analizami, w Programie Rewitalizacji, wyznaczone zostały 2 obszary rewitalizowane prezentowane na poniższych mapach. Obszary rewitalizowane zostały wybrane zgodnie z Wytycznymi w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020, ze względu na zidentyfikowanie stanu kryzysowego w sferze społecznej, który współwystępuje ze stanem kryzysowym w sferze gospodarczej. Obszar rewitalizowany I - śródmieście 61 Obszar o powierzchni 0,70 km2 obejmuje przestrzenie i obiekty w ramach poniższych ulic zgodnie z granicami wyznaczonymi na opracowaniu graficznym: • ul. Pasymska • ul. Władysława Sikorskiego • ul. Niepodległości • ul. Bohaterów Westerplatte • ul. Bolesława Chrobrego • ul. Tadeusza Kościuszki • ul. Warszawska • ul. Polska • ul. Walentego Barczewskiego • ul. Józefa Narońskiego • ul. Jana Lipperta • ul. Kolejowa • ul. 3 maja • ul. gen. W. Andersa • ul. Ogrodowa • ul. Henryka Sienkiewicza • ul. Jana Kasprowicza • Plac Juranda • ul. Odrodzenia • Plac Wolności • ul. Żwirki i Wigury • ul. Reinholda Barcza • ul. Marii Konopnickiej • ul. Śląska • ul. Adama Mickiewicza • ul. W. Kętrzyńskiego 62 Obszar rewitalizowany II - wschód 63 Obszar o powierzchni 0,28 km2 obejmuje przestrzenie i obiekty w ramach poniższych ulic zgodnie z granicami wyznaczonymi na opracowaniu graficznym: • ul. Boh. Września • ul. Poznańska • ul. Solidarności • ul. Jerzego Lanca • ul. Fryderyka Leyka • ul. Nauczycielska • ul. Konopnickiej • ul. Piłsudskiego 64 Obszar rewitalizowany I i II 65 4. Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji (planowany efekt rewitalizacji) Po przeprowadzonej diagnozie służącej wyznaczeniu obszaru rewitalizacji oraz analizie dotykających go problemów a także po analizach potrzeb inwestycyjnych mieszkańców na podstawie naboru kart przedsięwzięć ustalono hierarchię potrzeb w zakresie działań rewitalizacyjnych, uwzględniono właściwy dobór narzędzi i interwencji do potrzeb i uwarunkowań danego obszaru i dokonano synchronizacji działań w sferze społecznej, gospodarczej, przestrzennofunkcjonalnej, technicznej, środowiskowej. Zgodnie z zasadami tworzenia celów strategicznych i planów strategicznych na dowolnym obszarze, jednym ze składników prac z tym związanych jest opracowanie wizji, jako obrazu miasta/obszaru po zmianach. Wizja powinna być zapisem możliwie krótkim, oryginalnym, nacechowanym emocjonalnie i lokalnie. Wizja Szczytno 2020 - wyjątkowy i atrakcyjny obszar z wysoką jakością życia, przyjazną przestrzenią publiczną, zachowanym dziedzictwem kulturowym i przyrodniczym, bogatą ofertą kulturalną i rekreacyjną, wysoką jakością edukacji stawiającej na innowację, zamieszkany przez aktywnych i przedsiębiorczych mieszkańców otwartych na przyjezdnych Efektem przeprowadzonych działań rewitalizacyjnych, jest odwrócenie obecnej niekorzystnej sytuacji na obszarach rewitalizowanych, rozumiane jako spadek intensywności zjawisk kryzysowych (niekorzystnych). Najbardziej istotne z punktu widzenia interesariuszy programu będzie odwrócenie niekorzystnych sytuacji i zminimalizowanie czynników je powodujących oraz zainicjowanie zjawisk takich jak: - Zmniejszenie poziomu ubóstwa - Zmniejszenie liczby osób korzystających z pomocy społecznej - Zmniejszenie poziomu bezrobocia w szczególności bezrobocia długotrwałego - Zwiększenie poziomu aktywności gospodarczej oraz edukacji mieszkańców obszarów zdegradowanych. 5. Cele rewitalizacji oraz odpowiadające zidentyfikowanym potrzebom potrzebom rewitalizacyjnym kierunki działań mających na celu eliminację lub ograniczenie negatywnych zjawisk 5.1. Analiza SWOT Charakterystykę obszaru rewitalizacji przeprowadzono również z użyciem analizy SWOT. Do analizy SWOT wykorzystano przede wszystkim diagnozę czynników i zjawisk kryzysowych przeprowadzoną na potrzeby programu obejmującą wszystkie sfery oraz cały obszar miasta. Jak każda analiza SWOT najlepiej charakteryzuje aktualny stan miasta i stanowi element diagnozy poprzedzającej określenie obszarów zdegradowanych oraz podjęciem decyzji o delimitacji obszarów zdegradowanych i zdefiniowaniu celów programu. • Sfera społeczna MOCNE STRONY - Strenghts SŁABE STRONY - Weaknesses Istnienie prestiżowego ośrodka • Stale wyższa od średniej wojewódzkiej i edukacyjnego - WSPol - wraz z krajowej stopa bezrobocia wyspecjalizowaną kadrą naukową (jedyna tego typu jednostka w kraju) • Stale ujemne saldo migracji • W miarę korzystny (3/5 w skali) Lokalny Wskaźnik Rozwoju Społecznego (LHDI) • Szczytno jako trzeci pod względem liczby • 66 występowanie miejsc wymagających wypracowania przedsięwzięć na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom studentów ośrodek regionu (za sprawą WSPol) • Wysokie aspiracje edukacyjne i wysoka aktywność edukacyjna młodych • Realizacja przez WSPol - obok szkolenia i doskonalenia zawodowego ogólnodostępnych kierunków studiów SZANSE - Opportunities Możliwe zewnętrzne źródła finansowania w perspektywie najbliższych lat • • Realizowane przez samorząd programy stypendialne (o charakterze socjalnym) udzielanie pomocy uczniom na cele edukacyjne • Realizowane przez samorząd programy wspierania uzdolnionych dzieci i młodzieży promowanie i rozwijanie ambicji do poszerzania wiedzy i rozwijania zainteresowań pozaszkolnych • • • • • • Dzięki WSPol dodatkowy napływ młodych ludzi z terenów całej Polski • Niski poziom kapitału społecznego • Niska motywacja osób bezrobotnych, trwałe bezrobocie • Istniejące braki w zakresie infrastruktury dla osób niepełnosprawnych oraz konieczność rozwoju profesjonalnej opieki specjalistycznej osób niepełnosprawnych ZAGROŻENIA - Threats Niekorzystne prognozy demograficzne stały spadek liczby ludności • • Wzrost odsetka osób w wieku poprodukcyjnym w stosunku do osób w wieku przed- i produkcyjnym • Zwiększenie obciążenia ludności w wieku produkcyjnym ludnością w wieku poprodukcyjnym • Wzrastający problem spożywania alkoholu i substancji psychoaktywnych • Dziedziczenie biedy i wzorców patologicznych • Wieloczynnikowe problemy lokalnej społeczności • Brak wsparcia mieszkańców w kwestii budowania poczucia własnej wartości Sfera gospodarcza MOCNE STRONY - Strenghts SŁABE STRONY - Weaknesses Obecność Portu Lotniczego Olsztyn-Mazury • Niska dynamika wzrostu liczby działalności w Szymanach gospodarczych Obecność jezior w granicach miasta, w tym Jezioro Domowe Duże uznawane za najlepsze miejsce do rozgrywania slalomu w narciarstwie wodnym • Ujemne saldo rejestrowania działalności gospodarczej • Istnienie przy granicy miasta WMSSE (Warmińsko-Mazurska Specjalna Strefa Ekonomiczna) Słaba oferta turystyczna w stosunku do popularnych obszarów i ośrodków wynikająca z uwarunkowań miasta • Położenie miasta w obszarze Polski Wschodniej Niedostateczna liczba miejsc pracy w stosunku do zasobów siły roboczej • Zapotrzebowanie na nowe produkty turystyczne i rekreacyjne Znikomy odsetek przedsiębiorstw zatrudniających więcej niż 50 osób • Niski poziom innowacyjności gospodarki • Występowanie atrakcyjnych obiektów dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego • Brak jednolitego profilu IS- Żywność wysokiej jakości • Istniejący potencjał wpisujący się w Inteligentne Specjalizacje Warmii i Mazur • Brak wykształconego rynku produktów lokalnych, który koncentrowałby miejscową ofertę 67 • • SZANSE - Opportunities Zasoby siły roboczej • Planowana rozbudowa wraz z poszerzeniem usług portu lotniczego • • Współpraca międzysektorowa w zakresie pomocy społecznej i rynku pracy • Możliwe zewnętrzne źródła finansowania w perspektywie najbliższych lat • Planowane zwiększenie atrakcyjności turystycznej terenów wokół jeziora Domowego Małego poprzez zagospodarowanie turystyczne • Rozwój turystyki biznesowej i konferencyjnej w oparciu o działalność WSPol • • • • Brak samorządów gospodarczych branży IS- Drewno i meblarstwo i instytucji otoczenia biznesu tej gałęzi gospodarki • Brak inicjatyw w zakresie odpowiedniej gospodarki wodnej, uwzględniającej kwestię zarybiania • Rosnąca konkurencja o turystów innych ośrodków • Uciążliwości związane z ruchem samochodowym (zanieczyszczenia i hałas drogowy) Dobrze zorganizowany system zbiórki odpadów • Brak energooszczędnego oświetlenia ulicznego Niewielka liczba zakładów szczególnie uciążliwych dla środowiska • Braki w zakresie termoizolacji budynków indywidualnych i publicznych pozwalających na oszczędzanie energii ZAGROŻENIA - Threats Brak wpływu na możliwość likwidacji natężenia hałasu drogowego w śródmieściu Dobre uzbrojenie miasta w infrastrukturę wodociągową i kanalizacyjną • • • Sfera środowiskowa MOCNE STRONY - Strenghts SŁABE STRONY - Weaknesses Obecność jezior w granicach miasta • Duży udział niskiej emisji, która jest głównym czynnikiem pogarszającym jakość powietrz atmosferycznego w mieście Czyste środowisko – brak uciążliwego przemysłu • Gospodarka cieplna oparta na kotłowniach lokalnych, brak dostatecznej liczby Wzrost świadomości proekologicznej przyłączy do sieci ciepłowniczej, ogrzewanie społeczeństwa z wykorzystaniem węgla i miału węglowego Istniejący w granicach miasta użytek • Brak wykorzystania odnawialnych źródeł ekologiczny "Mała Biel" z rzadkimi energii, niska sprawność instalacji zbiorowiskami wodnymi w skali regionalnej • • ZAGROŻENIA - Threats Niewystarczająca promocja gospodarcza i turystyczna miasta pomimo starań samorządu Brak spójnej koncepcji promocji turystycznej miasta w oparciu o walory kulturowe i przyrodnicze z udziałem lokalnego biznesu SZANSE - Opportunities Możliwe zewnętrzne źródła finansowania w perspektywie najbliższych lat • • Nowe technologie umożliwiające bezpieczne inwestycje w kontekście ochrony środowiska • Zmiany w zakresie zarządzania gospodarką wodno-ściekową w skali kraju i centralizacja zarządzania • Zaangażowanie samorządu w zakresie działań na rzecz ochrony środowiska, w tym zarządzania energią • Koszty wdrażania działań na rzecz ochrony środowiska, w tym gospodarki niskoemisyjnej • Zobowiązania dotyczące efektywności energetycznej, wynikające z uzgodnień na • Wzrastające potrzeby zużycia energii elektrycznej i paliw w społeczeństwie 68 szczeblu krajowym • • • • Realizacja przyjętych programów i strategii w zakresie ochrony środowiska • Wzrost liczby pojazdów na szlakach komunikacyjnych Sfera przestrzenno-funkcjonalna MOCNE STRONY - Strenghts SŁABE STRONY - Weaknesses Obecność jezior w granicach miasta • Brak szerokiej i zróżnicowanej oferty kulturalnej Zagospodarowany użytek ekologiczny "Mała Biel" na cele edukacyjno-rekreacyjne • Słaby dostęp do usług publicznych mieszkańców • Niska jakość terenów i przestrzeni Dużo potencjalnych miejsc i przestrzeni do publicznych zagospodarowania na potrzeby mieszkańców • Niedostateczny stan techniczny budynków użyteczności publicznej, zlokalizowanych głównie w śródmieściu • SZANSE - Opportunities Planowane utworzenie szlaków pieszych, rowerowych na terenie miasta Szczytno • Możliwe zewnętrzne źródła finansowania w perspektywie najbliższych lat • Planowane zwiększenie atrakcyjności turystycznej terenów wokół jeziora Domowego Dużego poprzez zagospodarowanie turystyczne • Niska jakość infrastruktury przedszkolnej i edukacyjnej • Niedostateczne zagospodarowanie terenów zielonych, placów publicznych i terenów rekreacji związanej z osiedlami i zespołami zabudowy • Nie w pełni wykorzystane tereny nad Jeziorami ograniczające możliwość rozwoju funkcji rekreacyjno-turystycznych miasta • • Słabe połączenia komunikacyjne regionalne i międzyregionalne ZAGROŻENIA - Threats Suburbanizacja - przejmowanie mieszkańców przez gminy wokół ośrodka miejskiego na skutek przenoszenia się ludności • Brak perspektywicznego tworzenia bazy usług w sektorze osób starszych • Niska dynamika rozwoju budownictwa mieszkaniowego • Sukcesywnie starania samorządu w celu zwiększenia oferty kulturalnej miasta • Znaczna gęstość zaludnienia obszaru miasta • Planowana budowa Centrum Nauki InnoPolice • Niewielkie pokrycie obszaru miasta planami zagospodarowania • MOCNE STRONY - Strenghts Stosunkowo wysoki wskaźnik skanalizowania obszaru miasta • sukcesywna termomodernizacja budynków mieszkalnych Sfera techniczna • SŁABE STRONY - Weaknesses Zły stan techniczny obiektów mieszkalnych (w tym instalacji i urządzeń technicznych) wymagający modernizacji i estetyzacji • Degradacja obiektów o wartości historycznej wymagająca działań konserwatorskich 69 • Przebieg głównych trasach komunikacyjnych przez centrum miasta powodujące hałas, emisję zanieczyszczeń do atmosfery, niszczenie zabytkowej tkanki miasta oraz zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego (w tym w szczególności dla pieszych) • Znaczne potrzeby remontowe dróg przebiegających przez miasto • Niska efektywność energetyczna budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej • Niski udział odnawialnych źródeł energii w ogólnym bilansie energetycznym ZAGROŻENIA - Threats Duże natężenie hałasu drogowego w śródmieściu • SZANSE - Opportunities Wyprowadzenie ruchu tranzytowego ze śródmieścia • • Możliwe zewnętrzne źródła finansowania w perspektywie najbliższych lat • Dalsza dewastacja infrastruktury Kontynuacja modernizacji systemu odbioru ścieków od mieszkańców w celu pełnego skanalizowania • • Zmiany w zakresie zarządzania gospodarką wodno-ściekową w skali kraju i centralizacja zarządzania • Zmniejszenie strumienia środków na finansowanie infrastruktury • Niski wskaźnik powierzchni biologicznie czynnych przy realizacji nowych inwestycji W dalszej kolejności na podstawie posiadanych danych zawężono analizę SWOT do obszarów zdegradowanych, ze szczególnym uwzględnieniem sfer: społecznej, gospodarczej i przestrzennej, które ma rozwiązywać program rewitalizacji. • • • • • SWOT obszarów zdegradowanych MOCNE STRONY - Strenghts SŁABE STRONY - Weaknesses Wysokie aspiracje edukacyjne i wysoka • Stale wyższa od średniej wojewódzkiej i aktywność edukacyjna młodych krajowej stopa bezrobocia Obecność jezior w granicach miasta, w tym • występowanie miejsc wymagających Jezioro Domowe Duże uznawane za wypracowania przedsięwzięć na rzecz najlepsze miejsce do rozgrywania slalomu w zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom narciarstwie wodnym • Niski poziom kapitału społecznego Zapotrzebowanie na nowe produkty • Niska motywacja osób bezrobotnych, trwałe turystyczne i rekreacyjne bezrobocie Występowanie atrakcyjnych obiektów • Ujemne saldo rejestrowania działalności dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego gospodarczej Istniejący potencjał wpisujący się w • Duży udział niskiej emisji, która jest Inteligentne Specjalizacje Warmii i Mazur głównym czynnikiem pogarszającym jakość powietrz atmosferycznego w mieście • Brak wykorzystania odnawialnych źródeł energii, niska sprawność instalacji • Braki w zakresie termoizolacji budynków indywidualnych i publicznych pozwalających na oszczędzanie energii • Brak szerokiej i zróżnicowanej oferty kulturalnej w powiązaniu z inicjatywą 70 • • • • • • • • • • • • • • SZANSE - Opportunities Możliwe zewnętrzne źródła finansowania w perspektywie najbliższych lat Realizowane przez samorząd programy stypendialne (o charakterze socjalnym) udzielanie pomocy uczniom na cele edukacyjne Realizowane przez samorząd programy wspierania uzdolnionych dzieci i młodzieży promowanie i rozwijanie ambicji do poszerzania wiedzy i rozwijania zainteresowań pozaszkolnych Zasoby siły roboczej Współpraca międzysektorowa w zakresie pomocy społecznej i rynku pracy Planowane zwiększenie atrakcyjności turystycznej terenów wokół jeziora Domowego Małego poprzez zagospodarowanie turystyczne Zobowiązania dotyczące efektywności energetycznej, wynikające z uzgodnień na szczeblu krajowym Sukcesywnie starania samorządu w celu zwiększenia oferty kulturalnej miasta • • • • • • • • mieszkańców Słaby dostęp do usług publicznych Niska jakość terenów i przestrzeni publicznych Niedostateczny stan techniczny budynków użyteczności publicznej, zlokalizowanych głównie w śródmieściu Niedostateczne zagospodarowanie terenów zielonych, placów publicznych i terenów rekreacji związanej z osiedlami i zespołami zabudowy Nie w pełni wykorzystane tereny nad Jeziorami ograniczające możliwość rozwoju funkcji rekreacyjno-turystycznych miasta Degradacja obiektów o wartości historycznej wymagająca działań konserwatorskich ZAGROŻENIA - Threats Niekorzystne prognozy demograficzne stały spadek liczby ludności Wzrost odsetka osób w wieku poprodukcyjnym w stosunku do osób w wieku przed- i produkcyjnym Zwiększenie obciążenia ludności w wieku produkcyjnym ludnością w wieku poprodukcyjnym Wieloczynnikowe problemy lokalnej społeczności Koszty wdrażania działań na rzecz ochrony środowiska, w tym gospodarki niskoemisyjnej Brak inicjatyw w zakresie odpowiedniej gospodarki wodnej, uwzględniającej kwestię zarybiania Znaczna gęstość zaludnienia obszaru miasta Dalsza dewastacja infrastruktury 5.2. Cele i kierunki działań Na podstawie analizy wypracowane zostały cele strategiczne w ramach określonych najbardziej wrażliwych obszarach wraz z kierunkami działań. A. cel strategiczny kierunki działań ŁAD SPOŁECZNY Niwelowanie negatywnych zjawisk i wzmocnienie kapitału społecznego na obszarze rewitalizowanym 1. Wzrost partycypacji NGO w procesie integracji mieszkańców na obszarze rewitalizacji 2. Integracja mieszkańców na obszarze rewitalizacji w celu wzmocnienia aktywności społecznej 3. Aktywizacja społeczna mieszkańców i wzmocnienie kapitału społecznego 4. Wzrost na obszarze rewitalizacji poczucia wpływu mieszkańców na najbliższe otoczenie 5. Przeciwdziałanie i zapobieganie zjawiskom wykluczenia społecznego oraz patologii społecznych 71 B. cel strategiczny kierunki działań C. cel strategiczny kierunki działań 6. Wykreowanie na obszarze rewitalizacji poczucia tożsamości lokalnej 7. Wzmocnienie roli organizacji pozarządowych w przezwyciężaniu stanów kryzysowych ŁAD GOSPODARCZY Tworzenie warunków dla rozwoju przedsiębiorczości i wspieranie odpowiedzialnego biznesu na obszarze rewitalizowanym 1. Wspieranie tworzenia nowych podmiotów gospodarczych 2. Wspieranie lokalnych inicjatyw na rzecz zwiększania zatrudnienia 3. Podnoszenie kwalifikacji mieszkańców dostosowanych do rynku pracy 4. Działania na rzecz rozwoju inteligentnych specjalizacji i innowacji 5. Wspieranie i rozwój gospodarki społecznej na obszarze rewitalizacji 6. Poprawa dostępności i jakości bazy lokalowej dla rozwoju przedsiębiorczości 7. Tworzenie narzędzi i płaszczyzn współpracy przedsiębiorców na obszarze rewitalizacji 8. Wspieranie działań gospodarczych ukierunkowanych na wykorzystanie walorów kulturowych i środowiskowych 9. Działania wzmacniające promocję oferty turystycznej i gospodarczej obszaru ŁAD PRZESTRZENNY Podniesienie jakości przestrzeni publicznych i wzrost jakości usług publicznych w celu poprawy standardu życia mieszkańców obszaru rewitalizowanego 1. Atrakcyjna i funkcjonalna przestrzeń publiczna na obszarze rewitalizacji 2. Poprawa gospodarczej atrakcyjności przestrzeni publicznych 3. Zwiększenie wachlarza oferty kulturalnej i rekreacyjnej dla mieszkańców obszaru 4. Wzrost jakości bazy edukacyjnej w obszarze rewitalizowanym 5. Poprawa jakości i stanu technicznego obiektów mieszkaniowych i użyteczności publicznej 6. Wzrost jakości usług publicznych w obszarze rewitalizacji 7. Wspieranie inicjatyw związanych z wykorzystaniem walorów przyrodniczych na potrzeby rekreacji mieszkańców 8. Rewaloryzacja i rewitalizacja obiektów dziedzictwa kulturowego i innych obiektów historycznych 9. Poprawa jakości przestrzeni poprzez zwiększenie efektywności energetycznej budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej 10. Wspieranie wzrostu wykorzystania odnawialnych źródeł energii 6. Lista planowanych, podstawowych projektów i przedsięwzięć przedsięwzięć rewitalizacyjnych nazwa projektu/przedsięwzięcia podmiot realizujący zakres realizowanych zadań lokalizacja (miejsce przeprowadzenia danego projektu) szacowana wartość okres realizacji prognozowane rezultaty Amfiteatr - nowy produkt w wachlarzu usług Miejskiego Domu Kultury w Szczytnie Gmina Miejska Szczytno Część inwestycyjna i część miękka polegająca na rewitalizacji terenu przy Miejskim Domu Kultury w Szczytnie i nadaniu mu funkcji amfiteatru oraz stworzeniu festiwalu wielu kultur w oparciu o nowopowstałą infrastrukturę ul. Polska 12 dz. 412/2 3 000 000,00 2017-2019 - wzrost oczekiwanej liczby odwiedzin w objętych wsparciem miejscach należących do dziedzictwa kulturalnego i naturalnego oraz stanowiących atrakcje turystyczne - podniesienie atrakcyjności społecznej obiektu - wykreowanie otwartych, estetycznych, bezpiecznych i wielofunkcyjnych przestrzeni - rozszerzenie oferty kulturalnej i turystycznej 72 sposób oceny i zmierzenia rezultatów cele rewitalizacji realizowane przez projekt nazwa projektu/przedsięwzięcia podmiot realizujący - rozszerzenie oferty skierowanej do dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych - wzrost aktywności mieszkańców - integracja różnych grup społecznych i wiekowych - wzrost poziomu więzi społecznych wśród mieszkańców obszaru rewitalizowanego - udostępnienie nowych terenów przestrzeni publicznej na obszarach zdegradowanych - poprawa estetyki przestrzeni miejskiej - ułatwienie dostępu do kultury osobom wykluczonym lub zagrożonym wykluczeniem społecznym - zwiększenie aktywności mieszkańców - wzrost poczucia przywiązania do zamieszkiwanego obszaru - wzrost kompetencji społecznych mieszkańców - poprawa funkcjonalności instytucji kultury świadczących usługi na rzecz mieszkańców - zwiększenie atrakcyjności gospodarczej obszaru rewitalizacji Sprawozdanie z realizacji projektu, Protokoły odbioru, Ankiety i wywiady z uczestnikami, Raporty animatorów A+B+C Dziedziniec Ratusza i ruiny zamku krzyżackiego w Szczytnie nowy produkt turystyczny na mapie województwa warmińskomazurskiego Gmina Miejska Szczytno w partnerstwie z Powiatem Szczycieńskim i Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie Realizacja działań inwestycyjnych umożliwiających organizacje przedsięwzięć miękkich o charakterze kulturalnym: - Rewitalizacja obiektu Ratusza Miejskiego wraz z nadaniem mu funkcji o charakterze turystycznym (odział Muzeum Warmii i Mazur; punkt widokowy na wieży Ratusza) zakres realizowanych zadań lokalizacja (miejsce przeprowadzenia danego projektu) szacowana wartość okres realizacji prognozowane rezultaty - Rewitalizacja ruin zamku krzyżackiego wraz z nadaniem im funkcji o charakterze turystycznym (elementy wystawiennicze oraz ekspozycyjne, organizacja wystaw, wernisaży, festiwali kulturowych) - Organizacja festiwalu kultur – projekt zakłada organizację dużego festiwalu, którego głównym celem będzie prezentacja potencjału regionu oraz mieszających się na tym terenie kultur, a także tradycji występujących na terenie całej Polski i Państw ościennych. W ramach projektu zostanie przeprowadzony szereg działań mających na celu pokazanie jednego z najciekawszym miejsc w Szczytnie – ruin zamku krzyżackiego i nadanie im świeżego charakteru ul. Sienkiewicza 1 działki 183/2, 183/1 14 000 000,00 2016-2020 - rozszerzenie oferty kulturalnej i turystycznej miasta - rozszerzenie oferty skierowanej do dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych - wzrost oczekiwanej liczby odwiedzin w objętych wsparciem miejscach należących do dziedzictwa kulturalnego i naturalnego oraz stanowiących atrakcje turystyczne - podniesienie atrakcyjności społecznej obiektu - wykreowanie otwartych, estetycznych, bezpiecznych i wielofunkcyjnych przestrzeni - rozszerzenie oferty kulturalnej i turystycznej - rozszerzenie oferty skierowanej do dzieci i młodzieży oraz osób 73 sposób oceny i zmierzenia rezultatów cele rewitalizacji realizowane przez projekt nazwa projektu/przedsięwzięcia podmiot realizujący zakres realizowanych zadań lokalizacja (miejsce przeprowadzenia danego projektu) szacowana wartość okres realizacji prognozowane rezultaty sposób oceny i zmierzenia rezultatów cele rewitalizacji realizowane przez projekt nazwa projektu/przedsięwzięcia podmiot realizujący zakres realizowanych zadań dorosłych - wzrost aktywności mieszkańców - integracja różnych grup społecznych i wiekowych - wzrost poziomu więzi społecznych wśród mieszkańców obszaru rewitalizowanego - udostępnienie nowych terenów przestrzeni publicznej na obszarach zdegradowanych - poprawa estetyki przestrzeni miejskiej - ułatwienie dostępu do kultury osobom wykluczonym lub zagrożonym wykluczeniem społecznym - zwiększenie aktywności mieszkańców - wzrost poczucia przywiązania do zamieszkiwanego obszaru - wzrost kompetencji społecznych mieszkańców - poprawa funkcjonalności instytucji kultury świadczących usługi na rzecz mieszkańców - zwiększenie atrakcyjności gospodarczej obszaru rewitalizacji Sprawozdanie z realizacji projektu, Protokoły odbioru, Ankiety i wywiady z uczestnikami, Raporty animatorów A+B+C Zwiększenie efektywności energetycznej budynku Szkoły Podstawowej nr 6 im Orła Białego w Szczytnie Gmina Miejska Szczytno Kompleksowa termomodernizacja obiektu m.in.: - modernizacja systemu grzewczego - modernizacja oświetlenia - ocieplenie elewacji i dachu - wymiana stolarki okienne i drzwiowej - wykonanie wentylacji ul. Bohaterów Września 1939r. 2 działka 10/57 5 400 000,00 2016-2018 - zmniejszenie rocznego zużycia energii pierwotnej w budynkach publicznych - oszczędność energii elektrycznej i cieplnej - poprawa warunków technicznych budynku - zmniejszenie energochłonności budynku - podniesienie atrakcyjności społecznej obiektu - poprawa jakości przestrzeni - podniesienie warunków kształcenia - poprawa jakości środowiska przyrodniczego - poprawa funkcjonalności instytucji edukacyjnej świadczącej usługi na rzecz mieszkańców - poprawa jakości życia mieszkańców poprzez zmniejszenie niskiej emisji i zastosowanie energooszczędnych technologii Sprawozdanie z realizacji projektu, Protokoły odbioru A+C Zwiększenie efektywności energetycznej budynku w którym znajdują się Miejskie Przedszkole z Oddziałami Integracyjnymi nr 3 "Promyczek" w Szczytnie oraz Oddział Żłobkowy przy Miejskim Przedszkolu z Oddziałami Integracyjnymi nr 3 "Promyczek" w Szczytnie Gmina Miejska Szczytno Kompleksowa termomodernizacja obiektu m.in.: - modernizacja systemu grzewczego 74 lokalizacja (miejsce przeprowadzenia danego projektu) szacowana wartość okres realizacji prognozowane rezultaty sposób oceny i zmierzenia rezultatów cele rewitalizacji realizowane przez projekt nazwa projektu/przedsięwzięcia podmiot realizujący zakres realizowanych zadań - modernizacja oświetlenia - ocieplenie elewacji i dachu - wymiana stolarki okiennej i drzwiowej - wykonanie wentylacji ul. Konopnickiej 70 działka 210, 209/2 1 100 000,00 2016-2018 - zmniejszenie rocznego zużycia energii pierwotnej w budynkach publicznych - oszczędność energii elektrycznej i cieplnej - poprawa warunków technicznych budynku - zmniejszenie energochłonności budynku - podniesienie atrakcyjności społecznej obiektu - poprawa jakości przestrzeni - podniesienie warunków kształcenia - poprawa jakości środowiska przyrodniczego - poprawa funkcjonalności instytucji edukacyjnej świadczącej usługi na rzecz mieszkańców - poprawa jakości życia mieszkańców poprzez zmniejszenie niskiej emisji i zastosowanie energooszczędnych technologii Sprawozdanie z realizacji projektu, Protokoły odbioru A+C RPO 30+ Rozwój Przedsiębiorczości i Ożywienie rynku pracy powiatu szczycieńskiego Powiatowy Urząd Pracy w Szczytnie Zwiększenie możliwości zatrudnienia osób bezrobotnych powyżej 29 roku życia zarejestrowanych jako bezrobotne poprzez realizację usług i instrumentów rynku pracy: 1) szkolenia prowadzące do nabycia lub uzupełnienia kwalifikacji i kompetencji zawodowych oraz wiedzy z zakresu przedsiębiorczości 2) staże umożliwiające uzyskanie doświadczenia zawodowego 3) subsydiowanie zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych 4) refundacja kosztów doposażenia stanowiska pracy 5) dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej Projektem planuje się objąć 150 osób bezrobotnych. Zostaną oni objęci następującymi formami wsparcia: - szkoleniami - 15 osób - stażami - 35 osób - pracami interwencyjnymi - 63 osoby - środkami na działalność gospodarczą - 22 osoby - doposażeniami stanowisk pracy - 25 osób Uczestnikami projektu będą osoby powyżej 29 roku życia (osoby, które mają ukończone 30 lat), znajdujące się w grupie drugiej oddalenia od rynku pracy - bezrobotni wymagający wsparcia (II profil pomocy) oraz w uzasadnionych przypadkach bezrobotni znajdujący się w grupie pierwszej oddalenia od rynku pracy - bezrobotni aktywni (I profil pomocy), spełniający co najmniej jedno z poniższych kryteriów: - osoby długotrwale bezrobotne - osoby niepełnosprawne - osoby powyżej 50 roku życia - kobiety - osoby o niskich kwalifikacjach. lokalizacja (miejsce przeprowadzenia obszar powiatu szczycieńskiego, w tym obszary rewitalizowane na 75 danego projektu) szacowana wartość okres realizacji prognozowane rezultaty sposób oceny i zmierzenia rezultatów cele rewitalizacji realizowane przez projekt nazwa projektu/przedsięwzięcia podmiot realizujący zakres realizowanych zadań lokalizacja (miejsce przeprowadzenia danego projektu) szacowana wartość okres realizacji prognozowane rezultaty sposób oceny i zmierzenia rezultatów cele rewitalizacji realizowane przez projekt nazwa projektu/przedsięwzięcia podmiot realizujący zakres realizowanych zadań terenie miasta Szczytno i służące realizacji celów wynikających z programu rewitalizacji 1 774 512,79 2016 Rezultatem projektu będzie podjęcie zatrudnienia przez: - min. 28% uczestników projektu w wieku pow. 50 lat - min. 34% kobiet uczestniczących w projekcie - min. 28% niepełnosprawnych uczestników projektu - min. 25% długotrwale bezrobotnych uczestników projektu - min. 33% uczestników projektu o niskich kwalifikacjach Sprawozdanie z realizacji projektu, Ankiety i wywiady z uczestnikami, Listy obecności, Zawarte umowy A+B Aktywizacja osób młodych pozostających bez pracy w powiecie szczycieńskim (II) Powiatowy Urząd Pracy w Szczytnie Zwiększenie możliwości zatrudnienia osób bezrobotnych do 30 roku życia zarejestrowanych jako bezrobotne, poprzez: 1) identyfikację stopnia oddalenia od rynku pracy oraz potrzeb zawodowych 2) indywidualne pośrednictwo pracy lub poradnictwo zawodowe 3) staże, szkolenia, subsydiowane zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych, bony stażowe, bony szkoleniowe, bony zatrudnieniowe, bony na zasiedlenie, środki na działalność gospodarczą Projektem planuje się objąć 257 osób bezrobotnych. Zostaną oni objęci następującymi formami wsparcia: - szkoleniami (w tym w ramach bonu szkoleniowego) - 35 osób - stażami (w tym w ramach bonu stażowego) - 132 osoby - pracami interwencyjnymi - 45 osób - bonami zatrudnieniowymi - 10 osób - bonami na zasiedlenie - 20 osób - środkami na działalność gospodarczą - 15 osób obszar powiatu szczycieńskiego, w tym obszary rewitalizowane na terenie miasta Szczytno i służące realizacji celów wynikających z programu rewitalizacji 1 981 619,01 2016-2017 Projekt zakłada osiągnięcie wskaźnika efektywności zatrudnieniowej dla osób: - niepełnosprawnych na poziomie min. 12% - długotrwale bezrobotnych na poziomie min. 30% - o niskich kwalifikacjach na poziomie min. 43% - niekwalifikujących się do żadnej z powyżej wymienionych grup docelowych na poziomie min. 38% Sprawozdanie z realizacji projektu, Ankiety i wywiady z uczestnikami, Listy obecności, Zawarte umowy A+B Rozbudowa e-usług na terenie miasta Szczytno Powiat Szczycieński w partnerstwie z Gminą Miejską Szczytno Rozbudowa e-administracji zakłada dostosowanie administracji samorządowej do obowiązujących przepisów prawa. Poprzez rozbudowanie e-usług w administracji zostaną one dostosowane do potrzeb mieszkańców, w taki sposób by realizacja spraw mogła odbywać się za pośrednictwem nowoczesnych technologii w sposób 76 bezpieczny i spełniające wysokie standardy. lokalizacja (miejsce przeprowadzenia danego projektu) szacowana wartość okres realizacji prognozowane rezultaty sposób oceny i zmierzenia rezultatów cele rewitalizacji realizowane przez projekt Rozbudowa e-usług na terenie miasta Szczytno – założeniem projektu jest dostosowanie sieci informatycznych mieście Szczytno do nowych, obowiązujących norm prawnych. Realizacja projektu ma również na celu wsparcie budowy społeczeństwa informacyjnego oraz ułatwić kontakty na linii przedsiębiorcy – administracja. Zostanie podniesiona również jakość funkcjonowania miejskiej i powiatowej administracji. Dzięki realizacji projektu poprawi się również wizerunek sektora administracji publicznej i samorządowej, jako przyjaznej obywatelom, wychodzącej naprzeciw ich potrzebom. obszar powiatu szczycieńskiego, w tym obszary rewitalizowane na terenie miasta Szczytno 1 500 000,00 2016-2018 - wzrost poziomu kapitału społecznego - wzrost dostępności i jakości usług publicznych - zwiększenie zainteresowania turystów i mieszkańców - poprawa bezpieczeństwa mieszkańców obszarów rewitalizowanych - wzrost kompetencji cyfrowych mieszkańców - poprawa warunków dla rozwoju przedsiębiorczości obszaru rewitalizacji Sprawozdanie z realizacji projektu, Protokoły odbioru, Ankiety i badania mieszkańców i przedsiębiorców A+B 7. Charakterystyka pozostałych rodzajów przedsięwzięć rewitalizacyjnych realizujących kierunki działań, mających na celu eliminację eliminację lub ograniczenie negatywnych zjawisk powodujących sytuację kryzysową 77 podmiot realizujący nazwa projektu/przedsięwzi ęcia działania/rezultaty • Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie ul. M. J. Piłsudskiego 111 Remont zabytkowego budynku 26, byłego przedszkola z adaptacją na „Centrum badań i rozwoju kompetencji Policji" • • • • • • Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie ul. M. J. Piłsudskiego 111 Remont zabytkowych placów parkingowych na terenie bazy transportu • • • Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie ul. M. J. Piłsudskiego 111 Remont budynku zabytkowego na cele dydaktyczne nr 52/I/28 (budynek z działem wydawnictw i poligrafii) • • • • Inwestowanie w kształcenie zawodowe na rzecz zdobywania umiejętności i uczenia się przez całe życie poprzez rozwój infrastruktury edukacyjnej i szkoleniowej Zwiększenie zatrudnialności poprzez poprawę jakości kształcenia zawodowego Współpraca szkoły otoczeniem społeczno-gospodarczym Inwestycje w infrastrukturę badawczą oraz podmiot prowadzący kształcenie na poziomie wyższym, zawodowym Wsparcie osób dorosłych w zakresie doskonalenia umiejętności wykorzystania technologii informacyjnobadawczej Wsparcie rozwoju usług społecznych świadczonych w interesie ogólnym Zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa kulturowego - zabytkowe place Zwiększenie liczby przekształconych obiektów infrastruktury zlokalizowanych na rewitalizowanych obszarach miejskich Zagospodarowanie przestrzeni ukierunkowane na podniesienie atrakcyjności społecznej oraz nadawanie walorów funkcjonalnych i estetycznych przestrzeniom z uwzględnieniem regionalnej tożsamości Inwestowanie w kształcenie zawodowe na rzecz zdobywania umiejętności i uczenia się przez całe życie poprzez rozwój infrastruktury edukacyjnej i szkoleniowej Zwiększenie zatrudnialności poprzez poprawę jakości kształcenia zawodowego Współpraca szkoły otoczeniem społeczno-gospodarczym Inwestycje w infrastrukturę badawczą oraz podmiot prowadzący kształcenie na poziomie wyższym, zawodowym Wsparcie osób dorosłych w zakresie doskonalenia 78 cele rewitalizacji lokalizacja (miejsce przeprowadzenia danego projektu) szacowana wartość A+B+C ul. Piłsudskiego dz. nr 58/1, obr. 06 Szczytno 5 600 000,00 C ul. Piłsudskiego dz. nr 18/1, obr. 06 Szczytno 2 200 000,00 A+B+C ul. Piłsudskiego dz. nr 118/6, obr. 03 Szczytno 3 200 000,00 • • • Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie ul. M. J. Piłsudskiego 111 Remont budynku internatu na cele mieszkalnodydaktycznoszkoleniowe • • • • Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie ul. M. J. Piłsudskiego 111 Remont-odnowienie pokrycia dachowego i elewacji zabytkowych budynków nr 52/I/18 i 52/I/20 (budynki administracyjne Kanclerz, Kwestura i Zespół do Spraw Inwestycji) • • • Wspólnota Mieszkaniowa ul. Barcza 11 Wymiana płyty stropowej nad piwnicami budynku i remont dachu • • • umiejętności wykorzystania technologii informacyjnobadawczej Wsparcie rozwoju usług społecznych świadczonych w interesie ogólnym Inwestowanie w kształcenie zawodowe na rzecz zdobywania umiejętności i uczenia się przez całe życie poprzez rozwój infrastruktury edukacyjnej i szkoleniowej Zwiększenie zatrudnialności poprzez poprawę jakości kształcenia zawodowego Współpraca szkoły otoczeniem społeczno-gospodarczym Inwestycje w infrastrukturę badawczą oraz podmiot prowadzący kształcenie na poziomie wyższym, zawodowym Wsparcie osób dorosłych w zakresie doskonalenia umiejętności wykorzystania technologii informacyjnobadawczej Wsparcie rozwoju usług społecznych świadczonych w interesie ogólnym Zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa kulturowego Zwiększenie liczby przekształconych obiektów infrastruktury zlokalizowanych na rewitalizowanych obszarach miejskich Zatrzymanie degradacji budynku mieszkalnego związanej z zalewaniem poprzez prace inwestycyjne (wylanie nowej płyty stropowej nad piwnicami budynku, wymiana odeskowania i dachówki) Poprawa stanu technicznego budynku poprzez zlikwidowanie źródła zalewania budynku przez dach i strop nad piwnicami Zwiększenie liczby przekształconych obiektów infrastruktury zlokalizowanych na rewitalizowanych obszarach miejskich Wyprowadzanie ze stanu kryzysowego obszaru poprzez 79 A+B+C ul. Mickiewicza 7 dz. nr 95/1, obr. 01 miasta Szczytno 1 200 000,00 C ul. Piłsudskiego dz. nr 118/6, obr. 03 Szczytno 1 700 000,00 ul. Barcza 11 dz. 271/10 100 000,00 A+B+C • • Zarządca nieruchomości "Pro Domus" Nieruchomości Zbigniew Wróblewski ul. Ogrodowa 18 • Remont i adaptacja budynku usługowomieszkalnego • • • Wspólnota Mieszkaniowa ul. Pasymska 17 Zmiana sposobu ogrzewania budynku • • • Wspólnota Mieszkaniowa ul. Piłsudskiego 27 Docieplenie budynku (piwnic) wraz z remontem instalacji wodnej i kanalizacyjnej • • • • Wspólnota Mieszkaniowa "Pod Lipą” ul. Sikorskiego 2, Pasymska 13 Remont elewacji budynku, wraz z remontem instalacji C.O. i sanitarnej Wspólnota Poprawa efektywności • • • • interwencję na rzecz społeczności lokalnej oraz przestrzeni wspólnej Wzrost jakości życia społeczności zamieszkującej obszar problemowy Remont i adaptacja budynku po cukierni na lokale usługowe i mieszkalne Przeprowadzenie kompleksowej rewitalizacji społecznej, fizycznej, gospodarczej i przestrzennej Zwiększenie fizycznej dostępności rynku pracy poprzez poszerzenie działalności gospodarczej i zwiększenie zatrudnienia Zintegrowane przedsięwzięcie obejmujące zagospodarowanie obiektu w celu nadania nowych funkcji społecznych oraz gospodarczych Zmniejszenie emisyjności budynku w wyniku zmiany sposobu ogrzewania Poprawa bezpieczeństwa poprzez zlikwidowanie lokalnych punktów ogrzewania Wzrost jakości życia społeczności zamieszkującej obszar problemowy Poprawa stanu technicznego budynku poprzez zlikwidowanie efektu przemarzania poprzez docieplenie piwnic Zmniejszenie emisyjności budynku poprzez działania termomodernizacyjne Poprawa funkcjonalności zdegradowanej substancji materialnej - instalacji wodnej i kanalizacyjnej Wzrost jakości życia społeczności zamieszkującej obszar problemowy Poprawa stanu technicznego budynku poprzez zminimalizowanie start Zmniejszenie emisyjności budynku poprzez działania termomodernizacyjne Poprawa funkcjonalności zdegradowanej substancji materialnej - elewacji Wzrost jakości życia społeczności zamieszkującej obszar problemowy Kompleksowa modernizacja energetyczna budynku 80 A+B+C Ul. Ogrodowa 18 nr działki: 229/23 290 000,00 A+C ul. Pasymska 17 nr dz: 217 120 000,00 A+C ul. Piłsudskiego 27 60 000,00 A+C Ul. Sikorskiego 2, ul. Pasymska 13 12-100 Szczytno Nr działki: 219 Obręb:l 765 000,00 ul. Śląska 12 200 000,00 C Mieszkaniowa ul. Śląska 12 LAKE HOUSE Sp. z o.o. ul. Bohaterów Września 1939 r. 15c/4 energetycznej budynku mieszkalnego wielorodzinnego Budowa restauracji wraz z zapleczem technicznym do uprawiania wakeboardingu, w tym budowa pomostu startowego, pomostu bezpieczeństwa, ptasiej wyspy i wyciągu mieszkalnego w tym: 1. Wymiana drzwi zewnętrznych w klatkach schodowych 2. Wymiany oświetlenia na oświetlenie energooszczędne w części wspólnej / klatki schodowe/ 3. Budowa sieci ciepłej wody użytkowej w oparciu o wykorzystanie istniejącej technologii OZE • Wpływ na gospodarkę niskoemisyjną oraz zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii • Zmniejszenie deprywacji materialnej i społecznej mieszkańców obszaru, wynikającej m.in. ze znacznego oddalenia od rynku pracy czy niewystarczającego dostępu do dobrej jakości niedrogich usług • Wyprowadzanie ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych poprzez przedsięwzięcie całościowe, tzn. integrujące interwencje na rzecz społeczności lokalnej, gospodarki lokalnej oraz przestrzeni • Zwiększenie oferty usług rekreacyjnych i turystycznych dla mieszkańców zdegradowanego obszaru • Projekt przyczyni się do poprawy jakości życia mieszkańców oraz wzmocnienia więzi społecznych mieszkańców obszaru poprzez udostępnienie infrastruktury rekreacyjnej • Projekt przyczyni się do zwiększenia fizycznej dostępności rynku pracy - zwiększony napływ turystów pozwoli na dynamiczniejszy rozwój firm w Szczytnie • Przedsięwzięcie dotyczące rewitalizacji obszaru obejmujące zagospodarowanie zdegradowanych obszarów miejskich w celu nadania im nowych funkcji rekreacyjnych • Projekt będzie kształtował przestrzeń publiczną w rewitalizowanym obszarze przyjazną dla mieszkańców z poszanowaniem kontekstu przyrodniczego: - praca wyciągu pozytywnie wpłynie na jakość wody w jeziorze, między innymi zwiększając jej napowietrzenie - ptasia wyspa stworzy spokojne miejsce dla zwierząt podczas pracy wyciągu - w porozumieniu z Polskim Związkiem Wędkarskim nastąpi zarybianie Jeziora Domowego Dużego 81 A+B+C obszar jeziora Domowego Małego i tereny przyległe do jeziora oraz nieruchomość przy ulicy Konopnickiej 25 12-100 Szczytno 4 000 000,00 Spółdzielnia Mieszkaniowa "Odrodzenie" ul. Narońskiego 2 Spółdzielnia Mieszkaniowa "Odrodzenie" ul. Narońskiego 2 Spółdzielnia Mieszkaniowa "Odrodzenie" ul. Narońskiego 2 Zagospodarowanie i rozwój przestrzeni publicznej SM "Odrodzenie" poprzez podniesienie atrakcyjności społecznej mieszkańców Modernizacja budynków SM Odrodzenie w celu unowocześnienia obiektów i nadania im walorów funkcjonalnych i estetycznych oraz wpływających na energooszczędność Poprawa dostępu do usług publicznych oraz aktywizacja środowisk lokalnych ze szczególnym uwzględnieniem osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznych. • • • • • • • • • • • przewrócenie do stanu świetności miejsc spotkań placów przeznaczonych dla różnych grup wiekowych poprawę bezpieczeństwa oraz rewitalizację przestrzeni wewnątrzosiedlowych budowę i modernizacja małej architektury i terenów rekreacyjnych, wyposażenie terenów zielonych i rekreacyjnych w urządzenia sportowe zewnętrzne, budowę i modernizacja boisk i kortów wpływ na gospodarkę niskoemisyjną poprzez wymianę oświetlenia zewnętrznego Kompleksowa rewitalizacja osiedli w obszarze rewitalizacji w zakresie infrastruktury technicznej w zakresie budynków mieszkalnych Podniesienie jakości zamieszkiwania i użytkowania obiektów, a tym samym zwiększenia ich atrakcyjności Wzrost aktywności społecznej, gospodarczej oraz fizycznej wpływ na gospodarkę niskoemisyjną poprzez wymianę oświetlenia zewnętrznego Termomodernizacja budynków w celu zwiększenia efektywności energetycznej Podjęcie działań mających na celu wzbogacenie życia kulturalnego mieszkańcom poszczególnych osiedli w obszarze rewitalizacji w szczególności osobom już nie aktywnych zawodowo oraz dzieciom i młodzieży Utworzenie miejsc oraz organizacji, których działalność ukierunkowana będzie na wypełnienie wolnego czasu osobom starszym oraz edukację młodzieży i dzieci, a także pomoc osobom nieaktywnym zawodowo i wykluczonym oraz ubogim zamieszkujących zasoby SM Odrodzenie 82 A+B+C nieruchomości w zasobach Spółdzielni "Odrodzenie" zlokalizowanych w obszarze rewitalizowanym 787 200,00 A+B+C nieruchomości w zasobach Spółdzielni "Odrodzenie" zlokalizowanych w obszarze rewitalizowanym 12 927 300,00 A+B+C nieruchomości w zasobach Spółdzielni "Odrodzenie" zlokalizowanych w obszarze rewitalizowanym 500 000,00 8. Mechanizmy zapewnienia komplementarności między poszczególnymi projektami/przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi oraz pomiędzy działaniami różnych podmiotów i funduszy na obszarze objętym programem rewitalizacji Wymogiem koniecznym dla wspierania projektów i przedsięwzięć rewitalizacyjnych jest zapewnienie ich komplementarności w różnych wymiarach. W szczególności dotyczy to komplementarności: przestrzennej, problemowej, proceduralno-instytucjonalnej, międzyokresowej oraz źródeł finansowania Diagnoza wszystkich sfer wykazuje szczególne nagromadzenie zjawisk niekorzystnych w sferze społecznej i gospodarczej. Jednakże sfera funkcjonalno-przestrzenna, techniczna i środowiskowa w sposób pośredni przyczynia się do negatywnych zjawisk w sferze społecznej. Zatem prawidłowe pojmowanie kompleksowości rewitalizacji powinno uwzględniać działania we wszystkich sferach, które pośrednio i bezpośrednio mają wpływ na rozwiązanie problemów w sferze społecznej oraz synchronizacje ich efektów i wzajemne dopełnianie. Schemat powiązań i wzajemnego wpływu poszczególnych sfer Program rewitalizacji ujmuje działania w sposób kompleksowy tak, aby nie pomijać aspektu społecznego oraz gospodarczego, przestrzenno-funkcjonalnego, technicznego i środowiskowego związanego zarówno z danym obszarem, jaki jego otoczeniem. W części projektów realizacja działań technicznych warunkuje realizację tzw. projektów miękkich, w innych projekty inwestycyjne uzupełniają się z działaniami miękkimi. Projekty te dopełniają się tematycznie, sprawiając, że program rewitalizacji będzie oddziaływał na obszar rewitalizacji w możliwie najszerszych aspektach. Komplementarność polega tu na wzajemnym uzupełnianiu interwencji w celu skutecznego rozwiązania problemu i osiągnięcia zamierzonego celu. Komplementarność zapewniona zostanie również poprzez właściwe zarządzanie programem rewitalizacji, reagowanie we właściwym czasie na zmiany zachodzące wskutek wdrażania programu oraz wyciąganie odpowiednich wniosków z danych ewaluacyjnych. Rola samorządu jako koordynatora programu rewitalizacji zapewni komplementarność podejmowanych działań poprzez tworzenie szerokich płaszczyzn i platform współpracy. Pozwoli to także na sprawną komunikację pomiędzy poszczególnymi interesariuszami rewitalizacji, co stanowić 83 będzie podstawę do podejmowania uzupełniających się wzajemnie przedsięwzięć, szeroko oddziałujących na różne zjawiska kryzysowe. Inicjatywy społeczne uzupełniane będą inwestycjami Gminy Miejskiej Szczytno, w zakresie zadań własnych samorządu lokalnego, określonych przepisami prawa. Ponadto miasto będzie inspiratorem tych działań poprzez system wsparcia finansowego w ramach poszczególnych funduszy celowych. Narzędziem służącym realizacji wsparcia rewitalizacji będą zintegrowane projekty rewitalizacyjne, łączące interwencje Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego. Będą one realizowanie głównie poprzez działania finansowane z RPO WiM 2014-2020 w ramach różnych priorytetów inwestycyjnych. Ponadto, wszystkie przedsięwzięcia powinny być ukierunkowane przede wszystkim na niwelowanie zjawisk związanych z problemami społecznymi na danym obszarze, aktywizację społeczno-gospodarczą oraz podniesienie jakości życia lokalnych społeczności. Dlatego też projektom infrastrukturalnym współfinansowanym z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego towarzyszyć będą powiązane z nimi działania finansowane przy udziale Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach osi priorytetowych RPO WiM 2014-2020 Priorytety inwestycyjne bezpośrednio związane z rewitalizacją w ramach RPO WiM 2014-2020: Cel Tematyczny 3 Wzmacnianie konkurencyjności MŚP 3a Promowanie przedsiębiorczości, w szczególności poprzez ułatwianie gospodarczego wykorzystywania nowych pomysłów oraz sprzyjanie tworzeniu nowych firm, w tym również poprzez inkubatory przedsiębiorczości Cel tematyczny 4 Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach 4c Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych, i w sektorze mieszkaniowym 4e Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu Cel tematyczny 6 Zachowanie i ochrona środowiska naturalnego oraz wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami 6c Zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa naturalnego i kulturowego 6e Podejmowanie przedsięwzięć mających na celu poprawę stanu jakości środowiska miejskiego, rewitalizację miast, rekultywację i dekontaminację terenów poprzemysłowych (w tym terenów powojskowych), zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza oraz propagowania działań służących zmniejszaniu hałasu Cel tematyczny 7 Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości w działaniu najważniejszej infrastruktury sieciowej 7d Rozwój i rehabilitacja kompleksowych, wysokiej jakości i interoperacyjnych systemów transportu kolejowego oraz propagowanie działań służących zmniejszaniu hałasu Cel tematyczny 8 Promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wsparcie mobilności pracowników 8i dostęp do zatrudnienia dla osób poszukujących pracy i osób biernych zawodowo, w tym długotrwale bezrobotnych oraz oddalonych od rynku pracy, także poprzez lokalne inicjatywy na rzecz zatrudnienia oraz wspieranie mobilności pracowników 8iii praca na własny rachunek, przedsiębiorczość i tworzenie przedsiębiorstw w tym innowacyjnych mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw Cel tematyczny 9 Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem 9b wspieranie rewitalizacji fizycznej, gospodarczej i społecznej ubogich społeczności na obszarach miejskich i wiejskich 9i aktywne włączenie, w tym z myślą o promowaniu równych szans oraz aktywnego uczestnictwa i zwiększaniu szans na zatrudnienie 9iv ułatwianie dostępu do przystępnych cenowo, trwałych oraz wysokiej jakości usług, w tym opieki zdrowotnej i usług socjalnych świadczonych w interesie ogólnym 9v wspieranie przedsiębiorczości społecznej i integracji zawodowej w przedsiębiorstwach społecznych 84 oraz ekonomii społecznej i solidarnej w celu ułatwiania dostępu do zatrudnienia Priorytety inwestycyjne bezpośrednio związane z rewitalizacja w ramach krajowych programów operacyjnych: Program Operacyjny Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój Program Operacyjny Polska Wschodnia Program Operacyjny Polska Cyfrowa Priorytety Inwestycyjne 4iii Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym. 4v Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów w szczególności obszarów miejskich , w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu. 6c Zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa naturalnego i kulturowego . 6e (iv) podejmowanie przedsięwzięć mających na celu poprawę stanu jakości środowiska miejskiego, rewitalizacje miast, rekultywację i dekontaminację terenów poprzemysłowych (w tym terenów powojskowych), zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza oraz propagowania działań służących zmniejszaniu hałasu. 9a Inwestycję w infrastrukturę zdrowotna i społeczną, które przyczynią się do rozwoju krajowego, regionalnego i lokalnego, zmniejszania nierówności w zakresie stanu zdrowia, promowanie włączenia społecznego poprzez lepszy dostęp do usług społecznych, kulturalnych i rekreacyjnych oraz przejścia z usług instytucjonalnych na usługi na poziomie społeczności lokalnych. 8ii Trwała integracja na rynku pracy ludzi młodych, w szczególności tych, którzy nie pracują, nie kształcą się ani nie szkolą, w tym ludzi młodych zagrożonych wykluczeniem społecznym i ludzi młodych wywodzących się ze środowisk zmarginalizaownych, także przez wdrażanie gwarancji dla młodzieży. 4e promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące dla klimatu. 2a Poszerzanie zakresu dostępności łączy szerokopasmowych oraz wprowadzanie szybkich sieci internetowych oraz wspieranie wprowadzania nowych technologii i sieci dla gospodarki cyfrowej. 2c wzmocnienie zastosowań TIK dla e-administracji, e-uczenia się, ewłączenia społecznego, e-kultury i e-zdrowia. 9. Indykatywne ramy finansowe w odniesieniu do przedsięwzięć, z indykatywnymi wielkościami środków finansowych z różnych źródeł Głównym źródłem współfinansowania projektów rewitalizacyjnych z funduszy UE są środki RPO (EFS i EFRR). Silna koordynacja i synergia projektów rewitalizacyjnych finansowanych szczególnie w ramach EFS i EFRR jest konieczna dla uzyskania korzystnych efektów dla obszarów rewitalizacji. Dodatkowym, komplementarnym źródłem ich współfinansowania są środki KPO (EFS, EFRR, FS). Ponadto źródłem współfinansowania projektów rewitalizacyjnych będą środki budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, a także pozostałe np. prywatne. Komplementarność finansowa oznacza tu także zdolność łączenia prywatnych i publicznych źródeł finansowania, przy założeniu, że stymulowanie endogenicznych zdolności inwestycyjnych ma kluczowe znaczenie dla dynamiki pożądanych zmian. 85 podmiot realizujący nazwa projektu/przedsięwzięcia szacowana wartość źródło współfinansowania UE max % inne środki projekty podstawowe Gmina Miejska Szczytno Amfiteatr - nowy produkt w wachlarzu usług Miejskiego Domu Kultury w Szczytnie Gmina Miejska Szczytno w partnerstwie z Powiatem Szczycieńskim i Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie Dziedziniec Ratusza i ruiny zamku krzyżackiego w Szczytnie - nowy produkt turystyczny na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Gmina Miejska Szczytno Gmina Miejska Szczytno Powiatowy Urząd Pracy w Szczytnie Powiatowy Urząd Pracy w Szczytnie Powiat szczycieński w partnerstwie z Gminą Miejską Szczytno projekty pozostałe Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie ul. M. J. Piłsudskiego 111 Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie ul. M. J. Piłsudskiego 111 Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie ul. M. J. Piłsudskiego 111 Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie ul. M. J. Piłsudskiego 111 Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie ul. M. J. Piłsudskiego 111 Zwiększenie efektywności energetycznej budynku Szkoły Podstawowej nr 6 im Orła Białego w Szczytnie Zwiększenie efektywności energetycznej budynku w którym znajdują się Miejskie Przedszkole z Oddziałami Integracyjnymi nr 3 "Promyczek" w Szczytnie oraz Oddzial Żłobkowy przy Miejskim Przedszkolu z Oddziałami Integracyjnymi nr 3 "Promyczek" w Szczytnie RPO 30+ Rozwój Przedsiębiorczości i Ożywienie rynku pracy powiatu szczycieńskiego Aktywizacja osób młodych pozostających bez pracy w powiecie szczycieńskim (II) Rozbudowa e-usług na terenie miasta Szczytno Remont zabytkowego budynku 26, byłego przedszkola z adaptacją na „Centrum badań i rozwoju kompetencji Policji" Remont zabytkowych placów parkingowych na terenie bazy transportu Remont budynku zabytkowego na cele dydaktyczne nr 52/I/28 (budynek z działem wydawnictw i poligrafii) Remont budynku internatu na cele mieszkalnodydaktyczno-szkoleniowe Remont-odnowienie pokrycia dachowego i elewacji zabytkowych budynków nr 52/I/18 i 86 3 000 000,00 EFRR 85 budżet gminy 14 000 000,00 EFRR 85 budżet gminy/budżet powiatu/budżet jednostki kultury 5 400 000,00 EFRR 85 budżet gminy 1 100 000,00 EFRR 85 budżet gminy 1 774 512,79 EFS 100 1 981 619,01 EFS 91,89 1 500 000,00 EFRR 85 budżet powiatu/ budżet gminy 5 600 000,00 EFRR 85 budżet instytucji edukacyjnej 2 200 000,00 EFRR 85 budżet instytucji edukacyjnej 3 200 000,00 EFRR 85 budżet instytucji edukacyjnej 1 200 000,00 EFRR 85 1 700 000,00 EFRR 85 budżet powiatu budżet powiatu budżet instytucji edukacyjnej budżet instytucji edukacyjnej Wspólnota Mieszkaniowa ul. Barcza 11 Zarządca nieruchomości "Pro Domus" Nieruchomości Zbigniew Wróblewski ul. Ogrodowa 18 Wspólnota Mieszkaniowa ul. Pasymska 17 Wspólnota Mieszkaniowa ul. Piłsudskiego 27 Wspólnota Mieszkaniowa "Pod Lipą” ul. Sikorskiego 2, Pasymska 13 Wspólnota Mieszkaniowa ul. Śląska 12 LAKE HOUSE Sp. z o.o. ul. Bohaterów Września 1939 r. 15c/4 Spółdzielnia Mieszkaniowa "Odrodzenie" ul. Narońskiego 2 Spółdzielnia Mieszkaniowa "Odrodzenie" ul. Narońskiego 2 Spółdzielnia Mieszkaniowa "Odrodzenie" ul. Narońskiego 2 52/I/20 (budynki administracyjne - Kanclerz, Kwestura i Zespół do Spraw Inwestycji) Wymiana płyty stropowej nad piwnicami budynku i remont dachu 100 000,00 EFRR 85 środki prywatne Remont i adaptacja budynku usługowomieszkalnego 290 000,00 EFRR 85 środki prywatne Zmiana sposobu ogrzewania budynku 120 000,00 EFRR 85 środki prywatne 60 000,00 EFRR 85 środki prywatne 765 000,00 EFRR 85 środki prywatne 200 000,00 EFRR 85 środki prywatne 4 000 000,00 EFRR 50 środki prywatne 787 200,00 EFRR 85 środki prywatne 12 927 300,00 EFRR 85 środki prywatne EFRR + EFS 85 środki prywatne Docieplenie budynku (piwnic) wraz z remontem instalacji wodnej i kanalizacyjnej Remont elewacji budynku, wraz z remontem instalacji C.O. i sanitarnej Poprawa efektywności energetycznej budynku mieszkalnego wielorodzinnego Budowa restauracji wraz z zapleczem technicznym do uprawiania wakeboardingu, w tym budowa pomostu startowego, pomostu bezpieczeństwa, ptasiej wyspy i wyciągu Zagospodarowanie i rozwój przestrzeni publicznej SM "Odrodzenie" poprzez podniesienie atrakcyjności społecznej mieszkańców Modernizacja budynków SM Odrodzenie w celu unowocześnienia obiektów i nadania im walorów funkcjonalnych i estetycznych oraz wpływających na energooszczędność Poprawa dostępu do usług publicznych oraz aktywizacja środowisk lokalnych ze szczególnym uwzględnieniem osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznych. 87 500 000,00 10. Mechanizmy włączenia mieszkańców, przedsiębiorców i innych podmiotów podmiotów i grup aktywnych na terenie gminy w proces rewitalizacji Zgodnie z Wytycznymi w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020, program rewitalizacji jest wypracowywany przez samorząd gminny. Prace nad jego przygotowaniem, jak również wdrażaniem (realizacja) oparte powinny być na współpracy ze wszystkimi grupami interesariuszy, w tym szczególnie ze społecznością obszarów rewitalizacji, innymi użytkownikami, przedsiębiorcami i organizacjami pozarządowymi. Prace nad Programem Rewitalizacji Miasta Szczytno do 2020 roku poddawane były dyskusji z szerokim gronem potencjalnych beneficjentów. Realizacja zasady partycypacji i partnerstwa w procesie rewitalizacji miała miejsce już na etapie tworzenia programu. Po podjęciu przez Radę Miasta decyzji o zainicjowaniu prac nad niniejszym programem, Burmistrz Miasta Szczytno na podstawie art. 5a ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 r. póz. 446) podał do publicznej wiadomości, że w dniu 28 kwietnia 2016 r. Rada Miejska w Szczytnie podjęła uchwałę nr XV/116/2016 w sprawie przystąpienia do sporządzenia Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Szczytno do 2020 roku. Tym samym w Wydziale Gospodarki Przestrzennej i Ochrony Środowiska Urzędu Miejskiego w Szczytnie zainteresowani mogli zapoznać się z niezbędną dokumentacją oraz uzyskać stosowne informacje dotyczące procesu tworzenia programu jak również składać uwagi i wnioski. Podstawą pracy nad programem była diagnoza stanu miasta oraz badania ankietowe potrzeb inwestycyjnych mieszkańców, jednostek edukacyjnych, zarządców nieruchomości mieszkalnych, spółdzielni mieszkaniowych, przedsiębiorców. Następnie na tej podstawie określony został obszar zdegradowany oraz propozycja obszaru rewitalizacji. Po szczegółowej analizie przestrzennej granic oraz w wyniku omówienia znajdujących się na obszarze lokalnych potencjałów, dokonano korekty zasięgu przestrzennego obszaru, który podlegać będzie procesowi rewitalizacji. Wypracowany obszar mieścił się w limitach przestrzennych określonych wytycznymi Ministra Infrastruktury i Rozwoju, przekraczał natomiast limit liczby ludności, w związku z czym konieczne były dalsze korekty. Korekty granic dokonywano w ścisłej współpracy z interesariuszami programu tak by wypracować konsensus w zakresie obszaru objętego późniejszymi inwestycjami i przedsięwzięciami. Podczas otwartego naboru przedsięwzięć rewitalizacyjnych, który trwał od 25.05.2016 do 16.06.2016 złożonych zostało ponad 20 kart przedsięwzięć uwzględniających łącznie ponad 100 obiektów objętych zakresem infrastrukturalnym wraz z przedsięwzięciami na rzecz społeczności lokalnej. Karty przedsięwzięć złożone zostały przez wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe, jednostki miejskie, szkoły i inne instytucje publiczne, zawierające pomysły na ożywienie obszaru rewitalizacji. Na podstawie charakterystyki zawartych w kartach przedsięwzięć opracowane zostały kierunki działań mające na celu eliminacje lub ograniczenie występujących tu negatywnych zjawisk powodujących sytuację kryzysową. Udział mieszkańców w procesie tworzenia dokumentu jest również zapewniony procedurą oceny oddziaływania na środowisko, prowadzoną na podstawie przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Partycypacja społeczna na etapie wdrażania procesu rewitalizacji, zapewniona będzie przede wszystkim dzięki roli Miasta Szczytno jako koordynatora i zarządzającego programem. Należy podkreślić, że z uwagi na wciąż niską świadomość społeczną odnośnie właściwego rozumienia procesu rewitalizacji niniejszy program stanowi dopiero początek kreowania właściwych postaw, relacji, a także partnerstw na rzecz właściwej rewitalizacji. Pobudzanie inicjatyw społecznych, w tym wyłanianie lokalnych liderów, współpraca z zarządcami osiedli mieszkaniowych na obszarze rewitalizacji oraz tworzenie sieci poparcia na rzecz działań rewitalizacyjnych jest jednym z priorytetowych zadań programu. Realizacji tych założeń będzie służył nieustanny dialog z mieszkańcami, poprzez instrumenty partycypacji społecznej: • Budżet Obywatelski • konsultacje społeczne poszczególnych inwestycji i innych działań w ramach przedsięwzięć rewitalizacyjnych • działania edukacyjne i popularyzatorskie na temat pojęcia rewitalizacji oraz możliwości włączenia się mieszkańców w ten proces, prowadzone przez cały okres wdrażania programu • kreowanie i promowanie postaw obywatelskich (np. poprzez wolontariat) • narzędzia finansowe służące wzmocnieniu aktywnych postaw mieszkańców 88 11. System realizacji (wdrażania) programu rewitalizacji Wszystkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne realizowane będą przez interesariuszy procesu rewitalizacji. Za realizację podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych odpowiedzialna będzie Gmina Miejska Szczytno we współpracy z własnymi jednostkami organizacyjnymi. W celu osiągnięcia maksymalnej efektywności konieczne będzie koordynowanie zadań prowadzonych przez różne podmioty. Odpowiedzialność za koordynację i system wdrażania w strukturach urzędu miasta obejmie Wydział Gospodarki Przestrzennej i Ochrony Środowiska. Podział kompetencji w zakresie wdrażania, monitoringu i aktualizacji będzie następujący: 1. Rada Miasta w Szczytnie - w kompetencji leży przyjęcie Programu oraz dokonywanie korekt w zapisach na podstawie Uchwał Rady Miasta. 2. Burmistrz Szczytna - nadzór nad realizacją Programu poprzez koordynowanie wydziału Wydział Gospodarki Przestrzennej i Ochrony Środowiska 3. Urząd Miejski w Szczytnie waz z komórkami organizacyjnymi - wydziały merytoryczne odpowiedzialne za wdrażanie przedsięwzięć rewitalizacyjnych zgodnie z obszarem działania Do zadań Wydziału Gospodarki Przestrzennej i Ochrony Środowiska należeć będzie: 1) prowadzenie spraw związanych z opracowywaniem, aktualizacją, monitoringiem programu rewitalizacji, w tym w szczególności: a. prowadzenie spraw w zakresie delimitacji potencjalnych obszarów rewitalizacji, b. prowadzenie spraw związanych opracowywaniem i aktualizacją programu rewitalizacji, c. prowadzenie spraw związanych z monitorowaniem i przygotowywaniem sprawozdań z realizacji programu rewitalizacji, d. inicjowanie przedsięwzięć rewitalizacyjnych w ramach realizacji programu rewitalizacji miasta, e. prowadzenie spraw związanych z organizacją przedsięwzięć informacyjnych, promocyjnych i konsultacyjnych dotyczących rewitalizacji, 2) współpraca z jednostkami Gminy Miejskiej Szczytno oraz innymi podmiotami przy programowaniu i realizacji projektów rewitalizacyjnych. Ponadto Gmina jako koordynator procesu rewitalizacji będzie dokładała wszelkich starań do tworzenia płaszczyzn współpracy interesariuszy rewitalizacji, zapewnienie odpowiedniej komunikacji pomiędzy interesariuszami, inicjowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych oraz inspirowania platform wymiany doświadczeń i dobrych praktyk rewitalizacyjnych. Proces rewitalizacji będzie wpisany w partycypację społeczną jako fundament działań na każdym etapie tego procesu (diagnozowanie, programowanie, wdrażanie, monitorowanie). Realizowanie Programu wymagać będzie zaangażowania w proces wdrożeniowy zwłaszcza mieszkańców, którzy stanowią bezpośrednich odbiorców wszystkich działań. Bardzo ważna w tym kontekście będzie współpraca z organizacjami pozarządowymi w tym zakresie, gdyż nierzadko dysponują one odpowiednim zasobem wiedzy na temat znaczenia procesu rewitalizacji dla wzmocnienia społecznej aktywności. Nadawanie ostatecznego kształtu planowanym projektom rewitalizacyjnym oraz badanie efektów wykonanych projektów będzie dokonywane w ścisłej współpracy z mieszkańcami przy wykorzystaniu dostępnych narzędzi np. konsultacji pośrednich (ankiety, wywiady, itp.) lub pośrednich (spotkania prowadzone na obszarach rewitalizowanych). 12. System monitoringu i oceny skuteczności działań i system wprowadzania modyfikacji w reakcji na zmiany w otoczeniu programu Monitorowanie wdrażania programu rewitalizacji odbywać się będzie na wiele sposobów. Przede wszystkim szczegółowej ocenie poddana będzie realizacja podstawowych przedsięwzięć rewitalizacyjnych, zidentyfikowanych w niniejszym programie. Działania związane z monitoringiem oraz aktualizacją programu rewitalizacji będą prowadzone w następujący sposób: - pozyskiwanie informacji od beneficjentów projektów zgłoszonych do planu finansowego na temat stanu realizacji danego projektu i jego efektów - monitorowanie wskaźników sytuacji społeczno-gospodarczej na obszarze rewitalizowanych w odniesieniu do wartości dla całego miasta Corocznie zbierane dane jakościowe i ilościowe służące ocenie stopnia wdrażania poszczególnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych posłużą do opracowania sprawozdań rocznych z realizacji programu. W miarę potrzeb, wnioski z tych sprawozdań posłużą do wdrażania działań naprawczych bądź wprowadzania zmian w programie, w celu zwiększenia jego efektywności. Niezwykle istotna dla powodzenia procesu rewitalizacji będzie zwrócenie szczególnej uwagi na nowe zjawiska negatywne, ryzyka czy zagrożenia pojawiających się w wyniku realizacji programu. W przypadku ich wystąpienia, zakłada się natychmiastowe 89 podejmowanie działań zaradczych lub naprawczych na bieżąco, przez cały okres realizacji programu. Dane zbierane do rocznej oceny pochodzić będą ze sprawozdań z realizacji zadań własnych oraz wykonania budżetu urzędu miasta oraz miejskich jednostek organizacyjnych, badań ankietowych mieszkańców obszaru rewitalizacji, obserwacji własnych, wywiadów z interesariuszami rewitalizacji. Wskaźniki służące ocenie realizacji Programu to wskaźniki kontekstowe opisujące sytuację społeczno-gospodarczą na obszarach rewitalizowanych. Co roku odbędzie się monitoring wskaźników produktu realizacji natomiast ze względu na długofalowy charakter programu rewitalizacji oraz planowane do realizacji przedsięwzięcia wieloletnie, ocena wskaźników rezultatu zostanie dokonana na koniec realizacji programu. Aktualizacja Programu będzie się odbywała w zależności od potrzeb wynikających z raportów rocznych na wniosek interesariuszy programu rewitalizacji. Uzupełnienie planowanych projektów rewitalizacyjnych będzie możliwe pod warunkiem wpisywania się w założone cele rewitalizacji. Zaktualizowany dokument Programu Rewitalizacji będzie przyjęty Uchwałą Rady Miasta w Szczytnie. Wskaźniki wdrażania poszczególnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych: lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. wskaźnik Liczba nowych produktów turystycznych i kulturalnych Liczba wydarzeń na rzecz społeczności obszaru rewitalizacji Liczba inicjatyw społecznych o tematyce kulturalno-historycznej Liczba inicjatyw lokalnych integrujących mieszkańców obszaru rewitalizacji Liczba osób wykluczonych objętych wsparciem w ramach inicjatyw aktywizujących Liczba działań/projektów/programów aktywizujących osoby wykluczone Wzrost oczekiwanej liczby odwiedzin w objętych wsparciem miejscach należących do dziedzictwa kulturalnego i naturalnego oraz stanowiących atrakcje turystyczne Powierzchnia zmodernizowanej/nowoutworzonej przestrzeni publicznej Liczba wyremontowanych budynków użyteczności publicznej Liczba wyremontowanych budynków mieszkalnych Liczba przedsięwzięć aktywizacji zawodowej dla osób młodych Liczba staży zawodowych oferowanych młodym osobom Liczba osób bezrobotnych objętych wsparciem na potrzeby rynku pracy Liczba przedsięwzięć aktywizacji zawodowej osób oddalonych od rynku pracy Liczba staży zawodowych oferowanych osobom oddalonym od rynku pracy Liczba osób bezrobotnych niepełnosprawnych objętych wsparciem na potrzeby rynku pracy Liczba osób, którym udzielono wsparcia na założenie działalności gospodarczej Liczba działań/narzędzi informacyjnych wspierających przedsiębiorczość Liczba wspartych obiektów infrastruktury zlokalizowanych na rewitalizowanych obszarach Liczba wyremontowanych obiektów dziedzictwa kulturowego na obszarze rewitalizacji Liczba uruchomionych atrakcji turystyczno-rekreacyjnych Liczba wdrożonych e-usług w ramach usług publicznych Liczba budynków użyteczności publicznej poddanych termomodernizacji Zmniejszenie zapotrzebowania na energię elektryczną i cieplną budynków użyteczności publicznej Liczba budynków mieszkalnych poddanych termomodernizacji Zmniejszenie zapotrzebowania na energię elektryczną i cieplną budynków mieszkalnych Liczba przedsięwzięć na rzecz kształcenia zawodowego n rok Wskaźniki obrazujące zmianę niekorzystnej sytuacji w obszarach rewitalizowanych: lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. wskaźnik średnia gęstość zaludnienia odsetek osób w wieku produkcyjnym w ogólnej liczbie ludności odsetek osób w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności stosunek osób w wieku nieprodukcyjnym do osób w wieku produkcyjnym stosunek osób w wieku poprodukcyjnym do osób w wieku przedprodukcyjnym stosunek osób w wieku poprodukcyjnym do osób w wieku produkcyjnym 90 2020 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w CEiDG na 100 osób liczba osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej na 100 osób odsetek osób korzystających z pomocy społecznej poniżej kryterium dochodowego wśród osób korzystających z pomocy społecznej odsetek osób korzystających z pomocy społecznej powyżej kryterium dochodowego wśród osób korzystających z pomocy społecznej odsetek rodzin otrzymujących zasiłki rodzinne na dzieci w ogólnej liczbie mieszkańców liczba zarejestrowanych bezrobotnych w ogólnej liczbie mieszkańców udział osób długotrwale bezrobotnych wśród zarejestrowanych udział długotrwale bezrobotnych wśród osób w wieku produkcyjnym udział osób bezrobotnych z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym wśród zarejestrowanych udział osób bezrobotnych z wykształceniem wyższym wśród zarejestrowanych liczba aptek na 10000 mieszkańców 91