Prezentacja z pierwszych zajęć

Systemy operacyjne i sieci
Zajęcia 1
Wprowadzenie do systemu Unix/Linux
mgr inż. Krzysztof Wróbel
Katedra Lingwistyki Komputerowej
Warunki zaliczenia
● obecność i realizowanie zadań
● dwa kolokwia
Kontakt oraz materiały:
● WWW: http://wierzba.wzks.uj.edu.pl/~kwrobel/
● e-mail: [email protected]
Zakres materiału
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Wprowadzenie do systemu Unix/Linux
Podstawowe polecenia Linux (obsługa plików i katalogów)
Użytkownicy, grupy i prawa dostępu
Procesy, daemony i sygnały
Wejścia i wyjścia procesu
Zmienne środowiskowe
Filtrowanie strumienia tekstu i wyrażenia regularne
Skrypty powłoki bash
Kompresja i narzędzia sieciowe
Cykliczne uruchamianie programó w oraz kontrola wersji
dokumentó w tekstowych
UNIX
● system operacyjny
● pierwsze wydanie w 1969 (MS-DOS 1981)
● uniksopodobne:
○
○
○
○
GNU/Linux
Mac OS X, iOS
Android
BlackBerry 10
● stabilny, lekki, łatwy w rozwoju
Linux
● rodzina uniksopodobnych systemów operacyjnych
opartych na jądrze Linux
● open source
● zastosowania:
○
○
○
○
serwery usług internetowych
superkomputery - http://www.top500.org/statistics/list/
ISS (2013)
naukowe
● mnóstwo dystrybucji (http://distrowatch.com)
Dystrybucja Linuxa
● jądro Linux (kernel)
● powłoka (shell)
● narzędzia i aplikacje
Powłoki
Źródło: http://www.faqs.org/faqs/unix-faq/shell/shell-differences/
Bash
●
●
●
●
tekstowa powłoka
domyślny na Linuxie i Mac OS X
sportowany na Windows (Cygwin, MinGW)
skrypty startowe (logowanie, wylogowanie, tryb
interaktywny)
● aliasy
alias wierzba="ssh [email protected]"
● skróty klawiszowe
Skróty klawiszowe
●
●
●
●
●
Tab - autouzupełnianie
Ctrl+C - SIGINT
Ctrl+D - EOF
Ctrl+Z - SIGTSTP
Ctrl+L - clear
Filesystem Hierarchy Standard
/ - korzeń systemu plików (root file system)
/boot - obrazy jądra systemu
/dev - urządzenia
/etc - pliki konfiguracyjne
/home - katalogi domowe użytkowników
/mnt, /media - dyski i nośniki
/tmp - pliki tymczasowe
/usr - programy
/var - logi systemu, kolejki wydruków
Systemy plików
●
●
●
●
●
●
●
ext2 (1993) - do 2038 r.
ext3 (2001) - księgowanie
ext4 (2008) - do 2514 r., zwiększone limity
ReiserFS (2001) - wolny w porównaniu do ext3
FAT16 (1984) - do 2099 r., partycja 2 GB
FAT32 (1996) - partycja 2-16 TB
NTFS (1993) - do 60056 r., księgowanie, kompresja
Instalacja systemu
● źródła:
○
○
○
○
płyta
dysk zewnętrzny
dysk wewnętrzny
sieć
● partycje
● dostęp do Internetu
SSH
● protokół zdalnego dostępu
● szyfrowanie
● ssh, scp, sftp
● PuTTY, WinSCP - Windows
Materiały
● skrypt
● manual - man polecenie
● http://explainshell.com/
Wierzba i historia poleceń
połączenie z wierzbą:
ssh [email protected]
plik z historią poleceń:
.bash_history
script - program do zapisywania sesji