Szuflada Szymborskiej

„Szuflada Szymborskiej”
„SZUFLADA SZYMBORSKIEJ”
Fundacja im. Wisławy Szymborskiej w Krakowie powstała z inicjatywy
samej Poetki, którą powołała do życia w swoim testamencie. Na mocy
testamentu Wisławy Szymborskiej Fundacja organizuje międzynarodowe
konkursy literackie, konkursy
recytatorskie, mające na celu
popularyzację poezji, literackie realizacje filmowe i spotkania z przyjaciółmi Wisławy Szymborskiej. Z inicjatywy
w
Muzeum
Krakowie
Narodowego
i
Fundacji,
powstał zamysł wystawienia
Szuflada Szymborskiej
pamiątek po Poetce w formie
wystawy
noszącej
tytuł
„Szuflada Szymborskiej”. Wnętrze wystawy, mieszczące się w Kamienicy
Szołayskich – Oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie przy placu
Szczepańskim 9, urządzone jest w bliskim poetce nieco surrealnym duchu,
jak podkreśla Zofia Gołubiew, Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.
Tytuł zaczerpnięty z wiersza
„Możliwości”,
Poetka
w
wyznaje:
którym
„wolę
szuflady”, doskonale oddaje
część ekspozycji zamieszczonych w szufladach, w których
oglądamy m.in. kolekcjonowane
stare
wyklejanki,
Ptaszek częstujący papierosem
teatralną
widokówki,
wycinanki
maskę,
czy
lornetkę
i wachlarz, które zapewne
towarzyszyły Szymborskiej na spektaklach teatralnych. Na jednej ze ścian
w szklanych gablotach zamieszczono pamiątki, które dostawała Szymborska
od przyjaciół, np. żeliwny trampek, włochate prosię – pozytywka, wielka
„Szuflada Szymborskiej”
zapalniczka w kształcie łodzi podwodnej, ptaszek częstujący papierosem,
porcelanowa dłoń z liniami papilarnymi i podpisem „the hand”, mnóstwo
małp, kotów, atletów, pojemniki na sól i pieprz w kształcie postaci Schillera
i Goethego – dar od Ewy Lipskiej, czy miniaturowa komoda z szufladami od
Czesława Miłosza.
„Najczęściej są to rzeczy przypadkowe, które dostałam w prezencie, ja nic
„porządnego” nigdy nie dostaję, bo tylko ktoś, kto mnie nie zna, może mi
podarować jakiś elegancki prezent”.
Wisława Szymborska
W drugiej sali możemy obejrzeć część księgozbioru z biblioteki
Wisławy Szymborskiej przeniesionego z mieszkania przy ul. Piastowskiej,
stolik
z
tomikami
wierszy
i piękną zieloną kanapę, na
której siadywała Noblistka.
W biblioteczce Szymborskiej
uwagę
przyciąga
słownik
pijacki
Polski
Juliana
Tuwima, czy Pegaz zdębiał
Stanisława Barańczaka, choć
jest to rzecz indywidualnego
Kanapa Szymborskiej
Szymborskiej
spojrzenia. Tuż nad kanapą
znajduje się telefon, w którym możemy usłyszeć wiersze Szymborskiej
czytane przez samą Poetkę,
natomiast
przez
obejrzeć
umieszczoną
drzwiami
komodę,
wała
za
wieloszufladową
którą
sama
przeciwnej
zbioru
wizjer
stoi
zaprojektoPoetka.
stronie
Po
księgo-
maszyna
do
pisania, na której SzymborStolik z tomikami wierszy
wiwrszyzuflada
Szymborskiej
s ka
przepisywała
swoje
rękopisy. I znów wracamy do
„Szuflada Szymborskiej”
szuflad. Komoda, na której stoi maszyna do pisania, zawiera kolejne szuflady
– z legitymacją i Orderem Orła Białego, Krzyżem Kawalerskim Orderu
Odrodzenia Polski, medalem i dyplomem noblowskim, wizytówkami Poetki,
notatnikiem z zapisanymi adresami
i telefonami, również osób zmarłych,
albowiem Szymborska nie miała zwyczaju wykreślać z notatnika osób, które
odeszły, wreszcie okularami, których używała. Jedna z szuflad, ku pełnemu
zaskoczeniu widza, poświęcona jest niezwykłemu zbiorowi kolorowych
zapalniczek, zapałek i popielniczek. Wystawie towarzyszą liczne fotografie
z poszczególnych etapów życia Poetki, począwszy od portretu Szymborskiej
z lat 60. autorstwa Andrzeja Żaka, zdjęć rodzinnych, m.in. z dzieciństwa
Portret Wisławy Szymborskiej, fot. Andrzej Żak
„Szuflada Szymborskiej”
ze starszą siostrą Nawoją, wspólnych chwil spędzanych z pisarzem Kornelem
Filipowiczem,
skończywszy
na
zdjęciach
Szymborskiej
w
ulubionych
rękawicach bokserskich od Andrzeja Gołoty i portretach pod tabliczkami ze
śmiesznymi nazwami miejscowości, np. Neandertal, Pcim czy Donosy.
Nawoja i Wisława Szymborskie (zdjęcie z archiwum Poetki)
Wystawa zaprasza widza nie tylko w prywatny świat Wisławy Szymborskiej.
Przedmioty, rękopisy, fotografie, pamiątki od przyjaciół przeplatane są
cytatami
z poezji Noblistki.
Tuż przed wejściem do „Szuflady” można
obejrzeć film Katarzyny Kolendy-Zaleskiej: „Czasami życie bywa znośne”.
Naszą wystawę na którą składają się fotografie z krakowskiej „Szuflady
Szymborskiej” zorganizowano za zgodą Muzeum Narodowego w Krakowie
i Fundacji im. Wisławy Szymborskiej. Mamy nadzieję, że wystawa będzie dla
Państwa zachętą do odkrycia tej niezwykłej Poetki, a także odwiedzenia
słynnej „Szuflady Szymborskiej” w Krakowie. Laureatów międzynarodowych
konkursów literackich im. Wisławy Szymborskiej Fundacja honoruje Nagrodą
im. Wisławy Szymborskiej, przyznaje też ustanowioną przez Szymborską
nagrodę im. Adama Włodka. Adam Włodek, poeta, tłumacz i redaktor, mąż
Wisławy Szymborskiej, był opiekunem Koła Młodych przy Związku Literatów
Polskich,
pomagając
wielu
sławnym
poetom
(
w ty m
Szymborskiej)
w początkach ich twórczej drogi.
Dorota Pająk