UZASADNIENIE Przedstawiany projekt rozporządzenia stanowi

UZASADNIENIE
Przedstawiany projekt rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia zawartego
w art. 9a pkt 1 i 2 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach (Dz. U. z 2004 r. Nr 243,
poz. 2441, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, zgodnie z którym minister właściwy do spraw
gospodarki określi, w drodze rozporządzeń, dla poszczególnych rodzajów lub grup
przyrządów pomiarowych:
1) wymagania, którym powinny odpowiadać przyrządy pomiarowe podlegające prawnej
kontroli metrologicznej w zakresie konstrukcji, wykonania, materiałów oraz
charakterystyk metrologicznych, a także, jeżeli jest to niezbędne, w zakresie warunków
właściwego stosowania tych przyrządów oraz miejsc umieszczania na nich cech
legalizacji i zabezpieczających,
2) szczegółowy zakres badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli
metrologicznej, a także, jeżeli jest to niezbędne, sposoby i metody ich przeprowadzania.
Na podstawie powyższego upoważnienia wydane zostało rozporządzenie Ministra
Gospodarki z dnia 9 czerwca 2009 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać wagi
automatyczne przenośnikowe, oraz szczegółowego zakresu sprawdzeń wykonywanych
podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (Dz. U. Nr 98, poz.
820), zwane dalej „rozporządzeniem”.
Celem zmiany obowiązujących przepisów jest określenie wymagań w zakresie
podlegającym sprawdzeniu podczas legalizacji ponownej przyrządów pomiarowych
zalegalizowanych lub uwierzytelnionych na podstawie przepisów obowiązujących przed
wejściem w życie przepisów ustawy, które zgodnie z § 7 rozporządzenia Ministra Gospodarki
dnia 27 grudnia 2007 r. w sprawie rodzajów przyrządów pomiarowych podlegających
prawnej kontroli metrologicznej oraz zakresu tej kontroli (Dz. U. z 2008 r. Nr 3, poz. 13,
z późn. zm.) podlegają prawnej kontroli metrologicznej w zakresie legalizacji ponownej.
W okresie do dnia 31 grudnia 2013 r. wspomniane przyrządy pomiarowe mogą być
legalizowane na podstawie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie ustawy i jej
przepisów wykonawczych. Po tym terminie przyrządy pomiarowe podlegające legalizacji
będą mogły być legalizowane wyłącznie na podstawie przepisów obowiązujących w dniu ich
legalizacji, a dokonanie legalizacji będzie poświadczone dowodem legalizacji wyłącznie
w przypadku stwierdzenia przez organ administracji miar lub podmiot upoważniony, na
podstawie przeprowadzonego sprawdzenia przyrządu pomiarowego, że przyrząd pomiarowy
spełnia obowiązujące w dniu sprawdzania przyrządu wymagania.
W związku z wprowadzeniem do polskiego systemu prawnego Dyrektywy
2004/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie
przyrządów pomiarowych (Dz.Urz. UE L 135 z 30.04.2004, str. 1–80 Polskie wydanie
specjalne, rozdział 13, tom 34, P. 149 – 228) i stosownie do art. 12 ustawy z dnia 15 grudnia
2006 r. o zmianie ustawy o systemie oceny zgodności oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 249, poz. 1834), na podstawie upoważnień zawartych w ustawie z dnia 11 maja
2001 r. - Prawo o miarach, wydane zostały akty prawne określające wymagania, którym
powinny odpowiadać przyrządy pomiarowe podlegające prawnej kontroli metrologicznej
w zakresie konstrukcji, wykonania, materiałów oraz charakterystyk metrologicznych.
W rozporządzeniu określone zostały wymagania, w tym w zakresie wartości
dopuszczalnych błędów wskazań, wyłącznie dla przyrządów wprowadzanych do obrotu lub
użytkowania w wyniku dokonania oceny zgodności. W rozporządzeniu nie określono
natomiast wymagań dla przyrządów, które wprowadzone zostały w innym trybie niż ocena
zgodności.
Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 15 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o systemie
oceny zgodności oraz o zmianie niektórych innych ustaw, decyzje zatwierdzenia typu
dotyczące przyrządów pomiarowych podlegających od dnia 7 stycznia 2007 r. ocenie
zgodności wydane przed tym dniem na podstawie ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo
Wersja 05.08.13
Strona 1 z 6
o miarach, uznaje się za ważne do dnia upływu okresów ich ważności, a przyrządy
pomiarowe wprowadzone do obrotu lub użytkowania na podstawie tych decyzji, podlegają
legalizacji pierwotnej i legalizacji ponownej, na zasadach określonych w ustawie z dnia
11 maja 2001 r. - Prawo o miarach, przy czym mogą być one zgłaszane do legalizacji
pierwotnej do dnia upływu okresów ważności tych decyzji i powinny spełniać wymagania
obowiązujące przed dniem 7 stycznia 2007 r. Przepis ten nie może być stosowany do
przyrządów pomiarowych wprowadzonych do obrotu lub użytkowania na podstawie
przepisów obowiązujących przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo
o miarach.
Z powyższego wynika, że ze względu na brak prawnie określonych wartości
dopuszczalnych błędów wskazań, po 2013 r. niemożliwa będzie legalizacja wag
automatycznych przenośnikowych, zwanych dalej „wagami”, które zostały wprowadzone do
obrotu lub użytkowania na podstawie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie
ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach. Należy zauważyć bowiem, że podczas
legalizacji ponownej przyrządów pomiarowych, zgodnie z art. 8m ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia
11 maja 2001 r. - Prawo o miarach, dokonuje się sprawdzenia zgodności charakterystyk
metrologicznych z wymaganiami poprzez wyznaczenie błędów wskazań przyrządu
i porównanie ich z wartościami dopuszczalnych błędów granicznych przyrządu. Bez
możliwości sprawdzenia zgodności charakterystyk metrologicznych z wymaganiami nie
będzie podstaw do poświadczenia dowodem legalizacji jej dokonania.
Z danych szacunkowych Głównego Urzędu Miar wynika, że powyższy problem może
dotyczyć około 1,5 tys. sztuk wag automatycznych. Przyrządy te w znacznej części mogą
wypełniać swoje funkcje pomiarowe z zachowaniem wymaganej dokładności pomiarów
wielkości fizycznych, co jest podstawowym celem prawnej kontroli metrologicznej. Należy
zauważyć, że w grupie tych przyrządów pomiarowych są przyrządy, których okres
użytkowania nie jest długi (przyrządy te mogły być wprowadzane do obrotu lub użytkowania
w 2003 r.). Brak możliwości legalizacji tych przyrządów oznaczałby konieczność wycofania
tych przyrządów z użytkowania albo ponownego ich wprowadzenia do obrotu lub
użytkowania w trybie oceny zgodności. Niewątpliwie sytuacja ta mogłaby generować
nieuzasadnione koszty dla użytkowników tych przyrządów.
Przedstawiany projekt rozporządzenia wprowadza wymagania w zakresie wykonania,
w szczególności oznakowania, i charakterystyk metrologicznych dla wag, które legalizowane
były dotychczas z uwzględnieniem zasady określonej w art. 27 i 29a ustawy, czyli na
podstawie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie przepisów wykonawczych do
ustawy z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach.
Wymagania w zakresie oznakowania (§ 1 pkt 3 projektu) oparte są na przepisach
stanowiących podstawę zatwierdzenia typu tych przyrządów, natomiast wartości
dopuszczalnych błędów granicznych tych przyrządów proponuje się przyjąć w sposób
określony dla przyrządów podlegających ocenie zgodności (zmiana wynikająca z § 1 pkt 1 i 2
projektu polegająca na uchyleniu stosowania określonych przepisów rozporządzenia
wyłącznie do wag po ocenie zgodności, a tym samym umożliwienie ich stosowania także do
wag wprowadzonych do obrotu lub użytkowania na podstawie przepisów obowiązujących
przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach).
W § 1 pkt 4 lit. a projektu proponuje się doprecyzowanie, że przepis ten dotyczy
błędów sprawdzanych podczas legalizacji ponownej, w związku z wprowadzeniem w § 1 pkt
4 lit. b przepisu, że błędy graniczne dopuszczalne wagi w użytkowaniu są dwukrotnie wyższe
od błędów granicznych dopuszczalnych przy legalizacji. Zasada ta wynika z powszechnie
stosowanych w Unii Europejskiej zaleceń Międzynarodowej Organizacji Metrologii Prawnej.
Zauważyć należy, że zasada ta na podstawie dotychczasowych przepisów obejmowała wagi
po zatwierdzeniu typu. Mając na uwadze konieczność zapewnienia jednolitości zasad
użytkowania wag, zasada ta dotyczyć powinna także wag po ocenie zgodności.
W § 1 pkt 5 projektu (w części dotyczącej § 6 ust. 2 rozporządzenia) proponuje się
wprowadzenie wymagania dla urządzenia zerującego wag wprowadzonych do obrotu lub
Wersja 05.08.13
Strona 2 z 6
użytkowania na podstawie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie ustawy z dnia
11 maja 2001 r. - Prawo o miarach. Wymaganie to oparte jest na przepisach stanowiących
podstawę zatwierdzenia typu tych przyrządów. Konieczność jego wprowadzenia wynika
z faktu, że zmiany wskazania zera sprawdzane są podczas legalizacji ponownej wagi.
Zmiana zaproponowana w § 1 pkt 5 projektu (w części dotyczącej § 6 ust. 1
rozporządzenia) jest zmianą redakcyjną polegającą na doprecyzowaniu, że przepis ten
dotyczy przyrządów po ocenie zgodności. Zmian ta jest konieczna ze względu na zmianę
tytułu rozdziału 2 (wyłączenie ograniczenia stosowania przepisów rozdziału 2 do wag po
ocenie zgodności).
Zmiana zaproponowana w § 1 pkt 6 projektu ma charakter redakcyjny i wynika
z połączenia grupy przyrządów podlegających ocenie zgodności i grupy przyrządów, których
typ został zatwierdzony. Podczas legalizacji ponownej wykonuje się takie same czynności
sprawdzające niezależnie od trybu wprowadzenia danej wagi do obrotu lub użytkowania.
Mając na uwadze proponowany przepis w § 1 pkt 1 projektu, wyjaśnić należy, że
w związku z przepisem art. 10 ustawy z dnia 15 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o systemie
oceny zgodności oraz zmianie niektórych innych ustaw, rozporządzenie nie określa wymagań,
w tym w zakresie oznakowania i błędów granicznych dopuszczalnych, dla przyrządów
pomiarowych, o których mowa w przepisie art. 10 wspomnianej ustawy. Przyrządy te
powinny spełniać wymagania obowiązujące przed dniem 7 stycznia 2007 r.
Zgodnie z projektem rozporządzenia nowe przepisy powinny wejść w życie po
upływie 14 dni od dnia ogłoszenia aktu.
Projekt rozporządzenia podlega notyfikacji, zgodnie z rozporządzeniem Rady
Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu
notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597).
Projekt rozporządzenia został przekazany do konsultacji społecznych. Wyniki
konsultacji społecznych zostały przedstawione w Ocenie Skutków Regulacji.
Projekt rozporządzenia został udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej
Głównego Urzędu Miar. Projekt rozporządzenia po przekazaniu do uzgodnień
międzyresortowych, zostanie udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego
Centrum Legislacji, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.).
W trybie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa, zainteresowanie pracami nad projektem rozporządzenia zgłosił
Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego.
Wersja 05.08.13
Strona 3 z 6
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Podmioty, na które oddziałuje akt normatywny
Rozporządzenie oddziałuje na podmioty użytkujące wagi automatyczne
przenośnikowe. Wprowadzane przepisy powinny zapewnić możliwość dalszego użytkowania
wag wprowadzonych do obrotu lub użytkowania na podstawie przepisów obowiązujących
przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach, pod warunkiem, że
ich charakterystyki metrologiczne odpowiadają charakterystykom metrologicznym
przyrządów po ocenie zgodności.
Rozporządzenie oddziałuje na organy administracji miar w zakresie wykonywania
prawnej kontroli metrologicznej wag automatycznych przenośnikowych.
2. Konsultacje społeczne
W trakcie konsultacji społecznych projekt rozporządzenia został przekazany do
następujących producentów i importerów wag, ich organizacji i zrzeszeń oraz użytkowników
wag: Business Centre Club, Górnicza Izba Przemysłowo – Handlowa, Instytut Transportu
Samochodowego, Izba Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii, Izba Gospodarcza
Ciepłownictwo Polskie, Izba Gospodarcza Sprzedawców Polskiego Węgla, Krajowa Izba
Gospodarcza, Krajowa Rada Rzeczników Konsumentów, Naczelna Organizacja Techniczna,
Polska Akademii Nauk, Polska Akademia Umiejętności, Polska Izba Handlu, Polska Izba
Motoryzacji, Polska Izba Producentów Urządzeń i Usług na Rzecz Kolei, Polska
Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan, Polski Komitet Normalizacyjny, Polski
Związek Przemysłu Motoryzacyjnego, Polskie Centrum Akredytacji, Pracodawcy
Rzeczypospolitej Polskiej, Rada Krajowa Federacji Konsumentów, Stowarzyszenie
Konsumentów Polskich, Stowarzyszenie Producentów Wag w Polsce, Towarzystwo
Gospodarcze – Polskie Elektrownie, Związek Pracodawców Przemysłu Urządzeń
Pomiarowych, Związek Rzemiosła Polskiego, Automex System s.c. , Elektroniczne Wagi
Przemysłowe Z.Niewiński, Fenix System Sp. z o.o., MASA Zenon Kolankowski, Metro-Wag
M. Jabłoński, Pomorskie Wagi Andrzej Szczerbakowski, Precia Polska Sp. z o.o., Procelwag
Sp. z o.o., RADWAG Wagi Elektroniczne, Schenck Process Polska Sp. z o. o., Tamtron S.A.,
Wikpol Sp. z o.o., Zakład Mechaniki Precyzyjnej i Usług Technicznych s.c.
W terminie wyznaczonym do zgłaszania uwag nikt nie zgłosił uwag do projektu
rozporządzenia. Po upływie wyznaczonego terminu, wpłynęło pismo Stowarzyszenia
Producentów Wag w Polsce, w którym stwierdzono, że „wprowadzenie obowiązku
spełniania przez wagi, podczas prawnej kontroli metrologicznej, aktualnych wymagań – bez
względu na okres ich wprowadzenia do obrotu i użytkowania uważam za zbyt pochopny”.
Uzasadniane to jest tym, że „użytkownik wagi której nie będzie można zalegalizować
zmuszony będzie do zakupu nowej wagi”, a potrzeba wymiany wag automatycznych pojawi
się po 1 stycznia 2014 r., „gdy urzędy miar gremialnie zaczną odmawiać legalizacji starym
wagom”. W piśmie sformułowano również zapytanie: „kto dostarczy i przeprowadzi ocenę
nowych wag”, które mają zastąpić wagi wycofane z użytkowania ze względu na brak dowodu
legalizacji.
Stanowisko Stowarzyszenia Producentów Wag w Polsce jest niezasadne.
W uzasadnieniu do projektu rozporządzenia wyjaśniono, że celem proponowanych przepisów
jest zapewnienie możliwości legalizowania wag wprowadzonych do obrotu lub użytkowania
na podstawie przepisów obowiązujących przed wejściem w życie ustawy z dnia 11 maja
2001 r. - Prawo o miarach. Twierdzenie, że po dniu 1 stycznia 2014 r. „urzędy miar
gremialnie zaczną odmawiać legalizacji starym wagom” jest bezpodstawne. Proponowane
w projekcie wymagania w zakresie błędów granicznych dopuszczalnych określone zostały
w taki sam sposób jak dla wag podlegających ocenie zgodności. Mając jednak na uwadze
fakt, że wartości tych błędów są takie same jak wartości błędów określone
Wersja 05.08.13
Strona 4 z 6
w dotychczasowych przepisach, nie należy oczekiwać, że proponowana zmiana prawa
stanowić będzie podstawę do odmowy legalizacji wag, dotychczas legalizowanych na
zasadach określonych w art. 27 i 29 a ustawy – Prawo o miarach. Tym samym uwagi
Stowarzyszenia Producentów Wag w Polsce są bezprzedmiotowe w tym zakresie.
Ponadto Stowarzyszenie Producentów Wag w Polsce zwróciło uwagę na okoliczność
„innego określania minimalnej masy sumowanej dla wagi automatyczne przenośnikowej, na
przestrzeni ostatnich 12 lat”. W przepisach wydanych w 2004 r. minimalna masa sumowania
dla wag klasy dokładności 1 wynosiła 200 d, natomiast w przepisach wydanych w 2009 r.
minimalna masa sumowania wynosi 400 d. W opinii Stowarzyszenia Producentów Wag
w Polsce zmiana ta powoduje znaczne zwiększenie kosztów legalizacji i zwiększenie
trudności związanych z czynnościami przygotowawczymi do legalizacji.
Odnosząc się do powyższej uwagi należy wyjaśnić, że zgodnie z pkt 5.3 załącznika
Nr 6 do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie
zasadniczych wymagań dla przyrządów pomiarowych (Dz. U. z 2007 r. Nr 3, poz. 27, z późn.
zm.) minimalna masa sumowania wagi przenośnikowej, w zależności od klasy dokładności,
nie powinna być mniejsza niż: 1) 800 d dla klasy 0,5, 2) 400 d dla klasy 1, 3) 200 d dla klasy
2 - gdzie d oznacza wartość działki elementarnej głównego urządzenia wskazującego
sumowanie. Postulowane przez Stowarzyszenie Producentów Wag w Polsce dokonanie
zmiany w zakresie minimalnej masy sumowania wagi automatycznej przenośnikowej narusza
wymagania określone w Dyrektywie 2004/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
31 marca 2004 r. w sprawie przyrządów pomiarowych, a tym samym nie może być
zrealizowane.
W trybie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa, zainteresowanie pracami nad projektem rozporządzenia zgłosił
Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego, który nie zgłosił uwag do projektu
rozporządzenia.
3. Wpływ aktu normatywnego na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa
i budżety jednostek samorządu terytorialnego
Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na sektor finansów
publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego.
Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje również skutków finansowych dla
budżetów pozostałych jednostek sektora finansów publicznych.
4. Wpływ aktu normatywnego na rynek pracy
Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na rynek pracy.
5. Wpływ aktu normatywnego na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym
na funkcjonowanie przedsiębiorstw
Wejście w życie rozporządzenia nie zmieni istotnie konkurencyjności gospodarki. Nie
wpłynie również na przedsiębiorczość. Ze względu na umożliwienie stosowania
dotychczasowych przyrządów pomiarowych, wejście w życie rozporządzenia może wpłynąć
na funkcjonowanie przedsiębiorstw poprzez ograniczenie ich kosztów, które związane byłyby
z koniecznością zakupu nowych przyrządów pomiarowych.
6. Wpływ aktu normatywnego na sytuację i rozwój regionalny
Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na sytuację i rozwój
regionalny.
Wersja 05.08.13
Strona 5 z 6
7. Wskazanie źródeł finansowania
Wejście w życie rozporządzenia nie wymaga źródeł finansowania.
Wersja 05.08.13
Strona 6 z 6