Choroby zakaźne i pasożytnicze u dzieci

Spis treści
Część pierwsza. Choroby bakteryjne
..................................................13
I.
Zakażenia ziarniakami Gram-dodatnimi
................................................................ 13
1. Zakażenia p a c io r k o w c o w e ....................................................................................... 13
2. Zakażenia wywołane przez pneumokoki (S.pneumoniae)
. . . .
29
3. Zakażenia gronkowcowe
......................................................................................... 32
II.
Zakażenia wywołane ziarniakami G ra m - u je m n y m i................................................... 38
1. Zakażenia wywołane dwoinką zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (Neisseria
i n e n i n g i t i d i s ) ............................................................................................................ 38
2. Zakażenia wywołane przez Moraxella ( B r a n h a m e l l a ) .......................................42
iII.
Zakażenia wywołane przez pałeczki jelitowe (Enterobacteriaceae)
. . .
43
1. S a l m o n e l l o z a ............................................................................................................ 43
2. Czerwonka bakteryjna ( d y s e n t e r i a ) .........................................................................49
3. Zakażenia Eschericliia coli
...................................................................................51
4. Zakażenia bakteriami C i t r o b a c t e r .......................................................................... 55
5. Jcrsinioza
56
6. Zakażenia innymi pałeczkami E n te r o b a c te r ia c e a e ..............................................57
IV.
Zakażenia wywołane przez pałeczki Gram-ujemne nie należące do Enterobac­
teriaceae
58
1. Cholera
................................................................................................................... 58
2. Zakażenia Pseudomonas
......................................................................................... 59
Zakażenia wywołane przez bakterie Gram-ujemne Coccobacillus
. .
.
61
1. Zakażenia wywołane przez Haemophilus i n f l u e n z a e ............................................. 61
2. Krztusiec (koklusz)
................................................................................................ 70
3. Zakażenia wywołane przez L e g i o n e l l a ................................................................... 74
4. Zakażenia wywołane przez C a m p y lo b a c te r ............................................................75
5. Zakażenia wywołane przez Helicobacter p y l o r i .................................................... 76
6. Zakażenia wywołane przez Kingella k i n g a e ........................................................... 77
7. Bruceloza
77
8. Bartonelozy. Choroba kociego pazura (lymphoreticidosis benigna)
. .
78
9. Zakażenia wywołane przez Chlamydia( c h l a m y d i o z a ) ........................................79
VI.
Choroby wywołane przez Mycoplasma i U r e a p l a s m a ....................................82
1. Mikoplazmoza
82
2. Ureaplasma
............................................................................................................84
VII. Choroby wywołane przez bakterie wydzielające egzotoksyny
. . . .
86
1. Błonica (diphtheria)
86
2. Tężec (tetanus)
89
3. Zatrucie jadem kiełbasianym( b o t u l i s m u s ) .............................................................92
4. Zgorzel gazowa
.....................................................................................................93
VIII. Choroby wywołane przez k r ę t k i ....................................................................... 94
1. Borelioza (choroba z Lyme, krętkowica k l e s z c z o w a ) ............................ 94
2. Leptospiroza
............................................................................................................97
IX.
Choroby wywołane przez bakterie Gram-dodatnie B a c i l l u s .....................................98
1. Nokardioza
............................................................................................................98
2. Listerioza
98
3. Błonica (diphtheria) (p. str. 86)
100
X.
Choroby wywołane przez r i k e t s j e ..............................................................................100
1. Riketsjozy
100
2. Ehrlichioza ludzka
............................................................................................ 101
XI.
Choroby wywołane przez bakterie b e z t l e n o w e .........................................................102
1. Promienica (aktinomikoza)
..............................................................................102
2. Tężec (p. str. 8 9 ) ................................................................................................... 102
3. Botulizm (p. str. 9 2 ) ............................................................................................ 102
4. Zgorzel gazowa (p. str. 93)
102
Część druga. Choroby wirusowe
D N A -w iru s y ................................................................................. 103
I.
Choroby wywołane przez h e r p e s w i r u s y ................................................................103
1. Zakażenia wirusem opryszczki zwykłej (HSV1, H S V 2 ) ................................... 103
2. Wirus ospy wietrznej i półpaśca ( V Z V ) .........................................................110
3. Cytomegalia
.......................................................................................................... 115
4. Wirus Epsteina-Barr. Mononukleoza zakaźna i inne postacie zakażenia EBV
122
5. Zakażenia ludzkim herpeswirusem HHV6. Rumień nagły
. . . .
129
6. Zakażenia ludzkim herpeswirusem H H V 7 ........................................................ 131
7. Zakażenia ludzkim herpeswirusem H H V 8 .........................................................131
II.
Choroby wywołane przez adenowirusy
III.
Zakażenia wywołane przez parwowirus B-19. Rumień zakaźny
IV.
Choroby wywołane przez h e p a d n a w ir u s y ................................................................136
1. Zapalenie wątroby typu B (p. str. 1 9 3 ) ................................................................136
2. Zapalenie wątroby typu D (p. str. 2 0 6 ) .........................................................
136
................................................................132
.
.
.
.
134
R N A - w ir u s y .......................................................................................................... 137
V.
Choroby wywołane przez kaliciwirusy
................................................................137
1. Zapalenie wątroby typu E (p. str. 2 0 7 ) ................................................................137
'•'
Choroby wywołane przeztogawirusy i f l a w i w i r u s y .............................................. 137
1. Różyczka (rubeola)
........................................................................................... 137
1 Zapalenie wątroby typu C (p. str. 2 0 2 ) ...............................................................142
3. Zapalenie wątroby typu G (p. str. 2 0 9 ) .........................................................
142
4. Gorączki krwotoczne i zakażenia h a n t a w ir u s o w c ...........................................142
5. Kleszczowe zapalenie opon i mózgu ( C E E ) .........................................................145
ii.
Choroby wywołane przezo r to m y k s o w ir u s y ............................................................. 148
1. Grypa( i n f l u e n z a ) ..................................................................................................... 148
MII. Choroby wywołane przezp a r a m y k s o w ir u s y .............................................................152
1. Odra (morbilli)
152
2. Zakażenie RSV (respiratory syncytial v i r u s ) ..................................................156
; Nagminne zapalenie ślinianek przyusznych (parotitis epidemica, mumps)
. 159
4. Zakażenie wywołane przez wirusy p a r a g r y p y ................................................ 161
IX.
Choroby wywołane przez r e o w i r u s y .................................................................... 162
1. Zakażenia rotawirusowc oraz wywoływane innymi wirusami biegunkowymi .
162
X.
Choroby wywołane przez p i k o r n a w ir u s y .................................................................164
1. Nagminne porażenie dziecięce — choroba Heinego i Medina (poliomyelitis)
164
2. Zakażenia nic-poliowirusowe: Coxsackie, E C H O ...........................................168
3. Zapalenie wątroby typu A (p. str. 1 8 9 ) ......................................................... 172
XI.
Choroby wywołane przez rabdowirusy
.................................................................. 173
1. Wścieklizna (lyssa, rabies)
............................................................................. 173
XII. Choroby wywołane przez r e t r o w i r u s y ....................................................................... 176
1. Zakażenie HIV. A I D S ........................................................................................... 176
V ‘ Choroby wywołane przez wirusy hepatotropowc. Wirusowe zapalenia wątroby
189
1. Wirusowe zapalenie wątroby typuA
...................................................................189
2. Wirusowe zapalenie wątroby typuB
................................................................... 193
3. Wirusowe zapalenie wątroby typuC
.................................................................. 202
4. Wirusowe zapalenie wątroby typuD
.................................................................. 206
5. Wirusowe zapalenie wątroby typuE
...................................................................207
6. Wirusowe zapalenie wątroby typuG
.................................................................. 207
7. Zakażenie wirusem TTV (transfusion transmited v i r u s ) ............................ 209
Część trzecia. Choroby p r i o n o w e .....................................................................210
1. Choroba Crcutzfelda-Jacoba. Gąbczaste podostre zapalenie mózgu (encephalopatliia spongiformis s u b a c u t a ) ..............................................................................210
ześć
czwarta. Choroby o prawdopodobnejetiologii zakaźnej
213
1. Choroba Kawasaki
............................................................................................ 213
2. Zespół Reye’a
................................................................................................... 215
Część piąta. Choroby g r z y b i c z e ......................................................................216
. Kandydoza (candidiasis, moniliasis, soormycosis)
2. Grzybica kropidlakowa (aspergiloza)
3. Kryptokokoza (cryptococcosis)
4. Mukormikoza (mucormycosis)
............................................................................. 229
5. Hialohifomikozy
...................................................................................................230
6. Grzybice powierzchowne skóry — dermatofitozy (tinea)
. . . .
230
Część szósta. Choroby p a s o ż y t n ic z e ............................................................... 233
I.
Choroby wywołane przez pierwotniaki (Protozoci) powszechnie występujące
. 233
1. Lamblioza ( g i a r d i a z a ) ............................................................................................233
2. K ry p to s p o ry d io z a ...................................................................................................236
3. Toksoplazmoza
...................................................................................................238
4. P n e u m o c y s to d o z a ...................................................................................................247
5. Rzęsistkowica (trichomonadosis)
250
6. Malaria ( z i m n i c a ) ...................................................................................................252
7. Inne zarażenia pierwotniakowe (Balantidium coli, Blastocystis hominis, Endolimax nana, Entamoeba histolytica, Isospora belli, Cyclospora)
.
. 256
8. Amebowe zapalenie opon m ó z g o w o -rd ze n io w y ch .......................................... 257
II.
Robaczyce przewodu p o k a r m o w e g o ...................................................................... 258
1. Glistnica (askarioza)
............................................................................................258
2. Glistnice odzwierzęce — toksokaroza, zespół wędrującej larwy trzewnej
. 260
3. Owsica (oksyuriaza)
............................................................................................260
4. Zarażenie włosogłówką ludzką ( t r i c h u r o z a ) ........................................................ 262
5. Węgorczyca (strongyloidoza)
............................................................................. 263
III.
Tasiemczyce
263
1. Tasiemczyce wywołane przez Taenia solium i Taenia saginatum
. .
. 263
2. Wągrzyca — cysticerkoza (cysticercosis T.solium)
............................................ 264
3. Bąblowica (echinokokoza) — zarażenie b ą b l o w c e m ..........................................265
4. Hymenolepidoza (liymenolepidosis)
267
5. Tasiemczyca psia (taeniosis Dipylidum caninum)
....................................267
IV.
Włośnica (irichinellosis)
V.
Zarażenia wywołane przez e k t o p a s o ż y t y ............................................................... 270
1. Wszawica (pediculosis)
270
2. Wszawica ł o n o w a ...................................................................................................271
3. Wszawica o d z i e ż o w a ............................................................................................272
4. Świerzb (scabies)
...................................................................................................272
5. Inwazje przez inne pasożyty zewnętrzne (obrzezek gołębi, ptaszyniec, kleszcz
p a s tw is k o w y ) ..........................................................................................................274
............................................................................................268
Część siódma. Wybrane zagadnienia chorób zakaźnych u dzieci
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
276
Postępowanie profilaktyczne w przypadkowym zakłuciu
. . . .
276
Zespół wirusowej hemofagocytarnej limfohistiocytozy (VAHS)
. . . 277
Zakażenia w stanach niedoboru odporności u d z i e c i ............................ 279
Zakażenia matczyno-płodowe. Zespół TORCH
..........................................284
Zapalenie węzłów chłonnych u dzieci (lymphadenitis)
............................ 288
Biegunki zakaźne u dzieci (diarrhoea i n f a n t o m ) ..........................................289
Zakażenia układu oddechowego u d z i e c i ........................................................ 296
Ostre zakaźne zapalenie krtani (laryngitis acuta)
....................................301
Zapalenie ucha środkowego na tle z a k a ź n y m ................................................. 303
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u d z i e c i ........................................305
11. Gorączka o nieustalonym pochodzeniu ( F U O ) ...........................................317
12. Posocznica i wstrząs s e p t y c z n y ................................................................ 327
13. Problemy pediatryczne dotyczące chorób przenoszonych drogą płciową
. 330
C z ęść
ósm a.
S z c z e p ie n ia
.............................................................................. 333
Podstawowe zasady szczepienia dzieci
............................................................... 334
II.
Podstawowe dane dotyczące immunologii s z c z e p i e n i a .......................................... 336
III.
Praktyczne rady dotyczące podawania s z c z e p i o n e k ................................................. 336
IV.
Rodzaje s z c z e p i o n e k ................................................................................................... 337
Szczepionki i szczepienia s k o j a r z o n e .......................................................................338
VI.
Polski program szczepień ochronnych na 2000 r.......................................................... 340
VII. Szczepionki używane w Polsce i ich s t o s o w a n i e ................................................. 348
1. Szczepienie przeciw g r u ź l i c y ..............................................................................348
2. Szczepienie przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B
. . .
348
3. Szczepienie DTPw. DT, Td.D
..........................................................................349
4. Szczepienie przeciw k r z t u ś c o w i ........................................................................ 350
5. Szczepienie przeciw t ę ż c o w i .............................................................................. 351
6. Szczepienie O P V .................................................................................................. 352
7. Szczepienie I P V ................................................................................................... 352
$. Szczepienie przeciw o d r z e ..............................................................................353
- Szczepienie MMR
............................................................................................ 353
Szczepienie przeciw nagminnemu zapaleniu ślinianek przyusznych
. .
354
li. Szczepienie przeciw różyczce
.......................................................................354
lZ- Szczepienie przeciw Heamophilus influenzae b ( H i b ) ................................... 354
i 3- Szczepienie przeciw g r y p i e ..............................................................................355
- Szczepienie przeciw Streptococcus pneumoniae ( P N P ) ................................... 357
15- Szczepienie przeciw Neisseria m e n i n g i t i d i s ................................................. 357
]6. Szczepienie przeciw ospie wietrznej ( V Z V ) ................................................. 357
Szczepienie przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A
. . .
358
• Szczepienie przeciw wirusowemu kleszczowemu zapaleniu mózgu (CEE,
FSME. TBE)
................................................................................................... 359
]?. Szczepienie przeciw w ś c i e k l i ź n i e .......................................................................359
•. epożądane odczyny poszczepienne ( N O P ) ........................................................ 360
postępowanie we wstrząsie a n a f ila k ty c z n y m .........................................................362
;.:rcz>wiste oraz nieprawdziwe przeciwwskazania do szczepienia
ęfcerowidz
.
.
.
364
................................................................................................................. 368